❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Korrupsion zgjedhor në 64 raste në zgjedhjet e 2023 për Bashkinë Rrogozhinë, SPAK çon në gjyq kandidatin e PD dhe 4 të tjerë

✇Gazeta Si
By: Sorgena Leka

Prokuroria e Posaçme ka mbyllur hetimet dhe ka dërguar për gjykim 5 persona të akuzuar për blerje votash në zgjedhjet lokale të përsëritura të 23 korrikut të vitit 2023 në Rrogozhinë, mes tyre edhe kandidati për kryebashkiak i Partisë Demokratike në këtë qytet, Shkëlqim Hoxha.

Rasti i hetimit të krimit elektoral është konfirmuar sot nga vetë SPAK, ku jepen edhe detaje të hetimit dhe emrat e 5 të pandehurve. Të akuzuarit janë Limon Shala, Fatmir Thaçi, Florant Saraçi, Engjëll Cara dhe Shkëlqim Hoxha.

KatĂ«r prej tyre akuzohen se kanĂ« ofruar bileta udhĂ«timi tĂ« parapaguara pĂ«r persona tĂ« ndryshĂ«m nĂ« 64 raste, pĂ«r tĂ« votuar HoxhĂ«n si kryebashkiak, nĂ«n akuzĂ«n pĂ«r “Korrupsion aktiv nĂ« zgjedhje”.

NdĂ«rsa ShkĂ«lqim Hoxha akuzohet pĂ«r veprĂ«n penale “moskallĂ«zim i krimit”.

Hetimet treguan se në bashkëpunim me njëri-tjetrin, kanë siguruar dhe ofruar bileta udhëtimi të parapaguara për persona të ndryshëm, të dokumentuara në 64 raste, me qëllim që të votonin në favor të kandidatit Shkëlqim Hoxha.

SPAK thotĂ« se “kandidati demokrat, edhe pse ishte nĂ« dijeni, nuk e ka kallĂ«zuar rastin, duke shkelur ligjin”.

Hetimet fillestare i nisi Prokuroria e Durrësit dhe Policia, që më pas për mungesë kompetence ia kaluan Prokurorisë së Posaçme, teksa tani të pestë janë marrë të pandehur me akuzat e ngritura nga SPAK dhe dosjen që është referuar për gjykim në GJKO.

Në numërimin e 54 kutive, socialisti Memolla doli fitues me diferencë ndaj Shkëlqim Hoxhës së PD-së, në zgjedhjet e përsëritura.

The post Korrupsion zgjedhor në 64 raste në zgjedhjet e 2023 për Bashkinë Rrogozhinë, SPAK çon në gjyq kandidatin e PD dhe 4 të tjerë appeared first on Gazeta Si.

↗

Ministria e Jashtme i përgjigjet Berishës: Nuk ka pasur presion ndaj vëzhguesve të ODIHR-it

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Ministria e Jashtme ka reaguar pas pretendimeve tĂ« kryetarit tĂ« PartisĂ« Demokratike, Sali Berisha, lidhur me njĂ« letĂ«r tĂ« dĂ«rguar nga ministri Igli Hasani institucioneve ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« ndoqĂ«n procesin zgjedhor tĂ« 11 majit 2025.

NĂ« njĂ« deklaratĂ« zyrtare, MEPJ sqaron se “nuk bĂ«het fjalĂ« pĂ«r ndĂ«rhyrje nĂ« punĂ«n e Misionit tĂ« vĂ«zhguesve tĂ« ODIHR, dhe aq mĂ« pak pĂ«r ushtrim presioni ndaj tyre.”

Ministria thekson se është praktikë standarde në çdo proces zgjedhor që autoritetet shtetërore të shtetit pritës të përcjellin sqarime dhe kontekst shtesë mbi gjetjet e raportit paraprak të vëzhguesve.

“Sqarimet janĂ« dĂ«rguar pĂ«r t’u konsideruar nĂ« pĂ«rpilimin e raportit pĂ«rfundimtar, bazuar nĂ« fakte dhe prova. Marrja nĂ« konsideratĂ« e tyre Ă«shtĂ« nĂ« diskrecion tĂ« plotĂ« tĂ« Misionit tĂ« ODIHR-it,” thuhet nĂ« reagim.

Ministria gjithashtu kujton se edhe vetë ODIHR ka deklaruar më herët se nuk është ndjerë nën presion dhe se nuk ka patur përpjekje për të ndikuar punën e tyre.

Reagimi vjen pas publikimit tĂ« njĂ« letre nga Berisha, qĂ« sipas tij, pĂ«rbĂ«n “presion tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«â€ ndaj vĂ«zhguesve pĂ«r tĂ« ndryshuar pĂ«rmbajtjen e raportit tĂ« zgjedhjeve tĂ« 11 majit.

The post Ministria e Jashtme i përgjigjet Berishës: Nuk ka pasur presion ndaj vëzhguesve të ODIHR-it appeared first on Gazeta Si.

↗

Ushtarët e Napoleonit nuk vdiqën nga plumbat rusë, por nga bakteret dhe morrat

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – PunĂ«torĂ«t qĂ« po bĂ«nin punimet nĂ« themel tĂ« njĂ« periferie tĂ« re pranĂ« kryeqytetit lituanez, Vilnius, u tmerruan nĂ« vitin 2001. Papritmas, nga toka dolĂ«n kocka. Dhe akoma mĂ« shumĂ« kocka, kafka. Kuajsh dhe shumĂ« njerĂ«zish.

Disa nga tĂ« vdekurit kishin ende mbetje tĂ« uniformave tĂ« tyre, pĂ«rshkruajnĂ« shkencĂ«tarĂ«t nga “Pasteur Institute” nĂ« Paris nĂ« njĂ« studim tĂ« sapo publikuar nĂ« internet.

Ata kishin “vrima nĂ« kĂ«rci, çizme ose shputa kĂ«pucĂ«sh nĂ« kockat e kĂ«mbĂ«ve, njĂ« kapelĂ« ushtari nĂ« njĂ« kafkĂ«â€, sipas francezĂ«ve.

NjĂ« varr masiv i njĂ« ushtrie. “NjĂ« minimum prej 3,268 individĂ«sh u zhvarrosĂ«n nga vendi”, shĂ«nojnĂ« francezĂ«t me qetĂ«si.

KĂ«to ishin mbetjet e “Grande ArmĂ©e” krenaria e Napoleonit, e cila fillimisht numĂ«ronte mbi 600,000 burra, njĂ« nga ushtritĂ« mĂ« tĂ« mĂ«dha qĂ« ka marshuar ndonjĂ«herĂ« nĂ«pĂ«r tokĂ«n evropiane.

Francezët në Vilnius

Ethe dhe diarre

Në vitin 1812, Napoleoni po marshonte kundër Carit rus Aleksandër I. Por pika e kthesës erdhi pranë Moskës: rusët kishin braktisur qytetin dhe kishin marrë të gjitha furnizimet e tyre.

Napoleoni kishte vetëm një mundësi: të tërhiqej para se të vinte dimri. Pas një fushate të mundimshme, ushtria, e reduktuar në vetëm rreth 20,000 burra, arriti në Vilna, Vilniusi i sotëm, Lituani. Përveç vështirësive, shpërthyen edhe sëmundje, sipas dëshmive të atyre që ishin atje.

Ethet e larta, diarreja, verdhëza dhe dhimbjet e forta ishin të zakonshme. Studiuesit e mëparshëm dyshonin për ethe tifoide, ose ethe nga llogoret, një sëmundje inflamatore e shkaktuar nga morrat e rrobave.

Rrethimi i Rigas

Studiuesit e mëparshëm me të vërtetë gjetën gjurmë të ADN-së nga patogjenët e këtyre sëmundjeve në varrin masiv. Por situata është e ndryshme, argumentojnë tani mikrobiologu Nicolås Rascovan dhe kolegët e tij.

Duke përdorur teknikat më të fundit, Rascovan analizoi trembëdhjetë dhëmbë nga ushtarët e vdekur dhe zbuloi ADN-në e dy baktereve të tjera.

Në realitet, tre ushtarë duhet të kenë marrë paratifoide nga uji i kontaminuar me bakterin Salmonella enterica, i cili gjendet në jashtëqitje.

Beteja e Smolenskut

Morrat e trupit

Dy ushtarë të tjerë u infektuan me bakterin Borrelia recurrentis, një bacil që transmetohet nga një person në tjetrin, jo nga morrat e rrobave, por nga morrat e trupit.

Bakteri shkakton “ethe tĂ« pĂ«rsĂ«ritura”, njĂ« sĂ«mundje dobĂ«suese febrile qĂ« ishte e zakonshme nĂ« EvropĂ«n PerĂ«ndimore deri nĂ« shekullin e 20-tĂ«, por tani Ă«shtĂ« e pĂ«rhapur kryesisht nĂ« AfrikĂ«.

Dallimi, shkruan Rascovan, është se studimi i mëparshëm kërkoi qëllimisht gjurmë të imëta të tifos dhe etheve të llogoreve, ndërsa hulumtimi i ri zbulon të gjithë ADN-në bakteriale në dhëmbë.

Kjo ofron një pamje më të saktë. Megjithatë, ekipi francez pranon gjithashtu se provat nuk janë ende përfundimtare, me pesë ushtarë me baktere në dhëmbë nga një total prej më shumë se tre mijë kufomash.

Beteja e Valuntinos

Vend prehjeje më i respektueshëm

Sidoqoftë, është një metodë interesante, e dobishme për të shqyrtuar më nga afër valët e tjera historike të vdekjes, thonë kolegët e Rascovan.

“Sidomos aty ku burimet e shkruara janĂ« tĂ« paplota ose tĂ« pabalancuara”, thotĂ« njĂ«ra prej tyre, gjenetistja australiane mjeko-ligjore Sally Wasef, nĂ« revistĂ«n shkencore britanike, “New Scientist”.

Napoleoni mbi kalë shikon djegien e Moskës në shtator të vitit 1812

Wasef beson se do të ishte interesante të përdoret teknologjia dentare për të hetuar më tej se cilat sëmundje kolonistët evropianë u transmetuan banorëve origjinalë të vendeve si Amerika dhe Australia.

UshtarĂ«ve tĂ« vdekur tĂ« Napoleonit qĂ« atĂ«herĂ« u Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« njĂ« vend prehjeje mĂ« i respektueshĂ«m. Pas zhvarrimit, shumica e eshtrave u rivarrosĂ«n nĂ« njĂ« varrezĂ« ushtarake nderi pranĂ« Vilniusit – ironikisht, njĂ« vend ku janĂ« varrosur edhe shumĂ« ushtarĂ« rusĂ«.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Ushtarët e Napoleonit nuk vdiqën nga plumbat rusë, por nga bakteret dhe morrat appeared first on Gazeta Si.

↗

Kritikat për Kodin e ri Penal, Rama: Drafti i ekspertëve u prezantua për të mbledhur opinionet

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Kryeministri Edi Rama ka reaguar pĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« rrjetin social “X” lidhur me debatet e fundit mbi draftin e ri tĂ« Kodit Penal, i cili Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« publik nga qeveria pĂ«r konsultim.

Ai ironizoi kritikat qĂ« kanĂ« ardhur nga aktorĂ« tĂ« ndryshĂ«m politikĂ«, mediatikĂ« dhe juridikĂ«, duke i quajtur “tĂ« alarmuar” dhe duke u sugjeruar qĂ« tĂ« mos ekspozohen shumĂ« nĂ« diell.

“TĂ« alarmuarit nga drafti i Kodit tĂ« ri Penal dhe gojĂ«mbyllja me ligj e forcave liridashĂ«se politike dhe mediatike, mbase duhet tĂ« kujdesen qĂ« tĂ« mos ekspozohen shumĂ« nĂ« diell,” shkroi Rama.

Ai theksoi se drafti është hartuar nga ekspertë të fushës dhe është prezantuar publikisht me qëllimin për të mbledhur sa më shumë opinione, në mënyrë transparente dhe demokratike.

TĂ« alarmuarit nga drafti i Kodit tĂ« ri Penal dhe gojĂ«mbyllja me ligj e forcave liridashĂ«se politike dhe mediatike, mbase duhet tĂ« kujdesen qĂ« tĂ« mos ekspozohen shumĂ« nĂ« diell, ndĂ«rkohĂ« qĂ« drafti i ekspertĂ«ve tĂ« nderuar tĂ« fushĂ«s Ă«shtĂ« prezantuar publikisht pikĂ«risht pĂ«r të 

— Edi Rama (@ediramaal) August 4, 2025

Në fund të reagimit të tij, Rama u ndal edhe te përdorimi i lirisë në Shqipëri, duke theksuar se problem më i madh, sipas tij, nuk është drafti i kodit apo ndonjë rrezik për lirinë, por mënyra sesi një pjesë e individëve e përdorin atë.

“HĂ«pĂ«rhĂ« problem mĂ« serioz qĂ« ka liria nĂ« ShqipĂ«ri nuk Ă«shtĂ« as regjimi, as drafti i kodit tĂ« ri jo e jo, po masa domethĂ«nĂ«se e atyre qĂ« e pĂ«rdorin lirinĂ« vetĂ«m pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« sherr e shamata pĂ«r mungesĂ«n e saj,” pĂ«rfundoi Rama.

The post Kritikat për Kodin e ri Penal, Rama: Drafti i ekspertëve u prezantua për të mbledhur opinionet appeared first on Gazeta Si.

↗

Schick-Leverkusen 2030

✇Gazeta Si
By: ermal.toti

Pas një sezoni bindës 2024/25 ku shënoi 21 gola, Patrik Schick rinovoi deri në 2030 te Bayer Leverkusen.

I kosideruar si një ndër shënuesit më të rregullt në Evropë tani është gati të nisë një kapitull të ri nën drejtimin e Erik ten Hag.

Me vetëm 1 gol nga penalltia ai ishte shënuesi më i mirë i sezonit nga loja.

Ndërsa pavarësisht dëmtimit në sezonin 2023/24 ai shënoi 13 gola në të gjithë kompeticionet, përfshi 7 në Bundesliga duke ndihmuar skuadrën e drejtuar nga Xabi Alonso të Kupën dhe kampionatin brenda një sezoni.

Shtatlarti mori një vendim të ndryshëm nga Wirtz, Frimpong dhe Xhaka duke besuar se Ten Hag është në gjëndje ta kthejë Leverkusen sërish në majën e futbollit gjerman.

Në planin personal ai mezi po pret të udhëheqë skuadrën në një tjetër sfidë për titull.

Schick dhe Leverkusen janë pranë fundit të përgatitjeve dhe do të luajnë miqësoret e fundit ndaj Pisa-s më 5 Gusht dhe ndaj Chelsea-t 4 ditë më pas.

Sezonin do ta nisĂ« nĂ« KupĂ« ndaj Sonnenhof Großaspach mĂ« 15 Gusht ndĂ«rsa nĂ« Bundesliga do tĂ« luajnĂ« nĂ« 23 Gusht ndaj Hoffenheim.

The post Schick-Leverkusen 2030 appeared first on Gazeta Si.

↗

Kremlini zbut përplasjen Trump-Medvedev: Për politikën e jashtme vendos Putini

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – “Moska i trajton deklaratat qĂ« lidhen me armĂ«t bĂ«rthamore me kujdes dhe beson se tĂ« gjithĂ« duhet tĂ« jenĂ« tĂ« kujdesshĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« çështje”.

Kjo Ă«shtĂ« deklarta e zĂ«dhĂ«nĂ«sit tĂ« Kremlinit, Dmitry Peskov, i cituar nga agjencia e lajmeve “RIA Novosti”, nĂ« lidhje me njoftimin e presidentit tĂ« SHBA-ve, Donald Trump pĂ«r dĂ«rgimin e dy nĂ«ndetĂ«seve bĂ«rthamore nĂ« zonat “mĂ« afĂ«r” RusisĂ«.

Po ashtu, Kremlini ka deklaruar se, kur bëhet fjalë për politikën e jashtme, është e nevojshme të përqendrohemi në deklaratat e presidentit Vladimir Putin dhe jo në ato të zyrtarëve të tjerë.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, i bëri këto sqarime, duke komentuar polemikat në mediat sociale midis presidentit të SHBA-ve Donald Trump dhe zëvendëskryetarit të Këshillit të Sigurisë Ruse, Dmitry Medvedev.

“GjĂ«ja kryesore, sigurisht, Ă«shtĂ« qĂ«ndrimi i presidentit Putin. NĂ« vendin tonĂ«, politika e jashtme formulohet nga kreu i shtetit”, – theksoi Peskov nĂ« pĂ«rgjigje tĂ« njĂ« pyetjeje nĂ«se Kremlini do ta kĂ«shillonte Medvedevin tĂ« zbuste deklaratat e tij tĂ« politikĂ«s sĂ« jashtme.

“NĂ« çdo vend, anĂ«tarĂ«t e udhĂ«heqjes kanĂ« pikĂ«pamje tĂ« ndryshme mbi ngjarjet aktuale. Ka figura me pozicione shumĂ«, shumĂ« tĂ« ashpra edhe nĂ« Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane, kĂ«shtu qĂ« Ă«shtĂ« gjithmonĂ« kĂ«shtu”, vuri nĂ« dukje zĂ«dhĂ«nĂ«si.

PĂ«rplasja mes Medvedevit dhe Trumpit ndodhi nĂ« kohĂ«n kur Shtetet e Bashkuara i kanĂ« dhĂ«nĂ« afat RusisĂ« deri mĂ« 8 gusht qĂ« t’i japĂ« fund luftĂ«s kundĂ«r UkrainĂ«s ose nĂ« tĂ« kundĂ«rtĂ«n do tĂ« pĂ«rballet me sanksione.

Medvedev i tha Trumpit se “çdo ultimatum Ă«shtĂ« kĂ«rcĂ«nim dhe njĂ« hap drejt luftĂ«s. Jo nĂ« mes tĂ« RusisĂ« dhe UkrainĂ«s, por kundĂ«r shtetit tĂ« tij”.

The post Kremlini zbut përplasjen Trump-Medvedev: Për politikën e jashtme vendos Putini appeared first on Gazeta Si.

↗

ÇfarĂ« e bĂ«n dietĂ«n mesdhetare kaq tĂ« shĂ«ndetshme

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- PavarĂ«sisht reputacionit tĂ« merituar pĂ«r kontributin nĂ« problemet shĂ«ndetĂ«sore, inflamacioni nĂ« doza tĂ« vogla Ă«shtĂ« nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« i mirĂ« pĂ«r trupin tonĂ«. Ndihmon nĂ« luftimin e pushtuesve tĂ« huaj si viruset dhe bakteret dhe zhduket pasi kĂ«rcĂ«nimi zhduket.

Por kur inflamacioni nuk lehtësohet dhe bëhet kronik, mund të çojë në zhvillimin e diabetit të tipit 2, sëmundjeve të zemrës, demencës dhe kancerit.

Por ngrënia e ushqimeve të duhura çdo ditë mund të ndihmojë në mbajtjen larg të inflamacionit kronik, thotë Vanessa King, zëdhënëse e Akademisë së të Ushqyerit dhe Dietikës.

Dhe cilat janë ushqimet anti-inflamatore? Fruta dhe perime të pasura me antioksidantë, vaj ulliri, drithëra të plota, bishtajore, proteina dhe ushqime të pasura me yndyrna omega-3.

Dieta mesdhetare përmban këto ushqime dhe mbështetet nga kërkime të gjera. Për shembull, pasi të rriturit e moshuar e ndoqën këtë plan për gjashtë muaj, ata kishin nivele më të ulëta të shënjuesve inflamatorë në gjakun e tyre, ndërsa ata që ndoqën dietën e tyre të zakonshme nuk e kishin, sipas një studimi të vitit 2023 në revistën Nutrients .

Qershi dhe manaferra

Ndërsa frutat janë gjithmonë një zgjedhje ushqyese, ka prova që qershitë dhe manaferrat , në veçanti, mund të ulin inflamacionin, falë një sërë lëndësh ushqyese bimore, duke përfshirë polifenolet dhe karotenoidet.

Konsumimi i qershive të ëmbla ose të tharta u lidh me uljen e shënuesve të inflamacionit në 11 studime në një përmbledhje kërkimore të vitit 2018 në Nutrients. Të njëjtat përbërës në shumë manaferra të tjera, duke përfshirë boronicat dhe luleshtrydhet, janë zbuluar se ulin përgjigjen inflamatore të trupit.

Zarzavate dhe fasule

“Perimet me gjethe jeshile tĂ« errĂ«ta mund tĂ« ulin inflamacionin duke rritur nivelet e antioksidantĂ«ve”, thotĂ« David Dunaief, autor i një studimi tĂ« vitit 2019 nĂ« ‘American Journal of Lifestyle Medicine’ qĂ« shqyrtoi pĂ«rfitimet e perimeve.

Antioksidantët ndihmojnë në balancimin e molekulave të paqëndrueshme që mund të dëmtojnë indet e trupit, dhe ulja e stresit në trup çon në uljen e inflamacionit.

Fasulet dhe bishtajoret, të tilla si qiqrat dhe thjerrëzat, ofrojnë shumë proteina të shëndetshme. Fibrat dhe përbërjet antioksiduese të tyre njihen për ndihmën në parandalimin e inflamacionit.

Vaj ulliri

Vaji i ullirit ekstra i virgjër përmban disa përbërës të dobishëm bimorë që kanë efekte anti-inflamatore. Për shembull, një i quajtur oleokantal synon të njëjtat rrugë si qetësuesi i dhimbjeve ibuprofen. Kur shijoni një vaj ulliri që përmban përbërësin, do të ndjeni një aromë të hidhur pikante në fyt kur ta gëlltisni.

PĂ«r tĂ« marrĂ« mĂ« shumĂ«: NjĂ« pjesĂ« e vajit tĂ« ullirit qĂ« hani duhet tĂ« jetĂ« i pagatuar. Gatimi i vajit tĂ« ullirit me nivele tĂ« ulĂ«ta tĂ« oleokantalit mund t’i ulĂ« mĂ« tej kĂ«to nivele. Prandaj, shtoni vaj tĂ« pagatuar nĂ« salcat e sallatĂ«s ose spĂ«rkateni atĂ« mbi peshkun e pjekur nĂ« skarĂ« ose perimet e ziera nĂ« avull.

Ushqime të fermentuara

NjĂ« mĂ«nyrĂ« se si plani i tĂ« ngrĂ«nit mesdhetar – dhe ushqimet e fermentuara si kosi dhe kefiri , nĂ« veçanti – mund tĂ« zvogĂ«lojnĂ« inflamacionin Ă«shtĂ« duke pĂ«rmirĂ«suar diversitetin dhe aktivitetin e baktereve tĂ« zorrĂ«ve. Një studim i vitit 2021 nĂ« revistĂ«n Cell zbuloi se nivelet e 19 proteinave inflamatore nĂ« gjak u ulĂ«n ndjeshĂ«m tek tĂ« rriturit e shĂ«ndetshĂ«m qĂ« konsumonin shumĂ« ushqime tĂ« fermentuara. (Ata hĂ«ngrĂ«n mesatarisht gjashtĂ« racione nĂ« ditĂ« pĂ«r 10 javĂ«.) Atyre qĂ« iu kĂ«rkua tĂ« hanin njĂ« dietĂ« tĂ« pasur me fibra nuk patĂ«n tĂ« njĂ«jtĂ«n rĂ«nie tĂ« proteinave inflamatore.

Salcë domatesh

Hulumtimet sugjerojnë që ngrënia e domateve dhe produkteve të domates mund të ndihmojë në uljen e inflamacionit. Kur 22 burra të shëndetshëm hëngrën një porcion sofrito, një lloj salce me bazë domateje, nivelet e tyre të dy shënuesve të rëndësishëm të inflamacionit ranë, sipas një studimi spanjoll të vitit 2019 në revistën Nutrients .

Likopeni është një nga përbërësit kryesorë anti-inflamatorë në domate, dhe ushqimet e gatuara me domate janë zakonisht burimi më i përqendruar i lëndës ushqyese. Ashtu si disa salca të tjera domatesh, sofrito gjithashtu përmban qepë, hudhër dhe vaj ulliri, të cilat janë gjithashtu anti-inflamatore.

Peshk i yndyrshëm

Peshqit me yndyrë si salmoni, sardelet, janë të pasura me yndyrna omega-3. Në një studim të vitit 2021 në revistën Molecules , njerëzit me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës dhe diabetin e tipit 2 që hëngrën këto peshq dy herë në javë për tetë javë panë nivele më të ulëta në gjak të shënuesve inflamatorë si CRP.

Ushqime pĂ«r t’u shmangur

Ushqimet e skuqura kanë nivele të larta të akrilamidit, një nënprodukt kimik që mendohet se shkakton inflamacion. Në vend të kësaj, zijini në avull.

Karbohidratet e rafinuara të bëra nga mielli i bardhë kontribuojnë në sheqerin e lartë në gjak, i cili mund të krijojë stres oksidativ dhe të shkaktojë inflamacion të shkallës së ulët. Zgjidhni karbohidrate me fibra më të larta, si drithërat e plota, të cilat ndihmojnë tretjen dhe ulin rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Sheqernat e shtuara (në pijet me sheqer, karamelet, ëmbëlsirat) nxisin inflamacionin. Të paktën te kafshët, ato mund ta bëjnë këtë duke ndryshuar mikrobiomën e zorrëve.

Mishrat e përpunuar ( proshuta, salçiçe) janë të lidhur me inflamacionin që mund të kontribuojë në kancer. Mbipesha mund të rrisë rrezikun. Instituti Amerikan për Kërkimin e Kancerit sugjeron shmangien e plotë të këtyre mishrave./ Burimi: Washington Post

The post ÇfarĂ« e bĂ«n dietĂ«n mesdhetare kaq tĂ« shĂ«ndetshme appeared first on Gazeta Si.

↗

31.000 subjekte dorëzuan bilancin vjetor për 2025-n

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – MĂ« shumĂ« se 31.000 subjekte dorĂ«zuan bilancin vjetor nĂ« kohĂ«, duke shĂ«nuar njĂ« nga performancat mĂ« tĂ« larta tĂ« viteve tĂ« fundit.

Qendra Kombëtare e Biznesit (QKB) bën të ditur se për herë të parë, mbi 90% e bilanceve u dorëzuan brenda afatit, duke tejkaluar ndjeshëm vitet pararendëse.

Në vitin 2024, u dorëzuan 28.200 bilance në afat, në vitin 2023 ishin 26 mijë bilance të dorëzuara në afat, ndërsa në vitin 2022 u dorëzuan 20,700 bilance në afat.

Ky progres pasqyron një ndërgjegjësim më të madh të bizneseve për detyrimet ligjore dhe përdorimin në rritje të shërbimeve online të QKB-së.

Sipas QKB-së, dorëzimi i bilancit vjetor nuk është thjesht një detyrim, por një hap drejt transparencës dhe formalizimit të aktivitetit.

The post 31.000 subjekte dorëzuan bilancin vjetor për 2025-n appeared first on Gazeta Si.

↗

Raporti i OSBE/ODIHR për zgjedhjet, Berisha: PS presion ndaj vëzhguesve ndërkombëtarë

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Sali Berisha hodhi akuza ndaj qeverisĂ« duke pretenduar se ka ushtruar presion ndaj vĂ«zhguesve ndĂ«rkombĂ«tarĂ« pĂ«r raportin e OSBE/ODIHR pĂ«r zgjedhjet e 11 majit.

Sipas kreut të PD-së, Ministri i jashtëm Igli Hasani ka kërcënuar vëzhguesit që të ndryshojnë këtë raport.

Ish-kryeministri pubikoi letrĂ«n ku sipas tij thuhet: “Dua tĂ« shpreh shqetĂ«simin serioz lidhur me paragrafin hyrĂ«s tĂ« deklaratĂ«s, nĂ« tĂ« cilin bĂ«het njĂ« paraqitje thellĂ«sisht negative nĂ« pikĂ«pamjen tonĂ« dhe e pabalancuar e zgjedhjeve parlamentare tĂ« vitit 2025″.

“Farsa elektorale e 11 majit 2025 Ă«shtĂ« procesi elektoral mĂ« i shĂ«mtuar nĂ« 32 vite pas rĂ«nies sĂ« Perdes sĂ« Hekurt. ËshtĂ« procesi mĂ« i diskredituar. ËshtĂ« procesi mĂ« i korruptuar.

Ju jeni dëshmitarë se këtu, nga kjo sallë, nga Parlamenti Europian dhe asambleja parlamentare e OSBE, kam denoncuar me forcën më të madhe këcënimet, presionet e Edi Ramës dhe ministrit Igli Hasani ndaj vëzhguesve ndërkombëtarë me qëllim që ata të ndryshojnë raportin.

Siç unë u kam njoftuar, laptopi po bën transparencë të madhe.

Këtu para jush kam sjellë sot letrën kërcënuese që ministri i jashtëm i narkoshtetit, Igli Hasani, iu drejton me datën 12 maj, sapo lexohet raporti, zonjës Farah Karimi, koordinatore speciale dhe lider i misionit afatshkurtër të OSBE-së.

Pas kortezisĂ«, nĂ« letĂ«r thuhet: ‘Lidhur me deklaratĂ«n e gjetjeve dhe konkluzioneve paraprake, dua t’ju pĂ«rcjell pritshmĂ«rinĂ« qĂ« kĂ«to raporte tĂ« pasqyrojnĂ« me saktĂ«si realitetet e observuara nĂ« terren gjatĂ« procesit elektoral’.

Dhe vazhdon: ‘NĂ« kĂ«tĂ« drejtim, dua tĂ« shpreh shqetĂ«simin serioz (imagjinoni ju çfarĂ« mafiozĂ«sh janĂ« kĂ«ta, ata sa e kanĂ« lexuar raportin, dhe ky sikur t’ua ketĂ« marrĂ« kopjen para) lidhur me paragrafin hyrĂ«s tĂ« deklaratĂ«s, nĂ« tĂ« cilin bĂ«het njĂ« paraqitje thellĂ«sisht negative nĂ« pikĂ«pamjen tonĂ« dhe e pabalancuar e zgjedhjeve parlamentare tĂ« vitit 2025’”, tha Berisha.

The post Raporti i OSBE/ODIHR për zgjedhjet, Berisha: PS presion ndaj vëzhguesve ndërkombëtarë appeared first on Gazeta Si.

↗

Trump dhe nëndetëset bërthamore: Një mesazh për Putinin?

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – ËshtĂ« shumĂ« e pazakontĂ« qĂ« presidentĂ«t amerikanë tĂ« urdhĂ«rojnĂ« publikisht zhvendosjen e nĂ«ndetĂ«seve bĂ«rthamore amerikane, sepse veprimet e tilla janĂ« “sekrete tĂ« larta”.

Donald Trump e theu qĂ«llimisht kĂ«tĂ« traditĂ« dhe njoftoi nĂ« mediat sociale se do tĂ« dĂ«rgonte dy nĂ«ndetĂ«se bĂ«rthamore nĂ« “rajone tĂ« pĂ«rshtatshme”. Kjo, siç shpjegoi ai, i referohet deklaratave tĂ« ish-presidentit rus Dmitry Medvedev – tĂ« cilat ai i quajti “budallallĂ«qe dhe nxitĂ«se”.

MĂ« vonĂ«, para se tĂ« largohej nga Uashingtoni me helikopter pĂ«r fundjavĂ«, Trump shpjegoi vendimin e tij: “NjĂ« ish-president rus na kĂ«rcĂ«noi. Ne do t’i mbrojmĂ« qytetarĂ«t tanĂ«â€. NĂ«se Medvedev po flet pĂ«r armĂ« bĂ«rthamore, Amerika duhet tĂ« jetĂ« gati, tha Trump. “Dhe ne jemi plotĂ«sisht tĂ« pĂ«rgatitur”, theksoi ai.

Por Trump nuk zbuloi se për cilat nëndetëse bërthamore bëhej fjalë dhe ku janë dërguar, as nuk tha nëse ato ishin vetëm nëndetëse me energji bërthamore apo nëse ato në të vërtetë mbanin armë bërthamore.

MĂ« pas Medvedev provokoi Trumpin prapĂ«, me pyetjen: “Ku ie keni dĂ«rguar kĂ«to nĂ«ntetĂ«se, nĂ« ishullin Epstein?” Reagimi i Trumpit ndaj kĂ«tij provokimi pritet.

PĂ«rplasje verbale midis Trumpit dhe Medvedevit

Më parë Medvedev dhe Trump kanë pasur një përplasje tjetër verbale. Zhurma për armët bërthamore ishte kulmi i konfliktit verbal midis Trump dhe Medvedev në mediat sociale.

Medvedev dikur konsiderohej si njĂ« politikan i moderuar nĂ« Shtetet e Bashkuara, por qĂ« nga fillimi i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ« ai Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« “kryeradikali” i Presidentit rus Vladimir Putin.

Pasi Trump e shkurtoi ultimatumin e tij ndaj Putinit në dhjetë ditë para se të hynin në fuqi sanksionet e ashpra kundër Rusisë, Medvedev kërcënoi me një konflikt të drejtpërdrejtë ushtarak midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara në platformën X.

Ai ofendoi Trumpin duke e quajtur madje edhe “gjysh”. Trump reagoi:  “NjĂ« ish-president i dĂ«shtuar i RusisĂ«â€, tha ai pĂ«r Medvedevin, shte shtoi se “ishte shumĂ« i zhgĂ«njyer nga Putini”.

Pas kësaj Trump tha publikisht se do të zhvendoste dy nëndetëse bërthamore në afërsi të Rusisë, që nuk është e zakonshme, sepse hapat e tillë mbahen sekret.

Ish-këshilltari i Trumpit: Ato janë tashmë atje

Kritika të ashpra për reagimin e Trumpit erdhën edhe nga John Bolton, ish-këshilltari i tij i sigurisë kombëtare, që tani është një nga kritikët e tij më të ashpër.

Duke folur pĂ«r CNN, Bolton theksoi se nuk kishte nevojĂ« tĂ« zhvendoseshin nĂ«ndetĂ«set bĂ«rthamore amerikane: “NjĂ« numĂ«r i mjaftueshĂ«m i tyre janĂ« tashmĂ« tĂ« afta pĂ«r kundĂ«rsulm nĂ« rast tĂ« njĂ« sulmi bĂ«rthamor rus.”

Ato nuk duhet tĂ« dĂ«rgohen atje, sepse atje janĂ« – dhe shpresojmĂ« se do tĂ« mbeten tĂ« pazbuluara”, tha Bolton.

“Ky Ă«shtĂ« mesazhi i duhur pĂ«r Putinin”

Nga ana tjetĂ«r, ish-Sekretari i Mbrojtjes i SHBA-sĂ« dhe Drejtori i AgjencisĂ« Qendrore tĂ« InteligjencĂ«s (CIA) nĂ« administratĂ«n Obama, Leon Panetta, mbĂ«shteti deklaratĂ«n e Trump: “ËshtĂ« mesazhi i duhur pĂ«r Putinin. Ai shpesh sillet nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« papĂ«rgjegjshme dhe kĂ«rcĂ«non aftĂ«sitĂ« e tij bĂ«rthamore. Kjo nuk Ă«shtĂ« e pranueshme.”

Putin rrallĂ« reagon ndaj fjalĂ«ve, por trgon ndaj veprimeve, thotĂ« ai. Nga ana tjetĂ«r, ish-komandanti i NATO-s nĂ« EvropĂ«, Wesley Clark, e kundĂ«rshton kĂ«tĂ« veprim tĂ« Trumpit. NĂ«se Trump tani kĂ«rcĂ«non edhe me armĂ« bĂ«rthamore si Putini, kjo vetĂ«m sa do tĂ« rrisĂ« frikĂ«n e njerĂ«zve nga lufta – gjĂ« qĂ« Ă«shtĂ« pikĂ«risht ajo qĂ« dĂ«shiron Putini.

“ËshtĂ« thjesht retorikĂ«. Ai (Trump) mendon se do tĂ« duket e fortĂ«. Por na dĂ«mton dhe kĂ«shtu ndihmon RusinĂ«â€, thotĂ« Clark.

Clark pohon se Trump nĂ« vend tĂ« kĂ«saj duhet qĂ« mĂ« nĂ« fund t’i dĂ«rgojĂ« mĂ« shumĂ« armĂ« UkrainĂ«s. VetĂ«m atĂ«herĂ«, Putini do ta kuptojĂ« se nuk mund ta fitojĂ« luftĂ«n kundĂ«r UkrainĂ«s.

Putini refuzon ultimatumin e Trumpit

Putini – megjithĂ«se para se tĂ« mbĂ«rrinin kĂ«rcĂ«nimet me nĂ«ndetĂ«se bĂ«rthamore – reagoi me qetĂ«si: nĂ« reagimin e tij tĂ« parĂ« publik ndaj presidentit amerikan, i cili shprehu zhgĂ«njim, ai tha: “TĂ« gjitha zhgĂ«njimet vijnĂ« nga pritjet e ekzagjeruara”.

NjĂ« zgjidhje paqĂ«sore, shtoi Putini, kĂ«rkon bisedime tĂ« hollĂ«sishme – por jo nĂ« publik. “Ne ramĂ« dakord qĂ« do tĂ« zhvillojmĂ« negociata pa kamera dhe pa zhurmĂ« politike, dhe se do tĂ« kĂ«rkojmĂ« kompromise”. Por ky proces nuk ka filluar ende, thotĂ« Putini.

Trump e ka intensifikuar ndjeshĂ«m retorikĂ«n e tij ndaj MoskĂ«s nĂ« javĂ«t e fundit. Pas njĂ« serie sulmesh tĂ« rĂ«nda ajrore ruse nĂ« UkrainĂ«, ai e quajti udhĂ«heqĂ«sin e Kremlinit Vladimir Putin “tĂ« çmendur” dhe e akuzoi atĂ« se po “pĂ«rhapte shumĂ« budallallĂ«qe” rreth UkrainĂ«s. MĂ« vonĂ« Trump i quajti veprimet e RusisĂ« nĂ« UkrainĂ« “tĂ« neveritshme”. /DW/

The post Trump dhe nëndetëset bërthamore: Një mesazh për Putinin? appeared first on Gazeta Si.

↗

Luis Vuitton, Prada dhe Moncler deklarojnë humbje. Klasa e mesme nuk po shpenzon!

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Një rënie e shpenzimeve të turistëve ka prekur firmat luksoze në Europë dhe Japoni, duke shtuar sfidat për industrinë që po përballet me tarifat amerikane.

Shitjet në shtëpinë e Louis Vuitton, ashtu si edhe në Prada e Moncler kanë rënë na shpenzimet më të pakëta të turistëve amerikanë në Europë dhe kinezëve në Japoni. Një vit më parë, gjërat ishin ndryshe, kur jeni u dobësua dhe dollari ishte forcuar.

Avantazhet e kursit të këmbimit janë zbehur. Jeni ka nisur të rikuperojë, kurse dollari është dobësuar. Si rezultat, markat luksoze po përballen me kërkesa më të pakta në SHBA dhe Kinë që janë historikisht tregjet e tyre më të mëdha.

LVMH deklaroi rënie me 9% gjatë tremujorit të dytë. Moncler deklaron 2% humbje, njësoj sa Prada.

RĂ«nia e dollarit me 10% krahasuar me euron nĂ« fillim tĂ« 2025, po i dekurajon amerikanĂ«t qĂ« tĂ« blejnĂ« jashtĂ« vendit. Frika e inflacionit nĂ« SHBA e lidhur edhe me tarifat e Trump ka pakĂ«suar edhe mĂ« tej forcĂ«n konsumatore qĂ« tĂ« realizojnĂ« fantazitĂ« e tyre si nĂ« serialin “Emily in Paris” duke blerĂ« nĂ« dyqanet  mĂ« luksoze tĂ« kontintentit, si dhe sigurinĂ« investitore.

Edhe Richemont që pati shitje të mëdha nga Cartier dhe Van Cleef & Arpels, pritet të përballet me presion nga rënia e kërkesës së turistëve në Europë dhe Japoni. Besueshmëria te konsumatorët kinezë mbetet e ulët dhe kërkesa në SHBA është e brishtë për shkak të pasigurisë ekonomike.

AnalistĂ«t presin njĂ« rĂ«nie prej 2% nĂ« tĂ« ardhurat botĂ«rore tĂ« luksit kĂ«tĂ« vit, duke pĂ«suar regres nĂ« parashikimet e mĂ«parshme tĂ« rritjes. Disa fajĂ«sojnĂ« vitet e rritjeve tĂ« ashpra tĂ« çmimeve, ndĂ«rsa ekspertĂ« si Luca Solca nga Bernstein theksojnĂ« se konsumatorĂ«t e klasĂ«s sĂ« mesme kĂ«rkojnĂ« “pazar” dhe markat kanĂ« nevojĂ« tĂ« pĂ«rshtaten./FinancialTimes

The post Luis Vuitton, Prada dhe Moncler deklarojnë humbje. Klasa e mesme nuk po shpenzon! appeared first on Gazeta Si.

↗

Drafti i Kodit të ri Penal / Deri në 8 vite burg për tregtimin e barnave pa leje dhe të skaduara

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Drafti i Kodit tĂ« ri Penal parashikon masa tĂ« rrepta pĂ«r mbrojtjen e shĂ«ndetit publik, duke pĂ«rfshirĂ« dĂ«nime pĂ«r shkaktimin e epidemive, pĂ«rhapjen e sĂ«mundjeve infektive dhe prodhimin e barnave tĂ« rrezikshme.

Sipas draftit, jo më pak se njëzetë e pesë vjet dhe deri në burgim të përjetshëm parashikohet në nenin 441 të draftit, nëse dikush shkakton qëllimisht një epidemi përmes shpërndarjes së viruseve apo baktereve patogjenë.

“DĂ«nim shumĂ« i rĂ«ndĂ« parashikohet edhe pĂ«r rastet kur kjo ndodh nga pakujdesia, 10 deri nĂ« 20 vjet heqje lirie. Kodi aktual nuk ka asnjĂ« nen qĂ« lidhet me shkaktimn e epidemisĂ«â€, thuhet nĂ« kĂ«tĂ« draft.

Sipas draftit, “neni 444 sanksionon se zyrtarĂ«t publikĂ« qĂ« nuk raportojnĂ« sĂ«mundjet infektive apo pandemike, sipas detyrimeve ligjore, do tĂ« pĂ«rballen me gjoba apo edhe masa administrative plotĂ«suese.

Nga ana tjetĂ«r, mosrespektimi i rregullave tĂ« karantinĂ«s, urdhrave shĂ«ndetĂ«sorĂ« apo masave gjatĂ« gjendjes sĂ« jashtĂ«zakonshme konsiderohen nĂ« kundĂ«rshtim me ligjin dhe mund tĂ« dĂ«nohet me burg deri nĂ« 3 vjet, nĂ« varĂ«si tĂ« rrezikut tĂ« krijuar”.

Në draftin e ri janë parashikuar masa të forta edhe për kontrollin e tregut farmaceutik. Prodhimi, importimi ose tregtimi i barnave pa leje, të skaduara, ose që paraqesin rrezik për shëndetin, do të dënohet me burgim deri në 8 vjet, në varësi të rrezikut.

Gjithashtu, mashtrimi në përmbajtjen, përbërjen apo dokumentacionin e barnave, si dhe çdo veprim që cenon sigurinë, efikasitetin apo cilësinë e produkteve mjekësore, do të ndëshkohet me dënime që variojnë nga 2 deri në 8 vjet burgim.

Sipas draftit tĂ« Kodit tĂ« ri Penal, edhe reklamimi “mashtrues” apo shpĂ«rndarja e produkteve tĂ« dĂ«mshme pĂ«r shĂ«ndetin, veçanĂ«risht kur i drejtohen fĂ«mijĂ«ve apo personave vulnerabĂ«l, dĂ«nohet me gjobĂ« ose burgim deri nĂ« 4 vite.

Nëse këto vepra penale kryhen nga personel shëndetësor, mësues, zyrtarë publikë apo punonjës të institucioneve publike, ato konsiderohen rrethana të rënduara dhe dënimi mund të rritet deri në 50%.

Nëse përgjegjëse janë kompani apo institucione, ato mund të përballen me mbyllje të përhershme, gjobë të shumëfishtë apo konfiskim të pronës dhe të ardhurave të paligjshme.

The post Drafti i Kodit të ri Penal / Deri në 8 vite burg për tregtimin e barnave pa leje dhe të skaduara appeared first on Gazeta Si.

↗

Dy vëllezër plagosin me armë 35-vjeçarin për shkak të një parakalimi

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Dy vĂ«llezĂ«r janĂ« shpallur nĂ« kĂ«rkim, pasi dyshohet se kanĂ« plagosur me armĂ« zjarri njĂ« 35 vjeçar nĂ« autostradĂ« DurrĂ«s-TiranĂ« pas sherrit pĂ«r njĂ« parakalimin.

Policia tha se Emiljan Domi 46 vjeç dhe Elton Domi 40 vjeç, banues në fshatin Xhafzotaj dyshohet se rreth orës 01:00 të 3 gushtit kanë qenë duke qarkulluar në superstradën Durrës-Tiranë, ku janë konfliktuar me 35-vjeçarin L.Sh., për një parakalim.

Pas sherrit verbal mes tyre, ata kanë qëlluar me armë zjarrit kundrejt mjetit të 35-vjeçarit, duke e lënë të plagosur. Sipas policisë, i plagouri po merr ndihmë mjekësore në spital, fatmirësisht jashtë rrezikut për jetën. Policia po punon për kapjen e vëllezërve Domi.

The post Dy vëllezër plagosin me armë 35-vjeçarin për shkak të një parakalimi appeared first on Gazeta Si.

↗

Si u zbulua Flodian Plaku! Policia përgjoi berberin dhe personin që i çonte ushqim

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Flodian Plaku ka qenĂ« nĂ«n vĂ«zhgim pĂ«r rreth dy muaj para se tĂ« arrestohej tĂ« dielĂ«n nĂ« mesditĂ« nĂ« njĂ« hotel nĂ« Orikum tĂ« VlorĂ«s.

Përveç 43-vjeçarit, në pranga ranë edhe 4 bashkëpunëtorët e tij, të cilët i kishin krijuar të gjitha kushtet për ta mbajtur të fshehur.

Policia tha se i arrestuari Albano Lapshi, i çonte ushqim në hotel Flodian Plakut, ndërkohë Armando Dano ishte berberi që shkonte në hotel për ta qethur.

Sipas policisë, bashkëpunëtor i tij dyshohet edhe Ligor Doko, pronar i hotelit ku u arrestua. Ndërsa julian Aliaj, që u kap me pistoletë në hotel, ka qenë i dënuar me parë për trafik droge.

Sipas burimeve, nĂ« ditĂ«n e ndĂ«rhyrjes dhe arrestimit tĂ« tij, Ă«shtĂ« ndjekur edhe lĂ«vizja e Albano Lapshit dhe Armando Danos, me origjinĂ« nga Shkodra, i njohur si “berberi”, tĂ« cilĂ«t po shkonin drejt hotelit ku fshihej Plaku.

Flodian Plaku alias Florjan Serjani (Mamo) akuzohet për vrasjen e shtetasit Gentjan Bejtja, më datë 15.03.2024, i cili u qëllua me armë zjarri brenda rrethimit të banesës së tij.

Nga veprimet hetimore ka rezultuar se autorĂ«t janĂ« afruar te banesa e viktimĂ«s, me njĂ« automjet tip “Land Rover” dhe pas kryerjes sĂ« vrasjes, janĂ« larguar nĂ« fshatin Hasan, ku kanĂ« djegur automjetin.

Flodian Plaku, i njohur edhe me nofkĂ«n “Qorri” ose “Pole”, dyshohet se ka pasur rol tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« ngjarjen e rĂ«ndĂ« kriminale.

The post Si u zbulua Flodian Plaku! Policia përgjoi berberin dhe personin që i çonte ushqim appeared first on Gazeta Si.

↗

Ëndrra e RamĂ«s pĂ«r njĂ« ShqipĂ«ri pa ‘cash’

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Në një vend ku paraja cash është mbret, ambicia e Kryeministrit Edi Rama për ta zhdukur atë deri në vitin 2030, do të konfuzojë vendin.

PĂ«r vite, shqiptarĂ«t kanĂ« preferuar t’i mbajnĂ« paratĂ« e tyre nĂ«n shtrat, se sa nĂ« banka. Por nĂ«se Rama realizon dĂ«shirĂ«n e tij, ShqipĂ«ria do tĂ« bĂ«het ekonomia e parĂ« nĂ« botĂ« pa para tĂ« thata –  cashless.

Arsyeja mĂ« e madhe pĂ«r kĂ«tĂ« transformim Ă«shtĂ« se shumĂ« transaksione qĂ« ndodhin nuk regjistrohen. Eliminimi i parave cash â€œĂ«shtĂ« njĂ« prioritet absolut pĂ«r vendet me informalitet tĂ« lartĂ« dhe shuma destabilizuese tĂ« parave tĂ« paligjshme nĂ« sistemin financiar”, tha Selami Xhepa, profesor i shkencave ekonomike nĂ« Universitetin e TiranĂ«s.

Problemi është se sistemi bankare dhe vetë shoqëria mund të mos jenë gati për këtë hap.

Shumica e shqiptarĂ«ve preferojnĂ« t’i menaxhojnĂ« kursimet e tyre jashtĂ« sistemit bankar, duke i fshehur kartĂ«monedhat larg syve dhe duke kĂ«mbĂ«ngulur pĂ«r pagesa fizike me para nĂ« dorĂ« sa herĂ« qĂ« Ă«shtĂ« e mundur.

Edhe nĂ« guidat turistike pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, shprehja “paraja Ă«shtĂ« mbret” shpesh shfaqet si kĂ«shillĂ« pĂ«r vizitorĂ«t. Edhe pse shumica e dyqaneve zinxhir ose restoranteve mĂ« tĂ« mĂ«dha pranojnĂ« karta, kafenetĂ«, sallonet e bukurisĂ«, butiqet, kompanitĂ« e telekomunikacionit dhe dyqanet ushqimore nuk pranojnĂ«.

NĂ« njĂ« dyqan rrobash nĂ« qendĂ«r tĂ« TiranĂ«s, kur POLITICO u pĂ«rpoq tĂ« paguante me njĂ« kartĂ« digjitale, arkĂ«tari dukej i hutuar dhe e pyeti: “Cash?”. Ishte njĂ« histori e ngjashme nĂ« njĂ« taksi dhe nĂ« autobus – faturino u tall dhe pĂ«rsĂ«riti mĂ« fort, “40 lekĂ«â€.

Qeveria e qendrĂ«s sĂ« majtĂ« dĂ«shiron tĂ« çlirojĂ« ShqipĂ«rinĂ« nga ajo qĂ« raporti i Komisionit Europian pĂ«r vitin 2024 pĂ«rshkroi si njĂ« “ekonomi tĂ« madhe informale” qĂ« pengon biznesin dhe konkurrencĂ«n (pĂ«r tĂ« mos pĂ«rmendur pakĂ«simin e tĂ« ardhurave nga taksat).

VlerĂ«simet e vendosin ekonominĂ« gri – pjesa e ekonomisĂ« qĂ« nuk llogaritet nĂ« statistikat zyrtare – nĂ« mes 29% dhe 50% tĂ« prodhimit tĂ« brendshĂ«m bruto.

Spiro Brumbulli, Sekretari i Përgjithshëm i Shoqatës Shqiptare të Bankave, tha për POLITICO se qeveria dhe institucionet do të krijojnë një plan për të hapur rrugën për të arritur qëllimin, me hapat e ardhshëm duke përfshirë një tavan për blerjet e bëra me monedhë fizike, integrimin me sistemin e pagesave SEPA të BE-së deri në tetor dhe hapjen e pagesave të menjëhershme SEPA menjëherë pas kësaj.

Kapërcimi i traumës së bankave shqiptare

Një nga problemet është se shqiptarët thjesht nuk i kanë qejf bankat. Një studim i fundit nga Shoqata Shqiptare e Bankave zbuloi se vetëm 34% e popullsisë u besonte atyre. Banka Botërore raportoi se më pak se 50% e shqiptarëve kanë një llogari bankare.

Banka e ShqipĂ«risĂ« thotĂ« se 78% “kanĂ« akses” nĂ« njĂ« llogari bankare, mĂ« pak se mesatarja europiane prej 96%.

Jo tĂ« gjithĂ« janĂ« tĂ« bindur se plani ka kuptim. Genc Pollo, bashkĂ«themelues i PartisĂ« Demokratike tĂ« opozitĂ«s dhe njĂ« ish-zĂ«vendĂ«s kryeministĂ«r, i tha POLITICO se pĂ«rpjekja pĂ«r tĂ« mbyllur zonat gri tĂ« ekonomisĂ« duke ndaluar paratĂ« e gatshme ishte “si tĂ« vrasĂ«sh pula duke pĂ«rdorur artileri”. Ai e quajti idenĂ« njĂ« “sulm ndaj lirisĂ« personale tĂ« mbajtĂ«sve legjitim tĂ« kartĂ«monedhave”.

NdĂ«rsa ai pranoi se bankat shqiptare mund tĂ« jenĂ« “tĂ« ngathĂ«ta dhe tĂ« shtrenjta”, rregullimi mĂ« i zgjuar dhe mĂ« shumĂ« konkurrencĂ« nga platformat e parave nĂ« internet dhe kriptomonedha do tĂ« ishin njĂ« rrugĂ« mĂ« e mirĂ« sesa ndalimi i parave tĂ« gatshme. Ai kishte pak shpresĂ« se njĂ« shoqĂ«ri pa para do tĂ« reduktonte pastrimin e parave.

Erald Kapri, njĂ« deputet i sapozgjedhur i parlamentit pĂ«r PartinĂ« e MundĂ«sisĂ« sĂ« qendrĂ«s sĂ« djathtĂ«, tha pĂ«r POLITICO se ai dyshonte se politika ishte nĂ« lojĂ«.  “ËshtĂ« vetĂ«m njĂ« nga ato idetĂ« e RamĂ«s pĂ«r tĂ« tĂ«rhequr vĂ«mendjen dhe pĂ«r tĂ« shkĂ«putur nga çështjet reale tĂ« vendit, si korrupsioni apo kostoja e lartĂ« e jetesĂ«s,” tha ai.

Trauma postkomuniste

Ideja për të shkuar gjithnjë e më shumë pa para fizike po ndiqet nga shumë vende të zhvilluara, si Suedia, Estonia dhe Irlanda. Megjithatë, Shqipëria është një çështje tjetër dhe skepticizmi publik është i kuptueshëm.

Pas rĂ«nies sĂ« komunizmit nĂ« fillim tĂ« viteve 1990, bankat dhe institucionet financiare, sĂ« bashku me “kompanitĂ« e investimeve”, filluan tĂ« shfaqeshin dhe tĂ« premtonin norma interesi jashtĂ«zakonisht tĂ« larta deri nĂ« 19% pĂ«r depozitat.

Disa firma u rritĂ«n shpejt nĂ« mĂ« shumĂ« se 25, dhe nĂ« kulmin e çmendurisĂ«, njĂ« nĂ« gjashtĂ« shqiptarĂ« kishte zhytur para – nĂ« shumĂ« raste, tĂ« gjitha kursimet e jetĂ«s sĂ« tyre – nĂ« skemat e stilit piramidale. InvestitorĂ«t e hershĂ«m morĂ«n pagesa bujare, por kĂ«to u rritĂ«n mĂ« pak dhe mĂ« pak tĂ« shpeshta ndĂ«rsa sistemi u pĂ«rkul nĂ«n peshĂ«n e tij.

Në janar 1997, firmat e para filluan të shemben, duke nxitur shqiptarët të tentonin të tërhiqnin fondet e tyre në masë, duke krijuar një rreth vicioz kolapsi të mëtejshëm. Në mars, vendi ishte në kaos dhe rebelimi kishte filluar. Ushtarët dhe policia braktisën postet e tyre dhe turmat e shqiptarëve të zemëruar, të thyer akuzuan qeverinë se nuk i ndaloi mashtrimet dhe madje përfitoi prej tyre.

Rreth 2.000 njerĂ«z u vranĂ« nĂ« pĂ«rleshjet midis qytetarĂ«ve dhe autoriteteve, dhe nga bandat e armatosura me mĂ« shumĂ« se njĂ« milion armĂ« tĂ« grabitura nga armatimet e shtetit. NĂ« pĂ«rgjithĂ«si, rreth 1.2 miliardĂ« dollarĂ« u humbĂ«n – ekuivalente me gjysmĂ«n e PBB-sĂ« nĂ« atĂ« kohĂ«.

Kjo periudhë shkaktoi valë migrimi, e ktheu vendin vite pas në drejtim të zhvillimit të tij dhe shkatërroi besimin e qytetarëve te institucionet bankare dhe shteti.

Bankat e shtrenjta

Për gati tre dekada që nga ajo kohë, bankat e kanë humbur pikën kur bëhet fjalë për rindërtimin e besimit.

NjĂ« pjesĂ« e problemit, tha Xhepa, profesori, Ă«shtĂ« se bankat ofrojnĂ« pak pĂ«rfitime dhe janĂ« tĂ« shtrenjta pĂ«r t’u pĂ«rdorur. Kjo i dekurajon njerĂ«zit nga hapja e llogarive dhe pĂ«rdorimi i kartave bankare dhe transfertave digjitale.

Shumica “kanĂ« mbajtur norma interesi diskriminuese,” tha ai. “I lartĂ« pĂ«r kreditimin dhe shumĂ« i ulĂ«t pĂ«r kursimet.” Ai shtoi: “Pagesat ndĂ«rkombĂ«tare kanĂ« pasur gjithashtu tarifa tĂ« larta, duke dekurajuar transfertat nga emigrantĂ«t”.

Pagesat digjitale të brendshme ndërmjet bankave shqiptare kanë tarifa të larta transaksioni (kostoja e dërgimit prej 500 euro ishte sa 50 euro për këtë reporter të POLITICO-s), ndërsa tarifat për format e tjera të transaksioneve mund të jenë po aq të kushtueshme.

Kurset e këmbimit bankare midis lekut dhe euros janë gjithashtu tejet jokonkurruese.

Edhe në dyqane, bizneset kundërshtojnë që të paguajnë deri në 3.5 për qind për transaksion për përpunimin e kartave.

Brumbulli, nga shoqata e bankave, tha se disa biznese madje i paguajnë klientët ekstra për pagesën me kartelë.

Kjo i ndihmon bizneset të shmangin taksat, pasi pagesat me para në dorë shpesh nuk regjistrohen në regjistër.

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, nuk pranoi të komentojë.

NdĂ«rsa ambicia pĂ«r tĂ« shkuar pa para deri nĂ« vitin 2030 Ă«shtĂ« e guximshme, suksesi ende varet nga prezantimi i infrastrukturĂ«s sĂ« pagesave dixhitale me kosto tĂ« ulĂ«t dhe tĂ« aksesueshme – potencialisht duke pĂ«rfshirĂ« njĂ« monedhĂ« dixhitale tĂ« bankĂ«s qendrore ose njĂ« platformĂ« kombĂ«tare tĂ« pagesave tĂ« menjĂ«hershme.

MegjithĂ«se Banka e ShqipĂ«risĂ« ka studiuar monedha tĂ« tilla dhe monedha tĂ« qĂ«ndrueshme – njĂ« lloj kriptomonedhe – si mjete tĂ« mundshme, nuk ekziston asnjĂ« udhĂ«rrĂ«fyes zyrtar. Pa njĂ« plan tĂ« pĂ«rcaktuar pĂ«r mekanizma tĂ« tillĂ«, plani i RamĂ«s rrezikon tĂ« mbetet aspirativ./Politico.eu

The post Ëndrra e RamĂ«s pĂ«r njĂ« ShqipĂ«ri pa ‘cash’ appeared first on Gazeta Si.

↗

BE: Serbia dhe Kosova të përmbushin shpejt angazhimet e tyre ndaj dialogut

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Bashkimi Europian, si ndĂ«rmjetĂ«sues i dialogut, po punon me palĂ«t drejt njĂ« normalizimi gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve midis KosovĂ«s dhe SerbisĂ«, duke adresuar tĂ« gjitha çështjet e pazgjidhura.

Kështu janë përgjigjur zyrtarët e Brukselit, pasi që presidenti francez Emmanuel Macron, gjatë bisedës me homologun e tij serb Aleksandar Vuçiç, nënvizoi rëndësinë e bisedimeve Kosovë-Serbi.

“BE-ja pret qĂ« Serbia dhe Kosova tĂ« pĂ«rmbushin shpejt angazhimet e tyre ndaj Dialogut, duke pasur parasysh lidhjen e drejtpĂ«rdrejtĂ« midis normalizimit gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve dhe perspektivave konkrete pĂ«r aspiratat e tyre drejt BE-sĂ«. Rruga drejt Bashkimit Europian pĂ«r tĂ« dyja palĂ«t kalon pĂ«rmes Dialogut tĂ« lehtĂ«suar nga BE-ja”, u nĂ«nvizua nga zyra e shtypit tĂ« Komisionit Evropian.

Pasi takimit qĂ« u zhvillua nĂ« nivel kryenegociatorĂ«sh nĂ« qershor, Bashkimi Europian shpreh gatishmĂ«rinĂ« qĂ« tĂ« organizojĂ« raundin e ardhshĂ«m tĂ« bisedimeve sapo palĂ«t tĂ« sinjalizojnĂ« gatishmĂ«rinĂ« pĂ«r t’u takuar.

Kjo, sipas zyrtarëve europianë, vlen edhe për organizimin e takimit në nivelin më të lartë politik.

The post BE: Serbia dhe Kosova të përmbushin shpejt angazhimet e tyre ndaj dialogut appeared first on Gazeta Si.

↗

Studimi i ri zbulon se endometrioza ndikon shumë më tepër sesa shëndetin riprodhues

✇Gazeta Si
By: Sorgena Leka

Shkencëtarët kanë zbuluar lidhje të forta midis enodmetriozës dhe një game të gjerë gjendjesh shëndetësore, duke përfshirë kancerin dhe migrenën,.

Endometrioza është një gjendje e dhimbshme dhe shpesh e anashkaluar që prek rreth një në dhjetë gra në nivel global. Pavarësisht përhapjes së saj, diagnoza mund të zgjasë me vite dhe mundësitë e trajtimit mbeten të kufizuara.

Tani, një studim i ri zbulon qindra lidhje midis endometriozës dhe sëmundjeve të tjera, duke shtuar në një numër gjithnjë e në rritje provash që tregojnë se nuk është vetëm një çrregullim riprodhues, por një çrregullim që prek të gjithë trupin.

“Ndikimet varionin nga ajo qĂ« tashmĂ« dihet sic janĂ« infertiliteti, sĂ«mundjet autoimune dhe reflukset deri tek ajo qĂ« nuk dihej, si disa lloje kanceri, astma dhe sĂ«mundje tĂ« lidhura me sytĂ«â€, tha nĂ« njĂ« deklaratĂ« Umair Khan, njĂ« nga autorĂ«t e studimit.

Për studimin, Khan dhe kolegët e tij analizuan më shumë se 43,000 të dhëna pacientësh.

Ata shqyrtuan historikun mjekësor të pacientëve për të gjetur lidhje midis endometriozës dhe problemeve të tjera shëndetësore.

Disa pacientë kishin migrenë, duke mbështetur studimet e mëparshme që sugjeronin se ilaçet për migrenën mund të ndihmojnë në trajtimin e endometriozës.

Në total, ata gjetën më shumë se 600 korrelacione.

“Ky Ă«shtĂ« lloji i tĂ« dhĂ«nave qĂ« na duhen pĂ«r tĂ« lĂ«vizur”, tha nĂ« njĂ« deklaratĂ« Dr. Linda Giudice, njĂ« nga autoret e studimit.

“MĂ« nĂ« fund po i afrohemi njĂ« diagnoze mĂ« tĂ« shpejtĂ« dhe, pĂ«rfundimisht, shpresojmĂ«, njĂ« trajtimi tĂ« pĂ«rshtatur pĂ«r miliona gra qĂ« vuajnĂ« nga endometrioza”, shtoi Giudice.

The post Studimi i ri zbulon se endometrioza ndikon shumë më tepër sesa shëndetin riprodhues appeared first on Gazeta Si.

↗

‘Lyhnida – Liqeni i DritĂ«s’/ TĂ« reflektosh mbi natyrĂ«n nĂ«pĂ«rmjet artit

✇Gazeta Si
By: Liridon Mulaj

Nga Gazeta “SI”- Nga data 27 korrik deri mĂ« 5 gusht 2025, Galeria e Arteve nĂ« Pogradec shndĂ«rrohet nĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« reflektimi, ndĂ«rveprimi dhe ndĂ«rgjegjĂ«simi pĂ«rmes “EkspozitĂ«s Performative #5 – Lyhnida – Liqeni i DritĂ«s”, njĂ« projekt i kuruar nga Adela Demetja dhe Fabio Toska dhe organizuar nga Tirana Art Lab – Qendra pĂ«r Art BashkĂ«kohor.

Ky projekt bashkon në një rezidencë njëjavore artistë, kuratorë dhe studiues për të prodhuar vepra të reja që dialogojnë me një nga ekosistemet më të vjetra dhe më të çmuara të Europës: Liqenin e Ohrit.

NĂ« thelb tĂ« kĂ«saj ekspozite qĂ«ndron vetĂ« liqeni  i njohur nĂ« antikitet si Lyhnida (Lychnidos), “liqeni i dritĂ«s” , njĂ« mrekulli natyrore me njĂ« moshĂ« mbi 4 milionĂ« vjet, i mbrojtur nga UNESCO pĂ«r vlerat e tij ekologjike dhe kulturore. Projekti ndĂ«rthur artin bashkĂ«kohor me kujdesin ndaj mjedisit, duke e vendosur liqenin jo vetĂ«m si objekt vĂ«zhgimi, por si subjekt bashkĂ«bisedues, si kujtim, si frymĂ«zim dhe si thirrje pĂ«r veprim.

Një ekspozitë që devijon nga formati klasik

“Ekspozita Performative” Ă«shtĂ« njĂ« format unik i zhvilluar nga Tirana Art Lab, qĂ« sfidon menyrĂ«n  tradicionalĂ« tĂ« ekspozimit dhe synon tĂ« bĂ«jĂ« publike proceset krijuese pĂ«rmes pĂ«rfshirjes sĂ« performativitetit, bashkĂ«punimit dhe reflektimit tĂ« vazhdueshĂ«m. Vepra tĂ« papĂ«rfunduara, ide nĂ« zhvillim, hulumtime tĂ« hapura,  tĂ« gjitha kĂ«to shfaqen jo si mangĂ«si, por si ftesa pĂ«r bashkĂ«krijim dhe mendim tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.

Në këtë ekspozitë marrin pjesë emra të njohur dhe zëra të rinj të artit bashkëkohor shqiptar, secili duke ofruar një qasje të veçantë mbi liqenin dhe gjithçka që ai përfaqëson.

Bora Baboçi sugjeron ekzistencĂ«n e novelĂ«s “NjĂ« hĂ«nĂ« e dytĂ«â€, njĂ« krijim letrar qĂ« ngjall dyshime mbi realitetin dhe fantazinĂ«, frymĂ«zuar nga rrĂ«fimi kutelian dhe “Shpikja e Morelit” e Bioy Casares. PĂ«rmes kĂ«tij botimi enigmatik, ajo sfidon kufijtĂ« midis botĂ«s sĂ« prekshme dhe asaj tĂ« imagjinatĂ«s, duke ndĂ«rtuar njĂ« univers qĂ« mund tĂ« jetĂ« i pavĂ«rtetë  apo ndoshta jo.

Genc Kadriu, me veprĂ«n “SivalĂ«â€, sjell njĂ« seri poezish-hapĂ«sire qĂ« pĂ«rpiqen tĂ« pĂ«rshkruajnĂ« tĂ« paprekshmen, tĂ« paarritshmen dhe tĂ« pĂ«rjetshmen nĂ« natyrĂ«. Me njĂ« gjuhĂ« tĂ« thellĂ« metaforike, ai e sheh natyrĂ«n si qendĂ«r tĂ« njĂ« universi qĂ« nuk rrotullohet rreth njeriut, por qĂ« e fton atĂ« nĂ« njĂ« ndjenjĂ« pĂ«rulĂ«sie dhe lidhjeje shpirtĂ«rore.

Denisa Kasa na udhĂ«heq drejt rrjedhĂ«s sĂ« harruar tĂ« “Lumit tĂ« Madh” nĂ« Pogradec, dikur pjesĂ« e gjallĂ« e jetĂ«s urbane dhe sot njĂ« shenjĂ« e betonizimit dhe ndarjes nga natyra. PĂ«rmes kujtimeve, fotografive dhe rrĂ«fimeve lokale, Kasa rikthen nĂ« vĂ«mendje rĂ«ndĂ«sinĂ« e rrjedhave ujore nĂ« formĂ«simin e identitetit tĂ« njĂ« vendi.

Anastas Kostandini, njĂ« nga emrat mĂ« tĂ« njohur tĂ« artit figurativ nĂ« ShqipĂ«ri, ekspozon tre vepra qĂ« lidhin mitin me realitetin: “Ylli i JetĂ«s”, “Sirenat e Liqenit” dhe “Triumfi i poezisĂ«â€. Vepra qĂ« jo vetĂ«m pikturojnĂ« liqenin, por rrĂ«fejnĂ« gjendjet e tij emocionale, mistike e mitologjike.

Ledia Kostandini pĂ«rqendrohet nĂ« diatomet – algat mikroskopike qĂ« jetojnĂ« nĂ« ujĂ«rat e liqenit dhe qĂ« prodhojnĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« madhe tĂ« oksigjenit nĂ« planet. PĂ«rmes vizatimeve me rĂ«rĂ« mbi panele tĂ« ndriçuara dhe bashkĂ«punimit me biologĂ«, ajo ndĂ«rton njĂ« vepĂ«r qĂ« Ă«shtĂ« njĂ«herazi vizuale dhe edukative, duke pĂ«rfshirĂ« edhe njĂ« mikroskop pĂ«r ta parĂ« kĂ«tĂ« botĂ« tĂ« padukshme me sytĂ« tanĂ«.

Mariana Kostandini sjell një seri fotografish personale që dëshmojnë marrëdhënien intime me liqenin, si një vend që është njëkohësisht peizazh dhe prani, një burim ndriçimi fizik dhe emocional. Objektivi i saj i ndjeshëm fton në një meditim mbi kujtesën dhe përkatësinë.

Ilir Tsouko, përmes një video-portreti të qetë dhe meditativ, sjell një dimension poetik dhe ekzistencial të liqenit. Me pamje të ngadalta dhe të kuruara me kujdes, ai e paraqet liqenin si një kujtim të gjallë, një pasqyrë e vetëdijes njerëzore që flet për vazhdimësinë dhe delikatesën e jetës.

“Lyhnida – Liqeni i DritĂ«s” synon tĂ« jetĂ« njĂ« thirrje pĂ«r tĂ« ndalur, pĂ«r tĂ« parĂ« dhe pĂ«r tĂ« reflektuar se si  natyra nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m sfond i jetĂ«s sonĂ«, por pjesĂ« e pandashme e identitetit, frymĂ«zimit dhe tĂ« ardhmes. PĂ«rmes gjuhĂ«s sĂ« artit, ky projekt kĂ«rkon tĂ« ndĂ«rtojĂ« ura tĂ« reja ndĂ«rmjet njeriut dhe natyrĂ«s, kujtesĂ«s dhe tĂ« sotmes, pĂ«rjetĂ«sisĂ« dhe pĂ«rkohshmĂ«risĂ«.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 5 gusht, çdo ditë nga ora 18:00 deri në 21:00, në Galerinë e Arteve Pogradec.

The post ‘Lyhnida – Liqeni i DritĂ«s’/ TĂ« reflektosh mbi natyrĂ«n nĂ«pĂ«rmjet artit appeared first on Gazeta Si.

↗

Vrasja e Renato Hoxhajt, shpallet në kërkim vrasësi i dyshuar nga Rumania

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Policia e VlorĂ«s ka zbardhur vrasjen e Renato Hoxhajt, ngjarje qĂ« ka ndodhur mĂ« 27 korrik nĂ« lagjen “Hajro ÇakĂ«rri”.

Në pranga për këtë ngjarje kanë rënë dy persona, ndërsa një tjetër është shpallur në kërkim. Bëhet fjalë për një 53-vjeçar rumun, me precedentë të theksuar kriminalë në fushën e krimeve kundër personit.

“PĂ«r kĂ«tĂ« shtetas Ă«shtĂ« lĂ«shuar urdhĂ«r arrestit ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r veprat penale ‘Vrasja me paramendim’, e kryer nĂ« bashkĂ«punim dhe ‘Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armĂ«ve, armĂ«ve shpĂ«rthyese dhe municionit’”, njoftoi sot drejtori i PolicisĂ« sĂ« VlorĂ«s, Elidon Çela.

Në lidhje me këtë ngjarje është ndaluar me iniciativë të policisë 37-vjeçari Eris Mehmeti në muajin prill. Ai u kap për sigurim të kushteve për të kryer vrasje.

Ndërkohë më 1 gusht u arrestua edhe Kleanth Bylyku alias Armando Gega, 42 vjeç për vrasje me paramendim. Ai dyshohet se lëvizi autorin e ngjarjes me makinë.

Ndërkohë nën hetim është edhe një 26-vjeçar me iniciale I.S. Ai është vënë më parë në pranga për shitje të lëndëve narkotike, por policia po vijon punën për të përcaktuar rolin e tij në këtë ngjarje kriminale.

Renato Hoxhaj, i cili më herët ka mbajtur emrin Alfred, u vra mëngjesin e 27 prillit sapo la banesën e tij.

Viktima nuk rezultonte një person me precedent, por pavarësisht kësaj hetimet zbuluan se ai kishte lidhje me një grup kriminal në qytetin e Vlorës.

The post Vrasja e Renato Hoxhajt, shpallet në kërkim vrasësi i dyshuar nga Rumania appeared first on Gazeta Si.

↗

Vrasjet e ’21 janarit’ para kryeministrisĂ«, Berisha: Krim shtetĂ«ror, por i kryer pa dashje

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – NĂ« njĂ« kohĂ« qĂ« SPAK Ă«shtĂ« nĂ« fazĂ«n e hetimit paraprak pĂ«r dosjen hetimore pĂ«r vrasjen e 4 protestuesve nĂ« bulevardin para kryeministrisĂ« mĂ« 21 janar 2011, ish-kryeministri Sali Berisha deklaroi se ai vetĂ« e ka cilĂ«suar “krim shtetĂ«ror” para se njĂ« gjĂ« tĂ« tillĂ« ta thoshte gjykata e Strasburgut.

Berisha tha se ndryshimi është se ai ishte një krim i kryer pa dashje dhe se vrasja e protestuesve nuk ishte qëllimi. Përsa i takon akuzave se ai ka dhënë urdhër, Berisha e mohoi kategorikisht një gjë të tillë.

“A mund tĂ« shkosh pak tĂ« lexosh fjalimet e Sali BerishĂ«s vite me radhĂ« pĂ«rpara ku e kam quajtur krim shtetĂ«ror. E kam quajtur unĂ« pĂ«rpara. Sepse unĂ« nuk mund tĂ« them se ata nuk u vranĂ« nga njerĂ«z tĂ« shtetit. Por krim shtetĂ«ror, Ă«shtĂ« me dashje dhe pa dashje. Ka klasifikim krimi shtetĂ«ror. Krimi shtetĂ«ror me dashje ka rregullat e veta kur konsiderohet i tillĂ«, – u shpreh Berisha, pasi doli nga SPAK, ku zbatoi masĂ«n e sigurisĂ« “detyrim paraqitje” pĂ«r aferĂ«n “Partizani”. – Garda ka patur njĂ« ligj. UnĂ« e kam thĂ«nĂ« 6 vite para qĂ« Ă«shtĂ« krim shtetĂ«ror pa dashje. Por ka njĂ« dallim nĂ« rast tĂ« njĂ« krimi shtetĂ«ror, dĂ«mshpĂ«rblimi nga shteti kundrejt viktimĂ«s Ă«shtĂ« mĂ« i madh. KĂ«ta janĂ« dĂ«mshpĂ«rblyer me shuma qĂ« nuk e di nĂ«se afrohen nĂ« shkallĂ«n e duhur apo jo. Pra para se ta thotĂ« gjykata, e kam thĂ«nĂ« unĂ« pĂ«rpara. Ata u vranĂ« nga armĂ« tĂ« shtetit, por nuk ishte qĂ«llim vrasja. Nuk ka patur asnjĂ« urdhĂ«r pĂ«r vrasjen e tyre”.

Berisha pranon se protestuesit, “u vranĂ« nga armĂ«t e shtetit, por nuk ishte qĂ«llim vrasja. Dhe Ă«shtĂ« faktuar kjo qĂ« them. Nuk ka patur absolutisht asnjĂ« urdhĂ«r. Aq sa Ă«shtĂ« pĂ«rgjegjĂ«s Edi Rama direkt qĂ« i solli aty. Ka njĂ« deklaratĂ« tĂ« qeverisĂ« amerikane aty, qĂ« thotĂ« tĂ« hetohet nga polici, tek organizatori. Ka njĂ« deklaratĂ« tjetĂ«r, qĂ« demonstrata ishte e dhunshme dhe kishte axhendĂ« politike. Edi Rama Ă«shtĂ« pĂ«rgjegjĂ«si kryesor”, tha Berisha.

Ditë më parë, kreu i SPAK Altin Dumani tha se dosja e 21 janarit po hetohet me prioritet dhe se është ende në fazën e hetimeve paraprake

Dosja e “21 Janarit” po hetohet nga SPAK, ku nĂ« procedimin penal janĂ« regjistruar 3 akuza; vrasje nĂ« rrethana tĂ« tjera cilĂ«suese, shpĂ«rdorim detyre dhe kryerje e veprimeve qĂ« pengojnĂ« zbulimin e sĂ« vĂ«rtetĂ«s.

Në trazirat e 21 Janarit 2011, gjatë një proteste të opozitës së atëhershme para kryeministrisë, mbetën të vrarë 4 protestues, Ziver Veizi, Aleks Nika, Hekuran Dedja dhe Faik Myrtaj, në kohën kur shefi i qeverisë ishte Sali Berisha.

Por teksa sot Sali Berisha e cilĂ«son “krim shtetĂ«ror pa dashje” ngjarjen e “21 Janarit”, kryedemokrati nuk ka mbajtur tĂ« njĂ«jtin qĂ«ndrim pĂ«rgjatĂ« viteve.

Kreu i PD pranoi sot që 4 protestuesit e ndjerë u vranë nga armët e shtetit, por në vitin 2011, fill pas mbylljes së demonstratës, Berisha doli në një konferencë për shtyp, ku deklaroi se protestuesit ishin vrarë nga brenda turmës me pistoleta çadër.

Në funksion të këtij versioni, doli edhe një mjek i Spitalit Ushtarak, i cili tha se plagët e viktimave ishin shkaktuar nga afër.

Por, vetëm disa orë më pas, kur u shfaq videoja e vrasjes së Ziver Veizit nga gardisti Agim Llupo, Berisha ndryshoi version, por shtoi se Garda kishte zbatuar ligjin, pasi demonstruesit ishin vrarë brenda rrethimit.

The post Vrasjet e ’21 janarit’ para kryeministrisĂ«, Berisha: Krim shtetĂ«ror, por i kryer pa dashje appeared first on Gazeta Si.

❌