Krizës së gjatë për formimin e institucioneve në Kosovë së fundmi iu shtua edhe një sfidë e re: vendimi i Gjykatës Supreme që e konsideron nxjerrjen e akteve nënligjore nga ministrat që janë njëkohësisht deputetë, si të kundërligjshme dhe shkelje të dispozitave kushtetuese.
Vendimi i datĂ«s 15 korrik lidhet me shfuqizimin e udhĂ«zimit administrativ pĂ«r shfrytĂ«zimin e pajisjeve fiskale, tĂ« nxjerrĂ« nga ministri nĂ« detyrĂ« i Financave, Hekuran Murati â i cili Ă«shtĂ« edhe deputet â e qĂ« Gjykata Supreme e shpalli tĂ« paligjshĂ«m.
Ky aktgjykim u pasua me reagime tĂ« ashpra: Qeveria nĂ« detyrĂ« e cilĂ«soi si âarbitrarâ dhe âtĂ« pabazuar nĂ« ligjâ â duke argumentuar se Ligji pĂ«r QeverinĂ« nuk i ndalon shprehimisht ministrat nĂ« detyrĂ« tĂ« nxjerrin akte nĂ«nligjore â ndĂ«rsa Gjykata Supreme paralajmĂ«roi se çdo ndĂ«rhyrje nĂ« vendimet e saj gjyqĂ«sore Ă«shtĂ« e papranueshme.
âNdĂ«rhyrja nĂ« gjyqĂ«sor Ă«shtĂ« e papranueshmeâ, tha edhe ambasadori i Bashkimit Evropian nĂ« KosovĂ«, Aivo Orav.
Njohësit e çështjeve kushtetuese thonë se vendimi i Supremes është i drejtë dhe i detyrueshëm për zbatim, duke theksuar se çdo mospërfillje e tij mund të përbëjë shkelje penale.
Radio Evropa e Lirë pyeti Qeverinë në detyrë të Kosovës dhe ministrin në detyrë, Murati, se çfarë hapash do të ndërmarrin pas këtij aktgjykimi, por nuk mori përgjigje.
Qeveria nuk dha qëndrim as lidhur me pyetjen nëse po shqyrton mundësinë që ministrat, të cilët janë njëkohësisht edhe deputetë, të ndalin ushtrimin e funksioneve ekzekutive.
Lidhja Demokratike e Kosovës iu drejtua Prokurorisë Speciale më 16 korrik për të kërkuar hetime penale ndaj Qeverisë në detyrë, duke dorëzuar si provë vendimin e Gjykatës Supreme për çështjen e arkave fiskale.
Sipas deputetëve të kësaj partie, Besian Mustafa dhe Alban Zogaj, ky vendim konfirmoi se Qeveria në detyrë ka vepruar në mënyrë të jashtëligjshme pas certifikimit të ministrave si deputetë, më 27 mars.
KDI: Vendimi i Supremes thekson shkeljet dhe hap rrugë për kontestime ligjore
Vullnet Bugaqku nga Instituti Demokratik i Kosovës (KDI), i cili përcjell punën e Kuvendit, vlerëson se vendimi i Gjykatës Supreme lidhur me Udhëzimin Administrativ të ministrit në detyrë të Financave, Hekuran Murati, është i drejtë dhe i plotfuqishëm.
Ai thekson se çdo mosbindje ose mosrespektim i këtij vendimi përbën shkelje penale.
âKonkretisht, nĂ« rastin nĂ« fjalĂ«, ministri Murati, nĂ«se vazhdon ta mbajĂ« nĂ« fuqi â pĂ«rkundĂ«r qĂ« Gjykata (Supreme) e ka anuluar ligjshmĂ«rinĂ« apo pĂ«rmbajtjen e kĂ«tij UdhĂ«zimi Administrativ â atĂ«herĂ« ai nuk e zbaton kĂ«tĂ« aktgjykim tĂ« GjykatĂ«s Supreme dhe bĂ«n shkelje penaleâ, thotĂ« Bugaqku pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.
Ai thekson se vendimi i Supremes, aktualisht, ka efekt vetëm mbi Udhëzimin Administrativ të ministrit në detyrë, Murati. Të gjitha aktet tjera të ministrave në detyrë, që janë njëkohësisht edhe deputetë, mbesin në fuqi, përderisa nuk janë kontestuar në gjykatë.
MegjithatĂ«, thotĂ« Bugaqku, ky vendim lĂ« tĂ« kuptohet se edhe vendimet tjera tĂ« ngjashme â tĂ« nxjerra nga zyrtarĂ« me funksione tĂ« dyfishta â mund tĂ« jenĂ« tĂ« paligjshme dhe tĂ« sfidohen juridikisht.
âKy vendim i GjykatĂ«s Supreme mund tĂ« shĂ«rbejĂ« si njĂ« precedent i mirĂ« ose si njĂ« bazĂ« e mjaftueshme ligjore pĂ«r tĂ« gjitha ato palĂ« qĂ« janĂ« tĂ« afektuara nĂ« kuptimin negativ nga vendimet e zyrtarĂ«ve publikĂ«. Pra, ta pĂ«rdorin kĂ«tĂ« aktgjykim tĂ« GjykatĂ«s Supreme si provĂ« pĂ«r tâi kontestuar [vendimet e ngjashme] nĂ« gjykata dhe, pastaj, edhe ato tĂ« anulohenâ, thotĂ« Bugaqku.
Ai shton se vendimi i Gjykatës Supreme e ka sqaruar mirë konfliktin që lind nga ushtrimi i njëkohshëm i funksioneve në ekzekutiv dhe legjislativ nga zyrtarët publikë, por shpreh shqetësimin se ai mund të përdoret nga partitë parlamentare për thellimin e përplasjeve politike.
âSituata e tillĂ« veç i ashpĂ«rson dhe i betonizon edhe mĂ« tepĂ«r qĂ«ndrimet e palĂ«ve, nĂ« kĂ«tĂ« rast tĂ« partive tĂ« mĂ«dha parlamentare, qĂ« tĂ« mos bashkĂ«punojnĂ« me njĂ«ra-tjetrĂ«nâ, vlerĂ«son Bugaqku.
Pasojat ligjore në duar të Prokurorisë
Profesori i së Drejtës Kushtetuese, Mazllum Baraliu, vlerëson se vendimi i Supremes për ta shpallur të paligjshëm udhëzimin në fjalë është i drejtë, por thotë se u takon organeve të ndjekjes të vlerësojnë nëse ekzistojnë kushte për nisjen e procedurave penale.
âMadje, edhe vetĂ« ministrat nĂ« detyrë⊠unĂ« besoj se e kanĂ« tĂ« qartĂ« se nuk duhet tĂ« veprojnĂ« me konflikt interesi, sepse jo vetĂ«m qĂ« mund tĂ« shkelin dispozita qĂ« janĂ« pĂ«rmendur nĂ« aktgjykim, por mund tĂ« gjendet edhe bazĂ« juridike qĂ« dikush tâi ndjekĂ«. Ajo qĂ« i ndjek, Ă«shtĂ« Prokuroria e vendit dhe ne nuk mund tĂ« paragjykojmĂ« se a do ta bĂ«jĂ« kĂ«tĂ«â, thotĂ« Baraliu pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.
Ai shpjegon se Kosova nuk ka sistem gjyqësor që thirret në precedentë, ndaj vendimi i fundit i Gjykatës Supreme nuk zbatohet automatikisht për raste të tjera.
Sipas tij, qytetarët apo bizneset mund të kërkojnë drejtësi nëpërmjet padive, nëse mendojnë se janë dëmtuar nga ndonjë vendim i ministrave në detyrë që mbajnë edhe mandat deputeti.
âPra, mund tĂ« iniciojnĂ« (padi) patjetĂ«r, sepse parimi i analogjisĂ« nĂ« drejtĂ«si Ă«shtĂ« parim qĂ« vlerĂ«sohet lart dhe Ă«shtĂ« parim standard funksionalâ, thotĂ« Baraliu.
Ministrat në detyrë përballen tashmë me së paku 17 kallëzime penale, të ngritura nga LDK-ja.
Kosova vazhdon të mbetet me qeveri në detyrë, pasi, pas zgjedhjeve të shkurtit, Kuvendi nuk ka arritur të konstituohet për shkak të mosmarrëveshjeve të thella politike.
Përpjekja e radhës për konstituim, e 48-a, do të bëhet më 17 korrik.
The post Supremja vendos kufijtĂ« â shkelja mund tĂ« çojĂ« nĂ« ndjekje penale appeared first on Telegrafi.
Login
