Filmi “Avatar” i James Cameron, që nga suksesi i tij në vitin 2009, i ka transportuar shikuesit në një botë imagjinare: Pandora, një hënë e gjallë dhe e pasur me jetë, që rrotullohet rreth një gjiganti gazi në sistemin Alpha Centauri – shtëpia e fisit Na’vi, pyjeve fluorescente dhe mineralit të çmuar, por fiktiv, unobtanium. Me vazhdime si “The Way of Water” (2022) dhe “Fire and Ash”, që pritet të dalë në fund të këtij viti, ky univers kinematografik ka gjeneruar mbi 5 miliardë dollarë në mbarë botën.
Por a ka mundësi që një “Pandorë e vërtetë” të ekzistojë?
Një zbulim i bërë në vitin 2025 nga Teleskopi Hapësinor James Webb (JWST) e sjell këtë pyetje në qendër të vëmendjes. Shkencëtarët kanë identifikuar një planet kandidat që rrotullohet rreth Alpha Centauri A, vetëm 4.3 vite dritë larg Tokës. Kjo është një nga distancat më të afërta të mundshme për ekzistencën e jetës jashtëtokësore.
JWST, përmes instrumentit të tij të rrezatimit infra të kuq në mes të spektrit, ka zbuluar një gjigant gazi, i cili ndodhet potencialisht brenda zonës së banueshme të yllit – një zonë ku temperaturat janë të përshtatshme për ekzistencën e ujit në formë të lëngshme, duke luhatur nga -40°F deri në 50°F.
“Ndoshta ka edhe hëna,” – shprehet Charles Beichman, astronom në Caltech, për NPR, duke ngritur mundësinë që një prej tyre të krijojë kushte për jetë, ashtu si Pandora në film.
Ky planet, i zbuluar fillimisht në vitin 2024, është afërsisht sa masa e Saturnit, ndërsa rrezja i afrohet Jupiterit. Ende pritet konfirmimi i tij, për shkak të orbitës së pazakontë që e bën të vështirë për t’u parë drejtpërdrejt. Për më tepër, Alpha Centauri A është pjesë e një sistemi me tre yje – përkrah Alpha Centauri B dhe Proxima Centauri – dhe ndriçimi i tyre i fuqishëm e vështirëson zbulimin e planetëve përreth.
Falë “maskave koronagrafike” që bllokojnë dritën e yjeve, teleskopi Webb është në gjendje të identifikojë sinjale infra të kuqe nga planetët që përndryshe do të fshiheshin. Dhe nëse ky gjigant gazi ka një hënë të madhe, ajo mund të jetë një vend i mundshëm për jetë.
Ekspertët nuk e përjashtojnë këtë mundësi. Mary Anne Limbach, studiuese nga Universiteti i Miçiganit, thekson se hëna me përmasa sa Marsi janë plotësisht të mundshme dhe potencialisht mund të strehojnë jetë. “Ky është një mjedis ku jeta mund të evoluojë,” – tha ajo.
Por jo të gjithë janë dakord. David Kipping, astronom në Universitetin e Kolumbias, shpreh skepticizëm, duke argumentuar se një hënë si Titani i Saturnit, megjithëse interesante, nuk do të ishte mjaftueshëm e madhe për të mbajtur një atmosferë në distancën ku ndodhet planeti. Ai shton se për të pasur një botë si Pandora, do të kërkohej një hënë jashtëzakonisht e madhe, që e bën këtë mundësi të rrallë, por jo të pamundur.
Zbulimi është publikuar në revistën The Astrophysical Journal Letters dhe për shumë studiues përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt eksplorimit të fqinjësisë sonë kozmike. Megjithëse asnjë hënë nuk është konfirmuar ende, fakti që ky sistem është kaq afër nesh, ngjall entuziazëm dhe shpresë.
“Është emocionuese të mendosh se fqinji ynë më i afërt mund të ketë një planet gjigant”, – shton Limbach, duke theksuar se tani nevojiten më shumë vëzhgime për ta konfirmuar plotësisht këtë zbulim dhe për të kuptuar nëse jemi një hap më pranë zbulimit të një Pandora reale.
The post Pandora e Avatarit është e vërtetë? Gjendet një planet në Alfa Centauri appeared first on iconstyle.al.