❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 18 July 2025Main stream

Merz: Europa do të rrisë fondet për mbrojtjen e përbashkët

✇Abc News
By: Rovena
18 July 2025 at 18:53

Kancelari gjerman Friedrich Merz ka pranuar kritikat e shprehura nga presidenti amerikan Donald Trump në lidhje me kontributin e pamjaftueshëm financiar të vendeve evropiane për sigurinë kolektive. Në një intervistë për rrjetin britanik BBC, Merz konfirmoi se pas samitit të mbajtur në Hagen një muaj më parë, vendet partnere kanë rënë dakord për rritjen e angazhimeve buxhetore në fushën e mbrojtjes.

“E dimĂ« qĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« mĂ« shumĂ«. Ata po na kĂ«rkojnĂ« tĂ« bĂ«jmĂ« mĂ« shumĂ« dhe ne po e bĂ«jmĂ« kĂ«tĂ«. Besoj se tashmĂ« jemi nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n linjĂ«. Ne nuk jemi mjaftueshĂ«m tĂ« fortĂ«, ushtria jonĂ« nuk Ă«shtĂ« mjaftueshĂ«m e fortĂ«, prandaj po shpenzojmĂ« shumĂ« para,” deklaroi ai.

Merz theksoi se marrëdhëniet me presidentin Trump janë të mira dhe bashkëpunimi ndërmjet dy liderëve është i rregullt, sidomos në çështje që lidhen me Ukrainën dhe tregtinë.

“Po pĂ«rpiqemi tĂ« sjellim fundin e kĂ«saj lufte. Po koordinohemi pĂ«r UkrainĂ«n dhe pĂ«r tarifat tregtare. Flasim nĂ« telefon njĂ« herĂ« nĂ« javĂ«, po koordinojmĂ« pĂ«rpjekjet tona. NjĂ« çështje Ă«shtĂ« lufta nĂ« UkrainĂ«, dhe e dyta janĂ« debatet dhe tarifat tona tregtare,” shtoi ai.

Që nga marrja e detyrës, Merz është pozicionuar fort kundër Rusisë. Ai ka qenë ndër liderët e parë evropianë që udhëtuan në Kiev me tren, së bashku me përfaqësues të tjerë të BE-së, për të dhënë një mesazh mbështetjeje për Ukrainën në përballjen me agresionin rus.

“Rusia Ă«shtĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r paqen dhe rendin politik nĂ« EuropĂ«, jo vetĂ«m pĂ«r UkrainĂ«n,” deklaroi kancelari gjerman.

Në sfondin e kësaj situate gjeopolitike, Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara janë të angazhuara në negociata për të rivendosur një balancë në marrëdhëniet tregtare. Ndërkohë, administrata Trump ka paralajmëruar se vetëm disa ditë ndajnë Evropën nga zbatimi i tarifave 30% për një sërë mallrash, duke e shtuar urgjencën e këtyre bisedimeve./abcnews.al

Kina akuzon agjencitë e huaja të inteligjencës për përpjekje për vjedhje të mineraleve të rralla

✇Abc News
By: Rovena
18 July 2025 at 18:44

Ministria e Sigurisë së Shtetit në Kinë ka ngritur alarmin për përpjekjet e agjencive të huaja të inteligjencës, të cilat, sipas autoriteteve, po bashkëpunojnë me kriminelë vendas për të vjedhur dhe kontrabanduar produkte që lidhen me mineralet e tokave të rralla. Në një postim zyrtar në platformën WeChat, ministria thekson se këto veprime përbëjnë një kërcënim serioz për sigurinë kombëtare.

“Shtete tĂ« caktuara, tĂ« cilat nuk kanĂ« kapacitete pĂ«r prodhimin apo pĂ«rpunimin e metaleve tĂ« rralla, janĂ« pĂ«rpjekur prej kohĂ«sh tĂ« sigurojnĂ« kĂ«to burime strategjike pĂ«rmes mjeteve dhe kanaleve tĂ« ndryshme,” thuhet nĂ« deklaratĂ«n zyrtare.

Ministria pĂ«rmend disa metoda tĂ« pĂ«rdorura nĂ« kĂ«to pĂ«rpjekje tĂ« dyshuara, pĂ«rfshirĂ« etiketimin e rremĂ« tĂ« metaleve pĂ«r t’i paraqitur si produkte jo kineze, falsifikimin e dokumentacionit, transportimin e ngarkesave tĂ« vogla pĂ«rmes postĂ«s ekspres dhe devijimin e rrugĂ«ve tĂ« transportit. Sipas autoriteteve, ka pasur edhe pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« fshehur materialet kontrabandĂ« brenda manekinĂ«ve plastikĂ« dhe shisheve tĂ« ujit.

Ministria konfirmon se janë ndërmarrë masa ligjore për të ndaluar rrjedhën e paligjshme të këtyre produkteve strategjike jashtë vendit.

Mineralet e tokave të rralla kanë një rëndësi të veçantë gjeostrategjike, pasi Kina është prodhuesi kryesor global. Rreth 90% e prodhimit botëror të magnetëve të tokave të rralla të cilët janë thelbësorë për industrinë automobilistike, avionët, semikonduktorët dhe pajisjet ushtarake, vjen nga Kina.

Këto burime kanë qenë në qendër të përplasjes tregtare mes Pekinit dhe Uashingtonit, veçanërisht pas vendosjes së tarifave nga administrata e ish-presidentit Donald Trump. Në prill të këtij viti, Kina rriti kontrollet mbi eksportet si përgjigje ndaj masave amerikane. Megjithatë, pas disa raundeve negociatash në Gjenevë dhe Londër, qeveria kineze ka përshpejtuar procedurat për rishikimin e kërkesave për licencat e eksportit të produkteve që lidhen me tokat e rralla.

Sipas të dhënave doganore, eksportet e këtyre materialeve kanë shënuar një rritje prej 80% krahasuar me nivelet më të ulëta të pesë viteve të fundit, të regjistruara në muajin maj.

Përveç Shteteve të Bashkuara, edhe Bashkimi Evropian është i varur nga furnizimet kineze për këtë kategori produktesh. Kjo çështje pritet të jetë temë qendrore në takimin e nivelit të lartë që do të mbahet më 24 dhe 25 korrik në Pekin, midis përfaqësuesve të Kinës dhe BE-së.

SHBA ndalon diplomatët të komentojnë zgjedhjet jashtë vendit/ Minxhozi: Po riformaton marrëdhëniet me të gjithë botën

✇Abc News
By: Rovena
18 July 2025 at 18:36

Analisti politik SkĂ«nder Minxhozi deklaroi nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r emisionin “Tirana Live” nĂ« ABC News se diplomacia amerikane ka pĂ«suar njĂ« kthesĂ« tĂ« dukshme nĂ« qasjen e saj ndaj zhvillimeve ndĂ«rkombĂ«tare, pĂ«rfshirĂ« edhe ShqipĂ«rinĂ«. Sipas tij, ky ndryshim lidhet me njĂ« zbĂ«rthim tĂ« asaj qĂ« ai e cilĂ«son si “doktrina Trump”, e cila ka lĂ«nĂ« gjurmĂ« nĂ« qasjen aktuale tĂ« SHBA-sĂ«.

“Diplomacia amerikane ka marrĂ« njĂ« kthesĂ« dhe tregohet pse e ka marrĂ« dhe ku konstatohet ajo. Amerika pĂ«rqendronte njĂ« qĂ«ndrim pĂ«r zgjedhjet, kudo ku ndodhnin, dhe ishte njĂ« arbitĂ«r pĂ«r zgjedhjet kudo ku ndodhnin. Sot Amerika ka ndryshuar dhe po zbĂ«rthen doktrinĂ«n Trump. Diplomacia amerikane ka marrĂ« njĂ« kthesĂ«, e cila tani shpjegohet; kemi zbĂ«rthimin zyrtar tĂ« asaj qĂ« ndodhi ose nuk ndodhi mĂ« 11 maj. Ne patĂ«m njĂ« datĂ« tĂ« madhe mĂ« 11 maj; amerikanĂ«t e rinj nuk kanĂ« folur mĂ« as pĂ«r drejtĂ«sinĂ« e re. Shikoj qĂ« ka njĂ« apati, njĂ« tĂ«rheqje pĂ«r tĂ« mos futur hundĂ«t te punĂ«t e tĂ« tjerĂ«ve. Natyrisht, heqja e fokusit dhe njĂ« tĂ«rheqje e madhe nga ne nuk Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« e mirĂ«. JanĂ« procese tĂ« koklavitura, qĂ« ecin ngadalĂ«. NĂ« sytĂ« e amerikanĂ«ve kjo Ă«shtĂ« diçka e re, sepse Amerika po riformaton marrĂ«dhĂ«niet me tĂ« gjithĂ« botĂ«n. Administrata e re ka njĂ« qasje tĂ« re ndaj rolit qĂ« ka Amerika nĂ« raport me vendet e tjera,” tha analisti.

Duke folur pĂ«r skenĂ«n politike shqiptare, Minxhozi kritikoi opozitĂ«n pĂ«r qĂ«ndrime tĂ« shkĂ«putura nga realiteti ndĂ«rkombĂ«tar. Ai pĂ«rmendi gjithashtu pritshmĂ«ritĂ« e opozitĂ«s pĂ«r njĂ« ndryshim qĂ«ndrimi nga SHBA ndaj çështjes sĂ« “non gratĂ«s” sĂ« Sali BerishĂ«s dhe dosjes “McGonigal”, duke theksuar se kĂ«to janĂ« rrĂ«zuar nga raporti mĂ« i fundit i Departamentit Amerikan tĂ« Shtetit (DASH).

“Opozita vazhdon tĂ« jetojĂ« nĂ« njĂ« univers paralel, nuk sheh se çfarĂ« po ndodh, nuk dĂ«shiron qĂ« t’i shikojĂ« gjĂ«rat nĂ« kontekst dhe tĂ« pranojĂ« marrĂ«dhĂ«niet e reja. KĂ«rkon qĂ« tĂ« sillet si nĂ« kohĂ«n e Biden, por ne duam kohĂ«n e Trump dhe kĂ«tu ka njĂ« kontradiktĂ«. PritshmĂ«ritĂ« qĂ« opozita krijoi pĂ«r heqjen e ‘non gratĂ«s’ sĂ« BerishĂ«s apo edhe pĂ«r dosjen ‘McGonigal’, por raporti i fundit i DASH konfirmon krejt tĂ« kundĂ«rtĂ«n e asaj qĂ« pretendoi opozita shqiptare,” shtoi SkĂ«nder Minxhozi./abcnews.al

 

Donald Trump kërkon rikthimin e sheqerit të kallamit në Coca-Cola/ A është kjo një zgjidhje më e shëndetshme?

✇Abc News
By: Rovena
18 July 2025 at 18:05

Donald Trump ka bërë një thirrje publike ndaj kompanisë Coca-Cola për të ndryshuar përbërjen e pijes së saj në tregun amerikan, duke kërkuar largimin e shurupit të misrit dhe rikthimin e formulës origjinale me sheqer kallami. Sipas Trump, kjo përbërje do të ishte më e shëndetshme për konsumatorët. Por a ka vërtet bazë kjo deklaratë?

Gazeta italiane Il Gusto i është drejtuar biologut dhe nutricionistit Domenicantonio Galatà, i cili është edhe president i Shoqatës Italiane të Nutricionistëve në Kuzhinë (AINC), për të sqaruar këtë çështje.

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« shurupi i misrit dhe si ndikon nĂ« pĂ«rmbajtjen kalorike tĂ« produkteve?

Shurupi i misrit Ă«shtĂ« njĂ« Ă«mbĂ«lsues i pĂ«rbĂ«rĂ« nga glukozĂ«, fruktozĂ« dhe ujĂ«, ku zakonisht fruktoza pĂ«rbĂ«n rreth 90%. Ka rreth 4 kalori pĂ«r gram – pak mĂ« pak se sheqeri i zakonshĂ«m, pĂ«r shkak tĂ« pĂ«rmbajtjes sĂ« ujit – por ka njĂ« fuqi Ă«mbĂ«lsuese mĂ« tĂ« lartĂ«, rreth 1.5 herĂ« mĂ« tĂ« madhe se sakaroza. Kjo bĂ«n qĂ« tĂ« pĂ«rdoret nĂ« sasi mĂ« tĂ« vogla. PĂ«rveç kĂ«saj, ai ka pĂ«rparĂ«si teknike nĂ« industrinĂ« ushqimore, pasi ndihmon nĂ« ruajtjen e lagĂ«shtisĂ« dhe parandalimin e mykut nĂ« produktet e brumit.

Po sheqeri i kallamit? Si ndikon në trupin e njeriut?

Sheqeri i kallamit pĂ«rbĂ«het kryesisht nga sakarozĂ« – njĂ« pĂ«rzierje e barabartĂ« e glukozĂ«s dhe fruktozĂ«s (50-50%). Nga pikĂ«pamja kimike dhe metabolike, Ă«shtĂ« i ngjashĂ«m me sheqerin e bardhĂ« tĂ« rafinuar dhe gjithashtu ofron rreth 4 kalori pĂ«r gram. NdĂ«rkohĂ«, shurupi i misrit pĂ«rmban mĂ« shumĂ« fruktozĂ«, e cila, sipas disa studimeve, lidhet me rritjen e prodhimit tĂ« yndyrnave nĂ« mĂ«lçi dhe zhvillimin e problemeve metabolike.

A ka arsye për shqetësim për sa i përket shurupit të misrit?

Robert F. Kennedy Jr., nĂ« rolin e tij si Sekretar pĂ«r ShĂ«ndetĂ«sinĂ« dhe drejtues i fushatĂ«s “Make America Healthy Again”, ka ngritur alarmin pĂ«r efektet e mundshme tĂ« shurupit tĂ« misrit, veçanĂ«risht te fĂ«mijĂ«t, duke e lidhur atĂ« me obezitetin dhe diabetin. Disa kĂ«rkime vĂ«rtet kanĂ« treguar lidhje mes konsumit tĂ« lartĂ« tĂ« pijeve me shurup misri dhe rritjes sĂ« rrezikut pĂ«r kĂ«to sĂ«mundje. MegjithatĂ«, ekspertĂ«t theksojnĂ« se nuk duhet fajĂ«suar vetĂ«m njĂ« pĂ«rbĂ«rĂ«s, por mĂ«nyra e pĂ«rgjithshme e tĂ« ushqyerit dhe stilit tĂ« jetesĂ«s.

Vlen të përmendet se fruktoza e pranishme në shurup nuk është e njëjtë me atë të frutave, e cila shoqërohet me fibra dhe antioksidantë që neutralizojnë efektet negative. Përkundrazi, fruktoza e përpunuar mund të nxisë inflamacione dhe të kontribuojë në sëmundje kronike dhe plakje të parakohshme.

A është më i shëndetshëm sheqeri i kallamit, siç pretendon Trump?

Nga pikëpamja kalorike, ndryshimi është i vogël. Sheqeri i kallamit ka një raport më të ekuilibruar midis glukozës dhe fruktozës, ndërsa shurupi i misrit është më i pasur në fruktozë, që në sasi të mëdha mund të shkaktojë shqetësime metabolike. Megjithatë, të dy mbeten sheqerna të thjeshtë që duhen konsumuar me masë. Ndërrimi i përbërësve mund të sjellë një përmirësim të lehtë në profilin metabolik të një pijeje, por nuk e bën automatikisht atë të shëndetshme.

Cilat janë alternativat më të shëndetshme për ëmbëlsuesit?

EkzistojnĂ« opsione tĂ« tjera si eritritoli, maltitoli dhe stevia – Ă«mbĂ«lsues natyralĂ« apo artificialĂ« qĂ« konsiderohen tĂ« sigurt kur konsumohen nĂ« doza tĂ« kontrolluara. SidoqoftĂ«, edhe kĂ«ta mund tĂ« kenĂ« efekte anĂ«sore nĂ«se pĂ«rdoren nĂ« tepri. Balanca dhe moderimi janĂ« thelbĂ«sore nĂ« çdo rast.

Sa është sasia e rekomanduar ditore e sheqerit?

Sipas OrganizatĂ«s BotĂ«rore tĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ«, sheqeri nuk duhet tĂ« pĂ«rbĂ«jĂ« mĂ« shumĂ« se 10% tĂ« kalorive ditore, ndĂ«rsa niveli ideal Ă«shtĂ« rreth 5% – qĂ« pĂ«r njĂ« tĂ« rritur pĂ«rkthehet nĂ« 25 deri 50 gramĂ« nĂ« ditĂ«. PĂ«r krahasim, njĂ« kanaçe e vetme Coca-Cola pĂ«rmban afĂ«rsisht 35-40 gramĂ« sheqer, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« sasi e konsiderueshme pĂ«r njĂ« konsum tĂ« vetĂ«m.

Si mund të vlerësohet nisma e Trump?

Trump duket se po ndjek linjĂ«n e fushatĂ«s “Make America Healthy Again” pĂ«r tĂ« promovuar njĂ« imazh mĂ« “patriotik” tĂ« Coca-Cola-s dhe pĂ«r tĂ« tĂ«rhequr vĂ«mendjen ndaj çështjeve tĂ« produkteve tĂ« pĂ«rpunuara. Por mĂ« shumĂ« se njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r edukim ushqimor, kjo duket tĂ« jetĂ« njĂ« lĂ«vizje me natyrĂ« politike dhe marketingu. MegjithatĂ«, si zakonisht, ai ka arritur tĂ« ngjallĂ« debat dhe tĂ« tĂ«rheqĂ« vĂ«mendjen publike./abcnews.al

Yesterday — 17 July 2025Main stream

NATO: Transferimi i “PatriotĂ«ve” nĂ« UkrainĂ« Ă«shtĂ« duke u pĂ«rgatitur

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 14:25

Kryekomandanti i NATO-s, Alexus Grynkewich, ka thĂ«nĂ« tĂ« enjten se pĂ«rgatitjet sa i pĂ«rket transferimit tĂ« shpejtĂ« tĂ« sistemeve tĂ« mbrojtjes ajrore “Patriot” pĂ«r nĂ« UkrainĂ« janĂ« nĂ« zhvillim e sipĂ«r, gjersa vendi po pĂ«rballet me disa prej sulmeve mĂ« tĂ« rĂ«nda tĂ« RusisĂ« qĂ« prej fillimit tĂ« luftĂ«s, ka shkruar Reuters.

“PĂ«rgatitjet janĂ« nĂ« zhvillim e sipĂ«r, ne po punojmĂ« ngushtĂ« me gjermanĂ«t pĂ«r transferimin e ‘PatriotĂ«ve’”, ka thĂ«nĂ« ai gjatĂ« njĂ« konference nĂ« qytetin gjerman tĂ« Wiesbadenit. “UdhĂ«zimi qĂ« mĂ« Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« ka qenĂ« qĂ« tĂ« lĂ«vizim sa mĂ« shpejtĂ« tĂ« jetĂ« e mundur”.

TĂ« hĂ«nĂ«n, presidenti amerikan, Donald Trump, pati njoftuar se njĂ« vend i paidentifikuar ishte gati tĂ« siguronte menjĂ«herĂ« 17 sisteme “Patriot” pĂ«r UkrainĂ«n.

Sipas raportimeve, besohet se Ukraina zotĂ«ron tĂ« paktĂ«n gjashtĂ« “bateri” funksionale tĂ« mbrojtjes ajrore “Patriot” – sistem ky i bazuar nĂ« kamionĂ« qĂ« pĂ«rfshijnĂ« radarĂ« dhe raketahedhĂ«s.

Disa vende evropiane kanë shprehur gatishmërinë e tyre për të blerë armë amerikane për Ukrainën, në kuadër të planit të parashtruar nga Trumpi.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka njoftuar disa ditë më parë se shtetet si Gjermania, Finlanda, Kanadaja, Norvegjia, Suedia, Britania e Madhe dhe Danimarka do të jenë ndër blerësit kryesorë që do ta furnizojnë Kievin zyrtar.

JavĂ«n e kaluar, gazeta britanike “The Guardian” kishte raportuar se Gjermania do tĂ« paguante pĂ«r dy sisteme tĂ« mbrojtjes ajrore “Patriot”, teksa Norvegjia vetĂ«m pĂ«r njĂ«.

Burokratët e Washingtonit kanë sugjeruar që vendet evropiane do të japin një pjesë të stokut të tyre aktual të armëve për Ukrainën dhe më pas do të blejnë zëvendësime nga SHBA-ja.

Fillon gjyqi 8 miliardë dollarësh ndaj Mark Zuckerberg dhe drejtuesve të tjerë të Meta-s

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 13:56

Një proces gjyqësor me vlerë 8 miliardë dollarë, i ngritur nga aksionarët e Meta Platforms ndaj themeluesit të Facebook-ut, Mark Zuckerberg, dhe drejtuesve të tjerë aktualë dhe të mëparshëm të kompanisë, ka nisur të mërkurën në SHBA. Ata akuzohen se kanë përdorur në mënyrë të paligjshme të dhënat e përdoruesve të Facebook-ut, në shkelje të një marrëveshjeje të vitit 2012 me Komisionin Federal të Tregtisë së SHBA-së (FTC).

Një ndër dëshmitarët e parë në këtë gjyq që po zhvillohet pa trup gjykues (pa juristë), pritet të jetë Jeffrey Zients, shefi i kabinetit të Shtëpisë së Bardhë nën presidentin Joe Biden dhe anëtar i bordit të Meta-s për dy vjet nga maji 2018.

Pritet që në sallën e gjyqit të dëshmojnë edhe drejtues të tjerë të profilit të lartë, përfshirë Mark Zuckerberg, ish-drejtoreshën operacionale Sheryl Sandberg, sipërmarrësin Marc Andreessen, si dhe ish-anëtarët e bordit Peter Thiel (bashkëthemelues i Palantir Technologies) dhe Reed Hastings (bashkëthemelues i Netflix).

Avokati i të paditurve nuk ka pranuar të komentojë, ndërsa Meta, e cila nuk është palë në këtë çështje, gjithashtu ka refuzuar të japë deklarata. Kompania ka deklaruar më herët në faqen e saj zyrtare se prej vitit 2019 ka investuar miliarda dollarë për të mbrojtur privatësinë e përdoruesve.

Çështja gjyqĂ«sore nisi nĂ« vitin 2018, pas zbulimeve se kompania tashmĂ« e shuar britanike “Cambridge Analytica”, e cila punoi pĂ«r fushatĂ«n presidenciale tĂ« Donald Trump nĂ« vitin 2016, kishte aksesuar tĂ« dhĂ«nat e miliona pĂ«rdoruesve tĂ« Facebook-ut pa leje.

Për këtë shkelje, FTC gjobiti Facebook-un me 5 miliardë dollarë në vitin 2019, duke e akuzuar kompaninë për shkelje të marrëveshjes së vitit 2012 mbi mbrojtjen e të dhënave të përdoruesve. Aksionarët tani kërkojnë që Zuckerberg dhe drejtuesit e tjerë të kompanisë të rimbursojnë Meta-n për këtë gjobë dhe shpenzimet e tjera ligjore, të cilat vlerësohen në mbi 8 miliardë dollarë.

NĂ« dokumentet e dorĂ«zuara nĂ« gjykatĂ«, tĂ« paditurit i kanĂ« cilĂ«suar akuzat si “ekstreme” dhe pretendojnĂ« se prova do tĂ« tregojĂ« se Facebook kishte angazhuar njĂ« firmĂ« tĂ« jashtme pĂ«r tĂ« mbikĂ«qyrur pĂ«rputhshmĂ«rinĂ« me marrĂ«veshjen me FTC-nĂ«, dhe se kompania ishte nĂ« fakt viktimĂ« e mashtrimit tĂ« Cambridge Analytica-s.

Përveç çështjeve të privatësisë, paditësit pretendojnë gjithashtu se Zuckerberg kishte parashikuar se skandali i Cambridge Analytica-s do të çonte në rënie të çmimit të aksioneve të kompanisë, dhe kishte shitur aksione për të përfituar personalisht mbi 1 miliard dollarë.

Avokatët mbrojtës kundërshtojnë këtë akuzë dhe thonë se Zuckerberg nuk ka bërë tregti me informacion të brendshëm, pasi ka përdorur një plan të automatizuar për shitjen e aksioneve, i cili parandalon ndikimin e tij personal mbi vendimet e tregtisë.

Ky gjyq konsiderohet i pari i kĂ«tij lloji qĂ« shkon nĂ« proces tĂ« plotĂ« gjyqĂ«sor dhe qĂ« ngre pretendimin se njĂ« bord drejtuesish ka dĂ«shtuar qĂ«llimisht tĂ« mbikĂ«qyrĂ« aktivitetin e kompanisĂ«, njĂ« akuzĂ« qĂ« nĂ« ligjin e korporatave nĂ« Delaware konsiderohet ndĂ«r mĂ« tĂ« vĂ«shtirat pĂ«r t’u provuar.

Një rast i ngjashëm kundër drejtuesve aktualë dhe të mëparshëm të Boeing përfundoi me një marrëveshje prej 237.5 milionë dollarësh në vitin 2021, pa pranimin e fajit nga ana e tyre.

GjykatĂ«sja Kathaleen McCormick, qĂ« po drejton procesin nĂ« GjykatĂ«n e Çështjeve tĂ« Korporatave nĂ« Delaware, pritet tĂ« marrĂ« njĂ« vendim mbi pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« dhe dĂ«mshpĂ«rblimin disa muaj pas pĂ«rfundimit tĂ« seancave gjyqĂ«sore./abcnews.al

Reshje të dendura në Pakistan, mbi 60 viktima

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 13:38

Të paktën 63 persona kanë humbur jetën dhe 290 të tjerë janë plagosur brenda 24 orëve të fundit për shkak të reshjeve të rrëmbyeshme në provincën Punjab të Pakistanit, që nisën të mërkurën në mëngjes.

Sipas Autoritetit Kombëtar të Menaxhimit të Katastrofave, shumica e viktimave humbën jetën si pasojë e shembjes së ndërtesave, ndërsa të tjerët u mbytën ose u goditën nga rryma elektrike.

Në qytetin Rawalpindi, pranë kryeqytetit Islamabad, autoritetet shpallën ditë pushimi publike të enjten për të mbajtur njerëzit në shtëpi. Banorët që jetojnë pranë lumit që përshkon qytetin janë paralajmëruar të evakuohen për shkak të rritjes së nivelit të ujit.

Këto humbje e çojnë në afro 180 numrin e përgjithshëm të viktimave në gjithë vendin që prej fillimit të sezonit të shirave musonike në fund të qershorit, ku më shumë se gjysma e tyre janë fëmijë. Përmbytjet kanë mbyllur disa autostrada në Punjab dhe kanë shkaktuar anulimin apo vonesën e dhjetëra fluturimeve.

Kryeministrja e provincĂ«s Punjab, Maryam Nawaz, deklaroi tĂ« enjten gjendjen e jashtĂ«zakonshme nĂ« disa zona. “Institucionet shtetĂ«rore po punojnĂ« me pĂ«rkushtim maksimal,” shkroi ajo nĂ« rrjetin social X, duke u bĂ«rĂ« thirrje qytetarĂ«ve tĂ« ndjekin udhĂ«zimet e sigurisĂ«.

Në qytetin Chakwal, i cili ka marrë 400 mm reshje brenda 24 orëve, pamjet tregojnë varka shpëtimi që kërkojnë persona të bllokuar nga përmbytjet. Helikopterë ushtarakë janë angazhuar gjithashtu për të ndihmuar në zonat më të goditura.

Autoritetet paralajmërojnë se shirat dhe përmbytjet e befasishme pritet të vijojnë edhe gjatë fundjavës. Mijëra punonjës të shërbimeve të emergjencës janë në gatishmëri në të gjithë provincën.

Me njĂ« popullsi prej gati 250 milionĂ« banorĂ«sh, Pakistani Ă«shtĂ« njĂ« nga vendet mĂ« tĂ« rrezikuara nga ndryshimet klimatike. Ai ndikohet nga dy sisteme tĂ« mĂ«dha atmosferike – njĂ« qĂ« sjell temperatura ekstreme dhe thatĂ«sira, dhe tjetri qĂ« shkakton reshje tĂ« dendura musonike.

Në territorin e Pakistanit ndodhen më shumë se 13,000 akullnaja, të cilat po shkrihen me ritme të përshpejtuara. Në vitin 2022, përmbytjet e musonit përmbytën një të tretën e vendit dhe shkaktuan mbi 1,700 viktima, si dhe dëme ekonomike që tejkaluan 30 miliardë dollarë.

NĂ« vitin 2023, Sekretari i PĂ«rgjithshĂ«m i OKB-sĂ« bĂ«ri thirrje pĂ«r ndihmĂ« ndĂ«rkombĂ«tare ndaj Pakistanit, duke theksuar se vendi Ă«shtĂ« “dyfish viktimĂ«â€ e ndryshimeve klimatike dhe njĂ« sistemi financiar global tĂ« “moralshĂ«m tĂ« falimentuar”./abcnews.al

Zjarri në qendrën tregtare në Irak, shkon në 60 numri i viktimave

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 12:34

TĂ« paktĂ«n 60 persona kanĂ« humbur jetĂ«n nga njĂ« zjarr i madh qĂ« pĂ«rfshiu njĂ« qendĂ«r tregtare pesĂ«katĂ«she nĂ« qytetin Kut tĂ« Irakut, bĂ«jnĂ« me dije zyrtarĂ«t lokalĂ«. Zjarri shpĂ«rtheu mbrĂ«mjen e sĂ« mĂ«rkurĂ«s nĂ« qendrĂ«n tregtare “Corniche Hypermarket”, e cila ishte hapur vetĂ«m njĂ« javĂ« mĂ« parĂ«.

Pamjet e shpĂ«rndara nĂ« rrjetet sociale tregojnĂ« zjarrfikĂ«s duke shpĂ«tuar njerĂ«z nga çatia e ndĂ«rtesĂ«s, ndĂ«rsa mediat shtetĂ«rore raportojnĂ« se shumĂ« persona ende rezultojnĂ« tĂ« zhdukur. Guvernatori i rajonit, Mohammed al-Miyahi, e cilĂ«soi ngjarjen si njĂ« “tragjedi dhe fatkeqĂ«si”, duke paralajmĂ«ruar ndjekje penale ndaj pronarit tĂ« qendrĂ«s tregtare. NĂ« nderim tĂ« viktimave, janĂ« shpallur tre ditĂ« zie.

Flakët përfshinë disa kate të qendrës, ndërsa zjarrfikësit luftonin për orë të tëra për shuarjen e tyre. Deri në orën 04:00 të mëngjesit, ambulancat vijonin të transportonin të plagosur drejt spitaleve në qytetin që ndodhet rreth 160 kilometra në juglindje të Bagdadit.

Sipas Ministrisë së Brendshme të Irakut, nga zjarri kanë humbur jetën 61 persona, shumica prej të cilëve kanë ndërruar jetë nga asfiksia në banjot e qendrës. Deri më tani, janë identifikuar vetëm një pjesë e viktimave, pasi 14 trupa janë gjetur tërësisht të karbonizuar. Ndërkohë, 45 persona janë shpëtuar nga ndërtesa nga ekipet e zjarrfikësve.

“Na ka goditur njĂ« katastrofĂ«,” rrĂ«fen pĂ«r AFP Nasir al-Quraishi, njĂ« mjek nĂ« tĂ« pesĂ«dhjetat, i cili humbi pesĂ« anĂ«tarĂ« tĂ« familjes sĂ« tij nĂ« zjarr. “Shkuam nĂ« qendĂ«r pĂ«r tĂ« darkuar dhe pĂ«r t’i shpĂ«tuar ndĂ«rprerjeve tĂ« energjisĂ« elektrike nĂ« shtĂ«pi. NjĂ« kondicioner shpĂ«rtheu nĂ« katin e dytĂ« dhe menjĂ«herĂ« shpĂ«rtheu zjarri. Nuk mundĂ«m tĂ« iknim.”

Ali Kadhim, 51 vjeç, ka kĂ«rkuar tĂ« afĂ«rmit e tij, kushĂ«ririn, bashkĂ«shorten dhe tre fĂ«mijĂ«t e tyre – nĂ« spitalin kryesor dhe nĂ« vendngjarje, por ende nuk ka informacion pĂ«r fatin e tyre.

NdĂ«rsa Moataz Karim, 45 vjeç, ka identifikuar trupat e dy tĂ« afĂ«rmve tĂ« tij, njĂ«ri prej tĂ« cilĂ«ve kishte nisur punĂ« nĂ« qendĂ«r vetĂ«m tre ditĂ« mĂ« parĂ«. “KĂ«tu nuk kishte asnjĂ« sistem pĂ«r shuarjen e zjarrit,” tha ai pĂ«r AFP, ndĂ«rsa priste informacione pĂ«r njĂ« tĂ« tretĂ« tĂ« zhdukur jashtĂ« Institutit tĂ« MjekĂ«sisĂ« Ligjore.

Kryeministri i Irakut, Mohammed Shia al-Sudani, ka shprehur ngushëllimet për familjet e viktimave dhe ka urdhëruar nisjen e menjëhershme të hetimeve për shkaqet e zjarrit. Ai ka kërkuar gjithashtu të evidentohen të gjitha mangësitë dhe të ndërmerren masa të rrepta për të parandaluar përsëritjen e ngjarjeve të tilla.

Sipas autoriteteve, qendra tregtare përfshinte edhe një restorant dhe ishte hapur vetëm një javë më parë. Ngjarja rikthen në vëmendje shqetësimet për mungesën e standardeve të sigurisë në ndërtesat publike në Irak, një vend që përballet prej dekadash me keqmenaxhim dhe korrupsion.

Kujtojmë se në vitin 2023, mbi 100 persona humbën jetën nga një zjarr në një dasmë në veri të Irakut, ndërsa në vitin 2021, mbi 90 persona vdiqën pas një zjarri në repartin e izolimit për pacientët me Covid në qytetin Nasiriya./abcnews.al

Gjykata e Lartë e Koresë së Jugut shpall pafajësinë e kreut të Samsung në çështjen e mashtrimit

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 12:20

Lee Jae-yong, kreu i kompanisë Samsung dhe nipi i themeluesit të saj, është shpallur i pafajshëm nga Gjykata e Lartë e Koresë së Jugut, duke mbyllur kështu një betejë gjyqësore që zgjati vite me radhë për rolin e tij në një marrëveshje bashkimi të vitit 2015.

Lee, i cili drejton në praktikë Samsung-un që nga viti 2014, ishte akuzuar për përdorim të mashtrimeve me aksione dhe kontabilitet për të marrë kontrollin mbi kompaninë.

Në vendimin përfundimtar, Gjykata e Lartë në Seul konfirmoi pafajësinë e tij, duke mbështetur vendimet e mëparshme ku Lee ishte liruar nga të gjitha akuzat.

Kjo çështje tërhoqi vëmendjen e gjerë ndaj gjigantit teknologjik, në një kohë kur Koreja e Jugut po përballet me skandale korrupsioni në konglomeratet e mëdha familjare, të njohura si chaebols.

“Gjykata e LartĂ« ka konfirmuar qartĂ« pĂ«rmes vendimit tĂ« saj pĂ«rfundimtar se bashkimi i Samsung C&T dhe trajtimi kontabĂ«l i Samsung Biologics ishin ligjorĂ«,” thanĂ« avokatĂ«t e Samsung tĂ« enjten.

“Ne falĂ«nderojmĂ« sinqerisht gjykatĂ«n pĂ«r gjykimin e saj tĂ« mençur pas njĂ« procesi tĂ« gjatĂ« gjyqĂ«sor pesĂ«vjeçar.”

Prokurorët kishin akuzuar Lee dhe këshilltarët e tij se kishin fryrë vlerën e kompanisë farmaceutike Samsung Biologics përmes mashtrimeve kontabël.

Ata argumentuan se kjo vlerë më e lartë i lejoi atij të blinte një pjesë më të madhe të një ndërmarrjeje kyçe të Samsung në marrëveshjen e bashkimit në 2015, duke siguruar kështu pasardhësinë e tij.

Prokurorët gjithashtu pretenduan se kjo marrëveshje ishte dizajnuar për të transferuar kontrollin e kompanisë nga babai i Lee, Lee Kun-hee, i cili vuajti nga probleme ligjore dhe ndërroi jetë në vitin 2020 pas një ataku në zemër në 2014.

Lee i ri u arrestua për herë të parë në 2017 për ryshfet ndaj një këshilltari të ish-presidentes Park Geun-hye për të lehtësuar pasardhësinë e tij në Samsung. Gjatë periudhës së vështirë ligjore, ai përfitoi ulje dënimesh, përfshirë një amnisti presidenciale speciale ndërsa ishte në arrest shtëpiak.

Qeveria kishte argumentuar se kreu i kompanisë më të madhe në vend ishte i nevojshëm për të udhëhequr rimëkëmbjen ekonomike të Koresë së Jugut pas pandemisë COVID-19. Në vitin 2024, një gjykatë distrikti e liruar Lee-n nga të gjitha akuzat në lidhje me bashkimin e dy ndërmarrjeve të tij, vlera e së cilës ishte rreth 8 miliardë dollarë (rreth 5.97 miliardë paund).

Lee u lirua përsëri pasi prokurorët apeluan çështjen në Gjykatën e Lartë. Këto procese ligjore gjatë dekadës së fundit i kanë shtuar sfidat Samsung-ut, që po përballet me konkurrencë në rritje.

Samsung Electronics, që ka operacione të mëdha në prodhimin e telefonave inteligjentë dhe çipave kompjuterikë, ka shënuar rënie të shitjeve në vitet e fundit. Gjatë një procesi gjyqësor vitin e kaluar, Lee pranoi se Samsung-u po përballet me sfida të mëdha.

“Realiteti me tĂ« cilin pĂ«rballet Samsung Ă«shtĂ« mĂ« i vĂ«shtirĂ« se kurrĂ«, por unĂ« do ta kaloj dhe do tĂ« bĂ«j njĂ« hap pĂ«rpara,” tha ai.

Tarifat e vendosura nga presidenti amerikan Donald Trump përbëjnë një pengesë të mundshme për Samsung-un, i cili eksporton sasi të mëdha produkte në SHBA.

Vendimi i gjykatës u mirëprit nga komuniteti i biznesit në vend.

Federata e Industrive Koreane deklaroi se ky vendim do t’i lejojĂ« Samsung-ut tĂ« marrĂ« vendime mĂ« tĂ« shpejta nĂ« nivelin e lartĂ« tĂ« drejtimit, duke ndihmuar kĂ«shtu ekonominĂ« nĂ« pĂ«rballjen me trazirat tregtare me SHBA-nĂ«./abcnews.al

Shtyhet seanca pĂ«r dosjen “Plumbi i ArtĂ«â€ pĂ«r nĂ« 2 shtator/ Shkak mungesa e avokatit tĂ« Nuredin Dumanit

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 10:31

Shtyhet seanca pĂ«r dosjen “Plumbi i ArtĂ«â€ pĂ«r nĂ« 2 shtator. Shkak mungesa e avokatit Artan Simoni qĂ« mbron bashkĂ«punĂ«torin e drejtĂ«sisĂ« Nuredin Dumani.

TĂ« pandehurit e dosjes “Plumbi i ArtĂ«â€ akuzohen pĂ«r disa vrasje, atentate tĂ« mbetur nĂ« tentativĂ« dhe vjedhje me dhunĂ«, tĂ« zbardhura pas dĂ«shmisĂ« sĂ« bashkĂ«punĂ«torit tĂ« drejtĂ«sisĂ« Nuredin Dumani. Pjesa mĂ« e madhe e krimeve janĂ« kryer me pagesĂ«.

Dumani është i pari në listën e SPAK si autor i 9 vrasjeve dhe tentativave për vrasje, si dhe 3 episode të vjedhjeve me dhunë.

Në këtë proces, SPAK ka 3 persona të penduar. Fillimisht për ngjarjet rrëfeu Nuredin Dumani, pas tij u pendua edhe Erion Alibej dhe Skerdi Tase, i cili ka dëshmuar në seancë pak ditë parë./abcnews.al

Situata e zjarreve në vend/ Ministria e Mbrojtjes: Në 24 orë 17 vatra zjarri, 4 janë ende aktive

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 10:12

Ministria e Mbrojtjes në një komunikim zyrtar thotë se gjatë 24 orëve të fundit janë raportuar 17 vatra zjarri prej të cilave, 4 janë ende aktive. Këto vatra zjarri janë evidentuar në bashkitë: Dibër, Bulqizë, Mat, Vau i Dejës, Mallakastër, Lezhë, Mirditë, Gjirokastër, Përmet, Himarë, Finiq, Krujë, Tiranë, Kavajë, Rrogozhinë dhe Berat.

Aktualisht mbeten aktive vatrat:

Qarku DibĂ«r. NĂ« vendin e quajtur “Liqeni i Luleve”, pjesĂ« e Parkut KombĂ«tar LurĂ« ka vijuar puna pĂ«r shuarjen e zjarrit tĂ« rĂ«nĂ« nĂ« njĂ« sipĂ«rfaqe pyjore me pisha dhe livadh. Si pasojĂ«, deri tani Ă«shtĂ« pĂ«rshkuar njĂ« sipĂ«rfaqe rreth 200 ha me pyje pishe dhe ahu. Sot, 30 forca operacionale vendore dhe 30 efektivĂ« tĂ« Forcave tĂ« Armatosura, po vazhdojnĂ« punĂ«n pĂ«r shuarjen e zjarrit.

NĂ« vendin e quajtur “Mali i PeladhisĂ«â€, njĂ«sia administrative Zerqan, bashkia BulqizĂ« vijon puna pĂ«r shuarjen e zjarrit tĂ« riaktivizuar. Si pasojĂ«, deri tani Ă«shtĂ« pĂ«rshkuar njĂ« sipĂ«rfaqe rreth 30 ha me shkurre dhe barishte.

Qarku ShkodĂ«r. NĂ« vendin e quajtur “Qafa e Lacit”, bashkia Vau-DejĂ«s, ka vijuar puna pĂ«r shuarjen e vatrĂ«s sĂ« zjarrit tĂ« rĂ«nĂ« nĂ« datĂ« 15.07.2025 nĂ« njĂ« sipĂ«rfaqe prej rreth 25 ha me lis, dushk, shkurre dhe barishte.

Qarku Fier. Forcat po punojnë për shuarjen e zjarrit në fshatin Drenovë, njësia administrative Qendër Dukas, bashkia Mallakastër. Terreni malor dhe era e fortë e kanë vështirësuar situatën. Pranë vatrës ndodhet gjithashtu një pus gazi, që përbën rrezik të shtuar. Sipërfaqja e djegur dhe e përshkuar në total llogaritet rreth 120 ha shkurre dhe pyll me pisha, si dhe janë dëmtuar dhe djegur mbi 1000 rrënjë ullinj. Sot, 36 forca operacionale vendore dhe 40 efektivë të Forcave të Armatosura, po vazhdojnë punën për shuarjen e zjarrit. Në ndihmë të tyre ka shkuar edhe helikopteri Cougar.

Kryesisht zjarret janë regjistruar në sipërfaqe me shkurre dhe bimësi, ku si pasojë janë djegur më shumë se 381 hektarë sipërfaqe dhe mbi 1000 rrënjë ullinj.

Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 27 automjete zjarrfikëse dhe 288 forca operacionale. Gjithashtu, në operacionet e ditës së djeshme mori pjesë edhe helikopteri Cougar i Forcave të Armatosura. Sot, që prej orës 06:00, në operacionet e shuarjes së zjarrit janë angazhuar 70 forca ushtarake dhe 2 helikopterë nga Forcat e Armatosura.

Bazuar në parashikimet e Institutit të Gjeoshkencave, sot priten reshje të dobëta në qarqet Shkodër dhe Kukës, ndërsa në qarqet e tjerë priten reshje lokalisht të dobëta.

Sa u pĂ«rket zjarreve nĂ« pyje, sot pritet nivel rreziku “I LARTË” nĂ« qarqet TiranĂ«, Elbasan, Fier, Berat, Korçë dhe GjirokastĂ«r nivel rreziku “I MODERUAR” nĂ« tĂ« gjitha qarqet e tjera.

Nё disa qarqe pritet rrezik “I LARTË”, vetёm nё zona tё lokalizuara, konkretisht: qarku ShkodĂ«r (Jug-PerĂ«ndim).

Strukturat e Mbrojtjes Civile janĂ« tĂ« gjitha tĂ« angazhuara, pĂ«r t’i ardhur nĂ« ndihmĂ« komunitetit, nĂ« rast nevoje.

Ftojmë qytetarët të bëjnë kujdes, duke shmangur ndezjen e zjarreve në mjedise të hapura dhe të raportojnë menjëherë pranë shërbimeve zjarrfikëse çdo vatër që konstatojnë./abcnews.al

Kishin zënë në mënyrë të paligjshme hapësirat publike/ Procedohen penalisht tre persona

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 09:40

VijojnĂ« kontrollet nĂ« vijĂ«n bregdetare, nĂ« vijim tĂ« operacionit policor tĂ« koduar “Plazhi i lirĂ«â€, me qĂ«llim lirimin e hapĂ«sirave publike. Lirohen hapĂ«sira tĂ« tjera nĂ« plazhin e Currilave, qĂ« ishin zĂ«nĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« paligjshme.

“GjatĂ« kontrolleve, nĂ« hapĂ«sira publike, nĂ« plazhin e Currilave, nĂ« lagjen nr. 1, u hoqĂ«n dhe u sekuestruan nĂ« total 91 komplete me çadra dhe shezlongĂ«, qĂ« ishin vĂ«nĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« paligjshme nga 3 shtetas. NĂ« vijim tĂ« veprimeve, u referuan materialet nĂ« Prokurori ku nisi procedimi nĂ« gjendje tĂ« lirĂ« pĂ«r shtetasit B. D., 33 vjeç, D. V., 56 vjeç dhe E. H., 34 vjeç, tĂ« tre banues nĂ« DurrĂ«s”, njofton policia.

Shërbimet e Policisë do të vijojnë kontrollet përgjatë gjithë vijës bregdetare, me qëllim lirimin e hapësirave publike, për pushuesit, dhe verifikimin e aktiviteteve që kryejnë subjektet, gjatë sezonit veror./abcnews.al

Ursula von der Leyen propozon taksa të reja për kompanitë e mëdha, në kuadër të buxhetit të ri 2 trilionë euro

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 09:17

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka propozuar taksa të reja për kompanitë e mëdha, produktet e duhanit dhe mbeturinat elektronike, si pjesë e një projekti buxheti prej 2 trilionë eurosh për periudhën 2028-2034.

Në një konferencë për shtyp, e cila u shty disa orë për shkak të negociatave intensive mbi shifrat, Von der Leyen tha se ky buxhet synon të përballojë sfidat e Europës dhe të forcojë pavarësinë e saj.

“Ky Ă«shtĂ« njĂ« buxhet prej 2 trilionĂ« eurosh pĂ«r njĂ« epokĂ« tĂ« re
 qĂ« adreson sfidat e EuropĂ«s dhe forcon pavarĂ«sinĂ« tonĂ«,” deklaroi ajo.

Propozimet parashikojnĂ« njĂ« rritje pesĂ«fish tĂ« fondeve tĂ« BE-sĂ« pĂ«r mbrojtjen, trefishim tĂ« fondeve pĂ«r migracionin dhe menaxhimin e kufijve, si dhe dyfishim tĂ« buxhetit pĂ«r kĂ«rkimin shkencor, ku 35% e tij do tĂ« jetĂ« e dedikuar pĂ«r klimĂ«n dhe biodiversitetin. Po ashtu, Ă«shtĂ« planifikuar njĂ« fond prej 100 miliardĂ« eurosh pĂ«r UkrainĂ«n, tĂ« cilĂ«n Komisioneri pĂ«r Buxhetin e BE-sĂ«, Piotr Serafin, e quajti “partnerin tonĂ« mĂ« strategjik”.

Megjithatë, politikanët dhe organizatat mjedisore reaguan me zemërim, pasi duket se fondi i vetëm i dedikuar për mbrojtjen e natyrës në BE do të hiqet për të thjeshtuar buxhetin, duke reduktuar ndjeshëm numrin e programeve.

Rasmus Nordqvist, eurodeputet i partisĂ« sĂ« GjelbĂ«r daneze, e konsideroi kĂ«tĂ« si njĂ« vendim “jo tĂ« pĂ«rgjegjshĂ«m dhe afatshkurtĂ«r” dhe paralajmĂ«roi se kriza e biodiversitetit do tĂ« thellohet pa ndĂ«rhyrje.

Kritika pati edhe nga fermerët dhe Parlamenti Evropian për planin e bashkimit të politikave emblemë të BE-së, përfshirë politikën e përbashkët bujqësore dhe fondet rajonale, në një fonde të vetme me më pak programe të dedikuara.

Grupi bujqĂ«sor Copa-Cogeca organizoi njĂ« protestĂ« tĂ« vogĂ«l por tĂ« zĂ«shme para selisĂ« sĂ« Komisionit Evropian, duke thĂ«nĂ« se “thelbĂ«sisht po minohet dhe shkatĂ«rrohet politika bujqĂ«sore evropiane, nĂ« njĂ« ditĂ« qĂ« mund tĂ« quhet E MĂ«rkura e Zi nĂ« Bruksel”.

Zyrtarët e BE-së hodhën poshtë këto akuza, duke siguruar se pagesat direkte për fermerët, në vlerë prej 300 miliardë eurosh, do të mbeten të paprekura.

NĂ« njĂ« shenjĂ« tĂ« konflikteve tĂ« forta qĂ« priten, kryeministri hungarez Viktor OrbĂĄn — i cili pothuajse pengoi buxhetin e kaluar tĂ« BE-sĂ«, shprehu sĂ«rish kundĂ«rshtimin ndaj mbĂ«shtetjes pĂ«r Kievin: “Brukseli nuk duhet tĂ« braktisĂ« fermerĂ«t evropianĂ« pĂ«r tĂ« financuar UkrainĂ«n,” tha ai.

Von der Leyen theksoi se buxheti i saj do të lejojë që qeveritë kombëtare me buxhete të ngushta të mos duhet të paguajnë më shumë, duke prezantuar pesë masa të reja për të rritur të ardhurat e BE-së.

Ajo propozon të arkëtohen taksa nga sistemi evropian i tregtimit të emetimeve, taksa kufitare mbi karbonin, taksa për kompanitë me qarkullim mbi 100 milionë euro, si dhe tatime mbi duhanin dhe mbeturinat elektronike. BE-ja financohet tashmë pjesërisht nga të ardhurat nga taksat doganore.

Ministrat e financave nga vendet qĂ« kontribuojnĂ« mĂ« shumĂ« sesa marrin, shprehĂ«n shqetĂ«sim tĂ« menjĂ«hershĂ«m. Ministri holandez i financave, Eelco Heinen, tha se buxheti i propozuar Ă«shtĂ« shumĂ« i lartĂ«, ndĂ«rsa Suedia deklaroi: “Problemet e BE-sĂ« nuk zgjidhen me njĂ« buxhet mĂ« tĂ« madh.”

Gjermania ka kërkuar që buxheti të mos rritet, ndërsa Franca po përballet me sfida të brendshme buxhetore që mund të destabilizojnë qeverinë.

NĂ« kontrast, njĂ« grup eurodeputetĂ«sh nga qendra e djathtĂ«, socialistĂ«t, liberalĂ«t dhe tĂ« gjelbrit u shprehĂ«n se planet nuk “sigurojnĂ« fonde tĂ« mjaftueshme pĂ«r prioritetet kritike, si konkurrueshmĂ«ria, kohezioni, bujqĂ«sia, mbrojtja, adaptimi ndaj klimĂ«s” dhe shpenzime tĂ« tjera ekonomike.

Shtimi i kompleksitetit vjen nga fakti që nga viti 2028 BE-ja duhet të nisë shlyerjen e huave të marra për fondin e rimëkëmbjes prej 750 miliardë eurosh pas pandemisë. Komisioni ka vlerësuar më parë se janë të nevojshme 25-30 miliardë euro në vit për shlyerjen e këtyre borxheve, që është dyfish i buxhetit aktual për kërkimin.

Buxheti aktual shtatëvjeçar, pa përfshirë fondin e rimëkëmbjes, arrin në 1.2 trilionë euro, rreth 1% e madhësisë së ekonomisë evropiane.

Ky buxhet duhet të miratohet në mënyrë unanime nga 27 shtetet anëtare dhe Parlamenti Evropian./abcnews.al

Pse presidenti Zelensky po ndryshon qeverinë në Ukrainë?

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 08:42

ZĂ«rat pĂ«r ndryshime nĂ« qeveri kanĂ« kohĂ« q% kanĂ« qarkulluar në Ukrainë  tani ato janĂ« bĂ«rĂ« realitet. TĂ« mĂ«rkurĂ«n, parlamenti ukrainas miratoi dorĂ«heqjen e kryeministrit Denys Shmyhal. Kabineti u shpĂ«rbĂ« automatikisht. Shmyhal kishte shĂ«rbyer mĂ« parĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« se pesĂ« vjet – mĂ« gjatĂ« se çdo kryetar tjetĂ«r qeverie ukrainas para tij. Dy ditĂ« mĂ« parĂ«, Presidenti Volodymyr Zelensky kishte propozuar ish-Ministren e EkonomisĂ«, Yulia Svyrydenko nĂ« krye tĂ« qeverisĂ« sĂ«. 39-vjeçarja kishte qenĂ« mĂ« parĂ« zĂ«vendĂ«se e Shmyhal dhe u bĂ« e njohur gjatĂ« negociatave disajavore pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r lĂ«ndĂ«t e para me Shtetet e Bashkuara,  e cila u nĂ«nshkruan nĂ« Uashington nĂ« fund tĂ« prillit. Svyrydenko dĂ«shmoi tĂ« ishte njĂ« negociatore e fortĂ«.

Zelensky tha se ishte e nevojshme të ristrukturohej ekzekutivi në vend, mënyrë që të zbatoheshin marrëveshjet e arritura me partnerët ndërkombëtarë. Presidenti ukrainas deklaroi se priste së shpejti një program të ri qeveritar.

A mund të bëhet ndryshim qeverie nën gjendjen e jashtëzakonshme?

Parlamenti ukrainas pritet tĂ« votojĂ« qeverinĂ« e re qĂ« tĂ« enjten (17 korrik). MegjithatĂ«, neni 10 i gjendjes sĂ« jashtĂ«zakonshme thotĂ« se kompetencat e presidentit, parlamentit, qeverisĂ«, BankĂ«s KombĂ«tare dhe disa organeve tĂ« tjera shtetĂ«rore nuk mund tĂ« ndĂ«rpriten gjatĂ« vendosjes sĂ« tij. PĂ«rfaqĂ«suesit e opozitĂ«s dyshojnĂ« nĂ« legjitimitetin e ndryshimit tĂ« qeverisĂ«. “Parlamenti kohĂ«t e fundit e zgjati afatin e gjendjes sĂ« jashtĂ«zakonshme dhe mund tĂ« shkelĂ« Nenin 10 me kĂ«tĂ«, megjithĂ«se tĂ« gjithĂ« bien dakord se legjislacioni duhet tĂ« mĂ« parĂ« precizohet ose ndryshohet “, tha Yaroslav Zheleznyak, njĂ« anĂ«tar i fraksionit opozitar “Holos”- “ZĂ«ri”.

Ishte presidenti i pakënaqur me qeverinë?

Studiuesi i shkencave politike dhe bashkĂ«themeluei i PlatformĂ«s KombĂ«tare pĂ«r QĂ«ndrueshmĂ«ri dhe Kohezion, Oleh Saakyan, Ă«shtĂ« i mendimit, se parlamenti do tĂ« votojĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« rezolutĂ« pĂ«r shkak tĂ« oportunitetit politik, duke injoruar ligjet. Saakyan argumenton se ky ndryshim i qeverisĂ« â€œĂ«shtĂ« i vonuar”, nĂ« fakt ai ishte planifikuar pĂ«r vitin 2024.

Arsyet kryesore pĂ«r kĂ«tĂ« janĂ« tensionet e vazhdueshme brenda qeverisĂ« dhe “njĂ« numĂ«r problemesh tĂ« dukshme tĂ« menaxhimit” nĂ« fusha tĂ« ndryshme tĂ« politikave qeverisĂ«se – nga sektori i mbrojtjes te infrastruktura dhe politika sociale. “Qeveria dĂ«shiron tĂ« qetĂ«sojĂ« publikisht disa nga kĂ«to tensione. Ata duan tĂ« fitojnĂ« ‘kredibilitet tĂ« ri’, si tĂ« thuash, nĂ« kohĂ«n e duhur”, thekson eksperti. NdĂ«tsa Volodymyr Fesenko, politolog dhe kreu i QendrĂ«s Ukrainase pĂ«r Studimet Politike tĂ« Aplikuara “Penta”, dyshon megjithatĂ« se ndryshimi i kreut tĂ« qeverisĂ« do tĂ« sjellĂ« ndryshime tĂ« mĂ«dha politike tĂ« brendshme. “Vendimet kryesore politike do tĂ« vazhdojnĂ« tĂ« merren nĂ« zyrĂ«n presidenciale dhe Svyrydenko, ashtu si qeveria, do t’i zbatojĂ« ato”, tha Fesenko. Svyrydenko, qĂ« mĂ« parĂ« ka qenĂ« zĂ«vendĂ«skryetare e administratĂ«s presidenciale nĂ«n Andriy Yermak, konsiderohet si e besuara e Zelensky-t dhe njĂ« politikane e re dhe dinamike qĂ« potencialisht mund tĂ« sjellĂ« qasje tĂ« reja. Fesenko thekson se Svyrydenko ka “pĂ«rvojĂ«n e nevojshme nĂ« punĂ«n nĂ« kushte lufte dhe nĂ« marrĂ«dhĂ«niet me institucionet ndĂ«rkombĂ«tare”.

Do të ndryshojë puna e qeverisë?

Petro Oleshchuk, ekspert i politikĂ«s nĂ« Universitetin Taras Shevchenko në Kiev, beson se pavarĂ«sisht disa skandaleve tĂ« korrupsionit nĂ« kabinetin qeveritar, Zelensky dĂ«shiron tĂ« tregojĂ« se ai ende ka njĂ« ekip qĂ« do tĂ« vazhdojĂ« tĂ« punojĂ« me tĂ« – aq mĂ« tepĂ«r qĂ« qeveria nuk do tĂ« ndryshohet plotĂ«sisht dhe njĂ« numĂ«r ministrash do tĂ« mbeten nĂ« detyrĂ«.

Edhe Denys Shmyhal nuk pritet tĂ« largohet plotĂ«sisht nga qeveria, pĂ«rkundrazi pritet tĂ« bĂ«het MinistĂ«r i Mbrojtjes. “Transferimi i Shmyhal nĂ« njĂ« pozicion tjetĂ«r brenda qeverisĂ« synon tĂ« tregojĂ« se nuk ka mosmarrĂ«veshje tĂ« brendshme. KĂ«to janĂ« thjesht ndryshime personeli brenda njĂ« ekipi”, tha Oleshchuk pĂ«r DW.

Nga ana tjetĂ«r, eksperti Oleh Saakyan beson se ndryshimi i pjesshĂ«m i qeverisĂ« tregon njĂ« mungesĂ« akute tĂ« personelit tĂ« kualifikuar dhe tĂ« besueshĂ«m. Ministrat e rinj dhe ata aktualĂ« janĂ« tĂ« detyruar tĂ« japin rezultate shpejt. Saakyan Ă«shtĂ« skeptik nĂ« lidhje me perspektivat afatgjata. “Kjo Ă«shtĂ« njĂ« dozĂ« adrenaline pĂ«r qeverinĂ« aktuale. Por nuk do ta ndryshojĂ« nĂ« thelb cilĂ«sinĂ«â€, thekson eksperti politik ukrainas.

Ndërkohë, Presidenti Zelensky ka përcaktuar tashmë prioritetet kryesore për qeverinë e re të ardhshme, duke përfshirë rritjen e prodhimit vendas të armëve, zhvillimin e projekteve të mbrojtjes dhe liberalizimin gjithëpërfshirës të ekonomisë./DW

 

Coca-Cola ndryshon recetën? Trump thotë po, kompania shmang konfirmimin

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 08:38

Presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se kompania Coca-Cola ka rënë dakord të përdorë sheqer kallami natyral në vend të shurupit të misrit në pijet e saj të shitura në Shtetet e Bashkuara.

“Kam biseduar me pĂ«rfaqĂ«suesit e Coca-Cola pĂ«r pĂ«rdorimin e sheqerit tĂ« vĂ«rtetĂ« nga kallami nĂ« Coca-Cola qĂ« shitet nĂ« SHBA, dhe ata kanĂ« rĂ«nĂ« dakord,” shkroi Trump nĂ« rrjetin e tij social Truth Social. “Dua tĂ« falĂ«nderoj tĂ« gjithĂ« ata nĂ« drejtuesit e Coca-Cola.” Ai e cilĂ«soi kĂ«tĂ« si njĂ« vendim “shumĂ« tĂ« mirĂ«â€ dhe shtoi: “Do ta shihni. ËshtĂ« thjesht mĂ« e mirĂ«!”

Aktualisht, Coca-Cola që shitet në SHBA është zakonisht e ëmbëlsuar me shurup fruktoze misri, një përbërës që ka shkaktuar debat për ndikimin e tij në shëndet. Robert F. Kennedy Jr., Sekretari i Shëndetësisë në administratën e Trump dhe një kritik i hershëm i përbërësve të përpunuar, ka ngritur shqetësime për efektet e mundshme të këtij ëmbëlsuesi në shëndetin publik.

PavarĂ«sisht deklaratĂ«s sĂ« Trump, Coca-Cola nuk e ka konfirmuar zyrtarisht ndryshimin e recetĂ«s. NĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« shkurtĂ«r, njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i kompanisĂ« tha: “E vlerĂ«sojmĂ« entuziazmin e Presidentit Trump” dhe shtoi se “sĂ« shpejti do tĂ« ndajmĂ« mĂ« shumĂ« detaje mbi produktet e reja dhe inovative brenda gamĂ«s sonĂ« tĂ« Coca-Cola”.

Ndërkohë, sheqeri kallami përdoret në variantet e Coca-Cola në vende të tjera si Meksika, Britania e Madhe dhe Australia, ndërsa versioni amerikan mbetet kryesisht me shurup misri.

NĂ« muajin prill, CEO i Coca-Cola, James Quincey, deklaroi para investitorĂ«ve se kompania “po vazhdon tĂ« bĂ«jĂ« pĂ«rparim nĂ« reduktimin e sasisĂ« sĂ« sheqerit nĂ« pijet tona”, duke theksuar ndryshimet nĂ« receta dhe strategjitĂ« e marketingut global.

MegjithatĂ«, kjo lĂ«vizje mund tĂ« mos pritet mirĂ« nga fermerĂ«t amerikanĂ« tĂ« misrit. Presidenti i ShoqatĂ«s sĂ« RafinerĂ«ve tĂ« Misrit, John Bode, paralajmĂ«roi se zĂ«vendĂ«simi i shurupit tĂ« misrit me sheqer kallami “do tĂ« sillte humbjen e mijĂ«ra vendeve tĂ« punĂ«s nĂ« industrinĂ« amerikane ushqimore, do tĂ« ulte tĂ« ardhurat e fermerĂ«ve dhe do tĂ« rriste importet e sheqerit tĂ« huaj, pa asnjĂ« pĂ«rfitim ushqyes.”

Kjo çështje Ă«shtĂ« pjesĂ« e njĂ« nisme mĂ« tĂ« gjerĂ« tĂ« quajtur “Make America Healthy Again”, e mbĂ«shtetur nga Sekretari Kennedy, e cila synon eliminimin e pĂ«rbĂ«rĂ«sve tĂ« kontestuar si shurupi i misrit, vajrat bimore tĂ« rafinuara dhe ngjyruesit artificialĂ« nga produktet ushqimore nĂ« SHBA. Kennedy ka kritikuar gjithashtu konsumin e lartĂ« tĂ« sheqerit nĂ« vend dhe raportohet se kĂ«tĂ« verĂ« do tĂ« propozojĂ« udhĂ«zime tĂ« reja dietike nĂ« nivel kombĂ«tar.

NdĂ«rkohĂ«, vetĂ« Trump njihet pĂ«r konsumimin e rregullt tĂ« Diet Coke, e cila pĂ«rdor Ă«mbĂ«lsues artificial aspartame. Ai kishte madje njĂ« buton tĂ« posaçëm nĂ« tavolinĂ«n e tij nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« pĂ«r t’i shĂ«rbyer menjĂ«herĂ« pijen e preferuar./abcnews.al

Tre të rinj dënohen me burg për vrasjen e reperit suedez C Gambino

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 08:30

Tre djem nĂ« tĂ« njĂ«zetat janĂ« dĂ«nuar me burg nga autoritetet suedeze pĂ«r rolin e tyre nĂ« vrasjen e reperit tĂ« njohur C Gambino, emri i vĂ«rtetĂ« i tĂ« cilit ishte Karar Ramadan. Artistit, i cili vetĂ«m njĂ« muaj mĂ« parĂ« ishte shpallur “Hip-Hop Artist i Vitit 2023” nĂ« ceremoninĂ« e çmimeve muzikore Grammis tĂ« SuedisĂ«, iu mor jeta nĂ« njĂ« atentat tĂ« armatosur nĂ« qytetin Gothenburg gjatĂ« qershorit tĂ« vitit 2024.

Ngjarja ndodhi nĂ« njĂ« parkim me shumĂ« kate, ku 26-vjeçari u qĂ«llua disa herĂ« nĂ« atĂ« qĂ« gjykata e pĂ«rshkroi si njĂ« sulm “tĂ« planifikuar dhe me karakter ekzekutimi”. Edhe pse C Gambino arriti tĂ« kĂ«rkonte ndihmĂ« pas tĂ« shtĂ«nave, ekipet emergjente patĂ«n vĂ«shtirĂ«si nĂ« komunikim pĂ«r shkak tĂ« njĂ« defekti teknik dhe u detyruan tĂ« ndĂ«rvepronin pĂ«rmes thirrjeve me zĂ« tĂ« lartĂ«. Ai ndĂ«rroi jetĂ« nĂ« spital rreth njĂ« orĂ« pas plagosjes.

Hetimi nuk çoi në gjetjen e armës së krimit, ndërsa makina e përdorur nga autorët u gjet e djegur. Prokuroria deklaroi se motivi i vrasjes mbetet i paqartë, por dyshohet se ngjarja ka lidhje me përplasje mes bandave rivale. Megjithatë, nuk ka asnjë provë që tregon se vetë viktima kishte lidhje me ndonjë grup kriminal.

Në mungesë të provave biologjike, hetuesit përdorën sinjalet e telefonave celularë dhe analizuan orë të tëra pamjesh sigurie nga kamerat në zonë, për të rindërtuar lëvizjet e autorëve. Këto pamje treguan se automjeti i përdorur për krimin ishte futur në parkim më shumë se një javë përpara vrasjes. Autorët kishin qëndruar për orë të tëra aty, duke pritur që C Gambino të kthehej nga palestra në orët e vona të mbrëmjes.

Gjykata e Gothenburg shpalli fajtorĂ« tre tĂ« rinjtĂ« pĂ«r “ndihmĂ« dhe nxitje tĂ« vrasjes”. Dy prej tyre u shpallĂ«n tĂ« pafajshĂ«m pĂ«r vetĂ« aktin e vrasjes, pasi nuk u gjetĂ«n prova tĂ« mjaftueshme qĂ« tĂ« provohej se cili prej tyre kishte qĂ«lluar me armĂ«n fatale.

Njëri nga të pandehurit, 22 vjeç, u dënua me burgim të përjetshëm. Dy të tjerët, të moshës 21 dhe 20 vjeç, morën dënime me nga 15 vite e gjysmë dhe 12 vite e gjysmë burg. Ndërkohë, një person i katërt, 19 vjeç, u shpall fajtor për djegien e makinës së përdorur në krim dhe u dënua për këtë vepër./abcnews.al

Shkenca ndryshon fatin/ Tetë foshnja lindin pa sëmundje mitokondriale falë ADN-së nga tre prindër

✇Abc News
By: Rovena
17 July 2025 at 08:00

Tetë foshnja kanë lindur në Mbretërinë e Bashkuar duke përdorur material gjenetik nga tre persona, në një përpjekje për të parandaluar sëmundjet mitokondriale të trashëguara, shpesh fatale dhe të pashërueshme kanë bërë të ditur mjekët britanikë.

Teknika, e zhvilluar nga shkencëtarë në Newcastle të Anglisë, përfshin kombinimin e vezës dhe spermës së prindërve biologjikë me një vezë të dytë nga një grua donatore, me qëllim që të përdoren mitokondri të shëndetshme.

Ligji që lejon përdorimin e kësaj metode është miratuar që para një dekade në Britani, por këto janë rastet e para që tregojnë se teknika ka çuar në lindjen e fëmijëve pa sëmundje mitokondriale.

ÇfarĂ« janĂ« sĂ«mundjet mitokondriale?

SĂ«mundjet mitokondriale janĂ« çrregullime tĂ« trashĂ«guara qĂ« prekin mĂ«nyrĂ«n se si qelizat prodhojnĂ« energji. Ato kalojnĂ« nga nĂ«na te fĂ«mija pĂ«rmes mitokondrive — struktura mikroskopike brenda çdo qelize, qĂ« veprojnĂ« si “termoqendra” tĂ« trupit. Kur mitokondritĂ« janĂ« tĂ« dĂ«mtuara, trupi nuk mund tĂ« prodhojĂ« energji tĂ« mjaftueshme, gjĂ« qĂ« mund tĂ« çojĂ« nĂ« dĂ«mtime tĂ« trurit, zemrĂ«s, muskujve, madje edhe vdekje tĂ« hershme.

Rreth një në çdo 5,000 foshnja lind me një formë të sëmundjes mitokondriale.

Si funksionon teknika e “tre prindĂ«rve”?

Procesi i njohur si “donacion mitokondrial” pĂ«rfshin:

Marrjen e vezës nga nëna biologjike dhe një gruaje donatore,

Fertilizimin e të dyjave me spermën e babait,

Më pas, ADN-ja nga nëna dhe babai transferohet te embrioni që përmban mitokondritë e shëndetshme të gruas donatore.

Foshnja lind kështu me 99.9% të ADN-së nga prindërit biologjikë dhe rreth 0.1% nga gruaja donatore, një ndryshim i trashëgueshëm që kalon te brezat e ardhshëm nëse fëmija është vajzë.

Prindërit flasin për shpresën dhe falënderimin

Familjet që kanë përfituar nga kjo metodë nuk kanë dalë publikisht për të ruajtur privatësinë, por kanë ndarë deklarata përmes Qendrës së Fertilitetit në Newcastle.

“Pas viteve me pasiguri, kjo trajtim na dha shpresĂ« dhe pastaj na dha fĂ«mijĂ«n tonĂ«,” tha nĂ«na e njĂ« vajze tĂ« porsalindur.

NĂ«na e njĂ« djali shtoi: “Faleminderit kĂ«tij pĂ«rparimi tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m dhe mbĂ«shtetjes qĂ« morĂ«m, tani familja jonĂ« Ă«shtĂ« e plotĂ«. Pesha emocionale e sĂ«mundjes mitokondriale Ă«shtĂ« zĂ«vendĂ«suar me shpresĂ«, gĂ«zim dhe falĂ«nderim tĂ« thellĂ«.”

Rezultatet e para: fëmijët janë të shëndetshëm

Sipas një studimi të publikuar në New England Journal of Medicine, 22 familje kanë përdorur këtë metodë në Newcastle. Deri tani janë lindur tetë foshnja, katër djem dhe katër vajza, përfshirë një çift binjakësh, ndërsa një shtatzëni është ende në vazhdim.

Prof. Bobby McFarland nga ShĂ«rbimi i Specializuar i NHS pĂ«r SĂ«mundjet e Rralla Mitokondriale, tha: “ËshtĂ« jashtĂ«zakonisht e bukur tĂ« shohĂ«sh lehtĂ«simin dhe gĂ«zimin nĂ« fytyrat e prindĂ«rve, pas gjithĂ« atij pritjeje dhe frike.”

Të gjitha foshnjat kanë lindur pa shenja të sëmundjes mitokondriale dhe kanë përmbushur pritshmëritë zhvillimore. Në një rast u shfaq epilepsi, që kaloi vetvetiu, dhe një fëmijë ka ritëm të pazakontë të zemrës që po trajtohet me sukses. Nuk ka prova se këto probleme janë të lidhura me mitokondritë e dhuruara.

Sfida dhe të panjohura

Në disa raste, sasi të vogla mitokondrish të dëmtuara u gjetën në analizat e gjakut dhe urinës, por në nivele shumë të ulëta për të shkaktuar sëmundje. Kërkimi i mëtejshëm do të jetë i nevojshëm për të kuptuar se si të eliminohet rreziku i transmetimit të mitokondrive të dëmtuara.

Prof. Mary Herbert nga Universiteti i Newcastle dhe Monash University theksoi: “Rezultatet japin arsye pĂ«r optimizĂ«m, por kĂ«rkimi duhet tĂ« vazhdojĂ« pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar mĂ« tej rezultatet.”

Shpresë për familjet

Kat, njĂ« nĂ«nĂ« britanike, ka dy vajza, Poppy, 14 vjeçe, e cila vuan nga sĂ«mundja mitokondriale dhe Ă«shtĂ« nĂ« karrocĂ«, dhe Lily, 16 vjeçe, e cila mund tĂ« jetĂ« bartĂ«se e sĂ«mundjes. Kat shprehet: “Edhe pse e duam Poppy-n ashtu siç Ă«shtĂ«, kjo sĂ«mundje e ka prekur çdo aspekt tĂ« jetĂ«s sĂ« saj.”

Lily thotĂ« se teknologjia e re i jep shpresĂ« brezave tĂ« ardhshĂ«m: “Tani kemi mundĂ«sinĂ« tĂ« shpresojmĂ« pĂ«r njĂ« jetĂ« tĂ« zakonshme.”

Një arritje britanike

MbretĂ«ria e Bashkuar jo vetĂ«m qĂ« zhvilloi kĂ«tĂ« teknologji, por ishte edhe vendi i parĂ« nĂ« botĂ« qĂ« e legalizoi pas njĂ« votimi historik nĂ« Parlamentin britanik nĂ« vitin 2015. Kjo u konsiderua njĂ« hap i madh dhe njĂ« ndryshim i pĂ«rhershĂ«m nĂ« trashĂ«giminĂ« gjenetike njerĂ«zore, duke hapur debat rreth etikĂ«s dhe rrezikut tĂ« krijimit tĂ« “foshnjave tĂ« dizajnuara”.

Prof. Sir Doug Turnbull, njĂ« nga shkencĂ«tarĂ«t kryesorĂ« qĂ« udhĂ«hoqi kĂ«rkimin, tha: “Kjo nuk mund tĂ« ndodhte askund tjetĂ«r pĂ«rveçse nĂ« MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar shkencĂ« e klasit tĂ« parĂ«, legjislacion pĂ«r ta mundĂ«suar, dhe NHS pĂ«r ta zbatuar. Tani kemi tetĂ« fĂ«mijĂ« tĂ« shĂ«ndetshĂ«m, çfarĂ« arritjeje e mrekullueshme.”

Liz Curtis, themeluese e fondacionit The Lily Foundation, pĂ«rfundon: “Pas shumĂ« vite pritjeje, mĂ« nĂ« fund kemi prova qĂ« funksionon. Kjo Ă«shtĂ« shpresa e parĂ« reale pĂ«r shumĂ« familje pĂ«r tĂ« thyer ciklin e kĂ«saj sĂ«mundjeje tĂ« trashĂ«guar.”

Before yesterdayMain stream

BE i tërheq vërejtjen Gjeorgjisë për shkeljen e të drejtave themelore, paralajmëron pezullim të vizave

✇Abc News
By: Rovena
16 July 2025 at 15:48

Komisioni Evropian ka paralajmĂ«ruar QeverinĂ« e GjeorgjisĂ« pĂ«r atĂ« qĂ« e cilĂ«son si “shkelje serioze tĂ« tĂ« drejtave dhe lirive themelore”, duke e vĂ«nĂ« nĂ« dijeni se mosrespektimi i vazhdueshĂ«m i rekomandimeve tĂ« Bashkimit Evropian mund tĂ« çojĂ« nĂ« pezullimin e udhĂ«timit pa viza pĂ«r qytetarĂ«t gjeorgjianĂ«.

Në një letër drejtuar ministres së Jashtme, Maka Botchorishvili, drejtoresha e Përgjithshme për Migracionin dhe Punët e Brendshme, Beate Gminder, iu referua gjetjeve të Raportit të Shtatë për Mekanizmin e Pezullimit të Vizave, i miratuar nga Komisioni në dhjetor të vitit 2024.

Raporti evidentoi shkelje nga ana e Gjeorgjisë, sidomos në lidhje me parimin e mosdiskriminimit dhe legjislacionin që bie ndesh me standardet evropiane dhe ndërkombëtare.

Komisioni i bĂ«ri thirrje autoriteteve gjeorgjiane tĂ« shfuqizojnĂ« Ligjin pĂ«r “transparencĂ«n e ndikimit tĂ« huaj” dhe paketĂ«n legjislative pĂ«r “vlerat familjare dhe mbrojtjen e tĂ« miturve”, si dhe tĂ« ndryshojnĂ« strategjinĂ« kombĂ«tare pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut, pĂ«r tĂ« garantuar plotĂ«sisht tĂ« drejtat e personave LGBTIQ. Rekomandime shtesĂ« pĂ«rfshijnĂ« edhe ndryshimin e Ligjit pĂ«r ByronĂ« KundĂ«r Korrupsionit pĂ«r tĂ« garantuar pavarĂ«sinĂ« efektive dhe neutralitetin politik tĂ« saj.

Për shkak të mungesës së veprimit nga ana e autoriteteve gjeorgjiane, BE-ja ka ndërmarrë tashmë hapa konkretë.

Në janar të vitit 2025, ajo pezulloi pjesërisht Marrëveshjen për Lehtësimin e Vizave dhe hoqi përjashtimin nga vizat për mbajtësit e pasaportave diplomatike dhe të shërbimit nga Gjeorgjia. Dymbëdhjetë shtete anëtare të BE-së tashmë kanë rikthyer kërkesat për viza për këto kategori, dhe pritet që të tjerat të ndjekin të njëjtën rrugë, sipas letrës.

Komisioni theksoi angazhimin e tij për të ruajtur marrëdhënie të forta dhe të bazuara në vlera me Gjeorgjinë, ndërsa i kërkoi qeverisë të raportojë për zbatimin e rekomandimeve deri në fund të muajit gusht.

“BesojmĂ« se autoritetet gjeorgjiane do tĂ« pĂ«rgjigjen nĂ« mĂ«nyrĂ« konstruktive dhe do tĂ« ndĂ«rmarrin masat e nevojshme pĂ«r tĂ« zbatuar plotĂ«sisht rekomandimet e Komisionit”, thuhet nĂ« letĂ«r, duke paralajmĂ«ruar se mospĂ«rmbushja e vazhdueshme mund tĂ« çojĂ« nĂ« aktivizimin e mekanizmit tĂ« pezullimit tĂ« vizave, sipas nenit 8 tĂ« Rregullores sĂ« rishikuar pĂ«r Vizat.

Kryeministri i qeverisĂ« sĂ« udhĂ«hequr nga partia Ëndrra Gjeorgjiane, Irakli Kobakhidze, e ka cilĂ«suar deklaratĂ«n e BE-sĂ« pĂ«r mundĂ«sinĂ« e anulimit tĂ« liberalizimit tĂ« vizave si “shantazh” dhe “kĂ«rcĂ«nim”.

“ShoqĂ«ria duhet tĂ« gjykojĂ« vetĂ« se cilat janĂ« qĂ«llimet e zyrtarĂ«ve tĂ« caktuar evropianĂ«, pĂ«rfshirĂ« ata tĂ« lĂ«vizjes kombĂ«tare kolektive, tĂ« cilĂ«t duan tĂ« rikthejnĂ« nĂ« pushtet njerĂ«zit qĂ« ndĂ«rtuan regjimin e pĂ«rgjakshĂ«m
 NĂ« sytĂ« e shoqĂ«risĂ« gjeorgjiane, besimi nĂ« burokracinĂ« evropiane dhe, fatkeqĂ«sisht, edhe nĂ« vetĂ« Bashkimin Evropian, Ă«shtĂ« tronditur seriozisht.”

“Duhet bĂ«rĂ« gjithçka pĂ«r ta kthyer kĂ«tĂ« proces. PĂ«r kĂ«tĂ«, para sĂ« gjithash, disa zyrtarĂ« tĂ« caktuar evropianĂ« duhet tĂ« heqin dorĂ« nga ideja se ata qĂ« ndĂ«rtuan regjimin e pĂ«rgjakshĂ«m nĂ« Gjeorgji duhet tĂ« rikthehen nĂ« pushtet”, deklaroi Kobakhidze.

LiderĂ«t e partisĂ« Ëndrra Gjeorgjiane i lidhin kritikat e Bashkimit Evropian dhe pĂ«rfaqĂ«suesve tĂ« tij me tĂ« ashtuquajturin “deep state”, duke theksuar se “ashtu siç ka nevojĂ« Gjeorgjia pĂ«r EvropĂ«n, edhe Bashkimi Evropian ka po aq nevojĂ« pĂ«r GjeorgjinĂ«â€.

Diskutimet për rishikimin e bazës së udhëtimit pa viza me Gjeorgjinë nisën në BE që në vitin 2023, ndërsa një pjesë e punës u përfundua në vitin 2024.

Për më tepër, tash e disa muaj, mbajtësit e pasaportave diplomatike dhe të shërbimit nga Gjeorgjia kanë nevojë për vizë për të hyrë në disa shtete të BE-së.

Gjeorgjisë iu mundësua udhëtimi pa viza më 28 mars 2017, si rezultat i përmbushjes së kushteve të Planit të Veprimit./REL

❌
❌