ROME, 14 korrik /ATSH/ – Diçka e jashtëzakonshme ndodh në trurin tonë gjatë natës. Ndërsa flemë thellë, qelizat e trurit fillojnë të tkurren fjalë për fjalë. Nuk është fantastikë shkencore, është neuroshkencë, .shkruan quelochenonsapevi.it

A mendoni se gjumi është thjesht pushim? Truri juaj ka plane të tjera.

Ky tkurrje krijon më shumë hapësirë midis neuroneve, duke lejuar që lëngu cerebrospinal të rrjedhë si një lumë i brendshëm përmes indeve të trurit.

Është koha për një pastrim të përgjithshëm: ky lumë largon të gjitha toksinat dhe mbetjet metabolike të grumbulluara gjatë ditës.

Gjëja e mahnitshme është se ky proces pastrimi është shumë më efektiv gjatë gjumit sesa kur jemi zgjuar. Truri largon substancat e dëmshme si beta-amiloidi, e njëjta proteinë e lidhur me Alzheimerin.

Në thelb, çdo natë truri ynë bën një rivendosje të plotë, sikur të fshijë skedarët e përkohshëm në një kompjuter për ta mbajtur atë të shpejtë dhe efikas.

Kjo është arsyeja pse gjumi nuk është një luks, por një domosdoshmëri. Truri juaj e di saktësisht se si të kujdeset për veten; thjesht duhet t’i jepni kohë për ta bërë këtë. /os/

The post MJEKESI – Çfarë ndodh në trurin tonë gjatë gjumit? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

LONDËR, 14 korrik /ATSH/- A mund të jetë dehidratimi i fshehur – shkaku i lodhjes suaj gjatë ditës? Të gjithë kemi përjetuar etjen dhe është e pakëndshme. Është gjithashtu shenja e parë e dehidratimit, e cila mund të avancojë shpejt, sipas BBC.

Dehidratimi i lehtë deri në të moderuar zhvillohet vetëm pas disa orësh, në varësi të moshes, shëndetit dhe faktorëve mjedisorë.

Personat mund të përjetojnë lodhje, marramendje dhe konfuzion. Pas 24 orësh, efektet e dehidratimit të rëndë mund të rezultojnë në simptoma serioze, duke përfshirë shokun dhe krizat epileptike.

Dehidratimi i fshehur (ose dehidratimi i nivelit të ulët kronik) mund të ndodhë kur jeni të dehidratuar lehtë gjatë një periudhe të gjatë kohore, dhe mund të ketë efekte si fizike ashtu edhe mendore.

Efektet e dehidratimit të fshehur

Siç sugjeron edhe vetë emri, dehidratimi i fshehur është një gjendje disi e fshehtë dhe ju mund të vuani nga efektet e saj pa qenë të vetëdijshëm për shkakun.

Lodhja renditet si ndër simptomat kryesore të dehidratimit të fshehur, të cilat përfshijnë gjithashtu:

• Urinë të errët
• Gojë të thatë
• Marramendje
• Dhimbje koke
• Mungesë përqendrimi

Trupi i njeriut përbëhet mesatarisht nga 60% ujë. Truri dhe zemra janë 73% ujë dhe muskujt përmbajnë 75% ujë.

Dehidratimi shkakton rënie të vëllimit të gjakut, duke rezultuar në presion më të ulët të gjakut – që do të thotë një ulje e rrjedhjes së gjakut në tru, e cila shkakton lodhje.

Njerëzit përjetojnë një rënie natyrale të energjisë pas drekës, megjithatë, nëse nuk jeni hidratuar mjaftueshëm gjatë gjithë ditës, trupi juaj do të ketë një deficit duke bërë që kjo rënie të jetë më ekstreme.

Rekomandohet që një i rritur duhet të pijë nga gjashtë deri në tetë gota ujë (1,2-2 litra) në intervale të rregullta gjatë gjithë ditës.

Meqenëse këshillohet të pihet deri në 2 litra ujë në ditë, cilësia e ujit mbetet shumë e rëndësishme.

Përmirësimi i zakoneve të pirjes së ujit duke pasur një konsum të qëndrueshëm gjatë gjithë ditës do të japë rezultate pozitive, veçanërisht nëse vuani nga mungesa e përqendrimit dhe lodhja gjatë pasdites. //a.i/

The post A mund të jetë dehidratimi i fshehur shkaku i lodhjes suaj gjatë ditës? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ANKARA, 14 korrik /ATSH-AA/ – Kryetari i Departamentit të Sëmundjeve Infektive dhe Mikrobiologjisë Klinike të Fakultetit të Mjekësisë pranë Universitetit të Ankarasë (AU), prof. dr. Serhat Birengel thotë se bakteret legionella të transmetuara përmes kondicionerëve mund të shkaktojnë pneumoni.

Birengel në një deklaratë për Anadolu foli për problemet shëndetësore që mund të lindin për shkak të ekspozimit ndaj ajrit të kondicionuar dhe rritjes së sëmundjeve infektive gjatë muajve të verës.

Duke tërhequr vëmendjen te përdorimi në rritje të kondicionerëve gjatë muajve të verës, Birengel tha se kalimet e papritura nga i nxehti në të ftohtë mund të ndikojnë negativisht në sistemin imunitar.

“Përderisa temperaturat rriten për shkak stinës, si konsumi i lëngjeve ashtu edhe përdorimi i kondicionerëve mund të shkaktojnë dobësi të trupit për shkak të dallimeve midis të nxehtit dhe ftohtit. Bakteret legionella të transmetuara përmes kondicionerëve mund të shkaktojnë pneumoni. Ndërsa trupi dobësohet, bëhet më e lehtë që viruset e tjera të frymëmarrjes të bëjnë vend”, paralajmëroi ai duke shtuar se nuk duhet qëndruar përballë kondicionerit veçanërisht kur njeriu djersitet.

– “Temperatura ideale për ajër të kondicionuar në mjediset e punës është 18-21 gradë”

Mjeku turk foli edhe për përdorimin e kondicionerit në mjediset e punës. “Temperatura ideale për ajër të kondicionuar në mjediset e punës është 18-21 gradë. Nëse uleni afër ajrit të kondicionuar, ndryshimet e papritura të temperaturës mund të shkaktojnë edemë të mukozës së sinuseve dhe sinusitit tek ata me alergji. Kjo vlen edhe për kondicionerët e automjeteve; është e dobishme të mbroheni nga ndryshimet e papritura të temperaturës”, tha ai.

Ai dha informacion rreth shkaqeve kryesore të infeksioneve të verës. “Konsumimi i pijeve të ftohta në veçanti mund të ketë efekte negative në sistemin gastrointestinal, ndërsa pijet e përgatitura në mjedise johigjienike ose pirja e ujit nga burime të papaketuara mund të shkaktojnë infeksione të zorrëve”, u shpreh Birengel.   /os/

The post FOKUS – Ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj ajrit të kondicionuar mund të shkaktojë infeksion appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

JERUZALEM, 12 korrik /ATSH-TPS/ – Në një zbulim të madh që ndryshon rrënjësisht kuptimin e shkencës se si trupi rregullon yndyrën dhe energjinë, një studim izraelit ka zbuluar se si sistemi nervor e ndjen yndyrën brenda trupit dhe si çaktivizimi i kësaj ndjenje mund t’iu mbrojë nga obeziteti, diabeti dhe sëmundja e mëlçisë yndyrore.

Hulumtuesit në institutin e shkencës ”Weizmann” zbuluan se disa qeliza nervore zbulojnë ndryshime mekanike — si presioni dhe tensioni — brenda indit dhjamor dhe se shtypja e kësaj “ndjenje yndyre” ka efekte të thella në metabolizëm.

Minjtë e projektuar për t’u munguar këtyre neuroneve shqisore ishin në gjendje të qëndronin të dobët dhe metabolikisht të shëndetshëm edhe në një dietë me shumë yndyrë, pavarësisht se hanin të njëjtën sasi dhe ishin më pak fizikisht aktivë sesa minjtë e kontrollit.

Gjetjet u botuan së fundmi në revistën ”Cell Metabolism” dhe janë ndër studimet e fundit të publikuara të institutit ”Weizmann”, që kur kampusi i Rehovotit u shkatërrua nga një raketë balistike iraniane më 19 qershor.

Një ndërtesë që përmbante laboratorin e shkencave të jetës të institutit, duke përfshirë mostra të ADN-së dhe indeve, minj laboratori, kompjuterë, pajisje laboratorike dhe më shumë, u shkatërrua së bashku me një ndërtesë të dytë bosh që do të përmbante laboratorë kimie. Disa ndërtesa të tjera u dëmtuan.

“Ne priremi të mendojmë për shqisat si diçka që na ndihmon të kuptojmë botën e jashtme, por shumë prej tyre monitorojnë atë që po ndodh brenda trupit”, tha Elazar Seltzer, i cili udhëhoqi studimin.

“Është e vështirë të kuptohet se, ashtu si muskujt dhe skeleti, ne gjithashtu e ndiejmë indin dhjamor në trupin tonë dhe ndryshojmë shfrytëzimin e energjisë në përputhje me rrethanat, por kjo është pikërisht ajo që treguam te minjtë”, shtoi ai.

Hulumtimi u përqendrua në lloje të ndryshme të indit dhjamor: dhjami i bardhë, i cili ruan energji dhe shoqërohet me obezitetin dhe sëmundjet metabolike; dhjami kafe, i cili djeg kalori për të gjeneruar nxehtësi; dhe dhjami ngjyrë bezhë, i cili sillet si dhjami kafe kur aktivizohet.

Deri më tani, shkencëtarët e dinin se sistemi nervor mund të stimulonte dhjamin kafe në përgjigje të të ftohtit ose stresit, por ajo që e mbante atë joaktiv në kushte normale mbeti e paqartë.

Fabian Pesini, autori kryesor i studimit nga laboratori i Seltzerit në Departamentin e Gjenetikës Molekulare, zhvilloi një model miu që nuk kishte neuronet që zbulojnë sinjale mekanike në indin dhjamor.

“Ndërsa rritëm minjtë e modifikuar, vumë re se ata fituan më pak dhjamë, edhe pse hëngrën të njëjtin ushqim dhe madje lëvizën më pak se minjtë në grupin e kontrollit”, tha Pesini.

“Ne i testuam ata dhe zbuluam një rënie në përqindjen e yndyrës, nivele të ulëta të sheqerit në gjak dhe ndjeshmëri të lartë ndaj insulinës – indekset e tyre metabolike ishin të tilla që çdo person do të dëshironte”, shtoi ai.

Çelësi i këtij sistemi të brendshëm ndjesor qëndron në një proteinë të quajtur Piezo2, një sensor mekanik i përdorur nga neuronet për të zbuluar presionin dhe shtrirjen.

Kur studiuesit fshinë vetëm Piezo2 në neuronet e ndjeshme ndaj yndyrës së minjve – duke e lënë pjesën tjetër të sistemit nervor të paprekur – minjtë mbetën të dobët dhe metabolikisht elastikë. Ata madje u mbrojtën nga sëmundja e mëlçisë yndyrore dhe rezistenca ndaj insulinës pas muajsh në një dietë me shumë yndyrë.

”Deri më tani, ne e kemi njohur pedalin e gazit të sistemit nervor që është përgjegjës për aktivizimin e yndyrës kafe dhe bezhë”, tha Seltzer.

”Por në fund të ditës, siç e dimë, ne grumbullojmë yndyrë dhe nuk djegim të gjitha rezervat e energjisë që kemi, kështu që ishte e qartë se duhet të ketë edhe një pedal freni që shtyp metabolizmin. Në studimin e ri, ne treguam se pedali i frenit është në të vërtetë qeliza nervore me sensorin Piezo2 që monitorojnë ndryshimet mekanike në yndyrën kafe dhe bezhë”, theksoi ai.

Megjithëse studiuesit ende po hetojnë se çfarë saktësisht po ndiejnë këto qeliza nervore – ndoshta ndryshime në ngurtësinë ose zgjerimin e indit dhjamor – implikimet janë të rëndësishme. Reagimi nervor nga yndyra duket se ndikon shpejt se sa energji djeg trupi, pavarësisht nga hormonet si leptina, të cilat kanë qenë në fokus të shumicës së hulumtimeve të mëparshme mbi obezitetin.

”Më shumë se gjysma (54%) e popullsisë së rritur në vendet e OECD-së është mbipeshë ose obezë dhe nëse i kuptojmë më mirë qelizat që ndiejnë indin dhjamor, mund të përpiqemi t’i ndikojmë ato në një mënyrë që do të ndihmojë në përballimin e obezitetit dhe sëmundshmërisë së lidhur me të”, tha Seltzer.

Duke pasur parasysh se 10 deri në 15 për qind e energjisë ditore përdoret vetëm për të ruajtur temperaturën e trupit, edhe ndryshime të vogla në aktivitetin e indit dhjamor mund të kenë një ndikim të madh në metabolizmin e përgjithshëm.

Synimi i qelizave nervore që ndiejnë yndyrën ose sensorit Piezo2 që ato përdorin mund të çojë në ilaçe të reja që rrisin djegien e yndyrës duke imituar ose bllokuar këto sinjale të brendshme.

Meqenëse çaktivizimi i kësaj rruge që ndiejnë yndyrën parandaloi gjithashtu rezistencën ndaj insulinës dhe mëlçinë yndyrore te minjtë, ndërhyrje të ngjashme mund të përdoren për të trajtuar ose parandaluar diabetin e tipit 2 dhe sëmundjen e mëlçisë yndyrore joalkoolike./  a.jor.

The post FOKUS – Shkencëtarët zbulojnë lidhjen tru-yndyrë që kontrollon metabolizmin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

LONDËR, 9 korrik /ATSH-DPA/ – Ndryshimi i klimës pothuajse trefishoi numrin e vdekjeve të lidhura me nxehtësinë në qytetet kryesore evropiane gjatë valës ekstreme të nxehtësisë nga fundi i qershorit deri në fillim të korrikut, sipas një studimi të ri.

Hulumtuesit nga Mbretëria e Bashkuar, Danimarka, Holanda dhe Zvicra analizuan kushtet në 12 qytete të mëdha evropiane midis 23 qershorit dhe 2 korrikut.

Ata vlerësojnë se rreth 2 300 persona vdiqën nga shkaqe të lidhura me nxehtësinë gjatë periudhës 10-ditore, me rreth dy të tretat e vdekjeve – afërsisht 1 500 – që i atribuohen ndryshimit të klimës.

Temperaturat në shumë qytete u rritën në nivele ekstreme gjatë asaj kohe, shpesh duke tejkaluar 40 gradë Celsius.

Pa ngrohjen globale, e cila studimi thotë se rriti temperaturat e ditës në qytete me 1,0 deri në 4,0 gradë Celsius shtesë, rreth 800 persona do të kishin vdekur nga nxehtësia, sipas llogaritjeve të grupit.

Për analizën, ekipi krahasoi temperaturat aktuale të regjistruara në qytete gjatë periudhës me vlerat e modeluara që do të kishin ndodhur pa ndryshimin e klimës.

Pastaj llogariti numrin e pritur të vdekjeve të lidhura me nxehtësinë për të dy skenarët.

Vala e fundit e të nxehtit preku veçanërisht grupet vulnerabël, siç janë njerëzit me sëmundje të mëparshme dhe të moshuarit.

Sipas ekipit, 88% e vdekjeve të vlerësuara ndodhën midis njerëzve të moshës mbi 65 vjeç./ a.jor.

The post FOKUS – Ndryshimi i klimës trefishon vdekjet e evropianëve nga nxehtësia appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

KALIFORNI, 1 korrik /ATSH-ANSA/ – Ekziston një lojtar i ri dhe i papritur në lojën kundër Alzheimerit dhe formave të tjera të demencës.

Ai është sheqeri.

Kjo tregohet nga studimi i botuar në revistën ”Nature Metabolism” dhe i udhëhequr nga Instituti Kalifornian ”Buck” për Kërkime mbi Plakjen.

Eksperimentet e kryera në mizat e frutave (Drosopila melanogaster) dhe në qelizat njerëzore të rritura në laborator tregojnë se neuronet djegin sheqernat, burimin e tyre pothuajse ekskluziv të energjisë, në një mënyrë të ndryshme nga sa mendohej më parë dhe ky mekanizëm është i lidhur ngushtë me akumulimin e proteinave toksike tipike të sëmundjeve neurodegjenerative.

Zbulimi, pra, hap rrugën për terapitë e ardhshme kundër sëmundjes së Alzheimerit dhe formave të tjera të demencës.

Glukoza ruhet në trup, veçanërisht në mëlçi dhe muskuj, në formën e glikogjenit.

Edhe pse sasi të vogla të këtij sheqeri kompleks janë të pranishme edhe në tru, roli i tij në këtë organ është konsideruar prej kohësh i papërfillshëm.

“Ky studim i ri e sfidon këtë pikëpamje, dhe e bën këtë me implikime të habitshme”, thotë Pankaj Kapahi, i cili koordinoi kërkimin.

“Glikogjeni nuk mbetet thjesht inert në tru, ai është i përfshirë në patologjitë e tij”, shton ai.

Studiuesit në fakt kanë zbuluar se truri i prekur nga demenca grumbullon glikogjen të tepërt, dhe kjo nga ana tjetër duket se favorizon përparimin e sëmundjes.

Kjo për shkak të faktit se proteina tau, ajo që formohet dhe grumbullohet në Alzheimer, lidhet pikërisht me glikogjenin, duke e bllokuar atë dhe duke parandaluar përdorimin e tij nga qelizat.

Duke çliruar këto depozita sheqeri dhe duke rivendosur aktivitetin e enzimës së nevojshme për degradimin e saj, autorët e studimit kanë treguar se ata mund të zvogëlojnë efektin toksik të akumulimit të proteinave, si në modelet shtazore ashtu edhe në neuronet njerëzore të rritura në laborator duke filluar nga qelizat staminale./   /os/

The post MJEKËSI – Sheqeri lojtari i ri në lojën kundër Alzheimerit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

NJU JORK, 30 qershor /ATSH-ANSA/ – Rreth gjysma e të gjitha vdekjeve nga kanceri në botë janë për shkak të faktorëve të rrezikut potencialisht të modifikueshëm: duhani, agjentët infektivë, mbipesha dhe obeziteti, dieta e dobët dhe mungesa e aktivitetit fizik.

Këto janë të dhënat që dalin nga ‘Atlasi i Kancerit’ i krijuar nga Shoqata Amerikane e Kancerit.

Pirja e duhanit është faktori kryesor i parashikueshëm i rrezikut. Ai shkakton të paktën 17 lloje kanceri dhe është përgjegjës për rreth një të pestën e vdekjeve nga kanceri në botë: rreth 2 milionë.

Nga këto, mbi 1.2 milionë janë për shkak të kancerit të mushkërive.

Në vendin e dytë janë agjentët infektivë: për burrat, veçanërisht Helicobacter pylori dhe virusi i hepatitit B, përgjegjës për kancerin e stomakut dhe të mëlçisë.

Për gratë, veçanërisht Papillomavirusi, i cili shkakton kryesisht kancerin e qafës së mitrës. Për të tre agjentët, janë në dispozicion strategji shumë efektive parandaluese.

Alkooli dhe pesha e tepërt trupore vijojnë: të dyja shkaktojnë rreth 4% secili të vdekjeve nga kanceri.

Në veçanti, obeziteti dhe mbipesha janë përgjegjëse për një pjesë që varion nga 1% e vdekjeve nga kanceri në vendet me të ardhura të ulëta deri në 7-8% në vendet me të ardhura të larta.

Në veçanti, dhjami i tepërt lidhet me 40% të vdekjeve nga kanceri i mitrës, 19% të kancerit të veshkave dhe 18% të kancerit të ezofagut. /os/

The post FOKUS – Gjysma e vdekjeve nga kanceri shkaktohen nga shkaqe të parandalueshme appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

PARIS, 28 qershor /ATSH-AFP/ – Dekreti i shpallur nga qeveria franceze për të zgjeruar ndalimin e pirjes së duhanit në stacionet e autobusëve, parqet dhe kopshtet publike, plazhet si dhe rreth bibliotekave, pishinave dhe shkollave u botua sot në mëngjes në Gazetën Zyrtare dhe zbatimi do të fillojë nesër.

Ky ndalim, që synon kryesisht mbrojtjen e fëmijëve nga tymi, nuk zbatohet për tarracat e kafeneve dhe restoranteve dhe nuk përmend cigaret elektronike, sipas tekstit.

Dekreti ende duhet të plotësohet me një urdhër nga Ministri i Shëndetësisë për të përcaktuar zonat specifike ku pirja e duhanit nuk do të lejohet më, rreth shkollave, bibliotekave, objekteve sportive dhe institucioneve të destinuara për pritjen, trajnimin ose akomodimin e të miturve.

Kjo masë ishte premtuar nga qeveria për fundin e vitit 2023 dhe ishte konfirmuar nga Catherine Vautrin në fund të majit, me një datë fillestare zbatimi 1 korrik në të gjithë Francën.

Mosrespektimi i këtij ndalimi mund të ndëshkohej përfundimisht me një gjobë të klasës 4, ose 135 euro, por Ministria e Shëndetësisë i kishte përmendur shtypit në fund të majit një periudhë “edukimi”.

Dekreti i botuar sot në mëngjes nuk përmend një gjobë për shkeljet.

“Ku ka fëmijë, duhani duhet të zhduket”, deklaroi Catherine Vautrin në fund të majit, duke argumentuar se liria për të pirë duhan “përfundon aty ku fillon e drejta e fëmijëve për të marrë frymë ajër të pastër”.

Zgjerimi i zonave pa duhan ishte një nga masat e përshkruara në Programin Kombëtar të Kontrollit të Duhanit (PNLT) 2023-2027, të paraqitur nga ministri i atëhershëm i Shëndetësisë, Aurélien Rousseau, me ambicien e “përballimit të sfidës së një brezi pa duhan deri në vitin 2032”.

Të etura për të ndërmarrë veprime, 1 600 komuna vullnetare e kanë zgjeruar tashmë ndalimin e pirjes së duhanit në vendet publike në parqe, plazhe, pista skijimi dhe zona shkollore, duke përfaqësuar 7 000 zona pa duhan, në eksperimente lokale të mbështetura nga Lidhja Kundër Kancerit.

Dekreti i publikuar spt gjithashtu forcon dënimet për shitjen e duhanit dhe produkteve të tjera tek të miturit, të cilat tani përbëjnë një gjobë të klasës 5 (200 euro)./  a.jor.

The post FOKUS – Franca ndalon pirjen e duhanit në plazhe, parqe dhe stacione autobusi appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

LONDËR, 21 qershor /ATSH-ANSA/ – Një pikë kthese historike që ndan ndërgjegjet. 

Dhoma e Komuneve miratoi ligjin që synon të legalizojë të drejtën e të rriturve me sëmundje terminale për t’u ndihmuar për të vdekur, siç është parashikuar prej kohësh në ligjet e vendeve të ndryshme liberale në Evropën kontinentale, por siç BM e kishte refuzuar me shumicë vetëm 10 vjet më parë.

Teksti, i quajtur Projektligji për të rriturit me sëmundje terminale (Fundi i Jetës), zbatohet për Anglinë dhe Uellsin, ndërsa Skocia dhe Irlanda e Veriut janë në rrugën e tyre për ta ligjëruar këtë çështje në mënyrë autonome, në bazë të decentralizimit.

Deputetët e Westminster, të cilët e kishin miratuar atë në leximin e parë në nëntor me 330 vota pro kundër 275 votave kundër, e miratuar dje në një version të ndryshuar, pas një debati të karakterizuar nga tone jo pa emocione nga të dyja palët.

Ligji u miratua me 314 vota pro dhe 291 kundër, me ndarje dypartiake brenda të gjitha grupeve parlamentare, pas historive të përvojave të dhimbshme personale ose familjare.

Ligji do të kalojë tani në Dhomën e Lordëve, ku megjithatë pritet një shumicë e madhe pro.

Teksti kufizon mundësinë e kërkimit të “vetëvrasjes së asistuar” – me pëlqimin e dy mjekëve – për të gjithë personat e moshës 18 vjeç e lart që i nënshtrohen “diagnozave terminale” me një jetëgjatësi të treguar jo më shumë se gjashtë muaj./ a.jor.

The post BM – Pikë kthese historike për ligjin e eutanazisë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

MILANO, 19 qershor /ATSH-ANSA/ – Agjërimi me ndërprerje funksionon për humbjen e peshës, por jo më shumë se çdo dietë që përfshin një ulje të marrjes së kalorive.
Midis llojeve të ndryshme të agjërimit me ndërprerje, ai që arrin rezultatet më të mëdha është agjërimi me ditë alternative.

Këto janë të dhënat që vijnë nga një studim i koordinuar nga Universiteti i Torontos dhe i botuar në “British Medical Journal”.

“Në vitet e fundit, agjërimi me ndërprerje ka fituar popullaritet”, shpjegojnë studiuesit.
“Është një model dietik që përfshin periudha agjërimi – ose marrje të reduktuar të energjisë – të ndërthurura me periudha mosagjërimi me marrje të pakufizuar të energjisë”, ilustron studimi.

“Periudha e agjërimit mund të ndryshojë nga disa orë gjatë ditës në një periudhë të plotë 24-orëshe”, shtuan ata.

Hulumtimi shqyrtoi 99 studime të mëparshme duke marrë në konsideratë një total prej 6 582 personash dhe duke krahasuar efektivitetin e një diete tradicionale, të karakterizuar nga ulja e thjeshtë e marrjes së kalorive dhe pa kufizime të veçanta kohore, me atë të tre regjimeve të ndryshme të agjërimit me ndërprerje.

Të dy dietat rezultuan në humbje të ngjashme peshe.

Por, vetëm se agjërimi me ditë alternative ishte pak më efektiv, me një humbje shtesë prej rreth 1,6 kg krahasuar me dietën tradicionale dhe 1,0 kg krahasuar me regjimet e tjera të agjërimit me ndërprerje.

Megjithatë, agjërimi me ndërprerje humbi ndaj dietës tradicionale për sa i përket uljes së niveleve të kolesterolit.

“Vlera e këtij studimi nuk qëndron në krijimin e një strategjie universalisht superiore”, thuhet në një editorial të botuar së bashku me artikullin.

“Kërkimi për një dietë ideale të zbatueshme për të gjithë popullatën është një qasje reduksioniste që neglizhon nevojën për ndërhyrje të personalizuara. Zgjedhja e dietës duhet të marrë parasysh historinë mjekësore, preferencat ushqimore, kontekstin psikosocial dhe mundësinë e respektimit të vazhdueshëm”, përfundon editoriali./ /os/

The post FOKUS – Agjërimi me ndërprerje po aq efektiv sa dietat tradicionale appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

PARIS, 19 qershor /ATSH-ANSA/ – Një në gjashtë persona në Evropë jeton me një çrregullim të shëndetit mendor, ndërsa një në tre prej atyre që vuajnë prej tij nuk marrin trajtimin që u nevojitet, deklaruan studiuesit në konferencën e organizuar nga OBSH.

Edhe më dramatike janë të dhënat që lidhen me psikozën: një në katër persona që vuajnë prej saj nuk kanë qasje në trajtim ose një rrugë kujdesi.

Takimi pa përfaqësues nga 31 vende të nënshkruanin një angazhim të përbashkët: ta bëjnë shëndetin mendor një komponent strukturor të të gjitha politikave publike.

Me pandeminë Covid-19, rastet e ankthit dhe depresionit janë rritur me 25%.

Në Rajonin Evropian të OBSH-së, pasojat janë të dukshme veçanërisht midis grupeve më të prekshme: 11% e adoleshentëve kanë sjellje problematike që lidhen me mediat sociale, një në katër vajza 15-vjeçare deklaron se ndihen të vetmuara pothuajse gjithmonë, dhe e njëjta gjë vlen edhe për një në katër 60-vjeçarë.

Ndër të rinjtë e moshës 15 deri në 29 vjeç, vetëvrasja është shkaku kryesor i vdekjes.

Përballë kësaj, mbetet një mungesë serioze e profesionistëve të shëndetit mendor. Gjatë konferencës së Parisit, delegatët miratuan “Deklaratën e Parisit”, një dokument që përshkruan udhëzime të përbashkëta.

Shëndeti mendor, është mesazhi që del, njihet si një përgjegjësi kolektive, e cila kërkon veprim të koordinuar në sektorët e arsimit, punës, planifikimit urban, medias, drejtësisë dhe kulturës.

Ndër prioritetet: përfshirja e pacientëve në proceset e vendimmarrjes, promovimi i hapësirave publike që nxisin përfshirjen dhe mirëqenien mendore, dhe sigurimi i shkrim-leximit dixhital për përdorim të sigurt të internetit dhe mediave sociale.

“Kur e ndërthurim mirëqenien mendore në çdo vendim, bëjmë shumë më tepër sesa thjesht lehtësojmë vuajtjet: ndezim dinjitet, shpresë dhe mundësi për të gjithë”, thekson drejtori rajonal i OBSH-së, Hans Kluge./   /os/

The post FOKUS – OBSH: Probleme mendore te një në gjashtë evropianë, një në tre nuk trajtohet appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

MILANO, 15 qershor /ATSH-ANSA/ – Për pacientët diabetikë, mundësia e kalimit nga administrimi ditor në atë javor të insulinës përfaqëson një revolucion konkret.

”Fakti që Italia ishte vendi i parë në botë që e bëri falas këtë risi të disponueshme për pacientët me shpenzimet e Shërbimit Shëndetësor Kombëtar konfirmon përsosmërinë e sistemit farmaceutik italian në arenën ndërkombëtare”, deklaroi nënsekretari i Shëndetësisë, Marcello Gemmato, në një konferencë për shtyp.

Për Manuela Bertaggia, presidente e Shoqatës Italiane të Diabetikëve (FAND), administrimi i ri, që lejon vetëm një injeksion në javë në vend të një në ditë, është “një revolucion për ata që jetojnë me diabet, i cili mund të përmirësojë respektimin e terapive”.

Shpejtësitë e ndryshme në aksesin ndaj barnave në rajonet italiane gjenden gjithashtu në lidhje me këtë formulim të ri të hormonit të nevojshëm për diabetikët.

“Lombardia ka udhëhequr këtë rrugë”, shpjegon presidentja e Shoqatës Italiane të Diabetologjisë (SID) Raffaella Buzzetti, ”e ndjekur nga shumë rajone, përfshirë Lazion, Toskanën, Emilia Romagnën. Ndërsa të tjerët, veçanërisht në jug, ende duhet të kenë dritën e fundit jeshile, si Sardenja, Siçilia, Kalabria. Ne duhet të sigurohemi që ajo të mbërrijë tek të gjithë së shpejti, duke kapërcyer këto dallime”.

”Rimbursimi i insulinës së parë javore”, nënvizoi Giorgio Mulè, nënkryetar i Dhomës së Deputetëve, “e vendos Italinë edhe një herë në një pozicion të shkëlqyer në lidhje me prioritetet shëndetësore”.

”Kjo supremaci”, shton Gian Marco Centinaio, nënkryetar i Senatit, “tregon angazhimin e institucioneve italiane në njohjen e rëndësisë së inovacionit në botën e shëndetit, i cili mund të ndryshojë jetën e miliona njerëzve. Prandaj, bëhet thelbësore që të gjithë bashkëbiseduesit të vazhdojnë të punojnë së bashku për t’i bërë zgjidhjet gjithnjë e më inovative të arritshme në dobi të pacientëve”./ a.jor.

The post FOKUS – Revolucioni i insulinës, jo më çdo ditë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TOKIO, 26 maj /ATSH-AA/ – Sipas një studimi të kryer në Japoni, u zbulua se fëmijët që përtypin më pak, që hanë shpejt dhe me gojën plot janë të prirur ndaj obezitetit.

Studiues nga Universiteti i Osakës në Japoni kryen një studim për të shqyrtuar efektet e zakoneve të përtypjes në obezitetin tek fëmijët.

Në studimin që shqyrtoi zakonet e të ngrënit të afërsisht 1 400 fëmijëve të moshës 9 deri në 10 vjeç, u përcaktua se fëmijët që nuk e përtypin ushqimin mjaftueshëm janë më të prirur ndaj obezitetit.

Fëmijët që e përtypin ushqimin keq, si dhe ata që hanë shpejt dhe me gojën plot, janë gjithashtu të prirur ndaj kësaj sëmundjeje, sipas studimit.

Sipas studimit, fëmijët që përtypnin më dobët kishin një herë e gjysmë më shumë gjasa të ishin obezë, ndërsa fëmijët që hanin shpejt kishin rreth dyfishin e rrezikut të obezitetit.

Ndërsa u zbulua se kjo situatë vërehej më shpesh tek djemtë, 167 fëmijë u vlerësuan në klasën e “obezëve” si rezultat i hulumtimit.

Studimi u publikua në faqen web të “Science Direct”./ /os/

The post FOKUS – Fëmijët që e përtypin pak dhe shpejt ushqimin më të prirur ndaj obezitetit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ANKARA, 25 maj /ATSH-AA/ – Ekspertët e Forumit Ndërkombëtar të Familjes në Stamboll kanë paralajmëruar për një krizë demografike në rritje pasi nivelet globale të fertilitetit vazhdojnë të shënojnë ulje, duke kërcënuar stabilitetin ekonomik dhe sistemet sociale në mbarë botën.

I mbajtur nën temën “Mbrotja dhe forcimi i familjes përballë sfidave globale”, paneli i titulluar “Miti i mbipopullimit: Si kontribuoi një agjendë globale në rënien e popullsisë?” u organizua nga Ministria e Familjes dhe Shërbimeve Sociale të Turqisë.

Zv/ministri i Punës dhe Sigurimeve Shoqërore, Lutfihak Alpkan, i cili moderoi panelin, tha se shkalla e fertilitetit të Turqisë ka rënë nga 7 në vitet 1970 në nën 1.5 në ditët e sodit.

“Organizatat ndërkombëtare prej kohësh kanë mbështetur përpjekjet për të reduktuar rritjen e popullsisë. Por kur popullsia e një vendi fillon të tkurret, të njëjtat organizata janë shumë më pak mbështetëse”, tha Alpkan.

Serdar Furtuna nga Universiteti Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar, në fjalën e tij në panel, zbuloi përpjekjet për kontrollin e popullsisë në fondacionet amerikane në vitet 1940.

Ai theksoi se një studim i vitit 1963 në Turqi tregoi një hendek të madh midis lindjeve aktuale dhe të atyre të dëshiruara.

“Metodat moderne mezi u miratuan, por popullsia deri tani u zvogëlua, jo për shkak të presionit të jashtëm, por ndryshimit të prioriteteve dhe nevojave individuale”, theksoi Furtuna.

Ministrja e Malajzisë për Gratë dhe Familjen, Dato’ Sri Hajah Nancy Shukri, nga ana e saj, tha se popullsia e vendit të saj do të arrijë kulmin deri në vitin 2071 para se të fillojë të shënojë ulje.

“Kjo nuk ka të bëjë vetëm me numrat, do të thotë një fuqi punëtore në tkurrje, popullsi në plakje dhe presion në rritje mbi sistemet sociale”, tha ajo.

Në rajonin e Gjirit Persik, rënia gjithashtu është dramatike.

Sharifa Noaman Al-Emadi nga Instituti Ndërkombëtar i Familjes në Doha tha se në vende si Katari, ku qytetarët “përbëjnë më pak se 20 për qind të popullsisë, kjo rënie është veçanërisht kritike”.

Tunde Furesz e Hungarisë e përshkroi Evropën si “kontinentin e djepave bosh”, duke përmendur fertilitetin rekord të ulët dhe një tendencë përkeqësimi që nga pandemia COVID-19.

“Kushtetuta jonë thotë ‘nëna është grua, babai është burrë’. Kjo pasqyron vendosmërinë tonë për të mbrojtur strukturën tonë familjare”, shtoi ajo.

Leow Siu Lin, drejtoreshë e Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Ministrinë e Zhvillimit Social dhe Familjar të Singaporit, theksoi se vetëm rritja e nivelit të lindjeve nuk është e mjaftueshme për të siguruar qëndrueshmërinë e popullsisë. Ajo theksoi nevojën për një qasje shumëdimensionale të fokusuar në forcimin e familjeve.   /os/

The post FOKUS – Ekspertët ngrenë alarmin mbi rënien globale të fertilitetit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

MINESOTA, 22 maj /ATSH/ – Këshilltarët qeveritarë amerikanë do të takohen sot për të vendosur nëse vaksinat kundër COVID-19 kanë nevojë për përditësim për të përmirësuar mbrojtjen këtë vjeshtë dhe dimër – edhe pse një politikë e re e administratës Trump ka vënë në pikëpyetje se kush mund të jetë vulnerabël për këtë vaksinë, shkruan AP.

Ekspertët e jashtëm të Administratës së Ushqimit dhe Barnave (FDA) janë takuar rregullisht që nga prezantimi i vaksinave të para kundër COVID-19 për të diskutuar përshtatjen e recetave të tyre për të qenë përpara përhapjes së virusit.

Takimi i sotëm është i pari i grupit që kur presidenti Donald Trump mori detyrën.

Por, kjo vjen vetëm dy ditë pasi udhëheqësit e FDA-së përmbysën politikën e mëparshme të SHBA-së për të rekomanduar përforcues vjetorë të COVID-19 për të gjithë amerikanët e moshës mbi gjashtë muaj.

Në vend të kësaj, FDA tha se ”miratimi rutinë i përforcuesve të COVID-19 do të kufizohet vetëm tek të moshuarit dhe tek të rinjtë që janë në rrezik të lartë për infeksion të rëndë”.

Prodhuesit do të duhet të bëjnë studime të reja për të treguar nëse vaksinat sezonale ende u sjellin dobi njerëzve të shëndetshëm nën moshën 65 vjeç.

Kjo ngre implikime të mëdha për fushatën e vaksinimit të vjeshtës së ardhshme, me pasiguri nëse njerëzit e shëndetshëm ende mund të marrin një vaksinë edhe nëse nuk rekomandohet për ta – ose nëse siguruesit do të vazhdojnë të paguajnë për vaksinat për të gjithë.

”As nuk është e qartë se çfarë do të thotë politika për foshnjat që nuk janë vaksinuar kurrë. Kjo është një rrëmujë”, tha Michael Osterholm, një ekspert i sëmundjeve infektive në Universitetin e Minesotës.

“E vetmja gjë që nuk duam të bëjmë është të vendosim një pengesë që i pengon prindërit të vaksinojnë fëmijët e tyre nëse duan”, shton ai.

”Po kërkojmë udhëzime për të ndihmuar FDA-në të vendosë se cilin lloj të zgjedhë për vaksinat kundër COVID-19 në të ardhmen”, tha shefi i vaksinave të FDA-së, Vinay Prasad në komentet e hapjes së takimit.

Prasad shtoi se ”agjencia dëshiron t’u japë njerëzve pak më shumë kohë për ta përthithur politikën e re mbi vaksinat dhe është e hapur për reagime”./  /os/

The post FOKUS – FDA debaton përditësimin e vaksinës COVID-19 appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ANKARA, 21 maj /ATSH-AA/ – Konsumimi i lartë i kripës çon në hipertension dhe ndikon negativisht jo vetëm në shijen e gojës, por edhe në shëndetin e enëve të gjakut, thotë mjekja e njohur turke, Semiha Ayaydın Kaplan.

Në Turqi, një në tre të rritur vuan nga hipertensioni.

Edhe pse Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon një konsum maksimal ditor prej 5,0 gramësh kripë (rreth një lugë çaji), në Turqi kjo sasi është mesatarisht dy herë më e lartë, thuhet në një deklaratë nga grupi shëndetësor ”Medicana”.

Kaplan, pjesëtare e Repartit të Sëmundjeve Interne në këtë spital, thotë se kripa e tepërt shkakton mbajtjen e ujit në trup, gjë që rrit vëllimin e gjakut dhe për rrjedhojë tensionin e gjakut.

Ajo paralajmëron se kripa ndodhet e fshehur në shumë ushqime të përpunuara.

“Kripa nuk lë gjurmë vetëm në shije, por edhe në enët e gjakut. Veçanërisht kripa e fshehur në ushqimet e gatshme dhe të përpunuara futet në trup në mënyrë të pakontrolluar, duke përshpejtuar zhvillimin e hipertensionit në periudhë afatgjatë”, thotë Kaplan.

Sipas saj, efektet e konsumimit të tepërt të kripës nuk kufizohen vetëm me hipertensionin.

“Konsumimi i tepërt i kripës rrit mbajtjen e ujit në trup, duke shkaktuar ënjtje në këmbë, duar dhe shputa. Gjithashtu, rrit ngarkesën mbi veshkat dhe me kalimin e kohës mund të çojë në dëmtimin e funksionit të tyre apo edhe në dështim të veshkave. Ndërkaq, zemra, përballë rritjes së vëllimit të gjakut dhe rezistencës në enët e gjakut, detyrohet të punojë më shumë, çka mund të shkaktojë lodhje të zemrës dhe rrezik për insuficiencë kardiake. Edhe shëndeti i kockave ndikohet negativisht, pasi kripa e tepërt rrit largimin e kalciumit nga trupi, duke rritur rrezikun për osteoporozë. Është e njohur gjithashtu që kripa mund të irritojë mukozën e stomakut dhe të shkaktojë probleme si refluks dhe gastrit”, shpjegon Kaplan.

Kaplan theksoi se ulja e konsumimit të kripës mund të përmirësojë dukshëm gjendjen e përgjithshme shëndetësore dhe rekomandoi shmangien e vendosjes së kripores në tryezë, përdorimin e kontrolluar të kripës gjatë gatimit dhe zëvendësimin e saj me erëza alternative për shije.

Ajo gjithashtu nënvizoi rëndësinë e leximit të etiketave në produktet e paketuara dhe të gatshme.

“Përqindja e natriumit në këto produkte mund të jetë shumë më e lartë sesa mendohet. Të gatuash në shtëpi dhe të bësh zgjedhje të ndërgjegjshme për sasinë e kripës në ushqimet jashtë shtëpisë janë mënyra efektive për të ulur konsumimin e kripës”./  /os/

The post FOKUS – Konsumi i tepruar i kripës kërcënon shëndetin e enëve të gjakut appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

BRUKSEL, 21 maj /ATSH-AFP/ – Përdorimi i alkoolit, drogës dhe cigareve tek adoleshentët në Evropë është në rënie, por format e reja të varësisë, siç janë cigaret elektronike, ilaçet me recetë dhe bixhozi janë në rritje, sipas një studimi evropian të publikuar sot.

“Ndërsa përdorimi i drogës tek të rinjtë 15 dhe 16-vjeçarë në Evropë vazhdon të bjerë në planin afatgjatë, rreziqet e reja shëndetësore dhe të sjelljes po rriten”, deklaroi Agjencia Evropiane e Barnave (EUDA) në një deklaratë.

Për më tepër, EUDA vëren “një rritje të konsiderueshme të sjelljes së rrezikshme tek vajzat”.

Përdorimi i cigareve elektronike është rritur ndjeshëm që kur EUDA filloi të matë konsumin, nga 14% e duhanpirësve (që kishin pirë duhan në 30 ditët e fundit) në vitin 2019 në 22% në vitin 2024.

Mesatarisht, më shumë vajza kanë provuar të përdorin cigare elektronike të paktën një herë në jetën e tyre ose 46% krahasuar me 41% të djemve.

Përkundrazi, pirja e duhanit po zvogëlohet: në vitin 1995, 33% e 15 dhe 16-vjeçarëve thanë se kishin pirë të paktën një cigare muajin e fundit, krahasuar me 18% në vitin 2024.

E njëjta tendencë vlen edhe për konsumin e alkoolit: përqindja e adoleshentëve të anketuar që raportuan se kishin pirë alkool në 30 ditët e fundit ra nga 55% në vitin 1995 në 43% në vitin 2024, një rënie e vazhdueshme që nga viti 2003./   /os/

The post FOKUS – EUDA: Adoleshentët evropianë të ekspozuar ndaj rreziqeve të reja të varësisë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ROMË, 20 maj /ATSH-AdnKronos/ – Bletët dhe mjalti i tyre mbeten gjithmonë  superushqimi ynë.

Sot, më 20 maj festohet Dita Botërore e Bletëve, e themeluar në vitin 2017 nga Kombet e Bashkuara për të rritur ndërgjegjësimin publik për rëndësinë thelbësore të bletëve dhe pjalmuesve të tjerë.

Data u zgjodh në nder të Anton Janshës, një pionier slloven i bletarisë moderne, i cili u lind më 20 maj 1734.

Mjalti është në fakt një ushqim natyral, i prodhuar nga bletët nga nektari i luleve ose mjalti, pa kërkuar procese transformimi industrial.

Nga pikëpamja ushqyese, është një tretësirë ​​komplekse sheqeri, e përbërë nga afërsisht 80% sheqerna të thjeshtë – kryesisht fruktozë dhe glukozë – të cilat e bëjnë atë një burim të menjëhershëm dhe lehtësisht të disponueshëm energjie për trupin.

Ai gjithashtu përmban afërsisht 18% ujë, si dhe sasi të vogla vitaminash (veçanërisht vitamina B dhe vitaminë C) dhe minerale thelbësore si kalcium, hekur, magnez, kalium dhe zink”.

“Veçanërisht interesante janë vetitë e tij bioaktive, për shkak të pranisë së komponimeve fenolike, flavonoideve dhe enzimave, të cilat i japin mjaltit veti antioksiduese, antibakteriale dhe anti-inflamatore”, kujton imunologu Mauro Minelli, profesor i të ushqyerit njerëzor.

“Ai ka një indeks glicemik përgjithësisht më të ulët se sheqeri i bardhë, ndërsa mbetet një ushqim që duhet konsumuar me moderim. Shpesh përdoret si një ilaç natyral për të qetësuar kollën dhe dhimbjet e fytit, falë konsistencës së tij viskoze dhe vetive qetësuese. Për më tepër, studimet e fundit sugjerojnë një efekt të mundshëm prebiotik, të aftë për të nxitur ekuilibrin e florës së zorrëve’’, shton ai.

Për këto arsye, përdoret gjithashtu shpesh në sport, ku përfaqëson një burim të shkëlqyer energjie të shpejtë para ose pas aktivitetit fizik.

“Mbrojtja e bletëve dhe promovimi i bletarisë nuk është vetëm një akt i ruajtjes së mjedisit, por një investim konkret në shëndetin e njeriut, biodiversitetin dhe sigurinë globale ushqimore. Është një sfidë që përfshin kërkimin shkencor, politikat bujqësore, arsimin dhe ndërgjegjësimin kolektiv. Në një botë ku ekuilibrat natyrorë kërcënohen gjithnjë e më shumë, roli i bletëve dhe mjaltit përfaqëson një shembull të përsosur se si natyra dhe të ushqyerit janë thellësisht të ndërlidhura dhe të pandashme”, thekson ai./  /os/

The post FOKUS – Nga antioksidant në antibakterial, pse mjalti është një superushqim? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

LONDËR, 19 maj /ATSH-ANSA/ – Një ilaç që përdoret tashmë për trajtimin akut të migrenës, ubrogepanti, ka rezultuar gjithashtu efektiv kundër simptomave që i paraprijnë dhimbjes së kokës me orë të tëra, ndonjëherë me ditë, shkruan focus.it.

Kjo është hera e parë që një ilaç është treguar se lehtëson simptomat që i paraprijnë migrenës, të tilla si rritja e ndjeshmërisë ndaj dritës dhe zhurmës, të përzierat si dhe ngurtësimi i qafës.

Procesi i “përgatitjes” për migrenën fillon shumë kohë para fazës së dhimbjes (unilaterale, intensive dhe pulsuese) në kokë.

Përafërsisht 60% e pacientëve që vuajnë nga migrena përjetojnë gjithashtu të ashtuquajturën fazë prodromale, e karakterizuar nga simptoma të tilla si lodhje e tepërt, ndryshime humori, vështirësi në përqendrim, mbindjeshmëri ndaj stimujve të caktuar ndijor dhe ngurtësi muskulore.

Këto sëmundje të pakëndshme, mund të zgjasin me ditë të tëra dhe, për ata që kanë mësuar ta njohin migrenën e tyre, janë shenja paralajmëruese të një sulmi që po afrohet.

Në disa raste, këto çrregullime pasohen nga aura, një grup më i njohur fenomenesh neurologjike me natyrë vizuale, gjuhësore ose shqisore që i paraprijnë dhimbjes së kokës.

Simptomat prodromale të migrenës mendohet se lidhen me çrregullimin e qarqeve të trurit që përfshijnë hipotalamusin, një rajon të vogël të trurit që rregullon shumë funksione trupore.

Ubrogepanti bllokon receptorët që lidhen me një molekulë që i bën nervat në kokë dhe kafkë më të ndjeshëm gjatë migrenës.

Neuroshkencëtarët në ”King’s College London” rekrutuan 438 persona të moshës 18 deri në 75 vjeç me histori migrene, të cilët ishin të aftë të dallonin shenjat e hershme të dhimbjeve të kokës, në një provë 60-ditore.

Pjesëmarrësve iu kërkua të merrnin ose një tabletë ubrogepant ose një tabletë placebo (duke alternuar dhe pa e ditur se çfarë kishin marrë në të vërtetë) sa herë që ndienin se po shfaqeshin simptomat e njohura dhe të raportonin nëse pilula që morën kishte ndonjë efekt.

Krahasuar me ata që morën një placebo, pjesëmarrësit që morën ilaçin raportuan një reduktim të simptomave jo të dhimbshme që i paraprinin migrenës.

Në vlerësimet e vetëraportuara, vullnetarët raportuan përmirësime në aftësinë e tyre për t’u përqendruar pas një ore, ndjeshmëri të reduktuar ndaj dritës pas dy orësh dhe më pak lodhje dhe ngurtësi të qafës pas tre orësh./  /os/

The post FOKUS – Ubrogepanti ilaçi i ri që i paraprin migrenës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TEL AVIV, 15 maj /ATSH/ – Ushqyerja me gji për të paktën gjashtë muaj mund të zvogëlojë rrezikun e vonesave neurologjike dhe të zhvillimit kognitiv tek fëmijët, shkruan salute.it.

Studimi i gjerë u krye nga ”Inbal Goldshtein” i Institutit të Kërkimeve KI në Izrael, botuar në JAMA Network Open.

Analiza përfshinte 570 532 fëmijë, nga të cilët më shumë se gjysma (52.1%) u ushqyen me gji për të paktën gjashtë muaj.

Studiuesit i monitoruan fëmijët deri në moshën tre vjeç, duke vërejtur se ata që ushqeheshin me gji për më gjatë kishin më pak gjasa të zhvillonin vonesa në zhvillimin gjuhësor, social dhe motorik.

Rezultatet treguan se fëmijët që ushqeheshin ekskluzivisht me gji për të paktën gjashtë muaj kishin një rrezik 27% më të ulët për vonesa në zhvillim dhe se ata që ushqeheshin me gji, por jo ekskluzivisht me gji, kishin ende një rrezik 14% më të ulët.

Gjetjet e studimit forcojnë provat në favor të ushqyerjes me gji si një strategji për të nxitur zhvillimin e hershëm të fëmijës, duke konfirmuar rëndësinë e iniciativave të shëndetit publik që synojnë mbështetjen e nënave në ushqyerjen me gji. /os/

The post FOKUS – Ushqyerja e gjatë me gji nxit zhvillimin neurologjik dhe kognitiv appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.