❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

KOMENT – Konfliktet ushtarake po ndryshojnĂ« aviacionin botĂ«ror

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

TIRANË, 4 gusht /ATSH/ – Lart nĂ« qiell, linjat e njohura tĂ« udhĂ«timeve botĂ«rore ajrore po zhduken. Aty, ku dikur pilotĂ«t fluturonin nĂ« rrugĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejta transkontinentale, tani ata po navigojnĂ« nĂ« njĂ« qiell qĂ« duket si xham i thyer – miliona fluturime qĂ« po realizohen pĂ«rmes korridoreve tĂ« mbipopulluara.

Në të njëjtën kohë, hapësira të mëdha ajrore, çuditërisht, mbeten bosh ose gumëzhijnë nga raketat dhe dronët.

Ky ndryshim nuk është i rastësishëm. Përhapja e luftërave, armiqësive rajonale dhe përshkallëzimeve ushtarake vitet e fundit i ka bërë qiejt e botës më të rrezikshëm dhe më të paparashikueshëm se në çdo kohë që nga Lufta e Ftohtë.

Nga Rusia te Lindja e Mesme e deri nĂ« AfrikĂ«, “zonat e ndalim-fluturimit” janĂ« rritur, duke e futur aviacionin ndĂ«rkombĂ«tar nĂ« krizĂ« dhe duke e riformĂ«suar ekonominĂ«, sigurinĂ« dhe fluturimet.

Kaosi ajror i Rusisë

Në fillim të korrikut të vitit 2025, kaosi përfshiu aeroportet në mbarë Rusinë. Vetëm gjatë fundjavës së 5 dhe 6 korrikut, mbi 2 000 fluturime u anuluan ose u shtyn pas një sërë sulmesh me dronë të kryer nga Ukraina, që shkaktuan mbylljen e një pjese të madhe të hapësirës ajrore ruse.

NĂ« aeroportin Sheremtjevo tĂ« MoskĂ«s, pasagjerja Tatyana e pĂ«rshkroi situatĂ«n si “njĂ« katastrofĂ«â€. Vendet e pritjes ishin tĂ« mbingarkuara, me njerĂ«z tĂ« shtrirĂ« nĂ« dysheme dhe shĂ«rbimet bazĂ«, sikurse uji i pijes ishin tĂ« harxhuara.

“Nuk kishte ku tĂ« uleshe dhe njerĂ«zit po flinin nĂ«pĂ«r pllaka”, tha ajo.

NĂ« ShĂ«n PetĂ«rburg, taksistĂ«t kĂ«rkonin deri nĂ« 80 000 rubla (1 025 dollarĂ«) pĂ«r udhĂ«timet drejt MoskĂ«s, pasi biletat e trenit u shitĂ«n tĂ« gjitha pas mbylljeve nĂ« aeroportin ”Pulkovo”.

VetĂ«m mĂ« 6 korrik, mĂ« shumĂ« se 15 000 pasagjerĂ« mbetĂ«n tĂ« bllokuar nĂ« ”Sheremetjevo”, ndĂ«rsa aeroportet mĂ« tĂ« vogla nĂ« Kaluga, Tambov dhe Pskov pezulluan tĂ« gjitha operacionet.

ZyrtarĂ«t rusĂ« tĂ« mbrojtjes pretenduan se kishin rrĂ«zuar deri nĂ« 120 dronĂ« atĂ« natĂ«, disa prej tĂ« cilĂ«ve u rrĂ«zuan vetĂ«m disa kilometra larg MoskĂ«s. Autoritetet pĂ«rmendĂ«n “ndĂ«rhyrje tĂ« jashtme” si arsye pĂ«r mbylljet e pĂ«rsĂ«ritura tĂ« hapĂ«sirĂ«s ajrore, qĂ« tani janĂ« bĂ«rĂ« gjĂ« e zakonshme. NĂ« Rusi aeroportet janĂ« mbyllur mbi 600 herĂ« qĂ« nga nisja e pushtimit rus tĂ« UkrainĂ«s mĂ« 2022.

Të bllokuar në qiell

Por, nĂ«se bllokimi nĂ« njĂ« aeroport Ă«shtĂ« i tmerrshĂ«m, imagjinoni nĂ«se mbesni tĂ« bllokuar nĂ« qiell. NĂ« qershor tĂ« kĂ«tij viti, pasi Irani lĂ«shoi raketa drejt bazĂ«s amerikane ”Al Udeida” nĂ« Katar, shtetet pĂ«rreth menjĂ«herĂ« mbyllĂ«n hapĂ«sirat e tyre ajrore. NjĂ« aeroplan i kompanisĂ« Qantas, nga Perthi nĂ« Paris qĂ«ndroi 15 orĂ« nĂ« ajĂ«r duke bĂ«rĂ« ecejake pĂ«rpara se tĂ« kthehej nĂ« Australi. NjĂ« tjetĂ«r u detyrua qĂ« tĂ« devijonte fluturimin pĂ«r nĂ« Singapor.

Tensionet Indi-Pakistan në maj të vitit 2025 çuan në mbylljen e korridoreve kyç ajrore, duke detyruar që fluturimet mes Evropës dhe Azisë Juglindore të përshkonin rrugë më të gjata dhe më të shtrenjta. Kohëzgjatja e fluturimeve u shtua deri në dhjetë orë, ndërsa ndalesat e paparashikuara për furnizim me karburant në aeroporte të panjohura u bënë rutinë.

TĂ« dhĂ«nat nga ”Flightradar24” tregojnĂ« se pilotĂ«t tani pĂ«rballen me “korridore super tĂ« ngarkuara” – rrugĂ« tĂ« ngushta tĂ« mbushura me aeroplan dhe me zona, nĂ« tĂ« dyja anĂ«t, ku ka ndalesĂ« fluturimi. Fluturimet nĂ« njĂ« trafik tĂ« tillĂ« tĂ« rĂ«nduar rrisin ndjeshĂ«m rrezikun e aksidenteve, ndĂ«rkohĂ« qĂ« kontrollorĂ«t e trafikut ajror bĂ«jnĂ« pĂ«rpjekje tĂ« jashtĂ«zakonshme pĂ«r ta menaxhuar situatĂ«n.

Mbi Detin e Kuq, Libinë, Sudanin, Sirinë dhe në disa pjesë të Afrikës Sub-Sahariane, fluturimet po devijohen gjithnjë e më shumë për shkak të shqetësimeve për sigurinë. Kontrolli ajror në zonat e konfliktit shpesh është i çrregullt ose nuk ekziston fare, dhe pilotët detyrohen të koordinojnë devijimet në ajër duke përdorur kanale të vjetruara ose rrugë alternative komunikimi.

Pasojat mjedisore dhe ekonomike

Të gjitha këto devijime të fluturimeve kanë një kosto të madhe për mjedisin. Sipas një studimi të fundit të kryer nga Universiteti Reading në Mbretërinë e Bashkuar dhe Institut Pierre-Simon Laplace në Francë, shmangia e hapësirës ajrore ruse ka shkaktuar një rritje prej 8.2 milionë tonësh në emetimet e CO2 brenda një viti. Fluturimet që janë prekur nga ky devijim kanë djegur mesatarisht 13 për qind më shumë karburant, dhe rritja më e madhe është regjistruar në rrugët ajrore ndërmjet Evropës dhe Azisë si dhe Amerikës së Veriut dhe Azisë.

NjĂ« hulumtim tjetĂ«r, i kryer mĂ« 2024 nga Viktoriia Ivannikova, studiuese e njohur nĂ« fushĂ«n e aviacionit nĂ« Universitetin City tĂ« Dublinit, gjeti se fluturimet e devijuara nga Evropa drejt AzisĂ« tani i kushtojnĂ« linjave ajrore deri nĂ« 39 pĂ«r qind mĂ« shumĂ« pĂ«r karburant dhe lĂ«shojnĂ« deri nĂ« 40 pĂ«r qind mĂ« shumĂ« dyoksid karboni – shifra tĂ« mĂ«dha pĂ«r njĂ« industri qĂ« tashmĂ« po pĂ«rballet me presion tĂ« madh pĂ«r dekarbonizim.

Fituesit dhe humbësit në luftërat e qiellit

Transportuesit ajrorë kinezë kanë përfituar nga mundësia për të përdorur hapësirën ajrore ruse. Rrugët e tyre nga Evropa drejt Azisë janë më të shpejta dhe më të lira, duke rritur konkurrencën për kompanitë perëndimore që nuk kanë qasje në të njëjtat korridore.

”British Airways”, pĂ«r shembull, u detyrua tĂ« anulonte linjĂ«n LondĂ«r-Pekin dhe njĂ«rĂ«n nga fluturimet ditore LondĂ«r-Hong Kong gjatĂ« verĂ«s sĂ« vitit 2024 pĂ«r shkak tĂ« humbjeve tĂ« mĂ«dha financiare.

”Finnair”, kompania kryesore e Helsinkit, e ka humbur avantazhin e saj nĂ« lidhjen midis EvropĂ«s dhe AzisĂ«. NjĂ« fluturim pĂ«r nĂ« Shangai, qĂ« dikur zgjaste 9,1 orĂ« me kompaninĂ« ajrore kineze ”Juneyao”, tani zgjat 12 orĂ« ose mĂ« shumĂ« me ”Finnair”.

Edhe nĂ« Shtetet e Bashkuara, kompanitĂ« ajrore po ndiejnĂ« presionin. Kompania ”United Airlines”, pĂ«r shembull, e ka zhvendosur itinerarin Delhi–Njuark nga njĂ« fluturim i drejtpĂ«rdrejtĂ« 13-orĂ«sh nĂ« njĂ« udhĂ«tim 15-orĂ«sh pĂ«rmes EvropĂ«s dhe Lindjes sĂ« Mesme, pĂ«r shkak tĂ« mbylljes sĂ« hapĂ«sirĂ«s ajrore ruse. Kjo pĂ«rshtatshmĂ«ri, megjithĂ«se Ă«shtĂ« pĂ«rgjigje ndaj vĂ«shtirĂ«sive, Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shmi e qĂ«ndrueshmĂ«risĂ« sĂ« industrisĂ« sĂ« aviacionit.

Kompania ”Air India” fillimisht e kapitalizoi kĂ«tĂ« situatĂ«, por mĂ« pas e humbi avantazhin pas kufizimeve nĂ« hapĂ«sirĂ«n ajrore nga Pakistani, pas sulmit terrorist nĂ« prill tĂ« kĂ«tij viti nĂ« Kashmirin e kontestuar.

Raketat në qiell

NĂ« rajonet pranĂ« zonave tĂ« luftĂ«s, qiejt mĂ« nuk janĂ« vetĂ«m domenĂ« pĂ«r aeroplanĂ«t komercialĂ«. Aktiviteti ushtarak tani Ă«shtĂ« edhe nĂ« rrugĂ«t civile. NĂ« shkurt, Kina zhvilloi stĂ«rvitje detare ushtarake pa paralajmĂ«rim nĂ« Detin Tasman. AeroplanĂ«t komercialĂ« u detyruan tĂ« ndryshonin rrugĂ«n gjatĂ« fluturimit pasi njĂ« pilot i ”Virgin Australia” mori gabimisht njĂ« paralajmĂ«rim nĂ« njĂ« frekuencĂ« radioje tĂ« papĂ«rdorur.

Në dhjetor të vitit 2024, një sistem rus i mbrojtjes ajrore aksidentalisht rrëzoi një fluturim të AZAL nga Azerbajxhani pranë Aktaut në Kazakistan.

Tridhjetë e tetë nga 67 personat në bord humbën jetën./ (REL)  /os/

The post KOMENT – Konfliktet ushtarake po ndryshojnĂ« aviacionin botĂ«ror appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

MADRID – PĂ«rplasja me njĂ« shpend detyron avionin pĂ«r ulje emergjente

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

MADRID, 4 gusht /ATSH-ANSA/ – NjĂ« fluturim nga Madridi pĂ«r nĂ« Paris u detyrua bĂ«nte ulje emergjente, pas njĂ« pĂ«rplasjeje me njĂ« shpend tĂ« madh menjĂ«herĂ« pas ngritjes duke dĂ«mtuar avionin dhe duke alarmuar pasagjerĂ«t.

”Airbus A321XLR”, i ri, nĂ« shĂ«rbim vetĂ«m prej disa javĂ«sh, pĂ«soi dĂ«mtime nĂ« njĂ« nga motorĂ«t e tij dhe nĂ« pjesĂ«n e pĂ«rparme, gjatĂ« incidentit tĂ« sĂ« dielĂ«s pasdite.

Media raportoi se në bordin e fluturimit kishte 182 pasagjerë.

”Iberia” theksoi se ekuipazhi veproi menjĂ«herĂ« nĂ« pĂ«rputhje me protokollet e sigurisĂ« dhe nisi njĂ« kthim tĂ« sigurt nĂ« aeroportin e Madridit.

Videot e postuara në internet tregojnë pasagjerë që mbanin maska oksigjeni gjatë incidentit dhe një vrimë në pjesën e përparme të aeroplanit.

”Goditjet me shpendĂ«t janĂ« relativisht tĂ« zakonshme”, tha kontrollori i trafikut ajror tĂ« Madridit, Juan GĂłmez, nĂ« njĂ« intervistĂ« me kanalin televiziv RTVE tĂ« dielĂ«n nĂ« mbrĂ«mje.

Ai tha se dëmi ishte më pak serioz nga sa duket në imazhe.

“Pjesa e pĂ«rparme e aeroplanit Ă«shtĂ« gjithmonĂ« e bĂ«rĂ« nga njĂ« material shumĂ« i lehtĂ« sepse pĂ«rmban njĂ« radar moti tĂ« aftĂ« pĂ«r tĂ« zbuluar stuhitĂ« qĂ« afrohen”, theksoi GĂłmez.

“ShpendĂ«t janĂ« njĂ« rrezik i njohur dhe i kontrolluar nĂ« industrinĂ« e aviacionit”, shkroi portali i specializuar ”Aviacionline”.

Aeroportet marrin masa të ndryshme për të zvogëluar praninë e tyre pranë pistave, por përplasjet nuk mund të shmangen gjithmonë.

Sipas portalit, certifikimi i motorëve reaktivë përfshin testime rigoroze për të siguruar besueshmërinë e tyre./  /os/

The post MADRID – PĂ«rplasja me njĂ« shpend detyron avionin pĂ«r ulje emergjente appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

METEO – Evropa Veriore goditet nga njĂ« valĂ« tĂ« nxehti tĂ« papĂ«rjetuar mĂ« parĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

STOKHOLM, 4 gusht /ATSH-ANSA/ – Vendet nordike po pĂ«rjetojnĂ« njĂ« vapĂ« vĂ«rtet tĂ« paparĂ«.

”The Guardian” raporton se njĂ« stacion meteorologjik nĂ« pjesĂ«n norvegjeze tĂ« Arktikut regjistroi temperatura mbi 30 gradĂ« Celsius pĂ«r 13 ditĂ« nĂ« korrik, ndĂ«rsa Finlanda pati tre javĂ« radhazi me tĂ« njĂ«jtĂ«n temperaturĂ«.

Shkencëtarët thonë se kjo është seria më e gjatë e regjistruar që nga viti 1961 dhe 50% më e gjatë se rekordi i mëparshëm.

“NjĂ« valĂ« vape vĂ«rtet e paparĂ« Ă«shtĂ« ende nĂ« kulmin e saj, me temperatura maksimale rreth 32-33°C”, tha Mika Rantanen, njĂ« klimatolog nĂ« Institutin Meteorologjik Finlandez, nĂ« njĂ« postim nĂ« mediat sociale.

“Rajonet e Arktikut kanĂ« regjistruar gjithashtu tre javĂ« temperatura mbi 25 gradĂ« Celsius dhe mund tĂ« barazohen me rekordet e tyre tĂ« nxehtĂ«sisĂ« sĂ« gushtit”, shtoi ai./   /os/

The post METEO – Evropa Veriore goditet nga njĂ« valĂ« tĂ« nxehti tĂ« papĂ«rjetuar mĂ« parĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

ITALI – Tajani: Pro shtetit palestinez, por ai duhet tĂ« ndĂ«rtohet mĂ« parĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

ANKONA, 4 gusht /ATSH-ANSA/ – Ne jemi “pro njohjes sĂ« shtetit palestinez”, por “njohja e diçkaje qĂ« nuk ekziston Ă«shtĂ« jorealiste, ndĂ«rsa puna pĂ«r ndĂ«rtimin e shtetit palestinez Ă«shtĂ« konkrete”, deklaroi ministri i JashtĂ«m Italian, Antonio Tajani nĂ« njĂ« takim nĂ« Ankona pĂ«r tĂ« prezantuar masat e qeverisĂ« pĂ«r rajonin Marche.

“Ne jemi absolutisht pro njohjes sĂ« shtetit palestinez. Procesi, pĂ«r sa na pĂ«rket neve, ka kohĂ« qĂ« ka filluar. NĂ« tĂ« gjitha takimet qĂ« kemi zhvilluar me vendet e Gjirit, tĂ« gjitha vendet arabe, pĂ«rfshirĂ« Egjiptin, gjithmonĂ« kemi thĂ«nĂ« se Palestina, aktualisht e ndarĂ« nĂ« dy pjesĂ«: Bregu PerĂ«ndimor dhe Gaza, duhet tĂ« rindĂ«rtohet. Ne jemi gjithashtu tĂ« gatshĂ«m tĂ« dĂ«rgojmĂ« trupat tona nĂ« njĂ« mision tĂ« mundshĂ«m tĂ« Kombeve tĂ« Bashkuara tĂ« udhĂ«hequr nga arabĂ«t pĂ«r tĂ« rindĂ«rtuar shtetin palestinez”, deklaroi ai.

“Ne gjithashtu besojmĂ« fuqimisht nĂ« propozimet egjiptiane, tĂ« miratuara nga e gjithĂ« bota arabe, pĂ«r tĂ« ardhmen e GazĂ«s pas armĂ«pushimit”, theksoi Tajani.

“AsnjĂ« palestinez nuk duhet tĂ« largohet nga Gaza: ata duhet tĂ« jetojnĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e tyre, nĂ« njĂ« shtet tĂ« ri. Ne kemi bashkĂ«punuar me vendet e Gjirit dhe Egjiptin pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ« pĂ«r tĂ« arritur kĂ«tĂ« qĂ«llim. Ne do tĂ« marrim pjesĂ« nĂ« konferencĂ«n e ardhshme qĂ« do tĂ« mbahet nĂ« Egjipt, ashtu siç morĂ«m pjesĂ« nĂ« tĂ« fundit tĂ« organizuar pĂ«r tĂ« ardhmen e GazĂ«s dhe rindĂ«rtimin e saj. Tani duhet tĂ« shtyjmĂ« pĂ«rpara pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund bombardimeve. I kemi thĂ«nĂ« qeverisĂ« izraelite: jo mĂ« bombardime. I themi Hamasit: jo mĂ« pĂ«rdorimin e popullit palestinez si mburoja njerĂ«zore”, shtoi ai.

“TĂ« gjitha pengjet duhet tĂ« lirohen: kemi parĂ« imazhe tronditĂ«se nga Gaza. Jo mĂ« vdekje, jo mĂ« viktima tĂ« pafajshme. Jo mĂ« tĂ« shtĂ«na ndaj tĂ« krishterĂ«ve. Jo mĂ« sulme ndaj fshatrave tĂ« krishtera nĂ« Bregun PerĂ«ndimor. TĂ« krishterĂ«t e pranishĂ«m nĂ« Lindjen e Mesme janĂ« njĂ« element stabiliteti dhe paqeje. PĂ«rpjekja pĂ«r tĂ« eliminuar praninĂ« e krishterĂ« nĂ« Gaza ose nĂ« Bregun PerĂ«ndimor Ă«shtĂ« njĂ« gabim i rĂ«ndë’’, theksoi ai./ /os/

The post ITALI – Tajani: Pro shtetit palestinez, por ai duhet tĂ« ndĂ«rtohet mĂ« parĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – 600 zyrtarĂ« izraelitĂ« i kĂ«rkojnĂ« Trumpit t’i japĂ« fund luftĂ«s nĂ« Gaza

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

TEL AVIV, 4 gusht /ATSH/ – NjĂ« grup prej rreth 600 zyrtarĂ«sh izraelitĂ« tĂ« sigurisĂ«, qĂ« kanĂ« dale nĂ« pension, pĂ«rfshirĂ« ish-krerĂ« tĂ« agjencive tĂ« shĂ«rbimit sekret, i kanĂ« shkruar presidentit tĂ« SHBA-sĂ« Donald Trump pĂ«r tĂ« ushtruar presion mbi Izraelin qĂ« tĂ« pĂ«rfundojĂ« menjĂ«herĂ« luftĂ«n nĂ« Gaza, shkruan BBC.

“ËshtĂ« bindja jonĂ« profesionale se Hamasi nuk pĂ«rbĂ«n mĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim strategjik pĂ«r Izraelin”, theksuan zyrtarĂ«t.

“BesueshmĂ«ria juaj me shumicĂ«n dĂ«rrmuese tĂ« izraelitĂ«ve rrit aftĂ«sinĂ« tuaj pĂ«r tĂ« drejtuar kryeministrin Benjamin Netanyahu dhe qeverinĂ« e tij nĂ« drejtimin e duhur: pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s, pĂ«r tĂ« kthyer pengjet dhe pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund vuajtjeve”, shkruanin ata.

Apeli i tyre vjen në një kohë kur thuhet se Netanyahu po shtyn përpara zgjerimin e operacioneve ushtarake në Gaza, ndërsa bisedimet indirekte për armëpushim me Hamasin kanë ngecur.

Mundësia e një përshkallëzimi të ri në Gaza mund të zemërojë më tej aleatët e Izraelit, të cilët kanë kërkuar një armëpushim të menjëhershëm, ndërsa raportet për palestinezë që vdesin nga uria ose kequshqyerja po tronditin botën.

Grupi kryesor qĂ« mbĂ«shtet familjet e pengjeve dĂ«noi idenĂ« e njĂ« ofensive tĂ« re ushtarake, duke deklaruar se “Netanyahu po e çon Izraelin dhe pengjet drejt shkatĂ«rrimit”.

Ky qëndrim u shpreh në mënyrë të qartë në letrën drejtuar Trump nga ish-shefi i Mossadit, Tamir Pardo, ish-shefi i Shin Bet, Ami Ayalon, ish-kryeministri Ehud Barak dhe ish-ministri i Mbrojtjes, Moshe Yaalon.

“NĂ« fillim, kjo luftĂ« ishte njĂ« luftĂ« e drejtĂ«, njĂ« luftĂ« mbrojtĂ«se, por kur arritĂ«m tĂ« gjitha objektivat ushtarake, kjo luftĂ« pushoi sĂ« qeni njĂ« luftĂ« e drejtĂ«â€, thekson Ayalon.

“Ndalo luftĂ«n nĂ« Gaza! NĂ« emĂ«r tĂ« CIS, grupit mĂ« tĂ« madh tĂ« Izraelit tĂ« ish-gjeneralĂ«ve tĂ« IDF-sĂ« dhe ekuivalentĂ«ve nga Mossadi, Shin Bet, ju nxisim tĂ« pĂ«rfundoni luftĂ«n nĂ« Gaza. Ju e bĂ«tĂ« nĂ« Liban. ËshtĂ« koha ta bĂ«jmĂ« edhe nĂ« Gaza”, i shkruan ata presidentit tĂ« SHBA-sĂ«.

Izraeli përballet me një izolim ndërkombëtar në rritje, ndërsa shkatërrimi i përhapur në Gaza dhe vuajtjet e palestinezëve shkaktojnë zemërim.

Sondazhet në të gjithë botën sugjerojnë se opinioni publik është gjithnjë e më negativ ndaj Izraelit, duke ushtruar presion mbi udhëheqësit perëndimorë për të vepruar./  /os/

The post FOKUS – 600 zyrtarĂ« izraelitĂ« i kĂ«rkojnĂ« Trumpit t’i japĂ« fund luftĂ«s nĂ« Gaza appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

GAZA – Australia dhuron 11 milionĂ« euro ndihma

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

GAZA, 4 gusht /ATSH-ANSA/ – Qeveria australiane ka njoftuar se do tĂ« dhurojĂ« 20 milionĂ« dollarĂ« australianĂ« shtesĂ« (rreth 11,2 milionĂ« euro) pĂ«r organizatat humanitare qĂ« punojnĂ« pĂ«r tĂ« shpĂ«rndarĂ« ushqim dhe furnizime mjekĂ«sore nĂ« Gaza.

Që nga fillimi i luftës, më 7 tetor 2023, Kanberra ka dhuruar 130 milionë dollarë australianë në ndihmë humanitare për civilët në Gaza dhe Liban, sipas një njoftimi për shtyp të publikuar në faqen e internetit të Ministrisë australiane të Punëve të Jashtme.

“Australia i Ă«shtĂ« bashkuar vazhdimisht thirrjes ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« Izraeli tĂ« lejojĂ« rifillimin e plotĂ« dhe tĂ« menjĂ«hershĂ«m tĂ« ndihmĂ«s pĂ«r GazĂ«n, nĂ« pĂ«rputhje me urdhrat detyrues tĂ« GjykatĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare tĂ« DrejtĂ«sisĂ«â€, komentoi ministrja e Jashtme Penny Wong.

“Vuajtjet dhe uria e civilĂ«ve nĂ« Gaza duhet tĂ« marrin fund”, shtoi ajo./ /os/

The post GAZA – Australia dhuron 11 milionĂ« euro ndihma appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

AMSTERDAM – MĂ« shumĂ« se 10 000 hotele evropiane kĂ«rkojnĂ« dĂ«mshpĂ«rblim nga Booking.com

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

AMSTERDAM, 4 gusht /ATSH-DPA/ – MĂ« shumĂ« se 10 000 hotele evropiane po i bashkohen njĂ« padie kolektive kundĂ«r Booking.com, me seli nĂ« Amsterdam, pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar kompensim pĂ«r humbjet e shkaktuara nga pĂ«rdorimi nga agjencia e udhĂ«timeve online i tĂ« ashtuquajturave klauzola tĂ« “çmimit mĂ« tĂ« mirĂ«â€.

Klauzolat i ndalojnë hotelet të ofrojnë dhoma në faqet e tyre të internetit me një çmim më të ulët dhe shihen prej tyre si të paligjshme.

QĂ«llimi Ă«shtĂ« tĂ« parandalohen tĂ« ashtuquajturat rezervime “freerider” ku klientĂ«t e gjejnĂ« hotelin nĂ« Booking.com dhe mĂ« pas shkojnĂ« nĂ« faqen e internetit tĂ« hotelit pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« rezervimin e tyre.

Hotelet citojnë një vendim të Gjykatës Evropiane të Drejtësisë të datës 19 shtator 2024 që në thelb thotë se klauzola e çmimit më të mirë është e paligjshme.

Gjykata zbuloi se platforma si Booking.com mund të vepronin pa rregulla të këtij lloji.

Kjo bëri pak ndryshim për udhëtarët.

Booking.com i kishte shfuqizuar klauzolat në Evropë pas Aktit të Tregjeve Digjitale të Bashkimit Evropian të vitit 2024./   /os/

The post AMSTERDAM – MĂ« shumĂ« se 10 000 hotele evropiane kĂ«rkojnĂ« dĂ«mshpĂ«rblim nga Booking.com appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

RUSI – ShpĂ«rthen pas 600 vitesh vullkani Krasheninnikov

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

MOSKË, 4 gusht /ATSH-AA/ – NjĂ« vullkan nĂ« gadishullin Kamçatka tĂ« RusisĂ« shpĂ«rtheu sot pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« pas gjashtĂ« shekujsh, duke hedhur njĂ« re tĂ« madhe hiri drejt lindjes, nĂ« oqeanin PaqĂ«sor, njoftuan autoritetet.

Duke cituar të dhënat nga Ekipi i Reagimit ndaj Shpërthimeve Vullkanike të Kamçatkës (KVERT), zyra rajonale e Ministrisë ruse të Situatave Emergjente tha se vullkani Krasheninnikov, i vendosur në Lindjen e Largët të vendit, ka lëshuar një re shpërthimi që është ngritur deri në 6 000 metra.

“Nuk ka zona tĂ« banuara pĂ«rgjatĂ« rrugĂ«s sĂ« resĂ« sĂ« hirit”, thuhet nĂ« deklaratĂ«n e ministrisĂ« nĂ« Telegram duke shtuar se nuk Ă«shtĂ« raportuar rĂ«nie hiri nĂ« vendbanimet pĂ«rreth dhe se aktualisht nuk ka grupe turistĂ«sh nĂ« zonĂ«.

Vullkani, me lartĂ«si 1 856 metra, tani Ă«shtĂ« klasifikuar me kodin e rrezikut ajror “portokalli”, qĂ« sinjalizon rrezik tĂ« shtuar pĂ«r avionĂ«t pĂ«r shkak tĂ« hirit vullkanik nĂ« atmosferĂ«.

Autoritetet kanë këshilluar të shmanget udhëtimi në zonë ose ngjitja në vullkan.

“Ky Ă«shtĂ« shpĂ«rthimi i parĂ« historik i vullkanit Krasheninnikov nĂ« 600 vjet”, tha Olga Girina, drejtuese e KVERT-it, pĂ«r agjencinĂ« shtetĂ«rore ruse tĂ« lajmeve RIA.

Girina ka thënë se shpërthimi mund të jetë i lidhur me tërmetin e fuqishëm me magnitudë 8,8 ballë Rihter, që goditi të mërkurën brigjet e Kamçatkës duke shkaktuar paralajmërime për cunami në gjithë Paqësorin, përfshirë Kilin.

Akademia Ruse e Shkencave tha se ky ishte tërmeti më i fuqishëm në rajon që nga viti 1952.

Po atë ditë, akademia raportoi një shpërthim në vullkanin Klyuchevskoy, një nga më aktivët në Euroazi, i vendosur rreth 160 kilometra në veri të Krasheninnikovit./    /os/

The post RUSI – ShpĂ«rthen pas 600 vitesh vullkani Krasheninnikov appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

KIEV – Rusia dhe Ukraina pĂ«rfshihen nĂ« luftĂ« dronĂ«sh

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

KIEV, 4 gusht /ATSH-ANSA/ – NjĂ« gjendje gatishmĂ«rie Ă«shtĂ« shpallur nĂ« tĂ« gjithĂ« UkrainĂ«n pas ngritjes sĂ« njĂ« avioni luftarak, tip ”MiG-31K” nĂ« Rusi, raporton Ukrinform.

“E gjithĂ« Ukraina Ă«shtĂ« nĂ« rrezik nga raketat! NjĂ« MiG-31K Ă«shtĂ« regjistruar duke u ngritur”, njoftoi Forca Ajrore e Kievit nĂ« Telegram.

Lufta me dronë midis Ukrainës dhe Rusisë vazhdon gjatë natës, ndërsa Zelensky bën thirrje për një takim të ri me Moskën në Stamboll.

Trenat u ndaluan këtë mëngjes në stacionin rus në Volgograd, i cili u godit gjatë natës nga një sulm me dronë ukrainas.

“Mbrojtja ajrore zmbrapsi njĂ« sulm masiv me dronĂ« nĂ« rajonin jugor rus tĂ« Volgogradit”, tha guvernatori Andrey Bocharov.

Disa dronĂ« u rrĂ«zuan nĂ« fusha, duke shkaktuar zjarre nĂ« shkurre, por njĂ« zjarr mĂ« i madh shpĂ«rtheu nĂ« stacionin e trenit ”Archeda” nĂ« qytetin Frolovo.

Dritaret e ndërtesave të banimit aty pranë u shkatërruan, por infrastruktura e pasagjerëve të stacionit mbeti e paprekur.

Mbetjet e dronëve që binin shkaktuan vonesa dhe anulime trenash në rajon.

Drejtoria rajonale e Hekurudhave Ruse tha se po bën gjithçka që është e mundur për të rivendosur trafikun hekurudhor sa më shpejt të jetë e mundur./   /os/

The post KIEV – Rusia dhe Ukraina pĂ«rfshihen nĂ« luftĂ« dronĂ«sh appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – Si tĂ« humbisni fryrjen e barkut: Ja disa kĂ«shilla tĂ« shĂ«ndetshme pĂ«r t’u ndjekur

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

ROME, 2 gusht /ATSH/ – DĂ«shironi tĂ« dini si ta zvogĂ«loni fryrjen e barkut? SĂ« pari, duhet tĂ« kuptoni shkaqet e njĂ« barku tĂ« fryrĂ« dhe tĂ« fortĂ«. PĂ«r shembull, nĂ«se hani shumĂ« shpejt dhe nuk e pĂ«rtypni ushqimin siç duhet, rrezikoni tĂ« gĂ«lltisni shumĂ« ajĂ«r, gjĂ« qĂ« mund tĂ« çojĂ« nĂ« vĂ«shtirĂ«si nĂ« tretje dhe nĂ« njĂ« bark tĂ« fortĂ«, shkruan melarossa.it.

Mos u habitni nëse, në fund të ditës, përveç ndjenjës së lodhjes, barku juaj ndihet i fryrë si një tullumbace.

Kjo ndodh gjithashtu sepse një dietë e pabalancuar, zakoni i të ngrënit me nxitim dhe një mënyrë jetese sedentare çojnë në një çekuilibër në florën tuaj të zorrëve, duke shkaktuar fryrje të barkut, rëndim dhe tretje të dobët.

Pra, çfarĂ« duhet tĂ« hani pĂ«r tĂ« zvogĂ«luar fryrjen e barkut? Ka disa ushqime qĂ« shkatĂ«rrojnĂ« barkun qĂ« mund t’i pĂ«rfshini nĂ« dietĂ«n tuaj qĂ« mund t’ju ndihmojnĂ« tĂ« rifitoni njĂ« bark tĂ« sheshtĂ«, por Ă«shtĂ« thelbĂ«sore tĂ« ngadalĂ«soni dhe tĂ« rizbuloni kĂ«naqĂ«sinĂ« e tĂ« ngrĂ«nit!

1 – Si ta zvogĂ«loni fryrjen e barkut dhe barkut? Hani shĂ«ndetshĂ«m!

TĂ« ushqyerit shĂ«ndetshĂ«m Ă«shtĂ« çelĂ«si pĂ«r t’u ndjerĂ« mirĂ«, por Ă«shtĂ« edhe rituali i pĂ«rditshĂ«m qĂ« shpesh sakrifikoni mĂ« shumĂ«. Sa shpesh hani vakte tĂ« shpejta larg shtĂ«pisĂ«, duke kapur çdo gjĂ« qĂ« mund tĂ« gjeni vetĂ«m pĂ«r tĂ« shmangur marrjen e kohĂ«s nga angazhimet tuaja tĂ« pĂ«rditshme?

Kjo përkthehet në një dietë monotone dhe të pabalancuar nga ana ushqyese, shumë të pasur me disa ushqime dhe të varfër me të tjera.

Një dietë e pasur me yndyrë dhe kripë, dhe një tepricë ushqimesh të paketuara dhe të paragatuara në kurriz të ushqimeve të freskëta dhe të shëndetshme, është një nga shkaqet kryesore të një barku të fryrë.

Për të zvogëluar fryrjen, është e rëndësishme të ndryshoni prioritetet tuaja duke ngrënë një dietë të shëndetshme dhe të ekuilibruar. Prandaj, mësoni të përcaktoni përparësinë e cilësisë së asaj që vendosni në pjatën tuaj.

2 – Hani ngadalĂ« dhe pĂ«rtypni mirĂ«

Të ngrënit ngadalë ndihmon tretjen sepse një kafshatë e shtypur mirë tretet më lehtë nga lëngjet gastrike. Të ngrënit ngadalë ju ndihmon të përthithni më mirë lëndët ushqyese dhe i jep trurit tuaj kohë për të marrë sinjalin e ngopjes nga stomaku juaj.

Rezultati? Nuk rrezikoni të hani më shumë ushqim dhe kalori sesa keni nevojë, dhe nuk do të ndiheni të fryrë në fund të një vakti.

3 – Hani pesĂ« vakte nĂ« ditĂ«

Nëse po mendoni se si ta zvogëloni fryrjen e barkut, duhet të dini se nuk ka asgjë më të keqe sesa të anashkaloni vaktet. Përveç stresit të trupit tuaj dhe privimit të tij nga energjia dhe lëndët ushqyese që i nevojiten, rrezikoni të keni uri deri në vaktin tjetër.

Në vend të kësaj, është e rëndësishme ta ndani dietën tuaj në vakte dhe ushqime të shumta, duke filluar me mëngjesin, i cili ju rimbush dhe ju jep energjinë për të filluar ditën pas një agjërimi gjatë natës.

KĂ«shilla Ă«shtĂ« tĂ« hani vakte tĂ« vogla dhe tĂ« shpeshta, dhe nĂ« mĂ«ngjes dhe pasdite, tĂ« krijoni zakonin e ngrĂ«nies sĂ« frutave, perimeve tĂ« gjalla ose kosit. Kjo do t’ju ndihmojĂ« tĂ« shmangni ngrĂ«nien e tepĂ«rt nĂ« vaktet kryesore dhe tĂ« ndjerit tĂ« rĂ«ndĂ« mĂ« pas.

4 – Bishtajoret
Bishtajoret janë një aleat në luftimin e ngadalësisë së zorrëve sepse, falë celulozës që përmbajnë, ato nxisin eliminimin e mbeturinave përmes jashtëqitjes.

Ato janĂ« njĂ« ushqim i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r t’u pĂ«rfshirĂ« nĂ« dietĂ«n tuaj pĂ«r tĂ« rifituar mirĂ«qenien, rregullsinĂ« dhe njĂ« bark tĂ« sheshtĂ«.

5 – Hidratimi
Nëse doni të kuptoni se si të zvogëloni fryrjen, duhet të kuptoni se sa duhet të pini në ditë sepse uji lejon që fibra e tretshme të kryejë funksionin e saj: duke e thithur atë, ajo tenton të fryhet, shtyp muret e zorrëve dhe nxit tranzitin e zorrëve.

Nëse nuk pini mjaftueshëm, funksioni i zorrëve dhe thithja e lëndëve ushqyese ngadalësohen.

Uji gjithashtu ka një efekt kullues dhe pastrues, duke ju ndihmuar të eliminoni toksinat dhe të luftoni mbajtjen e ujit, duke e bërë atë dyfish të dobishëm për të luftuar fryrjen dhe rëndesën.

Kjo është arsyeja pse duhet të pini të paktën 1.5-2 litra në ditë.

6 – Ushtrime pĂ«r tĂ« zvogĂ«luar fryrjen e barkut
Ushtrimet fizike kontribuojnë në mirëqenien tuaj të përgjithshme, ju tonifikojnë, lirojnë muskujt dhe nyjet tuaja, dhe gjithashtu ju ndihmojnë të tretni më mirë.

Për të zvogëluar fryrjen e barkut, është e rëndësishme të kombinoni ushtrimet fizike të synuara me një stil jetese të shëndetshëm, duke përfshirë një dietë të ekuilibruar dhe hidratim të mirë. /os/

The post FOKUS – Si tĂ« humbisni fryrjen e barkut: Ja disa kĂ«shilla tĂ« shĂ«ndetshme pĂ«r t’u ndjekur appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FUTBOLL – Son shpall fundin e njĂ« kapitulli me Tottenhamin

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

SEUL, 2 gusht /ATSH-AFP/ – Fundi i njĂ« epoke me Tottenhamin, pasi sulmuesi i KoresĂ« sĂ« Jugut dhe kapiteni i klubit, Son Heung-min njoftoi qĂ«llimin e tij pĂ«r t’u larguar kĂ«tĂ« verĂ«, pas 10 sezonesh dhe vetĂ«m njĂ« trofeu.

“Para se tĂ« filloja konferencĂ«n pĂ«r shtyp, doja tĂ« thoja se kam vendosur tĂ« largohem nga klubi kĂ«tĂ« verĂ«â€, u tha ai gazetarĂ«ve nĂ« Seul, duke shtuar se Tottenham po e mbĂ«shteste nĂ« kĂ«tĂ« pĂ«rpjekje.

33-vjeçari i Koresë së Jugut, i cili u bashkua nga Bayer Leverkusen (Bundesliga) në vitin 2015, ka bërë mbi 450 paraqitje për Tottenhamin, por vetëm një trofe, Europa League.

Golashënuesi i Spurs me 173 gola nuk e ka zbuluar destinacionin e tij të ardhshëm dhe ishte shumë emocional.

“Ishte vendimi mĂ« i vĂ«shtirĂ« i karrierĂ«s sime. Kujtime kaq tĂ« pabesueshme”, tha ai pĂ«rkrah Thomas Frank, trajnerit tĂ« ri tĂ« Tottenhamit, i cili po pĂ«rgatitet pĂ«r sezonin me njĂ« ndalesĂ« nĂ« KorenĂ« e Jugut.

“Kam nevojĂ« pĂ«r njĂ« mjedis tĂ« ri pĂ«r tĂ« shtyrĂ« veten pĂ«rpara. Kam nevojĂ« pĂ«r pak ndryshim, pasi 10 vjet Ă«shtĂ« njĂ« kohĂ« e gjatĂ«. Erdha nĂ« LondĂ«r fĂ«mijĂ«, 23 vjeç, kaq i ri. Po largohem nga ky klub si burrĂ«, njĂ« burrĂ« vĂ«rtet krenar”, shpjegoi Son./ /os/

The post FUTBOLL – Son shpall fundin e njĂ« kapitulli me Tottenhamin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – NjĂ« substancĂ« detare jep shpresĂ« kundĂ«r kancerit tĂ« mushkĂ«rive

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

MILANO, 2 gusht /ATSH-ANSA/ – Kanceri i mushkĂ«rive vazhdon tĂ« jetĂ« njĂ« nga sĂ«mundjet malinje mĂ« tĂ« zakonshme dhe vdekjeprurĂ«se nĂ« mbarĂ« botĂ«n.

Çdo vit, 44 831 raste tĂ« reja diagnostikohen vetĂ«m nĂ« Itali, dhe afĂ«rsisht 12% janĂ« kancer i mushkĂ«rive me qeliza tĂ« vogla (SCLC), njĂ« formĂ« agresive dhe me pĂ«rparim tĂ« shpejtĂ« tĂ« sĂ«mundjes pĂ«r tĂ« cilĂ«n opsionet e trajtimit kanĂ« qenĂ« prej kohĂ«sh tĂ« kufizuara.

Megjithatë, në vitet e fundit, përparimet në trajtimin e SCLC kanë hapur rrugë të reja.

Midis tyre është një përbërës sintetik detar, i nxjerrë nga invertebrori Ecteinascidia turbinata, i cili ka treguar rezultate premtuese në kombinim si një terapi mirëmbajtjeje e linjës së parë për pacientët me SCLC në fazë të gjerë (ES-SCLC), një nga kanceret më agresive me nevojën më të madhe të paplotësuar mjekësore.

KohĂ«t e fundit, tĂ« dhĂ«nat e paraqitura nĂ« takimin vjetor tĂ« ASCO 2025 nĂ« Çikago, dhe tĂ« botuara njĂ«kohĂ«sisht nĂ« “The Lancet”, nga studimi i fazĂ«s 3 IMforte treguan se pĂ«rbĂ«rja sintetike detare, kur kombinohet me imunoterapi, uli rrezikun e pĂ«rparimit tĂ« sĂ«mundjes ose vdekjes me 46%, me njĂ« mbijetesĂ« mesatare tĂ« pĂ«rgjithshme prej 13,2 muajsh krahasuar me 10,6 muaj vetĂ«m me imunoterapi.

“Kanceri i mushkĂ«rive me qeliza tĂ« vogla Ă«shtĂ« njĂ« nga format mĂ« agresive dhe mĂ« tĂ« vĂ«shtira pĂ«r t’u trajtuar tĂ« kancerit tĂ« mushkĂ«rive. NĂ« shumicĂ«n e rasteve, diagnoza ndodh kur sĂ«mundja Ă«shtĂ« tashmĂ« e avancuar dhe opsionet e trajtimit nĂ« dispozicion janĂ« tĂ« kufizuara”, komentoi Silvia Novello, drejtoreshĂ« e NjĂ«sisĂ« sĂ« OnkologjisĂ« MjekĂ«sore nĂ« spitalin “San Luigi” nĂ« Orbassano dhe profesoreshĂ« e OnkologjisĂ« MjekĂ«sore nĂ« Universitetin e Torinos.

“Rezultatet e studimit IMforte pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« zhvillime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme: kombinimi i ri demonstroi pĂ«rfitim tĂ« konsiderueshĂ«m klinik, me mbijetesĂ« tĂ« pĂ«rgjithshme tĂ« pĂ«rmirĂ«suar dhe mbijetesĂ« pa pĂ«rparim”, shtoi ajo./ /os/

The post FOKUS – NjĂ« substancĂ« detare jep shpresĂ« kundĂ«r kancerit tĂ« mushkĂ«rive appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

METEO – Japonia thyen rekordin e nxehtĂ«sisĂ« qĂ« nga 1898-a

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

TOKIO, 2 gusht /ATSH-AFP/ – Japonia pĂ«rjetoi korrikun e saj mĂ« tĂ« nxehtĂ« qĂ« nga viti 1898, tha Agjencia KombĂ«tare Meteorologjike (JMA), ndĂ«rsa ndryshimi i klimĂ«s nxit valĂ« tĂ« nxehta pĂ«rvĂ«luese nĂ« tĂ« gjithĂ« globin.

“Ky Ă«shtĂ« viti i tretĂ« radhazi qĂ« arkipelagu ka regjistruar temperaturĂ«n mesatare mujore mĂ« tĂ« lartĂ« pĂ«r muajin korrik”, vuri nĂ« dukje ajo.

“Temperaturat nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin ishin 2,89°C mbi normalen”, tha JMA, duke thyer rekordin e korrikut 2024 prej 2,16°C.

Të mërkurën, Japonia regjistroi një rekord prej 41.2°C në rajonin perëndimor të Hyogos, pasi vendi kishte përjetuar tashmë qershorin e tij më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë.

“Muaji i ardhshĂ«m pritet tĂ« vazhdojĂ« tĂ« sjellĂ« nxehtĂ«si tĂ« madhe nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin”, paralajmĂ«roi Agjencia Meteorologjike e JaponisĂ«.

“Arkipelagu gjithashtu pĂ«rjetoi reshje tĂ« pakta nĂ« shumĂ« rajone nĂ« korrik, veçanĂ«risht nĂ« pjesĂ«n veriore tĂ« arkipelagut dhe veçanĂ«risht nĂ« zonat pĂ«rgjatĂ« vijĂ«s bregdetare tĂ« Detit tĂ« JaponisĂ«â€, shtoi ajo.

Këtë vit, sezoni i shirave përfundoi në perëndim rreth tre javë më herët se zakonisht.
Shkencëtarët thonë se ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu po i bëjnë valët e nxehtësisë më intensive, më të shpeshta dhe më të përhapura./ /os/

The post METEO – Japonia thyen rekordin e nxehtĂ«sisĂ« qĂ« nga 1898-a appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

ITALI – Edhe 1 900 vjet mĂ« vonĂ« kupola e Panteonit mbetet njĂ« mister inxhinierik

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

ROME, 1 gusht /ATSH/ – TĂ« gjithĂ« mendojnĂ« se Panteoni nĂ« RomĂ« ka kupolĂ«n mĂ« tĂ« madhe nĂ« botĂ«. NĂ« realitet, kjo nuk Ă«shtĂ« plotĂ«sisht e vĂ«rtetĂ«, shkruan quelochenonsapevi.it.

Ekzistojnë kupola moderne që janë shumë më të mëdha: Stadiumi Kombëtar i Singaporit ka një diametër prej 310 metrash, krahasuar me 44 metrat e Panteonit. Pra, ku është rekordi?

Ja e vërteta: Panteoni ende mban rekordin botëror për kupolën më të madhe të bërë ndonjëherë nga betoni i paarmatosur. Dhe kjo është e pabesueshme.

Mendoni vetëm: në vitin 126 pas Krishtit, nën Perandorin Adrian, tomakët ndërtuan një kupolë me diametër 44 metra duke përdorur vetëm beton, rërë dhe zgjuarsi. Asnjë çelik, asnjë teknologji moderne. Vetëm mjeshtëri të pastër teknike.

Gjëja e pabesueshme është se pas pothuajse 1 900 vjetësh, ajo është ende aty, krejtësisht e paprekur. Asnjë kupolë e lashtë nuk e ka tejkaluar kurrë atë në madhësi, dhe asnjë kupolë moderne nuk e ka krahasuar ndonjëherë këtë arritje teknike.

Ndërsa ne përdorim çelik dhe polimere për strukturat tona sot, Romakët kishin vetëm zgjuarsinë e tyre. Dhe rezultati? Një kryevepër që ka rezistuar për dy mijë vjet dhe vazhdon të na mahnisë. /os/

The post ITALI – Edhe 1 900 vjet mĂ« vonĂ« kupola e Panteonit mbetet njĂ« mister inxhinierik appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – Putin i kĂ«rkon Trumpit tĂ« shmangĂ« “pritjet e tepĂ«rta” pĂ«r zgjidhjen e konfliktit nĂ« UkrainĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

MOSKE, 1 gusht /ATSH-AA/ – Duke iu pĂ«rgjigjur shprehjes sĂ« “zhgĂ«njimit” nga presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump pĂ«r mungesĂ«n e pĂ«rparimit tĂ« procesit tĂ« paqes nĂ« UkrainĂ«, presidenti rus Vladimir Putin i kĂ«rkoi atij tĂ« shmangĂ« “pritjet e tepĂ«rta” dhe tĂ« rifillojĂ« bisedimet pĂ«r kĂ«tĂ« çështje.

“Lidhur me çdo zhgĂ«njim qĂ« vjen nga kushdo, tĂ« gjitha zhgĂ«njimet lindin nga pritjet e tepĂ«rta. Ky Ă«shtĂ« njĂ« rregull i pĂ«rgjithshĂ«m i njohur”, tha Putin nĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r media nĂ« qytetin Valaam.

Ai shtoi se “qasja ndaj zgjidhjes sĂ« problemeve nĂ« mĂ«nyrĂ« paqĂ«sore kĂ«rkon diskutime tĂ« plota, qoftĂ« publikisht ose nĂ« heshtje nĂ« izolimin e proceseve tĂ« negociatave”, duke sinjalizuar nevojĂ«n pĂ«r t’u rikthyer nĂ« bisedime.

Putin gjithashtu përsëriti angazhimin e Rusisë për një zgjidhje paqësore të krizës ukrainase, duke vënë në dukje se Moska ka propozuar krijimin e tri grupeve të punës me Kievin për këtë qëllim.

I pyetur nĂ«se Ukraina i Ă«shtĂ« pĂ«rgjigjur propozimit tĂ« RusisĂ« pĂ«r kĂ«to grupe, Putin konfirmoi se reagimi fillestar i Kievit ka qenĂ« pozitiv. Lidhur me rĂ«ndĂ«sinĂ« e vazhdimit tĂ« dialogut, ai theksoi se bisedimet janĂ« “gjithmonĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme dhe tĂ« kĂ«rkuara”.

“NĂ« parim, mund tĂ« presim. NĂ«se udhĂ«heqja ukrainase beson se tani nuk Ă«shtĂ« koha e duhur dhe se pritja Ă«shtĂ« e nevojshme, ju lutemi ta bĂ«ni kĂ«tĂ«, ne jemi gati tĂ« presim”, shtoi ai.

Presidenti rus theksoi gjithashtu rezultatet e tri raundeve tĂ« bisedimeve me UkrainĂ«n tĂ« mbajtura nĂ« Stamboll qĂ« nga maji, duke thĂ«nĂ« se “shumĂ« probleme humanitare u zgjidhĂ«n falĂ« kĂ«tyre bisedimeve”.

Më 14 korrik, Trump tha se SHBA-ja do të vendosë tarifa importi deri në 100 për qind për Rusinë dhe partnerët e saj tregtarë, nëse Moska dhe Kievi nuk arrijnë marrëveshje për të zgjidhur krizën ukrainase brenda 50 ditëve.

Këtë të hënë, ai njoftoi se ka vendosur ta reduktojë këtë afat në vetëm 10 ditë.

Lidhur me raketĂ«n “Oreshnik” tĂ« RusisĂ«, e cila tani Ă«shtĂ« nĂ« prodhim serik, Putin tha se ajo mund tĂ« vendoset nĂ« Bjellorusi deri nĂ« fund tĂ« kĂ«tij viti.  /os/

The post FOKUS – Putin i kĂ«rkon Trumpit tĂ« shmangĂ« “pritjet e tepĂ«rta” pĂ«r zgjidhjen e konfliktit nĂ« UkrainĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – Herzog i justifikohet MattarellĂ«s, ndĂ«rkohĂ« qĂ« Italia fillon ndihmat nga 9 gushti

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

ROME, 1 gusht /ATSH-ANSA/ – Kam respekt tĂ« madh pĂ«r presidentin e RepublikĂ«s Italiane, mikun tim Sergio Mattarella. PikĂ«risht pĂ«r kĂ«tĂ« arsye, u trishtova nga disa aspekte tĂ« deklaratave tĂ« tij tĂ« fundit mbi situatĂ«n nĂ« Gaza dhe ndjeva nevojĂ«n pĂ«r tĂ« sqaruar faktet. Izraeli nuk ka ‘qĂ«llim tĂ« vrasĂ« pa dallim. Ne vetĂ«m duam tĂ« jetojmĂ« nĂ« paqe dhe siguri, shkroi nĂ« njĂ« postim tĂ« gjatĂ« nĂ« X presidenti izraelit Isaac Herzog.

”Presidenti Mattarella kishte tĂ« drejtĂ« tĂ« thoshte se Izraeli u sulmua brutalisht mĂ« 7 tetor. Midis qindra njerĂ«zve tĂ« pafajshĂ«m tĂ« marrĂ« peng nga Hamasi nĂ« atĂ« ditĂ« tĂ« errĂ«t, 50 prej tyre ende mbahen robĂ«r nĂ« kushte çnjerĂ«zore nĂ« tunelet e Hamasit. Vuajtjet e tyre tĂ« patolerueshme, ankthi i familjeve tĂ« tyre dhe vuajtjet e civilĂ«ve tĂ« GazĂ«s – tĂ« cilat nuk i dĂ«shirojmĂ« – mund tĂ« mbaronin sot nĂ«se tĂ« gjithĂ« pengjet do tĂ« liroheshin”, shton Herzog.

“Izraeli ka pranuar propozime tĂ« shumta pĂ«r armĂ«pushim pĂ«rmes ndĂ«rmjetĂ«simit. Hamasi i ka refuzuar vazhdimisht ato dhe ka vazhduar tĂ« refuzojĂ« lirimin e pengjeve. Po, gabimet mund tĂ« ndodhin nĂ« luftĂ« dhe ne nuk jemi indiferentĂ« ndaj dhimbjes sĂ« civilĂ«ve palestinezĂ« nĂ« Gaza”, theksoi ai.

”Ne po bĂ«jmĂ« çdo pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar situatĂ«n. Ne po veprojmĂ« sipas ligjit ndĂ«rkombĂ«tar nĂ« kushte pothuajse tĂ« pamundura ndryshe nga armiku ynĂ«, i cili shkel hapur dhe me krenari konventat dhe ligjet e tĂ« drejtave tĂ« njeriut”, shtoi ai.

Italia ndërkohë nuk po qëndron indiferente ndaj luftës në Gaza.

”Nisja operative pritet nĂ« orĂ«t e ardhshme, me dĂ«rgimin e njĂ« grupi paraprak, i cili do tĂ« merret me aktivitetet pĂ«rgatitore dhe koordinimin me autoritetet lokale. DĂ«rgesat tona tĂ« para nga ajri janĂ« planifikuar dhe mund tĂ« zhvillohen qĂ« mĂ« 9 gusht”, njoftoi nga ana e tij ministri italian i Mbrojtjes Guido Crosetto. /os/

 

The post FOKUS – Herzog i justifikohet MattarellĂ«s, ndĂ«rkohĂ« qĂ« Italia fillon ndihmat nga 9 gushti appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – Evropa vazhdon tĂ« pĂ«rballet me temperatura tĂ« larta dhe zjarre

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

BRUKSEL, 1 gusht /ATSH-AA/ – NdĂ«rsa temperaturat e larta po vazhdojnĂ« nĂ« disa rajone tĂ« EvropĂ«s, veçanĂ«risht nĂ« vendet me dalje nĂ« Detin Mesdhe, shumĂ« shtete vazhdojnĂ« tĂ« pĂ«rballen me zjarre pyjore pĂ«r shkak tĂ« tĂ« nxehtit.

Sipas mediave kombëtare në Portugali, rreth 2 mijë zjarrfikës po luftojnë aktivisht me zjarret në mbarë vendin. Autoritetet raportojnë se zjarri në Ponte da Barca nuk është vënë ende nën kontroll dhe dhjetëra persona janë evakuuar nga zona.

Kryetari i Bashkisë së Ponte da Barcas, Augusto Marinho në një deklaratë për televizionin shtetëror RTP, tha se të paktën 19 persona janë lënduar si pasojë e zjarrit. Ai theksoi se operacionet e shuarjes po vazhdojnë dhe se situata mbetet shumë e rrezikshme.

Sipas të dhënave të publikuara nga Instituti i Deteve dhe Atmosferës i Portugalisë (IPMA), deri më 6 gusht parashikohet një valë e fortë e të nxehtit në gjithë vendin, me temperatura që pritet të lëvizin nga 36 deri në 44 gradë Celsius.

Në Spanjë, zjarri në rajonin Las Hurdes është vënë nën kontroll pas ndërhyrjes së ekipeve edhe gjatë natës së kaluar. Megjithatë, operacionet po vazhdojnë për të parandaluar rindezjen e zjarreve në disa zona të vendit.

Në Bullgari, brenda 24 orëve të fundit ka pasur ndërhyrje në 60 vatra të vogla zjarri.

– Rreth 292 mijĂ« hektarĂ« tokĂ« e djegur nĂ« EvropĂ«

Paralajmërimet thonë se rreziku nga zjarret në pyje do të vazhdojë edhe në ditët në vijim, veçanërisht në vendet që kanë dalje në Detin Mesdhe.

Sipas të dhënave nga Sistemi Evropian i Informacionit për Zjarret Pyjore (EFFIS) dhe Shërbimi i Ndryshimeve Klimatike Copernicus, që nga fillimi i vitit 2025 janë regjistruar 1.339 zjarre në Evropë, një rritje krahasuar me 900 zjarret në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Këtë vit, rreth 292 mijë hektarë tokë janë djegur si pasojë e zjarreve pyjore në kontinent, ndërsa vitin e kaluar kjo shifër ishte rreth 139 mijë hektarë.

– ShumĂ« vende nĂ« nivel “shumĂ« ekstrem” rreziku

Sipas HartĂ«s sĂ« Rrezikut nga Zjarret tĂ« pĂ«rgatitur nga Indeksi i Kushteve tĂ« Motit pĂ«r Zjarret (FWI) pĂ«r periudhĂ«n 28 korrik-4 gusht, shumĂ« vende janĂ« tĂ« kategorizuara nĂ« nivele rreziku “shumĂ« ekstrem”, “ekstrem”, “shumĂ« i lartĂ«â€ dhe “i lartĂ«â€, tĂ« paraqitura me ngjyra tĂ« kuqe.

Sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« hartĂ«s, parashikohet qĂ« rreziku i zjarreve tĂ« ulet nĂ« ItalinĂ« e jugut, Ballkan, Greqi, Bullgari, Rumani dhe Turqi, por nĂ« disa rajone do tĂ« mbetet ende nĂ« nivele “ekstreme” ose “shumĂ« ekstreme”.

Gjithashtu, parashikohet që rreziku i zjarreve të rritet në lindje të Finlandës, Portugali, Spanjë dhe në jug të Francës.   /os/

The post FOKUS – Evropa vazhdon tĂ« pĂ«rballet me temperatura tĂ« larta dhe zjarre appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

F1 – Hungaria, ndalesa e radhĂ«s

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

BUDAPEST, 1 gusht /ATSH-AA/ – Emocionet e Kampionatit BotĂ«ror tĂ« Formula 1 do tĂ« vazhdojnĂ« me fazĂ«n e 14-tĂ« tĂ« sezonit, me Çmimin e Madh (Grand Prix) tĂ« HungarisĂ«.

Gara, e cila do të zhvillohet në pistën 4,3-kilometrëshe Hungaroring në kreqytetin e Belgjikës, Budapest, do të zhvillohet në 70 xhiro.

Raundet kualifikuese do të fillojnë nesër në orën 16:00. Gara do të zhvillohet të dielën, më 3 gusht, në orën 15:00.

Deri më tani në sezon, piloti i McLaren, Oscar Piastri, ka fituar 6 gara, Lando Norris 4 gara, piloti i Mercedes George Russell 1 garë, ndërsa kampioni në fuqi i Red Bull, Max Verstappen, ka 2 fitore në gara.

Renditja e 5 pilotĂ«ve dhe ekipeve mĂ« tĂ« mira pĂ«rpara Çmimit tĂ« Madh tĂ« HungarisĂ« Ă«shtĂ« si mĂ« poshtĂ«:

Pilotët:

1. Oscar Piastri (Australi): 266 pikë

2. Lando Norris (Britani e Madhe): 250

3. Max Verstappen (Holandë): 185

4. George Russell (Britani e Madhe): 157

5. Charles Leclerc (Monako): 139

Ekipet:

1. McLaren: 516

2. Ferrari: 248

3. Mercedes: 220

4. Red Bull: 192

5. Williams: 70   /os/

The post F1 – Hungaria, ndalesa e radhĂ«s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

STAMBOLL – Nis punimet samiti Turqi-Itali-Libi

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

STAMBOLL, 1 GUSHT /ATSH-AA/ – Presidenti i TurqisĂ«, Recep Tayyip Erdoğan priti kryeministren italiane Giorgia Meloni dhe kryeministrin e QeverisĂ« sĂ« Unitetit KombĂ«tar tĂ« LibisĂ«, Abdulhamid Dibeybe, nĂ« kuadĂ«r tĂ« Samitit tĂ« BashkĂ«punimit Turqi-Itali dhe LibisĂ«.

Presidenti Erdoğan priti kryeministren italiane Meloni dhe kryeministrin e QeverisĂ« sĂ« Unitetit KombĂ«tar tĂ« LibisĂ«, Dibeybe, me ceremoni zyrtare tĂ« ndara nĂ« ZyrĂ«n Presidenciale Dolmabahçe.

NĂ« takimin me dyer tĂ« mbyllura, presidentin Erdoğan e shoqĂ«ruan ministri i JashtĂ«m Hakan Fidan, drejtori i AgjencisĂ« KombĂ«tare tĂ« InteligjencĂ«s, Ä°brahim Kalın dhe kĂ«shilltari kryesor pĂ«r PolitikĂ« tĂ« Jashtme dhe Siguri i presidentit, Akif Çağatay Kılıç.   /os/

The post STAMBOLL – Nis punimet samiti Turqi-Itali-Libi appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

FOKUS – Europa ndĂ«shkon me gjobĂ« ata qĂ« shĂ«tisin me rroba banje nĂ« rrugĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Oliver Serani

ROME, 31 korrik /ATSH/ – Evropa po bezdiset gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« nga ata qĂ« ecin me rroba banje jashtĂ« plazhit: Malaga ka vendosur tĂ« gjobisĂ« deri nĂ« 750 euro, Capri 500, dhe sĂ« fundmi qyteti francez Les Sables d’Olonne 150 euro pĂ«r kĂ«do qĂ« ecĂ«n nĂ«pĂ«r qytet zhveshur ose me rroba banje nĂ« supermarkete, tregje dhe nĂ« rrugĂ«t e qendrĂ«s sĂ« qytetit, shkruan adnkronos.it.

Masa u vendos në një urdhëresë nga kryetari i bashkisë Yannick Moreau, i cili njoftoi një ndalim sa banal aq edhe të diskutueshëm në një postim në Facebook.

“ËshtĂ« çështje respekti pĂ«r banorĂ«t. NĂ« dyqanet tona, tregjet tona dhe rrugĂ«t tona, ne vishemi bukur. Me fjalĂ« tĂ« tjera: rrobat e plazhit, jashtĂ« plazhit, konsiderohen problem. NjĂ« problem i elegancĂ«s, por edhe i integritetit urban”, shkruan ai.

Çështja, megjithatĂ«, nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m rregullatore. ËshtĂ« kulturore. Italia ka njĂ« marrĂ«dhĂ«nie tĂ« paqartĂ« me trupin dhe me informalitetin veror.

Veshjet e plazhit konsiderohen pjesë e identitetit turistik, pothuajse folklorike. Por kjo fleksibilitet rrezikon të shpërthejë kur shifrat e turizmit bëhen të papërballueshme dhe qendrat urbane mbingarkohen. /os/

The post FOKUS – Europa ndĂ«shkon me gjobĂ« ata qĂ« shĂ«tisin me rroba banje nĂ« rrugĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

❌