Historia e Pac-Man filloi në fund të viteve ’70, kur dizajneri japonez Toru Iwatani po hante një picë dhe vuri re se, pasi hoqi një fetë, forma e saj ngjante me një gojë të hapur. Ky moment i thjeshtë frymëzoi krijimin e një prej personazheve më të njohur në historinë e videolojërave.

Fillimisht i quajtur “PukMan” në Japoni nga shprehja “paku paku taberu”, që do të thotë “të hash me pangopësi”. Pac-Man debutoi në vitin 1980 dhe shpejt u bë loja arcade më e suksesshme e të gjitha kohërave, duke gjeneruar mbi 14 miliardë dollarë.

Loja u dallua për thjeshtësinë e mekanikës dhe për faktin që ishte e dizajnuar për të tërhequr si burrat ashtu edhe gratë, në kontrast me lojërat e shtënave që dominonin në atë kohë. Fantazmat ikonike si Blinky, Pinky, Inky dhe Clyde u frymëzuan nga estetika japoneze wabi-sabi, që vlerëson thjeshtësinë dhe kalimtarinë.

Pac-Man ka pasur ndikim edhe në shkencë: nga studime të aktivitetit të trurit me rezonancë magnetike deri te kërkime me majmunë makakë që zbuluan aftësinë e tyre për të marrë vendime strategjike.

Sot, Pac-Man po merr një formë të re me lojën Shadow Labyrinth, ku bashkohet me personazhin “Swordman No. 8” dhe mund të shndërrohet në robotin luftarak “GAIA”.

Presidenti i Bandai Namco, Nao Udagawa, thotë se sfida është ta mbash personazhin të freskët, por thjeshtësia e tij është çelësi i suksesit. Përmes bashkëpunimeve me marka si Krispy Kreme dhe dhomave të arratisjes në Mançester e Dubai, kompania planifikon që Pac-Man të mbetet i rëndësishëm edhe për 45 vitet e ardhshme./KultPlus.com

Një debat ka shpërthyer rreth një paneli informues në Galeritë e Holokaustit në Muzeun Perandorak të Luftës  në Londër, ku një fjalë e vetme “praktikues”  është cilësuar si historikisht e pasaktë dhe dezinformuese nga dy prej historianëve më të njohur të Holokaustit.

Paneli në fjalë përshkruan Ligjet famëkeqe të Nurembergut të vitit 1935, duke thënë se: “Sipas dispozitës së ligjit, një person përcaktohej si hebre bazuar në numrin e gjyshërve hebrenj praktikues që kishte, edhe nëse ata vetë nuk ishin personalisht hebrenj.”

Ky formulim u kritikua fillimisht nga një akademike në pension nga New York-u, e cila, pas vizitës në muze, ngriti shqetësimin se fjala “praktikues” jep një përshtypje të rreme, duke nënkuptuar se përkatësia fetare ndikonte në përndjekjen naziste.

Pas kontaktit të saj, dy historianë të shquar të Holokaustit dhanë mendimin e tyre.

“Çështja nuk ishte nëse gjyshi/gjyshja ishte besimtar, por nëse lindja e tij ose e saj ishte regjistruar në komunitetin hebre.”

“Nuk kishte rëndësi nëse gjyshërit ishin praktikues… Askush nuk u shpëtua nga persekutimi, siç nënkupton gabimisht formulimi, duke pasur gjyshër që nuk ishin praktikues”- janë shprehur historianët.

Në një deklaratë për mediat, një zëdhënës i Muzeut tha se komenti është marrë seriozisht dhe se po shqyrtohet mundësia për të shtuar një sqarim të mëtejshëm.

Sipas muzeut, fjala “praktikues” i referohet atyre që ishin zyrtarisht të regjistruar si hebrenj në dokumentet publike –si certifikatat e lindjes, martesës apo regjistrat civilë  pasi nazistët shpesh mbështeteshin në këto të dhëna për të përcaktuar përkatësinë racore.

Megjithatë, muzeu thekson se nuk ka pasur kurrë synim të sugjerojë se persekutimi nazist ishte i kufizuar vetëm për ata që praktikonin fenë hebraike.

Në fillim ishte Pitagora, themeluesi i urtësisë që bashkonte filozofinë, matematikën, muzikën, politikën, mjekësinë dhe astronominë. I lindur rreth vitit 572 para Krishtit në Samos, me origjinë etruske dhe tirrene, Pitagora ishte i pari që e quajti veten filozof dhe mbrojti ide të tilla si pavdekësia e shpirtit dhe rimishërimi.

Ai u inicua në Misteret e egjiptianëve, kaldeasve dhe hebrenjve dhe më pas lulëzoi në Jug të Italisë, duke themeluar një komunitet të madh dijetarësh dhe dishepujsh në Kroton dhe Metapont, pjesë e asaj që njihet si Magna Grecia. Shkolla e tij ishte unike: praktikonte disiplinë, dietë vegjetariane, heshtje dhe përkushtim ndaj dijeve dhe bashkësisë, duke përfshirë edhe fëmijët dhe gratë mes të cilave e famshme ishte dishepullja Teano, që këshillonte për respektin ndaj grave.

Pitagora nuk la shkrime të plota, përveç një përmbledhjeje poetike të njohur si Vargjet e artë, por ndikimi i tij ishte i thellë dhe i gjithanshëm. Ai ishte i shenjtë për tetraktisin – trekëndëshin magjik të numrave një, dy, tre dhe katër, që simbolizon shumen dhjetë dhe bashkimin e të gjitha gjërave në botë.

Legjendat flasin për aftësi të mbinatyrshme: bilokacion, njohjen e jetëve të mëparshme dhe të ardhshme, lidhje të veçanta me natyrën dhe kafshët, si dhe përdorimin e muzikës, këngëve dhe kërcimit si terapi dhe katarsis. Për Pitagorën, fillimi është gjysma e gjithçkaje, një filozofi që bashkon jetën njerëzore me universin dhe përjetësinë.

Ernst Bloch e përshkruante: “Italia është vendi ku gjithçka fillon”, ndërsa Pitagora mbetet shembulli më i ndritshëm i urtësisë antike greke dhe italike, një figurë që lidhi dijen, misterin dhe praktikat e përditshme në një harmoni të rrallë historike./KultPlus.com

Kanuni i Lekë Dukagjinit ka një kapitull të veçantë që trajton rolin, detyrat dhe kufizimet e grave në shoqërinë tradicionale shqiptare, sidomos në zonat ku kanuni zbatohej deri në shekullin XX. Ai pasqyron një mentalitet patriarkal, ku gruaja ishte pjesë e familjes, por me të drejta të kufizuara krahasuar me burrin.

Pikat kryesore për gratë sipas Kanunit

Pozita e gruas në familje

Gruaja shihej si “mik i shtëpisë”, që do të thotë se nuk ishte pronare e plotë e pasurisë, por e trajtuar si mysafire në shtëpinë e burrit.

Nuk merrte pjesë në kuvende, vendimmarrje, ose çështje gjaku.

Martesa

Martesa bëhej me pajtim të familjeve, jo me zgjedhje të lirë të gruas.

Pajë (daja) ishte e detyrueshme dhe organizohej nga familja e vajzës.

Gruaja nuk mund të divorcohej sipas dëshirës së saj, por burri kishte më shumë liri për t’u ndarë.

E drejta e pronës

Gruaja nuk trashëgonte tokë, përveç rasteve kur nuk kishte trashëgimtar meshkuj.

Pasuria e saj e sjellë me pajë ishte nën administrimin e burrit.

Rregulla dhe kufizime

Gruaja nuk mbante armë.

Nuk mund të merrte hak në raste gjakmarrjeje.

Në disa raste të jashtëzakonshme, një vajzë mund të betohej si “burrneshë” për të marrë të drejta burrash.

Nderi

Kanuni i kushton rëndësi të madhe “nderit të gruas”, i cili lidhej me virgjërinë para martesës dhe besnikërinë gjatë martesës.

Shkelja e “nderit” konsiderohej turp për gjithë familjen dhe shpesh sillte pasoja të rënda.

Në thelb, Kanuni e shihte gruan si shtyllë të familjes dhe të punës shtëpiake, por jo si palë të barabartë në pushtet dhe pronë. Sot, këto norma shihen si pjesë e një trashëgimie historike që duhet kuptuar, por jo zbatuar, duke reflektuar mbi barazinë gjinore./KultPlus.com

Lojërat Botërore të Robotëve Humanoidë (WHRG), gara e parë në botë e robotëve në shkallë të gjerë, në të cilën robotët humanoidë garojnë në fusha të ndryshme sportive, performance dhe kategorie, kanë filluar në kryeqytetin e Kinës.

Aktiviteti i cili u mbajt në bashkëpunim me Qeverinë Popullore Vendore të Pekinit, Grupin Mediatik të Kinës, Organizatën Botërore të Bashkëpunimit në Robotikë dhe RoboCup Azi-Paqësor, morën pjesë kompani robotike, universitete, institute kërkimore, klube robotike dhe entuziastë me robotët humanoidë që ata i zhvilluan.

Robotët garuan në sporte të tilla si atletika, gjimnastika, futbolli dhe boksi në këtë ngjarje, e cila synonte të shfaqte përparimet në teknologjinë e robotëve humanoidë përmes zbatimeve praktike.

Në ditën e parë të lojërave, të cilat do të përfundojnë më 17 gusht, u zhvilluan gara vrapimi 400 metra dhe 1 500 metrash, ndeshje futbolli 3×3 dhe 5×5 si dhe ndeshje boksi.

Sezoni i dytë i serialit të suksesshëm “Wednesday” sjell një emër të ri që ka ngjallur kureshtje: “Ophelia”. Në komikët origjinalë, Ophelia është motra e Morticias, me flokë të artë dhe stil krejt të kundërt nga ajo, e frymëzuar nga personazhi tragjik i Shakespeare-it.

Në sezonin e ri, zbulohet se Ophelia ka aftësi të ngjashme me ato të Wednesday-t dhe ka kaluar vite në spitalin psikiatrik Willow Hill. Pas një mungese të gjatë, rikthimi i saj pritet të sjellë mister dhe tension të ri në historinë e familjes Addams.

Spekulimet përfshijnë edhe mundësinë që rolin ta interpretojë Lady Gaga, pas deklaratës së Jenna Ortega-s që përjashtoi idenë se ajo do të luajë një mësuese të re në Nevermore. Nëse kjo do të konfirmohet, hyrja e saj në kast do të ishte një nga surprizat më të mëdha të serialit.

Pjesa e dytë e sezonit 2 do të publikohet më 3 shtator 2025./KultPlus.com

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka pritur homologun e tij rus, Vladimir Putin, me një ceremoni zyrtare në tapetin e kuq.

Të dy udhëheqësit ecën në tapetin e kuq të shtruar posaçërisht, i cili lidhte vendet e mbërritjes së aeroplanëve të tyre dhe i çonte drejt pikës së takimit në mes.

Trump dhe Putin shkëmbyen buzëqeshje dhe disa fjalë miqësore, ndërsa pozuan përpara mediave ndërkombëtare para fillimit të takimit.

Takimi mes Trumpit e Putinit që pritet të zgjasë nga 6 deri në 7 orë, temë kryesore e ka arritjen e një armëpushimi në mes Rusisë dhe Ukrainës.

Pas shpalljes së albumit të saj të 12-të në studio, “The Life of a Showgirl”, më 13 gusht, Taylor Swift zbuloi se kënga titull është një bashkëpunim me këngëtaren Sabrina Carpenter.

Reagimi i Carpenter ishte i menjëhershëm dhe plot emocion, duke ndarë në Instagram Story një imazh të kopertinës së pasme të albumit ku figuron edhe emri i saj. “E di që dikush po çmendet nga gëzimi, dhe ajo jam unë,” shkroi ajo me entuziazëm.

Albumi, i cili publikohet më 3 tetor, është prodhuar nga vetë Swift në bashkëpunim me producentët e njohur Max Martin dhe Shellback. Lista e këngëve përfshin tituj si “Elizabeth Taylor”, “Ruin the Friendship”, “Honey”, “Actually Romantic”, “CANCELLED!”, “Eldest Daughter”, “Father Figure”, “Opalite”, “The Fate of Ophelia” dhe bashkëpunimin me Carpenter në “The Life of a Showgirl”.

Swift e bëri njoftimin fillestar në një video surprizë gjatë një paraqitjeje të rrallë në podcast-in “New Heights”, të drejtuar nga i dashuri i saj Travis Kelce dhe vëllai i tij Jason, në orën 12:12 të mëngjesit të 12 gushtit.

Ky bashkëpunim është kulmimi i një miqësie të afërt mes dy artisteve, me Carpenter që ka shprehur prej kohësh admirimin për Swift. Në një intervistë për Apple Music në vitin 2020, ajo tregoi se albumi folklore e kishte frymëzuar thellë në krijimtarinë e saj./KultPlus.com

Një liqen me ujë të shkrirë ka krijuar çarje të thella në akullin e Groenlandës, sipas një studimi të ri shkencor.

Si rezultat, akullnaja 79°N po tregon shenjat e para të një destabilizimi më të madh, raportoi ekipi kërkimor nga Instituti Alfred Wegener (AWI) në qytetin verior gjerman të Bremerhaven, thuhet në studim.

Sipas shkencëtarëve, akulli i Groenlandës ka filluar të tërhiqet që nga mesi i viteve 1990, dhe vetëm tre gjurmë lundruese kanë mbetur. Njëra prej tyre është akullnaja 79°N.

Sasitë gjithnjë e më të mëdha të ujit të shkrirë po grumbullohen në sipërfaqen e kësaj akullnaje, duke krijuar një liqen me sipërfaqe rreth 21 kilometra katrorë.

Herë pas here, uji nga liqeni ka shpërthyer përmes akullit dhe është shkarkuar përmes çarjeve dhe boshllëqeve, duke lejuar sasi të mëdha uji të arrijnë buzën e gjuhës së akullnajës drejt oqeanit. Shkencëtarët kanë vëzhguar shtatë raste të tilla, katër prej të cilave në pesë vitet e fundit.

Që nga viti 2019, janë formuar fusha të dukshme çarjesh trekëndore, të cilat mbeten të dukshme për vite me radhë. Disa çarje krijojnë kanale me hapje disa dhjetëra metra të gjera, përmes të cilave uji arrin deri në bazën e shtresës së akullit.

Edhe pse çarjet dhe kanalet ndryshojnë me kalimin e kohës, ato vazhdojnë të ekzistojnë për një periudhë të gjatë.

Nuk dihet nëse akullnaja do të mund të rikthehet ndonjëherë në gjendjen e saj të mëparshme.

Ekipi kërkimor zbuloi se uji ka arritur nën akullnajë përmes çarjeve. Atje, ai është grumbulluar duke formuar një liqen nën tokë. Imazhet me radar tregojnë se mbi këtë liqen, nën akull, duket se është formuar një flluskë, e cila po e shtyn akullnajën lart në atë pikë.

Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajram Begaj, sot ka pranuar një letër nga Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump.

Në mesazh presidenti Trump thekson angazhimin e tij për të vazhduar bashkëpunimin SHBA-Shqipëri bazuar në  miqësinë, aleancën dhe respektimin e idealeve mbi të cilët është ndërtuar dhe funksionon kombi amerikan.

“Duke mbrojtur sovranitetin, begatinë dhe paqen përmes forcës, së bashku ne mund të arrijmë të pamundurën.

Me kënaqësi pres të vazhdojmë bashkëpunimin tonë me qëllim ndërtimin e një të ardhmeje më të sigurt, më të qëndrueshme dhe më të suksesshme”,  shkruan presidenti Trump në letrën drejtuar Presidentit Begaj.

Letra e presidentit Trump pason mesazhin që Presidenti i Republikës përcolli për 249 -vjetorin e Ditës së Pavarësisë së SHBA-ve.

Mbrëmja e edicionit të tretë të Lin Festival u pasurua nga një ekspozitë e veçantë fotografike e sjellë nga Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave. Nën dritat e festivalit dhe tingujt e muzikës, u prezantuan veprat e mjeshtrave të shquar korçarë Vani Burda dhe Thimi Raci.

Fotografitë, të realizuara në fillim të shekullit XX, sollën para publikut histori, peizazhe, portrete dhe momente të rralla nga jeta e juglindjes shqiptare, duke i dhënë mbrëmjes një atmosferë unike artistike e historike.

Kjo shënon pjesëmarrjen e dytë radhazi të Arkivave në Lin Festival, një prani që synon të afrojë thesaret dokumentare dhe vizuale pranë komunitetit dhe vizitorëve.

“Arkivat nuk janë vetëm histori e ruajtur, por frymëzim për brezat,” u shprehën organizatorët, duke falënderuar të gjithë të pranishmit për këtë udhëtim simbolik në kohë./KultPlus.com

View this post on Instagram

A post shared by Drejtoria e Përgj. e Arkivave (@drejtoriaepergjithshmearkivave)

Çesk Zadeja (Shkodër, 8 qershor 1927 – Romë, 15 gusht 1997) ka qenë kompozitor shqiptar.

Zadeja ka lindur në Shkodër, në një familje qytetare. Mësimet e para i mori në vendin e lindjes, në shkollën françeskane, ku krahas mësimit të përgjithshëm, merr dhe njohuritë e para të muzikës.

Ka qenë anëtar i korit të Kishës Françeskane që drejtohej nga kompozitori i shquar patër Martin Gjoka dhe më vonë nga Filip Mazreku e Prenk Jakova.

Që në vegjëli, në qytetin e lindjes u angazhua në grupet amatore. Shfaqi që herët talentin e tij dhe si nxënës 14-vjeçar studion në Accademia di Santa Cecilia në Romë, Itali, me kompozitorin Umberto Semproni.

Ai ishte i njohur për kompozimet e tij, sikurse “Suita e Veriut”, “Suitë korale”, “Skica simfonike”, Poema vokale” etj, derisa ishte dekoruar edhe me “Nderi i Kombit” nga Presidenti i Shqipërisë Ilir Meta.

Vdiq në Romë, më 15 gusht 1997. /KultPlus.com

Kryeministri i vendit, Albin Kurti, sot ka marrë pjesë në ceremoninë e pranim-dorëzimit të autoblindave të prokuruara në ShBA për Forcat e Sigurisë së Kosovës.

Kryeministri Kurti ka thënë se ky furnizim sipas tij i jashtëzakonshëm është një tjetër dëshmi e partneritetit të palëkundur me ShBA-të, dhe një hap i rëndësishëm në fuqizimin e kapaciteteve mbrojtëse të vendit.

“Ushtria jonë do të vazhdojë të zhvillohet krahë për krahë me partnerin tonë strategjik, si në aspektin e trajnimeve, ashtu edhe në atë të shkollimit dhe doktrinës e cila është e bazuar në atë të ushtrisë së ShBA-ve”, ka thënë Kryeministri Kurti.

Kryeministri Kurti në këtë ceremoni pranim- dorëzimi ka marrë pjesë me ministrin e Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, komandantin e Forcës së Sigurisë së Kosovës, Gjenerallejtënant Bashkim Jashari dhe atasheun e Ushtrisë në ambasadën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Nënkolonel Jonathan Shaw./ KultPlus.com

Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MAShTI) ka hapur sot aplikimet për subvencionimin e teksteve dhe materialeve mësimore përmes platformës e-Kosova.

Për vitin shkollor 2025/2026, prindërit do të përfitojnë:

80 euro për nxënësit e klasave I-V, për blerjen e teksteve dhe materialeve mësimore;

80 euro për nxënësit e klasave VI-IX, për blerjen e fletoreve të punës dhe materialeve mësimore.

Tekstet shkollore për klasat VI-IX do të përdoren nga gjenerata e kaluar, sipas praktikës së viteve të fundit dhe udhëzimit administrativ përkatës.

Procesi i aplikimit është lehtësuar, pasi llogaritë bankare të prindërve të regjistruara më parë do të përdoren sërish. Pas verifikimit nga shkolla dhe Drejtoritë Komunale të Arsimit, mjetet do të transferohen në xhirollogaritë bankare të prindërve.

Aplikimi bëhet online në: ekosova.rks-gov.net

MAShTI ka uruar të gjithë nxënësit për një vit të mbarë dhe të suksesshëm shkollor./KultPlus.com

Lojërat Mesdhetare “Prishtina 2030” po i afrohen gjithnjë e më shumë realizimit. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, kanë bërë të ditur se sot është nënshkruar marrëveshja e radhës me Komitetin Olimpik të Kosovës (KOK), duke e cilësuar këtë si një hap tjetër konkret drejt organizimit të ngjarjes më të madhe sportive në historinë e vendit dhe rajonit.

Pavarësisht bllokadës së krijuar nga dërgimi i Ligjit për Lojërat Mesdhetare në Gjykatën Kushtetuese, MKRS, në bashkëpunim me KOK dhe Komitetin Ndërkombëtar të Lojërave Mesdhetare (ICMG), po vijon përgatitjet përmes zgjidhjeve alternative. Në kuadër të KOK, ICMG ka themeluar Komitetin Organizativ të përkohshëm për Lojërat Mesdhetare, i cili do të zhvillojë aktivitetet operacionale sipas standardeve më të larta vendore dhe ndërkombëtare.

Ngjarja sportive synon të jetë jo vetëm një sukses organizativ, por edhe një angazhim strategjik për zhvillim të qëndrueshëm, forcim të bashkëpunimit ndërkombëtar dhe përmirësim të mirëqenies së qytetarëve./KultPlus.com

Sot janë bërë 176 vjet nga lindja e Perandorit të Francës, Napoleon Bonaparta, shkruan KultPlus.

Napoleon Bonaparta (15 gusht 1769 –  5 maj 1821) në jetën e tij ka qenë politikan, gjeneral brilant lufte, Protektor i Lidhjes se Rhein-it, Mbret i Italisë dhe Konsull i Francës dhe mbas kurorëzimit të tij ne Katedralen Notre Dame de Paris ai u shpall perandor i Francës. Ai e mbaroi shkollën ushtarake për fisnikët në Paris falë një burse studimi te cilën e përfitoi nga mbreti francez Luigji XVI.

Me përfundimin e shkollës ushtarake merr gradën e kapterrit në artilerinë franceze, me vonë me revolucionin francez do të gradohet me gradën gjeneral. Qeverisi Francën nga viti 1799, dhe u emërua Konsull i Parë në nëntor te vitit 1799 deri në maj 1804 me vonë bëhet Perandor Francez me emrin e Napoleone I (Napoléon Ier) nga dhjetori 1804 deri në 14 prill 1814 dhe serisht nga 20 marsi deri në 22 qershor 1815. Në jetën e tij politike ka qenë dhe President i Republikës Italiane nga viti 1803 deri në vitin 1805 dhe mbret i Italisë nga 1805 deri në 1814.

Falë disa betejave ushtarake dhe aleancave të shumta që ndërmorri, Napoleoni pushtoi dhe udhëhoqi gati të gjithë kontinentin Evropian, duke çuar në çdo vend që pushtonte, idealet e Revolucionit Francez. Arriti të kontrollonte shumë mbretëri të Evropës falë familjarëve të tij të cilët emëroheshin nga Napoleoni për të kontrolluar më mirë shtetet e pushtuara (Spanja, Napoli, Westfalia dhe Holanda).

Fushata e Rusisë (1812) shënoi fundin e dominimit te tij në mbare Evropën. Me humbjen në Lipsia nga aleatet evropiane, te cilët ishin formuar për të përballur fuqinë e perandorisë franceze, në tetor të vitit 1813, Napoleoni e la fronin e tij dhe u çua për burgim në ishullin e Elba-s në Itali.

Në mars të vitit 1815, ia del mbanë të arratiset nga ishulli prej të cilit ishte i burgosur duke mbërritur afër Antibes më pas mbërrin në Paris, historianët do ta përshkruajnë këtë mbërritje të Napoleonit me thënien “mbërriti pa shtënë asnjë plumb”. Ai arrin të marr në dore pushtetin për një periudhë relativisht të shkurtër, e cila kujtohet me emrin “Njëqind Ditët”,me pas do të mposhtet në luftën që quhet beteja e Waterloos me 18 gusht 1815. Vitet e fundit të jetës se tij i kaloi i burgosur në ishullin e Shën’Elenes në mbikëqyrjen e Angleze-ve. Mbas humbjes në Waterloo, Kongresi i Vjenës solli në të gjithë Evropën mbretërit të cilët ishin larguar falë Napoleonit./KultPlus.com

Presidenti Donald Trump të premten mori një zotim të papritur për nominim për Çmimin Nobel për Paqen – një nga rivalet e tij më të betuara, Hillary Clinton.

Kundërshtarja demokrate e Trumpit i tha podkastit “Raging Moderates” se ajo do ta nominonte me dëshirë atë për çmimin e shquar nëse ai mund t’i jepte fund luftës në Ukrainë pa lejuar Presidentin Vladimir Putin të merrte territor nga fqinji i saj, raporton “New York Post”.

“Sinqerisht, nëse ai mund t’i jepte fund kësaj lufte të tmerrshme, nëse ai mund ta përfundonte atë pa e vendosur Ukrainën në një pozicion ku ajo duhej t’ia lëshonte territorin e saj agresorit, nëse ai mund t’i kundërvihej Putinit – diçka që nuk e kemi parë, por ndoshta kjo është mundësia – nëse Presidenti Trump do të ishte arkitekti i kësaj, unë do ta nominoja atë për Çmimin Nobel për Paqen”, i tha Clinton intervistueses së podkastit, Jessica Tarlov në një intervistë të publikuar të premten.

“Sepse qëllimi im këtu është të mos lejoj kapitullimin ndaj Putinit”, shtoi ajo.

Kjo ofertë e papritur erdhi ndërsa Trump ishte rrugës për në Alaskë për bisedimet historike me homologun e tij rus, ku shpreson t’i japë fund konfliktit trevjeçar në Ukrainë.

Ai ka shprehur dëshirën për t’u nominuar për Çmimin Nobel për Paqen në të kaluarën, duke ndjekur gjurmët e paraardhësit të tij, Barack Obama.

Në kuadër të nismës për mbështetjen e bibliotekave të vendit, Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani” ka dhuruar këtë javë kontingjente me libra në bibliotekën e qytetit të Lipjanit dhe në komunën e Shtimes.

Në mesin e botimeve të dhuruara gjenden edhe dy tituj me vlerë të veçantë historike:

Kujtesa e Kosovës: Rrëfime të 100 pleqve e plakave të Kosovës

Kujtesa e Kosovës: Rrëfimet e të mbijetuarve të masakrës së Krushës së Madhe

Librat, të botuar nga shtëpia botuese “Rilindja” dhe të përzgjedhur kryesisht për nxënësit e nivelit parauniversitar, do të shpërndahen nga bibliotekat komunale në bibliotekat e shkollave, duke kontribuar në pasurimin e fondeve ekzistuese dhe nxitjen e leximit./KultPlus.com

Poezi nga Nizar Qabbani

Du’ me shkrue fjalë tjera për ty,

veç për ty me shpikë nji gjuhë tjetër

në përputhje me masën e trupit tand

e të dashtunisë t’eme.

Due me i ikë fjalorëve të gjuhës,

e buzët me i lan’ mbrapa.

M’asht mërzit goja eme,

tash dua nji gojë tjetër,

që herë bahet

pemë qershije, herë kuti

shkrepsash.

Nji gojë nga e cila fjalët vijnë

si nymfat prej detit,

a si zoçkat e bardha të pulës

nga kapela e magjistarit./KultPlus.com

Gjama e burrave është një ritual mortor tradicional shqiptar, i cili praktikohet kryesisht në zonat veriore të Shqipërisë dhe në Malësinë e Madhe. Ky ritual rrjedh nga traditat e lashta fisnore dhe besimet e thella në nderin, respektin dhe forcën e burrërisë. Përmes gjamës, komuniteti burrëror shpreh dhimbjen e thellë për humbjen e një anëtari, duke ruajtur një dinjitet dhe një strukturë të rreptë organizative.

Në këtë ceremoni, burrat e fshatit ose fisit mblidhen pranë trupit të të ndjerit dhe nisin një klithmë të përbashkët, të fuqishme dhe ritmike. Kjo klithmë simbolizon jo vetëm hidhërimin e thellë, por edhe forcën e bashkimit dhe solidaritetit mes tyre. Gjama ndiqte rregulla strikte: burrat ulërinin me gjithë fuqinë e zërit, por nuk lejohej shfaqja e lotëve apo dobësive emocionale, pasi besohej se kjo do cënonte nderin e të ndjerit dhe familjes së tij, transmeton KultPlus.

Ky ritual përbën një shprehje kolektive të dhimbjes dhe respektit, që pasqyron kodet morale të Kanunit të Lekë Dukagjinit, ku nderi dhe burrëria ishin vlera themelore të shoqërisë malësore. Gjama e burrave është një manifestim i fortë i solidaritetit dhe përkujdesjes komunitare, ku dhimbja përjetohet dhe shprehet si një përvojë e përbashkët.

Sot, kjo traditë është bërë më e rrallë dhe nuk praktikohet me intensitetin e dikurshëm, por mbetet një pasuri e vyer kulturore dhe një kujtim i fuqishëm i identitetit të hershëm shqiptar, i cili ruhet ende në kujtesën kolektive dhe në disa ceremoni simbolike në zonat malësore./KultPlus.com