Institucionet publike dhe korrupsioni – si i shohin qytetarët e BE-së?
Një sondazh i fundit nga Eurobarometri tregon se 69 për qind e qytetarëve të Bashkimit Evropian besojnë se korrupsioni është një problem i përhapur në vendet e tyre, duke reflektuar një shqetësim në rritje për këtë fenomen.
Megjithatë, vetëm 20 për qind e atyre që kanë qenë dëshmitarë ose kanë përjetuar raste korrupsioni kanë bërë denoncim zyrtar, duke nxjerrë në pah një hendek të madh mes perceptimit dhe veprimit konkret ndaj korrupsionit.
Ky sondazh përfaqëson një rritje të lehtë prej një përqindje krahasuar me vitin e kaluar, që tregon se shqetësimi për korrupsionin vazhdon të thellohet në mesin e qytetarëve të Evropës.
Në disa vende, ky problem perceptohet si më i theksuar se në të tjera. Greqia shënon nivelin më të lartë me 97 për qind të të anketuarve që e konsiderojnë korrupsionin të përhapur në shoqërinë e tyre, e ndjekur nga Kroacia me 92 për qind dhe Portugalia me 91 për qind.
Në anën tjetër të spektrit, Finlanda dhe Danimarka raportojnë perceptimin më të ulët të korrupsionit, me vetëm 21 për qind dhe 28 për qind, përkatësisht, duke treguar një situatë më të kontrolluar apo një perceptim më të ulët të këtij fenomeni në këto vende, raporton euronews.
Vendet e Bashkimit Evropian ku ka pasur rritje më të ndjeshme të perceptimit të korrupsionit gjatë vitit 2024 janë Luksemburgu dhe Irlanda, ku është regjistruar një rritje prej 9 dhe 6 për qind, respektivisht.
Kjo tregon se megjithëse disa vende historikisht janë konsideruar më të pastra, shqetësimi për korrupsionin po rritet gjithashtu edhe aty, transmeton Telegrafi.
Në lidhje me qëndrimin ndaj korrupsionit, katër nga pesë evropianë shprehen të vendosur që dhënia e ryshfetit apo dhuratave për të fituar një nder apo shërbim publik është e papranueshme në çdo rast. Kjo tregon një konsensus të gjerë moral kundër praktikave korruptive.
Në këtë kontekst, Portugalia (me 98 për qind), Franca (90 për qind) dhe Spanja (90 për qind) shfaqin përqindjet më të larta të njerëzve që e shohin këtë si krejtësisht të papranueshme.
Për më tepër, mbi 70 për qind e evropianëve e konsiderojnë të papranueshme edhe situatën kur një person pranon një nder në këmbim të një përfitimi, ndërsa rreth 5 për qind shprehen se kjo praktikë është gjithmonë e pranueshme, duke reflektuar një pakicë që ka një qëndrim më tolerues ndaj korrupsionit.
Gjithashtu, rreth 75 për qind e qytetarëve të BE-së shprehen kundër dhënies së dhuratave me qëllim përfitimin e përparësive, duke treguar një vetëdije në rritje për efektet negative të korrupsionit në shoqëri dhe ekonomi.
Një element interesant i sondazhit është edhe dallimi mes moshave: të anketuarit më të moshuar, mbi 55 vjeç, kanë tendencë më të madhe për të konsideruar korrupsionin si të papranueshëm krahasuar me të rinjtë në moshë 15-24 vjeç, gjë që mund të lidhet me ndryshimet në vlerat dhe përvojat e brezave.
Në nivel më specifik, në Bullgari rreth gjysma e të anketuarve identifikojnë policinë si aktorët kryesorë që përfshihen në korrupsion, përfshirë dhënien dhe marrjen e ryshfetit si dhe abuzimin me pushtetin për përfitime personale.
Në Greqi, 61 për qind e njerëzve besojnë se korrupsioni është i përhapur midis zyrtarëve që lëshojnë leje biznesi, ndërsa në Suedi dhe Danimarkë, kompanitë private janë ato që përmenden më shpesh si përfshirëse në praktika korruptive.
Kur flitet për luftën kundër korrupsionit, më shumë se gjysma e evropianëve besojnë se korrupsioni është i përhapur në partitë politike, ndërsa 46 për qind shprehen se edhe politikanët në nivele lokale, rajonale dhe kombëtare nuk janë të përjashtuar nga ky fenomen.
Dy të tretat e qytetarëve mendojnë se rastet e korrupsionit në nivele të larta nuk ndiqen apo ndëshkohen sa duhet në vendet e tyre, duke theksuar një problem serioz të mungesës së llogaridhënies.
Ndërkohë, më shumë se gjysma e të anketuarve nuk kanë besim në efektivitetin e përpjekjeve të qeverive për të luftuar korrupsionin, dhe pothuajse gjysma prej tyre janë skeptikë për mënyrën se si masat kundër korrupsionit zbatohen, duke besuar se shpesh ka mungesë transparence dhe objektiviteti, si dhe mund të ketë interesa të fshehura pas tyre.
Në nivelin e përjetuar të korrupsionit, 5 për qind e evropianëve raportojnë se gjatë 12 muajve të fundit kanë qenë dëshmitarë apo kanë përjetuar personalisht një rast korrupsioni, por vetëm një në pesë prej tyre ka marrë guximin për ta raportuar atë autoriteteve përkatëse.
Problemi i mungesës së njohurive mbi vendet ku mund të raportohen këto raste është i dukshëm, pasi më pak se gjysma e të anketuarve dinë se ku duhet t’i drejtohen një rasti të tillë.
Në fund, dallimet gjinore tregojnë se burrat kanë më shumë gjasa se gratë të njohin personalisht dikë që ka marrë ose jep ryshfet, çka mund të lidhet me faktorë socialë dhe ekonomikë, si dhe me nivelet e ndryshme të përfshirjes në situata të tilla.
Në përgjithësi, rezultatet e këtij sondazhi dëshmojnë se korrupsioni mbetet një sfidë serioze për shoqëritë evropiane dhe kërkon përpjekje më të mëdha për të rritur transparencën, llogaridhënien dhe besimin e qytetarëve ndaj institucioneve publike dhe atyre politike. /Telegrafi/
The post Institucionet publike dhe korrupsioni – si i shohin qytetarët e BE-së? appeared first on Telegrafi.