Nga Gazeta ‘SI’ – Në muajin qershor, në Shqipëri janë regjistruar 1.2 mln netë qëndrime nga vizitorët vendas dhe të huaj, duke shënuar një rritje me 38% nga qershori i shkuar.
Për të njëjtën periudhë, vizitorët janë shtuar me 37%, rreth 500 mijë, vendas dhe të huaj. 19% e vizitorëve që erdhën në Shqipëri ishin nga Kosova, 13% Italia dhe 10% Polonia.
INSTAT raporton se bregdeti, në rajonin qendror dhe jugor, ishin destinacionet më të vizituara gjatë këtij muaji si për të huajt dhe për rezidentët. Hotelet mbeten alternativa e preferuar e vizitorëve të huaj, ndjekur nga modeli AirBnB dhe qëndrimet në kampingje.
Norma e shfrytëzimit të dhomave në hotele arriti në 39.5 %, krahasuar me 35.9 % në Qershor 2024.
Nga Gazeta ‘Si’– Presidenti Donald Trump e qortoi Presidentin Volodymyr Zelensky në Zyrën Ovale.
Ai i lejoi Pentagonit dy herë të ndalonte dërgesat ushtarake të paracaktuara në Ukrainë. Ai premtoi se kur të mbarojë pjesa aktuale e armatimeve, nuk do të ketë më.
Ai ka shkurtuar ose kërcënuar të shkurtojë fondet amerikane që më parë mbështesnin median dhe opozitën e pavarur në gjuhën ruse. Administrata e tij po lehtëson ngadalë dhe në heshtje sanksionet ndaj Rusisë, duke i dhënë fund “sanksioneve bazë dhe veprimeve të kontrollit të eksportit që kishin ruajtur dhe rritur presionin e SHBA-së”, sipas një raporti të pakicës në Senat .
“Çdo muaj që ai ka kaluar në detyrë pa ndërmarrë veprime ka forcuar dorën e Putinit, ka dobësuar tonën dhe ka minuar përpjekjet e vetë Ukrainës për t’i dhënë fund luftës”, shkruan senatorët Jeanne Shaheen dhe Elizabeth Ëarren në një deklaratë të përbashkët.
Shumë nga këto ndryshime kanë kaluar pothuajse pa u vënë re në Shtetet e Bashkuara. Por ato janë të njohura gjerësisht në Rusi. Sulmet e administratës ndaj Zelensky-t, evropianëve dhe Zërit të Amerikës janë festuar në televizionin rus.
Sigurisht, Vladimir Putin e di për heqjen e ngadaltë të sanksioneve. Si rezultat, presidenti rus ka bërë qartë një llogaritje: Trump, për të përdorur gjuhën që dikur i hodhi Zelensky-t, nuk ka karta.
Trump thotë se dëshiron t’i japë fund luftës në Ukrainë, dhe ndonjëherë thotë gjithashtu se është i zemëruar që Putini nuk e bën këtë. Por nëse SHBA-të nuk janë të gatshme të përdorin asnjë mjet ekonomik, ushtarak apo politik për të ndihmuar Ukrainën, nëse Trump nuk do të ushtrojë ndonjë presion diplomatik mbi Putinin ose ndonjë sanksion të ri mbi burimet ruse, atëherë dëshira e dashur e presidentit amerikan për t’u parë si një paqebërës mund të injorohet në mënyrë të sigurt.
Nuk është çudi që të gjitha afatet e negociatave të Trump për Rusinë kanë kaluar, pa asnjë efekt, dhe nuk është çudi që ftesa për në Anchorage nuk dha asnjë rezultat.
Nuk ka shumë për të thënë tjetër për takimin Trump-Putin në Alaska, përveçse të vëzhgojmë elementët e ndërthurur të tragjedisë dhe farsës. Ishte e turpshme për amerikanët të mirëprisnin një kriminel lufte famëkeq të kërkuar në territorin e tyre. Ishte poshtëruese të shihje një president amerikan të sillej si një qenush i lumtur kur takohej me diktatorin e një shteti shumë më të varfër, shumë më pak të rëndësishëm, duke e trajtuar atë si një epror.
Është torturuese të imagjinosh se sa keq e keqkuptoi i dërguari diplomatik i Trump, Steve Witkoff, një amator i paarsyeshëm, takimin e tij të fundit me Putinin në Moskë nëse mendonte se samiti i Alaskës do të ishte i suksesshëm.
Është e tmerrshme që Trump tani thotë se nuk dëshiron të shtyjë për një armëpushim, por përkundrazi për negociata paqeje, sepse formula e fundit i jep Putinit kohë të vazhdojë të vrasë ukrainas.
Është e çuditshme që raportet ruse të takimit u përqendruan në bashkëpunimin në biznes. “Partneriteti ruso-amerikan i biznesit dhe investimeve ka potencial të madh”, tha Putin sot .
Vlerësoj që shumë ukrainas, europianë dhe sigurisht amerikanë janë të lehtësuar që Trump nuk njoftoi diçka më të keqe.
Ai nuk bëri thirrje për kapitullimin e Ukrainës, apo që Ukraina të lëshojë territor. Nëse nuk ka protokolle sekrete, ndoshta disa marrëveshje biznesi, për të cilat ende nuk kemi mësuar, Anchorage ndoshta nuk do të mbahet mend si një nga vendet e krimit në histori, një Konferencë e re e Mynihut apo një Pakt Molotov-Ribbentrop.
Por ky është një standard shumë i ulët për t’u arritur.
Mënyra më e mirë për ta kuptuar Anchorage nuk është si fillimi i diçkaje të re, por si kulmi i një procesi më të gjatë. Ndërsa SHBA-të çmontojnë mjetet e tyre të politikës së jashtme, ndërsa kjo administratë shkarkon njerëzit që dinë t’i përdorin ato, aftësia për të vepruar me çdo shkathtësi do të zvogëlohet. Nga Departamenti i Thesarit te Agjencia Amerikane për Median Globale, nga Departamenti i Shtetit te Zyra e Drejtorit të Inteligjencës Kombëtare, agjenci pas agjencie po minohet, qëllimisht ose aksidentalisht, nga të emëruar politikë që janë të pakualifikuar, të pamëshirshëm ose armiqësorë ndaj misionit të tyre.
SHBA-të nuk kanë karta sepse kanë dorëzuar. Nëse do t’i luajë përsëri, do të na duhet t’i fitojë përsëri: Të armatosë Ukrainën, të zgjerojë sanksionet, të ndalojë fluturimet vdekjeprurëse të dronëve, të shkatërrojë ekonominë ruse dhe të fitojë luftën. Atëherë do të ketë paqe.
Gazeta Si – Një 41-vjeçar u arrestua gjatë një operacioni në fshatin Papër, pasi i shpallur në kërkim ndërkombëtar nga autoritetet spanjolle i akuzuar për drogë.
Sipas njoftimit zyrtar, policia tha se arrestoi E.B., 41 vjeç, teksa qarkullonte me automjet në rrugën e fshatit Papër.
Ai ishte shpallur në kërkim ndërkombëtar pasi Gjykata e Sabadellit, Spanjë, më datë 30 qershor 2025 kishte lëshuar urdhër arresti për veprat penale “Kultivimi i bimëve narkotike” dhe “Vjedhja e energjisë elektrike”.
Gazeta Si – Një 49-vjeçare, e cila ishte në masën e sigurisë “arrest shtëpiak” në Durrës, jo vetëm ka ushtruar prostitucion, por ka bashkëpunuar në një plan grabitjeje të klientit të saj, në një krim të përsëritur.
Policia thotë se ka shpallur në kërkim Alma H., dhe ka arrestuar partnerin e saj, Robert Lamnica, 40 vjeç. Sipas policisë, ky i fundit ka qenë po në “arrest shtëpiak” për të njëjtën vepër si bashkëpunëtorja e tij, në një krim të mëparshëm, për të cilin po hetoheshin nga Prokuroria e Durrësit dhe ishin marrë nën akuzë prej muajit prill.
Operacioni është koduar “Last Threat”, ndërsa sipas hetimeve, të dy e kanë kryer veprën e vjedhjes së celularit dhe një shume parash një klienti 44-vjeçar. Marrëdhëniet seksuale ishin ofruar në banesën e të dyshuarës.
“Specialistët për Hetimin e Krimeve të Komisariatit të Policisë Durrës arrestuan në flagrancë shtetasin R. L., 40 vjeç, banues në fshatin Shënavlash, dhe shpallën në kërkim shtetasen A. H., 49 vjeçe, banuese në Durrës. 49-vjeçarja, ndërkohë që ishte me masë sigurie “arrest në shtëpi”, dyshohet se i ka ofruar marrëdhënie seksuale, kundrejt pagesës, në banesën e saj, një 44-vjeçari. Në këtë banesë, shtetasi R. L. i ka marrë me dhunë 44-vjeçarit, celularin dhe një shumë parash”, bëri me dije policia.
Në operacionin e muajit prill të këtij viti, dy persona u arrestuan nga policia e Durrësit, pasi merreshin me prostitucion dhe më pas i kërcënonin klientët me thikë për t’u marrë para.
Në pranga ka rënë edhe një person tjetër, pasi gjatë kontrollit iu gjet një sasi lënde narkotike kokainë të ndarë në doza gati për shitje. Të arrestuarit në atë aksion ishin Robert Lamnica, Armand Hysa dhe 49-vjeçarja Alma H.
Policia njoftoi se të dyshuarit i kërcënonin klientët e tyre duke u bërë shantazh nëpërmjet publikimit edhe të fotografive, ose dhe i grabisnin me dhunë, si në rastin e fundit me klientin 44-vjeçar.
Nga Gazeta “SI”- Bolonja çdo verë shndërrohet në një sallë gjigande kinemaje nën qiell të hapur. Piazza Maggiore, sheshi kryesor i qytetit, mirëpret mijëra spektatorë për të ndjekur filma klasikë, restaurime të rralla dhe ngjarje unike, në kuadër të festivalit të famshëm “Sotto le stelle del cinema” ( Nën yjet e kinemasë)
Eventi zhvillohet këtë vit nga 16 qershori deri më 14 gusht 2025, për gjithsej 56 netë filmash. Programi ndërthuret shpesh me festivalin prestigjioz Il Cinema Ritrovato, duke sjellë jo vetëm filma artistikë e të dashur për publikun, por edhe restaurime të jashtëzakonshme dhe kinekoncerte të shoqëruara nga muzikë live.
Një nga veçantitë e këtij festivali është se hyrja është falas për të gjithë. Shfaqjet mbahen në gjuhën origjinale, të shoqëruara me titra në italisht dhe anglisht, duke e bërë përvojën të aksesueshme për vizitorë nga e gjithë bota. Atmosfera shpesh përshkruhet si “magjike”, e krahasuar me një prej kinemave më të bukura në botë.
Edicioni i këtij viti ka thyer çdo rekord me rreth 230 mijë spektatorë që morën pjesë në shfaqje, me një mesatare prej 4 100 spektatorësh çdo mbrëmje, edhe në netët kur shiu nuk mungoi. Ky numër e kthen Piazza Maggiore në një nga sallat më të mëdha e më të gjalla të kinemasë botërore.
Gazeta Si – Për herë të parë në njëzet vjet, Bolivia nuk do të ketë një president të krahut të majtë. Në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale të së dielës, me 90 përqind të votave të numëruara, dy kandidatët më të njohur janë senatori i qendrës Rodrigo Paz Pereira (aktualisht me 32 përqind) dhe ish-presidenti i krahut të djathtë Jorge Quiroga (27 përqind).
Kështu, Pereira dhe Quiroga do të kalojnë në një balotazh zgjedhor, të planifikuar për 19 tetor, ndërsa të gjithë kandidatët e krahut të majtë, të cilët kishin garuar në një garë të ndarë, do të përjashtohen.
Surpriza më e madhe ishte senatori qendror-djathtas Rodrigo Paz Pereira, 57 vjeç, i cili filloi fushatën me vetëm 3% mbështetje, por tani kryeson me 32.1% të votave paraprake. Në vend të dytë është Jorge “Tuto” Quiroga, ish-president dhe kandidat i djathtë, me 26.9%.
Rodrigo Paz pas publikimit të rezultateve paraprake në La Paz, 17 gusht
Fushata e balotazhit pritet të dominohet nga kriza ekonomike më e thellë në 40 vite, mungesa e dollarëve dhe karburanteve, si dhe inflacioni në rritje.
Presidenti aktual Luis Arce nuk kandidoi dhe zgjodhi ministrin e tij të Brendshëm, Eduardo del Castillo, i cili mori vetëm 3.15% të votave.
Shumë vota u shpallën të pavlefshme, 19.1%, kryesisht si formë proteste kundër ndalimit të ish-presidentit Evo Morales të kandidojë përsëri. Biznesmeni Samuel Doria Medina, i cili kryesonte sondazhet për pjesën më të madhe të fushatës, u rendit i treti dhe njoftoi mbështetjen e tij për Paz Pereira në rundin e dytë.
Më e larta mes kandidatëve të majtë ishte Andrónico Rodríguez, 36 vjeç, i cili u rendit i katërti me vetëm mbi 8%. Procesi zgjedhor u monitorua nga mbi 2,500 vëzhgues nacionalë dhe ndërkombëtarë, përfshirë Bashkimin Evropian dhe Organizatën e Shteteve Amerikane, dhe u zhvillua kryesisht pa incidente, përveç disa situatave të izoluar, si sulmet ndaj Rodriguez gjatë votimit.
Nga Gazeta Si – Sulmuesi dardan është kthyer tek Hoffenheim. Pas huazimit tel Elversberg (me të cilin mund të ishte promovuar mes më të mirëve), Asllani e vazhdoi aty ku e la në Bundesliga 2.
Hansa Rostock provoi aftësitë e tij në shënimin e golave kur Hoffenheim u kualifikua në fundjavë në raundin e dytë në Kupën e Gjermanisë.
Në pokerin e miqve ishte i pranishëm edhe Fisnik Asllani me golin e 3.
Nga Gazeta Si – Sulmuesi kuqezi që luan për Bodrum në Ligën e parë turke ishte heroi i skuadrës së tij në raundin e dytë në sezonin e ri.
Në transfertën ndaj Sivasspor ai zhbllokoi sfidën me golin që shërbeu për një pike të rëndësishme të miqve që objektiv kryesor kanë rikthimin mes më të mirëve.
Seferi shënoi golin e pare sezonal ndërsa Bodrum mori barazimin e dytë.
Nga Gazeta ‘Si’- Viti i ri shkollor për arsimin bazë dhe të mesëm do të nisë më 8 Shtator 2025 dhe mbyllet më 12 qershor 2026.
Për maturantët, mësimi do të mbyllet më 25 maj 2026, ndërsa provimet janë parashikuar mes datave 1-26 qershor. Për klasat e 9-ta, provimet do të mbahen në 15:26 qershor 2026.
Sa i përket regjistrimeve, për klasat e para dhe të dhjeta do të vijojnë deri më 31 gusht.
Gazeta Si – Sali Berisha, kritikoi Këshillin e Lartë Gjyqësor dhe Këshillin e Lartë të Prokurorisë për mungesën e reagimit pas sulmeve të Kryeministrit Edi Rama ndaj një prokuroreje dhe një gjykatësi disa ditë më parë.
“Edi Rama sulmoi me egërsinë më të madhe një prokurore me mbiemrin Gjeli, e cila në mënyrë absolute kishte zbatuar pikë për pikë atë që kërkohej në raportin e policisë së Shkodrës. Dhe pas prokurores Gjeli që nuk la turfullim pa bërë kundër saj, iu vërsul një gjykatësi tjetër, në mos gabohem, Balliu mbiemër, për fajin e vetëm që ky gjykatës me karakter për ligjin, kishte zbatuar pikë për pikë vendimin e qeverisë, u shpreh Berisha nga godina e SPAK, ku zbatoi masën e – detyrimit për praqitje’ – Ky gjykatës, në përputhje me vendimin, i cili i njihte shkelësit e ligjit të drejtën e parablerjes me firmë të Edi Ramës, kishte vendosur masën e sigurisë, sepse Edi Rama pavarësisht nga pafytyrësia e tij, kërkonte që gjykatësi të mbajë dy standarde, njëherë ta zbatojë dhe njëherë të mos e zbatojë. Tani ky, i vërsulet gjykatësit, një djalë i ri ai, me fjalët e një ordineri, jo të një kryeministri, jo i pacipë, jo këto e ato”, tha Berisha, pasi doli nga SPAK, ku ishte paraqitur në zbatim të masës së sigurisë.
“A dëgjuat ju, dy sulme të egra, a dëgjuat ju një fjalë të vetme nga dy institucionet kryesore të drejtësisë, të cilat detyrimisht duhet të merrnin në mbrojtje këto individë sepse kishin zbatuar ligjin. Asnjë fjalë, heshtje varri. Ndërkohë që kur unë denoncoja lidhjet me krimin të Altin Troplinit, ata lëshonin kilometra deklarata në mbrojtje të Gjokës apo Troplinit”, shtoi ai.
Në fillim të korrikut, Rama kritikoi prokuroren e Shkodrës Elsa Gjeli për mënyrën se si kishte trajtuar çështjen e ndërtimeve të ngritura në Theth, të cilat u prishën pas aksionit të IKMT-së.
Kryeministri tha se Gjeli duhet të kishte nisur një çështje penale dhe paralajmëroi kallëzim ndaj saj dhe të gjithë Prokurorisë së Shkodrës pranë Këshillit të Lartë të Prokurorisë.
Elsa Gjeli reagoi, duke dërguar një shkresë për KLP-në, ku kërkonte mbrojtje për pavarësinë e magjistraturës dhe ishte e gatshme të përgjigjej para çdo institucioni.
Më 1 gusht, Rama kritikoi gjyqtarin e Gjykatës Administrative, Hazbi Balliu, për një vendim që kishte të bënte me sigurimin e një pallati të konfiskuar, vendim që, sipas Ramës, ishte absurd duke marrë parasysh legjislacionin që ai vetë kishte miratuar më parë.
Nga Gazeta ‘SI’ – Ditën e sotme, 18 gusht 2025, maturantët në të gjithë vendin që kanë aplikuar në degën e mjekësisë, do t’i nënshtrohen testimit, që zhvillohet në Qendrën e Shërbimeve Arsimore, në Tiranë.
Provimi kryhet në mënyrë elektronike, çka do të thotë se rezultatet merren në kohë reale.
Këtë vit janë në 1.202 kandidatë që garojnë, rreth 41^% më pak se vitine shkuar.
Sa i përket numrit të kuotave, janë 446 për maturantët brenda vendit, por në total Universiteti i Mjekësisë ka 500 kuota për vitin akademik 2025-2026. Por, pjesa tjetër e kuotave janë për kandidatët jashtë trojeve.
Provimi i sotëm u jep maturantëve 30% në total, ndërsa 70% ata e marrin nga rezultatet e Maturës Shtetërore.
Nga Gazeta ‘SI’ – Ende në fazë konsultimi, Kodi i ri Penal është pritur me rezerva nga ligjvënësit dhe gjyqësori, të cilët janë të shqetësuar për shkelje të të drejtave.
Së fundmi, edhe shoqata e profesionistëve të lirë, APL, ka kritikuar Kodin, duke i kërkuar qeverisë rishikim të draftit, duke respektuar mbrojtjen e lirisë ekonomike dhe lirisë së fjalës.
Duke ngritur shqetësimin për zgjerimin e panevojshëm të ndërhyrjes penale në fusha që tradicionalisht janë trajtuar nga e drejta civile apo administrative, APL në një letër drejtuar ministrit Ulsi Manja, sjell në vëmendje disa nene që sipas tyre mund të sjellin pasoja negative në marrëdhëniet mes bizneseve.
Neni 537, që penalizon “tarifat e papërshtatshme të shërbimit”, duhet të rishikohet me prioritet, pasi në një ekonomi tregu, çmimet përcaktohen nga marrëdhënia kërkesë–ofertë dhe natyra e shërbimit, jo nga sanksione penale. Nocioni është i paqartë dhe rrezikon të penalizojë ofruesit e shërbimeve, duke ndërhyrë në mënyrë të panevojshme në marrëdhënie kontraktuale që tradicionalisht trajtohen nga e drejta civile ose administrative.
Neni 604 që parashikon se mospagimi, brenda afatit ligjor, i detyrimeve tatimore të vetëdeklaruara përbën kundërvajtje penale, e dënueshme me gjobë ose burgim deri në një vit, por pa dalluar ndërmjet vonesave të paqëllimshme dhe shmangies së qëllimshme;
Neni 625, mund të penalizojë konkurrencën e ligjshme në marrëdhënie tregtare, duke e penalizuar ofertën në prani të një marrëveshjeje paraprake.
Gjithashtu, ata ngrenë shqetësimin edhe për nene të tjera për shpifjen, ndikimin në pavarësinë e gjykatësve etj.) rrezikojnë se do të dobësojnë rolin mbikëqyrës të medias dhe do të rrezikojnë transparencën në një shtet ligjor funksional.
Aleanca kërkon që procesi i miratimit të Kodit të mos nxitohet, por të shoqërohet me konsultime të gjera dhe gjithëpërfshirëse, ku të përfshihen profesionistë të drejtësisë, përfaqësues të biznesit dhe shoqërisë civile.
Profesionistët e APL shprehen të gatshëm të kontribuojnë me ekspertizë dhe propozime konkrete, duke theksuar se kjo reformë duhet të shërbejë për të ndërtuar një sistem më të drejtë, efikas dhe në përputhje me standardet europiane.
Nga Gazeta “SI”- Romani “Ferma e kafshëve” (“Animal Farm”), i botuar në vitin 1945 nga George Orwell, mbush sot 80 vjet.
Çdo student i historisë ose i politikës e di se kjo vepër nuk ka të bëjë drejtpërdrejt me kafshët. Sigurisht, personazhet kryesore janë derrat dhe kuajt, por siç na shpjegohet, fabula në të vërtetë është një alegori për Bashkimin Sovjetik dhe mënyrën se si idealet e komunizmit u deformuan nën sundimin e korruptuar të Josif Stalinit.
Vetë Orwell, i përfshirë në brezin e autorëve britanikë që flisnin hapur dhe pa drojë, nuk e kishte dëgjuar ende teorinë e Roland Barthes mbi “vdekjen e autorit” idenë se fjalët duhet të flasin vetë dhe qëllimet e autorit nuk kanë rëndësi. Megjithatë, Orwell e shpjegoi qartë se romani duhej lexuar si një rrëfim politik.
Po sikur t’i marrim kafshët më seriozisht?
Orwell e shkroi këtë vepër të shkurtër dhe tronditëse në një kohë kur konsiderohej shkencërisht e papranueshme që kafshët të kishin mendime ose ndjenja. Që nga viti 1859, kur Çarls Darvini theksoi lidhjen e ngushtë mes njerëzve dhe specieve të tjera, kishte një mundësi për të reflektuar mbi ngjashmëritë e thella mes tyre. Por në kohën e Orwell, psikologët e kafshëve këmbëngulnin në ekzistencën e një hendeku të pakalueshëm midis “njerëzve” dhe “kafshëve”.
George Orwell
Antropologët dhe studiuesit e shkencave shoqërore e përdorën shpesh këtë ndarje. Në vitin 1962, Claude Lévi-Strauss shkroi se kafshët “janë të mira për të menduar”, pra se përmes besimeve njerëzore rreth tyre mund të zbulohen vlerat e fshehura të shoqërisë. Sot, në epokën e krizës mjedisore dhe zhdukjes masive të specieve, kjo duket një qasje e kufizuar. Studimet bashkëkohore e kundërshtojnë idenë se kafshët ekzistojnë vetëm si burim për njerëzit.
Në të vërtetë, shumë kultura në botë kanë tradita të hershme të bashkëjetesës me kafshët, duke i njohur ato si qenie me personalitet dhe inteligjencë. Shoqëritë që jetojnë pranë specieve të tjera, madje edhe kur i gjuajnë, kanë zhvilluar aftësi për të kuptuar sjelljet e tyre në mënyrë të thellë.
Një projekt akademik në Britaninë e Madhe, i quajtur “Rimendimi i fabulave në epokën e krizës mjedisore”, po eksploron pikërisht këtë marrëdhënie. Ai synon të sjellë bashkë studiues, shkrimtarë e artistë për të krijuar përfytyrime të botëve të ndryshme të specieve , nga kuajt e deri te sorrat, minjtë apo merimangat , në mjedise gjithnjë e më të pasigurta.
Orwell dhe vuajtja e kafshëve
Në kohën e Orwell bujqësia industriale nuk ishte përhapur në përmasa të mëdha dhe njerëzit kishin ende njohuri të thella për kafshët. Shkrimi i tij i vitit 1936 mbi vrasjen e një elefanti në Birmani dëshmon shqetësimin e tij për vuajtjen e një kafshe reale.
Edhe në Fermën e Kafshëve, nisja e rrëfimit është pikërisht vuajtja e kafshëve nën sundimin e një fermeri mizor. Derr i moshuar, Plaku Major, i paralajmëron kafshët: “Secili prej jush do të japë jetën e vet në punë të lodhshme e të kotë.” Pavarësisht mëvonë tradhtisë së derrit Napoleon, kauza e kafshëve mbetet e drejtë dhe tirania njerëzore shihet si armiku i tyre i përhershëm.
Ëndrrat e kafshëve
Revolucioni i Orwell-it nis me ëndrrën e Plakut Major, i cili sheh një botë ku njeriu nuk ekziston më dhe kafshët jetojnë të lira. Një ide e tillë, në shekullin XX, konsiderohej absurde: kafshë që ëndërrojnë? Por çdo pronar qeni e di se kafsha e tij sheh ëndrra. Për dekada, shkenca e mohoi këtë realitet.
Në librin How Forests Think (2013), antropologu Eduardo Kohn argumenton se kafshët mendojnë, imagjinojnë dhe projektojnë të ardhmen e tyre, një aftësi themelore për mbijetesën. Ai përshkruan sesi një majmun duhet të interpretojë tingujt e pyllit për të kuptuar nëse e pret rreziku apo jo. Kështu, bota e kafshëve është po aq e mbushur me kuptim sa edhe ajo e njerëzve.
Në Fermën e Kafshëve, ëndrrat përsëriten gjatë gjithë rrëfimit, por gradualisht zhduken kur fjalët marrin vendin e tyre. Rregullat e shkruara në hambar ndryshohen një nga një, duke justifikuar korrupsionin e derrave. Fjalët manipulojnë kujtesën dhe e deformojnë të kaluarën, duke e lënë botën e kafshëve pa ëndrra dhe pa shpresë.
Nga Gazeta ‘Si’- Për sa kohë EUR/USD do të tregtohet mbi vlerën 1.169 trenda do të jetë rritëse me target 1.18. Tregtimi nën vlerën 1.168 hap rrugën për testimin e suportit 1.159.
Për sa kohë GBP/USD do të tregtohet mbi vlerën 1.353 trenda do të jetë pozitive drejt rezistencës 1.365. Tregtimi nën vlerën 1.353 do të ndiqej nga rënie e mëtejshme me objektiv 1.347.
Për sa kohë USD/JPY do të tregtohet nën vlerën 147.6 trenda do të jetë negative me target 145.2. Tregtimi mbi vlerën 147.6 do të pasohej nga rritje e mëtejshme drejt rezistencës 148.2.
Për sa kohë DOW JONES do të tregtohet mbi vlerën 44850 trenda do të jetë pozitive me objektiv 46300. Tregtimi nën vlerën 44850 do të pasohej nga tentativa e testimit të suportit 43850.
Për sa kohë CRUDE OIL do të tregtohet nën vlerën 63.4 trenda do të mbetet negative me target 61. Tregtimi mbi vlerën 63.4 e avancon rritjen drejt rezistencës 64.
Për sa kohë BTC/USD do të tregtohet nën vlerën 118200 trenda do të jetë korrektuese me target 115000. Tregtimi mbi vlerën 118200 e avancon rritjen drejt rezistencës 119000.
Gazeta Si – Në 24 orët e fundit, autoritetet kanë evidentuar 23 vatra zjarri në të gjithë Shqipërinë. Nga këto, 16 janë shuar plotësisht, katër vijojnë të jenë aktive, ndërsa tre janë në monitorim të vazhdueshëm.
Vatrat e shuar përfshijnë zona si Gramsh, Vlorë, Skrapar, Durrës, Krujë, Memaliaj, Shkodër, Patos, Delvinë dhe Elbasan.
Vatrat aktive ndodhen kryesisht në Bulqizë, Fushë Arrëz, Kolonjë dhe Delvinë, ku forcat zjarrfikëse, pyjore, bashkiake dhe Forcat e Armatosura po ndërhyjnë për të neutralizuar flakët dhe për të mbrojtur komunitetet.
Agjencia Kombëtare e Mbrojtjes Civile dhe strukturat vendore apeluan për bashkëpunim nga banorët dhe vazhdojnë patrullimin dhe mbikëqyrjen e zonave të rrezikuara.
Gazeta Si – Ish-kryeministri dhe kreu i Partisë Demokratike, Sali Berisha, u paraqit këtë të hënë në ambientet e SPAK, në zbatim të masës së sigurisë “detyrim paraqitjeje”, të vendosur nga gjykata, pasi është marrë si i pandehur për aferën e klubit sportiv “Partizani”.
Pasi doli nga ambientet e e SPAK-ut, Berisha dha edhe një deklaratë pë mediat, ku nuk i kurseu akuzat ndaj kryeprokurorit të SPAK-ut, Altin Dumani.
“250 urdhra-arreste s’janë ekzekutuar, janë njoftuar krerët e karteleve. U bëj thirrje gazetarëve të merren me informacionet e këtij institucioni, të mos bien pre e mashtrimeve të tyre. 34 ton kokainë, 6.5 miliardë euro. Asnjë gram nuk është kapur në Shqipëri, dezinformojnë, mashtrojnë se u kapën 17 tonelata. Theksova këtë moment, se nëse Altin Troplinin po e dekoronte Elvis Doçi, pikërisht për këtë bashkëpunim kriminal të ngushtë, mes personave të caktuar, një pjesë është edhe policia. Rastet janë flagrante, që akuzohen vetë këta prokurorë, kjo paraqet një problem madhor për rendin dhe sigurinë. Padrinot janë të lirë”, deklaroi Berisha.
Dosja “Partizani” do të gjykohet më 18 shtator, ku përfshihen akuzat për korrupsion e pastrim parash, për Berishën, dhëndrin e tij Jamarbër Malltezi dhe tre persona të tjerë.
Berisha akuzohet se gjatë kohës që mbante postin e kryeministrit ka ndërmarrë veprime konkrete për miratimin e ligjeve dhe akteve nënligjore, nga të cilat ka përfituar dhëndri i tij, Jamarbër Malltezi, në ndërtimin e pallateve mbi truallin e ish-kompleksit sportiv Partizani.
Edhe vetë Malltezi përballet me akuza për korrupsion dhe pastrim parash. Sipas SPAK, ai ka përfituar në mënyrë të paligjshme rreth 5.4 milionë euro përmes një projekti ndërtimi, përfitime të cilat lidhen me vendime të marra nga qeveria e drejtuar në atë kohë nga vjehrri i tij
Nga Gazeta ‘Si’– Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, i është drejtuar kombit përmes një fjalimi të gjatë e të ashpër ku ka komentuar situatën e rënduar të sigurisë në vend pas një vale trazirash dhe dhune në disa qytete, përfshirë Valjevon, Beogradin dhe Novi Sadin.
Në një mesazh dramatik, ai ka paralajmëruar “vendime të papritura” nga shteti në ditët në vijim, duke theksuar se Serbia do të përballet vendosmërisht me çdo formë të dhunës dhe terrorizmit.
“Ngjarjet në Valjevo ishin të tmerrshme, pak më pak në Beograd, dhe po aq të rënda në Novi Sad. Duhet të themi të vërtetën nuk ishte protestë, ishte sulm i organizuar. Në ditët në vijim do të shihni një reagim shtetëror ndryshe nga çdo herë tjetër. Ne nuk do të lejojmë më që bandat të sundojnë rrugët”, tha Vuçiç.
Sipas Vuçiçit, brenda 10 ditëve do të arrestohen të gjithë personat që kanë marrë pjesë në veprimet e dhunshme. Ai theksoi se autoritetet janë duke analizuar pamjet filmike dhe po identifikojnë individët përgjegjës.
“Një pjesë e mirë e atyre më agresivëve do të kapen dhe do të përgjigjen. Ne do të rikthejmë rendin në çdo mënyrë.”
Këtë deklaratë e pasoi një paralajmërim i fortë për një akt të mundshëm ekstrem nga ana e protestuesve.
“Pyetja ime për të gjithë është: Kë do të djegin sonte? Dhe paralajmërimi im për njerëzit është se është çështje ditësh para se të vrasin dikë. Nuk po e ekzagjeroj! Të gjitha veprimet e tjera janë kryer, e vetmja gjë që u ka mbetur është vrasja. Dhe pastaj do të thonë: qytetarët e revoltuar e bënë këtë në mënyrë paqësore”, deklaroi ai.
Presidenti nuk kurseu as kritika ndaj drejtësisë dhe mediave opozitare në Serbi.
“Prokurorët sillen sikur nuk e njohin ligjin. Po e lexoj nenin 331 të Kodit Penal – ky është terrorizëm i pastër! Nuk mund të bëjmë sikur s’po ndodh asgjë”, nënvizoi Vuçiç.
Dalja e Vuçiç para mediave erdhi pasi gjatë ditëve të fundit, disa qytete serbe janë përballur me trazira të rënda, të shoqëruara me zjarrvënie, sulme ndaj objekteve publike dhe përplasje me forcat e sigurisë dhe mbështetësit e partisë së Presidentit, SNS.
Sipas Vuçiç, aktet e dhunës i kanë kaluar përmasat e një proteste dhe ai i cilëson si “akte terroriste”, që sipas tij, kanë për qëllim destabilizimin e vendit. Presidenti akuzon “elementë të organizuar” dhe “mbështetje të huaj” për përkeqësimin e situatës, ndërkohë që thekson se ata që e shmangin dialogun me institucionet vendase dhe bashkëpunojnë me qarqe të jashtme, synojnë “përmbysjen e Serbisë”.
Gazeta Si – “Nuk do të shkojmë përtej katër rajoneve”. Në pranverën e kaluar, gjatë një videokonference me Ministrinë e Jashtme, Vladimir Putin deklaroi se Rusia do të ndalte pretendimet e saj tek territoret tashmë të aneksuara në Federatë me referendumin e mbajtur në shtator 2022.
Por në atë rast shtoi edhe një detaj të rëndësishëm. Presidenti refuzoi me forcë hipotezën e një “ngrirjeje” të konfliktit në Ukrainë, një ndalim armiqësish në stilin “korean”, pa asnjë njohje të realiteteve të reja të krijuara në terren.
Lista e pretendimeve
Tani dihet qartë se çfarë kërkon Moska për të ndalur luftimet dhe për të arritur paqen. Në thelb, bëhet fjalë për tërheqjen e Ukrainës nga Luganski dhe Donetsku, dy rajonet që përbëjnë Donbasin, duke përfshirë zonat që ende nuk janë nën kontrollin e ushtrisë ruse, si dhe njohjen e kufijve përgjatë vijës aktuale të frontit në rajonet Zaporizhia dhe Kherson.
Këto janë kërkesa të lexueshme lehtësisht. Por çështja bëhet më e ndërlikuar me kërkesat që nuk lidhen drejtpërdrejt me territorin: “angazhim” për të mos sulmuar territore të tjera ukrainase apo shtete të tjera; njohja e rusishtes si një nga gjuhët zyrtare në Ukrainë; liria e fesë për Kishën Ortodokse Ruse; njohja e Krimesë, e pushtuar që prej vitit 2014; dhe më në fund, heqja e sanksioneve të vendosura nga Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian dhe vende të tjera. Lëshimi më i madh që Rusia do të vinte në tryezë do të ishte pranimi i kërkesës së Ukrainës për të pasur “garanci sigurie” të ngjashme me ato të Nenit 5 të NATO-s, por pa hyrjen e Kievit në Aleancën Atlantike.
Për ta siguruar këtë, Kremlini ka kërkuar që garantuesit të mos jenë vetëm SHBA dhe shtetet evropiane, por edhe vende të tjera, si Kina.
Pikërisht sepse disa letra janë vendosur mbi tryezë, lind pyetja se çfarë kërkon realisht Rusia dhe cilat janë objektivat e saj të vërteta.
Njëri prej tyre, pas samitit në Alaskë, shfaqet edhe më qartë: rikthimi i Rusisë në një rol të plotë ndërkombëtar, pa paguar më tej koston për luftën në Ukrainë.
Në këtë kuptim, duket se ka një bazë për zërat e shpërndarë njëzëri nga kanalet Telegram pranë Kremlinit: Putin i ka vendosur Trump-it një kusht të ri për një marrëveshje paqeje me Kievin – heqjen e të gjitha akuzave mbi të cilat bazohet urdhër-arresti i Gjykatës Penale Ndërkombëtare në Hagë.
Sipas këtyre burimeve, Putin ka shpjeguar se ky pengesë e ndalon të udhëtojë edhe në disa vende miqësore, si Afrika e Jugut ose Brazili.
Armiku i madh
Risia më e madhe në lidhje me mundësitë e lëshimeve ruse është ajo e bërë publike dje nga Steve Witkoff. Sipas të dërguarit të Trump, Kremlini mund të “sanksionojë ligjërisht” angazhimin për të mos sulmuar shtete evropiane, madje duke e futur këtë klauzolë edhe në Kushtetutë.
Por duket e vështirë që Rusia të pranojë një kusht të tillë. Putin vetë ka deklaruar shpesh se “është një marrëzi”. Herën e fundit e tha në Forumin Ekonomik të Shën Petërsburgut: “Legjenda se Rusia do të sulmojë shtetet e NATO-s është një gënjeshtër e pabesueshme. Një delir i vërtetë, të cilit nuk i besojnë as ata që e thonë”.
Sigurisht, Moska synon edhe “ndryshimin e regjimit” në Kiev. Është një çështje e hapur. Gjatë konferencës për shtyp në Anchorage, pasi tha se shpreson që Ukraina dhe Evropa të mos tentojnë të prishin negociatat “me provokime e intriga”, Putin la mënjanë disa shënime. Ndoshta nuk deshi të hynte në detaje.
Por Zelensky mbetet armiku i tij i madh, njeriu që e ka sfiduar hapur. Vështirë që kjo çështje të mbetet pezull.
Akt besimi
Krahasuar me fjalimin programatik të 14 qershorit 2024, ku formuloi “një tjetër propozim konkret dhe real për paqen”, presidenti rus nuk ka ndryshuar shumë.
Denazifikimi mbetet një koncept i paqartë dhe parimor, ndërsa tema e demilitarizimit do të rishfaqet gjatë bisedimeve, duke u përpjekur të përcaktohen sasi dhe kategori të sakta të armatimeve që Kievi mund të mbajë.
Megjithëse ka sinjale për këtë mundësi, pika mbi të cilën Moska vështirë se lëshon është prania e trupave evropiane.
Sepse objektivi përfundimtar mbetet një Ukrainë “neutrale dhe jashtë blloqeve”, siç e tha Putin më 14 qershor.
Në këmbim të gjithë kësaj, mbetet premtimi për t’u sjellë mirë dhe për të respektuar kufijtë e rinj. Por për ta besuar këtë, në mungesë të një angazhimi kushtetues, duhet shumë besim. Pas 24 shkurtit 2022, pothuajse një akt besimi
Nga Gazeta “SI”- Honoré de Balzak, një nga shkrimtarët më të mëdhenj të shekullit XIX, lindi më 20 maj 1799 në Tours. Ai është krijuesi i veprës monumentale Komedia Njerëzore, një univers i gjallë ku përzihen fisnikë, borgjezë, mashtrues e kontesha, duke i dhënë letërsisë evropiane një pasuri personazhesh e temash të papërsëritshme.
Në një kohë kur romani nuk gëzonte prestigj, Balzaku iu përkushtua prozës me këmbëngulje, duke e ngritur atë në një art të madh. Pena e tij përshkruan me realizëm të mprehtë pasionet, ambiciet dhe plagët e shoqërisë franceze.
Sharl Bodleri do të thoshte se “të gjitha personazhet e tij janë të pajisur me zjarrin jetësor” , një reflektim i pasionit që e përshkonte edhe vetë autorin.
Edhe pse jeta e tij nuk ishte e lehtë mes vështirësish ekonomike, dështimeve dhe lodhjes së pafundme Balzaku mbeti një krijues i palodhur: romancier, gazetar, botues, kritik, sipërmarrës. Ai ndërtoi me vullnet dhe disiplinë një “katedrale librash”, që sot mbetet një nga dëshmitë më madhështore të letërsisë botërore.
Honore De Balzak
Balzaku u shua në Paris, më 18 gusht 1850, por trashëgimia e tij letrare vazhdon të ndriçojë botën e ideve dhe artit. Ai mbetet një dëshmitar i pakrahasueshëm i shpirtit njerëzor dhe një monument i pavdekshëm i letërsisë franceze.
Dhimbja e Hygoit për vdekjen e Honore De Balzak
Ishte mbrëmja e 18 gushtit të vitit 1850. Viktor Hygo kishte pak kohë që ishte bërë mik i Balzakut, tregon Stefan Cvajg, një mik i mirë, një mik që e përcolli deri në pragun e fundit tokësoren e këtij “shenjtori” pa altar. Ishte ai, që do të mbetej kontakti i fundit i një gjeniu. Një gjeni që do të fliste dhe do të kujtonte për një gjeni tjetër.
***
I rashë ziles. Hëna doli përmes reve. Rruga ishte e shkretë. Nuk u duk njeri. I rashë ziles për herë të dytë. U hap dera. U duk një shërbyese me një qiri në dorë.
“Ç’dëshironi zotëri?”
Ajo po qante. I tregova se kush isha. Më lanë të hyja në sallonin që ndodhej në katin e parë, ku mbi konsolë, përballë oxhakut është busti i madh prej mermeri i Balzakut, vepër e David D’Anzherit. Një qiri po digjej në tryezën e shtrenjtë në mes të sallonit, këmbëzat e së cilës përbëheshin nga gjashtë statueta të lara në flori, dhe të punuara me shijen më të hollë që bëhet. Hyri edhe një grua tjetër. Edhe ajo po qante.
“Ai po mbaron. Zonja Evelin iku në vendin e saj. Mjekët që dje i humbën shpresat. Ai ka një plagë në këmbën e majtë, i’u bë gangrenë. Mjekët s’dinë ç’të bëjnë. Hidropozia shkakton ënjtjen e këmbës. Mishi dhe lëkura duken si të prishura, prandaj është e pamundur të bëhet injeksion. Këtu e një muaj të shkuar zotëria u pengua në një mobilie të skalitur dhe u dëmtua. Që në orën 9 të mëngjesit ai nuk po flet më. E ëma dërgoi të thërriste një prift. Ai erdhi dhe e mirosi. Zotëria bëri një shenj që e kuptoi se ç’ndodhi. Pas një ore ai i dha dorën zonjës Dë Syrvil, së motrës. Ai ka që në orën 11 që po gulçon. Sontë mbaron. Në dëshironi, unë shkoj e thërras zotin Dë Survil. Ai s’ka rënë akoma për të pushuar”. dhe gruaja doli.
Unë prita disa çaste. Qiriri mezi ndriçonte mobilieritë e salloni dhe tablotë e mrekullueshme të Porbusit dhe të Holbanit që vareshin mureve. Busti i mermertë tundej në gjysmerrësirë si fantazma e një njeriu që po vdes. Një erë kufome mbushte shtëpinë. Hyri zoti Dë Syrvil dhe mi vërtetoi të gjithë ato që më kishte thënë shërbëtorja.
Ne kaluam nëpër korridor, i ngjitëm shkallët e shtruara me sixhade të kuqe dhe të stolisura me statueta, me vazo, me tabllo mureve. Prapë kaluam nëpër një korridor ku pash një derë të hapur. Dëgjova një gulç të fortë ogurzi.
Viktor Hygo
Hyra në dhomën e Balzakut. Shtrati i tij ishte në mes të dhomës. Ishte një shtrat prej druri të kuq me shufërza dhe rripa te koka e te këmbët, mjet për të ngritur të sëmurin. Balzaku dergjej në këtë shtrat dhe kokën e kishte mbështetur mbi një pirg jastëkësh, mbi të cilët kishte vënë edhe jastëkun me damask të kuq të divanit të dhomës. Fytyrën e kishte të mavijosur, thuajse të nxirë, të anuar djathtas, mjekrën të parruar, flokët e thinjur dhe të shkurtër. Sytë e hapur e të ngulët.
Një infermiere e moshuar dhe një shërbëtor qëndronin në dy anët e shtratit. Një qiri digjej mbi një tryezë aty pranë, kurse një tjetër në komonë afër derës. Shërbëtori dhe infermierja heshtnin me njëfarë frike dhe mbanin vesh gulçin e atij që po vdiste. Një erë e padurueshme dilte nga shtrati. Ngrita batanijen dhe kapa dorën e Balzakut. Ishte e djersitur. E shtrëngova, ai nuk i’u përgjigj këtij gjesti… Infermierja më tha: “Ndaj të gdhirë ai mbaron” Zbrita poshtë dhe mora me vete kujtimin e asaj fytyre të zbehtë. Kur po kaloja përmes sallonit, pashë sërish atë bustin e palëvizshëm dhe të ftohtë, krenar, të rrezatuar nga ajo dritë e vagëlluar dhe bëra padashur një krahasim midis vdekjes dhe pavdekësisë.
Ishte fundi, momentet e shterrimit të frymës së një gjeniu, i një njeriu të jashtëzakonshëm. Pak orë më vonë ai u dorëzua. Vdekja qe aq e mëshirshme sa të mos e linte më në atë gjendje, të vuante ende në atë tmerr. Kishte vdekur Honore de Balzak”
Ndërsa në varrimin e gjeniut, Hygoi mes të tjerash do të shprehej në fjalimin e lamtumirës:
“Zotërinj,
Njeriu që zbriti në këtë varr ishte një nga ata për të cilët, dhimbja publike mban kortezh. Në kohërat në të cilat ndodhemi, të gjitha trillimet janë zhdukur. Tani, sytë janë fiksuar jo më mbi kokat që mbretërojnë, por mbi ato që mendojnë dhe i gjithë vendi dridhet kur njëra prej këtyre kokave zhduket. Sot, zija popullore është vdekja e njeriut të talentuar; zija kombëtare është vdekja e njeriut gjenial.
Zotërinj, emri i Balzakut do të përzihet me gjurmën e ndritshme, që epoka jonë do të lërë në të ardhmen”
Nga Gazeta ‘Si’- Donald Trump ka ushtruar presion ndaj Volodymyr Zelenskyy përpara bisedimeve të së hënës në Uashington me liderët evropianë, duke thënë se presidenti ukrainas mund ta përfundojë luftën “pothuajse menjëherë” nëse dëshiron.
Presidenti amerikan gjithashtu përjashtoi mundësinë që Ukraina të anëtarësohet në NATO apo të rimarrë Krimenë e pushtuar nga Rusia si pjesë e negociatave me Moskëna, sipas The Guardian.
Trump i bëri komentet në platformën e tij Truth Social të dielën në mbrëmje, disa orë para se të takohej me liderët evropianë, përfshirë Keir Starmer, Emmanuel Macron, Friedrich Merz dhe Zelenskyy në Zyrën Ovale, në përpjekje për të kundërshtuar një plan të mbështetur thuhet nga SHBA, që do të shihte Ukrainën të dorëzonte territore.
“Presidenti Zelenskyy i Ukrainës mund ta përfundojë luftën me Rusinë pothuajse menjëherë, nëse dëshiron, ose mund të vazhdojë të luftojë,” shkroi Trump.
“Nuk ka kthim pas për Krimenë që Obama ia dha (12 vjet më parë, pa u qëlluar asnjë plumb!), dhe Ukraina nuk hyn në NATO. Disa gjëra nuk ndryshojnë kurrë!!!”, shtoi ai.
Një minutë më vonë, presidenti amerikan postoi se do të ishte një “nder i madh” të priste kaq shumë liderë evropianë në të njëjtën kohë në Shtëpinë e Bardhë.
Këto deklarata mund të shkaktojnë shqetësim mes diplomatëve evropianë që duan të shmangin një përsëritje të kritikave publike ndaj Zelenskyy gjatë vizitës së tij të fundit në Shtëpinë e Bardhë, në shkurt, kur Trump dhe nënpresidenti amerikan JD Vance e akuzuan atë për mosmirënjohje dhe mungesë respekti dhe i thanë: “Nuk je në një pozicion të mirë. Nuk i ke kartat në dorë tani.”
Login
