Eksperti i kriminalistikës, Ervin Karamuço thotë se vizitat e amerikanëve në SPAK, apo diplomatëve të tjerë të huaj, janë pasuar me arrestime të mëdha.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Karamuço u shpreh se mbështetja e SHBA ndaj SPAK nuk do të përfundojë.

“Vizitat e herë pas hershme të diplomatëve, gjithmonë pasohen nga një arrestim i madh. Na kanë ndodhur herë pas herë, kur ka shkuar anglezi, amerikanët na kanë dalë përshtypjet. Është si një mesazh mbështetjeje. Nga ana tjetër, po zhvillohet debat për drejtuesin e ri të BKH. Amerika ka dhënë kontribut, edhe në testimet e para, trajnimet që ka pasur. Sot ishte testi fizik, në repartin e RENEA-s, u zhvilluan që në mëngjes. Është reduktuar në përgjithësi mbështetja, por mbështetja nuk ka për të përfunduar ata. Është një mesazh që ti dërgon, që ata janë mbrapa gjithmonë dhe nuk ikin.”, theksoi ai./abcnews.al

Eksperti i kriminalistikës, Ervin Karamuço thotë se Prokuroria e Posaçme, me punën e saj, por tremb grupet kriminale shqiptare.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Karamuço u shpreh se grupet e fuqishme kriminale nuk po investojnë në Shqipëri

“Amerika dhe zyra që ka DEA në Shqipëri, ndjek një linjë të caktuar. Më mirë që janë aty, kanë ardhur informacione në kohë reale. Në disa operacione, ka qenë vendimtare asistenca e tyre. Në disa prej linjave jemi fuqizuar. Aty akoma na thonë mafia ballkanike. Duhet parë edhe në tonelata, në sasi, kjo është shumë e rëndësishme. Shteti amerikan, administrata e re, e ka të shpallur kush janë kartele. Janë gati 17 grupe kartelesh. Kemi ne bashkëpunëtore me kartele meksikane, kolumbiane? Kjo duhet parë. Nëse DEA ka në Shqipëri evidenca të sakta, mund të ketë zhvillim. Në të kundërt, nuk e shikoj se ku është lidhja. Grupe shumë të fuqishme kriminale, nuk kanë rrënjë në Shqipëri, nuk investojnë në Shqipëri. Ku do t’i kapësh? Po ndryshojnë fizionomi dhe këta.”, theksoi ai./abcnews.al

Gazetari Ermal Vija, i ftuar në ‘Real Story’, foli më tepër lidhur me trafikun e kokainës dhe lëndëve të tjera narkotike të cilat kanë në emërues shqiptarë të implikuar.

Vija tha se SHBA është vigjilente ndaj trafikut të drogës dhe se shqiptarët kanë shkuar vetë në burim dhe bëjnë transportin në portet e vendeve të BE.

“Në një operacion në trafikim të kokainës në lëkurë të gjedhëve ishte dhe një kolumbian i cili përmes shqiptarëve kishte ardhur në Shqipëri si kimist në disa laboratore. SHBA është e interesuar për trafikun që organizojnë shqiptarët. Tani shqiptarët kanë shkuar vetë në burim, e më pas bëjnë transportin në vendet më të mëdha të BE, në portet e tyre. “

Gazetari Ervin Leka tha më tej se tashmë Ekuadori është kthyer në bazën shqiptare të drogës duke përmendur se së paku 6 viktima janë shënuar vitet e fundit ku shqiptarë kanë humbur jetën si pasojë e prishjes së pazareve të drogës.

“Ekuadori është kthyer në një bazë shqiptarësh. Trafikun tani e ke direkt me shqiptarë, në vitet e fundit janë 6 viktima atje si pasojë e trafikut. Në SKY apo ENCHRO dalin informacione, dhe në dëshminë e Alibej thuhej se së bashku me Dritan Gjikën kishte bashkëpunuar për një sasi prej 530 kg kokainë. Gjika konsiderohej si një prej bosëve më të mëdhenj në Ekuador ku brenda një dite kishte hapur disa biznese. Në Shqipëri nuk kishte asnjë dosje të hapur.”

Eksperti i kriminalistikës, Ervin Karamuço thotë se përgjime ambientale diktuan paligjshmërinë, në lidhje me zaptimin e hapësirës publike nga biznese private.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Karamuço u shpreh se persona përgjegjës për territorin, u thonin pronarëve të bizneseve se gjërat do të rregullohen me vonë.

Karamuço shtoi se personat që kanë marrë ryshfet duhet të shkojnë në burg.

“Ka përgjime ambientale gjatë këtyre 72 orëve, ku persona përgjegjës me autoritet shtetëror që duhet ta kishin kontrolluar me kohë këtë territor, u justifikohen këtyre operatorëve të paligjshëm, me faktin që tani kjo është vendimmarrje e kryeministrit, do na e bëni hallall, por do rregullohet më vonë. Pastaj, këta persona i gjen në shpurën e ministrave që shkojnë në disa prej qyteteve dhe evidentojnë zonat, dhe janë të zverdhur, kanë marrë lekët. Ne kemi masën e parë, ndaj biznesit të paligjshëm, por duhet të heqim shpurën mbrapa që kanë dy paga, një në shtet dhe një në privat. Disa prej tyre duhet të shkojnë në burg. Ne duhet t’i heqim nga administrata zgjedhore. Duke i pasur si numërues, deputetët i promovojnë. Nëse shmanget, është një nga gjërat, që politika dhe vendimmarrja bëhet më e qëndrueshme. Nuk duhet të bëjmë fushata. Këta pronarët e lokaleve të shohin në sy, a e keni seriozisht? Ai shkon e prish në drekë dhe në darkë me pronarin, shohin se si do e bëjnë. Kjo duhet të përfundojë një herë e mirë.”, theksoi ai./abcnews.al

Eksperti i kriminalistikës, Ervin Karamuço thotë se dorëheqja e kreut të AMP, Florian Sulejmani ka lidhje me “fshesën” e kryeministrit Edi Rama, që ka përfshirë edhe policinë, në lidhje me mbrojtjen e territorit për ndërtimet pa leje.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Karamuço u shpreh se ka një shkundje të policisë.

“Ka një shkundje. Ky operacion i fundit ka nxjerrë në pah jo eficentën e disa institucioneve. Edhe AMP pati kostot e veta. Po ashtu edhe për kontrollin e territorit. Ka pasur edhe denocime për punonjës të AMP që kishin kryer uzurpime. Mendoj se në kuadër të gjithë kësaj që po kërkohet, drejtori i përgjithshëm i policisë ka pasur takim të veçantë, nuk është bërë publik. Ka kërkuar fuqizim të strukturave. Duhet të ketë masa. Patjetër që ka lidhje, dëgjoni në ditët në vijim, masat të jera konkrete që do merren te inspektorët e tjerë të AMP, që janë pjesë e asaj që ka ndodhur gjatë këtyre ditëve.”, theksoi ai./abcnews.al

Gazetari Ervin Leka thotë se dorëheqja e kreut të AMP, Florian Sulejmani, mund të ketë lidhje me urdhrin e kryeministrit Edi Rama, lidhur me shkarkime të atyre të cilët nuk kanë kryer detyrën për mbrojtje të territorit, megjithëse nuk dihet arsyeja konkrete.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Leka u shpreh se më parë, Sulejmani ishte pezulluar për një ngjarje në Berat.

“Ka pasur një dorëheqje prej tij pak ditë më parë, ende nuk dihen arsyet, por duket në vazhdën e fshesës Rama mesa duket. Ndoshta mund të ketë qenë kjo, megjithëse nuk kemi arsye të dorëheqjes. Ka pasur edhe një pezullim të tij për një ngjarje të Beratit. Ende nuk e kemi një arsye. Ka një peshë sa i përket edhe AMP, por është e ndarë sepse ka drejtoritë e veta. Nuk besoj dhe sipas informacioneve nuk lidhet me rastin konkret në Shkodër. Janë ende dyshimet dhe kostot janë edhe te drejtuesi i AMP.”, theksoi ai./abcnews.al

Read More...

Analisti Ergys Mërtiri komentoi lirimin e Salianjit tre muaj përpara mbarimit të dënimit të tij. mërtiri tha se Berishës i duhen viktima dhe jo heronj. Më tej, ai e komentoi këtë situatë si një mundësi të artë për Salianjin në një moment ku PD është në fazën më të errët.

“Berishës i duhen viktimë, jo heronj sepse hero është vetë. E ruan me xhelozi të qenurit i vetëm me ndikim, është me mendësi autoritar dhe nuk do rival afër vetes. Kërkon bashkëpunëtor të dobët që nuk kanë kredite politike sepse e dëmtojnë. Salianji i duhet Berishës si viktimë jo si hero. Salianji ka momentin më të artë, është i himnizuar nga një pjesë e demokratëve ku PD është në momentin më të errët.”

Analisti Arben Meçe tha se pas daljes nga burgu Salianji pësoi një zhgënjim nga mungesa e militantëve në momentin e lirimit. Sipas Meçes, imazhi i tij është i një të burgosuri që mori dënimin dhe u kthye në një të burgosur politik.

“Gjithmonë kur në një ambient prodhohet heroi i një akti, komuniteti i thjeshtë është aktiv, mungesa e militantëve në momentin e lirimit dhe në sallë tregon zhgënjimin e Salianjit. Militantët e PD e dijnë se Salianji e ka kryer veprën penale dhe ata në mënyrë të posaçme demostruan që nuk mund të prodhojnë imazh të rremë. Imazhi i Salianjit është i një të burgosuri që mori dënimin dhe u kthye si në një të burgosur politikë.” / abcnews.al

Analisti Arben Meçe thotë se Ervin Salianji është viktimë e kreut të PD, Sali Berisha.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Meçe u shpreh se Salianji e kuptoi që ishte braktisur, kur u fut brenda ambienteve të PD.

“Salianji u konfigurua si figurë politike me babalen. Gjatë kohës që ishte në burg, i vinin mesazhe që Saliu e bënte hero. Ditën që doli nga burgu, intersitën e parë nga burgu, tha, falenderoj Sali Berishën dhe Ilir Metën. Ihste strategji për t’iu afruar Berishës, që të futet në PD. Kur u fut në PD, kuptoi që ishte i abandonuar nga militantët e PD dhe strukturat e larta të partisë. Ai pati qendrime të ekuilibruara në favor të Berishës. Berisha tha, Salianji ka për detyrë të ndjekë çështjen në Strasburg  dhe nuk i dha vend në PD. Këtu Salianji e kuptoi që ishte viktimë e Berishës. Më pas, Salianji lëshoi deklaratë, që ishte për akt lufte. Duhet të mobilizohemi militantët e PD, që ta shpëtojmë partinë. Doli në rolin e liderit. Salianji kuptoi që luftën e ka me PD. Berishës, Salianji nuk i duhet më.”, theksoi ai./abcnews.al

Analisti Arben Meçe thotë se në dosjen e kryebashkiakut të Tiranës, Erion Veliaj, nuk ka vepër penale.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, Meçe u shpreh se për Veliajn nuk ka prova.

“Erion Veliaj do prishë prova, cilën provë do prishë? Nuk ka asnjë. Unë këtë po them, nuk ka asnjë. Cilat janë provat që do të prishë? Nuk është burgu që pengon intimidimin. Unë po ngre çëstje? E ke parë çështjen? Nuk ka prova more zotëri. Unë të them që nuk ka prova. Nuk ka edhe dëshmitarë, nuk kanë të bëjnë me Erionin. E ka përdorur thotë vetë Erioni. Unë kam ndenjur 7 vjet te shtëpia e vjehrrit, se nuk kisha shtëpi zotëri. Në këtë kuadër, cili është përdorimi i tij? Është prodhimi i një infrastrukturë të shoqërisë. Kur unë bisedoj me njerëz të ligjit, Gjykata e Lartë dhe e Apelit nuk i shohin çështjet në hollësi, por sheh, Erion Veliaj i plotëson kushtet për t’u larguar nga burgu. Nuk po gjykohen provat e Erion Veliajt. Nuk do të dalë nga burgu ai”, theksoi ai./abcnews.al

Analisti Roland Bejko komentoi zhvillimet e fundit sa i takon mbajtjes në paraburgim të kryetarit të bashkisë, Veliajt.

Bejko ‘kritikoi’ Ramën duke thënë se nuk duhet të shkel kompetencat e tij të kryeministrit duke bërë punën nga drejtor, në kryetar bashkie e në pozitën e tij si kryeministër.

“Është opsioni i shkarkimit me një indicie nga këshilli Bashkiak. Nëse nuk ka vullnet politik nga Rama dhe mund ta lë me një kryetar, mund ta bëjë. Nga njëra anë pretendojmë të integrohemi në Europën dhe nga njëra anë të marrësh kompetencën e kryetarit të bashkisë mendon që të bën më të fortë, por unë mendoj që të bën më të dobët. Të bësh punë nga drejtori i komunales, në drejtimin e bashkisë në kryeministër i bën të tëra pushtetet. Këtu është në shkelje, nuk duhet që të shkelë kompetencat. Jemi përballë një sfide që është integrimi europian.”

Analisti Arben Meçe përmendi tre rastet e parashikuar nga legjislacioni shqiptar sa i takon tre rasteve të shkarkimit të kryetarit të bashkisë. Sipas tij, ligjërisht Këshilli Bashkiak nuk mund të marrë iniciativë për shkarkimin e Veliajt pasi masa e sigurisë së tij është ‘ e arsyetuar’ ligjërisht.

“Kryetari i Bashkisë shkarkohet në tre raste: lidhet me gjendjen fizike, me shkelje të rëndë të ligjit dhe dënim të formës së prerë. Një rast tjetër thotë që nëse nuk paraqitesh në detyrë për 3 muaj shkarkohesh. Dhe për deputetin ka një dispozitë të tillë, për deputetin është 6 muaj. Berisha ndenji 1 vit dhe nuk vajti në parlament. Edi Rama e justifikoi, nxori artificën 6 muaj pa arsye dhe masën e sigurisë e nxorën arsye. Masa e sigurisë është një arsye që justifikon dhe shkeljen e kësaj. U prodhua precedenti ligjor.

Ligjërisht nuk e shkarkon. Masën e sigurisë e quajnë të arsyeshme, ligjërisht nuk ka iniciativë të Këshillit Bashkiak për shkarkim.” / abcnews.al

Read More...

Konstitucionalisti Niazi Jaho ka bërë një analizë më të zgjeruar ndaj procesit zgjedhor.

Në një intervistë në distancë të dhënë për “Real Story” në ABC News, konstitucionalisti Nijazi Jaho ka bërë leximin e tij të ligjin, duke bërë edhe komentin e tij, duke u fokusuar së pari te çështja e disa kandidatëve të listës që patëm pretendime se votat e tyre janë vjedhur.

I pyetur nëse janë bërë shtesa dhe ndryshime në Kodin Zgjedhor të vitit 2008, ai u përgjigj që po janë bërë, duke shpjeguar se janë bërë shtesa dhe ndryshime në vitet 2012, 2015, dy herë në vitin 2020, në vitet 2021, 2023 dhe se fundmi siç tha ai, me ligjin nr81/2024, por sqaroi se pika 1 e neni 124 nuk është ndryshuar.

Intervistë e plotë me konstitucionalistin Niazi Jaho

Balla: Vazhdon të diskutohet çështja e disa kandidatëve për deputetë të listës zgjedhore preferenciale që pretendojnë se disponojnë fakte dhe prova që një pjesë e votave që zgjedhësit u kanë dhënë atyre, në mënyrë abuzive, u ka kaluar kandidatëve të tjerë. Për këtë ata janë ankuar deri në Kolegjin Zgjedhor, por ankesat e tyre janë refuzuar për mungesë legjitimimi. Për sqarimin ligjor të këtij problemi iu drejtuam juristit të njohur, Niazi Jaho, studiues në fushën e legjislacionit zgjedhor, autor i disa botimeve dhe i një numri të konsiderueshëm shkrimesh dhe intervistash.

Z.Jaho, pas zgjedhjeve të 11 majit të këtij viti, disa kandidatë për deputetë të rrjeshtuar në pjesën e listave preferenciale janë ankuar sepse është abuzuar me votën e dhënë në favorin e tyre, me arsyetimin se nuk legjitimohen. A është i bazuar ky vendim?

Jaho: Në aspektin ligjor dhe Kushtetues e kam ndjekur këtë problem. Refuzimi për mungesë legjimiteti është mbështetur në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor ku thuhet: << Çdo parti politike, pjestare ose jo e një koalicioni dhe kandidati i propozuar nga zgjedhësit, kanë të drejtë të ankohen në KQZ kundër vendimeve të KAZ-së që cënojnë interesat e tyre të ligjshme, brenda 3 ditëve nga data e shpalljes së vendimit >>
Ja pra, kjo është dispozita që ankesat e tyre janë refuzuar për mungesë legjimiteti. Ose më qartë akoma, ti kandidat që je ankuar nuk legjitimohesh sepse, në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor, përmenden vetëm kandidatët e propozuar nga zgjedhësit.

Balla: Deri sa këtë të drejtë e ka partia (subjekti zgjedhor që e ka përfshirë kandidatin në listën preferenciale) përse nuk është ankuar ajo?

Jaho: Në këtë rast nuk preferoj të bëj supozime. Aryset i di kandidati dhe partia e tij.

Balla: Kjo do të thotë se edhe me rastet kur kandidati për deputet disponon prova dhe fakte se me votën që i është dhënë atij është abuzuar me forma nga më të ndryshmet, i janë mbyllur dyert për t’u ankuar, a është kështu?

Jaho: Po, ligji ia ka mbyllur dyert, por partia politike përkatëse mund t’i hapë ato duke e marrë ajo nismën për t’u ankuar

Balla: Duke patur parasysh se kandidatëve për deputet u është refuzuar ankesa për të njëjtin shkak edhe nga Kolegji Zgjedhor, a mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese. Ata pretendeojnë se vendimet për mungesë legjitimimi janë antikushtetuese?

Jaho: Kjo është e drejta e tyre, por për mendimin tim Gjykata Kushtetuese nuk do të investohet për pranimin dhe shqyrtimin e ankesave të tilla sepse: a) sipas pikës 5 të nenit 158 të Kodit Zgjedhor <<Vendimet e Kolegjit Zgjedhor janë të formës së prerë dhe ndaj tyre nuk bëhet ankim>> b) Në drejtësi zbatohet parimi i njohur i ligjshmërisë se derisa ligji është në fuqi, prezumohet se ai është i Kushtetutës.

Balla: Kolegji Zgjedhor a mund të interpretonte pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor, me arsyetimin se derisa ligji i njeh të drejtën për t’u ankuar kandidatit të zgjedhur nënkuptohet se këtë të drejtë duhet ta ketë edhe kandidati i përfshirë në listën preferenciale nga partia përkatëse?

Jaho: Kolegji Zgjedhor mund të ketë raste që të bëjë interpretimin e ligjit, por jo në rastin konkret ku formulimi i pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor është i qartë. Nëse Kolegji Zgjedhor do ta bënte këtë, do të merrte atributet e legjislativit.

Balla: Siç dihet Gjykata Kushtetuese ka të drejtë që një ligj apo dispozite të vecantë ta shpallë antikushtuese. Ajo gjithashtu ka kompetencë të bëjë interpretimin përfundimtar të Kushtetutës. Në rastin konkret a mundet që Gjykata Kushtetuese të veprojë me nismën e saj?

Jaho: Jo nuk mundet, sepse nuk e lejon ligji. Ajo vihet në lëvizje nga subjekte të caktuara dhe zbaton procedurën e parashikuar me ligjin mbi organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese.

Balla: Po Kuvendi, më vonë, a mund të bëjë ndryshime në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor?

Jaho: Sigurisht që po

Balla: Sqarimet tuaja janë të qarta, por ne, do të dëshironim të dinim mendimin tuaj. Konkretisht: në rastet kur kandidati për deputet do të dispononte të dhëna, fakte dhe prova të besueshme se vota që i është dhënë atij me dashje apo pa dashje i ka kaluar të tjerëve a duhet të kishte të drejtën të ankohej?

Jaho: Mendoj se po, aq më tepër kur partia përkatëse nuk vihet në lëvizje. Derisa ai pretendon se i janë cënuar interesat e tij të ligjshme për rivendosjen e tyre, ai do të duhet të kishte akses për t’u ankuar në një organ administrativ dhe gjyqësor. Ai është individ, shtetas, kandidat për deputet që garon dhe i drejtohet votuesve për ta votuar. Në këtë vështrim krijohet një raport i veçantë midis tij dhe zgjedhësve. Jo vetëm kandidati por edhe votuesi është i interesuar që vota e tij të llogaritet vetëm për kandidatin që ka votuar. Në rast se vërtetohet abuzimi me votën pavarësisht nga pamundësia e identifikimit të abuzuesit është cënuar dhe vullneti i zgjedhësve.

Balla: Në raportet e OSBE/ODIHR a ka patur ndonjë rekomandim për ndryshimin ose rishikim të pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor?

Jaho: Nuk ka patur.

Balla: Në Kodin Zgjedhor të vitit 2008 a janë bërë shtesa dhe ndryshime?

Jaho: Po, rezulton që atij Kodi Zgjedhor të vitit 2008 i janë bërë shtesa dhe ndryshime në vitet 2012, 2015, dy herë në vitin 2020, në vitet 2021, 2023 dhe së fundmi me ligjin nr 81/ 2024, por pika 1 e nenit 124 nuk është ndryshuar.
Megjithëkëtë më ka tërhequr vëmendjen fakti se në raportin e OSBE/ODIHR-it me zgjedhjet parlamentare të vitit 2021, në rekomandimin nr 22 faqe 32 thuhet: Mund të shikohet mundësia e rishikimit të ligjit në mënyrë që të qartësohet përgjegjësia për ankesat kundër vendimeve të KQV-ve dhe ato që lidhen me shkeljet e fushatës, ndërsa në vazhdim theksohet: <<si edhe për të eliminuar kufizimet e padrejta të legjimitetit për ankim>>
Meqë Kuvendi ka bërë ndryshime në Kodin Zgjedhor në vitet 2021, 2023 dhe 2024 do të duhej ta shqyrtonte edhe këtë rekomandim dhe në bazë të tij të rishikonte edhe formulimin e pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor.

Balla: Thuhet se Komisioni i Venecias është shprehur për këtë çështje. A është kështu?

Jaho: Po, nëpërmjet medias jam informuar edhe për këtë. Kjo më nxiti të njihem a) me Kodin e Praktikës së mirë me çështjet zgjedhore miratuar nga Komisioni i Venecias në tetor të vitit 2002 ku jepen udhëzime për zbatimin e parimeve bazë në zgjedhje. Edhe pse në këtë kod nuk bëhet shprehimisht fjalë për të drejtën e kandidatit për deputet për t’u ankuar kur pretendohet se i janë cënuar të drejtat e ligjshme të tij, në pjesën: <<Ankimet dhe apelimet>> thuhet: <<dispozitat e ligjit elektoral, nuk duhet të jenë vetëm fjalë në letër, sepse ‘kjo ka të bëjë vecanërisht me rezultatin e zgjedhjeve’ (faqe 31)

2004. b) Në rekomandimet e përbashkëta për Kodin Zgjedhor dhe administratën zgjedhore në Shqipëri ‘Komisioni i Venecias dhe ODIHR-i lidhur me Kodin Zgjedhor të vitit 2004 kanë shprehur në mënyrë analitike opinionin e tyre nr 273/2004. Në pjesën ‘ankimet dhe apelimet’ dhe pikërisht në këtë paragrafin 102 dhe 103 (faqe 26) midis të tjerave thuhet: Nenet 146 deri 179 parashtrojnë procese adekuate për të siguruar që shtetasit, kandidatët dhe partitë politike të mund të kërkojnë rishikim të qenësishëm në rast të dhunimit të një të drejte ligjore. Por ajo që është më e qartë dhe më domethënëse është përmbajtja e paragrafit 107 (faqe 27) ku thuhet: <<Neni 162 e kufizon të drejtën për të apeluar një vendim të KQZ-së në Kolegjin Zgjedhor vetëm te subjektet zgjedhore>>. Kanë kaluar 21 vjet nga opinioni i mësipërm i shprehur kryesisht për Kodin Zgjedhor të vitit 2004 dhe ky opinion kaq i rëndësishëm nuk ka qenë objekt shqyrtimi nga Kuvendi gjë që rezulton nga përmbajtja e pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor që përjashton të drejtën e ankimit nga kandidatët për deputet të partive politike. Është për të ardhur keq që ka edhe shumë rekomandime të tyre të parashtruara në mënyrë të përsëritur në raportet e OSBE/ODIHR -it që kanë monitoruar zgjedhjet në vendin tonë dhe që nuk janë bërë objekt shqyrtimi nga Kuvendi i Shqipërië. Është kjo arsyeja që në disa raporte të OSBE/ODIHR në pjesën Rekomandime përmendet e njëjta gjë, konkretisht: “ këto rekomandime duhe të lexohen së bashku me rekomandimet e mëparshme të ODIHR që nuk janë adresuar ende”. Raporti i OSBE ODIHR-it lidhur me zgjedhjet parlamentare të 25 prillit 2021 (faqe 30)

Balla: A mendoni se kjo çështje do të trajtohet në raportin përfundimtar të OSBE/ODHIR -it lidhur me zgjedhjet e 11 majit të këtij viti?

Jaho: Mendoj se po.

Në emisionin “Real Story” në ABC News, konstitucionalisti, Niazi Jaho ka dhënë një intervistë ku ka analizuar me detaje dhe hap pas hapi raportin e OSBE/ ODIHR.

Gjatë kësaj interviste, ai u shpreh se “është për të ardhur keq që ka shumë rekomandime të tyre të parashtruara në mënyrë të përsëritur në raportet e OSBE/ODIHR -it që kanë monitoruar zgjedhjet në vendin tonë dhe që nuk janë bërë objekt shqyrtimi nga Kuvendi i Shqipërisë”

Pjesë nga intervista:

Balla: Në raportet e OSBE/ODIHR a ka patur ndonjë rekomandim për ndryshimin ose rishikim të pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor?

Jaho: Nuk ka patur.

Balla: Në Kodin Zgjedhor të vitit 2008 a janë bërë shtesa dhe ndryshime?

Jaho: Po, rezulton që atij Kodi Zgjedhor të vitit 2008 i janë bërë shtesa dhe ndryshime në vitet 2012, 2015, dy herë në vitin 2020, në vitet 2021, 2023 dhe së fundmi me ligjin nr 81/ 2024, por pika 1 e nenit 124 nuk është ndryshuar.
Megjithëkëtë më ka tërhequr vëmendjen fakti se në raportin e OSBE/ODIHR-it me zgjedhjet parlamentare të vitit 2021, në rekomandimin nr 22 faqe 32 thuhet: Mund të shikohet mundësia e rishikimit të ligjit në mënyrë që të qartësohet përgjegjësia për ankesat kundër vendimeve të KQV-ve dhe ato që lidhen me shkeljet e fushatës, ndërsa në vazhdim theksohet: <<si edhe për të eliminuar kufizimet e padrejta të legjimitetit për ankim>>
Meqë Kuvendi ka bërë ndryshime në Kodin Zgjedhor në vitet 2021, 2023 dhe 2024 do të duhej ta shqyrtonte edhe këtë rekomandim dhe në bazë të tij të rishikonte edhe formulimin e pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor.

Balla: Thuhet se Komisioni i Venecias është shprehur për këtë çështje. A është kështu?

Jaho: Po, nëpërmjet medias jam informuar edhe për këtë. Kjo më nxiti të njihem a) me Kodin e Praktikës së mirë me çështjet zgjedhore miratuar nga Komisioni i Venecias në tetor të vitit 2002 ku jepen udhëzime për zbatimin e parimeve bazë në zgjedhje. Edhe pse në këtë kod nuk bëhet shprehimisht fjalë për të drejtën e kandidatit për deputet për t’u ankuar kur pretendohet se i janë cënuar të drejtat e ligjshme të tij, në pjesën: <<Ankimet dhe apelimet>> thuhet: <<dispozitat e ligjit elektoral, nuk duhet të jenë vetëm fjalë në letër, sepse ‘kjo ka të bëjë veçanërisht me rezultatin e zgjedhjeve’ (faqe 31)

2004. b) Në rekomandimet e përbashkëta për Kodin Zgjedhor dhe administratën zgjedhore në Shqipëri ‘Komisioni i Venecias dhe ODIHR-i lidhur me Kodin Zgjedhor të vitit 2004 kanë shprehur në mënyrë analitike opinionin e tyre nr 273/2004. Në pjesën ‘ankimet dhe apelimet’ dhe pikërisht në këtë paragrafin 102 dhe 103 (faqe 26) midis të tjerave thuhet: Nenet 146 deri 179 parashtrojnë procese adekuate për të siguruar që shtetasit, kandidatët dhe partitë politike të mund të kërkojnë rishikim të qenësishëm në rast të dhunimit të një të drejte ligjore. Por ajo që është më e qartë dhe më domethënëse është përmbajtja e paragrafit 107 (faqe 27) ku thuhet: <<Neni 162 e kufizon të drejtën për të apeluar një vendim të KQZ-së në Kolegjin Zgjedhor vetëm te subjektet zgjedhore>>. Kanë kaluar 21 vjet nga opinioni i mësipërm i shprehur kryesisht për Kodin Zgjedhor të vitit 2004 dhe ky opinion kaq i rëndësishëm nuk ka qenë objekt shqyrtimi nga Kuvendi gjë që rezulton nga përmbajtja e pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor që përjashton të drejtën e ankimit nga kandidatët për deputet të partive politike. Është për të ardhur keq që ka edhe shumë rekomandime të tyre të parashtruara në mënyrë të përsëritur në raportet e OSBE/ODIHR -it që kanë monitoruar zgjedhjet në vendin tonë dhe që nuk janë bërë objekt shqyrtimi nga Kuvendi i Shqipërisë. Është kjo arsyeja që në disa raporte të OSBE/ODIHR në pjesën Rekomandime përmendet e njëjta gjë, konkretisht: “ këto rekomandime duhet të lexohen së bashku me rekomandimet e mëparshme të ODIHR që nuk janë adresuar ende”. Raporti i OSBE ODIHR-it lidhur me zgjedhjet parlamentare të 25 prillit 2021 (faqe 30)

Balla: A mendoni se kjo çështje do të trajtohet në raportin përfundimtar të OSBE/ODHIR -it lidhur me zgjedhjet e 11 majit të këtij viti?

Jaho: Mendoj se po.

Procesi zgjedhor I 11 majit vijon t’i nënshtrohet autopsisë së ekspertëve të programit ‘Real Story’ ku në fokus ishte rrëzimi i kërkesave të bëra nga kandidatët lidhur me anomali gjatë votimit.

Për konstiualistin Niazi Jaho, kandidatët për deputetë mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese, por sipas tij bazuar në nen, Gjykata Kushtetuese nuk do të investohet për pranimin dhe shqyrtimin e kërkesës së tyre.

Balla: Duke patur parasysh se kandidatëve për deputet u është refuzuar ankesa për të njëjtin shkak edhe nga Kolegji Zgjedhor, a mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese. Ata pretendeojnë se vendimet për mungesë legjitimimi janë antikushtetuese?

Jaho: Kjo është e drejta e tyre, por për mendimin tim Gjykata Kushtetuese nuk do të investohet për pranimin dhe shqyrtimin e ankesave të tilla sepse: a) sipas pikës 5 të nenit 158 të Kodit Zgjedhor <<Vendimet e Kolegjit Zgjedhor janë të formës së prerë dhe ndaj tyre nuk bëhet ankim>> b) Në drejtësi zbatohet parimi i njohur i ligjshmërisë se derisa ligji është në fuqi, prezumohet se ai është i Kushtetutës.

Balla: Kolegji Zgjedhor a mund të interpretonte pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor, me arsyetimin se derisa ligji i njeh të drejtën për t’u ankuar kandidatit të zgjedhur nënkuptohet se këtë të drejtë duhet ta ketë edhe kandidati i përfshirë në listën preferenciale nga partia përkatëse?

Jaho: Kolegji Zgjedhor mund të ketë raste që të bëjë interpretimin e ligjit, por jo në rastin konkret ku formulimi i pikës 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor është i qartë. Nëse Kolegji Zgjedhor do ta bënte këtë, do të merrte atributet e legjislativit.

Më tej, lidhur me ndryshime në Kodin Zgjedhor, juristi Jaho u shpreh se vetëm Kuvendi mund të bëj ndryshime në Kodin Zgjedhor ndërsa Gjykata Kushtetuese nuk mund ta shpallë antikushtetuese.

Balla: Siç dihet Gjykata Kushtetuese ka të drejtë që një ligj apo dispozite të vecantë ta shpallë antikushtuese. Ajo gjithashtu ka kompetencë të bëjë interpretimin përfundimtar të Kushtetutës. Në rastin konkret a mundet që Gjykata Kushtetuese të veprojë me nismën e saj?

Jaho: Jo nuk mundet, sepse nuk e lejon ligji. Ajo vihet në lëvizje nga subjekte të caktuara dhe zbaton procedurën e parashikuar me ligjin mbi organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese.

Balla: Po Kuvendi, më vonë, a mund të bëjë ndryshime në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor?

Jaho: Sigurisht që po. / abcnews.al

Periudha post zgjedhor u shoqërua me një sërë ankesash kryesisht nga eksponentë të PD të cilët u ankuan deri në Kolegjin Zgjedhor, kërkesë që u refuzua për mungesë legjitimiteti.

Për konstitucionalistin Niazi Jaho, refuzimi për mungesë legjitimiteti është i mbështetur në nene të Kodit Zgjedhor. Më tej, juristi u shpreh se sipas Kodit Zgjedhor, edhe nëse kandidati ka prova se është abuzuar me votën e tij, është partia e cila duhet të ndërmarrë nismën për ankesë.

Jaho: Në aspektin ligjor dhe Kushtetues e kam ndjekur këtë problem. Refuzimi për mungesë legjimiteti është mbështetur në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor ku thuhet: << Çdo parti politike, pjestare ose jo e një koalicioni dhe kandidati i propozuar nga zgjedhësit, kanë të drejtë të ankohen në KQZ kundër vendimeve të KAZ-së që cënojnë interesat e tyre të ligjshme, brenda 3 ditëve nga data e shpalljes së vendimit >>
Ja pra, kjo është dispozita që ankesat e tyre janë refuzuar për mungesë legjimiteti. Ose më qartë akoma, ti kandidat që je ankuar nuk legjitimohesh sepse, në pikën 1 të nenit 124 të Kodit Zgjedhor, përmenden vetëm kandidatët e propozuar nga zgjedhësit.

Balla: Deri sa këtë të drejtë e ka partia (subjekti zgjedhor që e ka përfshirë kandidatin në listën preferenciale) përse nuk është ankuar ajo?

Jaho: Në këtë rast nuk preferoj të bëj supozime. Aryset i di kandidati dhe partia e tij.

Balla: Kjo do të thotë se edhe me rastet kur kandidati për deputet disponon prova dhe fakte se me votën që i është dhënë atij është abuzuar me forma nga më të ndryshmet, i janë mbyllur dyert për t’u ankuar, a është kështu?

Jaho: Po, ligji ia ka mbyllur dyert, por partia politike përkatëse mund t’i hapë ato duke e marrë ajo nismën për t’u ankuar

Ekspertja për çështjet zgjedhore, Gerta Meta analizoi situatën me krimet zgjedhore dhe aksioni e SPAK. Gjatë intervistës në emisionin “Real Story” në ABC News, Meta u shpreh se në zgjedhjet parlamentare të 11 majit u pasqyrua një format më i gjerë sa i përket ndjekjes së procesit zgjedhor përfshirë edhe SPAK që “zbriti” në terren.

Meta nënvizoi se puna e SPAK është mbështetur, ndërsa shtoi se ajo çfarë kanë kërkuar është që të jenë më të dukshëm dhe më të zëshëm.

“Këtë herë pamë një format më të gjerë. Ne e kemi mbështetur si një mënyrë për të pasur përgjegjësi direkte dhe flagrante sidomos në fushatën zgjedhore edhe në ditën e zgjedhje. Nga SPAK kemi kërkuar që të jenë më të dukshëm dhe më të zëshëm. Nga Institucionet e drejtësisë duhet të kenë një mënyrë komunikimi, fakti që ata janë pak “bunker” apo me hezitim ndoshta për të mos dëmtuar procesin e hetimit, por a do vazhdojmë të çojmë ca njerëz komisioner që bëjnë sikur i dënojnë? Apo do kemi këto oligarkët që kanë blerë zgjedhjet? Ka kandidatë që janë për herë të parë dhe kanë marrë shifra marramendëse në zgjedhje, dhe njerëz të panjohur i lidhin direkt me botën e krimit. Financimi i fushatës elektorale është një nga prioritet, për të parë se si do të qarkullojnë paratë. Në nuk e dimë se çfarë do thotë SPAK, nëse me hetimet e veta, do ketë raste të tilla”, tha ajo.

/abcnews.al/

Për avokatin Edmond Petraj, Kodi duhet riparë. Duke analizuar zgjedhjet, procesin e rinumërimit, në emisionin “Real Story”, në ABC News, avokati i qëndroi mendimit se duhet të ndërhyrë në themel në kod, dhe se sipas tij, duhet zgjedhur një model që të jetë i pranueshëm dhe të të ketë vlerë vota.

“Ishte shumë e rëndë pjesa e trafikimit të votës brenda partisë. U krijua një klimë shumë e keqe. Mendoj që do ndërhyrë në themel sa i përket pjesë së Kodit duhet të ndërrojë totalisht, duhet të jetë i pranueshëm nga të gjitha palët politike, por edhe të jetë një model i mirë. Kemi modelin skandinav, modelin gjerman. Modeli gjerman është saktësuar, një votë , një vlerë. Ne duhet të marrim një model ku të jetë vlerë vota”, tha Petraj.

/abcnews.al/

Për eksperten e çështjeve zgjedhore Gerta Meta, vota e Diasporës nisi pozitivisht dhe u ‘shua’ duke parë investimin e postës. Sipas saj, palët politike duhet të investoheshin më shumë në analiza pasi kishin 4-5 vjet në dispozicion për të ‘bërë bilance’.

“Diaspora nisi shumë pozitivsht me mënyrën si u prit dhe erdhi duke u shuar duke parë investimin e postës në mënyrën e mbledhjes ndërkombëtarisht.

Palët politike nuk duhet ta kishin lënë procesin të shkonte deri këtu, por e kanë pasur kohën  në dispozicion që në 2020, 2021 ku u shënua në Kod Zgjedhor. Në 4-5 vjet palët e kishin panoramën dhe pritshmërit e tyre për të parë a ja vlejnë gjithë këto para në lidhje me menaxhimin e votës së Diasporës.

Ka pasur njerëz që thonin që ja vlen sepse janë qytetarë dhe është e drejtë kushtetuese, ka dhe njerëz që janë skeptik duke thënë që pse duhet të votojnë përsa kohë nuk janë kontribues.”

/ abcnews.al

TIRANË- Shtetet e Bashkuara të Amerikës zgjidhjen politike mes Kosovës dhe Serbisë mund ta çojnë përpara përmes diplomacisë, dhe jo forcës, siç ndodhi në Lindjen e Mesme.

Kështu u shpreh historiani Paskal Milo, i cili deklaroi në “Real Story” se mund të ketë deklarata të forta nga SHBA, por nuk do jenë imponuese.

“Në rajonin tonë… Dihet që politika amerikane gjatë këtyre viteve i ka kushtuar më pak vëmendjen BP seç ka bërë më përpara, kishte gjetur një lloj ekuilibri për ti mbajtur gjërat dhe ecur pa shumë impenjim në zgjidhjen e sfidave.

Tani me presidentin Trump, që tregon që është atipik si president, që para së gjithash ai përdor atë forcën, përdorimin e forcës në zgjidhjen e problemeve të mëdha ndërkombëtare dhe Trump e tregoi se i përdori me sukses në dy raste. Çdo bëjë me Ballkanin perëndimor?

Unë besoj se do përpiqet të gjejë një zgjidhje, por jo një zgjidhje, që mund të imponohet me forcë. Ai do të përpiqet të kombinojë diplomacinë me deklaratat e tij, që janë paralajmëruese, por jo për të shkuar më tej siç ndodhi në Lindjen e Mesme”, tha ai./abcnews.al