Login
ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ« njohja e PalestinĂ«s nga Franca dhe pse ka rĂ«ndĂ«si?
Vëzhguesit theksojnë se duke njohur Palestinën, presidenti francez Emmanuel Macron shpreson të bëjë presion mbi aleatët e tij evropianë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë dhe Italinë, që të marrin një qëndrim dhe të ringjallin zgjidhjen e dështuar prej kohësh me dy shtete.
Qoftë i parë si i pamatur apo i guximshëm, vendimi i Macron për të njohur Palestinën si shtet mund të ketë disa pasoja në të ardhmen.
Presidenti francez tha në një letër drejtuar presidentit Palestinez Mahmoud Abbas se do ta formalizojë vendimin në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në shtator.
âFranca do tĂ« mbĂ«shtesĂ« zbatimin e zgjidhjes me dy shtete, Izraeli dhe Palestina, qĂ« jetojnĂ« krah pĂ«r krah nĂ« paqe dhe siguriâ, tha Macron.
âKjo zgjidhje Ă«shtĂ« e vetmja rrugĂ« pĂ«rpara qĂ« na lejon tâu pĂ«rgjigjemi aspiratave legjitime tĂ« izraelitĂ«ve, si dhe tĂ« palestinezĂ«veâ, shtoi ai.
Por çfarë do të thotë njohja e Palestinës? Pse ka rëndësi? Dhe çfarë ka të ngjarë të ndodhë?
ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ«?
Franca është vendi më i fuqishëm në Evropë që ka thënë se do të njohë një shtet palestinez, duke u bashkuar së shpejti me 147 shtetet që e kanë bërë tashmë këtë.
Ajo gjithashtu do tâu bashkohet 11 vendeve evropiane qĂ« njohin zyrtarisht shtetĂ«sinĂ« palestineze, duke pĂ«rfshirĂ« SpanjĂ«n, IrlandĂ«n, SuedinĂ«, RumaninĂ«, HungarinĂ« dhe BullgarinĂ«.
Për shumë nga këto vende, akti i njohjes do të thotë pranimi i sovranitetit dhe pavarësisë së Palestinës brenda kufijve të saj para vitit 1967 (domethënë, në Bregun Perëndimor, Gaza dhe Jerusalemin Lindor) dhe vendosja e marrëdhënieve të plota diplomatike me vendin.
Franca mĂ« pas do tâu bashkohej vendeve qĂ« tashmĂ« kanĂ« njĂ« ambasadĂ« palestineze tĂ« plotĂ«.
Pse ka (disi) rëndësi?
Franca ka popullsinë më të madhe hebraike në Evropë, si dhe popullsinë më të madhe myslimane në Evropën Perëndimore.
Si një nga themeluesit e Bashkimit Evropian, zëri i saj ka peshë të konsiderueshme jo vetëm në Evropë, por edhe në të gjithë botën.
Vendimi i saj për të njohur Palestinën ka të ngjarë të ushtrojë presion shtesë mbi Izraelin në një kohë kur fjala gjenocid përdoret nga një numër në rritje historianësh dhe ekspertësh ligjorë për të përcaktuar luftën e Tel Avivit në Rripin e Gazës.
Më herët këtë javë, më shumë se 100 organizata kryesore, përfshirë Doctors Without Borders, Amnesty International dhe Oxfam, thanë se uria është e përhapur në të gjithë Gazën.
Megjithatë, situata humanitare në terren nuk ka gjasa të përmirësohet.
Bisedimet pĂ«r armĂ«pushim tĂ« sponsorizuara nga SHBA nĂ« Doha dĂ«shtuan pasi Uashingtoni u tĂ«rhoq, duke thĂ«nĂ« se Hamasi nuk po vepronte âme mirĂ«besimâ.
âNjohja e PalestinĂ«s nga Franca i dĂ«rgon njĂ« sinjal Izraelit se po paguan njĂ« çmim politik midis aleatĂ«ve tĂ« tij pĂ«r veprimet e tij nĂ« Gazaâ, tha Martin Konecny, i cili drejton Projektin Evropian tĂ« Lindjes sĂ« Mesme nĂ« Bruksel.
âKjo gjithashtu kundĂ«rshton pĂ«rpjekjen izraelite pĂ«r tĂ« eliminuar mundĂ«sinĂ« e njĂ« shteti palestinez.â
Gjithashtu është e pamundur që një veprim i tillë të ketë ndonjë efekt ligjor, duke përfshirë marrëdhëniet tregtare me Palestinën, shkruan euronews.
Por Konecny tha se mund tĂ« pĂ«rdoret nĂ« procedurat gjyqĂ«sore nĂ« tĂ« ardhmen, nĂ« GjykatĂ«n NdĂ«rkombĂ«tare Penale ose nĂ« gjykatat kombĂ«tare âku ky argument mund tĂ« luajĂ« njĂ« rolâ.
Vëzhguesit theksojnë se Macron shpreson të ushtrojë presion mbi aleatët e tij evropianë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë dhe Italinë, që të marrin një qëndrim dhe të ringjallin zgjidhjen e dështuar prej kohësh me dy shtete, sipas së cilës do të krijohej një shtet palestinez së bashku me Izraelin në Bregun Perëndimor dhe Gaza, me Jerusalemin Lindor si kryeqytet.
Ky rregullim kishte qenë baza e negociatave izraelito-palestineze që nga marrëveshja e paqes e Oslos në vitin 1993.
âNjohja nga Macron e bĂ«n zgjidhjen me dy shtete edhe mĂ« urgjente se mĂ« parĂ«â, tha Konecny, por âmasa shtesĂ« ndaj Izraelitâ do tĂ« jenĂ« tĂ« nevojshme pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s nĂ« Gaza, si dhe zgjerimit tĂ« vendbanimeve nĂ« Bregun PerĂ«ndimor.
Ndërsa Autoriteti Palestinez ende mbështet dy shtete, Izraeli nuk e mbështet më këtë zgjidhje të konfliktit, as aleati i tij SHBA.
Në fakt, aktiviteti i vendbanimeve në Bregun Perëndimor është zgjeruar më tej në vitet e fundit, duke e bërë të pamundur krijimin e një shteti të vazhdueshëm palestinez.
Shtoni kësaj, njohjen e Jerusalemit si kryeqytet të Izraelit nga presidenti i SHBA-së Donald Trump në vitin 2017, duke bërë që ambasada amerikane të zhvendosej atje nga Tel Avivi.
Zgjidhja me dy shtete e mbështetur nga Macron duket shumë simbolike dhe e parealizueshme sipas gjendjes aktuale.
Sekretari i Shtetit i SHBA-sĂ«, Marco Rubio, gjithashtu kritikoi veprimin e Macron pĂ«r tĂ« njohur njĂ« shtet palestinez, duke e quajtur atĂ« njĂ« âvendim tĂ« pamaturâ qĂ« âi shĂ«rben vetĂ«m propagandĂ«s sĂ« Hamasit dhe pengon paqenâ.
Në të kundërt, shumë qeveri të BE-së tashmë mbështesin një zgjidhje me dy shtete, por argumentojnë se njohja zyrtare e Palestinës duhet të shkojë krah për krah me një zgjidhje afatgjatë të konfliktit në Lindjen e Mesme.
âNuk mund tĂ« pranojmĂ« mĂ« masakra dhe zi bukeâ, tha Ministri i JashtĂ«m i ItalisĂ«, Antonio Tajani.
âItalia Ă«shtĂ« nĂ« favor tĂ« zgjidhjes sĂ« dy popujve dhe dy shteteve, por njohja e njĂ« shteti tĂ« ri tĂ« PalestinĂ«s duhet tĂ« bĂ«het nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« me njohjen e njĂ« shteti tĂ« Izraelit nga palestinezĂ«t.â
Ndërsa Autoriteti Palestinez e njeh Izraelin, Hamasi nuk e njeh.
âAjo qĂ« na intereson Ă«shtĂ« paqja, jo fitorja e njĂ«rit mbi tjetrinâ, tha Tajani.
Presioni për njohjen e Palestinës është intensifikuar në Mbretërinë e Bashkuar, me kryeministrin britanik Keir Starmer që ka planifikuar të zhvillojë një telefonatë emergjente me Macron dhe kancelarin gjerman Friedrich Merz.
ĂfarĂ« vjen mĂ« pas?
Shumë analistë politikë thonë gjithashtu se lëvizja e Macron është një mjet kryesisht simbolik i politikës së jashtme që do të rriste profilin e presidentit francez, por nuk ka gjasa të rezultojë në ndonjë ndryshim në situatën në terren.
âĂshtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r politikĂ«n e jashtme tĂ« FrancĂ«s, por jo pĂ«r palestinezĂ«tâ, tha Maria Luisa Frantappie, e cila drejton Programin e Mesdheut, Lindjes sĂ« Mesme dhe AfrikĂ«s nĂ« Institutin Italian tĂ« Affari Internazionali.
âKjo do tĂ« rrisĂ« kryesisht besueshmĂ«rinĂ« e FrancĂ«sâ, tha ajo, veçanĂ«risht midis aktorĂ«ve globalĂ« tĂ« Jugut.
âRreziku Ă«shtĂ« se shumĂ« energji diplomatike do tĂ« pĂ«rqendrohet nĂ« diçka qĂ« Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht e pamjaftueshme pĂ«rballĂ« asaj qĂ« po shohim nĂ« terrenâ, tha Konecny.
Të dy analistët ranë dakord se një veprim shumë më i rëndësishëm do të ishte që Evropa, e cila historikisht është lënë mënjanë në përpjekjet për të ndërmjetësuar një zgjidhje politike të konfliktit, të rishikonte lidhjet e saj tregtare me Izraelin përmes marrëveshjes së asociimit BE-Izrael.
Por BE-ja është shumë e ndarë për këtë çështje.
MĂ« herĂ«t kĂ«tĂ« muaj, ministrat e punĂ«ve tĂ« jashtme tĂ« BE-sĂ« vendosĂ«n tĂ« shtyjnĂ« rĂ«nien dakord pĂ«r njĂ« listĂ« prej 10 opsionesh pĂ«r tâiu pĂ«rgjigjur veprimit tĂ« Izraelit nĂ« Gaza gjatĂ« njĂ« takimi tĂ« KĂ«shillit tĂ« PunĂ«ve tĂ« Jashtme.
Ata gjithashtu ranĂ« dakord tĂ« âvĂ«zhgojnĂ« nga afĂ«râ pajtueshmĂ«rinĂ« e Izraelit me njĂ« marrĂ«veshje tĂ« kohĂ«ve tĂ« fundit pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar aksesin e ndihmĂ«s humanitare nĂ« Gaza.
Së fundmi, por jo më pak e rëndësishme, një ndryshim qëndrimi do të duhet të vijë nga Gjermania.
Por, deri më tani, Gjermania nuk ka plane të ndjekë hapat e Macron.
ZĂ«dhĂ«nĂ«si i qeverisĂ« Stefan Kornelius u tha mediave gjermane se Gjermania vazhdon ta konsiderojĂ« njohjen e PalestinĂ«s si ânjĂ« nga hapat e fundit nĂ« rrugĂ«n drejt arritjes sĂ« njĂ« zgjidhjeje me dy shteteâ.
NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, qeveria gjermane Ă«shtĂ« gjithashtu âe pĂ«rgatitur tĂ« rrisĂ« presioninâ nĂ«se nuk arrihet pĂ«rparim nĂ« zgjidhjen e konfliktit. /Telegrafi/
The post ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ« njohja e PalestinĂ«s nga Franca dhe pse ka rĂ«ndĂ«si? appeared first on Telegrafi.
