Apolonia është ndër parqet arkeologjike më të mëdha në vend dhe pret një numër relativisht të lartë vizitorësh të kombësive të ndryshme.
Kryeministri Edi Rama ndau në rrjetet sociale foto të turistëve të shumtë të cilët kanë zgjedhur që të vizitojnë qytetin antik të Apolonisë për trashëgiminë e tij të pasur historike dhe kulturore.
Parku Arkeologjik i Apolonisë ndodhet në jugperëndim të Fierit. Vizitorët e këtij parku, përveç qytetit antik të Apolonisë dhe monumenteve të tij, mund të shohin edhe objekte të tjera të vendosura në muzeun brenda parkut. Ky muze Arkeologjik është ndër më të pasurit e vendit, me objekte unike jo vetëm për Shqipërinë, por edhe përtej saj.
Apolonia e Fierit është një nga sitet më të mëdhenj në vend, por edhe një nga qytetet më të mëdhenj në botën antike. Si një nga 27 Apolonitë e pellgut të Mesdheut, ajo është një nga vlerat e perlat e trashëgimisë sonë arkeologjike.
ArkeologĂ«t e quajnĂ« ApoloninĂ« âPompei i ShqipĂ«risĂ«â, pasi vetĂ«m 10% e territorit tĂ« qytetit tĂ« dikurshĂ«m Ă«shtĂ« zbuluar deri mĂ« sot.
Duhej një ironi fati që të kishte një Alexander Graham Bell. Që ai të kishte nënën dhe gruan të shurdhra, që ai ta kthente në një sfidë personale, krijimin e objekteve të dëgjimit, mes të cilave, ai që fitoi famë botërore do të ishte telefoni.
Nëse nuk e dinit, ja ku e mësuat, se gjithçka e atij telefoni që keni në dorë, ati mjeti komunikimi që ju bashkon me njerëzit dhe po e bën botën gjithnjë e më të vogël, është në sajë të këtij burri, të kësaj mendjeje, të këtij shpirti trazimtar, që i ndëshkuar nga fati të kishte dy njerëz të shtrenjtë me probleme serioze dëgjimi, të sillte në jetë magjistarin e komunikimit në distancë, telefonin.
Alexander Graham Bell (3 mars 1847 â 2 gusht 1922) ishte njĂ« shkencĂ«tar, shpikĂ«s, inxhinier dhe inovator skocez, qĂ« Ă«shtĂ« vlerĂ«suar pĂ«r shpikjen e telefonit tĂ« parĂ« praktikĂ« dhe pĂ«r bashkĂ«themelimin e KompanisĂ« Amerikane tĂ« TelefonisĂ« dhe TelegrafisĂ« (AT&T) nĂ« 1885. Babai, gjyshi dhe vĂ«llai i Bellit, kishin qenĂ« tĂ« gjithĂ« tĂ« lidhur me punĂ«n e oratorisĂ« dhe fjalimeve, dhe si mamaja ashtu dhe gruaja e tij ishin shurdhe, duke e ndikuar thellĂ«sisht punĂ«n e jetĂ«s sĂ« tij. KĂ«rkimet e tij mbi dĂ«gjimin dhe fjalimet e çuan atĂ« mĂ« tej nĂ« eksperimentimin me mjete dĂ«gjimi qĂ« kulminikuan nĂ« shpĂ«rblimin e Bellit me patentĂ«n e parĂ« amerikane pĂ«r telefonin nĂ« vitin 1876.
Bell e konsideronte shpikjen e tij më të famshme një hyrje në punën e tij të vërtetë si shkencëtar dhe refuzoi të kishte një telefon në studion e tij. Jetën e tij të mëvonshme e shënuan shumë shpikje të tjera, duke përfshirë punën e tij inovatore mbi telekomunikimet optike, hidroplanet dhe aeronautikën. Megjithëse ai nuk ishte një nga 33 themeluesit i National Geographic Society, ai gjithashtu kishte një ndikim të fortë në revistë ndërsa shërbente si presidenti i dytë nga 7 janari i vitit 1898 deri në vitin 1903.
Puna e tij u ndërtua mbi punën e Hermann von Helmholtz, i cili kishte arritur të përçonte tingujt zanore duke përdorur një akordim kontrapion pirun. Bell kuptoi se kjo nënkuptonte mundësinë e komunikimit të të folurit të artikuluar. Pushimi i madh i Bell erdhi pas përdorimit të një fonautografi, i cili vizatonte formën e valëve të zërit në xhamin e tymosur duke gjurmuar dridhjet e tyre. Më pas ai shpiku një mënyrë për ta shndërruar këtë lëvizje në ndryshime të rrymës elektrike, e cila më pas, në fundin marrës, mund të shndërrohej përsëri në zë./AlbertVataj/
NĂ« pjesĂ«t veriore tĂ« EvropĂ«s, ku zakonisht mbizotĂ«rojnĂ« temperaturat e ulĂ«ta, temperaturat kĂ«tĂ« verĂ« kanĂ« kapĂ«rcyer 30°C pĂ«r periudha tĂ« zgjatura. NĂ« Arktikun norvegjez, pĂ«r shembull, njĂ« stacion moti ka shĂ«nuar temperatura mbi 30°C pĂ«r 13 ditĂ« rresht nĂ« korrik. NdĂ«rkohĂ«, nĂ« FinlandĂ«, vala e tĂ« nxehtit ka zgjatur tri javĂ« me temperatura tĂ« larta â mĂ« e gjata qĂ« nga viti 1961, dhe 50% mĂ« e gjatĂ« se rekordi i mĂ«parshĂ«m.
Sipas Mika Rantanen nga Instituti Meteorologjik Finlandez, kjo valë është tepër e pazakontë, me temperatura që shkojnë deri në 33°C. Edhe në zonat arktike janë regjistruar temperatura mbi 25°C për tri javë, çka mund të thyejë rekorde edhe në muajin gusht. Edhe Instituti Meteorologjik i Norvegjisë ka raportuar temperatura mbi 30°C për 12 ditë të ndryshme në pjesët më të largëta të veriut të vendit.
Suedia gjithashtu po përjeton të nxehtë të madh. Në qytetet Haparanda dhe Jokkmokk temperaturat kanë qëndruar mbi 25°C për dy javë rresht, nivele që nuk janë parë për më shumë se një shekull.
Ndërkohë që këto vende janë të pajisura mirë për të përballuar dimra të ashpër, infrastruktura e tyre nuk është ndërtuar për temperaturat e larta. Sipas studiuesve, numri i ditëve të nxehta në këto rajone pritet të rritet gjithnjë e më shumë në të ardhmen.
Këngëtarja me famë botërore, Dua Lipa, ka ndarë me ndjekësit një moment historik në jetën e saj, marrjen e shtetësisë së Kosovës, vetëm një natë përpara se të performonte në Sunny Hill Festival në Prishtinë.
NĂ« njĂ« postim plot energji nĂ« Instagram, ajo shkroi:âšâE mora shtetĂ«sinĂ« njĂ« natĂ« mĂ« parĂ« dhe pastaj festova fort nĂ« @sunnyhillfestival natĂ«n pas saj!!!!! E dua jetĂ«nnn â
E shoqëruar me një fotografi nga skena, ku Dua shfaqet me duart lart dhe një buzëqeshje të madhe, mesazhi i saj përçoi gëzim, krenari dhe një lidhje të thellë me vendlindjen.
Ky zhvillim shënon një tjetër kapitull të rëndësishëm në raportin e artistes me Kosovën. Përmes festivalit Sunny Hill, të themeluar bashkë me të atin, Dukagjin Lipa, Dua ka ndihmuar në vendosjen e Prishtinës në hartën ndërkombëtare të muzikës dhe kulturës bashkëkohore.
Marrja e shtetĂ«sisĂ« nga ana e saj Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« se njĂ« formalite, Ă«shtĂ« njĂ« deklarim i fortĂ« dashurie dhe pĂ«rkatĂ«sie.âšDua Lipa nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« ambasadore e muzikĂ«s,ajo Ă«shtĂ« tashmĂ« edhe zyrtarisht njĂ« ambasadore e kulturĂ«s dhe shpirtit tĂ« KosovĂ«s./KultPlus.com
Katër astronautë kanë mbërritur në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) pas një udhëtimi 15-orësh në një kapsulë SpaceX, njoftoi sot NASA.
Misioni komandohet nga astronautja amerikane Zena Cardman. Anëtarët e tjerë të ekuipazhit janë Michael Fincke i SHBA-së, astronautja japoneze Kimiya Yui dhe kozmonauti rus Oleg Platonov.
Ata u nisën një ditë më parë në bordin e një rakete Falcon 9 të operuar nga kompania hapësinore SpaceX e miliarderit të teknologjisë Elon Musk, nga porti hapësinor Cape Canaveral në Florida.
Ky është misioni i 11-të i rregullt me ekuipazh i SpaceX në ISS.
Ekuipazhi do të qëndrojë në bordin e postit orbital, të vendosur afërsisht 400 kilometra mbi Tokë, për disa muaj, duke kryer një sërë eksperimentesh shkencore.
Aktualisht në stacion ndodhen 11 astronautë.
Por të sapoardhurit ndërrohen me katër astronautë të tjerë që kanë qenë atje që nga marsi.
Ata janë planifikuar të kthehen në Tokë në ditët e ardhshme. /atsh/ KultPlus.com
Festivali i 64-t i Këngës në RTSH është hapur zyrtarisht.
Spoti i shumĂ«pritur i Fest64 sapo Ă«shtĂ« publikuar, duke dhĂ«nĂ« startin e thirrjes pĂ«r kĂ«ngĂ«tarĂ«t shqiptarĂ« kudo qĂ« ndodhen â nga Tirana nĂ« PrishtinĂ«, nga Shkupi nĂ« diasporĂ«! TĂ« gjithĂ« janĂ« tĂ« ftuar tĂ« bĂ«hen pjesĂ« e Festivalit qĂ« çon ShqipĂ«rinĂ« nĂ« Eurovizion.
PĂ«rmes njĂ« videoje tĂ« xhiruar nĂ« njĂ« skenografi magjike, Drejtoresha Artistike e Festivalit tĂ« KĂ«ngĂ«s nĂ« RTSH, Elhaida Dani, tha se asnjĂ« artist shqiptar nuk duhet ta humbasĂ« mundĂ«sinĂ« pĂ«r tâu bĂ«rĂ« pjesĂ« e historisĂ« sĂ« muzikĂ«s shqiptare.
âPrej mĂ« shumĂ« se gjysmĂ«shekulli, kĂ«tu lindin kĂ«ngĂ«t tĂ« cilat kthehen nĂ« kujtime. NĂ«se ke njĂ« kĂ«ngĂ« me shpirt, qĂ« flet me zemĂ«r dhe e cila tingĂ«llon shqip, tani Ă«shtĂ« momenti ta ndash me ne. Eja tĂ« shkruajmĂ« sĂ« bashku kapitullin e radhĂ«s tĂ« muzikĂ«s shqiptare,â tha Dani, e cila prej njĂ« viti ka kthyer klasin dhe emocionin nĂ« skenĂ«n shqiptare nĂ« rolin e DrejtoreshĂ«s Artistike tĂ« Festivalit.
Regjia e spotit tĂ« Fest64 sivjet u realizua nga Redi Treni, sikurse nĂ« edicionin e kaluar. Videoja e shfaq ElhaidĂ«n nĂ« mes tĂ« detit, elegante dhe pranĂ« njĂ« pianoje tĂ« bardhĂ« â njĂ« metaforĂ« pĂ«r thirrjen artistike qĂ« prek çdo shqiptar me kĂ«ngĂ« nĂ« shpirt.
Artistët që dëshirojnë të jenë pjesëmarrës në edicionin e 64-t të Festivalit kanë një muaj kohë, duke filluar nga data 1 shtator deri në 30 shtator, për dorëzimin e materialeve të tyre muzikore vetëm përmes email-it zyrtar festivali64@rtsh.al.
Në email çdo pjesëmarrës duhet të dërgojë:
Këngën e plotë në formatin MP3;
Orkestralen bashkë me zërat shoqërues në formatin MP3;
Tekstin (poezinë) e këngës në formatin Word;
Minutazhi i këngës nuk duhet të kalojë 4 minuta;
Emrat e autorëve të këngës (kompozitor, poet, orkestrues, producent, studio realizuese);
Ditën e lindjes, vendlindjen dhe vendbanimin aktual të këngëtarit;
Një përshkrim të shkurtër të aktivitetit të këngëtarit, përfshirë pjesëmarrjet e tij në festivale, si Festivali i Këngës në RTSH, Kënga Magjike apo evente të tjera muzikore të rëndësishme (nëse ka);
Fotografi të artistit ose grupit performues, nëse është hera e parë që merr pjesë në festivalin e RTSH;
Artisti performues (këngëtari) duhet të ketë mbushur 16 vjeç;
Numër kontakti dhe email për komunikim direkt me Stafin e Festivalit;
Këngët e krijuara me ndihmën e inteligjencës artificiale (AI) do të skualifikohen menjëherë. /rtsh.al/ KultPlus.com
Përkujtohet në ditën e lindjes babai i koreografisë shqiptare, të madhin, Panajot Kanaçi.
Teatri Kombëtar i Operas dhe Baletit dhe Ansamblit Popullor soli në këtë ditë disa nga momentet kyçe të jetës dhe karrierës së tij duke vënë në dukje se Panajot Kanaçi është emri që i ka dhënë vlera të mëdha baletit dhe valles shqiptare.
Ende sot, pas kaq dekadash, në Teatrin Kombëtar të Operës dhe Baletit dhe Ansamblit Popullor mbeten të gjalla krijimet e tij koreografike, baletet dhe vallet, me të cilat Shqipëria është prezantuar denjësisht para publikut shqiptar e të huaj dhe ka fituar çmime e vlerësime.
Panajot Kanaçi u lind në Delvinë më 2 gusht 1923. Kreu Liceun Artistik në vitin 1943 dhe iu përkushtua me pasion artit të kërcimit.
Ishte viti 1946 kur Kanaçi nisi pranë Shkollës Pedagogjike punën koreografike me një grup vajzash; më pas mblodhi rreth vetes djem e vajza që kishin dëshirë të kërcenin dhe me to krijoi bërthamën e parë të trupës artistike të baletit.
Me krijimin e FilarmonisĂ« nĂ« vitin 1950 nisi njĂ« periudhĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e krijimtarisĂ« sĂ« Kanaçit. Ai jo vetĂ«m qĂ« ndihmoi nĂ« vĂ«nien e disa veprave tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nga regjisori rus Perkun, por ishte edhe interpretues i shkĂ«lqyer i roleve kryesore nĂ« dy baletet e asaj kohe: âShatrivani i Bahçisaraitâ dhe âEsmeraldaâ.
Kreu studimet e larta për regjisor-baletmaestër në Institutin Shtetëror të Artit Teatror në Moskë, ku krahas studimeve zhvilloi edhe një veprimtari të dendur krijuese me valle shqiptare dhe balete klasike. Në vitin 1961 u kthye nga studimet në Moskë dhe nisi punën e tij krijuese.
Si udhĂ«heqĂ«s artistik dhe baletmaestĂ«r i trupĂ«s sĂ« baletit tĂ« TOB-it, Kanaçi vuri nĂ« skenĂ« baletin e parĂ« kombĂ«tar shqiptar âHalili dhe Hajrijaâ nĂ« vitin 1963, qĂ« u pasua nga baletet âDelinaâ, âJoniadaâ, âShota dhe Azem Galicaâ, âBijtĂ« e peshkataritâ etj. NĂ« karrierĂ«n e tij nuk mungojnĂ« edhe baletet e huaja si âFranceska da Riminiâ, âPaganiniâ apo miniatura baletesh.
Panajot Kanaçi ishte mjeshtër i madh i artit koreografik shqiptar dhe krijues i valleve popullore të të gjitha trevave të vendit. Mjeshtri Kanaçi realizoi një fond të pasur vallesh, të cilat kanë vlera të veçanta. Sukseset e Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve Popullore, me të cilin ai ishte ngushtësisht i lidhur, janë kryesisht sukseset e tij.
Vallet e profesorit kanĂ« korrur sukses nĂ« EvropĂ«, Azi, AfrikĂ«, SHBA, KinĂ«, Kanada, duke filluar me âVallĂ«zimin e shqipeveâ, ku çdo valltar ishte njĂ« shqipe e gjallĂ« nĂ« skenĂ«. MĂ« pas vijoi me krijime tĂ« tjera tĂ« çdo krahine si: âMal e ngritĂ«m lumturinĂ«â, âValle e liqenitâ, âVallja e Osman TakĂ«sâ, âFestĂ« nĂ« Dropullâ, âSup mĂ« sup tĂ« lidhur jemiâ, âMotive çameâ, âValle me motive kosovareâ, âOshtima e maleveâ, âLuftĂ«tarĂ«t e lirisĂ«â, duke arritur majat artistike me vallen madhĂ«shtore âFestĂ« tĂ« madhe ka sot ShqipĂ«riaâ.
Ai Ă«shtĂ« nderuar me tituj tĂ« shumtĂ«, ndĂ«r tĂ« cilĂ«t âArtist i Popullitâ dhe âMjeshtĂ«r i Madhâ./atsh/
âUnĂ« gjithmonĂ« ndihem i lumtur. A e dini pse? PĂ«r arsyen se unĂ« asnjĂ«herĂ« nuk shpresoj asgjĂ« prej askujt! Shpresimet gjithmonĂ« sjellin dhembje.
Jeta Ă«shtĂ« e shkurtĂ«r, prandaj duajeni! Jini tĂ« lumtur dhe vazhdoni tĂ« buzĂ«qeshniâ.
Nëse shkoni në ndonjë librari të mirë sot në kërkim të dramave të Shekspirit, me siguri do ta gjeni të paktën një prej tyre.
Edhe nĂ«se nuk mund ta gjeni atĂ« qĂ« kĂ«rkoni nĂ« raftet e librave, ekziston gjithmonĂ« interneti, ku ofrohet gjithashtu njĂ« larmi e madhe veprash dhe botimesh tĂ« ndryshme tĂ« plota â pothuajse tĂ« gjitha pa pagesĂ«.
MegjithatĂ«, nuk ka qenĂ« gjithmonĂ« kĂ«shtu. NĂ« fakt, nĂ« kohĂ«n e Shekspirit, tekstet ishin mjaft tĂ« vĂ«shtira pĂ«r tâu gjetur. Qasja e pabesueshme qĂ« kemi tani nĂ« veprĂ«n e Shekspirit Ă«shtĂ« falĂ« njĂ« grushti botuesish. Kjo ishte njĂ« iniciativĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n e panĂ« potencialin fitues pĂ«r tâi bĂ«rĂ« tekstet e shkrimtarit lehtĂ«sisht tĂ« disponueshme pĂ«r tâu lexuar./KultPlus.com
NĂ« ambientet e ish-burgut famĂ«keq tĂ« PrishtinĂ«s, tashmĂ« i shndĂ«rruar nĂ« muzeun âBurgu i Idealitâ, u rikthyen zĂ«rat e kujtesĂ«s dhe tĂ« rezistencĂ«s. NĂ« kĂ«tĂ« hapĂ«sirĂ« simbolike, ku dikur mbaheshin tĂ« izoluar pĂ«r idealet e tyre, u promovua libri âPĂ«rpjekjaâ i Ramiz Arifit, njĂ« rrĂ«fim i jetĂ«s, burgut dhe pĂ«rkushtimit pĂ«r liri.
Në këtë ngjarje mori pjesë edhe kryeministri në detyrë, Albin Kurti, i cili në praninë e ish-të burgosurve politikë dhe veprimtarëve të çështjes kombëtare, u ndal te pesha historike e vendit ku po mbahej promovimi.
Në krye të fjalës Kurti theksoi se 666 shekuj burg së paku janë mbajtur nga shqiptarët nëpër burgjet e ish Jugosllavisë e njëri prej të cilëve ka qenë edhe ky burgu famëkeq i Prishtinës, njofton Kryeministria.
âSa herĂ« qĂ« rikthehem nĂ« kĂ«tĂ« ndĂ«rtesĂ«, si i vetmi burg ku njerĂ«zit mund tĂ« hyjnĂ« e ta vizitojnĂ« lirshĂ«m, mĂ« pĂ«rforcohet pĂ«rshtypja qĂ« nuk ka njĂ« vend tĂ« dytĂ« nĂ« tĂ«rĂ« KosovĂ«n qĂ« mund tĂ« sjellĂ« kaq shumĂ« ndjenja kundĂ«rthĂ«nĂ«se sa ky burg. KĂ«tu ku dikur njerĂ«zit burgoseshin dhe vuanin pĂ«r bindjet dhe qĂ«ndrimet dhe veprimtarinĂ« e tyre politike, sot ne mblidhemi nĂ« kushte lirie pĂ«r tĂ« folur mes kujtimesh pikĂ«risht pĂ«r ato kohĂ«ra. Dikur i njohur si Qendra e Paraburgimit apo edhe si Burgu i Qarkut tĂ« PrishtinĂ«s, kurse tashmĂ« i emĂ«ruar me emrin e tij prej muzeu, si âBurgu i Idealitâ, kjo ndĂ«rtesĂ« i ka ngujuar dhe i ka fshehur, e paradoksalisht edhe i ka ruajtur, mijĂ«ra histori dhe fate njerĂ«zishâ, tha ai.
Duke folur për librin që u promovua, kryeministri tha se në 260 faqet e këtij libri, autori, Ramiz Arifi e ka rrëfyer pothuajse gjithë jetën e tij nga fëmijëria deri në ditët e para të çlirimit të Kosovës.
âPor megjithĂ«se ky libĂ«r Ă«shtĂ« njĂ« rrĂ«fim nĂ« veten e parĂ«, ai nuk Ă«shtĂ« thjesht vetĂ«m jeta e njĂ« personi apo e njĂ« autori, sepse nĂ« tĂ«, mund tĂ« lexohen edhe shumĂ« ngjarje pĂ«r figura tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« historisĂ« politike tĂ« KosovĂ«s, ndodhi tĂ« autorit bashkĂ« me Metush Krasniqin, me Besnik Krasniqin, Hydajet Hysenin, Hyrije HanĂ«n, Rexhep Malajn, Bajrush Xhemajlin e shumĂ« tĂ« tjerĂ« nga organizatat e fshehta politike dhe deri te Ushtria Ălirimtare e KosovĂ«s. Madje, nĂ« kĂ«tĂ« libĂ«r, Ramizi tregon se si duke qenĂ« pjesĂ« e KĂ«shillit pĂ«r Mbrojtjen e tĂ« Drejtave dhe Lirive tĂ« Njeriut, nĂ« shkurt tĂ« vitit 1998, i rastisi tâi takonte edhe HamĂ«z e Adem Jasharin nĂ« odĂ«n e tyre nĂ« Prekazâ, u shpreh me tej.
Ai shtoi se ish tĂ« burgosurit politikĂ« kanĂ« botuar me qindra libra me poezi, letra, kujtime, dĂ«shmi dhe rrĂ«fime nga kohĂ«t e kaluara nĂ« burg dhe nga aktiviteti nĂ«pĂ«r organizata tĂ« ndryshme politike, qĂ« nĂ« thelb kishin pĂ«r synim çlirimin e KosovĂ«s nga Jugosllavia e dominuar nga Serbia dhe bashkimin e trevave tĂ« populluara e tĂ« banuara me shqiptarĂ« me ShqipĂ«rinĂ«, dhe se kĂ«ta libra kanĂ« krijuar njĂ« kapitull tĂ« veçantĂ« nĂ« historinĂ« e letĂ«rsisĂ« dhe tĂ« memoareve shqipe, tĂ« njohur tashmĂ« si letĂ«rsia e burgut, e qĂ« nĂ« kĂ«tĂ« kapitull do tĂ« hyjĂ« edhe libri i Ramiz Arifit âPĂ«rpjekjaâ.
âMes nderimesh dhe mirĂ«njohjesh pĂ«r kontributin e tĂ« burgosurve politikĂ« dhe tĂ« veprimtarĂ«ve tĂ« tĂ« gjitha periudhave tĂ« historisĂ« sĂ« KosovĂ«s dhe tĂ« kombit shqiptar, e duke ju uruar mĂ« tĂ« mirat mes nesh, secilĂ«s e secilit prej juve, ju faleminderit shumĂ« e urime autoritâ, u shpreh nĂ« fund kryeministri nĂ« detyrĂ«.
Rihanna është gati për një rikthim në muzikë dhe planifikon të nisë një turne të ri në vitin 2026, pas anulimit të disa datave të mundshme këtë verë në Londër.
Këngëtarja 37-vjeçare, e cila është në pritje të fëmijës së saj të tretë me ASAP Rocky, kishte planifikuar një seri koncertesh në stadiumin e West Ham në korrik, por planet u pezulluan në moment të fundit.
Sipas burimeve për The Sun, turneu i ri do të përkojë me 10-vjetorin e albumit të saj të fundit, Anti, dhe pritet të shoqërohet me muzikë të re, shkruan DailyMail.
âRihanna dhe ekipi i saj janĂ« tĂ« bindur se mund ta realizojnĂ« vitin e ardhshĂ«mâ, tha njĂ« burim pĂ«r median britanike.
Ylli i hitit âUmbrellaâ ka konfirmuar se albumi i saj i nĂ«ntĂ« Ă«shtĂ« nĂ« pĂ«rgatitje dhe se do tĂ« sjellĂ« diçka qĂ« âdo ta justifikojĂ« pritjenâ.
Ajo foli së fundmi për mëmësinë dhe rolin e saj në filmin e ri të animuar Smurfs, ku i bashkohen dy djemtë e saj, RZA dhe Riot, në tapetin e kuq.
Rihanna përjetoi edhe një moment të vështirë kohët e fundit, pas ndarjes nga jeta të babait të saj në Barbados, në moshën 70-vjeçare.
Pavarësisht dhimbjes, këngëtarja vazhdon të jetë aktive dhe e përkushtuar ndaj projekteve të reja muzikore dhe jetës familjare. /KultPlus.com
Një nga momentet më të ndjera të jetës artistike të Leonard Cohen mbetet letra që ai i shkroi muzës së tij të përjetshme, Marianne Ihlen, në çastet e fundit të jetës së saj.
âEpo, Marianne, ka ardhur njĂ« kohĂ« kur ne jemi vĂ«rtetĂ« shumĂ« tĂ« plakur, trupat po na shpĂ«rbĂ«hen, dhe unĂ« mendoj se do tĂ« ndjek pas shumĂ« shpejt,â â shkruante Cohen, nĂ« njĂ« rrĂ«fim intim e tĂ« thjeshtĂ«, plot dashuri, mall e qetĂ«si shpirtĂ«rore.
âTĂ« kam dashur gjithmonĂ« pĂ«r bukurinĂ« dhe diturinĂ« tĂ«nde⊠dua vetĂ«m tĂ« tĂ« uroj njĂ« udhĂ«tim shumĂ« tĂ« mirĂ«. Dashuri pa fund, shihemi rrugĂ«s.â
Letra, e shkruar pak ditë para se Marianne të ndërronte jetë, është një dëshmi e rrallë e një lidhjeje të thellë shpirtërore, që i mbijetoi kohës, largësisë dhe rrjedhës së jetës. Vetëm dy ditë pas marrjes së saj, Marianne humbi vetëdijen dhe ndërroi jetë.
Historia e dashurisë mes Cohen dhe Ihlen është frymëzuese për breza të tërë. Një letër e fundit, e thjeshtë në formë, por me një thellësi që rrallëherë mund të shprehet me fjalë, një testament poetik i një dashurie të sinqertë dhe të pastër./KultPlus.com
Ministri i KulturĂ«s, Hajrulla Ăeku ka njoftuar se ekipi i arkeologĂ«ve ka identifikuar njĂ« mbishkrim tĂ« dytĂ« kushtuar Perandorit Justinian dhe bashkĂ«shortes sĂ« tij, Teodora.
Teksa mbishkrimi i parë përmendte themelimin e qytetit Iustiniana Secunda si qytet Dardan, ky i dyti tregon ndërtimin e bazilikës episkopale.
Ministri Ăeku ka thĂ«nĂ« se kĂ«to janĂ« tĂ« vetmet dedikime tĂ« njohura tĂ« Justinianit, perandorit me prejardhje nga ky rajon.
âRuajtja dhe mbrojtja e trashĂ«gimisĂ« arkeologjike nuk Ă«shtĂ« trajtuar asnjĂ«herĂ« mĂ« kĂ«tĂ« seriozitet. Hulumtimet arkeologjike nĂ« UlpianĂ« e Dresnik, tanimĂ« po vazhdojnĂ« nĂ« prona publike, tĂ« cilat u shpronĂ«suan gjatĂ« vitit tĂ« kaluar. Po punohet me intensitet nĂ« lokalitete arkeologjike, plane tĂ« konservimit e menaxhimit, ngritje tĂ« kapaciteteve profesionale pĂ«rmes partneriteve ndĂ«rkombĂ«tare, studime e publikime.
Arkeologjia vazhdon tĂ« na zbulojĂ« historinĂ« tonĂ«. Ne vazhdojmĂ« me pĂ«rkushtim hulumtimin dhe mbrojtjen e sajâ, thuhet nĂ« shkrimin e Ministrit Ăeku./ KultPlus.com
âAmerican Junior Red Cross Newsâ ka botuar, nĂ« tetor tĂ« 1927, nĂ« faqet n°22 â 25, tregimin asokohe tĂ« Elizabeth Cleveland Miller (punonjĂ«se e mirĂ«qenies sĂ« fĂ«mijĂ«ve dhe autore librash pĂ«r fĂ«mijĂ« nĂ« Shtetet e Bashkuara) pĂ«r BorĂ«n, njĂ« bareshĂ« shqiptare, tĂ« cilin, Aurenc Bebja, nĂ«pĂ«rmjet Blogut âDars (Klos), Mat â Albaniaâ, e ka sjellĂ« pĂ«r publikun shqiptar :
Bora, vajza bareshë
Nga Elizabeth Cleveland Miller
Vizatimet nga Ilse Martha Bischoff
Burimi : American Junior Red Cross News, tetor 1927, faqe n°22 â 25 // Vizatim nga Ilse Martha Bischoff
Në një luginë të lartë të maleve shqiptare jetonte një vajzë e vogël me emrin Bora. Një mbrëmje në fillim të verës, babai i saj ishte ulur këmbëkryq pranë zjarrit me Borën pranë tij, ndërsa nëna e saj hidhte hi mbi tavën e bukës për të pjekur bukën e mbrëmjes.
Burimi : American Junior Red Cross News, tetor 1927, faqe n°22 â 25 // Vizatim nga Ilse Martha Bischoff
âBorĂ«â, tha i ati, ânesĂ«r mund ta çosh kopenĂ« tonĂ« nĂ« fusha. Shko me Gjeloshin, djalin e fqinjit tonĂ«. Ai i nxjerr delet dhe dhitĂ« çdo ditĂ« dhe do tĂ« tĂ« tregojĂ« se ku janĂ« tokat mĂ« tĂ« miraâ.
Sytë e Borës shkëlqenin. Ajo i donte shumë kafshët. Ato jetonin në të njëjtën pjesë me familjen, të rrethuara pas një vathe prej xunkthi. Ajo gjithmonë kishte dashur të ishte mjaftueshëm e madhe për të qenë bareshë (çobane).
âJam e lumtur, babaâ, tha ajo. âDo tĂ« jem shumĂ« e kujdesshme.â
âSilli tĂ« gjithĂ« nĂ« shtĂ«piâ, paralajmĂ«roi nĂ«na e saj, âdhe kujdesu pĂ«r tĂ« vegjlit qĂ« tĂ« mos humbasin ose tĂ« lodhen.â
Atë natë Bora u zvarrit nën batanijen e saj në dyshemenë e fortë me kokën plot ëndrra për të nesërmen.
Më në fund erdhi mëngjesi. Bora u zgjua shumë herët dhe shumë shpejt hëngri mëngjes.
Pastaj porta e vathes u hap dhe dhitë dolën, Bora pas tyre. Delet e ndoqën.
Ajo dhe Gjeloshi u takuan në kodrën poshtë shtëpisë së saj. Kopeja e tij ishte më e madhe se e saj dhe shpina e deleve të tij ishte e ngjyrosur me bojë blu. Delet e Borës ishin ngjyrosur me të kuqe.
Kafshët lëviznin së bashku.
âBrrr, brrr,â tha Gjeloshi, me buzĂ«t e fryra pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« tingullin e çuditshĂ«m. DhitĂ« dĂ«gjuan dhe nxituan nĂ« shteg.
Këmbëve të zbathura të Borës u pëlqente ndjesia e shtegut të dheut dhe ajo kërceu përpara, duke e shtyrë delen e majme në njërën anë, dhe vrapoi.
Pas pak, ajo pa përpara tyre një shpat të bukur me bar, me shkëmbinj këtu e atje dhe shkurre të ulëta ku dhive u pëlqente të kullosnin.
âKĂ«tu Ă«shtĂ« njĂ« vend i mirĂ« pĂ«r ne,â tha Gjeloshi.
Të dy u ulën së bashku në fushë. Delet dhe dhitë filluan ta kafshonin barin me padurim.
âThjesht mbaji sytĂ« mbi toâ, tha Gjeloshi. âDhitĂ« ndonjĂ«herĂ« shkojnĂ« shumĂ« larg.â Ai mori njĂ« gur dhe e hodhi pĂ«rpara njĂ« dhie qĂ« po largohej nga pjesa tjetĂ«r. Kafsha uli kokĂ«n dhe u kthye nga tufa.
âShikoâ, tha Gjeloshi, âmund tâi kthesh kĂ«shtu me guralecĂ« deri nĂ« skajin e jashtĂ«m tĂ« kopesĂ«.â
Herë pas here ajo numëronte delet e shënuara me të kuqe dhe dhitë e saj. Kishte katër qengja të vegjël që qëndronin pranë nënave të tyre dhe tre keca lozonjarë që luanin së bashku, duke përplasur kokat sikur të kishin brirë të vërteta, dhe jo vetëm kocka të vogla në ballë.
Bora nuk e la Gjeloshin ta vështronte duke numëruar ; ajo e bënte këtë me butësi. Nëse do të kishte qenë bareshë për një kohë të gjatë, nuk do të shqetësohej aq shumë. Ajo do të shtrihej në bar si Gjeloshi dhe do të shikonte skifterët që fluturonin në qiellin e kaltër të pastër. Por sot ishte dita e saj e parë si bareshë dhe babai i saj kishte besim në të.
Sa i nxehtë ishte dielli! Një këngë lind vetë.
âUnĂ« di njĂ« kĂ«ngĂ«â, tha Gjeloshi dhe e kĂ«ndoi. Ishte e re pĂ«r BorĂ«n dhe e gjatĂ«. NjĂ« histori betejash dhe burrash tĂ« guximshĂ«m.
Kur mbaroi ajo tha : âLavdi gojĂ«s tĂ«nde !â sepse kjo ishte njĂ« mĂ«nyrĂ« lavdĂ«rimi nĂ« gjuhĂ«n e saj.
âBabai im e kĂ«ndonâ, tha Gjeloshi. âIa mĂ«soi i atiâ. Pastaj Gjeloshi u ngrit nĂ« kĂ«mbĂ«.
âDuhet tâi çojmĂ« pak mĂ« larg,â
âAta kanĂ« ngrĂ«nĂ« gjithçka qĂ« gjendet kĂ«tu.â
Në kullotën tjetër ata u ulën mbi një shkëmb të lartë dhe kopetë kullosnin poshtë tyre. Dielli ishte lart. Delet dukeshin sikur ecnin mbi hijet e tyre. Nga bluza e saj, Bora nxori djathë dhie dhe bukë misri. Edhe Gjeloshi hëngri pak. Ata hëngrën së bashku.
Borës iu kujtua trikoja e saj (puna e dorës) dhe e nxori nga bluza. Ajo po qëndiste një palë pantofla vjollcë për Pashkë. Klik-klik u bënin gjilpërat plot shkëlqim.
Pas pak minutash ajo ndaloi sĂ« qĂ«ndisuri dhe numĂ«roi pĂ«rsĂ«ri kafshĂ«t e saj. âTĂ« gjitha kĂ«tu.â Ajo psherĂ«tiu me kĂ«naqĂ«si dhe iu pĂ«rvesh punĂ«s me zell.
Gjeloshi nxori nga brezi njĂ« kallam (fyell) tĂ« zgavruar. âE bĂ«ra javĂ«n e kaluarâ, tha ai. âShiko, ka pesĂ« vrimaâ. Ai ia tregoi asaj.
âMuzika e Bariutâ, mendoi Bora.
Gjeloshi e vuri kallamin (fyellin) në buzë.
Një melodi e këndshme dhe tingëlluese doli ndërsa ai frynte dhe lëvizte gishtat, herë duke zbuluar një vrimë, herë një tjetër. Delet ngritën kokat sikur të donin të dëgjonin.
âQengjat po kĂ«rcejnĂ«!â thirri Bora. Sepse qengjat ishin dridhur nga tingulli i muzikĂ«s dhe kishin filluar tĂ« hidheshin mbi bar nga entuziazmi.
âJa, provoje,â tha Gjeloshi dhe ia ofroi fyellin BorĂ«s.
Bora e vuri fyellin nĂ« gojĂ« dhe fryu. ĂfarĂ« cicĂ«rime doli ! âOh,â qeshi ajo, âkjo Ă«shtĂ« vetĂ«m dita ime e parĂ«. UnĂ« nuk mund tĂ« luaj muzikĂ«n tĂ«nde.â
Dielli po perĂ«ndonte. Gjeloshi e futi fyellin nĂ« brez. âTani nĂ« shtĂ«pi,â tha ai. âBrrr, brrr,â thirri ai dhe hodhi guralecĂ« nĂ« skajin mĂ« tĂ« largĂ«t tĂ« kopesĂ«.
Kafshët ngritën kokat me kuriozitet. Prijësi i deleve u nis pas Gjeloshit dhe pjesa tjetër e pasoi. Dhitë ecën përpara, duke kafshuar çdo shkurre që kalonin.
âBrrr, brrr,â imitoi Bora duke fryrĂ« buzĂ«t si Gjeloshi.
Ata morën shtigjet më pak të dukshme, delet dhe qengjat pasuan të fundit. Kecat dukeshin më të fortë. Ata ndoqën dhitë nëna në ballë të kopesë, së bashku me Gjeloshin.
Një nga delet me shpinë të kuqe qëndronte prapa të gjithave. Qengji i saj po mbetej më prapa.
âNdoshta Ă«shtĂ« i lodhurâ, tha Bora me vete, u kthye dhe e mori nĂ« krahĂ« qingjin e vogĂ«l. Pastaj iu desh tĂ« vraponte pĂ«r tĂ« arritur Gjeloshin dhe tufĂ«n. Qingji ishte aq i butĂ« saqĂ« nĂ« fillim nuk e vuri re sa i rĂ«ndĂ« ishte. Delja e vjetĂ«r, nĂ«na e saj, vraponte pranĂ« saj.
Bora u ngjit në një vend shkëmbor pas kopesë së fundit, duke bërtitur ndërsa ecte. Tani ishte pak pa frymë, duke mbajtur kafshën e vogël të shëndoshë. Ajo u gëzua që shtegu zbriste, e la të pushonte pak.
Dielli u ul mĂ« poshtĂ«. BorĂ«s i dhimbnin krahĂ«t. Ajo e uli qingjin pĂ«r tĂ« parĂ« nĂ«se do ta ndiqte tani. Ai nuk lĂ«vizi. Ai vetĂ«m qĂ«ndroi dhe blegĂ«roj dhe nĂ«na e tij u kthye dhe qĂ«ndroi pranĂ« tij duke e pĂ«rkĂ«dhelur. Bora shikonte Gjeloshin dhe tufĂ«n duke u larguar gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ«. Ajo e dinte se nuk duhej tâi humbiste nga sytĂ«. Kishte vetĂ«m njĂ« gjĂ« pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ«. Ajo u pĂ«rkul dhe e ngriti pĂ«rsĂ«ri qingjin nĂ« krahĂ«t e saj. NjĂ« copĂ« e vogĂ«l e rĂ«ndĂ« ! Ajo e shtrĂ«ngoi fort dhe vrapoi pas kafshĂ«ve tĂ« tjera.
Ata ishin shumĂ« pĂ«rpara. Bora gulçoi. KrahĂ«t i dhembnin mĂ« shumĂ« se kurrĂ«. Sa e vĂ«shtirĂ« ishte â tĂ« ishe bari ! Qingji po bĂ«hej gjithnjĂ« e mĂ« i rĂ«ndĂ«. Bora u pengua nĂ« njĂ« gur tĂ« mprehtĂ«. Ajo kafshoi buzĂ«n qĂ« tĂ« mos qante. Ajo i mbylli sytĂ« fort. Duhet tĂ« vazhdonte. Ajo ishte bareshĂ« dhe nuk do tĂ« qante.
Sikur të mund ta linte qengjin përtokë ! Por atëherë do ta humbiste atë dhe nënën e tij gjithashtu. Si një bareshë, nuk mund ta bëje këtë. Oh sa i dhimbnin krahët ! Një lot i rrjedhi, pavarësisht dëshirës së saj.
Ajo shikoi pĂ«rpara drejt kopesĂ«. Gjeloshi po kthehej pĂ«r nĂ« shtĂ«pinĂ« e tij dhe po i kthente kafshĂ«t e saj me shkopin dhe guralecĂ«t e tij. Tani, ajo i kishte tĂ« gjitha pĂ«r tâu kujdesur dhe sĂ« shpejti do tĂ« kthehej nĂ« shtĂ«pi, tĂ« gjitha shĂ«ndoshĂ« e mirĂ«.
Ajo e mbajti fort qingjin. Ajo nuk e dinte se po qante. Ajo po drejtonte tufën tani, por këmbët e saj nuk do të shkonin aq shpejt sa donte ajo. Por ajo ishte një bari dhe po sillte kopenë e saj, secilin prej tyre.
Errësira po binte kur ajo u ngjit në shpatin drejt shtëpisë së saj.
âOh, ja ku je, BorĂ«â, thirri nĂ«na e saj nga dera.
Të gjitha kafshët ndaluan për të pirë ujë te përroi në buzë të oborrit. Bora e uli qengjin dhe ia fshiu fytyrën me mëngë. Ajo u habit kur e pa të lagur nga të qarat dhe e fshiu më fort duke i kthyer shpinën nënës së saj.
Nëna e Borës ishte e zënë duke numëruar tufën.
âPrengĂ«â, i thirri ajo burrit tĂ« saj, âfĂ«mija Ă«shtĂ« kthyer pa humbur asnjĂ« kafshĂ«.â
Bora e dĂ«gjoi tĂ« atin nga vendi ku ishte ulur pranĂ« zjarrit duke qeshur shkurt. âSigurisht qĂ« poâ, ia ktheu ai, âtĂ« thashĂ« qĂ« do tĂ« ishte njĂ« bareshĂ« e mireâ.
Bora e dëgjoi dhe zemra i rrahu fort nga gëzimi. Ndihej krenare. Krahët i dhembnin, por tani nuk e vriste mendjen. Gishti i saj i këmbës i kishte rrjedhur pak gjak, por as kjo nuk kishte rëndësi.
Ajo u ngjit në shtëpi dhe hyri brenda, me kopenë që e ndiqte dhe nëna e saj pas tyre.
Babai i saj shikoi mbi supe dhe i pa delet e dhitë që po hynin një nga një pas vathës prej xunkthi.
âJa dhe e fundit, baresha ime e vogĂ«lâ, tha ai.
âI thashĂ« nĂ«nĂ«s tĂ«nde se mund tĂ« tĂ« besojmĂ«.â
Bora shkoi tek ai dhe u ul pranë zjarrit.
âMĂ« duhej tĂ« mbaja njĂ« nga qengjat,â tha ajo, âkjo Ă«shtĂ« arsyeja pse erdha me vonesĂ«.â
âNuk je shumĂ« vonĂ«â, tha babai i saj.
Bora u mbështoll pranë tij. Ajo ishte e lumtur që ai nuk po shqetësohej për të, e lumtur që nuk i vuri re shenjat e lotëve, as dhimbjen në krahët e saj dhe as gishtin e këmbës me shenja.
Ai e dinte që ajo ishte mjaftueshëm e rritur.
Ai e dinte që ajo mund të kulloste (ruante) delet.
Ai zgjati dorën dhe përkëdheli kokën e saj të mbuluar me shami.
âBora, vajza bareshĂ«â, tha ai butĂ«sisht.
Dhe ndĂ«rsa Bora kafshoi bukĂ«n e trashĂ« tĂ« misrit qĂ« ia dha nĂ«na e saj, lotĂ«t i rrodhĂ«n nga sytĂ«, por ajo ndihej krenare dhe e lumtur. âUnĂ« jam njĂ« vajzĂ« bareshĂ«,â mendoi ajo dhe harroi tĂ« gjitha problemet e saj, ndĂ«rsa pĂ«rmes saj kaloi njĂ« lloj i ri lumturie./ KultPlus.com
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka vlerësuar lart Sunny Hill Festival, duke e cilësuar si një rrëfim suksesi që e ka kthyer një ëndërr në realitet.
âNjĂ« Ă«ndĂ«rr qĂ« nisi me dashurinĂ« pĂ«r vendin dhe u kthye nĂ« njĂ« nga ngjarjet mĂ« frymĂ«zuese qĂ« e vendos KosovĂ«n nĂ« qendĂ«r tĂ« hartĂ«s kulturore globaleâ, shkruan Osmani nĂ« njĂ« postim nĂ« rrjetet sociale, transmeton KultPlus.
Ajo falënderoi Dua Lipën për vizionin dhe guximin që e bëri këtë ngjarje realitet, si dhe ekipin e festivalit për punën e palodhshme çdo vit.
âPĂ«rmes muzikĂ«s, pasionit dhe energjisĂ« sĂ« rinisĂ« â Kosova po shkĂ«lqen. Po tregon se edhe nga njĂ« vend i vogĂ«l, mund tĂ« lindin gjĂ«ra tĂ« mĂ«dhaâ, u shpreh Presidentja, duke theksuar rolin e festivalit nĂ« promovimin e imazhit tĂ« KosovĂ«s nĂ« botĂ«.
Sunny Hill Festival ka kthyer Prishtinën në një epiqendër të muzikës moderne, duke sjellë artistë të njohur ndërkombëtarë dhe mijëra vizitorë nga brenda dhe jashtë vendit./KultPlus.com
OrganizatorĂ«t e festivalit tĂ« muzikĂ«s heavy metal âWacken Open Airâ, nĂ« GjermaninĂ« veriore nderuan legjendĂ«n e ndjerĂ« tĂ« rokut Ozzy Osbourne me njĂ« shfaqje me dron mbi skenĂ«n kryesore.
NĂ« orĂ«t e para tĂ« mĂ«ngjesit tĂ« sotĂ«m, fjalia âOzzy, ne tĂ« duamâ ndriçoi qiellin e natĂ«s pas performancĂ«s sĂ« fundit tĂ« ditĂ«s.
Homazhi u shoqĂ«rua nga kĂ«nga e Osbourne âMama, Iâm Coming Homeâ, e ndjekur nga himni i Black Sabbath âParanoidâ.
Në të njëjtën kohë, imazhet e Osbourne u shfaqën në ekranet gjigante të festivalit.
Këngëtari ikonik britanik dhe ylli i reality show-t vdiq më 22 korrik në moshën 76 vjeç.
Si bashkĂ«themelues dhe vokalist i âBlack Sabbathâ, Osbourne u vlerĂ«sua gjerĂ«sisht pĂ«r ndihmĂ«n nĂ« pĂ«rcaktimin e zhanrit heavy metal.
âBlack Sabbathâ u formua nĂ« Birmingham nĂ« fund tĂ« viteve 1960.
Vetëm disa javë para vdekjes së tij, Osbourne, i cili kishte luftuar me sëmundjen e Parkinsonit vitet e fundit, dha një koncert lamtumire në qytetin e tij të lindjes.
âWacken Open Airâ, i cili zhvillohet nĂ« njĂ« fshat me vetĂ«m 2 000 banorĂ«, konsiderohet si njĂ« nga festivalet mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« heavy metal nĂ« botĂ«./ atsh/ KultPlus.com
Në një kohë kur vdekjet nga aksidentet rrugore në Bashkimin Evropian kanë rënë me 3% në vitin 2024, ato vazhdojnë të jenë tragjedi të përditshme në zonat metropolitane.
Megjithatë, Helsinki ka regjistruar një arritje të jashtëzakonshme, asnjë vdekje në rrugë gjatë gjithë vitit.
Sipas Politico, në vitin 2023 në qytetet e BE-së ndodhën 7,807 vdekje në rrugë, me Berlinin që regjistroi 55 viktima dhe Brukselin nëntë, transmeton Gazeta Express.
Megjithëse Helsinki është një nga kryeqytetet më të vogla të BE-së, me rreth 690,000 banorë, zona metropolitane e tij ka një popullsi prej afro 1.5 milionësh, të cilët përdorin çdo ditë të gjitha mjetet e transportit publik dhe privat.
Sipas Ronni UtriÀnen, inxhinier trafiku në Drejtorinë e Mjedisit Urban të qytetit, ky sukses është rezultat i një sërë faktorësh, por më i rëndësishmi është ulja e kufijve të shpejtësisë. Ai citon të dhëna sipas të cilave rreziku i vdekjes së një këmbësori përgjysmohet nëse shpejtësia e makinës bie nga 40 në 30 km/h. Për këtë arsye, që prej vitit 2021, autoritetet vendosën kufizime më të ulëta shpejtësie në shumicën e zonave të banuara dhe në qendrën e qytetit.
Masat u mbĂ«shtetĂ«n nga instalimi i 70 kamerave tĂ« reja pĂ«r kontrollin e shpejtĂ«sisĂ« dhe njĂ« strategji policimi qĂ« ndjek politikĂ«n kombĂ«tare âVizioni Zeroâ, e cila synon eliminimin e tĂ« gjitha vdekjeve dhe lĂ«ndimeve serioze nĂ« rrugĂ«.
Sipas të dhënave nga Liikenneturva, agjencia kombëtare e sigurisë rrugore e Finlandës, vdekjet në rrugët e Helsinkit janë në rënie të vazhdueshme që prej fillimit të kësaj strategjie.
Një transformim urban përtej statistikave
Autoritetet e Helsinkit janĂ« pĂ«rpjekur gjatĂ« pesĂ« viteve tĂ« fundit tĂ« ripĂ«rsĂ«risin âmrekullinĂ«â e vitit 2019, kur pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nuk u regjistrua asnjĂ« vdekje e kĂ«mbĂ«sorĂ«ve apo çiklistĂ«ve nĂ« rrugĂ«t e qytetit.
Sipas UtriÀnen, kjo arritje është rezultat i një strategjie afatgjatë zhvillimi urban, të mbështetur në të dhëna dhe dizajn inteligjent të hapësirave publike. Në shumë pjesë të qytetit, rrugët janë ngushtuar, janë mbjellë pemë dhe është krijuar një mjedis që nxit kujdes më të madh nga shoferët. Kjo ndjesi vizuale e kompleksitetit urban e bën më të vështirë lëvizjen me shpejtësi të lartë në zonat e banuara.
Në të njëjtën kohë, Helsinki ka investuar ndjeshëm në infrastrukturën për këmbësorë dhe çiklistë, duke ndërtuar një rrjet shtigjesh biçikletash prej mbi 1,500 kilometrash. Transporti publik është përforcuar me automjete pa karbon dhe është siguruar financim nga Banka Evropiane e Investimeve për ndërtimin e një linje të re tramvaji.
Statistikat flasin vetë
UtriÀnen tha se përmirësimet në infrastrukturë dhe planifikimin urban kanë ndihmuar në uljen e përdorimit të makinave, çka ka sjellë një rënie drastike të aksidenteve të rënda. Ndërmjet viteve 2003 dhe 2023, numri i lëndimeve në trafikun rrugor në qytet ra nga 727 në vetëm 14.
Model për Bashkimin Evropian
Suksesi i Helsinkit nuk ka kaluar pa u vënë re në Bruksel, ku Komisioni Evropian po bën presion mbi shtetet anëtare për të përmbushur objektivin e vendosur në vitin 2018: uljen me 50% të vdekjeve në rrugë deri në vitin 2030.
Komisioneri i Transportit, Apostolos Tzitzikostas, theksoi më herët këtë vit se shumica e vendeve anëtare nuk janë në rrugën e duhur për ta arritur këtë qëllim. Por modeli i Helsinkit tregon se me politika të zgjuara, veprim konkret dhe përkushtim të qëndrueshëm, vizioni për rrugë pa viktima është i realizueshëm.
NĂ«n dritat e KalasĂ« sĂ« Prizrenit dhe pranĂ« rrjedhĂ«s sĂ« lumit Lumbardh, Ă«shtĂ« hapur zyrtarisht edicioni i 24-tĂ« i Festivalit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Filmit Dokumentar dhe tĂ« ShkurtĂ«r â DokuFest. NĂ« praninĂ« e qindra artdashĂ«sve, festivali mĂ« i njohur i filmit nĂ« KosovĂ« nisi rrugĂ«timin e tij me njĂ« program tĂ« pasur qĂ« do tĂ« zgjasĂ« nĂ«ntĂ« ditĂ«.
Kryeministri i KosovĂ«s, Albin Kurti, e cilĂ«soi kĂ«tĂ« ngjarje si njĂ« motor tĂ« fuqishĂ«m zhvillimi, duke theksuar ndikimin qĂ« DokuFest ka jo vetĂ«m nĂ« fushĂ«n artistike, por edhe nĂ« atĂ« kulturore, ekonomike dhe edukative. âKa dĂ«shmuar qĂ«ndrueshmĂ«ri ekonomike, shoqĂ«rore e artistike. ĂshtĂ« njĂ« organizatĂ« qĂ« lidh zhvillimin kulturor me zhvillimin lokalâ, u shpreh Kurti, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Këtë vit, festivali sjell mbi 100 filma nga rreth 50 vende të botës, të ndarë në shtatë kategori garuese dhe të shfaqur në tetë kinema të ndryshme të qytetit. Përmes programeve të edukimit dhe përfshirjes në shkolla, DokuFest po ndihmon në rritjen e brezit të ri të kineastëve në vend.
Kryeministri theksoi gjithashtu rritjen e përkrahjes institucionale për festivalin gjatë katër viteve të fundit, duke vlerësuar organizatorët për punën dhe pasionin e tyre.
Prizreni tashmë ka hyrë në një atmosferë magjike që vetëm DokuFest di të krijojë./KultPlus.com
Mbretëresha Elisabeth II në Britani të Madhe, edhe pse është ndarë nga jeta vijon të tërheqë vëmendjen. Një ekspozitë kushtuar stilit të përjetshëm të saj do të hapet në 2026 në Galerinë e Mbretit në Londër. Aty do të shfaqen mbi 200 veshje ikonike të Mbretëreshës, shumë prej të cilave nuk janë parë kurrë më parë nga publiku
Në vitin 2026, në Galerinë e Mbretit në Londër, do të hapet ekspozita më e madhe që i është kushtuar stilit të Mbretëreshës Elisabet II, me rastin e 100-vjetorit të lindjes së saj.
Ekspozita, titulluar âQueen Elizabeth II: Her Life in Styleâ, do tĂ« shfaqĂ« mbi 200 veshje ikonike tĂ« MbretĂ«reshĂ«s, shumĂ« prej tĂ« cilave nuk janĂ« parĂ« kurrĂ« mĂ« parĂ« nga publiku.
Një nga elementet më të spikatura të ekspozitës do të jetë fustani i famshëm i vitit 1956, krijuar nga Sir Norman Hartnell, një nga stilistët më të njohur të kohës.
Fustan i artë, i zbukuruar me qëndisje dhe perla, do të ekspozohet së bashku me veshje të tjera mbretërore që pasqyrojnë shijen dhe elegancën e Mbretëreshës gjatë viteve
Ekspozita do të hapë dyert në pranverën e vitit 2026, me datat dhe mundësinë e blerjes së biletave që do të njoftohen në nëntor të vitit 2025.
Ky është një mundësi unike për të udhëtuar nëpër historinë e modës dhe stilit të një prej figurave më të njohura të shekullit të 20-të.
Në vitin 2023 u hap një ekspozite e veçantë për mbretëreshën Elizabeth dhe qentë e saj.
DJ i famshëm britanik Fatboy Slim mbrëmë gjatë performancës së tij në festivalin Sunny Hill ka prezantuar para publikut edhe një këngë të këngëtares me famë botërore, Rita Ora.
Në një prononcim për media Fatboy Slim tha se me këngëtaren Rita Orën kishte qenë pak më i afërt sesa me Duan. DJ gjithashtu tha se priste një mesazh nga këngëtarja Ora.
Pas pak kohe Rita Ora bëri një postim publik në Instagram, duke i uruar mirëseardhje atij në vendlindjen e saj.
âMirĂ«serdhe nĂ« vendlindjen time, miku imâ, ka shkruar kĂ«ngĂ«tarja Ora.
Kaluan tri ditë që Prishtina është mbushur me njerëz të huaj e vendas, të cilët qarkullojnë rrugëve të saj dhe tërë Kosovës. Ecin vajza e djem të ri, duke u puthur pranë shtatoreve të Ibrahim Rugovës, Zahir Pajazitit dhe Nënës Terezë. Rini në elementin fantastik të saj. Rini, që kur sheh harenë e tyre, të vërshojnë lot gëzimi.
Prishtina ka festĂ«n e kĂ«ngĂ«s. Prishtina ka festĂ«n e ĂikĂ«s. Ăika jonĂ« Ă«shtĂ« vetĂ« festa! ĂshtĂ« aura qĂ« rri pezull mbi qiellin e PrishtinĂ«s.
Dua Lipa është më shumë se këngëtare. Ajo është një formim ekselent i njeriut që ka respekt e dashuri për prindërit dhe atdheun e saj, të cilin e bartë gjithmonë me vete.
Dukagjinit, pĂ«rbotshĂ«m njĂ« falĂ«nderim â jo vetĂ«m pĂ«r mrekullinĂ« e quajtur Dua, por mĂ« shumĂ« pĂ«r pĂ«rkushtimin e tij pĂ«r PrishtinĂ«n. PĂ«r mos-harresĂ«n. PĂ«r Sunny Hill-in, qĂ« po rritet e po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« i madh. NjĂ« atdhedashuri e pashembullt. NjĂ« largpamĂ«si pĂ«r tâu admiruar.
Dua, flutura jonë, tërë bekimet e Arbërisë rafshin mbi ty, hirësi!/KultPlus.com