❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

BBC: Britania e gatshme të njohë Palestinën! Fillimi i një paqeje, apo fundi i aleancave?!

✇Abc News
By: Rovena

Kryeministri britanik, Keir Starmer, ka shpallur njohjen zyrtare të shtetit palestinez nga Mbretëria e Bashkuar, një vendim që shënon një ndryshim të madh në politikën e jashtme të vendit dhe vjen në një moment kritik për Lindjen e Mesme.

NĂ« deklaratĂ«n e tij, Starmer tha se Britania ishte e gatshme tĂ« shtynte vendimin nĂ«se Izraeli do tĂ« ndĂ«rmerrte hapa tĂ« prekshĂ«m pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund krizĂ«s humanitare nĂ« Gaza, tĂ« binte dakord pĂ«r njĂ« armĂ«pushim dhe tĂ« angazhohej seriozisht pĂ«r njĂ« paqe tĂ« qĂ«ndrueshme, qĂ« pĂ«rfshin zgjidhjen me dy shtete. Por, refuzimi i menjĂ«hershĂ«m nga ana e Izraelit ka bĂ«rĂ« qĂ« qeveria britanike tĂ« pĂ«rgatitet pĂ«r tĂ« mbrojtur kĂ«tĂ« vendim nĂ« AsamblenĂ« e PĂ«rgjithshme tĂ« OKB-sĂ« nĂ« shtator njĂ« lĂ«vizje qĂ« zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« britanikĂ« e quajnĂ« “tashmĂ« tĂ« pakthyeshme”.

Starmer është i vetëdijshëm se ky hap nuk do të çojë menjëherë në krijimin e një shteti palestinez funksional. Megjithatë, burime diplomatike theksojnë se qëllimi është të fuqizohen zërat moderatë në të dy anët, si në Izrael ashtu edhe në territoret palestineze, duke dhënë një sinjal se paqja është ende e mundur.

Rruga drejt paqes, megjithatĂ«, mbetet jashtĂ«zakonisht e vĂ«shtirĂ«. Sulmi i Hamasit mĂ« 7 tetor 2023, ku u vranĂ« rreth 1 mijĂ« e 200 persona, pĂ«rfshirĂ« civilĂ« izraelitĂ«, dhe rrjedhimisht kundĂ«rpĂ«rgjigjja shkatĂ«rruese e Izraelit nĂ« Gaza, qĂ« ka shkaktuar dhjetĂ«ra mijĂ«ra viktima dhe ka lĂ«nĂ« zonĂ«n nĂ« rrĂ«noja, kanĂ« ngurtĂ«suar pozicionet. Çdo pĂ«rpjekje pĂ«r paqe nĂ« dekadat e fundit ka dĂ«shtuar, duke pĂ«rfshirĂ« edhe bisedimet e viteve ’90, qĂ« pĂ«rfunduan me gjakderdhje.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, reagoi ashpĂ«r ndaj vendimit britanik, duke akuzuar Starmerin se po “shpĂ«rblen terrorizmin e tmerrshĂ«m tĂ« Hamasit” dhe se “krijimi i njĂ« shteti xhihadist sot pranĂ« kufijve tĂ« Izraelit do tĂ« kĂ«rcĂ«nonte BritaninĂ« nesĂ«r”. Netanyahu ka mohuar akuzat se Izraeli ka shkaktuar uri dhe katastrofĂ« humanitare nĂ« Gaza dhe ka theksuar se, nĂ«se do tĂ« pranonte kushtet britanike pĂ«r shtyrjen e vendimit, koalicioni i tij qeverisĂ«s do tĂ« shpĂ«rbĂ«hej, njĂ« qeveri e varur nga ekstremistĂ« nacionalistĂ« qĂ« kĂ«rkojnĂ« aneksimin e territoreve tĂ« pushtuara dhe jo krijimin e njĂ« shteti palestinez.

MegjithatĂ«, Netanyahu nuk Ă«shtĂ« peng i aleatĂ«ve tĂ« tij. Ai ka ndĂ«rtuar karrierĂ«n politike mbi kundĂ«rshtimin e zgjidhjes me dy shtete. KohĂ«t e fundit, ai deklaroi se njĂ« shtet palestinez do tĂ« ishte njĂ« “platformĂ« lufte” pĂ«r sulme tĂ« tjera si ai i 7 tetorit.

Netanyahu shpreson për mbështetje të fortë nga Shtetet e Bashkuara, të cilat ende mbajnë qëndrimin se njohja e një shteti palestinez në këtë moment do të shpërblente Hamasin. Ish-presidenti Donald Trump e kritikoi gjithashtu hapin e Britanisë, duke deklaruar se nuk e mbështet.

Kjo çështje po kërcënon të krijojë ndarje të reja në marrëdhëniet transatlantike.

Vendimi i Starmerit është marrë pas muajsh reflektimi. Pamjet tronditëse të fëmijëve palestinezë që vdisnin nga uria në Gaza, thuhet se e kanë bërë të qartë për qeverinë britanike se nuk mund të qëndronte më indiferente. Klima politike në Doëning Street, në Ministrinë e Jashtme dhe në Partinë Laburiste ka ndryshuar ndjeshëm.

Bashkimi i Britanisë me Francën në njohjen e shtetit palestinez përforcon izolimin diplomatik të Izraelit. Të dy vendet, anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, kanë injoruar përpjekjet e Izraelit për të ndaluar njohjen e Palestinës në Asamblenë e Përgjithshme të shtatorit.

Në New York, ministri i Jashtëm britanik, David Lammy, mori duartrokitje të forta në një konferencë të OKB-së për zgjidhjen me dy shtete, kur shpalli vendimin e Britanisë. Ai hodhi poshtë pretendimet se pavarësia palestineze përbën kërcënim për Izraelin.

“Nuk ka asnjĂ« kontradiktĂ« midis mbĂ«shtetjes pĂ«r sigurinĂ« e Izraelit dhe mbĂ«shtetjes pĂ«r shtetĂ«sinĂ« palestineze. PĂ«rkundrazi ato pĂ«rforcojnĂ« njĂ«ra-tjetrĂ«n,” tha ai.

Ai kritikoi hapur qeverinĂ« e Netanyahut pĂ«r refuzimin e zgjidhjes me dy shtete, duke e quajtur kĂ«tĂ« qĂ«ndrim si moralisht dhe strategjikisht tĂ« gabuar. Sipas tij, vendimi britanik merret me “dorĂ«n e historisĂ« mbi shpatulla”, duke u ndalur edhe nĂ« tĂ« kaluarĂ«n koloniale britanike nĂ« PalestinĂ«.

Lammy pĂ«rmendi DeklaratĂ«n e Balfour-it tĂ« vitit 1917, nĂ« tĂ« cilĂ«n Britania shprehte mbĂ«shtetjen pĂ«r njĂ« “shtĂ«pi kombĂ«tare pĂ«r popullin hebre” nĂ« PalestinĂ«, por njĂ«kohĂ«sisht premtonte qĂ« “tĂ« mos cenohej e drejta civile dhe fetare e komuniteteve jo-hebreje”. Ky premtim ndaj popullit palestinez tha ai nuk u pĂ«rmbush kurrĂ« dhe mbetet njĂ« padrejtĂ«si historike qĂ« ende zgjat.

Britania, përmes këtij vendimi, shpreson të hapë një dritare të re për paqen në një proces që është dukur i mbyllur për vite me radhë. Dokumenti shtatëfaqësh i hartuar nga Franca dhe Arabia Saudite, i cili dënon sulmin e Hamasit më 7 tetor dhe mbështet zgjidhjen me dy shtete, shihet si një përpjekje serioze për të ringjallur procesin e paqes.

Njohja e shtetit palestinez nga Britania Ă«shtĂ«, siç e quajnĂ« vetĂ« diplomatĂ«t britanikĂ«, “çelĂ«si qĂ« mund tĂ« hapĂ« njĂ« derĂ« tĂ« mbyllur prej kohĂ«sh” nĂ« rrugĂ«n drejt paqes.

 

↗

Pjesë e trafikut të drogës/ Arrestohet në Shijak 39-vjeçari dënuar në Itali me burg

✇Abc News
By: Rovena

Policia ka kapur dhe arrestuar në një fshat të Shijakut një 39-vjeçar, i cili ishte pjesë e një organizate kriminale që trafikonte lëndë narkotike. Ai është i dënuar në Itali me 7 vjet, 7 muaj e 12 ditë burgim.

“GjatĂ« kĂ«tij operacioni, u kap nĂ« fshatin Hardhisht, Shijak, dhe u arrestua me qĂ«llim ekstradimin nĂ« Itali, shtetasi Fatjan Stafa, 39 vjeç, banues nĂ« fshatin PjezĂ«, DurrĂ«s.   

Ky shtetas ishte shpallur nĂ« kĂ«rkim ndĂ«rkombĂ«tar nga Interpol Roma, pasi Gjykata e Apelit e Firences, me vendimin e datĂ«s 08.10.2024, e ka dĂ«nuar me 7 vjet, 7 muaj e 12 ditĂ« burgim, pĂ«r pĂ«r pjesĂ«marrje nĂ« organizatĂ« kriminale pĂ«r trafikimin e lĂ«ndĂ«ve narkotike”, njofton policia.

Interpol Tirana vijon procedurat në bashkëpunim me autoritetet italiane, për ekstradimin e këtij shtetasi./abcnews.al

↗

VIDEO/ Përfshihet nga flaket një automjet në lëvizje në aksin Vlorë-Fier

✇Abc News
By: Rovena

Një automjet në lëvizje është përfshirë nga flakët mëngjesin e kësaj të mërkure në aksin Vlorë-Fier.

Siç raporton edhe gazetari i ABC News, në vend kanë ndërhyrë forcat zjarrfikëse, por automjeti është djegur thuajse plotësisht. Nuk ka persona të lënduar./abcnews.al

↗

Deutsche Welle: Zjarrfikësit të mbingarkuar, në Ballkan shpërthejnë zjarre

✇Abc News
By: Rovena

GjatĂ« dhjetĂ« ditĂ«ve tĂ« fundit, shumĂ« zona nĂ« Bullgari janĂ« pĂ«rfshirĂ« nga flakĂ«t. Popullsia po njoftohet pĂ«r zjarret pĂ«rmes aplikacionit “BG Alert”. Deri tani nuk ka njoftime pĂ«r tĂ« plagosur. Por shumĂ« kanĂ« humbur shtĂ«pitĂ«. Si nĂ« fshatin Rani Lug, nĂ« BullgarinĂ« perĂ«ndimore, nĂ« kufirin me SerbinĂ«, ku thuajse tĂ« gjitha shtĂ«pitĂ« u shkatĂ«rruan nga flakĂ«t.

Ata nuk kishin asnjĂ« mundĂ«si tĂ« luftonin flakĂ«t, thotĂ« njĂ« fshatar: “Ishte ferr! Gjithçka po digjej, tetĂ« shtĂ«pi pĂ«rreth nesh u shkatĂ«rruan. ZjarrfikĂ«sit ishin tĂ« mbingarkuan; zjarri ishte mbi tre metra i lartĂ«. Kishte shumĂ« vullnetarĂ«, por çfarĂ« mund tĂ« bĂ«nin vetĂ«m me lopata dhe dhjetĂ« litra ujĂ« nĂ« bombolat e tyre? Fshati u dogj. ShtĂ«pitĂ« u shkatĂ«rruan. Gjithçka u dogj”.

Zjarrfikësit të pajisur keq

Ndërkohë situata është qetësuar disi: më shumë se 150 zjarre janë shuar në të gjithë Bullgarinë. Megjithatë dy zjarre të mëdha në jugperëndim të vendit ende nuk janë nën kontroll. Një zjarrfikës vullnetar në Rani Lug beson se zjarret në rajonin e tij mund të rifillojnë në çdo moment dhe beson se ekipi i tij është i pajisur dobët.

“ËshtĂ« tragjedi! Nuk kam parĂ« kurrĂ« diçka tĂ« tillĂ«. Kam qenĂ« nĂ« tĂ« gjitha zjarret, por nuk kam parĂ« kurrĂ« diçka tĂ« tillĂ«. Dhe kĂ«tu, do tĂ« ketĂ« zjarr edhe pĂ«r njĂ« muaj tjetĂ«r.” “NĂ«se ka ujĂ«, do tĂ« luftojmĂ« gjithĂ« natĂ«n, pa problem. Por duhet tĂ« sjellim ujĂ« nga 15 kilometra larg,” tregon ai.

Ndihma e BE-së

PĂ«r shkak se zjarrfikĂ«sit bullgarĂ« janĂ« tĂ« mbingarkuar, Bullgaria ka kĂ«rkuar ndihmĂ« nga BE. PesĂ« helikopterĂ« nga Sllovakia, Hungaria, Franca, Republika Çeke dhe Rumania po marrin pjesĂ« nĂ« operacionet e shuarjes sĂ« zjarreve, dhe njĂ« tjetĂ«r pritet nga Suedia.

Maqedonia e Veriut, fqinja e Bullgarisë, ka kërkuar gjithashtu ndihmë nga BE. Sllovenia po dërgon 50 zjarrfikës në këtë vend të vogël ballkanik, i cili ka vetëm dy avionë operativë për bombardime me ujë. Edhe atje zjarret kanë shpërthyer prej disa ditësh, ashtu si edhe në Shqipëri.

Sezoni i zjarreve në pyje larg përfundimit

Dhe sezoni i zjarreve nĂ« pyje Ă«shtĂ« larg pĂ«rfundimit, thekson Alexander Dzhartow, kreu i mbrojtjes civile tĂ« BullgarisĂ«: “Ne vazhdojmĂ« tĂ« punojmĂ« nĂ« terren, duke krijuar hapĂ«sira tĂ« reja pastrimi, duke luftuar zjarret kudo qĂ« tĂ« jetĂ« e mundur nga toka dhe duke ofruar mbĂ«shtetje nga ajri duke pĂ«rdorur helikopterĂ«. FatkeqĂ«sisht, parashikimi i motit Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i pafavorshĂ«m. Do tĂ« ketĂ« pĂ«rsĂ«ri erĂ«ra tĂ« forta, drejtimi i tĂ« cilave do tĂ« ndryshojĂ« vazhdimisht nga veriu nĂ« jug dhe nga jugu nĂ« veri, gjĂ« qĂ« e ndĂ«rlikon ndjeshĂ«m shuarjen e zjarreve.”

 

Vitet e fundit, Bullgaria ka qenë vendi i BE më i prekur nga zjarret në pyje për sa i përket sipërfaqes. Gati 40 mijë hektarë janë djegur në dy vjet dhe 15 mijë hektarë janë shkatërruar tashmë këtë vit. Sipas Ministrisë së Brendshme, shumica e zjarreve janë shkaktuar nga neglizhenca ose akte kriminale. Dy persona janë arrestuar tashmë./DW

↗

Rreziku i shkatërrimit, ligji që kërcënon zemrën e Amazonës dhe të drejtat e njeriut

✇Abc News
By: Rovena

NjĂ« ligj i ri nĂ« Brazil mund tĂ« shkaktojĂ« “dĂ«m tĂ« konsiderueshĂ«m mjedisor dhe shkelje tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut” dhe pĂ«rfaqĂ«son “njĂ« hap pas dekadash tĂ« tĂ«ra mbrojtjeje mjedisore” nĂ« vend, pĂ«rfshirĂ« nĂ« AmazonĂ«, ka deklaruar pĂ«r BBC-nĂ« raportuesja speciale e Kombeve tĂ« Bashkuara, Astrid Puentes Riaño.

Projektligji, i cili parashikon përshpejtimin e procedurave për miratimin e projekteve zhvillimore, po shqyrtohet teksa Brazili përgatitet të presë samitin ndërkombëtar për klimën COP30 më vonë këtë vit.

Ligjvënësit brazilianë kanë miratuar ndryshime për të thjeshtuar lëshimin e lejeve mjedisore për projekte infrastrukturore si rrugë, diga, energji dhe miniera. Megjithatë, presidenti Luiz Inåcio Lula da Silva ende nuk e ka firmosur dekretin.

KritikĂ«t e kanĂ« quajtur projektligjin “ligji i shkatĂ«rrimit”, duke paralajmĂ«ruar se ai mund tĂ« sjellĂ« abuzime mjedisore dhe tĂ« pĂ«rshpejtojĂ« shpyllĂ«zimin, sidomos nĂ« rajonin e AmazonĂ«s.

Mbështetësit pretendojnë se reforma do të krijojë një sistem të unifikuar dhe më efikas për lejet mjedisore, duke ulur burokracinë dhe duke i dhënë më shumë siguri bizneseve për realizimin e projekteve. Sipas ligjit të ri, disa zhvillues do të mund të vetëdeklarojnë ndikimin e projekteve të tyre përmes një formulari online, në rastet kur projektet konsiderohen të vogla.

Por zonja Riaño shprehu shqetĂ«simin se kĂ«to rregulla tĂ« lehtĂ«suara mund tĂ« zbatohen edhe pĂ«r disa projekte minerare dhe tĂ« kenĂ« ndikim serioz nĂ« AmazonĂ«. Ajo u shpreh se Ă«shtĂ« “veçanĂ«risht e shqetĂ«suar” pĂ«r planin e rinovimit automatik tĂ« lejeve nĂ« rastet kur nuk ka ndryshime tĂ« dukshme nĂ« projekt, pasi kjo do tĂ« shmangte kryerjen e vlerĂ«simeve tĂ« ndikimit mjedisor.

“Ky proces mund tĂ« sjellĂ« shpyllĂ«zime tĂ« reja, sepse ndryshimet ose vazhdimi i projekteve ekzistuese mund tĂ« çojnĂ« nĂ« pasoja mjedisore pa u analizuar siç duhet,” tha ajo.

Amazon ka qenĂ« pĂ«r vite me radhĂ« nĂ«n presion nga bujqĂ«sia dhe aktivitetet minerare, shpesh tĂ« paligjshme. Sipas Riaño, projektligji pĂ«rfaqĂ«son njĂ« “hap prapa” nĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r ta ndalur kĂ«tĂ«.

Komentet e saj vijnë vetëm dy muaj pasi u publikua një analizë e re që tregoi se sipërfaqe të mëdha të Amazonës u shkatërruan në vitin 2024, me zjarre të shkaktuara nga thatësira që e përkeqësuan edhe më shumë situatën.

Sipas projektligjit, agjencitë mjedisore do të kenë afat 12 muaj që mund të zgjatet në 24 për të vendosur nëse një projekt strategjik do të marrë leje. Nëse afati tejkalohet, leja mund të jepet automatikisht.

Mbështetësit argumentojnë se ky sistem do të shmangë vonesat në projekte të rëndësishme, siç janë digat për energji të pastër apo linjat hekurudhore për transportin e drithërave.

PĂ«rkundĂ«r kĂ«saj, Riaño theksoi se kupton nevojĂ«n pĂ«r efikasitet mĂ« tĂ« madh, por paralajmĂ«roi se “vlerĂ«simet duhet tĂ« jenĂ« gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se dhe tĂ« bazuara nĂ« shkencĂ«â€.

Projektligji gjithashtu do të zbusë kërkesën për konsultim me komunitetet indigjene ose ato quilombola (pasardhës të skllevërve afro-brazilianë) në disa raste, përveç kur ato ndikohen drejtpërdrejt. Ekspertë të OKB-së kanë ngritur shqetësime se përshpejtimi i procedurave mund të përjashtojë pjesëmarrjen e komuniteteve dhe të cenojë të drejtat e tyre.

Ndërsa mbështetësit e ligjit pretendojnë se ai do të nxisë zhvillimin ekonomik, përfshirë investimet në energjinë e rinovueshme dhe do të ulë kostot për shtetin dhe bizneset, kritikët e shohin si rrezik për katastrofa mjedisore dhe shkelje të të drejtave të popujve autoktonë.

Ekspertët ndërkombëtarë paralajmërojnë se projektligji mund të jetë në kundërshtim me të drejtën kushtetuese për një mjedis të ekuilibruar ekologjikisht çka mund të sjellë sfida ligjore në të ardhmen.

Senati dhe Dhoma e Deputetëve në Brazil e kanë miratuar ligjin, dhe tani ai pret nënshkrimin ose veton e presidentit Lula, i cili ka afat deri më 8 gusht për të vendosur.

Ministrja e Mjedisit dhe Ndryshimeve Klimatike, Marina Silva, e ka kundĂ«rshtuar me forcĂ« ligjin, duke e cilĂ«suar si njĂ« “goditje fatale” pĂ«r mbrojtjen mjedisore. Ajo ka pasur mĂ« parĂ« pĂ«rplasje me presidentin pĂ«r çështje si eksplorimi i naftĂ«s nĂ« pellgun e AmazonĂ«s.

Edhe nëse presidenti vendos ta vë veton, ka mundësi që kongresi me shumicë konservatore të përpiqet ta rrëzojë atë.

Observatori i KlimĂ«s nĂ« Brazil e ka quajtur ligjin “goditja mĂ« e madhe mjedisore qĂ« nga diktatura ushtarake”, periudhĂ« gjatĂ« sĂ« cilĂ«s u ndĂ«rtuan rrugĂ« dhe u zgjerua bujqĂ«sia nĂ« dĂ«m tĂ« AmazonĂ«s dhe popujve indigjenĂ«.

Sipas zonjĂ«s Riaño, shkencĂ«tarĂ«t nĂ« Brazil vlerĂ«sojnĂ« se ligji do tĂ« heqĂ« mbrojtjen pĂ«r mĂ« shumĂ« se 18 milionĂ« hektarĂ« tokĂ« sipĂ«rfaqe sa shteti i Uruguait dhe se “pasojat do tĂ« jenĂ« tĂ« mĂ«dha.”/abcnews.al

↗

Republika Çeke ndalon propagandĂ«n komuniste

✇Abc News
By: Rovena

PĂ«r armiqtĂ« e betuar tĂ« komunizmit nĂ« RepublikĂ«n Çeke, kjo shĂ«non fundin e njĂ« rruge tĂ« gjatĂ«: mĂ« shumĂ« se 30 vjet pas “revolucionit tĂ« kadifenjtĂ«â€ demokratik tĂ« nĂ«ntorit 1989, ata kĂ«rkuan qĂ« komunistĂ«t tĂ« barazoheshin me nacionalsocialistĂ«t (nazistĂ«t) dhe ideologji tĂ« ngjashme autoritare, dhe si pasojĂ« tĂ« ndaloheshin.

KĂ«shtu ndodhi: nĂ« gjysmĂ«n e dytĂ« tĂ« korrikut, Presidenti Petr Pavel nĂ«nshkroi njĂ« ndryshim nĂ« Kodin Penal qĂ« barazon qartĂ« nacionalsocializmin dhe komunizmin nĂ« RepublikĂ«n Çeke. Me nĂ«nshkrimin e Presidentit, procesi legjislativ pĂ«rfundon. Ligji i ri do tĂ« hyjĂ« nĂ« fuqi nĂ« 1 janar 2026.

Ndryshimi nĂ« ligj u iniciua nga lĂ«vizja qytetare “NĂ«ntori nuk ka mbaruar ende”. UdhĂ«heqĂ«si i saj Ă«shtĂ« Martin Mejstrik, njĂ« drejtues studentĂ«sh nga epoka e Revolucionit tĂ« KadifenjtĂ« dhe mĂ« vonĂ« senator. HistorianĂ«t e Institutit Çek pĂ«r Studimin e Regjimeve Totalitare (USTR) gjithashtu iu bashkuan iniciativĂ«s. NĂ« pranverĂ«n e kĂ«tij viti, ai u miratua nĂ« DhomĂ«n e DeputetĂ«ve dhe nĂ« Senat nga njĂ« grup deputetĂ«sh dhe politikanĂ«sh tĂ« koalicionit qeveritar proevropian tĂ« kryeministrit Petr Fiala.

“Kushdo qĂ« themelon, mbĂ«shtet ose pĂ«rhap njĂ« lĂ«vizje nacionalsocialiste, komuniste ose lĂ«vizje tjetĂ«r qĂ« ka si objektiv tĂ« provuar shtypjen e tĂ« drejtave dhe lirive tĂ« njeriut ose qĂ« pĂ«rhap armiqĂ«si racore, etnike, kombĂ«tare, fetare ose klasore ose armiqĂ«si ndaj njĂ« grupi tjetĂ«r njerĂ«zish, do tĂ« dĂ«nohet me burgim nga njĂ« deri nĂ« pesĂ« vjet”, shkruhet nĂ« tekstin e ri tĂ« Nenit 403 tĂ« Kodit Penal Çek.

Mbrojtja e sundimit demokratik të ligjit

“QĂ«llimi i projektligjit ishte tĂ« eliminonte dallimin dukshĂ«m tĂ« padrejtĂ« midis dy ideologjive totalitare kriminale tĂ« shekullit tĂ« 20-tĂ«â€, deklaroi Kamil Nedvedicky, zĂ«vendĂ«sdrejtor i parĂ« i USTR, nĂ« fund tĂ« majit, pasi ligji u miratua nga Dhoma e DeputetĂ«ve. “TĂ« dyja – nacionalsocializmi dhe komunizmi – kanĂ« njĂ« qĂ«llim tĂ« provuar pĂ«r tĂ« shtypur tĂ« drejtat dhe liritĂ« themelore, dhe Ă«shtĂ« logjike dhe e drejtĂ« qĂ« ligji penal çek ta pasqyrojĂ« qartĂ« kĂ«tĂ«â€, shtoi Nedvedicky. “Kjo nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« me ideologjinĂ«, por me mbrojtjen e sundimit demokratik tĂ« ligjit.”

NĂ« mĂ«nyrĂ« paradoksale, Republika Çeke, me dhjetĂ« milionĂ« banorĂ«t e saj, Ă«shtĂ« sot njĂ« nga vendet e pakta nĂ« Bashkimin Evropian ku njĂ« parti komuniste, Partia Komuniste e BohemisĂ« dhe MoravisĂ« (KSCM), ka vepruar me sukses pĂ«r mĂ« shumĂ« se tre dekada. Deri nĂ« zgjedhjet e fundit parlamentare, tĂ« mbajtura pothuajse katĂ«r vjet mĂ« parĂ«, KSCM jo vetĂ«m qĂ« kishte deputetĂ« nĂ« Parlament, por mbante edhe disa pozicione zĂ«vendĂ«spresidentĂ«sh nĂ« AsamblenĂ« KombĂ«tare.

Babis: “PĂ«r mua, ata nuk janĂ« komunistĂ«â€

Partia pasardhĂ«se e PartisĂ« Komuniste Marksiste-Leniniste tĂ« ÇekosllovakisĂ« (KSC), e cila e sundoi vendin nĂ« mĂ«nyrĂ« diktatoriale deri nĂ« vitin 1989, ende ka disa dhjetĂ«ra mijĂ«ra anĂ«tarĂ« dhe Ă«shtĂ« futur si forca kryesore nĂ« koalicionin zgjedhor “Stacilo!” (Mjaft!) pas zgjedhjeve evropiane tĂ« vitit 2024, nĂ« Parlamentin Evropian. Aktualisht, shumica e sondazheve tregojnĂ« se “Stacilo!” do tĂ« kalojĂ« pragun prej 5% nĂ« zgjedhjet e planifikuara pĂ«r tetor 2025.

Dhe ndoshta jo vetĂ«m kaq. Favoriti nĂ« zgjedhjet parlamentare çeke nĂ« tetor, kryetari i lĂ«vizjes populiste ANO, ish-kryeministri dhe oligarku Andrej Babis, nuk e ka pĂ«rjashtuar formimin e njĂ« qeverie tĂ« re me Stacilo-n! “PĂ«r mua, ata nuk janĂ« komunistĂ«â€, tha Babisi nĂ« njĂ« intervistĂ« me faqen e lajmeve tn.cz. Kandidatja kryesore e koalicionit zgjedhor Ă«shtĂ« kryetarja e PK dhe eurodeputetja Katerina Konecna.

Përpjekje për të heshtur opozitën?

NĂ« fakt, ligji i ri mund tĂ« çojĂ« nĂ« ndalimin e vetĂ« KSCM-sĂ«, siç ndodhi me PartinĂ« e PunĂ«s Çeke, e cila u ndalua dhe u shpĂ«rbĂ« nĂ« vitin 2010 pĂ«r ideologjinĂ« e saj tĂ« provuar nacionalsocialiste. UdhĂ«heqĂ«sja e KSCM-sĂ« Katerina Konecna i tha DW se amendimi aktual i ligjit qĂ« u zbatua nĂ« atĂ« kohĂ« Ă«shtĂ« njĂ« sulm politik nga koalicioni qeverisĂ«s kundĂ«r partisĂ« sĂ« saj./DW

↗

Ekspertët e krizave ushqimore: Skenari më i keq i urisë po ndodh në Gazë

✇Abc News
By: Rovena

“Skenari mĂ« i keq i urisĂ« po ndodh aktualisht nĂ« Rripin e GazĂ«s”, tha autoriteti kryesor ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r kriza ushqimore mĂ« 29 korrik, duke parashikuar “vdekje tĂ« shumta” nĂ«se nuk merren masa tĂ« menjĂ«hershme.

Ky paralajmërim, që ende nuk përbën shpallje zyrtare të urisë, vjen pas reagimeve të shumta pas publikimit të imazheve të fëmijëve të kequshqyer dhe raportimeve për dhjetëra vdekje të lidhura me urinë pas gati 22 muajsh luftë.

Presioni ndërkombëtar e shtyu Izraelin që gjatë fundjavës të shpallë disa masa, përfshirë ndalesa të përditshme në luftime për shkaqe humanitare në disa pjesë të Gazës dhe hedhjen nga ajri të pakove me ndihma.

Megjithatë, Kombet e Bashkuara dhe palestinezët në Gazë thonë se situata ka ndryshuar pak, teksa turmat e dëshpëruara të palestinezëve vazhdojnë të dynden drejt kamionëve me ndihma para se ato të arrijnë në destinacionet e parapara.

Klasifikimi i Integruar i SigurisĂ« Ushqimore (IPC) paralajmĂ«roi se Gaza qĂ« dy vjet Ă«shtĂ« buzĂ« urisĂ«, por zhvillimet e fundit kanĂ« “pĂ«rshkallĂ«zuar nĂ« mĂ«nyrĂ« dramatike” situatĂ«n.

Shpallja zyrtare e urisë, që është e rrallë, kërkon të dhëna që nuk mund të merren në Gazë për shkak të pengimit të qasjes në këtë territor.

Porm ekspertët e pavarur thonë se nuk kanë nevojë për një shpallje formale për të kuptuar atë që po shohin në Gaza.

“Ashtu si njĂ« mjek familjar mund ta diagnostikojĂ« shpesh njĂ« pacient me tĂ« cilin Ă«shtĂ« i njohur bazuar nĂ« simptomat e dukshme, pa pasur nevojĂ« tĂ« dĂ«rgojĂ« mostra nĂ« laborator dhe tĂ« presĂ« rezultatet, po ashtu mund t’i interpretojmĂ« simptomat e GazĂ«s. Kjo Ă«shtĂ« uri e vĂ«rtetĂ«â€, tha pĂ«r Associated Press Alex de Waal, autor i librit “Uria Masive: Historia dhe e Ardhmja e Saj” dhe drejtor ekzekutiv i Fondacionit pĂ«r Paqe BotĂ«rore.

Teksa situata humanitare në Gazë është rënduar, Ministria e Shëndetësisë në territorin palestinez njoftoi më 29 korrik se numri i viktimave që nga nisja e luftës më 2023 ka shkuar në mbi 60.000.

Lufta në Gazë ka nisur më 7 tetor 2023, kur radikalët e Hamasit grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarë afër 1.200 persona dhe duke rrëmbyer afër 250 të tjerë. Afër 50 persona besohet se ende mbahen në Gazë, ndërsa të tjerët janë liruar në marrëveshjet paraprake të armëpushimit./REL

↗

Kryeministri Rama paralajmëron për lavazhet e paligjshme në lagje: Hiqini vetë, ndryshe do paguani gjobën

✇Abc News
By: Rovena

Kryeministri Edi Rama ka reaguar përmes një postimi në rrjetet sociale lidhur me lavazhet që ushtrojnë aktivitetin e tyre në mënyrë të paligjshme brenda zonave të banuara.

Ai ka paralajmëruar se nuk do të lejohet më pastrimi i automjeteve nëpër trotuare, duke e cilësuar këtë si një shkelje me pasoja mjedisore.

“AsnjĂ« lavazh nuk do tĂ« qĂ«ndrojĂ« mes lagjeve pĂ«r tĂ« larĂ« makinat nĂ«pĂ«r trotuare, prandaj kush i ka t’i heqĂ« vetĂ« qĂ« tĂ« mos paguajĂ« edhe gjobĂ«n e krimit mjedisor”, ka shkruar kryeministri Rama nĂ« Facebook./abcnews.al

↗

Kina përpiqet të shkëputet nga varësia ndaj prodhimit industrial

✇Abc News
By: Rovena

Në skaj të qytetit Tangshan, jo larg kryeqytetit kinez, Pekinit, një park i ri industrial ngrihet me shpresën për të tërhequr kompani teknologjike nga prodhues të makinave elektrike deri te zhvilluesit e baterive moderne. Megjithatë, për momentin, kjo hapësirë që duhet të ishte gjallëruar nga aktiviteti industrial, qëndron thuajse bosh. As vizitorët, e as investimet e premtuara nuk janë shfaqur ende.

Ky nuk është një rast i izoluar. Ai është pjesë e një tabloje më të gjerë që po shfaqet në shumë qytete të vogla dhe të mesme në Kinë, të cilat, pas kolapsit të tregut të pasurive të paluajtshme në vitin 2021, po përpiqen të zhvendosin strategjinë e zhvillimit drejt industrisë. Por përpjekjet, në shumë raste, përfundojnë me projekte të nën-shfrytëzuara struktura që qëndrojnë bosh ose përdoren për qëllime të përkohshme si magazina ndërtimi. Kjo po ushqen një problem të ri: mbikapacitet industrial dhe një klimë konkurruese që po rezulton më tepër si garë për mbijetesë sesa për rritje të qëndrueshme.

Pekini Ă«shtĂ« i vetĂ«dijshĂ«m pĂ«r kĂ«tĂ« dinamikĂ«. Presidenti Xi Jinping ka vĂ«nĂ« nĂ« shĂ«njestĂ«r fenomenin e “neijuan” njĂ« formĂ« e konkurrencĂ«s sĂ« tepruar qĂ« çon nĂ« ulje tĂ« çmimeve deri nĂ« pikĂ«n e shkatĂ«rrimit tĂ« fitimit. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, zyrtarĂ«t po promovojnĂ« atĂ« qĂ« e quajnĂ« “forca tĂ« reja prodhuese me cilĂ«si”, duke shtyrĂ« zhvillimin nĂ« fusha si teknologjia e avancuar dhe energjitĂ« e reja. Por nĂ« terren, realiteti Ă«shtĂ« mĂ« kompleks: fabrika tĂ« stĂ«rmbushura, çmime tĂ« shtypura dhe projekte qĂ« rrallĂ« prodhojnĂ« vlerĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme.

Në përpjekje për të frenuar praktikat që dëmtojnë tregun, autoritetet kanë nisur ndërhyrje për të rregulluar shitjet nën kosto. Por ndryshe nga krizat e mëhershme në sektorë si çeliku dhe çimentoja, tani sfida është më delikate ajo prek sektorë të ndjeshëm dhe të decentralizuar si automjetet elektrike, teknologjia diellore dhe Inteligjenca Artificiale. Këta sektorë kontrollohen kryesisht nga kompani private, të cilat janë më pak të ndjeshme ndaj udhëzimeve shtetërore.

Një tjetër faktor frenues për ekonominë kineze është konsumatori i brendshëm. Humbjet e pësuara nga familjet në tregun e pasurive të paluajtshme kanë tkurrur besimin dhe fuqinë blerëse. Pa kërkesë të qëndrueshme të brendshme, asnjë projekt industrial nuk mund të arrijë potencialin e tij të plotë. Ekspertët këmbëngulin se, përveç investimeve, Kina ka nevojë për reforma strukturore si forcimi i sistemit të mbrojtjes sociale dhe trajnime të orientuara drejt tregut të punës në mënyrë që rritja të jetë e qëndrueshme dhe afatgjatë.

Në vetë Tangshanin, edhe pse subvencionet po shkurtohen, autoritetet lokale nuk po ndalen. Vetëm gjatë vitit të kaluar, në zonën e teknologjisë së lartë u regjistruan 71 kompani të reja në fushën e robotikës. Por konkurrenca e fortë dhe fitimet e ulëta kanë bërë që shumë prej këtyre sipërmarrjeve të mos e përballojnë dot tregun.

Për momentin, duket se modeli i rritjes i bazuar te investimi po ndeshet me kufijtë e vet. Derisa të krijohet një ekuilibër mes prodhimit dhe konsumit, dhe derisa konsumatori i zakonshëm të rikthejë besimin, gara për të mbijetuar në ekonominë kineze moderne do të vijojë me intensitet të lartë./abcnews.al

 

↗

Nisin sot aplikimet për zgjedhjen e programeve universitare, afati përfundon më 3 gusht

✇Abc News
By: Rovena

Maturantët shqiptarë kanë nisur sot procesin e aplikimit për përzgjedhjen e programeve të studimit në arsimin e lartë. Sipas njoftimit të bërë nga kryeministri Edi Rama, sistemi do të qëndrojë i hapur deri më 3 gusht, duke u dhënë mundësinë të rinjve të zgjedhin deri në 10 degë në universitetet publike dhe private në vend.

“Hapen sot aplikimet pĂ«r pĂ«rzgjedhjen e programeve tĂ« studimit nĂ« universitete. Sistemi do tĂ« jetĂ« i hapur deri mĂ« 3 gusht, pĂ«r t’iu dhĂ«nĂ« mundĂ«si tĂ« gjithĂ« maturantĂ«ve pĂ«r pĂ«rzgjedhjen deri nĂ« 10 programe studimi nĂ« universitetet shqiptare”, ka shkruar kryeministri Edi Rama.

/abcnews.al 

↗

Izraeli dhe SHBA bojkotojnë samitin për zgjidhjen e konfliktit në OKB

✇Abc News
By: Rovena

Në New York, në ambientet e Organizatës së Kombeve të Bashkuara, u zhvillua një samit ndërkombëtar i fokusuar në zgjidhjen me dy shtete të konfliktit izraelito-palestinez. Mungesa e përfaqësuesve të Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, dy aktorëve kryesorë në këtë proces, nxori në pah tensionet e thella diplomatike që vazhdojnë të pengojnë dialogun. Samitin e organizuan së bashku Franca dhe Arabia Saudite, duke mbledhur delegacione nga 125 vende.

Edhe pse pa pjesĂ«marrjen e Izraelit dhe SHBA-sĂ«, diskutimet u pĂ«rqendruan nĂ« çështjet mĂ« delikate, duke pĂ«rfshirĂ« kufijtĂ«, sigurinĂ«, statusin e Jerusalemit, tĂ« drejtat e refugjatĂ«ve dhe bashkĂ«punimin ekonomik. PĂ«r t’i adresuar kĂ«to tema, u formuan tetĂ« grupe pune, ndĂ«rsa u prezantua njĂ« platformĂ« e re diplomatike pĂ«r tĂ« rivitalizuar dialogun e pezulluar prej muajsh.

Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara reaguan ashpĂ«r ndaj kĂ«tij samiti. Ambasadori izraelit nĂ« OKB, Danny Danon, e pĂ«rshkroi mbledhjen si njĂ« “tĂ«rĂ«sisht tĂ« larguar nga realiteti”, duke theksuar se prioriteti duhet tĂ« jetĂ« lirimi i pengjeve dhe shkatĂ«rrimi i Hamasit. NdĂ«rkaq, zĂ«dhĂ«nĂ«sja e Departamentit tĂ« Shtetit amerikan, Tammy Bruce, e cilĂ«soi samitin njĂ« “lojĂ« propagandistike” qĂ« minon pĂ«rpjekjet diplomatike aktuale pĂ«r paqe.

Në anën tjetër, përfaqësuesit francezë dhe sauditë theksuan rëndësinë e njohjes së shtetit palestinez si një hap kyç drejt zgjidhjes së konfliktit dhe bënë thirrje për një armëpushim të menjëhershëm në Gaza. Ata dënuan fuqishëm humbjet e pafajshme civile dhe shkatërrimet që po shkakton lufta, duke kërkuar ndërhyrje urgjente humanitare.

Ky samit përfaqëson një përpjekje ndërkombëtare për të rikthyer perspektivën e paqes mes Izraelit dhe Palestinës, edhe pse sfidat dhe mungesa e unitetit mes aktorëve kryesorë mbeten pengesa të mëdha./abcnews.al

↗

Keir Starmer: I përkushtuar për paqe në Gaza dhe zgjidhjen me dy shtete

✇Abc News
By: Rovena

Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, do të thërrasë të martën një mbledhje urgjente të kabinetit për të diskutuar një rrugë drejt paqes në Gaza, ndërsa rriten kërkesat për njohjen e menjëhershme të shtetit palestinez.

Sipas agjencisë DPA, Starmer ka ftuar ministrat e lartë të qeverisë, edhe gjatë periudhës së pushimeve verore, për të zhvilluar një takim të veçantë lidhur me situatën në Gaza.

Zyra e kryeministrit bĂ«ri tĂ« ditur se gjatĂ« njĂ« takimi nĂ« Skoci me presidentin amerikan Donald Trump, Starmer ka ndarĂ« planet qĂ« po harton nĂ« bashkĂ«punim me FrancĂ«n dhe GjermaninĂ«, me qĂ«llim “tĂ« sjellĂ« njĂ« paqe tĂ« qĂ«ndrueshme”. NĂ« ditĂ«t nĂ« vijim, ai pritet tĂ« ndajĂ« detaje tĂ« mĂ«tejshme tĂ« kĂ«tij plani edhe me shtetet arabe dhe aleatĂ« tĂ« tjerĂ«.

Starmer po përballet me një presion në rritje, si nga një pjesë e Partisë Laburiste ashtu edhe nga opinioni publik, për njohjen e menjëhershme të shtetit palestinez.

ZĂ«dhĂ«nĂ«si zyrtar i kryeministrit theksoi se: “KĂ«tĂ« javĂ«, kryeministri Ă«shtĂ« i fokusuar nĂ« gjetjen e njĂ« rruge drejt paqes, qĂ« pĂ«rfshin ndihmĂ«n e menjĂ«hershme pĂ«r civilĂ«t nĂ« terren dhe njĂ« zgjidhje tĂ« qĂ«ndrueshme me dy shtete. ËshtĂ« e qartĂ« pĂ«r ne se njohja e shtetit palestinez Ă«shtĂ« çështje kohore, jo nĂ«se do tĂ« ndodhĂ«, por duhet tĂ« bĂ«het pjesĂ« e njĂ« procesi mĂ« tĂ« gjerĂ« qĂ« siguron siguri afatgjatĂ« pĂ«r palestinezĂ«t dhe izraelitĂ«t.”

Sipas raportimeve të gazetës britanike The Telegraph, Starmer pritet të publikojë së shpejti hapat që do të çojnë drejt njohjes zyrtare të Palestinës nga Britania, si dhe të diskutojë përpjekjet britanike për të ndihmuar në ndalimin e urisë në Gaza.

Gjithashtu, The Telegraph raporton se rreth një e treta e deputetëve të Partisë Laburiste kërkojnë njohjen e menjëhershme të Palestinës, ndërkohë që Starmer mund ta kushtëzojë këtë njohje me arritjen e një armëpushimi midis Izraelit dhe Hamasit dhe lirimin e pengjeve të mbajtura në Gaza./abcnews.al

 

↗

Kancelari Merz: Urë ajrore me ndihma për Rripin e Gazës

✇Abc News
By: Rovena

Ditët e fundit për herë të parë në Rripin e Gazës po mbërrinnë sërish sasi të mëdha ndihmash për popullsinë e rrezikuar nga uria. Kancelari i Gjermanisë, Friedrich Merz, e konsideron këtë një hap të parë dhe do që në bashkëpunim me vende të tjera të krijohet një urë ajrore për transportimin e ndihmave. Qeveria e Gjermanisë në sfondin e gjendjes emergjente humanitare do të krijojë një urë ajrore për dërgimin e ndihmave në Rripin e Gazës. Kancelari Friedrich Merz deklaroi pas një mbledhjeje të kabinetit të sigurisë në kancelari, se kjo nismë do të zbatohet bashkë me Jordaninë.

Edhe Franca dhe Britania e Madhe, sipas tij, janĂ« tĂ« gatshme ta mbĂ«shtesin urĂ«n ajrore pĂ«r ndihma me ushqime dhe materiale mjekĂ«sore. Kjo, tha ai, Ă«shtĂ« nĂ« fakt vetĂ«m “njĂ« ndihmĂ« e vogĂ«l” pĂ«r njerĂ«zit nĂ« GazĂ«, por njĂ« kontribut qĂ« qeveria do tĂ« japĂ«. “Ne duam qĂ« sa mĂ« shpejt tĂ« jetĂ« e mundur tĂ« marrin fund vuajtjet humanitare pĂ«r popullsinĂ« civile nĂ« GazĂ«â€, tha kancelari kristiandemokrat. Lejimin sĂ« fundi nga Izraeli pĂ«r kalimin e autokolonave me ndihma dhe hedhjen e ndihmave nga ajri, kancelari e konsideroi si njĂ« “hap i parĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m”. Tani duhet tĂ« pasojnĂ« hapa tĂ« mĂ«tejshĂ«m, tha Merz. “Izraeli duhet menjĂ«herĂ« tĂ« pĂ«rmirĂ«sojĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se dhe tĂ« qendrueshme gjendjen katastrofale humanitare nĂ« GazĂ«.”

Jo dëbime dhe jo ankesim

Kancelari ritheksoi kërkesën e qeverisë gjermane për një armëpushim të qendrueshëm. Për këtë Hamasiradikal-islamik duhet të hapë rrugën duke liruar pengjet dhe ulur armët. Ndër personat që vazhdojnë të mbahen peng ka edhe shtetas gjermanë.

Merz i tĂ«rhoqi vĂ«mendjen Izraelit, se nuk duhet tĂ« ketĂ« dĂ«bime nga Rripi i GazĂ«s dhe as hapa tĂ« mĂ«tejshme pĂ«r aneksim tĂ« territorevenĂ« Jordanin PerĂ«ndimor. NdĂ«rkohĂ« pĂ«r qeverinĂ« gjermane nuk shtrohet pĂ«r vendim njĂ« njohje e njĂ« shteti palestinez sikurse ka deklaruar Franca. Ky nuk Ă«shtĂ« “njĂ« hap i parĂ«, por ndoshta njĂ« ndĂ«r hapat pĂ«rfundimtar” nĂ« rrugĂ«n e zgjidhjes me dy shtete.

Gjermania vazhdon përpjekjet diplomaike në Lindjen e Mesme

NĂ« vazhdim tĂ« pĂ«rpjekjeve diplomatike ministri i JashtĂ«m gjerman Johann Wadephul (CDU) tĂ« enjten (31.07.2025) do tĂ« udhĂ«tojĂ« pĂ«r nĂ« rajonin e Lindjes sĂ« Mesme. Merz do tĂ« bisedojĂ« nĂ« telefon me kryeministrin e Izraelit Benjamin Netanjahu. Gjithashtu kancelari vuri nĂ« dukje, se do tĂ« marrĂ« masa pĂ«r organizimin e “njĂ« konference pĂ«r rindĂ«rtimin nĂ« GazĂ«â€. PĂ«r GjermaninĂ« ministrja pĂ«r Zhvillimin Reem Alabali Radovan (SPD) do tĂ« jetĂ« koordinatore. Ajo do tĂ« koordinohet me partnerĂ«t nĂ« rajon si dhe me FrancĂ«n dhe BritaninĂ« e Madhe./DW

↗

Konflikt për motive të dobëta në Korçë/ Arrestohet një person, i plagosuri në spital

✇Abc News
By: Rovena

Mbrëmjen e djeshme, një konflikt mes dy personave ka agravuar në dhunë fizike mes tyre, ku sipas informacioneve ka mbetur i plagosur rëndë një person. Mësohet se sherri ka ndodhur në një nga bulevardet kryesore të qytetit.

Pasi e ka goditur me grushte në fytyrë, autori është larguar nga vendngjarja por është kapur më pas, duke u arrestuar nga komisariati i policisë së Korçës. I plagosuri ka dëmtime në fytyrë dhe mësohet se u dërgua drejt spitalit të Tiranës për ndihmë më të specializuar./abcnews.al

↗

Trump bĂ«n thirrje pĂ«r ndihmĂ« urgjente nĂ« Gaza: Çdo grimcĂ« ushqimi duhet tĂ« hyjĂ«

✇Abc News
By: Rovena

Presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump, ka bĂ«rĂ« njĂ« thirrje tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« pĂ«r ndihmĂ« humanitare nĂ« Rripin e GazĂ«s, duke deklaruar se Izraeli duhet tĂ« lejojĂ« hyrjen e “çdo grimce ushqimi” nĂ« kĂ«tĂ« territor tĂ« rrethuar. NĂ« njĂ« deklaratĂ« qĂ« shĂ«non njĂ« distancim tĂ« dukshĂ«m nga qĂ«ndrimet e mĂ«parshme, Trump pranoi se situata nĂ« Gaza Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ« dhe pĂ«rshkroi fĂ«mijĂ«t palestinezĂ« si “shumĂ« tĂ« uritur”.

Deklarata e tij u bĂ« gjatĂ« njĂ« vizite nĂ« Britani, ku pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« ai kritikoi publikisht kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, i cili mĂ« herĂ«t kishte mohuar raportimet pĂ«r uri nĂ« Gaza duke i quajtur ato “gĂ«njeshtra tĂ« turpshme”.

NĂ«n njĂ« presion gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« madh ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r t’u angazhuar nĂ« zgjidhjen e krizĂ«s humanitare, Trump e cilĂ«soi Izraelin si “pĂ«rgjegjĂ«s nĂ« masĂ« tĂ« madhe” pĂ«r situatĂ«n aktuale nĂ« Gaza. Ai u shpreh i shqetĂ«suar pĂ«r raportet qĂ« tregojnĂ« se dhjetĂ«ra palestinezĂ« kanĂ« humbur jetĂ«n nga uria nĂ« javĂ«t e fundit, ndĂ«rkohĂ« qĂ« sipas Kombeve tĂ« Bashkuara dhe organizatave tĂ« ndihmĂ«s, bllokada izraelite ndaj ndihmave humanitare Ă«shtĂ« shkaku kryesor.

“Po shohim fĂ«mijĂ« tĂ« uritur, qĂ« nuk mund tĂ« jetĂ« simulim. ËshtĂ« uri e vĂ«rtetĂ«,” tha Trump. “Ne i japim ushqim Izraelit. Dua tĂ« sigurohem qĂ« ky ushqim arrin nĂ« Gaza.”

Ai konfirmoi se kishte kĂ«rkuar nga Netanyahu tĂ« ndryshojĂ« qasjen e tij ndaj ndihmĂ«s humanitare, ndĂ«rsa shtoi se SHBA do tĂ« ndihmojĂ« nĂ« ngritjen e qendrave shpĂ«rndarĂ«se ushqimi “pa barriera”, pa dhĂ«nĂ« detaje tĂ« mĂ«tejshme pĂ«r zbatimin e kĂ«tij plani.

Pavarësisht deklaratave politike, realiteti në Gaza mbetet dramatik. Të hënën, të paktën 25 palestinezë, përfshirë katër fëmijë, u vranë pasi ushtria izraelite hapi zjarr ndaj një turme që po priste ndihma pranë një karvani kamionësh në jug të Gazës. Ushtria izraelite nuk ka dhënë ende një reagim zyrtar për incidentin, por autoritetet shëndetësore lokale kanë konfirmuar viktimat.

Sipas agjencive të ndihmës, përpjekjet për të ndalur krizën humanitare janë ende të pamjaftueshme. Martin Penner nga Programi Botëror i Ushqimit i OKB-së deklaroi se të gjithë 55 kamionët me ndihma që hynë të hënën në Gaza u plaçkitën nga turmat përpara se të arrinin në depot e destinuara.

NjĂ« tjetĂ«r zyrtar i OKB-sĂ« theksoi se “nuk ka pasur asnjĂ« pĂ«rmirĂ«sim real nĂ« terren” dhe se nuk janĂ« hapur rrugĂ« tĂ« reja pĂ«r transportimin e ndihmave.

Të dhënat më të fundit tregojnë se të hënën u vranë të paktën 78 palestinezë, përfshirë një grua shtatzënë dhe foshnjën e saj, e cila lindi pas vdekjes së nënës, por ndërroi jetë pak më vonë.

Në sfond, Britania po përgatit një plan paqeje në bashkëpunim me Francën dhe Gjermaninë, që pritet të diskutohet në një takim urgjent të kabinetit të kryeministrit Keir Starmer. Mbi 220 deputetë dhe disa ministra britanikë kanë kërkuar që Mbretëria e Bashkuar të njohë menjëherë shtetin e Palestinës, në përputhje me qëndrimin e paralajmëruar nga presidenti francez Emmanuel Macron.

Trump, nga ana e tij, e kundërshtoi këtë ide për Shtetet e Bashkuara, por tha se nuk do ta pengonte nëse Britania apo aleatë të tjerë vendosin të njohin shtetin palestinez.

Në të njëjtën konferencë për shtyp, mbajtur pas një takimi me Starmer në Turnberry të Skocisë, Trump foli edhe për luftën në Ukrainë. Ai shprehu zemërim ndaj presidentit rus Vladimir Putin për sulmet ndaj civilëve dhe paralajmëroi se do të vendosë sanksione të reja ekonomike ndaj partnerëve tregtarë të Rusisë brenda 10 deri në 12 ditë nëse agresioni nuk ndalet.

“Kur sheh trupa tĂ« pajetĂ« nĂ«pĂ«r rrugĂ« dhe civilĂ« tĂ« vrarĂ« nĂ« azile pleqsh, nuk Ă«shtĂ« kjo mĂ«nyra pĂ«r tĂ« vepruar,” deklaroi presidenti amerikan./abcnews.al

 

↗

Sulme ajrore ruse në Zaporizhzhia, 16 të vrarë dhe mbi 35 të plagosur në një burg

✇Abc News
By: Rovena

Të paktën 16 persona kanë humbur jetën dhe 35 të tjerë janë plagosur nga një sulm ajror rus gjatë natës në rajonin e Zaporizhzhias, në jugperëndim të Ukrainës. Lajmi është konfirmuar nga autoritetet lokale ukrainase.

Guvernatori rajonal Ivan Fedorov shkroi në aplikacionin Telegram se goditja kishte shkatërruar ndërtesat e një institucioni korrektues (burgu), ndërsa shtëpi private përreth janë dëmtuar rëndë.

Sipas zyrtarëve lokalë, ky është një nga sulmet më vdekjeprurëse të muajve të fundit në territorin ukrainas.

Në një tjetër sulm të ndarë në rajonin Dnipropetrovsk, katër persona u vranë dhe disa të tjerë mbetën të plagosur, sipas burimeve nga administrata rajonale.

Fedorov bëri të ditur se forcat ruse kanë lëshuar tetë goditje ajrore në distriktin e Zaporizhias, duke përdorur, sipas tij, bomba ajrore me shpërthim të lartë.

Që prej nisjes së agresionit të gjerë në vitin 2022, forcat ruse kanë sulmuar rregullisht rajonin e Zaporizhzhias duke përdorur dronë, raketa dhe bomba ajrore./abcnews.al

↗

Përmbytje masive në Pekin, 30 të vdekur dhe mijëra të evakuuar

✇Abc News
By: Rovena

Më shumë se 30 persona kanë humbur jetën për shkak të reshjeve të dendura dhe përmbytjeve në Pekin dhe rajonet përreth, njoftojnë mediat shtetërore kineze. Ndërkohë, dhjetëra mijëra banorë janë evakuuar nga kryeqyteti.

Sipas transmetuesit shtetëror CCTV, deri në mesnatën e së hënës, 28 persona kanë ndërruar jetë në distriktin Miyun një zonë periferike e Pekinit dhe dy të tjerë në distriktin Yanqing.

Në provincën fqinje Hebei, një rrëshqitje toke e ndodhur të hënën ka shkaktuar vdekjen e katër personave, ndërsa tetë të tjerë rezultojnë të zhdukur.

Reshjet e shiut filluan gjatë fundjavës dhe u intensifikuan të hënën, duke përfshirë Pekinin dhe provincat përreth. Sipas agjencisë shtetërore të lajmeve Xinhua, në disa zona në veri të kryeqytetit janë regjistruar deri në 543.4 mm reshje. Për pasojë, autoritetet evakuuan 80 mijë e 322 banorë, ndërsa infrastruktura rrugore dhe e komunikimit ka pësuar dëme të konsiderueshme. Deri të hënën në mesnatë, 136 fshatra kishin mbetur pa energji elektrike.

Presidenti i KinĂ«s, Xi Jinping, ka urdhĂ«ruar njĂ« operacion tĂ« gjithanshĂ«m kĂ«rkim-shpĂ«timi pĂ«r tĂ« minimizuar humbjet nĂ« njerĂ«z. Kryeministri Li Qiang e cilĂ«soi situatĂ«n nĂ« Miyun si me “pasoja tĂ« rĂ«nda”, sipas raportimeve tĂ« mediave shtetĂ«rore.

Pekini shpalli alarmin maksimal për reshje dhe përmbytje të hënën, duke këshilluar qytetarët të qëndrojnë në shtëpi. Shkollat u mbyllën, ndërtimet u pezulluan dhe aktivitetet turistike në ambiente të hapura u ndaluan.

Autoritetet nisën shkarkimin e ujit nga rezervuari i distriktit Miyun, i cili kishte arritur nivelin më të lartë që nga ndërtimi i tij në vitin 1959. Më shumë se 730 milionë metra kub ujë janë derdhur në këtë rezervuar më i madhi në veri të Kinës, deri të martën në mëngjes.

Përmbytjet e fuqishme kanë përfshirë distriktin Miyun dhe zonat kufitare me provincën Hebei, duke rrëmbyer automjete dhe duke rrëzuar shtylla elektrike. Në qytetin Taishitun, rreth 100 kilometra në verilindje të Pekinit, rrugët u mbuluan nga uji dhe balta.

“Uji erdhi me shpejtĂ«si tĂ« frikshme. Brenda pak minutash gjithçka u pĂ«rmbyt,” tha Zhuang Zhelin, njĂ« banor lokal qĂ« po pastronte baltĂ«n nga dyqani i tij.

Sipas parashikimeve, reshjet më të dendura pritet të bien gjatë së martës në mëngjes, me deri në 30 cm shi në disa zona.

NjĂ« vit mĂ« parĂ«, nĂ« verĂ«n e vitit 2023, pĂ«rmbytje ekstreme goditĂ«n Pekinin dhe Hebein, duke shkaktuar dhjetĂ«ra viktima dhe zhvendosjen e rreth 1 milion personave. Autoritetet u kritikuan pĂ«r krijimin e njĂ« “moati mbrojtĂ«s” rreth kryeqytetit, qĂ« pĂ«rkeqĂ«soi situatĂ«n nĂ« provincĂ«n fqinje.

Qeveria qendrore njoftoi se ka ndarë 50 milionë juanë (rreth 7 milionë dollarë) për Hebein dhe ka dërguar një ekip të nivelit të lartë për menaxhimin e emergjencës në zonat e prekura.

Sipas ekspertëve, ndryshimet klimatike të shkaktuara nga aktiviteti njerëzor po intensifikojnë dukuritë ekstreme të motit në mbarë botën nga përmbytjet te zjarret dhe valët e të nxehtit duke i bërë më të shpeshta dhe më vdekjeprurëse. Analizat tregojnë se të paktën një duzinë ngjarjesh ekstreme në dekadën e fundit nuk do të kishin ndodhur pa ndikimin e ngrohjes globale të shkaktuar nga njeriu./abcnews.al

↗

Kina u ofron prindërve 1,500 dollarë për të nxitur lindjet

✇Abc News
By: Rovena

Qeveria kineze ka njoftuar një skemë të re kombëtare subvencioni, e para në rang kombëtar, për të nxitur lindjet në vend, teksa përballet me rënie të vazhdueshme të normës së lindshmërisë dhe plakje të popullsisë. Prindërit do të përfitojnë 3 mijë e 600 juanë (rreth 500 dollarë amerikanë ose 375 paund) në vit për çdo fëmijë nën moshën tre vjeç.

Sipas mediave shtetërore, rreth 20 milionë familje pritet të përfitojnë nga kjo nismë, e cila synon të lehtësojë barrën ekonomike të rritjes së fëmijëve.

Skema, e bĂ«rĂ« publike tĂ« hĂ«nĂ«n, do tĂ« ofrojĂ« njĂ« shumĂ« totale deri nĂ« 10,800 juanĂ« pĂ«r fĂ«mijĂ« dhe do tĂ« zbatohet nĂ« mĂ«nyrĂ« retroaktive qĂ« nga fillimi i kĂ«tij viti. PrindĂ«rit e fĂ«mijĂ«ve tĂ« lindur nĂ« periudhĂ«n 2022–2024 do tĂ« kenĂ« gjithashtu tĂ« drejtĂ«n pĂ«r pĂ«rfitime tĂ« pjesshme.

Nisma vjen pas përpjekjeve të vazhdueshme të autoriteteve lokale në Kinë për të përmirësuar normat e lindshmërisë, përmes politikave mbështetëse dhe stimujve financiarë.

Në muajin mars, qyteti Hohhot në veriun e vendit nisi ofrimin e deri në 100 mijë juanëve për çdo fëmijë për çiftet me të paktën tre fëmijë. Ndërkohë, qyteti Shenyang, në verilindje të Pekinit, ofron 500 juanë në muaj për familjet vendase me një fëmijë të tretë nën moshën tre vjeç.

Javën e kaluar, autoritetet qendrore në Pekin u kërkuan qeverive lokale të hartojnë plane për ofrimin e arsimit parashkollor falas, si pjesë e strategjisë së gjerë për të përballuar sfidat demografike të vendit.

Sipas njĂ« studimi tĂ« Institutit kinez tĂ« KĂ«rkimeve mbi PopullsinĂ« “YuWa”, Kina Ă«shtĂ« njĂ« ndĂ«r vendet mĂ« tĂ« shtrenjta nĂ« botĂ« pĂ«r tĂ« rritur njĂ« fĂ«mijĂ«. Kostoja mesatare pĂ«r tĂ« rritur njĂ« fĂ«mijĂ« deri nĂ« moshĂ«n 17 vjeç kap vlerĂ«n e rreth 75 mijĂ« e 700 dollarĂ«ve amerikanĂ«.

Të dhënat zyrtare të publikuara në janar tregojnë se popullsia e Kinës ka rënë për të tretin vit radhazi. Në vitin 2024 u regjistruan 9.54 milionë lindje, një rritje e lehtë krahasuar me vitin paraardhës, por popullsia totale e vendit vazhdoi të tkurret.

Me një popullsi prej rreth 1.4 miliardë banorësh, Kina po përballet me një plakje të shpejtë të popullsisë, çka e shton më tej shqetësimin për të ardhmen e fuqisë punëtore dhe për ngarkesën mbi sistemin social dhe ekonomik të vendit./abcnews.al

↗

Tajlanda akuzon Kamboxhian për shkelje të qëllimshme të armëpushimit

✇Abc News
By: Rovena

Tajlanda ka akuzuar Kamboxhian pĂ«r shkelje tĂ« qĂ«llimshme tĂ« armĂ«pushimit tĂ« arritur tĂ« hĂ«nĂ«n, i cili synonte t’i jepte fund pĂ«rplasjes sĂ« pĂ«rgjakshme pesĂ«ditore pĂ«rgjatĂ« kufirit tĂ« pĂ«rbashkĂ«t. Konflikti ka shkaktuar tĂ« paktĂ«n 33 viktima dhe ka detyruar mijĂ«ra banorĂ« tĂ« largohen nga shtĂ«pitĂ« e tyre.

Sipas ushtrisë tajlandeze, forcat e saj kanë ndalur zjarrin pas mesnatës, por kanë vijuar të marrin goditje nga pala kamboxhiane në disa zona deri mëngjesin e së martës.

Nga ana tjetĂ«r, Ministria e Mbrojtjes e Kamboxhias deklaroi pĂ«r agjencinĂ« e lajmeve AFP se qĂ« nga hyrja nĂ« fuqi e armĂ«pushimit nĂ« mesnatĂ« “nuk ka pasur pĂ«rplasje tĂ« armatosura” mes dy palĂ«ve. Takimi mes komandantĂ«ve lokalĂ«, i parashikuar si pjesĂ« e marrĂ«veshjes sĂ« armĂ«pushimit, Ă«shtĂ« shtyrĂ« dy herĂ« dhe mund tĂ« mos mbahet fare.

Tensionet mes dy vendeve të Azisë Juglindore mbi kufirin e diskutueshëm me shekuj u përshkallëzuan fillimisht në maj, kur një ushtar kamboxhian u vra gjatë një përplasjeje. Situata u përkeqësua më tej javën e kaluar, pasi pesë ushtarë tajlandezë u plagosën nga një shpërthim mine. Tajlanda reagoi duke mbyllur disa pika kufitare, dëbuar ambasadorin kamboxhian dhe tërhequr ambasadorin e vet nga Phnom Pen.

Pas një shkëmbimi zjarri të enjten në mëngjes, Kamboxhia u përgjigj duke lëshuar disa raketa në drejtim të territorit tajlandez, duke shkaktuar viktima mes civilëve. Edhe më shumë civilë humbën jetën në ditët në vijim, ndërsa dhjetëra mijëra banorë u evakuuan drejt qendrave të strehimit.

Shkëmbimet intensive të zjarrit mes dy ushtrive vazhduan deri në mesnatën e së hënës, kur hyri në fuqi armëpushimi. Deri në atë moment, Tajlanda kishte ndërmarrë edhe sulme ajrore ndaj pozicioneve kamboxhiane.

MegjithatĂ«, tĂ« martĂ«n nĂ« mĂ«ngjes pĂ«rpara se Tajlanda tĂ« akuzonte pĂ«r shkelje tĂ« marrĂ«veshjes kryeministri kamboxhian Hun Manet deklaroi se “vijat e frontit janĂ« qetĂ«suar” qĂ« nga mesnata.

Sipas marrëveshjes, të dy vendet ranë dakord të tërheqin forcat ushtarake dhe të lejojnë praninë e vëzhguesve të pavarur për të parandaluar përplasjet e mëtejshme.

Takimi mes Hun Manet dhe homologut tĂ« tij tajlandez Phumtham Wechayachai u zhvillua tĂ« hĂ«nĂ«n nĂ« Malajzi, me ndĂ«rmjetĂ«simin e kryeministrit malajzian Anwar Ibrahim. Kamboxhia, e cila ndodhet nĂ« pozita mĂ« tĂ« pafavorshme ushtarake, ka kĂ«rkuar me kĂ«mbĂ«ngulje njĂ« armĂ«pushim dhe e ka cilĂ«suar takimin si “shumĂ« tĂ« suksesshĂ«m”.

Tajlanda, që fillimisht ishte e rezervuar për të hyrë në negociata, ndryshoi qëndrim pas kërcënimit të presidentit amerikan Donald Trump për të pezulluar bisedimet tregtare me dy vendet nëse ato nuk ndalonin luftimet.

Përplasjet mes Tajlandës dhe Kamboxhias për kufirin datojnë më shumë se një shekull më parë, që nga ndarja e territoreve pas kolonizimit francez të Kamboxhias. Tensionet u përshkallëzuan ndjeshëm në vitin 2008, kur Kamboxhia kërkoi të regjistronte një tempull të shekullit XI në zonën e diskutueshme si Trashëgimi Botërore në UNESCO, një veprim që u kundërshtua ashpër nga Tajlanda.

Prej atëherë, kanë ndodhur përplasje sporadike që kanë shkaktuar viktima si në radhët e ushtarëve, ashtu edhe të civilëve.

Tensionet më të fundit nisën në maj pas vrasjes së një ushtari kamboxhian dhe kanë sjellë përkeqësimin më të madh të marrëdhënieve dypalëshe në më shumë se një dekadë.

Gjatë dy muajve të fundit, të dy vendet kanë vendosur kufizime tregtare dhe kufitare ndaj njëri-tjetrit. Kamboxhia ndaloi importet nga Tajlanda, përfshirë fruta, perime, si dhe shërbime energjetike dhe të internetit. Në të njëjtën kohë, të dyja palët kanë shtuar praninë ushtarake në zonat kufitare./abcnews.al

❌