Ata dyshojnë se rrjeti social u lejoi palëve të treta, përfshirë firmën Cambridge Analytica, të kishin akses në të dhënat personale të përdoruesve në vitin 2018.
Në padi, investitorët pretendojnë se Meta nuk arriti të zbulojë plotësisht rreziqet e keqpërdorimit të të dhënave personale të përdoruesve të Facebook nga kompania Cambridge Analytica, e cila mbështeti fushatën presidenciale republikane të Donald Trump në vitin 2016.
Aksionarët pretendojnë se zyrtarët e Facebook-ut kanë shkelur në mënyrë të përsëritur dhe të vazhdueshme një marrëveshje të vitit 2012 me Komisionin Federal të Tregtisë (FTC), sipas së cilës Facebook u zotua të ndalonte mbledhjen dhe ndarjen e të dhënave personale të përdoruesve dhe miqve të tyre pa pëlqimin e tyre.
Padia pretendon më tej se Facebook më vonë ua shiti të dhënat e përdoruesve partnerëve komercialë, në shkelje të drejtpërdrejtë të asaj marrëveshjeje, dhe se hoqi njoftimet nga cilësimet e privatësisë që ishin pjesë e marrëveshjes.
Si rezultat i këtyre ngjarjeve, Facebook pranoi të paguante një gjobë prej 5.1 miliardë dollarësh për të zgjidhur akuzat ndaj FTC-së. Tani, aksionarët po kërkojnë që Zuckerberg dhe të tjerët të rimbursojnë Metën për gjobën e FTC-së dhe kostot e tjera ligjore, të cilat paditësit i vlerësojnë në më shumë se 8 miliardë dollarë.
Gjyqi pritet të zgjasë deri në fund të javës së ardhshme dhe do të përfshijë dëshmi si nga Zuckerberg ashtu edhe nga ish-drejtoresha operative Sheryl Sandberg. /alsatm/ KultPlus.com
Administrata Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike ka kapur disa pamje mahnitëse të Diellit, veçanërisht një shpërthim të fuqishëm që është shkëputur prej tij.
Kjo ngjarje ndodhi më 14 korrik dhe u regjistrua gjatë një periudhe 10-orëshe.
Ajo përkoi pikërisht me 25-vjetorin e njërës prej ngjarjeve më të fuqishme diellore të epokës hapësinore, e njohur si Ngjarja Diellore e Ditës së Bastijës ose Dita Kombëtare e Francës.
Kjo ngjarje shkaktoi stuhi të fuqishme gjeomagnetike, keqfunksionime të satelitëve dhe ndërprerje të radio komunikimeve, dhe është tashmë një pikë referimi për shkencëtarët që merren me motin hapësinor./ rtk/ KultPlus.com
NĂ« ambientet e bibliotekĂ«s âSotir Koleaâ nĂ« TiranĂ«, Muzeu Historik KombĂ«tar zhvilloi sot njĂ« aktivitet me vlerĂ« historike dhe kulturore, nĂ« kuadĂ«r tĂ« ciklit tĂ« bisedave me ekspertĂ« tĂ« albanologjisĂ«.
I ftuar në këtë veprimtari ishte studiuesi Mark Palnikaj, i cili ndau me publikun të dhëna të rëndësishme nga relacionet e Fra Giacinto da Sospello, një dorëshkrim i vitit 1652, që ruhet në Bibliotekën e Bashkisë së Fermos në Itali. Dokumenti përshkruan 16 misione fetare të zhvilluara ndër vite në trojet shqiptare dhe përmban fakte të vyera historike e sociale për Shqipërinë e shekullit XVII.
Me këtë aktivitet, Muzeu Historik Kombëtar vijon misionin për promovimin e historisë kombëtare, duke sjellë në vëmendje dokumente, figura dhe ngjarje që dëshmojnë për identitetin dhe trashëgiminë shqiptare./ atsh/ KultPlus.com
StudentĂ«t tanĂ« nga programet e Shkencave ShĂ«ndetĂ«sore dhe MjekĂ«sisĂ« sĂ«Â Â UNI â Universum International College tashmĂ« po ndjekin orĂ«t klinike dhe punĂ«n praktike nĂ« njĂ« nga spitalet mĂ« prestigjioze tĂ« Madridit, Hospital de MĂłstoles. Kjo Ă«shtĂ« njĂ« mundĂ«si e jashtĂ«zakonshme pĂ«r studentĂ«t tanĂ« pĂ«r tĂ« fituar njohuri praktike dhe eksperiencĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« njĂ« mjedis profesional shĂ«ndetĂ«sor.
GjatĂ« kĂ«saj periudhe, studentĂ«t tanĂ« po punojnĂ« nĂ« departamente tĂ« ndryshme tĂ« spitalit, duke u angazhuar me staf profesional tĂ« kualifikuar dhe duke aplikuar njohuritĂ« e tyre teorike nĂ« praktikĂ«.Â
Kjo eksperiencĂ« e veçantĂ« jo vetĂ«m qĂ« i ndihmon studentĂ«t tĂ« zhvillojnĂ« aftĂ«sitĂ« e tyre profesionale, por gjithashtu forcon bashkĂ«punimin akademik dhe praktik mes UNI â Universum International College dhe institucioneve shĂ«ndetĂ«sore nĂ« EvropĂ«.
Jemi krenarë që studentët tanë po e përfaqësojnë kolegjin me dinjitet dhe profesionalizëm në një ambient ndërkombëtar, duke përparuar për të qenë profesionistë të suksesshëm në fushën e tyre.
TI JE UNIK! Krijo suksesin tĂ«nd, me edukim amerikan. Fuqizohu nga Arizona State University, Universiteti mĂ« i madh publik nĂ« SHBA. Studio nĂ« UNI duke aplikuar kĂ«tu!Â
Tridhjetë vjet më parë, një metodë revolucionare e kompresimit audio shndërroi thellësisht botën e muzikës. Ky format i ri, i quajtur MP3, u zhvillua në Institutin Fraunhofer për Qarqet e Integruara (IIS) në Erlangen të Gjermanisë, një shpikje që vazhdon të formësojë jetën tonë teknologjike edhe sot e kësaj dite.
Bernhard Grill, një nga bashkëthemeluesit e MP3-së dhe aktualisht drejtor i Institutit Fraunhofer IIS, ka qenë në qendër të vëmendjes mediatike këto ditë, duke shënuar këtë përvjetor të rëndësishëm. Grill ishte pjesë e ekipit të zhvilluesve që për vite me radhë punuan me zell në Erlangen, me qëllim që të zvogëlonin madhësinë e skedarëve muzikorë praktikisht pa humbje të cilësisë. Në vitin 1995, përpjekjet e tyre u kurorëzuan me sukses, dhe metoda e re e kompresimit audio ishte gati për treg.
Parimi i reduktimit- më pak është më shumë
Sipas Grillit, epoka e kompjuterëve ishte ende në fillimet e saj, dhe emri i shpikjes së re u bazua në zgjatimet e skedarëve, duke lejuar vetëm tre shkronja. Në një votim të brendshëm demokratik, MP3 u zgjodh si emri zyrtar.
Formati i ri audio revolucionarizoi industrinĂ« muzikore duke pĂ«rdorur âmatematikĂ« tĂ« aplikuar dhe njĂ« sasi tĂ« madhe njohurish pĂ«r veshin e njeriut,â siç e pĂ«rmbledh Grill. Procesi i MP3-sĂ« thjesht heq pjesĂ«t e tepĂ«rta tĂ« muzikĂ«s qĂ« janĂ« tĂ« padĂ«gjueshme pĂ«r veshin e njeriut, duke eliminuar zĂ«rat dhe zhurmat qĂ« nuk janĂ« thelbĂ«sore. Kjo bĂ«n qĂ« tĂ« ruhet vetĂ«m ajo qĂ« Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme, duke reduktuar madhĂ«sinĂ« e njĂ« skedari muzikor nĂ« rreth njĂ« tĂ« dhjetĂ«n e madhĂ«sisĂ« sĂ« tij origjinale, pa ndryshuar ndjeshĂ«m sinjalin aktual.
Ndryshimi i zakoneve të konsumit dhe rritja e Institutit
MP3 ndryshoi rrĂ«njĂ«sisht zakonet e konsumit tĂ« muzikĂ«s nĂ« mbarĂ« botĂ«n. Disqet e vinilit, kasetat dhe CD-tĂ« filluan tĂ« lihen nĂ« plan tĂ« dytĂ«, ndĂ«rsa platforma tĂ« reja, fillimisht shpesh tĂ« paligjshme, shpĂ«rthyer nĂ« internet pĂ«r shpĂ«rndarjen e muzikĂ«s. Konvertimi i CD-ve tĂ« tĂ«ra nĂ« skedarĂ« MP3 u bĂ« njĂ« âsport popullorâ.
Në fillim, lexuesit e projektuar posaçërisht për këtë format kishin kapacitet të kufizuar për disa këngë, por kapaciteti i ruajtjes u rrit me shpejtësi, duke bërë të mundur ruajtjen e qindra këngëve në një lexues MP3.
âNdoshta nuk e kuptuam menjĂ«herĂ« se po ndryshonim botĂ«n, por sigurisht qĂ« e kishim atĂ« ambicie,â thotĂ« Grill. Fokusi nĂ« internet ishte padyshim vendimi i duhur nĂ« atĂ« kohĂ«.
Instituti Fraunhofer ka gjeneruar të ardhura në qindra milionë euro falë shpikjes së tij. Numri i punonjësve është rritur vazhdimisht, duke arritur në rreth 1.200 punonjës në kampusin e Erlangenit. Kjo rritje u financua, ndër të tjera, nga licencimi i patentës MP3. Edhe pas skadimit të saj në vitin 2017, kodekët pasardhës vazhdojnë të gjenerojnë të ardhura. Megjithatë, fituesit e vërtetë kanë qenë prodhuesit e pajisjeve si Apple, Sony dhe SanDisk, të cilët kanë gjeneruar miliona të ardhura nga shitja e lexuesve të MP3.
E ardhmja e formateve audio
Teknologjia MP3 dhe kodekët pasardhës të saj gjenden sot në pothuajse çdo celular, shërbim transmetimi dhe radio digjitale. Sipas Grillit, brezi i katërt i kodekëve është aktualisht me sukses në treg, ndërsa i pesti, me një bërthamë AI, është tashmë gati në laborator.
Kodekët më të përparuar të sotëm zvogëlojnë shpejtësinë e transmetimit të të dhënave dhjetë herë më shpejt se MP3. Kjo është thelbësore kur shpejtësitë e transmetimit janë më të ngadalta ose kur shumë njerëz qasen në një sinjal në të njëjtën kohë. Kjo u lejon njerëzve të shikojnë filma ose të dëgjojnë muzikë me cilësi të qëndrueshme të zërit gjatë udhëtimeve. Kështu, historia e suksesit të kësaj shpikjeje 30-vjeçare nuk ka mbaruar ende./rtsh/ KultPlus.com
NĂ« çdo pĂ«rvjetor tĂ« ngjarjeve qĂ« kanĂ« shĂ«njuar historinĂ« tonĂ« kombĂ«tare, kujtesa nuk vjen vetĂ«m si njĂ« rit ceremonial, por si njĂ« thirrje pĂ«r tĂ« ballafaquar tĂ« shkuarĂ«n me tĂ« tashmen. Ka ngjarje qĂ« koha pĂ«rpiqet tâi mbulojĂ« me pluhurin e harresĂ«s, por nuk ia del dot, sepse ato bartin peshĂ«n e njĂ« sakrifice qĂ« nuk mund tĂ« zbehet, dhe njĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« qĂ« nuk mund tĂ« fshihet.
Vrasja e Ăerçiz Topullit dhe Muço Qullit mĂ« 17 korrik 1915 Ă«shtĂ« njĂ« nga ato çaste dramatike ku historia merr fytyrĂ«n e saj mĂ« tĂ« ashpĂ«r, por edhe mĂ« tĂ« lavdishme. Ata nuk ishin thjesht dy emra tĂ« shkruar nĂ« faqet e njĂ« libri, por ishin mishĂ«rimi i njĂ« ideali qĂ« nuk kĂ«rkoi asnjĂ« shpĂ«rblim pĂ«rveç lirisĂ« sĂ« vendit. NĂ« kohĂ« pushtimesh dhe intrigash tĂ« egra politike, kur jeta e njeriut vlente mĂ« pak se njĂ« urdhĂ«r gjenerali, kĂ«ta dy burra qĂ«ndruan me dinjitet dhe u pĂ«rballĂ«n me plumbin si me njĂ« gjyq tĂ« drejtĂ«sisĂ« hyjnore.
Atdhetari dhe rilindasi, Ăerçiz Topulli
NĂ« pĂ«rvjetorin e kĂ«saj ngjarjeje, Ă«shtĂ« e pamundur tĂ« mos reflektojmĂ« mbi fjalĂ«t e Charles de Gaulle: âPĂ«r tĂ« kuptuar tĂ« tashmen dhe pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar tĂ« ardhmen, duhet tĂ« mbajmĂ« gjallĂ« kujtimet e sakrificave qĂ« na sollĂ«n deri kĂ«tu.â
Dhe kur lexojmë rrëfimet e dëshmitarëve të asaj kohe, ndjejmë se këtu nuk kemi të bëjmë me një thjesht kronikë lufte, por me një testament të gjallë të karakterit dhe burrërisë shqiptare. Ata u përballën me fundin e tyre jo si viktima, por si luftëtarë që, edhe në çastet e fundit, nuk iu përkulën armikut.
Kujtesa e tyre nuk na kërkon të thjesht të qajmë të kaluarën, por të kuptojmë se liria, dinjiteti dhe e vërteta janë themele që nuk mund të ndërtohen mbi harresë. Sot, kur përkujtojmë rënien e tyre në Golem të Shkodrës, ne nderojmë jo vetëm dy individë, por një brez të tërë që me gjakun e tij hapi shtigje për një Shqipëri më të drejtë dhe më të lirë.
Ky përvjetor është një ftesë për të mos harruar: se historia nuk është vetëm e atyre që e shkruajnë, por sidomos e atyre që e jetuan dhe e vulosën me jetën e tyre.
Si çdo vrasje e këtij kalibri, edhe kjo e këtyre dy personazheve me peshë, do të vinte me kohën të interpretohej një mënyra dhe pretendime të ndryshme të së vërtetës. Por falë dëshmitarëve që jetuan atyre kohëve të trazimta, thjeshtësisë dhe vërtetësisë, me të cilën ata rrëfejnë këtë ngjarje, ne kemi mundësinë të njohim të vërtetën dhe të ballafaqohemi me faktet.
Sejfi Vllamasi nĂ« librin e tij âBallafaqime politike nĂ« ShqipĂ«riâ shkruan mes tĂ« tjerash pĂ«r njĂ« nga vrasjet e bujshme tĂ« asokohĂ«shme. MĂ« 17 korrik 1915 u pushkatuan nĂ« fshatin Golem tĂ« ShkodrĂ«s atdhetari dhe veprimtari i shquar Rilindjes KombĂ«tare, Ăerçiz Topulli dhe intelektuali Muço Qolli.
âMua mĂ« thirri gjeneral Veshoviq, nis rrĂ«fimi, me porosi qĂ« tĂ« marr edhe diplomĂ«n me vete. Pasi e kontrolloi me vĂ«rejtje mâi nguli sytĂ« e tij prej krimineli nĂ« bebĂ«zĂ«n e syrit dhe mĂ« tha: âIk, se tĂ« thĂ«rras kur tĂ« kem nevojĂ«â. KĂ«shtu, pasi Bashkia kishte nevojĂ« pĂ«r veterinar, ashtu edhe ai vetĂ«, mĂ« la tĂ« lirĂ«. TĂ« gjithĂ« tĂ« arrestuarit u nisĂ«n pĂ«r CetinĂ«. MĂ« 16 korrik, bashkĂ« me Hamit Gjylbegun shkuam nĂ« kazermĂ«, ku takohemi me toger Halimin prej Peje, oficer nĂ« ushtrinĂ« malaziase i cili na tha: âĂerçizi me Muço Qullin janĂ« nĂ« kazermĂ«â. Halimi ishte i mĂ«rzitur dhe na shtoi, âPritet tĂ« vijĂ« major Bahri Begolli, adjutant i kral NikolĂ«s. NĂ« qoftĂ« se majori vjen sonte, tĂ« dy tĂ« burgosurit kanĂ« shpĂ«tueâ. Mjerisht, Bahri Begolli u vonua dhe natĂ«n e 17 korrikut, duke u gdhirĂ«, patrioti dhe trimi legjendar Ăerçiz Topulli me Muço Qullin u pushkatuan nĂ« fushĂ« tĂ« Shtoj, afĂ«r katundit Golem, prej njĂ« toge ushtarake malaziase. Vrasjen e tyre me hollĂ«si e morĂ«m vesh nĂ« janar tĂ« vitit 1916, kur hyri ushtria austriake nĂ« ShkodĂ«r. Qysh atĂ« ditĂ«, si dy shokĂ« tĂ« ditĂ«ve tĂ« zeza e tĂ« pandarĂ«, prapĂ« bashkĂ« me Hamitin kaluam nĂ«pĂ«r Golem, ku hasĂ«m rastĂ«sisht njĂ« tĂ« quajtur Mahmut Golemi, i cili, kur ia treguan shkakun e vizitĂ«s, na u pĂ«rgjigj si vijon: âNatĂ«n e sĂ« premtes, natĂ« ramazani, para se del drita, dola me ngarkue sanĂ« prej livadhit, nĂ« freskĂ«, kur prej sĂ« largut pashĂ« tuj ardhĂ« dy njerĂ«z tĂ« pĂ«rcjellĂ« prej afro 15 ushtarĂ«sh, tĂ« cilĂ«t kur mĂ« panĂ«, mĂ« urdhĂ«ruan tĂ« largohem, dhe unĂ« u fsheha mbrapa qerres. Kur erdhĂ«n deri nĂ« njĂ« vend, atje u ndalĂ«n dhe ushtarĂ«t morĂ«n pozicion me qitĂ« mbi dy personat nĂ« fjalĂ«.
Intelektuali Muço Qulli
Ai qĂ« ishte veshĂ« me petka bojĂ«hini qĂ« ia kisha dhĂ«nĂ« unĂ« pse kishte mbetur pa xhaketĂ« (Muço Qulli) bĂ«rtiti nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« alarmante, e njĂ« burrĂ« i gjatĂ« dhe i plotĂ«, i bĂ«rtiti shokut tue i thanĂ«: âMos u tremb se patriotĂ«t kĂ«shtu e kanĂ«â. UshtarĂ«t qitĂ«n; ai me petka bojĂ«hini ra dekun, kurse tjetri, tue sha, me njĂ« zĂ« luani e me njĂ« shpejtĂ«si tĂ« rrufeshme, mĂ«syn ushtarĂ«t dhe pa u lanĂ« kohĂ« tĂ« qesin tĂ« dytĂ«n herĂ«, hyn midis tyre dhe erdhi fytyrat me ta pĂ«r tĂ« marrĂ« njĂ« pushkĂ« prej tyre. Kjo luftĂ« vazhdoi afro njĂ« minutĂ«. NĂ« atĂ« pĂ«rleshje mbasi gjetĂ«n rast i ranĂ« pĂ«r herĂ« tĂ« dytĂ« dhe e vranĂ«. TĂ« nesĂ«rmen shkova nĂ« vendin e ngjarjes, ku i pashĂ« se ishin mbulue krejt cekĂ«t e me ferra. Si myslimanĂ« qĂ« ishin, pĂ«r sevap, i mbulova mĂ« thellĂ«. NĂ« kontrollimin e gropĂ«s gjetĂ«m shumĂ« shenja qĂ« i pĂ«rkisnin Muço Qullit, pasi trupin e Ăerçizit qĂ« ishte mbuluar mĂ« thellĂ« nuk e prekĂ«m. Gjeneral Veshoviq kishte vrarĂ« mĂ« se 2.000 shqiptarĂ« nĂ« atĂ« kohĂ« nga malet e rrethet e ShkodrĂ«s e tĂ« KosovĂ«s. KĂ«shtu mori fund jeta e Heroit tĂ« MashkullorĂ«s, pa mundur tĂ« hakmerrej nga armiqtĂ« e kombit shqiptar. Ăerçizi u vra me nxitjen e Tozlit, tregtar grek nĂ« ShkodĂ«r, pĂ«r ta marrĂ« hakun e peshkopit grek qĂ« e kishte varĂ« Ăerçizi bashkĂ« me Mihal Gramenon nĂ« Guri i Cjapit mĂ« 1907 pĂ«r tĂ« marrĂ« gjakun e Spiro Kosturit, vrarĂ« nga grekĂ«t nĂ« Selanik. Muço Qulli u vra si austrofil./ KultPlus.com
NjĂ« nga sopranot mĂ« tĂ« vlerĂ«suara nĂ« botĂ«, Ermonela Jaho, mĂ« 19 Korrik vjen nĂ« GjakovĂ« pĂ«r tĂ« ndarĂ« â7 kĂ«shillat e mia pĂ«r artistĂ«t e rinjâ, nĂ« kuadĂ«r tĂ« Festivalit DitĂ«t e Shqiptarit, shkruan KultPlus.
Përmes një bisede të rrallë, intime dhe frymëzuese, sopranoja Jaho në këtë takim me artistët e rinj do të ndajë përvojën e saj të fituar përgjatë viteve, në skenat prestigjioze si: Royal Opera House (Londër), Metropolitan Opera (New York), Teatro alla Scala (Milano) etj.
âKemi kĂ«naqĂ«sinĂ« me ju njoftu qĂ« nâkuadĂ«r tâfestivalit, vjen Ermonela Jaho â njĂ« nga sopranot ma tâvlerĂ«suara nâbotĂ« pĂ«r tâu takuar me artistĂ«t e rinj kosovarĂ« nâGjakovĂ«.
Hajdeni me marrĂ« pjesĂ« nĂ« njĂ« bisedĂ« târrallĂ«, intime dhe frymĂ«zuese:
Ermonela Jaho: â7 kĂ«shillat e mia pĂ«r artistĂ«t e rinjââ, thuhet nĂ« njoftim.
Takimi mbahet nĂ« ShkollĂ«n e MuzikĂ«s âPrenk Jakovaâ- GjakovĂ«, mĂ« 19 Korrik, nĂ« ora 10:00.
Festivali organizohet nga Fondacioni për Gjakovën. Të gjitha koncertet dhe aktivitetet e festivalit janë falas, pa rezervime dhe të hapura për të gjithë./ KultPlus.com
Artistja shqiptare, Shqipe Ajeti Rexhepi Ă«shtĂ« nĂ« emrin e artistĂ«ve tĂ« tjerĂ«, pjesĂ« e ekspozitĂ«s kolektive âArrivals and Departuresâ, kuruar nga Mari Blomroos-Heininen nĂ« GalerinĂ« Kookos, Helsinki.
Ajo po pĂ«rfaqĂ«sohet me dy veprat e saj, âUnheard Voiceâ dhe âIn Betweenâ.
âJeta Ă«shtĂ« njĂ« lĂ«vizje nĂ« ndryshim tĂ« vazhdueshĂ«m. Materialja dhe jomaterialja janĂ« nĂ« lĂ«vizjen e kohĂ«s dhe hapĂ«sirĂ«s, duke ndryshuar thelbin e tyre dhe duke krijuar variacione tĂ« pafundme. Ajo qĂ« largohet nuk kthehet kurrĂ« plotĂ«sisht e njĂ«jtĂ« ose nĂ« tĂ« njĂ«jtin vend. Diçka ka ndryshuar dhe ndryshimi po ndryshon gjithashtu. Ne mbĂ«rrijmĂ« dhe ikim pĂ«rsĂ«ri e pĂ«rsĂ«riâ, thuhet nĂ« njoftimin e ekspozitĂ«s.
Ekspozita qëndron e hapur deri më 26.7.2025, nga ora 13:00 deri 18:00.
Artisti shqiptar i njohur nĂ« botĂ«, Petrit Halilaj, nĂ« muajin shtator do tĂ« hap ekspozitĂ«n âSyriganaâ nĂ« Berlin tĂ« GjermanisĂ«, shkruan KultPlus.
Ekspozita âSyriganaâ do tĂ« hapet nĂ« Hamburger Bahnhof â Nationalgalerie der Gegenwart â nĂ« njĂ« nga institucionet mĂ« tĂ« njohura tĂ« artit bashkĂ«kohor nĂ« Gjermani dhe EvropĂ«.
Lajmi pĂ«r hapjen e kĂ«saj ekspozite ështĂ« bĂ«rĂ« i ditur nga Ambasadori i KosovĂ«s nĂ« Gjermani, Faruk Ajeti, pĂ«rmes njĂ« shkrimi nĂ« rrjetin social âFacebookâ.
âKy nuk Ă«shtĂ« âbahnhofâ-i nĂ« Runik, por Hamburger Bahnhof â Nationalgalerie der Gegenwart â njĂ« nga institucionet mĂ« tĂ« njohura tĂ« artit bashkĂ«kohor nĂ« Gjermani dhe EvropĂ«.
Nga shtatori, artisti ynĂ« Petrit Halilaj do tĂ« hapĂ« ekspozitĂ«n e tij tĂ« veçantĂ« âSyriganaâ, ku do tĂ« sjellĂ« nĂ« zemĂ«r tĂ« Berlinit elemente dhe tregime unike tĂ« kulturĂ«s sonĂ« â nga Runiku ynĂ« nga Kosova jonĂ«â, ka njoftuar ambasadori Ajeti./ KultPlus.com
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, ka thënë se Serbia ka pasur dhe ka ende qëllim që ta destabilizojë dhe ta përshkallëzojë situatën në Kosovë.
E para e shtetit tha se ky vlerësim është bërë mbi bazën e informatave të vazhdueshme që i marrin nga institucionet e sigurisë së Kosovës.
âMĂ« konkretisht, nĂ« fund tĂ« muajit maj kemi marrĂ« informacione tĂ« reja specifike lidhur me veprimet e SerbisĂ« nĂ« kufi me KosovĂ«n. MenjĂ«herĂ« pas marrjes sĂ« kĂ«tyre informatave kam pasur takime me institucionet e sigurisĂ« qĂ« mĂ« raportojnĂ« si presidenteâ.
âJemi siguruar qĂ« çdo institucion nĂ« KosovĂ« ka mobilizimin e duhur pĂ«r mbrojtjen e vendit. MenjĂ«herĂ« kam ndarĂ« kĂ«to informata me aleatĂ«t tanĂ« tĂ« sigurisĂ«, duke kĂ«rkuar mbĂ«shtetjen e tyre pĂ«r ta ndalur pĂ«rshkallĂ«zimin e planifikuar nga ana e SerbisĂ«â, tha Osmani, njofton Klankosova.tv.
Tutje, ajo tha se gënjeshtrat e Serbisë se kinse ajo nuk ndërmerr hapa destabilizues janë pjesë e propagandës së tyre.
âSiç e dini, deklarata tĂ« tilla kishin edhe pak para aktit tĂ« agresionit tĂ« shtatorit 2023 por edhe nĂ« çdo akt tjetĂ«r agresioni, pĂ«rfshirĂ« sulmin kundĂ«r infrastrukturĂ«s kritike qĂ« kanĂ« bĂ«rĂ« kundĂ«r KosovĂ«sâ, tha ajo.
Për ndaljen e një sulmi nga Serbia ndaj Kosovës ka pasur disa herë deklarata edhe nga presidenti i ShBA-së, Donald Trump.
Presidentja Vjosa Osmani ka folur për vizitën që e pati në ShBA, duke treguar se çfarë ka biseduar atje me zytarët e Administratës Trump.
Ajo, në një konferencë për media, ka thënë se Kosova mori mbështetje nga ShBA-ja, si dhe theksoi që Amerika e përkrah Kosovën në rrugën e saj të anëtarësimit në mekanizmat ndërkombëtar.
âNjĂ«ra nĂ« ShBA dhe tjetra nĂ« Letoni, nĂ« ShBA kemi pasĂ« takime jashtĂ«zakonisht tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. NĂ« tĂ« gjitha kĂ«to takime pa dallim u konfirmuar se ShBA-ja e shohin KosovĂ«n si aleate strategjike. U rikonfirmua pĂ«rkrahja pĂ«r shtetin tonĂ«, pĂ«r sovranitetin e RepublikĂ«s sonĂ«, pĂ«r integrimin euroatlantik, si dhe pĂ«r anĂ«tarĂ«simin nĂ« Kombet e Bashkuaraâ.
âGjatĂ« kĂ«tyre takimeve kam pasĂ« diskutime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme dhe shumĂ« konkrete edhe pĂ«r hapjen  kapitujve tĂ« rinj nĂ« ekonomi mes KosovĂ«s dhe ShBA-sĂ«, duke pasĂ« parasysh potencialin tonĂ«, sundimin e ligjit, luftĂ«n pa kompromis kundĂ«r krimit dhe mbrojtjen e kufiritâ.
âNĂ« kĂ«to takime kam folur edhe pĂ«r KosovĂ«n si eksportuese e sigurisĂ«, mobilizimin tonĂ« nĂ«pĂ«rmjet rritjes sĂ« buxhetit tĂ« mbrojtjes, por edhe pĂ«rkushtimin e pa lĂ«kundur qĂ« tĂ« kontribuojmĂ« pĂ«r sigurinĂ« globale me anĂ«tarĂ«siminĂ« nĂ« NATOâ, u shpreh Osmani.
Ka vdekur pionierja e karikaturĂ«s Luljeta Kujtim Goranci  (1951-2025), dhe pĂ«r vdekjen e saj Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« e ditur nga faqja zyrtare e GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s, shkruan KultPlus. Â
Me pikĂ«llim tĂ« thellĂ« njoftojmĂ« ndarjen nga jeta tĂ« Luljeta Gorancit, karikaturistja e parĂ« grua nĂ« KosovĂ«, njĂ« figurĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e arteve pamore nĂ« vend. PĂ«r mĂ« shumĂ« se pesĂ« dekada, ajo i kontribuoi skenĂ«s artistike me njĂ« praktikĂ« multidisciplinare, duke i dhĂ«nĂ« formĂ« dhe ngjyrĂ« realitetit ku vepronte, dhe zĂ«rit tĂ« grave pĂ«rmes karikaturĂ«s, ilustrimit, qeramikĂ«s dhe pikturĂ«s. Lindur dhe rritur nĂ« Prizren, qytet qĂ« mbeti frymĂ«zim i pĂ«rhershĂ«m pĂ«r krijimtarinĂ« e saj, Luljeta shprehej: âPrizreni Ă«shtĂ« motivi im i pĂ«rjetshĂ«m. Sa herĂ« mendon qĂ« e ke kapur tĂ«rĂ«sinĂ« e tij, hapen edhe dhjetĂ«ra rrugĂ« e motive tĂ« reja.âÂ
Veprat e saj trajtojnë tematika feministe, politike dhe shoqërore, e përfshijnë edhe reagime të ndjeshme ndaj zhvillimeve globale si pandemia apo ngrohja klimatike ndër të tjera. Goranci ka ekspozuar në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Vojvodinë dhe më gjerë, duke prezantuar një praktikë që ishte përgjigje ndaj kohës dhe sfidave të saj.
PĂ«rveç kontributit tĂ« saj si artiste, Goranci ishte edhe njĂ« mentore dhe aktiviste e pĂ«rkushtuar. Ajo mĂ«soi vullnetarisht pĂ«r shumĂ« vite fĂ«mijĂ«t me aftĂ«si tĂ« veçanta, duke vepruar gjithmonĂ« me frymĂ«n e NĂ«nĂ«s TerezĂ«s, tĂ« cilĂ«n e kishte udhĂ«rrĂ«fyese jetĂ«sore. Ajo besonte thellĂ«sisht se arti nuk duhet tĂ« ushqejĂ« urrejtje, por tĂ« ngjallĂ« tolerancĂ«, dashuri dhe frymĂ«zim.Â
Duke mos u ndalur së krijuari asnjëherë, Luljeta Goranci u nda nga jeta duke lënë pas një trashëgimi të çmuar kulturore e shpirtërore në kujtesën kolektive të një shoqërie që ajo e sfidoi dhe e preku përmes artit.
(1) Luljeta Goranci, Nëna Terezë, 2005. Qeramikë, 33 à 33 cm. Koleksioni i Galerisë Kombëtare të Kosovës.
(2â5) Karikatura dhe shtojca shtypi nga arkivi personal i artistes, tĂ« dokumentuara gjatĂ« njĂ« vizite nĂ« studion e saj nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitit 2024 nga ekipi i GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s./ KultPlus.comÂ
Komedia romantike e William Shakespeare, âSi ta doniâ, do tĂ« jetĂ« pjesĂ« e sezonit tĂ« ri tĂ« Teatrit KombĂ«tar.
Kjo komedi romantike për dashurinë dhe lirinë, vjen me regji të John Blondell dhe me interpretim nga Genti Deçka, Lulzim Zeqja, Laert Vasili, Luli Bitri, Elia Zaharia, Donald Shehu, Dritan Boriçi, Besmir Bitraku, Flaura Kureta, Erjona Kakeli, Florian Agalliu, Ilirda Bejleri, Krist Lleshi.
âSi ta doniâ, nĂ« origjinal âAs you like itâ, Ă«shtĂ« njĂ« komedi baritore nga William Shakespeare qĂ« besohet se Ă«shtĂ« shkruar nĂ« vitin 1599. Ajo u vu nĂ« skenĂ« nĂ« Wilton House nĂ« 1603. Prej atĂ«herĂ« Ă«shtĂ« adaptuar si pjesĂ« pĂ«r radio, film dhe muzikal.
âAs You Like Itâ ndjek heroinĂ«n e saj Rosalind ndĂ«rsa ajo ikĂ«n nga persekutimi nĂ« oborrin e xhaxhait tĂ« saj, e shoqĂ«ruar nga kushĂ«rira, Celia pĂ«r tĂ« gjetur sigurinĂ« dhe dashurinĂ«, nĂ« Pyllin e Ardenit. NĂ« pyll, ata ndeshen me njĂ« sĂ«rĂ« personazhesh tĂ« paharrueshĂ«m, veçanĂ«risht udhĂ«tarin melankolik Jaques, i cili reciton njĂ« nga fjalimet mĂ« tĂ« famshme tĂ« shkruara nga Shekspiri, âGjithĂ« bota Ă«shtĂ« njĂ« skenĂ«â dhe ofron njĂ« kontrast tĂ« mprehtĂ« me personazhet e tjerĂ« nĂ« shfaqje, duke vĂ«zhguar dhe diskutuar gjithmonĂ« vĂ«shtirĂ«sitĂ« e jetĂ«s nĂ« vend./atsh/KultPlus.com
Të ndërtuara për të përkujtuar momente të rëndësishme mbretërore dhe humbje personale, ato tregojnë një histori të heshtur dashurie, pikëllimi dhe ndërtimi kombëtar.
Kur Mbretëresha Viktoria vizitoi për herë të parë Kalanë Balmoral në Aberdeenshire-in, më 8 shtator 1848, gjashtë vjet pas vizitës së saj të parë në Skoci, ajo mori kohë për të shijuar pyjet, kopshtet dhe malet e valëzuara përreth.
âGjithçka dukej se rrezatonte liri dhe paqe, dhe tĂ« bĂ«nte tĂ« harroje botĂ«n dhe shqetĂ«simet e saj tĂ« trishta,â shkroi ajo nĂ« ditarin e saj. SĂ« shpejti, ajo pronĂ« u bĂ« njĂ« vend i pĂ«rhershĂ«m pĂ«r pjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« jetĂ«s sĂ« saj dhe mbetet njĂ« strehĂ« pĂ«r Familjen MbretĂ«rore Britanike edhe sot.
Ka shumĂ« histori tĂ« fshehura nĂ« KalanĂ« Balmoral, por ndoshta asnjĂ« nuk Ă«shtĂ« aq intriguese sa ajo e âpiramidaveâ sekrete tĂ« pronĂ«s, gurĂ«t memorial qĂ« ngjasojnĂ« me murana. Ka 11 tĂ« tillĂ«, tĂ« shpĂ«rndarĂ« thuajse me pak kujdes nĂ« pronĂ«n prej gati 50,000 hektarĂ«sh. MĂ« i madhi Ă«shtĂ« njĂ« monument prej guri qĂ« pĂ«rngjan mĂ« shumĂ« me ndĂ«rtimet dinastike tĂ« Egjiptit tĂ« LashtĂ« sesa me ndonjĂ« strukturĂ« skoceze, ndĂ«rsa tĂ« tjerĂ«t janĂ« tĂ« shpĂ«rndarĂ« si tĂ« ishin pjesĂ« tĂ« njĂ« misteri mĂ« tĂ« madh, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Pse u krijuan këto struktura memoriale?
Sipas Ewen Cameron, profesor i historisë skoceze në Universitetin e Edinburgut, shumica u ndërtuan me porosi të Mbretëreshës Viktoria për të përkujtuar ngjarje të rëndësishme në jetën e familjes së saj, përfshirë martesat e nëntë fëmijëve të saj. Gurët përkujtojnë Princin Albert Edward, Princeshën Alice, Princin Arthur dhe Princeshën Beatrice ndër të tjerë, duke formuar një lloj harte familjare përmes kodrave të pyllëzuara.
âMurana e PrinceshĂ«s Louise ka ndoshta historinĂ« mĂ« interesante,â tha Cameron, studiues i historisĂ«, pĂ«r mediat ndĂ«rkombĂ«tare. âAjo ishte fĂ«mija i gjashtĂ« dhe vajza e katĂ«rt, dhe u martua me John Campbell, DukĂ«n e 9-tĂ« tĂ« Argyllit. Kjo ndihmoi nĂ« forcimin e lidhjeve tĂ« familjes me Highlands, qĂ« ishte kaq i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r MbretĂ«reshĂ«n Viktoria. Ka njĂ« ironi tĂ« caktuar qĂ« njĂ« pasardhĂ«se e ShtĂ«pisĂ« sĂ« Hanoverit u magjeps nga ky imazh romantik i SkocisĂ«.â
NjĂ« tjetĂ«r monument u ndĂ«rtua pas vdekjes sĂ« Princit Albert nĂ« dhjetor 1861. Kjo solli ndĂ«rtimin e memorialit mĂ« tĂ« madh tĂ« pronĂ«s, nĂ« formĂ«n e njĂ« piramide prej graniti, shpjegoi Gordon Casely. E fshehur nĂ« majĂ«n e kodrĂ«s Craig an Lurachain, me njĂ« panoramĂ« mahnitĂ«se tĂ« Parkut KombĂ«tar tĂ« Cairngorms, ajo kĂ«rkon mĂ« shumĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tâu arritur dhe shpesh quhet âPiramida e Madhe e SkocisĂ«â.
âGurĂ«t memorial janĂ« njĂ« shtesĂ« e mrekullueshme, edhe pse e papritur, pĂ«r pronĂ«n,â tha Casely. âJanĂ« tepĂ«r intriguese, pasi secila ka historinĂ« dhe dizajnin e vet, dhe nuk mĂ« çudit qĂ« gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« vizitorĂ« po i kĂ«rkojnĂ«. Legjendat e tyre vlejnĂ« tĂ« tregohen.â
Mirëpo në gjithë këto mistere pamja e Piramdës së Princit Albert, gati 11 metra e gjatë, perkufizon bukurinë natyrore. Piramida, e ftohtë dhe e gurtë, përfaqëson një version të papritur të Highlands-it, ndryshe nga ai që shumica ëndërrojnë.
Edhe në një vend të mbushur me gurë të lashtë, vendbanime neolitike dhe histori të mistershme, ky ndërtim viktorian mbetet një mrekulli./KultPlus.com
Më 17 korrik 1977, regjimi komunist shqiptar pushkatoi dy zëra të lirë të poezisë shqipe: Vilson Blloshmin dhe Genc Lekën, të dënuar përmes një aktakuze absurde që e konsideronte fjalën artistike si krim kundër pushtetit.
NĂ« mesin e dokumenteve tĂ« sekuestruara nga Sigurimi i Shtetit, njĂ« poezi e Blloshmit, me titull âSaharajaâ, u konsiderua âvepĂ«r penaleâ, pasi e pĂ«rfytyronte realitetin shqiptar si njĂ« shkretĂ«tirĂ« tĂ« thatĂ«, pa shpresĂ« e pa jetĂ«:
âSaharaja sâdi tĂ« Ă«ndĂ«rrojĂ«.
Ajo bluan gurĂ« me mendâ e sajâŠ
Saharaja sâka kĂ«ngĂ« tĂ« kĂ«ndojĂ«,
Saharaja sâka as lot tĂ« qajĂ«âŠâ
Vilson Blloshmi lindi mĂ« 18 mars 1948 nĂ« BĂ«rzeshtĂ« tĂ« Librazhdit. Edhe pse me rezultate tĂ« shkĂ«lqyera, iu mohua e drejta pĂ«r tĂ« ndjekur arsimin e lartĂ« pĂ«r shkak tĂ« âbiografisĂ« sĂ« keqeâ. Jetoi si bujk, minator e druvar, por letĂ«rsia ishte fryma e tij e pĂ«rditshme e ndaluar, e padukshme, por e gjallĂ«.
Ai u arrestua nĂ« vitin 1977, bashkĂ« me Genc LekĂ«n, dhe mĂ« 13 qershor u dĂ«nuan me vdekje pĂ«r âagjitacion e propagandĂ«â. Vendimi u ekzekutua mĂ« 17 korrik. PoetĂ«t e rinj lanĂ« pas dorĂ«shkrime, pĂ«rkthime, poezi dhe njĂ« jetĂ« tĂ« ndĂ«rprerĂ« brutalisht nga frika e fjalĂ«s.
Pas rĂ«nies sĂ« diktaturĂ«s, Vilson Blloshmi u nderua me dekoratĂ«n âMartir i DemokracisĂ«â (1994) dhe titullin âQytetar Nderiâ i Librazhdit (2006). Sot, njĂ« memorial nĂ« qytetin e tij pĂ«rkujton dy poetĂ«t martirĂ« si zĂ«ra qĂ« nuk heshtĂ«n./KultPlus.com
Arkeologët që punojnë në brigjet e Liqenit të Ohrit në Shqipëri janë të bindur se kanë zbuluar vendbanimin më të vjetër njerëzor të ndërtuar në një liqen evropian duke gjetur prova të një komuniteti të organizuar gjuetie dhe bujqësor që ka jetuar deri në 8 000 vjet më parë, sipas Reuters.
Ekipi, nga Zvicra dhe Shqipëria, kalon orë të tëra çdo ditë rreth tre metra nën ujë, duke nxjerrë me kujdes shtylla druri që mbështesnin shtëpitë.
Ata gjithashtu po mbledhin eshtra të kafshëve të zbutura dhe të egra, objekte bakri dhe qeramikë me gdhendje të detajuara.
Albert Hafner, nga Universiteti i Bernës, tha se vendbanime të ngjashme janë gjetur në rajonet alpine dhe mesdhetare, por vendbanimet në fshatin Lin janë gjysmë mijëvjeçari më të vjetra, duke datuar midis 6 000 dhe 8 000 vjet më parë.
âMeqenĂ«se Ă«shtĂ« nĂ«n ujĂ«, materiali organik Ă«shtĂ« i ruajtur mirĂ« dhe kjo na lejon tĂ« zbulojmĂ« se çfarĂ« kanĂ« ngrĂ«nĂ« kĂ«ta njerĂ«z, çfarĂ« kanĂ« mbjellĂ«â, tha Hafner.
Studime të shumta tregojnë se Liqeni i Ohrit, i ndarë mes Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë, është liqeni më i vjetër në Evropë, me mbi një milion vjet.
Mosha e gjetjeve përcaktohet nëpërmjet datimit me radiokarbon dhe dendrokronologjisë, e cila mat unazat vjetore të rritjes në pemë.
Më shumë se 1 000 mostra druri janë mbledhur nga vendi, i cili mund të ketë strehuar disa qindra njerëz.
Besohet se  vendbanimi mbulon rreth gjashtë hektarë, por deri më tani, vetëm rreth 1% është gërmuar pas gjashtë vitesh pune.
Hafner tha se zbulimet  tregojnë se njerëzit që jetonin në liqen ndihmuan në përhapjen e bujqësisë dhe bagëtive në pjesë të tjera të Evropës.
âAta ende merreshin me gjueti dhe mbledhje gjĂ«rash, por tĂ« ardhurat e qĂ«ndrueshme pĂ«r ushqimin vinin nga bujqĂ«siaâ, tha ai.
Arkeologu shqiptar Adrian Anastasi tha se mund të duhen dekada për të eksploruar plotësisht zonën.
âNga mĂ«nyra se si kishin jetuar, ngrĂ«nĂ«, gjuajtur, peshkuar dhe nga mĂ«nyra se si arkitektura u pĂ«rdor pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar vendbanimin e tyre, mund tĂ« themi se ata ishin shumĂ« inteligjentĂ« pĂ«r atĂ« kohĂ«â, tha Anastasi./atsh/KultPlus.com
NĂ« botĂ«n e televizionit britanik u mbajt premiera e serisĂ« âBOOKISHâ, e cila u transmetua mĂ« 16 korrik nĂ« orĂ«n 20:00, nĂ« kanalet Sky 109 dhe Virgin 114, pjesĂ« e familjes sĂ« madhe UKTV dhe BBC Studios.
Një nga momentet më të veçanta të kësaj serie është prezantimi i Princeshës Nafije Zogu, motrës së Mbretit Ahmet Zogu, një figurë e rëndësishme në historinë shqiptare. Rolin e saj e luan aktorja Rina Krasniqi, që përmes këtij projekti i jep jetë dhe zë historisë shqiptare. Kjo ishte një mundësi për të parë pasionin dhe kompleksitetin e një periudhe të rëndësishme të historisë së Shqipërisë në një format dramatik dhe tërheqës për publikun ndërkombëtar.
âBOOKISHâ sjell nĂ« ekran njĂ« ekip tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m aktorĂ«sh, ku pĂ«rfshihen emra tĂ« njohur tĂ« industrisĂ« si Mark Gatiss (i njohur pĂ«r rolin nĂ« âSherlockâ), Joely Richardson (â101 Dalmatiansâ), Polly Walker (âBridgertonâ), Elliot Levey (âPeaky Blindersâ) dhe Angeliki Papoulia (âDogtoothâ).
Aktorja shqiptare qĂ« portretizon PrinceshĂ«n Nafije Zogu shpreh emocionin e saj pĂ«r kĂ«tĂ« eksperiencĂ«: âKa qenĂ« njĂ« nder i pa pĂ«rshkruar me fjalĂ« tĂ« luaj rolin e njĂ« figure kaq tĂ« rĂ«ndĂ«sishme historike. TĂ« punosh pranĂ« legjendave tĂ« ekranit dhe njĂ« ekipi kaq tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m ka qenĂ« njĂ« pĂ«rvojĂ« e paharrueshme.â Ajo shton se ky projekt vlerĂ«son tregimet reale dhe Ă«shtĂ« krenare qĂ« po sjellin historinĂ« shqiptare pĂ«rpara njĂ« audience ndĂ«rkombĂ«tare, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Atmosfera nĂ« setin e xhirimeve ka qenĂ« gjithashtu e veçantĂ« dhe e gjallĂ«, me njĂ« humor tipik ballkanik. Aktorja thotĂ« me buzĂ«qeshje: âNe sollĂ«m pak mĂ« pak çaj⊠dhe shumĂ« mĂ« shumĂ« raki!â, duke nĂ«nkuptuar jo vetĂ«m ngrohtĂ«sinĂ« e ekipit, por edhe njĂ« dozĂ« tĂ« veçantĂ« tĂ« kulturĂ«s shqiptare qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« kĂ«tĂ« produksion.
âBOOKISHâ arriti tĂ« bashkojĂ« historinĂ«, kulturĂ«n dhe artin nĂ« njĂ« rrĂ«fim me dimensione ndĂ«rkombĂ«tare, e njĂ«herĂ«sh duke bashkuar edhe publikun shqiptar me atĂ« ndĂ«rkombĂ«tar, e poashtu edhe ekipin e aktorĂ«ve. âBOOKISHâ arriti tĂ« shpĂ«rfaq njĂ« histori qĂ« pĂ«rçon jo vetĂ«m njĂ« ngjarje, por edhe njĂ« pjesĂ« tĂ« identitetit shqiptar nĂ« njĂ« nga platformat mĂ« tĂ« njohura televizive tĂ« botĂ«s./KultPlus.com
Prej 20 deri më 26 korrik, 32 sportistë nga Kosova do të përfaqësojnë vendin në Festivalin Olimpik Evropian për të Rinj (EYOF), që këtë vit mbahet në Shkup, Maqedoni e Veriut.
Ekipi ynë konkurron në 9 sporte: xhudo, atletikë, çiklizëm, pingpong, gjimnastikë, not, taekwondo, shenjëtari sportive dhe badminton. Sportistët janë të pajisur me veshje të brendit të njohur 4F, transmeton KultPlus
Presidenti i Komitetit Olimpik të Kosovës, Ismet Krasniqi, priti ekipin dhe uroi suksese, duke i inkurajuar për maksimumin në gara. Disa sportistë munguan në pritje për shkak të përgatitjeve jashtë vendit, të mbështetura po ashtu nga KOK-u.
Udhëtimi drejt Shkupit do të bëhet të shtunën, ndërsa ceremonia hapëse mbahet të dielën./KultPlus.com
Nga të gjithë shkrimtarët që i kanë dhënë letërsisë botërore atmosferën e errët, tronditëse dhe të mbështjellë në mister, Edgar Allan Poe mbetet figura më emblematike. Poeti dhe shkrimtari amerikan, i njohur për tregimet e tij gotike, temat e errëta dhe portretizimet e mendjes njerëzore në kufijtë e çmendurisë dhe ankthit, duket se jetën e tij jo vetëm që e kaloi në hije, por edhe e mbylli në mënyrë po aq të pashpjegueshme.
Vdekja e Poe-s më 7 tetor 1849, në moshën 40-vjeçare, mbetet një nga misteret më të mëdha të historisë letrare. Edhe sot, mbi 170 vjet më vonë, nuk ka një përgjigje të qartë për rrethanat që çuan në fundin e tij tragjik, një përfundim që mund të ishte shkruar prej vetë Poe-s, në ndonjë nga tregimet e tij të ankthshme dhe misterioze.
Poe kishte planifikuar njĂ« udhĂ«tim nga Richmond, Virginia, drejt Nju Jorkut, por gjatĂ« rrugĂ«s ndaloi nĂ« Baltimore mĂ« 28 shtator. PesĂ« ditĂ«t nĂ« vijim mbeten tĂ« paqarta dhe tĂ« zhytura nĂ« heshtje. MĂ« 3 tetor, ai u gjet nĂ« njĂ« gjendje tĂ« mjerueshme pranĂ« tavernĂ«s Gunnerâs Hall, i pavetĂ«dijshĂ«m dhe me rroba qĂ« nuk i pĂ«rkisnin. U dĂ«rgua nĂ« spitalin Washington College, ku kaloi ditĂ«t e fundit tĂ« jetĂ«s nĂ« njĂ« luhatje mes vetĂ«dijes dhe delirit, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Sipas dĂ«shmive tĂ« doktor John J. Moran, Poe pĂ«rjetoi halucinacione, bisedonte me âqenie tĂ« padukshmeâ dhe ishte i mbuluar me djersĂ«, me fytyrĂ« tĂ« zbehtĂ« dhe shikim bosh. Asokohe u mendua se ishte viktimĂ« e alkoolit, njĂ« plagĂ« qĂ« e kishte ndjekur herĂ« pas here gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tij. Por kjo nuk shpjegon shumĂ«: pse ishte me rroba tĂ« huaja? Pse ndodhej nĂ« njĂ« qendĂ«r votimi pikĂ«risht ditĂ«n e zgjedhjeve?
NjĂ« nga teoritĂ« mĂ« tĂ« pĂ«rhapura lidhet me praktikĂ«n e âcoopingâ, njĂ« metodĂ« mashtrimi elektoral ku viktimat rrĂ«mbeheshin, drogoheshin dhe maskoheshin pĂ«r tĂ« votuar disa herĂ« nĂ« emra tĂ« ndryshĂ«m. Poe mund tĂ« ketĂ« qenĂ« thjesht nĂ« vendin e gabuar, nĂ« kohĂ«n e gabuar dhe me pamjen e njĂ« njeriu tĂ« paorientuar, ai u bĂ« pre e njĂ« praktike brutale.
Të tjerë kanë hedhur hipoteza se mund të jetë rrahur dhe grabitur, ose madje se ka marrë ndonjë sëmundje si tërbimi. Por asnjë nga këto nuk është vërtetuar plotësisht. Misteri mbetet, ashtu siç do ta kishte dashur vetë Poe.
Ironikisht, Poe, mjeshtri i misterit dhe i së panjohurës, u nda nga jeta në mënyrën më të përshtatshme për një autor të tillë: duke lënë pas një fund të hapur, një enigmë dhe një pyetje që vazhdon të ngacmojë mendjet.
Sot, ajo që mbetet nuk është vetëm trishtimi për humbjen e një shkrimtari të madh, por edhe ndjesia e thellë se vetë jeta e Poe-s ishte një rrëfim i paplotë si një poezi e prerë në mes, ose si një tregim që mbyllet me fjali të ftohta, pa përfundim.
Edgar Allan Poe jetoi në mister, dhe vdiq në po të njëjtën mënyrë./KultPlus.com
Këngëtarja e njohur amerikane, Connie Francis, ka vdekur në moshën 87-vjeçare. Disa ditë më parë, ajo ishte shtruar në spital për shkak të dhimbjeve ekstreme, shkruan People.
Lajmin për vdekjen e saj e konfirmoi miku i saj, Ron Roberts.
âMe zemĂ«r tĂ« rĂ«nduar dhe me pikĂ«llim tĂ« madh ju njoftoj pĂ«r ndarjen nga jeta tĂ« mikes sime tĂ« dashur, Connie Francis, mbrĂ«mĂ«. E di qĂ« Connie do tĂ« donte qĂ« fansat e saj tĂ« ishin ndĂ«r tĂ« parĂ«t qĂ« e mĂ«sojnĂ« kĂ«tĂ« lajm tĂ« trishtĂ«. Detaje tĂ« tjera do tĂ« publikohen mĂ« vonĂ«â, ka shkruar ai.
KĂ«nga e saj âPretty Little Babyâ Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« sĂ« fundi virale nĂ«pĂ«r rrjete sociale./KultPlus.com
Login
