Ndërsa ndryshimet klimatike përshpejtohen, turbulencat ajrore po bëhen më të shpeshta dhe të rënda, duke paraqitur rreziqe në rritje për pasagjerët dhe ekuipazhet e linjave ajrore, dhe duke transformuar të ardhmen e fluturimit.

Për shumë ata që udhëtojnë me aeroplan, turbulencat ajrore mund të jenë një përvojë shqetësuese – dhe në një botë që po ngrohet nën efektet e ndryshimeve klimatike, ato vetëm sa do të përkeqësohen, sipas një numri gjithnjë e më të madh provash shkencore.

Përveçse i bën njerëzit të shqetësuar, turbulenca është gjithashtu shkaku kryesor i aksidenteve me mot gjatë fluturimit, sipas të dhënave zyrtare.

Megjithatë, shifrat mbeten relativisht të vogla: pati 207 lëndime të raportuara në fluturimet komerciale amerikane midis viteve 2009 dhe 2024.

Por incidentet, gjithsesi, e kanë vënë çështjen në qendër të vëmendjes, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Këto përfshijnë një fluturim të Air Europa vitin e kaluar, në të cilin u lënduan 40 pasagjerë, dhe një fluturim të Singapore Airlines ku një pasagjer i moshuar vdiq dhe dhjetëra të tjerë u plagosën.

“Zakonisht lëndimet (janë) tek pasagjerët pa rrip ose tek ekuipazhi i kabinës dhe jo tek dëmtimet strukturore”, ka thënë John Abraham, një profesor i inxhinierisë mekanike në Universitetin e St. Thomas.

“Aeroplanët modernë i rezistojnë turbulencave, kështu që rreziku kryesor është lëndimi i pasagjerëve, jo humbja e aeroplanit”.

Megjithatë, aeroplanët duhet të inspektohen pas takimeve “të rënda” me turbulenca – rreth 1.5 herë më të mëdha se forca normale e gravitetit të Tokës – të cilat ndodhin rreth 5,000 herë në vit mbi SHBA-në, thekson Robert Sharman, një shkencëtar i lartë emeritus në Qendrën Kombëtare për Kërkime Atmosferike.

Turbulenca gjithashtu rrit konsumin e karburantit kur pilotët duhet të largohen nga lartësitë optimale, të ndryshojnë rrugët ose të ndryshojnë shpejtësinë, shtoi Abraham.

Si po e përkeqëson situatën ndryshimi i klimës

Mohamed Foudad, një shkencëtar atmosferik në Universitetin e Reading në Mbretërinë e Bashkuar, shpjegoi se ekzistojnë tri lloje kryesore të turbulencave: konvektive, valë malore dhe turbulenca e ajrit të pastër (CAT).

Turbulenca konvektive lidhet me rrymat e ajrit në ngritje ose ulje nga retë ose stuhitë që mund të zbulohen vizualisht ose nga radari në bord, ndërsa turbulenca e valëve malore ndodh mbi vargmalet.

Në të kundërt, CAT është e padukshme – dhe për këtë arsye më e rrezikshmja.

Siç thekoshet më tej, ajo në përgjithësi lind nga rrjedhat e ajrit: erërat perëndimore që lëvizin shpejt në atmosferën e sipërme në të njëjtën lartësi si aeroplanët komercialë, rreth 10-12 kilometra lart.

Analiza të mëtejshme ia atribuuan rritjen e turbulencave në rajone të caktuara rritjes së emetimeve të gazrave serrë.

Çfarë pritet të ndodhë më pas?

Një punim i vitit 2023 i udhëhequr nga Isabel Smith në Universitetin e Reading zbuloi se për çdo gradë Celsius të ngrohjes pranë sipërfaqes, dimrat do të shihnin një rritje prej rreth nëntë përqind në CAT të moderuar në Atlantikun e Veriut, dhe verat një rritje prej 14 përqind.

Dimri historikisht ka qenë sezoni më i ashpër për turbulencat, por ngrohja tani po e amplifikon CAT në verë dhe vjeshtë, duke e mbyllur hendekun.

Shqetësimi i rrjedhave të ajrit nuk është shqetësimi i vetëm: ndryshimi i klimës po nxit gjithashtu stuhi më të forta.

“Ndryshimi i klimës mund të rrisë gjithashtu frekuencën dhe ashpërsinë e stuhive me stuhi në skenarë të ardhshëm, dhe takimet me turbulenca pranë stuhive me stuhi janë një komponent i rëndësishëm i aksidenteve me turbulenca”, thotë Sharman.

Sa i përket “strategjive të zbutjes”, Foudad po punon në dy studime: optimizimin e rrugëve të fluturimit për të shmangur pikat e nxehta të turbulencave dhe përmirësimin e saktësisë së parashikimit.

Në këtë drejtim, disa linja ajrore po lëvizin drejt strategjive që përfshijnë pasagjerët që veshin rripat e sigurimit më shpesh, siç është ndërprerja e shërbimit në kabinë më herët.

Teknologjitë premtuese po testohen gjithashtu, thotë Sharman, duke përfshirë LIDAR në bord, i cili rrezaton lazer në atmosferë për të zbuluar ndryshime delikate në dendësinë e ajrit dhe shpejtësinë e erës.

Në fund të fundit, ulja e emetimeve të gazrave serrë do të jetë thelbësore, shtoi Foudad. /Telegrafi/

The post Si po ndikon ndryshimi i klimës në rritjen e turbulencave ajrore appeared first on Telegrafi.

Një person është therur me thikë të dielën mbrëma në qendër të Brukselit, pas një demonstrimi pro-palestinez, raportojnë mediat lokale.

Policia e zonës Brussels Capital Ixelles ka konfirmuar incidentin, por pa dhënë detaje mbi gjendjen e viktimës.

Pasditen e së dielës, dhjetëra persona u mblodhën në sheshin Zaterdagplein, pranë Saint Catherine, për të shprehur mbështetjen për Gazën.

Ende nuk dihet nëse viktima ishte kalimtar i rastësishëm apo pjesëmarrës në protestë.

Po ashtu, autoritetet nuk kanë dhënë informacion mbi autorin apo motivet e mundshme të ngjarjes.

Hetimet pritet të vazhdojnë për të sqaruar rrethanat e plota. /Telegrafi/

The post Një person “është therur me thikë” në qendër të Brukselit pas demonstratës pro-Palestinë appeared first on Telegrafi.

Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha në një intervistë të botuar të dielën se një grup kombesh, përfshirë anëtarët e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, duhet të jenë garantues të sigurisë së Ukrainës.

Reuters raportoi javën e kaluar se Presidenti Vladimir Putin po kërkon që Ukraina të heqë dorë nga i gjithë rajoni lindor i Donbasit, të heqë dorë nga ambiciet për t’u bashkuar me NATO-n, të mbetet neutral dhe të mbajë trupat perëndimore jashtë vendit, thanë për Reuters tre burime të njohura me opinionet e nivelit të lartë të Kremlinit.

Dhe Lavrov i tha emisionit “Meet the Press” të NBC News se Putin dhe Presidenti i SHBA-së Donald Trump kishin diskutuar çështjen e një garancie sigurie për Ukrainën dhe se Putin kishte ngritur çështjen e diskutimeve të dështuara të Stambollit të vitit 2022.

Në ato diskutime, Rusia dhe Ukraina diskutuan neutralitetin e përhershëm të Ukrainës në këmbim të garancive të sigurisë nga pesë anëtarët e përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së: Britania, Kina, Franca, Rusia dhe Shtetet e Bashkuara, dhe vende të tjera, sipas një kopjeje të një draft-marrëveshjeje të parë nga Reuters në vitin 2022.

Lavrov i tha NBC se një grup që përfshin anëtarë të Këshillit të Sigurimit duhet të garantojë sigurinë e Ukrainës.

Grupi mund të përfshijë gjithashtu Gjermaninë dhe Turqinë dhe vende të tjera, tha Lavrov.

“Dhe garantuesit do të garantonin sigurinë e Ukrainës, e cila duhet të jetë neutrale, e cila duhet të mos jetë e lidhur me asnjë bllok ushtarak dhe e cila duhet të jetë jo-bërthamore”, tha Lavrov, sipas një transkripti të intervistës të publikuar nga ministria e jashtme.

Lavrov gjithashtu e bëri të qartë se anëtarësimi në NATO për Ukrainën ishte i papranueshëm për Rusinë, se Rusia donte mbrojtje për rusishtfolësit në Ukrainë dhe se kishte një diskutim territorial që duhej të zhvillohej me Ukrainën. /Telegrafi/

The post Lavrov i Rusisë përshkruan “kushtet për paqen në Ukrainë” appeared first on Telegrafi.

Jeep ka prezantuar modelin e ri Cherokee 2026, i cili rikthehet pas një pauze të shkurtër në vitin 2023.

SUV-i i ri është më i madh se paraardhësi i tij dhe sjell më shumë teknologji standarde, si dhe një motor hibrid të gjeneratës së re.

Ky motor përbëhet nga një motor 1.6 litra turbo me katër cilindra i kombinuar me dy motorë elektrikë dhe një transmision CVT të kontrolluar elektronikisht.

Sistemi prodhon 210 kuaj fuqi dhe 230 Nm çift rrotullues, duke ofruar mbi 500 milje autonomi dhe një konsum prej rreth 37 mpg.

Cherokee 2026 bazohet në platformën STLA Large të Stellantis, duke ofruar një hapësirë më të madhe dhe 30% më shumë kapacitet bagazhi krahasuar me modelin e mëparshëm.

Ai vjen standard me sistemin Active Drive I 4×4 dhe katër modalitete drejtimi: Auto, Sport, Borë dhe Baltë/Rërë. /Telegrafi/

The post Jeep Cherokee është kthyer – dhe është një hibrid appeared first on Telegrafi.

Google Drive po bëhet gjithnjë e “më miqësor” me videot, duke prezantuar Google Vids, një mjet bazik për editim video direkt në cloud për përdoruesit e disa domain-eve Workspace.

Një ikonë e purpurt e Google Vids do të shfaqet në këndin e sipërm të djathtë kur hapet një video, duke lejuar prerjen e saj, shtimin e muzikës, tekstit dhe elementëve të tjerë vizualë.

Puna e bërë në Google Vids krijon një skedar të ri, që do të duhet të ruhet ose eksportohet veçmas.

Mjeti punon vetëm me video MP4, QuickTime, OGG dhe WebM që nuk kalojnë 35 minuta ose 4GB në madhësi.

Aktualisht, funksioni është i disponueshëm vetëm për përdoruesit e Workspace, duke përjashtuar llogaritë falas të Google Drive.

Integrimi do të fillojë të shfaqet brenda 15 ditëve për përdoruesit e kualifikuar.

Edhe pse më i përshtatshëm për desktop, shfletuesit mobilë mund të realizojnë disa editime të shpejta me kujdes.

Ky hap i fundit tregon përpjekjet e Google për të ofruar një përvojë më të plotë video direkt në cloud. /Telegrafi/

The post Google Drive shton Google Vids për redaktime të shpejta të videove appeared first on Telegrafi.

Një sfidë e re vizuale ka tërhequr vëmendjen e përdoruesve online.

Në një figurë është fshehur një numër që nuk është 444.

Pjesëmarrësit kanë vetëm 12 sekonda për ta zbuluar atë.

The post Sfida e “numrit të fshehur” – mund ta gjeni brenda 12 sekondash? appeared first on Telegrafi.

SpaceX të dielën nisi një mision në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor nga Kepi Canaveral në Florida, hera e 50-të e “anijes kozmike” Dragon.

Sipas zyrtarëve të SpaceX, sateliti Dragon pritet të ankorohet me ISS të hënën në mënyrë autonome pas një fluturimi afërsisht 28-orësh.

Expedition 73, your order of new science and supplies is out for delivery after the @SpaceX #Dragon lifted off at 2:45am ET today and is due for arrival at 7:30am on Monday. More… https://t.co/cM93gkMwGE pic.twitter.com/QX9NVCYrPQ

— International Space Station (@Space_Station) August 24, 2025

CRS-33 do të dorëzojë më pas rreth 2268 kg ushqim, furnizime dhe pajisje eksperimentale për astronautët në bordin e Stacionit Ndërkombëtar Hapësinor – por sipas zyrtarëve të SpaceX, ky mision shkon përtej të qenit thjesht një mision furnizimi.

Rreth 50 studime të ndryshme shkencore kritike për eksplorimin e ardhshëm të hapësirës nga njerëzit do të kryhen në mision.

Dragon pritet të kthehet në Tokë jo më herët se dhjetori. /Telegrafi/

The post SpaceX lëshon “anijen e 50-të kozmike Dragon” në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor në misionin e furnizimit për NASA-n appeared first on Telegrafi.

Sulmet izraelite goditën kryeqytetin jemenas Sanaa të dielën në shenjë hakmarrjeje për raketat e Houthëve të lëshuara drejt Izraelit, me mediat e grupit Houthi që thanë se sulmi vrau të paktën dy persona dhe plagosi pesë.

Sulmet janë të fundit në më shumë se një vit sulmesh dhe kundërsulmesh të drejtpërdrejta midis Izraelit dhe militantëve Houthi në Jemen, pjesë e një vazhdimësie nga lufta në Gaza.

Ushtria izraelite tha se objektivat përfshinin një kompleks ushtarak që strehonte pallatin presidencial, dy termocentrale dhe një vend për ruajtjen e karburantit, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Agjencia e lajmeve Saba e kontrolluar nga Houth-ët theksoi se sulmet vranë të paktën dy persona dhe plagosën pesë.

More than 30 airstrikes were launched on the Yemeni capital Sanaa by Israeli occupation aircraft. pic.twitter.com/FkjIh3F3aH

— Quds News Network (@QudsNen) August 24, 2025

“Sulmet u kryen në përgjigje të sulmeve të përsëritura nga regjimi terrorist Houthi kundër Shtetit të Izraelit dhe civilëve të tij, duke përfshirë lëshimin e raketave tokë-tokë dhe UAV-ve drejt territorit izraelit në ditët e fundit”, tha ushtria në një deklaratë.

Të premten, Huthët thanë se kishin qëlluar një raketë balistike drejt Izraelit në sulmin e tyre të fundit, të cilin ata thanë se ishte në mbështetje të palestinezëve në Gaza.

Një zyrtar i Forcave Ajrore Izraelite tregoi të dielën se raketa ka shumë të ngjarë të mbante disa nën-municione “të destinuara të shpërthenin pas goditjes”.

“Kjo është hera e parë që ky lloj rakete është lëshuar nga Jemeni”, ka thënë zyrtari.

Që kur lufta e Izraelit në Gaza kundër grupit militant palestinez Hamas filloi në tetor 2023, Houth-ët e lidhur me Iranin kanë sulmuar anije në Detin e Kuq në atë që ata e përshkruajnë si akte solidariteti me palestinezët.

Israeli jets have bombed Yemen's capital Sanaa, targeting power stations near the presidential palace.

Videos show a huge fireball and smoke cloud rising into the sky. It comes two days after the Houthis fired a ballistic missile toward Israel. pic.twitter.com/buIBVQAyX3

— Al Jazeera English (@AJEnglish) August 24, 2025

Ata gjithashtu kanë qëlluar shpesh raketa drejt Izraelit, shumica e të cilave janë kapur. Izraeli është përgjigjur me sulme në zonat e kontrolluara nga Houthët në Jemen, përfshirë portin jetësor të Hodeidah.

Abdul Qader al-Murtada, një zyrtar i lartë i Huthëve, tha të dielën se Huthët, të cilët kontrollojnë pjesën më të madhe të popullsisë së Jemenit, do të vazhdojnë të veprojnë në solidaritet me palestinezët në Gaza.

“(Izraeli) duhet ta dijë se ne nuk do t’i braktisim vëllezërit tanë në Gaza, pavarësisht sakrificave”, tha ai në X. /Telegrafi/

The post Izraeli sulmoi kryeqytetin e Jemenit – shënjestruan termocentralet, një kompleks ushtarak dhe pallatin presidencial appeared first on Telegrafi.

Në rrugët e mbipopulluara dhe të shpërndara me rrënoja të Qytetit të Gazës, nuk pati shumë të befasuar nga njoftimi se ekspertët e mbështetur nga OKB-ja besonin se skenat e dëshpërimit tani mund të përshkruheshin zyrtarisht si uri ekstreme.

“Kjo është diçka që e kemi thënë për muaj të tërë tani, dhe e kemi parë këtë dhe e kemi jetuar dhe vuajtur. Ndihemi shumë të pafuqishëm dhe shumë të sëmurë dhe shumë të lodhur”, ka thënë Amjad Shawa, drejtori i Rrjetit të OJQ-ve Palestineze, i cili ka qenë në Qytetin e Gazës gjatë gjithë luftës 22-mujore.

Të premten, IPC, një organizatë e njohur globalisht që klasifikon ashpërsinë e pasigurisë ushqimore dhe kequshqyerjes, zbuloi se tre pragje kyçe për një shpallje urie ekstreme ishin përmbushur në qendrën dikur të zhurmshme tregtare dhe administrative.

Vetëm katër “uri ekstreme” janë shpallur nga IPC që kur u krijua në vitin 2004, më së fundmi në Sudan vitin e kaluar.

“Kjo uri ekstreme është tërësisht e shkaktuar nga njeriu, mund të ndalet dhe të përmbyset”, tha raporti.

Ai paralajmëroi për një rritje eksponenciale të vdekjeve nëse “nuk zbatohet një armëpushim … dhe furnizimet thelbësore ushqimore dhe shërbimet bazë … nuk rivendosen menjëherë”.

Më të prekshmit midis palestinezëve që jetojnë tani në Qytetin e Gazës, që mendohet të jenë midis 500,000 dhe 800,000 njerëzve, janë më të rrezikuar veçanërisht të moshuarit, të rinjtë, të sëmurët ose të izoluarit socialë, thanë zyrtarët e ndihmës.

“Nuk kam asgjë për të gatuar dhe nuk kam para për të blerë dru zjarri për gatim. Hamë pak ushqim në mëngjes për të shuar urinë tonë dhe pak më shumë natën. Ha vetëm pak za’atar [përzierje erëzash], djathë ose vetëm kripë me bukë, pa perime, asgjë të gatuar”, thotë Sabah Antaiz, 55 vjeçe, e cila u zhvendos nga lagjja Tuffah në qytetin lindor të Gazës nga ofensivat e fundit izraelite.

Dhe Antaiz vuan nga hipertensioni, diabeti dhe një problem me zemrën.

Burri i saj, 60 vjeç, është shumë i sëmurë dhe nuk mund të punojë ose të mbledhë ushqim.

“Nuk na ka mbetur askush, askush që të më mbështesë apo të na sjellë ushqim. Humba rreth 10 anëtarë të familjes sime në një sulm ajror në lagjen Tuffah: babanë, nënën, nipërit dhe mbesat, fëmijët e vëllezërve dhe motrave të mia”, tha Antaiz.

Siç vë në pah shkrimi i The Guardian, përcjell Telegrafi, a utoritetet izraelite e shtrënguan bllokadën ekzistuese të Gazës në fillim të konfliktit në tetor 2023 dhe vendosën një ndalim të plotë dy-mujor të furnizimeve në mars dhe prill.

Më shumë sheqer ka arritur në Gaza në javët e fundit, megjithëse vetëm një pjesë e vogël e asaj që nevojitet, thonë agjencitë e ndihmës.

Megjithatë, çmimi i sheqerit ka shkuar nga rreth 100 dollarë për një kilogram në rreth 7 dollarë, por shumë gjëra të tjera mbeten shumë të shtrenjta për 90% të njerëzve që nuk kanë të ardhura.

Domatet kushtojnë 30 dollarë për kilogram.

Edhe Ibtisam Saleh, 50 vjeçe, e cila jeton në një tendë në Qytetin e Gazës pasi është zhvendosur 20 herë, tha se nuk kishte ushqim dhe asnjë burim të ardhurash.

“Ajo që kemi tani vjen vetëm nga ndihma. Para luftës, merrja 100 dollarë çdo muaj nga ambasada e Katarit sepse isha i divorcuar dhe kisha një djalë. Por që kur filloi lufta, nuk kemi marrë asgjë”, tha Saleh.

Saleh ha një vakt në ditë, zakonisht thjerrëza, megjithëse më herët këtë javë një fqinj i dha asaj një qese të vogël me oriz.

“Nuk kam forcë të qëndroj në radhë duke pritur për të marrë pjesën time [të ndonjë ndihme ushqimore]. Një herë më ra të fikët ndërsa prisja. Dielli ishte shumë i nxehtë dhe unë jam me hipertension. Për shkak të vapës, më ra tensioni i gjakut dhe humba ndjenjat”, tha Saleh.

Së bashku me të sëmurët dhe të moshuarit, ka edhe nga ata që janë të varfër.

Kështu, pas pothuajse dy vitesh zhvendosjeje dhe privimi, pak në Qytetin e Gazës kanë rezerva ushqimore ose financiare.

“Kjo është një popullsi që është zhveshur nga çdo rezistencë… Ata nuk kanë absolutisht asgjë. Nuk ka asnjë kufi sigurie…”, ka thënë një zyrtar i ndihmës së OKB-së me mbikëqyrje të operacioneve në të gjithë Gazën.

Ekzistojnë shqetësime të thella për pjesën më veriore të Gazës, ku mijëra njerëz ende jetojnë midis rrënojave në kushtet më të këqija humanitare kudo në territorin e goditur, megjithëse të dhënat nuk ishin të mjaftueshme që IPC të jepte një gjykim mbi kategorinë e krizës.

Ndërkohë në Qytetin e Gazës, familjet flenë në rrugë të hapura pa strehë ose mblidhen në apartamente të mbushura me njerëz dhe të dëmtuara ose kampe me tenda ku mizat, mushkonjat dhe sëmundjet infektive janë të shumta.

Mbeturinat grumbullohen kudo dhe tymi mbytës nga djegia e plastikës në zjarre shkakton kollë kronike.

Në javët e fundit, temperaturat janë rritur ndjeshëm.

Riham Kraiem, 35 vjeçe, jeton në një tendë në Qytetin e Gazës me burrin e saj të papunë dhe 10 fëmijët e tyre të moshës midis dy dhe 18 vjeç.

Ata u detyruan të largoheshin nga shtëpia e tyre në Beit Hanoun, një qytet verior tani i rrafshuar, tre muaj më parë.

Një sulm ushtarak izraelit pranë shkollës ku po strehoheshin fillimisht i shtyu ata të shkonin në Qytetin e Gazës.

“Gjatë tre muajve të fundit, nuk kemi marrë asnjë para ose ndihmë. Nuk kemi më para për të blerë asgjë, edhe pse çmimet kanë rënë”, tha Kraiem. “Fëmijët e mi kërkojnë shumë gjëra… Ata duan që unë t’u bëj ëmbëlsira, por unë nuk mundem sepse nuk kemi para. Hamë vetëm dy vakte në ditë, një në mëngjes dhe një në mbrëmje. Këtë mëngjes, gatova një kanaçe me thjerrëza dhe i hëngrëm. Në mbrëmje, zakonisht hamë djathë me bukë dhe ndonjëherë vetëm bukë”.

Kraiem tha se nuk kishte më furnizime ushqimore.

“Kemi lënë disa në shtëpinë tonë kur ikëm dhe shtëpia u shkatërrua”, ka rrëfyer ajo.

“Dje, djali im shkoi të kërkonte ndihmë dhe mori një kilogram makarona dhe një kanaçe me salcë domatesh. Ia dha një i ri që e kishte marrë nga një pikë shpërndarjeje ushqimesh. Ai u kthye duke ndjerë sikur po fluturonte nga lumturia”.

Izraeli ka hedhur poshtë gjetjet e raportit të IPC-së, duke thënë se nuk ka uri ekstreme në Gaza dhe se gjetjet bazoheshin në “gënjeshtra të Hamasit të pastruara përmes organizatave me interesa të ngushta”. /Telegrafi/

The post “Shumë të sëmurë dhe shumë të lodhur” – disa rrëfime për realitetin e urisë ekstreme për më të prekshmit e Gazës appeared first on Telegrafi.

Dy adoleshentë holandezë u gjetën të vdekur në dhomën e tyre të hotelit në Stamboll dhe babai i tyre u shtrua në spital, raportoi media turke të shtunën, me dyshimet fillestare që ranë mbi një vakt në restorant që kishin ngrënë.

Djemtë, të moshës 15 dhe 17 vjeç, u gjetën të vdekur kur policia dhe ndihmësit mjekësorë mbërritën në hotelin ku po qëndronin, në lagjen Fatih, pranë Xhamisë Blu të Stambollit dhe Pazarit të Madh, sipas kanalit televiziv NTV.

“Kur mbërritën, ndihmësit mjekësorë të ambulancës vunë re se dy fëmijët kishin vdekur. Babai u dërgua në spital me ambulancë” në gjendje shoku, raportoi kanali.

Të tre kishin qenë me pushime në Turqi dhe besohet se kishin shkuar në lagjen turistike Taksim për darkë, thanë mediat.

Babai 57-vjeçar i tha policisë se kishte shkuar me djemtë e tij në Taksim “por nuk kishte ngrënë”, raportoi agjencia e lajmeve Haber Turk.

Më vonë atë mbrëmje, pasi u kthye në hotel, babai i thirri djemtë, të cilët nuk iu përgjigjën. Një punonjës i hotelit, Mehmet Kirdag, e dëgjoi babanë duke qarë për ndihmë, raportoi NTV.

“Kur trokita në derë dhe hyra, dy djemtë ishin të vdekur, njëri prej tyre në shtrat, tjetri në dysheme… Kur mbërritën ndihmësit mjekësorë, dy të rinjtë ishin të vdekur. Babai ishte në gjendje shoku”, tha Kirdag.

NTV raportoi se policia e Stambollit ka nisur një hetim. /Telegrafi/

The post Dy adoleshentë holandezë gjenden të vdekur në një hotel në Stamboll appeared first on Telegrafi.

Në Vantaa të Finlandës, një Mercedes-Benz i serisë E që ka përshkuar 2.2 milionë kilometra qëndron në oborrin e një koncesionari makinash.

Automjeti, i përdorur më parë si taksi në Gjermani, u ble nga tregtari i makinave Ville Räisänen për vetëm 280 euro.

Räisänen tha se e bleu makinën si pjesë këmbimi, pasi dyert e saj ishin të zëvendësuara dhe të vështira për t’u gjetur.

Mercedes-i i vitit 2002 ishte në përdorim të përditshëm edhe pas importimit në Finlandë në vitin 2018.

Taksa e makinës u llogarit bazuar në një kilometrazh prej 186,000 kilometrash, pasi paneli i instrumenteve kishte ngecur në 999,999.

Dokumentet e mirëmbajtjes tregojnë se makina ka kaluar një milion kilometra dy herë.

Räisänen ka edhe një taksi tjetër gjermane Mercedes, e cila ka përshkuar 1.2 milion kilometra dhe përdoret nga gruaja e tij.

Ky rast tregon që makinat gjermane mund të jenë jashtëzakonisht të qëndrueshme dhe të afta për përdorim afatgjatë. /Telegrafi/

The post Ky Mercedes thuhet se ka 2.2 milionë kilometra të kaluara dhe është ende në përdorim të përditshëm në Finlandë appeared first on Telegrafi.

Jeroen van der Velde, një banor i qytetit Enschede, Holandë, synon të thyejë rekordin në Librin e Rekordeve Botërore Guinness me një luledielli që ai ka rritur, që ka arritur gjatësinë 9,18 metra.

Van der Velde, i cili ka kultivuar luledielli gjigante për gati 30 vjet, ka ngritur skela në oborrin e tij për të mbështetur bimën.

Parashikohet që një tjetër luledielli që ai ka rritur, që ende po rritet, mund të kalojë edhe lartësinë e lulediellit aktual.

Sipas Librit të Rekordeve Botërore Guinness, luledielli më i gjatë në botë është 9,17 metra i gjatë.

Ky luledielli, i rritur nga Hans-Peter Schiffer në Kaarst, North Rhine-Westphalia, Gjermani, u konfirmua më 28 gusht 2014. /AA/

The post Kopshtari holandez rrit lulediellin më të gjatë botë appeared first on Telegrafi.

Një e treta e banorëve gjermanë shqetësohen për humbjen e vendit të punës për shkak të zhvillimit të Inteligjencës Artificiale (AI), tregon një sondazh.

Studimi, i realizuar nga institucioni i sondazheve YouGov, zbuloi se 34% e të anketuarve ishin të shqetësuar për statusin e tyre të punës, ndërsa 62% thanë se nuk kishin frikë.

Në sondazh morën pjesë gjithsej 2,175 votues të vlefshëm në mes të gushtit.

Rezultatet nuk treguan ndryshime të rëndësishme midis mbështetësve të partive të ndryshme politike, por punëtorët që jetojnë në zona urbane dhe ata me nivel të ulët arsimimi ishin më të prirur të frikësoheshin se do të zëvendësoheshin nga AI në të ardhmen.

Një tjetër studim i publikuar nga Instituti i Kërkimeve Ekonomike Ifo në qershor tregoi se rreth 27% e kompanive gjermane presin humbje të vendeve të punës brenda pesë viteve për shkak të AI.

Vetëm 5% e kompanive parashikojnë krijimin e vendeve të reja pune, ndërsa dy të tretat nuk presin ndryshim.

Që nga prezantimi i modelit të madh të gjuhës ChatGPT nga kompania amerikane OpenAI në nëntor 2022, zhvillimi i modeleve të AI ka përparuar ndjeshëm.

Kjo valë e re e modeleve ka përmirësuar efikasitetin dhe kapacitetin për të përpunuar tekst, imazhe, audio dhe video në mënyrë të njëkohshme. /Telegrafi/

The post Një e treta e banorëve gjermanë kanë frikë se mund të humbasin punën për shkak të Inteligjencës Artificiale, zbulon një sondazh appeared first on Telegrafi.

Përmbytjet e shkaktuara nga shirat e rrëmbyeshëm kanë vrarë të paktën tetë persona, përfshirë fëmijë, në disa provinca të Jemenit gjatë dy ditëve të fundit.

Në provincën Hajjah në veriperëndim, faqja e internetit 26 September e drejtuar nga Houthit citoi një burim të mbrojtjes civile të thoshte se një shtëpi u shemb mbi banorët e saj në fshatin al-Khadraa në Ku’aydinah, duke vrarë tre fëmijë dhe duke lënduar babanë dhe nënën.

Veçmas, Qendra e Medias së Sigurisë e Ministrisë së Brendshme në qeverinë e drejtuar nga Houthi tha të shtunën në mbrëmje se “përmbytjet shkatërruan dhjetëra tenda të improvizuara dhe strehimore të brishta që u përkisnin personave të zhvendosur në distriktin Abs të provincës Hajjah”.

Në provincën juglindore të pasur me naftë të Shabwah, banorët thanë se një baba dhe djali i tij u mbytën në ujërat e përmbytjeve të premten vonë në distriktin e Usaylan.

Vdekjet e tyre erdhën vetëm disa orë pasi dy fëmijë dhe një i ri u mbytën në incidente të ndara në Shabwah dhe Hadhramaut fqinj, duke e çuar numrin e të vdekurve nga mbytja në të dy provincat në pesë brenda 48 orëve.

Të martën, shirat e rrëmbyeshëm shkaktuan përmbytje në qytetin portual jugor të Adenit në Jemen, duke plagosur disa persona dhe duke shkaktuar dëme të konsiderueshme materiale.

Autoritetet në disa provinca kanë lëshuar paralajmërime për vazhdimin e reshjeve të rrëmbyeshme dhe rrezikun e përmbytjeve të mëtejshme të menjëhershme, duke u bërë thirrje banorëve të shmangin shtretërit e lumenjve dhe digat.

Infrastruktura e brishtë e Jemenit, e dëmtuar rëndë nga më shumë se një dekadë konflikti midis forcave qeveritare të njohura ndërkombëtarisht dhe grupit Houthi, ka përkeqësuar pasojat humanitare të përmbytjeve sezonale, me banorët që ankohen për mungesën e shërbimeve bazë. /Telegrafi/

The post Të paktën tetë të vdekur, dhjetëra të zhvendosur nga përmbytjet e menjëhershme në disa provinca të Jemenit appeared first on Telegrafi.

Kryeministri rumun Ilie Bolojan ka deklaruar se sigurimi i bazave ushtarake për aeroplanët luftarakë F-35 për aleatët e NATO-s mund të jetë kontributi i vendit të tij në përpjekjet që synojnë arritjen e paqes së qëndrueshme në Ukrainë.

Sipas mediave të huaja, përcjell Telegrafi, atij iu kërkua të sqaronte qëndrimin e qeverisë në lidhje me kërkesën e udhëheqësve evropianë drejtuar Shteteve të Bashkuara për të dërguar aeroplanë luftarakë F-35 në Rumani si pjesë e garancive të sigurisë për Ukrainën.

Dhe Bolojan theksoi se që kur u ngrit çështja e mbështetjes së garancive të sigurisë për vendosjen e paqes së qëndrueshme në Ukrainë, Rumania ka mbetur e vendosur në të paktën dy pika.

E para, tha ai, është se vendi nuk do të dërgojë trupa në Ukrainë.

Pika e dytë në diskutimet me aleatët ishte se, duke pasur parasysh anëtarësimin e Rumanisë në NATO, bazat e saj ushtarake – të cilat tashmë operohen bashkërisht nga forcat rumune dhe të NATO-s, kryesisht forcat ajrore – duhet të jenë në dispozicion për përdorim nga trupat e NATO-s, forcat amerikane dhe aleatë të tjerë.

“Edhe sot, patrullime ajrore po kryhen nga aeroportet tona, misionet e policisë ajrore po monitorojnë situatën në Detin e Zi dhe po organizohen stërvitje të përbashkëta ushtarake. Pra, kjo mund të jetë, si të thuash, kontributi i Rumanisë për të siguruar paqe të qëndrueshme në Ukrainë: ofrimi i bazave tona ushtarake për aleatët e NATO-s”, citohet të ketë thënë Bolojan.

Raportet e mëparshme të medias treguan se SHBA-të po planifikojnë të luajnë vetëm një rol minimal në çdo garanci sigurie të ardhshme për Ukrainën.

Zëvendëspresidenti i SHBA-së JD Vance tha se vendet evropiane duhet të marrin përsipër angazhimet kryesore financiare në një marrëveshje sigurie të ardhshme për Ukrainën.

Ndërkohë, vënë në pah mediat, mëngjesin e së mërkurës, 20 gusht, në selinë e NATO-s u zhvillua një takim i Këshillit të Atlantikut të Veriut të NATO-s në nivelin e ambasadorëve të shteteve anëtare.

Në takim u diskutuan rezultatet e negociatave në Uashington dhe procesi i përgatitjes së garancive të sigurisë për Ukrainën.

Takimi u mbajt si pjesë e përgatitjeve për një tryezë të rrumbullakët me udhëheqësit ushtarakë të NATO-s (shefat e shtabeve të përgjithshme), e cila u zhvillua më vonë po atë ditë. /Telegrafi/

The post Garanci sigurie për Ukrainën – Rumania është gati t’i ofrojë bazat e saj ushtarake NATO-s appeared first on Telegrafi.

Një djalë gjashtëvjeçar nga Cumbria, i njohur për videot e tij të veshur si ushtar i vogël, pati një takim të papritur në Londër me Admiral Sir Tony Radakin, Shefin e Mbrojtjes së Britanisë.

Frank Gates, i ndjekur nga qindra mijëra persona në rrjete sociale, u afrua me vetëbesim dhe i kërkoi një foto admirali, i cili pranoi me kënaqësi.

Gjatë bisedës, Sir Tony u prezantua dhe i tha: “Unë jam shefi i mbrojtjes”, duke e njohur gjithashtu djalin nga videot e tij në internet.

Frank kishte veshur një uniformë të kuqe tradicionale me medalje, ndërsa Admirali mbante uniformën zyrtare të Marinës Mbretërore.

Pamjet u shpërndanë gjerësisht, duke marrë komente të shumta pozitive për takimin e veçantë. /Telegrafi/

The post Gjashtëvjeçari i njohur për videot e tij i veshur si ushtar, pati një takim të papritur me një admiral britanik appeared first on Telegrafi.

Presidenti Donald Trump tha të premten se kishte kërkuar një pjesë prej 10% në kompaninë Intel gjatë një takimi me CEO-n e saj, Lip-Bu Tan, në Shtëpinë e Bardhë.

Sipas tij, marrëveshja u pranua dhe do t’i sillte SHBA-së rreth 10 miliardë dollarë.

Në një deklaratë zyrtare, Intel konfirmoi se qeveria amerikane do të investojë 8.9 miliardë dollarë në aksione të kompanisë, duke reflektuar besimin e administratës në rolin kritik të Intel për industrinë e brendshme të çipave.

Nga kjo shumë, 5.7 miliardë dollarë do të financohen përmes granteve të programuara nga ligji CHIPS and Science Act, ndërsa kompania tashmë kishte përfituar 2.2 miliardë dollarë.

Kështu, totali i investimit arrin në 11.1 miliardë dollarë.

Gjithashtu, 3.2 miliardë dollarë do të ndahen për Intel përmes programit të Departamentit të Mbrojtjes “Secure Enclave”, që mbështet prodhimin e gjysmëpërçuesve në SHBA.

Qeveria do të blejë 433.3 milionë aksione të Intel me çmim prej 20.47 dollarësh për aksion, duke përfaqësuar një pjesë prej 9.9% në kompani.

Sipas kushteve, qeveria nuk do të ketë përfaqësim në bord dhe do të votojë së bashku me të, përveç rasteve të veçanta. /Telegrafi/

The post Trump thotë se Intel do t’i japë qeverisë amerikane 10% të aksioneve appeared first on Telegrafi.

Çekia do të bëhet vendi i parë në Bashkimin Evropian që do t’u lejojë shoferëve të ngasin me 150 km/orë në një autostradë, një veprim që ka shkaktuar entuziazëm dhe debat në të gjithë rajonin.

Kështu, siç raportojnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi, nga fundi i shtatorit, shoferët do të jenë në gjendje të testojnë limitin më të lartë në një seksion të ri të autostradës D3 midis Tábor dhe České Budějovice.

Drejtoria e Rrugëve dhe Autostradave (ŘSD) ka filluar tashmë instalimin e 42 tabelave elektronike që do të rregullojnë limitin në varësi të kushteve të rrugës dhe të motit.

Maksimumi aktual prej 130 km/orë do të mbetet i paracaktuar.

Kufiri prej 150 km/orë do të zbatohet vetëm në kushte të favorshme – mot i kthjellët, rrugë të thata, trafik i qetë dhe pa ndërtime në vazhdim.

“Kushtet duhet të jenë absolutisht ideale. Nuk duhet të ketë radhë, sipërfaqe të rrëshqitshme dhe dukshmëri të reduktuar”, tha Jan Rýdl, zëdhënës i ŘSD.

Sistemi do të menaxhohet në mënyrë qendrore nga Qendra Kombëtare e Informacionit të Transportit, e cila do të vendosë se kur mund të aktivizohet në mënyrë të sigurt shpejtësia më e lartë.

Tabela të ndryshueshme trafiku, të furnizuara nga konsorciumi Mobility and Intelligence dhe Známy Morava, tashmë janë duke u vendosur. Gjatë instalimit të tyre, trafiku në D3 është kufizuar në një korsi për rreth shtatë kilometra.

Testi mbulon afërsisht 50 kilometra dhe nëse do të jetë i suksesshëm, kufiri më i lartë mund të zgjerohet më vonë në rrugë të tjera kryesore, të tilla si D1 nga Přerov në Ostrava ose D11 drejt Hradec Králové. /Telegrafi/

The post Çekia do të jetë e para në BE që do të lejojë shpejtësinë deri në 150 km/orë në autostrada appeared first on Telegrafi.

Një monitorues global i urisë i mbështetur nga Kombet e Bashkuara ka përcaktuar se “uria ekstreme” po ndodh tani në Qytetin e Gazës dhe zonën përreth tij.

“The Integrated Food Security Phase Classification (IPC)” kishte paralajmëruar më parë se Gaza ishte në prag të “zisë së bukës”, por tani thotë për herë të parë se ngjarjet e muajve të fundit – duke përfshirë një ofensivë të re izraelite, rritja e zhvendosjes dhe javë të tëra bllokadë totale izraelite të territorit – e kanë bërë “urinë ekstreme” realitet në Gaza.

Ekspertët e IPC paralajmërojnë se ajo do të përhapet në zona të tjera të Gazës nëse nuk bëhet asgjë për të ndaluar luftën e Izraelit dhe për të rritur ndihmën humanitare.

Le të hedhim një vështrim më të afërt.

Cilat ishin gjetjet kryesore të raportit?

Gjetja kryesore është se uria nuk është më një kërcënim për Gazën – tani është një realitet, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

IPC thotë se më shumë se 500,000 njerëz në Rripin e Gazës tani përballen me “kushte katastrofike”, niveli më i lartë në klasifikimin e saj të pasigurisë ushqimore, “të karakterizuara nga uria, varfëria dhe vdekja”.

Në Guvernatin e Gazës, që përfshin Qytetin e Gazës, IPC zbuloi se 30 përqind e popullsisë po përballet me kushte katastrofike, me 50 përqind që përballen me një “emergjencë”, niveli më poshtë.

Kushtet në guvernatin e Gazës Veriore besohet të jenë “po aq të rënda – ose më të këqija – sesa në Guvernatin e Gazës”, por IPC nuk është në gjendje ta klasifikojë zonën për shkak të të dhënave të kufizuara.

IPC gjithashtu parashikon se uria do të jetë e pranishme edhe në guvernatët Deir el-Balah dhe Khan Younis deri në fund të shtatorit.

IPC tashmë përcakton se 25 dhe 20 përqind e popullsisë në ato guvernate përkatësisht, janë klasifikuar tashmë si në një katastrofë të nivelit 5.

Ai gjithashtu parashikon se 132,000 fëmijë midis pesë dhe gjashtë vjeç do të vuajnë nga kequshqyerja akute para qershorit të vitit të ardhshëm, si dhe 55,000 gra shtatzëna dhe që ushqejnë me gji dhe 25,000 foshnje që kanë nevojë për mbështetje urgjente ushqyese.

Rafah, guvernati më jugor në Gaza, nuk u analizua nga IPC sepse është shpopulluar kryesisht nga palestinezët si rezultat i operacioneve ushtarake izraelite.

Si arriti në përfundimin IPC se një uri ekstreme buke ka filluar në Gaza?

IPC ka një klasifikim të pasigurisë ushqimore me pesë faza, me “katastrofën” si më të keqen.

Një katastrofë klasifikohet si kur “familjet përjetojnë një mungesë ekstreme të ushqimit dhe/ose nuk mund të plotësojnë nevojat e tjera themelore edhe pas përdorimit të plotë të strategjive të përballimit”.

Në një katastrofë të nivelit 5, “uria, vdekja, varfëria dhe kequshqyerja akute jashtëzakonisht kritike janë të dukshme”.

Megjithatë, një klasifikim i zisë buke është i ndarë nga kjo. Që të deklarohet një “uri me prova të arsyeshme”, siç ka ndodhur tani në Gaza, duhet të ketë prova të qarta se janë arritur dy nga tre pragjet për pasigurinë akute ushqimore, kequshqyerjen akute dhe vdekshmërinë.

Pragjet janë që të paktën 20 përqind e familjeve “të kenë mungesë ekstreme ushqimi dhe të përballen me urinë dhe varfërinë”, që kequshqyerja akute tek fëmijët nën pesë vjeç prek 30 përqind ose më shumë, dhe që të ketë të paktën dy vdekje për 10,000 në ditë si rezultat i pasigurisë ushqimore.

Çfarë e ka shkaktuar urinë në Gaza, sipas IPC?

IPC fajëson katër faktorë që thotë se janë “të shkaktuar nga njeriu”: konflikti, zhvendosja, qasja e kufizuar dhe kolapsi i sistemit ushqimor.

Lufta e Izraelit në Gaza ka vrarë tashmë më shumë se 62,000 palestinezë në 22 muajt që nga fillimi i saj.

IPC thekson se viktimat dhe lëndimet u rritën ndjeshëm në korrik, me një mesatare prej 119 vdekjesh në ditë, pothuajse dyfishi i mesatares së muajit të kaluar.

Ofensivat e vazhdueshme të Izraelit kanë çuar në shumë raunde zhvendosjeje për popullsinë e Gazës – me IPC që raporton se 1.9 milion njerëz janë zhvendosur më shumë se një herë që nga fillimi i luftës.

Kështu, zhvendosja e vazhdueshme dhe mungesa e akomodimit të sigurt kanë kontribuar në përkeqësimin e situatës së sigurisë ushqimore në Gaza, së bashku me shkatërrimin ose paarritshmërinë e 98 përqind të tokës bujqësore të Gazës dhe një ndalim të aktivitetit të peshkimit.

Për ta përkeqësuar situatën, Izraeli vendosi një bllokadë totale në furnizimet me ushqim dhe mallra të tjera, duke përfshirë ujë, ilaçe dhe karburant, në Gaza në mesin e marsit.

Që atëherë, Izraeli e ka hequr bllokadën totale, por kufizime të ashpra në importe mbeten.

Pse është kaq i rëndësishëm përcaktimi i IPC-së?

IPC njihet si mjeti kryesor që bashkësia ndërkombëtare dhe OKB-ja përdorin për të përcaktuar nivelet e pasigurisë ushqimore në të gjithë botën.

Të dhënat që ofron IPC janë jetësore në parandalimin e krizave të ardhshme ushqimore dhe parandalimin e urisë.

Ato gjithashtu mund të mbledhin bashkësinë ndërkombëtare për të vepruar mjaftueshëm herët për të ndaluar urinë, ose për t’i dhënë fund një urie pasi të ketë filluar.

Cili ka qenë reagimi?

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, e quajti urinë një “katastrofë të shkaktuar nga njeriu, një akuzë morale dhe një dështim të vetë njerëzimit”.

Guterres tha se Izraeli kishte “detyrime të qarta” sipas ligjit ndërkombëtar për të siguruar që furnizimet ushqimore dhe mjekësore të hynin në Gaza, pasi është fuqia pushtuese.

“Uria nuk ka të bëjë vetëm me ushqimin; është shembja e qëllimshme e sistemeve të nevojshme për mbijetesën njerëzore”, tha Guterres. “Njerëzit po vdesin urie. Fëmijët po vdesin. Dhe ata që kanë detyrën të veprojnë po dështojnë”. /Telegrafi/

The post Çfarë ka çuar në konfirmimin e një “urie ekstreme” në Gaza – gjetjet kryesore të një raporti dhe reagimet appeared first on Telegrafi.

CEO i Ford, Jim Farley, ka zbuluar se kompania po mendon të krijojë një supermakinë të paprecedentë për terrene jashtë rrugës.

Duke folur në një podcast të Bloomberg, ai tha se nuk ekziston ende “Porsche i off-road” dhe Ford mund të marrë këtë rol.

Farley sugjeroi një makinë me rreth 1,000 kuaj fuqi, pjesërisht elektrike, e cila do të ofronte rregullime të plota të pezullimit, amortizimit dhe lartësisë së makinës.

Ai theksoi se nuk do të ishte një pickup, por një supermakinë e shpejtë për zhavorr, rërë dhe terrene të ngjashme, ndryshe nga çdo gjë që është parë deri më sot.

Farley tha se është duke biseduar seriozisht me ekipin e tij për këtë projekt, megjithëse ende nuk është vendosur nëse do të jetë dy ose katër vendëshe.

Sipas tij, një model i tillë do të thyente “monotoninë e supermakinave moderne” dhe do të sillte diçka krejt ndryshe në treg. /Telegrafi/

The post Drejtori ekzekutiv i Ford lë të kuptohet se kompania po mendon të krijojë një supermakinë të paprecedentë për terrene jashtë rrugës appeared first on Telegrafi.