Të gjithë janë dakord: po bëhet gjithnjë e më keq. Banorët e Kievit, ashtu si qytetarët e qyteteve të tjera ukrainase, kanë kaluar shumë gjëra. Pas 3 vitesh e gjysmë me fate të luhatshme, ata janë ende të fortë dhe jashtëzakonisht elastikë.
Por muajt e fundit, ata kanë përjetuar diçka të re: valë të gjera dhe të koordinuara sulmesh nga ajri, që përfshijnë qindra dronë dhe raketa, shpesh të përqendruara në një qytet të vetëm. Mbrëmë, ishte Kievi. Dhe javën e kaluar gjithashtu. Ndërkohë, ishte edhe Lutsk në perëndimin e largët.
Tre vjet më parë, dronët Shahed të furnizuar nga Irani ishin një risi relative. Mbaj mend që dëgjova të parin të bënte një hark të ngadaltë në qiellin e natës mbi qytetin jugor të Zaporizhzhisë në tetor 2022.
Por tani të gjithë janë të njohur me tingullin dhe versionin e tij më të frikshëm të kohëve të fundit: një ulërimë bombardimi në zhytje që disa e kanë krahasuar me aeroplanin gjerman Stuka të Luftës së Dytë Botërore.
Zhurma e tufave të dronëve që po afroheshin i ka kthyer civilët në strehimoret kundër bombardimeve, në metro dhe në parkingje nëntokësore për herë të parë që nga ditët e para të luftës.
âShtĂ«pia u drodh sikur tĂ« ishte bĂ«rĂ« prej letreâ mĂ« tha Katya, njĂ« banore e Kievit, pas bombardimeve tĂ« rĂ«nda tĂ« natĂ«s sĂ« kaluar. âE kaluam gjithĂ« natĂ«n ulur nĂ« banjo.â âShkova nĂ« parking pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«,â mĂ« tha njĂ« banore tjetĂ«r, Svitlana. âNdĂ«rtesa u drodh dhe mund tĂ« shihja zjarre pĂ«rtej lumit.â
Sulmet nuk marrin gjithmonë jetë, por ato po përhapin frikë dhe po gërryejnë moralin. Pas një sulmi në një bllok banimi në Kiev javën e kaluar, një gjyshe e tronditur, Mariia, më tha se nipi i saj 11-vjeçar ishte drejtuar nga ajo, në strehimore, dhe tha se e kuptonte kuptimin e vdekjes për herë të parë.
Ai ka çdo arsye për të qenë e frikësuar. Misioni i OKB-së për Monitorimin e të Drejtave të Njeriut në Ukrainë (HRMMU) thotë se qershori shënoi numrin më të lartë të viktimave civile mujore në tre vjet, me 232 të vrarë dhe mbi 1300 të plagosur. Shumë do të jenë vrarë ose plagosur në komunitete afër vijave të frontit, por të tjerë janë vrarë në qytete larg luftimeve.

âRritja e sulmeve me raketa dhe dronĂ« me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin ka sjellĂ« edhe mĂ« shumĂ« vdekje dhe shkatĂ«rrime pĂ«r civilĂ«t larg vijĂ«s sĂ« frontitâ, â thotĂ« Danielle Bell, drejtuese e HRMMU-sĂ«. Modifikimet nĂ« dizajnin e dronĂ«ve Shahed i kanĂ« lejuar atij tĂ« fluturojĂ« shumĂ« mĂ« lart se mĂ« parĂ« dhe tĂ« zbresĂ« mbi objektivin e tij nga njĂ« lartĂ«si mĂ« e madhe. Rrezja e tij e veprimit Ă«shtĂ« rritur gjithashtu, nĂ« rreth 2,500 km dhe Ă«shtĂ« i aftĂ« tĂ« mbajĂ« njĂ« ngarkesĂ« mĂ« vdekjeprurĂ«se (nga rreth 50 kg eksploziv nĂ« 90 kg).
Hartat e gjurmimit tĂ« prodhuara nga ekspertĂ«t vendas tregojnĂ« masa tĂ« dronĂ«ve Shahed qĂ« ndonjĂ«herĂ« marrin rrugĂ« rrethore nĂ«pĂ«r UkrainĂ« pĂ«rpara se tĂ« synojnĂ« objektivat e tyre. ShumĂ« prej tyre â shpesh deri nĂ« gjysmĂ«n e tyre â janĂ« karrem, tĂ« projektuar pĂ«r tĂ« ngatĂ«rruar dhe mbingarkuar mbrojtjen ajrore tĂ« UkrainĂ«s. Vijat e tjera tĂ« drejta tregojnĂ« rrugĂ«t e raketave balistike ose tĂ« lundrimit: shumĂ« mĂ« pak nĂ« numĂ«r, por armĂ«t nĂ« tĂ« cilat mbĂ«shtetet Rusia pĂ«r tĂ« shkaktuar dĂ«min mĂ« tĂ« madh.
Analiza nga Instituti për Studimin e Luftës me seli në Uashington tregon një rritje të sulmeve me dronë dhe raketa të Rusisë në dy muajt pas inaugurimit të Donald Trump në janar. Marsi pa një rënie të lehtë, me rritje të herëpashershme, deri në maj, kur numrat papritmas u rritën në mënyrë dramatike.
Rekorde të reja janë vendosur me rregullsi alarmuese. Qershori pa një rekord të ri mujor prej 5,429 dronësh, korriku ka parë më shumë se 2,000 vetëm në 9 ditët e para. Me rritjen e prodhimit në Rusi, disa raporte sugjerojnë se Moska së shpejti mund të jetë në gjendje të qëllojë mbi 1,000 raketa dhe dronë në një natë të vetme. Ekspertët në Kiev paralajmërojnë se vendi është në rrezik të mbingarkohet.

âNĂ«se Ukraina nuk gjen njĂ« zgjidhje se si tĂ« merret me kĂ«to dronĂ«, do tĂ« pĂ«rballemi me probleme tĂ« mĂ«dha gjatĂ« vitit 2025â, thotĂ« ish-oficeri i inteligjencĂ«s Ivan Stupak. âDisa nga kĂ«ta dronĂ« po pĂ«rpiqen tĂ« arrijnĂ« objekte ushtarake, por pjesa tjetĂ«r, po shkatĂ«rrojnĂ« apartamente, po bien nĂ« ndĂ«rtesa zyrash dhe po shkaktojnĂ« shumĂ« dĂ«me te qytetarĂ«t.â
Me gjithĂ« aftĂ«sitĂ« e tyre nĂ« rritje, dronĂ«t nuk janĂ« njĂ« armĂ« e sofistikuar. Por ato pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« njĂ« shembull tjetĂ«r tĂ« hendekut tĂ« madh nĂ« burime midis RusisĂ« dhe UkrainĂ«s. Kjo gjithashtu ilustron bukur maksimĂ«n, qĂ« i atribuohet udhĂ«heqĂ«sit tĂ« Bashkimit Sovjetik gjatĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, Joseph Stalin, se âsasia ka njĂ« cilĂ«si tĂ« vetĂ«nâ.
âKjo Ă«shtĂ« njĂ« luftĂ« burimeshâ, thotĂ« Serhii Kuzan, i QendrĂ«s Ukrainase pĂ«r Siguri dhe BashkĂ«punim me seli nĂ« Kiev. âKur prodhimi i raketave tĂ« veçanta u bĂ« shumĂ« i ndĂ«rlikuar â shumĂ« i shtrenjtĂ«, shumĂ« komponentĂ«, shumĂ« rrugĂ« furnizimi tĂ« ndĂ«rlikuara â ata u pĂ«rqendruan nĂ« kĂ«tĂ« lloj tĂ« veçantĂ« droni dhe zhvilluan modifikime dhe pĂ«rmirĂ«sime tĂ« ndryshme.â
Sa mĂ« shumĂ« dronĂ« nĂ« njĂ« sulm tĂ« vetĂ«m, thotĂ« Kuzan, aq mĂ« shumĂ« njĂ«sitĂ« e mbrojtjes ajrore tĂ« UkrainĂ«s, tĂ« cilat janĂ« nĂ« vĂ«shtirĂ«si, kanĂ« vĂ«shtirĂ«si tâi rrĂ«zojnĂ« ato. Kjo e detyron Kievin tĂ« mbĂ«shtetet nĂ« furnizimin e saj tĂ« çmuar me avionĂ« luftarakĂ« dhe raketa ajĂ«r-ajĂ«r pĂ«r tâi rrĂ«zuar ata.
âPra, nĂ«se dronĂ«t shkojnĂ« si njĂ« tufĂ«, ata shkatĂ«rrojnĂ« tĂ« gjitha raketat e mbrojtjes ajroreâ, thotĂ« ai. Prandaj Presidenti Zelensky bĂ«n thirrje tĂ« vazhdueshme drejtuar aleatĂ«ve tĂ« UkrainĂ«s qĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« mĂ« shumĂ« pĂ«r tĂ« mbrojtur qiellin e saj. Jo vetĂ«m me raketat Patriot â jetĂ«sore pĂ«r tâiu kundĂ«rvĂ«nĂ« kĂ«rcĂ«nimit mĂ« tĂ« rrezikshĂ«m balistik rus â por edhe me njĂ« gamĂ« tĂ« gjerĂ« sistemesh tĂ« tjera.
Të enjten, qeveria britanike tha se do të nënshkruante një marrëveshje mbrojtjeje me Ukrainën për të siguruar më shumë se 5,000 raketa të mbrojtjes ajrore. Kievi do të kërkojë shumë më tepër marrëveshje të tilla në muajt e ardhshëm. ©BBC, LAPSI.al
The post Në Ukrainë po bëhet keq e më keq/ Si po e ndryshon Rusia luftën me dronët e saj appeared first on Lapsi.al.