❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

OSHEE, masa për sezonin turistik/ Furnizim me energji në zonat bregdetare dhe malore

Në kuadër të sezonit turistik Operatori i Shpërndarjes së Energjisë  Elektrike ka marrë të gjitha masat për të garantuar furnizim të plotë me energji si në bregdet dhe në alpe.

Grupet e punës janë në terren për të bërë të mundur riparimin e çdo defekti të mundshme.

“Kemi stacionuar grupe pune si nĂ« Velipoje, ShĂ«ngjin dhe nĂ« MalĂ«si. NjĂ« pjesĂ« e linjave janĂ« rigjeneruar. Defekte nuk kemi nĂ« linja pĂ«rveç atyre nga kushtet natyrore. ShkĂ«putje sporadike mund tĂ« ketĂ« sepse mund tĂ« ketĂ« defekte tĂ« vogla dhe ne i stakojmĂ« derisa i riparojmĂ«.”

Drejtori i OSHEE për rajonin verior paralajmëron  zero tolerance për ata qe abuzojnë me energjinë elektrike.

“Investime do tĂ« ketĂ« nĂ« veri. Dhe me kĂ«tĂ« rast do apeloja pĂ«r korrektĂ«si nĂ« fatura. Çdo konstatim qĂ« ndeshim pĂ«r vjedhje ne do ta dencojmĂ« dhe do pĂ«rballĂ«n me ligjin”.

Deri tani sipas drejtuesit të OSHEE për rajonin verior nuk ka pasur defekte te parikuperueshme.  Normaliteti është rikthyer dhe ne zonat ku zjarret dhe reshjet ditët e shkuara shkaktuan probleme./abcnews.al

Zbulim i rrallë në Australi/ Insekti-shkop 40 cm tërheq vëmendjen e shkencëtarëve

Një insekt shkop i sapozbuluar në Australi ka tërhequr vëmendjen e shkencëtarëve, pasi megjithëse peshon më pak se një top golfi, mund të jetë insekti më i rëndë i këtij lloji në vend.

I quajtur Acrophylla alta, insekti arrin një gjatësi prej 40 centimetrash dhe u zbulua në zonat malore të Athertonit, në veri të Queensland-it. Sipas ekspertëve, përmasat e mëdha mund të lidhen ngushtësisht me kushtet e veçanta të habitatit ku jeton.

Në një artikull të publikuar në revistën shkencore Zootaxa, thuhet se ky insekt shkop ka gjasa të jetë më i rëndë se karkaleci gjigant, një specie endemike e Queensland-it.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by ABC News (@abcnews)

Zbulimi u bë pas disa netësh kërkimi nga studiuesit Angus Emmott dhe Ross Coupland. Ata panë një femër të këtij insekti në një lartësi të tillë, sa u desh të përdornin një shkop për ta zbritur. Coupland, sapo e vëzhgoi nga afër, dyshoi menjëherë se kishin të bënin me një lloj të panjohur më parë.

Insekti u mor pĂ«r studim, u vendos nĂ« njĂ« kafaz dhe u ushqye pĂ«r tĂ« marrĂ« disa nga vezĂ«t e tij. “Te insektet shkop, vezĂ«t janĂ« shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r identifikim, sepse çdo lloj ka vezĂ« tĂ« veçanta,” shpjegon Emmott.

Ai dyshon se kjo specie ka kaluar pa u vënë re më parë për shkak të vështirësisë në qasjen ndaj habitatit të saj, që ndodhet në një zonë të ftohtë dhe të lagësht. Sipas tij, pikërisht këto kushte mund të kenë ndikuar në zhvillimin e përmasave të mëdha të insektit, duke i ndihmuar të mbijetojë në klimën e ashpër të rajonit./abcnews.al

Kamala Harris s’do kandidojĂ« pĂ«r guvernatore tĂ« KalifornisĂ«, lĂ« tĂ« hapur mundĂ«sinĂ« pĂ«r njĂ« garĂ« tjetĂ«r presidenciale

Ish-zëvendëspresidentja e Shteteve të Bashkuara, Kamala Harris, ka bërë të ditur se nuk do të kandidojë për postin e guvernatores së Kalifornisë në zgjedhjet e ardhshme të vitit 2026, duke mbajtur të hapur opsionin për një kandidim të mundshëm për president në vitin 2028.

“GjatĂ« gjashtĂ« muajve tĂ« fundit, kam reflektuar mbi kĂ«tĂ« moment tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« historinĂ« e vendit tonĂ« dhe mbi mĂ«nyrĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r tĂ« vazhduar angazhimin tim nĂ« mbĂ«shtetje tĂ« qytetarĂ«ve amerikanĂ« dhe vlerave qĂ« unĂ« mbroj,” thuhet nĂ« deklaratĂ«n e saj zyrtare tĂ« publikuar tĂ« mĂ«rkurĂ«n.

“Kam marrĂ« seriozisht nĂ« konsideratĂ« mundĂ«sinĂ« qĂ« t’u kĂ«rkoj kalifornianĂ«ve privilegjin pĂ«r tĂ« shĂ«rbyer si guvernatorja e tyre. E dua kĂ«tĂ« shtet, njerĂ«zit e tij dhe premtimin qĂ« pĂ«rfaqĂ«son. Ky Ă«shtĂ« vendi im i lindjes dhe i zemrĂ«s. Por pas njĂ« reflektimi tĂ« thellĂ«, kam vendosur tĂ« mos kandidoj pĂ«r guvernatore nĂ« kĂ«to zgjedhje,” shtoi ajo.

Vendimi i Harris vazhdon të ushqejë spekulimet për të ardhmen e saj politike, pas humbjes në zgjedhjet presidenciale të vitit të kaluar ndaj Donald Trump. Për disa muaj, ajo ka shqyrtuar opsionet mes rikandidimit për presidencë, një gare për guvernatore apo tërheqjes nga politika elektorale pas një fushate të vështirë. Ajo nuk e ka përjashtuar një tjetër kandidim për Shtëpinë e Bardhë, pas përpjekjeve të pasuksesshme në vitet 2020 dhe 2024.

NĂ« deklaratĂ«n e saj, Harris nuk e pĂ«rmendi drejtpĂ«rdrejt ish-presidentin Trump, por theksoi: “Politika jonĂ«, qeverisja dhe institucionet tona, shpesh kanĂ« dĂ«shtuar t’i shĂ«rbejnĂ« qytetarĂ«ve, duke na sjellĂ« nĂ« kĂ«tĂ« moment krizash.”

“PĂ«r momentin, drejtimi dhe shĂ«rbimi im publik nuk do tĂ« jenĂ« pĂ«rmes njĂ« funksioni tĂ« zgjedhur. Mezi pres tĂ« kthehem nĂ« terren pĂ«r tĂ« dĂ«gjuar qytetarĂ«t, pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ« zgjedhjen e demokratĂ«ve qĂ« luftojnĂ« me guxim, dhe sĂ« shpejti do tĂ« ndaj mĂ« shumĂ« rreth planeve tĂ« mia,” u shpreh Harris.

Sipas saj, “nĂ« Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s, pushteti duhet tĂ« qĂ«ndrojĂ« nĂ« duart e popullit. Ne, populli, duhet ta pĂ«rdorim kĂ«tĂ« pushtet pĂ«r tĂ« luftuar pĂ«r liri, mundĂ«si, barazi dhe dinjitet pĂ«r tĂ« gjithĂ«. UnĂ« do tĂ« mbetem pjesĂ« e kĂ«saj lufte.”

Harris do të ishte një ndër kandidatët kryesorë në garën për pasardhësin e guvernatorit aktual Gavin Newsom, i cili nuk mund të kandidojë për një mandat të tretë për shkak të kufizimeve ligjore. Ajo gëzon njohje të gjerë publike, përvojë në postet shtetërore dhe aftësi të fuqishme për mbledhje fondesh. Përpara se të shërbente si senatore dhe zëvendëspresidente, Harris ishte prokurore e përgjithshme e Kalifornisë dhe më herët prokurore e San Franciskos.

Megjithatë, pas shumë vitesh në skenën kombëtare dhe ndërkombëtare, nuk ka qenë e qartë nëse ajo ishte e interesuar të rikthehej në politikën shtetërore në Sakramento.

Roli i brezit të ri të votuesve

Këshilltari i saj i kahershëm dhe strategu demokrat Sean Clegg deklaroi se Harris ishte tunduar për të kandiduar për guvernatore, por po shqyrton mundësi të tjera, përfshirë krijimin e një organizate jofitimprurëse për të angazhuar votuesit e rinj.

“Ajo ka qenĂ« nĂ« poste tĂ« zgjedhura pĂ«r 22 vite rresht dhe nĂ« shĂ«rbim publik qĂ« nga pĂ«rfundimi i shkollĂ«s sĂ« drejtĂ«sisĂ«,” tha Clegg. “Pasi ka kaluar gjithĂ« jetĂ«n e saj brenda sistemit, tani ndjen mĂ« shumĂ« motivim pĂ«r tĂ« ndikuar nga jashtĂ« tij.”

Sipas tij, “nĂ« fund, kjo ishte njĂ« vendimmarrje instinktive. E pyeti veten: ‘A dua tĂ« rikthehem nĂ« sistem si zyrtarja mĂ« e lartĂ« e zgjedhur nĂ« Kaliforni, apo dua tĂ« ndjek njĂ« rrugĂ« krejt tjetĂ«r?’”

Një tjetër përpjekje për Shtëpinë e Bardhë?

Përtej Kalifornisë, karriera politike e Harris është shënuar nga arritje historike, por edhe zhgënjime.

Në vitin 2020, ajo u tërhoq nga gara presidenciale demokrate para zgjedhjeve paraprake në Iowa humbja e parë e madhe në karrierën e saj. Më pas, u zgjodh kandidate për zëvendëspresidente nga Joe Biden dhe shkroi histori si gruaja e parë me ngjyrë dhe me prejardhje aziatike që shërbeu në këtë post.

Në vitin 2024, Harris mori kandidimin demokrat pasi Biden u tërhoq nga gara disa muaj para Ditës së Zgjedhjeve dhe e mbështeti atë. Megjithatë, ajo humbi përballë Trump, i cili fitoi të gjitha shtetet vendimtare.

Nëse vendos të kandidojë sërish në vitin 2028, Harris përballet me sfida të konsiderueshme. Ajo duhet të bindë Partinë Demokrate se përfaqëson të ardhmen, pavarësisht humbjes së fundit. Për më tepër, lidhja e saj e ngushtë me administratën Biden mund të shihet si barrë, në një kohë kur ish-presidenti Biden përballet me kritika në rritje dhe pikëpyetje për gjendjen e tij mendore dhe fizike.

Gara e vitit 2028 pritet tĂ« jetĂ« shumĂ« e konkurrueshme, me figura tĂ« tjera si Gavin Newsom tĂ« mundshĂ«m nĂ« garĂ«. Çdo kandidat do tĂ« duhet tĂ« bashkojĂ« njĂ« Parti Demokrate tĂ« fragmentuar dhe me mbĂ«shtetje nĂ« rĂ«nie.

NĂ« njĂ« fjalim tĂ« mbajtur nĂ« San Francisko, njĂ« nga mĂ« tĂ« gjatat qĂ« nga largimi nga detyra nĂ« janar, Harris e quajti udhĂ«heqjen e Trump njĂ« “braktisje tĂ« plotĂ«â€ tĂ« idealeve amerikane.

Vendimi i saj për të mos hyrë në garën për guvernator e lë të hapur terrenin për emrat që tashmë kanë shpallur kandidaturat, përfshirë ish-kongresisten Katie Porter, ish-kryetarin e Bashkisë së Los Anxhelosit Antonio Villaraigosa, ish-sekretarin e Shëndetësisë në administratën Biden, Xavier Becerra, si dhe disa zyrtarë shtetërorë.

NĂ« njĂ« deklaratĂ«, Villaraigosa u shpreh se vendimi i Harris nuk do tĂ« thotĂ« pĂ«rfundim i karrierĂ«s sĂ« saj politike. “Ky vendim reflekton pĂ«rkushtimin e saj tĂ« vazhdueshĂ«m pĂ«r tĂ« shĂ«rbyer nĂ« nivelet mĂ« tĂ« larta tĂ« qeverisjes,” tha ai./abcnews.al

U plagosën në aksidentin tragjik në Borsh, si paraqitet gjendja shëndetësore e dy të rinjve te Trauma

Nga aksidenti tragjik që ndodhin pasditen e djeshme në Borsh, mbetën të plagosur dy persona dhe humbën jetën dy persona një çift bashkëshortës.

Dy tĂ« rinjtĂ« u transportuan me helikopter dhe Trauma dhe siç raporton gazetarja e ABC News, Xhoana Çallaku njĂ«ri prej tyre ndodhet nĂ« gjendje tĂ« rĂ«ndĂ«.

Kujtojmë se mëngjesin e kësaj të enjteje, me anë të një njoftimi zyrtar policia bëri të ditur dhe arrestimin e autorit të aksidentit, një 29-vjeçar./abcnews.al

I dënuar me rreth 5 vjet burgim për drogë, arrestohet 43-vjeçari në Krujë

NjĂ« 43-vjeçar ka rĂ«nĂ« nĂ« prangat e policisĂ« sĂ« KrujĂ«s. Ai Ă«shtĂ« i dĂ«nuar me 4 vjet e 8 muaj burg nga Gjykata e TiranĂ«s pĂ«r “Kultivimi i bimĂ«ve narkotike” dhe “Vjedhja e energjisĂ« elektrike ose impulseve telefonike”.

“Si rezultat i kontrolleve tĂ« bazuara te informacionet e siguruara nĂ« rrugĂ« operative, me objektiv lokalizimin dhe ndalimin e shtetasve tĂ« shpallur nĂ« kĂ«rkim, shĂ«rbimet e Komisariatit tĂ« PolicisĂ« KrujĂ«, nĂ« kuadĂ«r tĂ« operacionit “Inside”, kapĂ«n shtetasin L. K., 43 vjeç”, njofton policia.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë së Tiranës, për veprime të mëtejshme./abcnews.al

Fier, pĂ«rfundon “vala” e shkarkimeve/ EmĂ«rimet e reja mbyllen nĂ« fund tĂ« korrikut

Ka përfunduar procesi i intervistimit të zyrtarëve dhe drejtuesve të bashkisë së Fierit. Ashtu sikundër ishte bërë e ditur në fillim të valës së shkarkimeve në bashkinë e Fierit, emërimet e reja dhe konfirmimi në detyrë i drejtuesve të administratës mbyllet në fund të muajit korrik.

Burime nga bashkia e Fierit konfirmojnë se të gjithë drejtorët e dorëhequr do të largohen nga detyra. Kurse të paktën 5 nga 13 drejtues të njësive administrative do të vazhdojnë detyrën. Faza e intervistimit nga komisioni i vlerësimit në PS të Fierit përfundoi dje.

DitĂ«n e sotme pritet qĂ« drejtuesve tĂ« cilĂ«t do tĂ« largohen t’u mbĂ«rrijnĂ« shkresat pĂ«rkatĂ«se zyrtare ku u komunikohet largimi. NdĂ«rsa pĂ«r drejtuesit qĂ« qĂ«ndrojnĂ« nĂ« punĂ«, komunikohet mospranimi i dorĂ«heqjes. DorĂ«heqjet kolektive nĂ« bashkinĂ« e Fierit dhe drejtoritĂ« rajonale u bĂ«nĂ« pas urdhrit tĂ« kryeministrit Edi Rama nĂ« funksion tĂ« vetĂ«pastrimit tĂ« administratĂ«s publike./abcnews.al

Aksidenti i rëndë me dy të vdekur e dy të plagosur në Borsh, arrestohet autori 29-vjeçar

Policia ka vënë në pranga autorin e aksidentit të rëndë që ndodhi ditën e djeshme, 30 korrik, në Borsh, ku ndërruan jetë dy persona dhe mbetën të plagosur dy të tjerë.

Nga veprimet hetimore ka rezultuar se ky 29-vjeçari duke drejtuar automjetin tip “Benz”, ka humbur kontrollin mbi drejtimin e mjetit dhe Ă«shtĂ« pĂ«rplasur me njĂ« mjet tĂ« llojit furgon, qĂ« drejtohej nga shtetasi K. M., 66 vjeç, i cili sĂ« bashku me pasagjeren D. P., 70 vjeçe, ka humbur jetĂ«n nĂ« vendngjarje.

Drejtuesi shtetasi M. Q. dhe pasagjeri në automjetin e tij, shtetasi P. A., 23 vjeç, janë transportuar në QSUT, Tiranë, për ndihmë mjekësore të specializuar./abcnews.al

Venecia: Tarifa për turistët i sjell qytetit 5,4 milion euro

Rregullorja që pati premierën më 2024, duhet të ndihmojë për koordinimin më të mirë që turizmit masiv në qytetin lagunë buzë Adriatikut. Por nëse blerja e një bilete hyrëse për në qytet i step vërtetë tursitët, kjo mbetet një temë e diskutueshme.

Qyteti i Venecias ka numĂ«ruar gjithsesi mbi 720.000 vizitorĂ« qĂ« i kanĂ« sjellĂ« arkĂ«s sĂ« qytetit gjithsej 5,4 milionĂ« euro – pothuajse dyfish mĂ« shumĂ« se nĂ« vitin 2024. Po ashtu gjatĂ« kĂ«saj periudhe janĂ« vendosur edhe 2500 gjoba, ndaj atyre qĂ« kanĂ« hyrĂ« pa biletĂ« pĂ«r tĂ« vizituar qytetin.

Kush e rezervon biletën në avancë paguan më pak

Rregullorja këtë herë ishte në fuqi për 54 ditë, e shpërndarë në fundjava dhe ditë pushimesh nga prilli, maji, qershori dhe korrik, përkatësisht nga ora 8.30 deri në 16. Kush e ka rezervuar në avancë biletën, ka paguar pesë euro. Ata që neglizhojn duke blerë biletën në kohën kur kanë dashur të hyjnë në qytet kanë paguar dyfishin. Për vendasit, fëmijët si dhe turistët, që qëndrojnë disa netë në qytet janë bërë përjashtime. Sidoqoftë turistët që kalojnë netët në hotel paguajnë taksën për qytetin.

Michele Zuin, këshilltar financiar në qytetin e Venecias, shpjegon, se ky sistem edhe në vitin e dytë ka funksionuar mirë dhe ka influencuar për një garanci planifikimi me vizitorët. Por sidoqoftë qëllimi primar nuk është të sigurohen të ardhura.

Të ardhurat duhet të përdoren në dobi të qytetit

Më 2024 në fund të fazës së provës në 29 ditë të ardhurat arritën në 2,4 milionë euro me një numër vizitorësh rreth 485.000.

Këto të ardhura, duke u zbritur kostot e shërbimit përkatës, do të përdoren në dobi të qytetit dhe anorëve të tij. Një analizë e plotë e të dhënave të përgjithshme ende nuk është përfunduar.

Në Venecia numri vjetor i turistëve arrin në miliona. Po ashtu shtrohe tpyetja, nëse mjafton një tarifë hyrjeje, për ta kufizua rturizmin masiv. Për më tepër që në qytetit lagunë një kafe kushton po aq sa edhe tarifa e hyrjes. Në qendrën historike të Venecias jetojnë sot më pak se 50.000 vetë, ndërkohë që vijnë miliona turistë në vit./abcnews.al

Rrëzohet pas 14 sekondash raketa e parë australiane, përpjekja historike për të arritur orbitën dështon

Raketa “Eris” e para e llojit tĂ« saj e ndĂ«rtuar nĂ« Australi, nga “Gilmour Space Technologies”, u rrĂ«zua vetĂ«m 14 sekonda pas nisjes, tĂ« mĂ«rkurĂ«n nĂ« mĂ«ngjes, gjatĂ« pĂ«rpjekjes sĂ« parĂ« pĂ«r tĂ« arritur orbitĂ«n nga territori australian.

Eris ishte raketa e parë orbitale e projektuar dhe prodhuar në Australi, e cila u nis nga një bazë hapësinore pranë qytetit Bowen, në veri të Queensland. Ajo synonte të transportonte satelitë të vegjël në hapësirë.

Pamjet treguan raketën duke u ngritur nga platforma, përpara se të binte dhe të zhdukej nga pamja. Mbi vendin e ngjarjes u panë re tymi, por nuk pati të lënduar.

Kompania e quajti lëshimin një sukses të pjesshëm, pasi të katër motorët hibride u aktivizuan dhe raketa qëndroi në fluturim për 14 sekonda. Adam Gilmour, drejtuesi i kompanisë, tha se ishte i kënaqur që raketa u ngrit nga toka, duke shtuar se është e rrallë që një kompani private të arrijë orbitën në përpjekjen e parë.

@apnewsThe first Australian-made rocket to attempt to reach orbit from the country’s soil crashed after 14 seconds of flight on Wednesday. The rocket Eris, launched by Gilmour Space Technologies, was designed to carry small satellites to orbit. #rocket #crash #australia♬ original sound – The Associated Press

Kryetari i bashkisë Whitsunday, Ry Collins, e përshkroi lëshimin si një hap të rëndësishëm drejt ndërtimit të një industrie hapësinore në rajon.

Gilmour Space ka mbështetje nga fonde private dhe këtë muaj mori 5 milionë dollarë australianë nga qeveria federale për zhvillimin e raketës. Më parë, kishte përfituar edhe një grant prej 52 milionë dollarësh për zhvillimin e teknologjive hapësinore.

Ky ishte testi i parë orbital në mbi 50 vjet nga toka australiane. Deri më sot, Australia ka realizuar vetëm dy lëshime të suksesshme drejt orbitës./abcnews.al

Plagosje në Borsh, arrestohet autori i dyshuar

Një plagosje me armë zjarri dyshohet se ka ndodhur mëngjesin e kësaj të enjteje në fshatin turistik të Borshit.

Sipas burimeve nga policia, është plagosur një i ri, të cilin fatmirësisht plumbi e ka kapur në dorë, duke shmangur pasoja më të rënda që mund të kishin qenë edhe fatale.

Ngjarja ka ndodhur në një lokal, ku dy shokë po konsumonin alkool. Sipas dëshmive, pas një debati mes tyre, njëri prej të rinjve ka nxjerrë armën e zjarrit dhe ka qëlluar në drejtim të mikut të tij, duke e plagosur.

Menjëherë pas ngjarjes, autori është larguar nga vendi i krimit. Personi i lënduar është transportuar në spital ku po merr ndihmën mjekësore dhe ndodhet jashtë rrezikut për jetën.

Falë ndërhyrjes së shpejtë të Komisariatit të Policisë Himarë, nën drejtimin e shefit të komisariatit, autori u identifikua në kohë rekord dhe u vu në pranga. Ai është shoqëruar në ambientet e komisariatit ku ka dhënë dëshminë e tij dhe ka rrëfyer ngjarjen.

Policia po vijon hetimet për të dokumentuar plotësisht rrethanat dhe motivet e kësaj ngjarjeje.

/abcnews.al

Virusi vdekjeprurës që shpërthen pas transmetimit nga kafshët e infektuara

Virusi Nipah (NiV) është një virus zoonotik shumë vdekjeprurës që përhapet nga kafshët te njerëzit dhe ka shkaktuar shpërthime të shumta, përfshirë në Kerala, Indi. Që nga 2018, shteti ka regjistruar 10 raste të kalimit të virusit, me katër raste vetëm këtë vit. Simptomat përfshijnë encefalit dhe probleme të frymëmarrjes, dhe trajtimi përfshin antivirale me spektrin e gjerë. Përhapja e virusit është monitoruar me kujdes përmes një sistemi të fortë mbikëqyrjeje dhe masash të menjëhershme.

Më 12 korrik, një rast i ri infektimi me virusin Nipah u konfirmua te një burrë 52-vjeçar në distriktin e Palakkadit në Kerala, duke shënuar rastin e dhjetë me këtë virus, (transmetimi i patogjenit nga kafshët te njeriu) në këtë shtet të jugut të Indisë që nga viti 2018. Vetëm këtë vit, Kerala ka raportuar katër raste me Nipah, përfshirë dy vdekje, të gjitha brenda një rrezeje prej 50 km nga kufiri i distrikteve Malappuram dhe Palakkad.

Shteti është në gjendje alarmi të lartë, me 675 persona nën mbikëqyrje në pesë distrikte.

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« virusi Nipah?

Virusi Nipah (NiV) është një virus zoonotik (virus që mund të transmetohet nga kafshët te njerëzit) dhe është shumë i rrezikshëm, duke shkaktuar vdekjen në 40 deri 75 për qind të rasteve të infektuara te njerëzit. Pjesë e së njëjtës familje është edhe virusi Hendra, që gjendet në Australi, mirëpo NiV është një nga viruset më të njohura të gjinisë henipavirus, e cila shkakton një gamë sëmundjesh neurologjike dhe shpesh edhe probleme me frymëmarrjen te njerëzit dhe kafshët.

LakuriqĂ«t e familjes Pteropodidae, qĂ« gjenden nĂ« OqeaninĂ«, AzinĂ« Juglindore dhe Jugore, dhe AfrikĂ«n Sub- sahariane janĂ« “depo natyrale” tĂ« virusit, qĂ« do tĂ« thotĂ« se virusi jeton dhe riprodhohet natyrshĂ«m nĂ« kĂ«to kafshĂ« pa iu shkaktuar dĂ«m atyre, por tĂ« tjerĂ«ve po.

Përhapja e virusit te njerëzit mund të ndodhë drejtpërdrejt ose përmes kafshëve të tjera, siç janë derrat ose kuajt, të cilët mund të jenë në kontakt me njerëzit.

Cilat janë simptomat e virusit Nipah?

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), infeksionet njerëzore me NiV variojnë nga infeksione pa simptoma deri në infeksione të rënda të frymëmarrjes, ngërçe dhe encefalit akut (inflamacion i trurit). Prezantimi klinik i infeksionit me NiV është neurologjik, duke prekur sistemin nervor qendror dhe duke shkaktuar sindromën e encefalitit akut (AES), e cila karakterizohet nga ngërçe, konfuzion dhe humbje të vetëdijes. Kur sëmundja përparon, mund të shkaktojë dëmtime në mushkëri dhe mund të çojë në sindromën e rrezikut të frymëmarrjes së rëndë (ARDS), që mund të jetë kërcënuese për jetën. Koha e inkubacionit të virusit besohet të jetë nga 4 deri në 14 ditë.

Ku ka pasur shpërthime të virusit Nipah më parë?

Infeksioni i parë me NiV te njerëzit u regjistrua në vitin 1998, kur fermerët dhe kasapët nga Malajzia dhe Singapori u infektuan nga derrat e infektuar. Ky shpërthim preku më shumë se 250 individë dhe shkaktoi mbi 100 vdekje.

Në Bangladesh ka pasur shpërthime çdo vit që nga viti 2001, ku njerëzit infektoheshin duke pirë lëng nga frutat e palmës të ndotur nga urina ose pështyma e lakuriqëve. Në vitin 2014, infeksionet me NiV në Filipine ishin të lidhura me therjen e kuajve dhe konsumimin e mishit të kuajve të infektuar.

India ka raportuar dy shpërthime në Bengalin Perëndimor në vitet 2001 dhe 2007. Në vitin 2018, India Jugore raportoi shpërthimin e parë të NiV në Kerala, ku 19 raste të konfirmuara shkaktuan 17 vdekje. Që nga atëherë, Kerala ka raportuar shpërthime të NiV pothuajse çdo vit.

ÇfarĂ« ka ndodhur nĂ« Kerala?

Pavarësisht se Kerala ka regjistruar 10 raste të virusit Nipah që nga viti 2018, vetëm dy prej tyre u shndërruan në shpërthime me raste të transmetimit nga njeriu te njeriu.

“Po raportojmĂ« tani raste tĂ« izoluara tĂ« infeksioneve me Nipah, nĂ« vend tĂ« grupeve ose shpĂ«rthimeve siç ndodhi nĂ« vitin 2018”, tha Thekkumkara Surendran Anish, zyrtar nĂ« QendrĂ«n e ShĂ«ndetit tĂ« Keralas pĂ«r KĂ«rkimin dhe QĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« e Nipahit.

Gjashtë rastet e fundit të infeksioneve me NiV në shtet kanë qenë shpërthime të rastësishme, pa transmetim nga njeriu te njeriu.

“MijĂ«ra njerĂ«z vdesin çdo vit nĂ« Indi nga AES ose ARDS, ku nuk dimĂ« shkakun. NiV, nĂ« fakt, nuk Ă«shtĂ« njĂ« shkak i zakonshĂ«m pĂ«r sindromat e frymĂ«marrjes dhe encefalitit”, tha ai. “Por nĂ« Kerala, pasi i gjithĂ« sistemi shĂ«ndetĂ«sor ka prioritet Nipahin, po zbulojmĂ« mĂ« shumĂ« infeksione me Nipah”.
MegjithatĂ«, Ă«shtĂ« shqetĂ«suese qĂ« tĂ« katĂ«r rastet e NiV nĂ« vitin 2025 janĂ« regjistruar nĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« shkurtĂ«r kohore dhe nĂ« njĂ« zonĂ« tĂ« vogĂ«l, shtoi Anish. “KatĂ«r raste tĂ« pavarura tĂ« kalimit tĂ« virusit nĂ« njĂ« periudhĂ« disamuajshe brenda njĂ« rrezeje prej 50 km sugjerojnĂ« njĂ« prani shumĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« lakuriqĂ«ve dhe virusit nĂ« kĂ«tĂ« zonĂ«â€.

Wall Street kërkon më shumë qartësi mbi projektin sekret të Inteligjenca Artificiale së Mark Zuckerberg në Meta

Në qendër të vëmendjes së investitorëve në Wall Street është vënë një iniciativë sekrete e inteligjencës artificiale që po zhvillohet brenda Meta-s, nën drejtimin e Mark Zuckerberg. Kreu i kompanisë ka ndërmarrë një ofensivë të kushtueshme për të rekrutuar emrat më të njohur në fushën e AI dhe për të ndërtuar infrastrukturën që do të mbështesë objektivat e tij ambicioze.

Zuckerberg ka ofruar bonuse që arrijnë në nëntë shifra për të joshur ekspertë të AI nga kompani si OpenAI, Apple dhe Google, me synimin që Meta të pozicionohet si lider global në këtë sektor, pas performancës së dobët të modeleve të saj përballë konkurrentëve.

Burime të afërta me zhvillimet tregojnë se Zuckerberg ka krijuar një njësi të re brenda zyrave të Meta në Menlo Park. Kjo strukturë funksionon e izoluar nga pjesa tjetër e kompanisë dhe është e çliruar nga burokracitë e zakonshme të një korporate me vlerë 1.8 trilionë dollarë. Në krye të saj janë vendosur dy figura të njohura: Alexandr Wang (nga Scale AI) dhe Nat Friedman (nga GitHub). Njësia operon në mënyrë të pavarur dhe mbetet e panjohur edhe për shumë punonjës të tjerë të Meta-s.

Megjithatë, mungesa e transparencës dhe e një strategjie të qartë kanë shkaktuar shqetësim tek investitorët.

“ËshtĂ« njĂ«soj si Projekti Manhattan po hedhin shuma tĂ« mĂ«dha nĂ« AI pa e ditur saktĂ«sisht drejtimin. NĂ« mungesĂ« tĂ« njĂ« plani tĂ« qartĂ« pĂ«r komercializim, durimi i investitorĂ«ve mund tĂ« soset,” paralajmĂ«roi Uday Cheruvu nga Harding Loevner.

Ky nuk Ă«shtĂ« eksperimenti i parĂ« i madh pĂ«r Zuckerberg. NĂ« vitin 2022, ai ndryshoi emrin e kompanisĂ« nĂ« Meta dhe investoi miliarda dollarĂ« nĂ« ndĂ«rtimin e “metaversit” njĂ« projekt qĂ« rezultoi zhgĂ«njyes dhe uli ndjeshĂ«m vlerĂ«n e aksioneve.

Pas suksesit të ChatGPT, Zuckerberg e konsideron AI-në si fazën e ardhshme të zhvillimit teknologjik që mund ta mbajë Metën në krye të rrjeteve sociale dhe industrisë së reklamave online. Kjo teknologji ofron mundësi të reja në personalizimin e përmbajtjes dhe të reklamave, ndërkohë që konkurrentë si OpenAI, Anthropic, Google dhe Amazon po intensifikojnë gjithashtu investimet në këtë fushë.

Meta ka rritur ndjeshĂ«m buxhetin e saj tĂ« investimeve kapitale nĂ« prill, duke parashikuar shpenzime nga 64 deri nĂ« 72 miliardĂ« dollarĂ«. NdĂ«rkohĂ«, pĂ«rpjekjet pĂ«r rekrutimin e talenteve nĂ« AI – qĂ« synojnĂ« zhvillimin e asaj qĂ« quhet “superinteligjencĂ«â€ pritet tĂ« rrisin shpenzimet vjetore pĂ«r kĂ«rkim dhe zhvillim me 1.5 deri nĂ« 3.5 miliardĂ« dollarĂ«.

Zuckerberg është i bindur se investimi do të japë rezultate pozitive, duke u mbështetur në modelin financiar të qëndrueshëm të Meta. Deri tani, kompania ka rekrutuar rreth 50 studiues të njohur në fushën e AI, përfshirë bashkë-krijuesin e ChatGPT, Shengjia Zhao, i cili do të drejtojë laboratorin e ri të kërkimeve.

Por jo të gjithë ndajnë këtë entuziazëm. Ekspertët paralajmërojnë se një ekip i mbushur me talente nuk është garanci për sukses, ndërsa brenda kompanisë po lindin tensione për shkak të ristrukturimeve dhe ndjesisë se ekipi ekzistues i AI po anashkalohet.

Zuckerberg duket i vendosur të ecë përpara me ritme të shpejta, pavarësisht kritikave që kanë marrë modelet më të fundit si Llama 4. Meta madje ka nisur të lejojë përdorimin e modeleve konkurrente, duke pranuar se produktet e saj nuk janë ende në nivelin e duhur.

Ndërkohë, Meta pritet të publikojë këtë javë raportin me rritjen më të ngadaltë të fitimeve në dy vitet e fundit. Megjithatë, aksionet e saj janë rritur me 20% që nga fillimi i vitit, ndërsa investitorët presin me interes të shohin nëse vizioni i Zuckerberg për AI do të arrijë të justifikojë miliardat e investuara./abcnews.al

Vrau efektivin e Forcave Shqiponja/ Gjykata e Fierit dënon me burgim të përjetshëm Azgan Mërnicën

Azgan Mërnica dënohet me burgim përjetë. Gjykata e Fierit mori vendimin sot. Mërnica 24-vjeç vrau në maj të vitit 2024 efektivin e forcave Shqiponja 29-vjeçarin Novruz Cenalia në fshatin Baltez.

Mërnica dhe Cenalia u përballen në aksin rrugor që lidh fshatrat Baltëz dhe Dermenas ku Mërnica udhëtonte me të ëmën.

Efektivi i Shqiponjave i kërkoi Mërnices të ulte shpejtësinë pasi segmenti rrugor në fjalë, kalon mes zonave të banuara, por Mërnica në atë kohë 23-vjeç, ndaloi makinën dhe doli me një pistoletë në dorë duke ia drejtuar 28-vjeçarit Novruz Cenalia. Mërnica  qëlloi tre herë në drejtim të policit duke e lënë të vdekur në vend.

Vodhën dy banesa në Tiranë/ Identifikohen dy hajdutët, njëri i arrestuar e tjetri në kërkim

Finalizohet operacioni policor i koduar “Vlera”, pĂ«r zbardhjen e rasteve tĂ« vjedhjes.

Identifikohen 2 shtetas që vodhën me thyerje, në 2 banesa. Vihet në pranga njëri prej tyre, shpallet në kërkim tjetri.

Gjenden në banesën e shtetasit të arrestuar dhe sekuestrohen 900 000 lekë, 5 700 euro, 12 ora, 20 bizhuteri (varëse, unaza) dhe 8 celularë, të dyshuara të vjedhura, dhe mjete që dyshohet se përdoreshin për kryerjen e vjedhjeve.

NĂ« vijim tĂ« punĂ«s pĂ«r zbardhjen e rasteve tĂ« vjedhjes sĂ« pronĂ«s/pasurisĂ«, identifikimin e autorĂ«ve, kapjen dhe vĂ«nien e tyre pĂ«rpara pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« ligjore, shĂ«rbimet e Komisariatit tĂ« PolicisĂ« Nr. 6 kanĂ« organizuar dhe finalizuar operacionin e koduar “Vlera”, si rezultat i tĂ« cilit janĂ« zbardhur 2 raste nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ« dhe janĂ« identifikuar 2 autorĂ«t e dyshuar. NjĂ«ri prej tyre, shtetasi R. K., 57 vjeç, Ă«shtĂ« arrestuar, ndĂ«rsa tjetri, shtetasi G. L., 30 vjeç, Ă«shtĂ« shpallur nĂ« kĂ«rkim.

Nga hetimet dyshohet se këta shtetas, në bashkëpunim me njëri-tjetrin, kanë vjedhur me thyerje, në 2 banesa, gjatë muajve shkurt dhe korrik, shuma të konsiderueshme parash, sende me vlerë dhe celularë.

Vijon puna për kapjen e shtetasit të shpallur në kërkim dhe për dokumentimin e vjedhjeve të tjera që mund të kenë kryer ai dhe shtetasi i arrestuar.

Materialet procedurale i kaluan ProkurorisĂ«, pĂ«r veprĂ«n penale “Vjedhja”, kryer nĂ« bashkĂ«punim./abcnews.al

Të paktën 46 palestinezë të vrarë nga sulmet izraelite

Të paktën 46 palestinezë kanë humbur jetën të mërkurën si rezultat i sulmeve dhe të shtënave nga ushtria izraelite në Rripin e Gazës, shumica prej të cilëve ishin duke pritur për ndihmat ushqimore, kanë bërë të ditur zyrtarët lokalë shëndetësorë.

Në mesin e të vdekurve përfshihen më shumë se 30 persona që u vranë teksa kërkonin ndihmë humanitare, sipas burimeve që kanë trajtuar dhjetëra të plagosur.

Ushtria izraelite s’ka komentuar ende rreth kĂ«tyre sulmeve, ndonĂ«se pretendon pĂ«rmes ligjĂ«rimit tĂ« saj tĂ« zakonshĂ«m se nuk i shĂ«njestron civilĂ«t, duke ia hedhur fajin grupit militant palestinez, Hamas, pĂ«r shkak se ata operojnĂ« nĂ« zona tĂ« dendura me popullsi, ka shkruar AP.

Këto zhvillime kanë ndodhur në kohën kur udhëheqësia e Britanisë së Madhe ka njoftuar se do ta njohë një shtet palestinez në muajin shtator, nëse Izraeli nuk e ndërpret fushatën ushtarake në enklavën palestineze, duke lëshuar deklaratë të ngjashme me atë të presidentit francez, Emmanuel Macron.

Në Ministrinë e Jashtme të Izraelit kanë bërë të ditur se e kundërshtojnë deklaratën e Britanisë.

Në spitalin e Shifës të qytetit të Gazës është njoftuar se janë pranuar 12 persona të vrarë të martën në mbrëmje, kur forcat izraelite hapën zjarr ndaj turmave që po prisnin kamionët me ndihma që po vinin nga pika kufitare Zikim, në veriperëndim të Gazës.

Po ashtu, sipas zyrtarëve të spitalit, 13 persona të tjerë u vranë nga sulmet ajrore në kampin e refugjatëve Jabaliya dhe në qytetet veriore Beit Lahiya dhe Beit Hanoun.

Në qytetin jugor të Khan Younisit, mjekët e spitalit Nasser kanë deklaruar se janë pranuar trupat e pajetë të 16 personave që, sipas tyre, u vranë të martën në mbrëmje përderisa po prisnin kamionët me ndihma pranë korridorit të sapo-ndërtuar Morag, i cili e ndan  Khan Younisin nga qyteti më jugor i Rafahut.

Në këtë spital kanë bërë gjithashtu të ditur se kanë pranuar trupin e një burri tjetër që u vra nga sulmi mbi një tendë në Khan Younis.

E në spitalin Awda, kanë njoftuar se janë pranuar trupat e katër palestinezëve që u vranë të mërkurën nga të shtënat izraelite pranë një pike të shpërndarjes së ndihmave që drejtohet nga Fondacioni Humanitar i Gazës (FHG).

Delvinë/ Ndezën zjarr në një zonë të pyllëzuar në fshatin Kalasë, nën hetim 3 autorët e dyshuar

Te persona janë vënë nën hetim si persona të dyshuar për zjarret në zonën e pyllëzuar në fshatin Kalasë. Dyshohet se këta persona ndezën zjarr në një zonë të pyllëzuar në fshatin Kalasë dhe si pasojë e përhapjes së flakëve, u dogjën banesa.

“* A. M., 56 vjeç, D. G., 60 vjeç dhe S. Ç., 34 vjeç, banues tĂ« tre nĂ« fshatin KalasĂ«, DelvinĂ«. Nga hetimet paraprake dyshohet se kĂ«ta shtetas, mĂ« datĂ« 24.07.2025, rreth orĂ«s 02:00, kanĂ« ndezur zjarr nĂ« njĂ« zonĂ« tĂ« pyllĂ«zuar nĂ« fshatin KalasĂ«, DelvinĂ«, ku si pasojĂ« e pĂ«rhapjes sĂ« flakĂ«ve pĂ«r disa ditĂ« me radhĂ« (24–28 korrik), zjarri ka depĂ«rtuar nĂ« fshatrat SenicĂ«, TatĂ«zat, Vergo, Kopaçez dhe nĂ« malin e GalishtĂ«s, duke shkaktuar dĂ«me tĂ« mĂ«dha materiale. Nga verifikimet paraprake rezulton se janĂ« djegur: 18 banesa (tĂ« banuara dhe tĂ« pabanuara) nĂ« fshatin SenicĂ«, 1 kishĂ«, rreth 20 mijĂ« rrĂ«njĂ« ullinj dhe 200 koshere me bletĂ«â€, njofton policia.

Në bashkëpunim me Prokurorinë vijojnë hetimet intensive për të përcaktuar dhe provuar përgjegjësinë penale të çdo shtetasi të përfshirë në këtë ngjarje, me qëllim vënien përpara përgjegjësisë së plotë ligjore të autorëve.

Vijon puna për verifikimin e plotë të të gjitha dëmeve të shkaktuara nga zjarri, në bashkëpunim me Bashkinë Delvinë dhe institucionet përgjegjëse./abcnews.al

Trump tregon arsyen e prishjes së miqësisë me Epstein

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka shpjeguar se lidhjet e tij me Jeffrey Epstein u ndërprenë pasi ky i fundit rekrutoi vajza të reja që punonin në klubin e tij privat, Mar-a-Lago.

“Epstein mori punonjĂ«se nga spa-ja ime. I thashĂ« tĂ« mos e bĂ«nte mĂ« dhe qĂ« nga ai moment pĂ«r mua gjithçka pĂ«rfundoi,” u shpreh Trump pĂ«r gazetarĂ«t gjatĂ« kthimit nga Skocia, ku u pĂ«rball me pyetje tĂ« shumta pĂ«r marrĂ«dhĂ«nien e tij me financierin e ndjerĂ«.

I pyetur nĂ«se bĂ«hej fjalĂ« pĂ«r vajza tĂ« reja, Trump konfirmoi: “Po”, duke pĂ«rmendur edhe Virginia Giuffre, e cila kishte nisur punĂ« nĂ« Mar-a-Lago nĂ« moshĂ«n 16-vjeçare. Giuffre kishte akuzuar mĂ« parĂ« si Epstein-in, ashtu edhe princin Andrew pĂ«r abuzim seksual. Ajo ndĂ«rroi jetĂ« kĂ«tĂ« vit nĂ« Australi nĂ« rrethana tĂ« cilĂ«suara si vetĂ«vrasje.

Deklarata e Trump vjen në një kohë kur Ghislaine Maxwell, bashkëpunëtorja e ngushtë e Epstein-it, është thirrur për të dëshmuar në Kongres më 11 gusht. Maxwell ka kërkuar imunitet ose falje përpara se të dëshmojë, por komisioni hetimor e ka përjashtuar këtë mundësi.

NdĂ«rkohĂ«, javĂ«n e kaluar, ShtĂ«pia e BardhĂ« bĂ«ri tĂ« ditur se Epstein u pĂ«rjashtua nga Mar-a-Lago pĂ«r shkak se “ishte i frikshĂ«m”. Kur u pyet pĂ«r mospĂ«rputhjen mes kĂ«saj deklarate dhe asaj personale, Trump tha se tĂ« dyja arsyet janĂ« “mĂ« shumĂ« a mĂ« pak e njĂ«jta gjĂ«â€.

Marrëdhëniet mes Trump dhe Epstein u ndërprenë në fillim të viteve 2000, pas një miqësie që kishte zgjatur më shumë se dhjetë vjet.

Trump është përballur me kritika për mosmbajtjen e premtimit për të bërë publike dokumentet e çështjes Epstein, përfshirë edhe listën e famshme të klientëve.

Sipas një raporti të Wall Street Journal, emri i Trump del në dokumente të Departamentit të Drejtësisë, por përfshirja e tij nuk përbën provë për ndonjë shkelje.

Ish-presidenti ka mohuar çdo akuzë dhe ka paditur gazetën për shpifje. Ai ka theksuar gjithashtu se nuk ka në plan të falë Maxwell-in, edhe pse ligjërisht ka të drejtë ta bëjë një gjë të tillë./abcnews.al

 

❌