❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Ndërhyrje restauruese dhe konservuese në kalanë e Gjon Boçarit

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Klotilda Saracini

TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Kalaja e Gjon Boçarit nĂ« Tragjas, VlorĂ«, Monument Kulture i KategorisĂ« sĂ« ParĂ« do t’i nĂ«nshtrohet ndĂ«rhyrjeve restauruese dhe konservuese.

Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore bëri të ditur sot se kjo ndërhyrje do të realizohet për shkak të gjendjes së dëmtuar në disa segmente të kalasë.

“Kalaja e Gjon Boçarit do t’i nĂ«nshtrohet ndĂ«rhyrjeve restauruese dhe konservuese, pĂ«r tĂ« ruajtur dhe valorizuar trashĂ«giminĂ« e saj tĂ« çmuar”, theksoi IKTK nĂ« njĂ« postim nĂ« rrjetet sociale.

Kjo kala ka rëndësi të veçantë historike dhe arkitektonike.

E ndërtuar në shekullin XVI dhe e zgjeruar në shekullin XVII, kjo kala përfaqëson një shembull tipik të arkitekturës mbrojtëse të periudhës.

Ka një planimetri katërkëndëshe kënddrejtë (30 x 18 m), me dy kulla poligonale në qoshet veriore dhe lindore, të cilat kanë shërbyer për mbrojtje dhe vrojtim.

Lartësia e mureve, deri në shtegun e rojes, arrin 4 m, ndërsa parapeti i ruajtur vetëm si gjurmë, kishte një gjerësi prej 0,54 m. Në shtegun e rojës të çonin dy palë shkallë të ndërtuara brenda trashësisë së mureve veriperëndimore dhe juglindore. Kullat janë krejtësisht të hapura nga ana e brendshme e fortifikimit, duke qenë kështu më tepër një vazhdim i mureve rrethuese.

/k.s//r.e/

The post Ndërhyrje restauruese dhe konservuese në kalanë e Gjon Boçarit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Tradita shqiptare e dollisë, tashmë pjesë e pasurisë kulturore kombëtare

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Nga sot, rituali i dollisë do të njihet si vlerë kombëtare e trashëgimisë.

Vendimi është marrë në mbledhjen e Këshillit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale.

Ngritja e dollisë, gjerësisht e njohur në Shqipëri ka si objekt respektimin dhe kushtimin e vëmendjes ndaj mikut.

Dollia është një element i traditës shqiptare, një kod i mikpritjes shqiptare dhe gjatë shekujve ka marrë trajtën e një kodi moral të respektuar dhe zbatuar në shumë krahina të vendit.

Si karakteristikë e mirëfunksionimit dhe rregullave në sofër, ka qenë prania e dollibashit si i pari i tavolinës dhe përballë tij e pritësit të dollisë të cilët janë të ndryshueshëm në rolin e tyre.

Marrëdhënia mes tyre ka të bëjë me urimet e ndërsjella dhe respektin reciprok të palëve, sjellje kjo e cila demonstrohet përballë të gjithë miqve të ftuar në sofër./E.T

↗

Carlo Bollino vlerĂ«sohet nĂ« Itali me Çmimin KombĂ«tar tĂ« GazetarisĂ« pĂ«r KarrierĂ«n

✇Java News
By: E S

Gazetari Carlo Bollino ka fituar nĂ« Itali edicionin e XIV tĂ« Çmimit KombĂ«tar tĂ« GazetarisĂ« pĂ«r KarrierĂ«n “Antonio Maglio”. Çmimi pĂ«r shkrimin mĂ« tĂ« mirĂ« investigativ Ă«shtĂ« fituar nga Francesco G. Gioffredi pĂ«r reportazhin “Taranto, qyteti i fateve tĂ« pezulluara sĂ«rish nĂ« udhĂ«kryqin mes mosbesimit dhe shpresĂ«s”, botuar nĂ« Nuovo Quotidiano di Puglia, mĂ« 24 maj 2025.

Dy çmimet e dyta janĂ« ndarĂ« pĂ«r Elisa Venco pĂ«r hetimin mbi fuqinĂ« dhe rolin e konsumatorĂ«ve “Dhe unĂ« nuk tĂ« blej!”, botuar nĂ« revistĂ«n Focus tĂ« muajit qershor 2025, dhe pĂ«r Maria Cristina Fraddosio pĂ«r artikullin “GjashtĂ« mijĂ« projekte tĂ« djegura nga njĂ« firmĂ«. UdhĂ«tim mes rrĂ«nojave tĂ« bashkĂ«punimit ndĂ«rkombĂ«tar”, botuar nĂ« versionin online tĂ« HuffPost Italia, mĂ« 7 prill 2025.

Çmimi pĂ«r KarrierĂ«n iu dha gazetarit Carlo Bollino, me origjinĂ« nga Lecce. Carlo Bollino e nisi karrierĂ«n e tij shumĂ« i ri, fillimisht nĂ« radiot private dhe mĂ« pas nĂ« median e shkruar, ku u pĂ«rqendrua menjĂ«herĂ« nĂ« kronikĂ«n e zezĂ« dhe krimin e organizuar, duke raportuar, ndĂ«r tĂ« tjera, pĂ«r lindjen e organizatĂ«s kriminale Sacra Corona Unita nĂ« Puglia. U punĂ«sua nga e pĂ«rditshmja Quotidiano di Lecce dhe u bĂ« gazetar profesionist nĂ« vitin 1986. NĂ« vitin 1988 shkroi librin investigativ “La posta in gioco” (Basti i madh) kushtuar vrasjes sĂ« kĂ«shilltares bashkiake tĂ« NardĂČs, Renata Fonte, nga i cili u realizua edhe njĂ« film. NĂ« vitin 1989 u transferua nĂ« Bari si i dĂ«rguar i gazetĂ«s Gazzetta del Mezzogiorno. Mbuloi krizĂ«n nĂ« Somali, Rumani, luftĂ«n nĂ« ish-Jugosllavi, luftĂ«n nĂ« Irak dhe rĂ«nien e komunizmit nĂ« ShqipĂ«ri. BashkĂ«punoi me RAI-n nĂ« disa programe si “Telefono Giallo”, “Chi l’ha visto” dhe “Porta a Porta”. NĂ« vitin 1992 u vendos nĂ« TiranĂ« ku themeloi pĂ«r llogari tĂ« Gazzetta del Mezzogiorno tĂ« pĂ«rditshmen Gazeta Shqiptare, portalin Balkanweb, radion Rash dhe News24, televizioni i parĂ« informativ nĂ« ShqipĂ«ri. NĂ« vitin 1999 u bĂ« korrespondent i agjencisĂ« Ansa pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« dhe mbuloi, ndĂ«r tĂ« tjera, luftĂ«rat nĂ« KosovĂ« dhe Maqedoni. U pĂ«rfshi nĂ« grupin e posaçëm tĂ« dĂ«rguarve nĂ« ndjekje tĂ« luftĂ«s tĂ« Ansa-s dhe mbuloi gjithashtu konfliktet nĂ« Izrael, Gaza dhe Irak.

NĂ« vitin 2007 u bĂ« shef i zyrĂ«s sĂ« korrespondencĂ«s sĂ« Ansa-s nĂ« Izrael dhe nĂ« maj tĂ« vitit 2008 drejtor i Gazzetta del Mezzogiorno. NĂ« vitin 2012 dha dorĂ«heqjen dhe u rikthye nĂ« ShqipĂ«ri ku themeloi Report Tv dhe Shqiptarja.com, sot ndĂ«r mediat mĂ« tĂ« njohura dhe prestigjioze nĂ« vend. NĂ« ShqipĂ«ri ka shkruar dhe botuar librat “Heshtja e dyfishtĂ«â€ dhe “NĂ« tunelet e ShqipĂ«risĂ« sĂ« fshehtĂ«â€. Midis viteve 2014 dhe 2016 themeloi nĂ« TiranĂ« muzetĂ« “Bunk’Art 1” dhe “Bunk’Art 2”, tĂ« ndĂ«rtuar nĂ« bunkerĂ« bĂ«rthamorĂ« tĂ« periudhĂ«s sĂ« LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ« dhe tĂ« dedikuar 45 viteve tĂ« komunizmit nĂ« vend. TĂ« dy muzeumet, pĂ«r tĂ« cilat Ă«shtĂ« ende kurator i pĂ«rgjithshĂ«m, konsiderohen ndĂ«r atraksionet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme turistike tĂ« ShqipĂ«risĂ«.

NĂ« vitin 2009, Presidenti i RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ«, Bamir Topi, i dorĂ«zon Carlo Bollino “Medaljen e MirĂ«njohjes”, njĂ« dekoratĂ« nĂ« shenjĂ« vlerĂ«simi “pĂ«r kontributin e dhĂ«nĂ« nĂ« krijimin dhe zhvillimin e mediave nĂ« ShqipĂ«ri, si njĂ« faktor i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r zhvillimin dhe pĂ«rparimin e demokracisĂ«â€.

Çmimi Special iu dha Salvatore Bellone pĂ«r artikullin “KulturĂ«, det, fe dhe magji. Taranto: shumĂ« mĂ« tepĂ«r se çelik”, botuar nĂ« Gazzetta del Mezzogiorno mĂ« 11 dhjetor 2024, dhe Anna Paola Lacatena pĂ«r hetimin “Gra, drogĂ« dhe burg: tavani prej kristali dhe shufrat prej hekuri”, botuar nĂ« faqen online tĂ« Limes mĂ« 16 dhjetor 2024.

NĂ« kĂ«tĂ« nismĂ«, tĂ« promovuar nga Shoqata “Maglio” dhe Bashkia e Alezios, me mbĂ«shtetjen e Urdhrit tĂ« GazetarĂ«ve dhe tĂ« FederatĂ«s KombĂ«tare tĂ« Shtypit, bashkĂ«punojnĂ« edhe Rotary Club Lecce Sud, Quarta CaffĂš, Kantina Coppola e Gallipolit, Konsorciumi i Vajit tĂ« Ullirit Ekstra tĂ« VirgjĂ«r me OrigjinĂ« tĂ« Kontrolluar tĂ« TokĂ«s sĂ« Otrantos, kompania Foresta Forte, agroturizmi Santa Chiara i Alezios dhe revista online ilGrandeSalento.it.

TĂ« gjashtĂ« gazetarĂ«ve fitues, presidentja e Rotary Club Lecce Sud, Donata Anna Perrone, do t’u dorĂ«zojĂ« njĂ« stilolaps me vlerĂ«, simbol historik i punĂ«s sĂ« gazetarisĂ« dhe protagonistĂ«ve tĂ« saj qĂ«, edhe me mjetet mĂ« moderne tĂ« komunikimit, janĂ« tĂ« thirrur, dje si sot, tĂ« garantojnĂ« njĂ« informacion cilĂ«sor, tĂ« lirĂ« dhe pluralist. Stilolapsi (i firmosur nga dizenjatori dhe argjendari me famĂ« ndĂ«rkombĂ«tare, Gerardo Sacco) Ă«shtĂ« zbukuruar me njĂ« gdhendje origjinale tĂ« portretit tĂ« Paul Harris-it, themeluesit nĂ« vitin 1905 tĂ« Rotary-t si njĂ« shoqatĂ« shĂ«rbimi e pĂ«rkushtuar pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« shoqĂ«rinĂ« mĂ« tĂ« drejtĂ« dhe solidare nĂ« çdo cep tĂ« botĂ«s.

The post Carlo Bollino vlerĂ«sohet nĂ« Itali me Çmimin KombĂ«tar tĂ« GazetarisĂ« pĂ«r KarrierĂ«n first appeared on JavaNews.al.

↗

Rituali i dollisë/ Gonxhja: Pasuri Kombëtare e Trashëgimisë Kulturore!

✇Opinion.al
By: b b

Rituali i Dollisë është shpallur Pasuri Kombëtare e Trashëgimisë Kulturore, pas vendimit të marrë në mbledhjen e Këshillit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale.

Lajmin e bëri të ditur ministri Blendi Gonxhja përmes një postimi në rrjete sociale, ku ka ndarë pamje dhe skena të dollive të realizuara në filma të ndryshëm shqiptarë.

“MirĂ«mĂ«ngjes dhe me Ritin e DollisĂ« Shqiptare, tĂ« shpallur Pasuri KombĂ«tare tĂ« TrashĂ«gimisĂ« Kulturore si njĂ« traditĂ« e lashtĂ« e mikpritjes shqiptare, nga KĂ«shilli KombĂ«tar i TrashĂ«gimisĂ« Kulturore Jo Materiale, ju urojmĂ« njĂ« javĂ« tĂ« mbarĂ«â€, shkruan Gonxhja.

↗

DermatologĂ«t flasin: produktet “must” pĂ«r lĂ«kurĂ«n me yndyrĂ« nĂ« verĂ«

✇Icon Style
By: gaze tare

Stina e verës është sfiduese për të gjitha llojet e lëkurës, por veçanërisht për ata me lëkurë të yndyrshme. Nxehtësia, lagështia dhe ekspozimi ndaj diellit rrisin prodhimin e yndyrës dhe shpesh çojnë në bllokimin e poreve, puçrra dhe shndritje të tepërt në fytyrë.

Por çfarë rekomandojnë dermatologët?

1. Pastrues i butë, pa sulfat
Një gel i lehtë për pastrim dy herë në ditë është thelbësor. Zgjidhni produkte me acid salicilik ose niacinamide për të kontrolluar yndyrën pa e irrituar lëkurën.

2. Tonik pa alkool
Në vend të tonikëve që thanë lëkurën, përdorni formulime qetësuese që balancojnë pH-në dhe mbajnë nën kontroll shkëlqimin.

3. Hidratues “oil-free”
Edhe lëkura me yndyrë ka nevojë për hidratim. Formulat me teksturë xheli që përmbajnë acid hialuronik janë ideale për verë.

4. SPF mat
Kremi i diellit është i domosdoshëm, por për lëkurën me yndyrë zgjidhni një SPF me përfundim mat dhe jo-komedogjenik. Shmangni formulat e rënda me vajra.

5. MaskĂ« balte 1–2 herĂ« nĂ« javĂ«
Për të pastruar thellësisht poret dhe për të reduktuar yndyrën e tepërt, dermatologët këshillojnë përdorimin e një maske balte, veçanërisht në zonën T.

The post DermatologĂ«t flasin: produktet “must” pĂ«r lĂ«kurĂ«n me yndyrĂ« nĂ« verĂ« appeared first on iconstyle.al.

↗

Rama: Festivali “Nona” nĂ« PĂ«rmet, udhĂ«tim i veçantĂ« nĂ« rrĂ«njĂ«t tona

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: edlira.ruzi

TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Kryeministri Edi Rama ftoi sot qytetarĂ«t tĂ« ruajnĂ« datat 8,9, 10 gusht pĂ«r tĂ« vizituar PĂ«rmetin, ku nĂ« kĂ«to data mbahet njĂ« festival interesant i quajtur “Nona” e qĂ« kĂ«tĂ« vit mbush 5 vjeç.

“Festivali “Nona”, njĂ« udhĂ«tim i veçantĂ« nĂ« rrĂ«njĂ«t tona, me zemrĂ«n plot. FestojmĂ« bashkĂ« me gjyshet mĂ« tĂ« dashura nga gjithĂ« ShqipĂ«ria, nĂ« njĂ« festĂ« plot dashuri, kujtime dhe muzikĂ« nĂ« zemĂ«r tĂ« PĂ«rmetit”, shkroi kryeministri Rama duke kujtuar dhe datat 8-9-10 gusht.

Ky do tĂ« jetĂ« edicioni i pestĂ« i Festivalit “Nona”, njĂ« ngjarje unike treditore qĂ« bashkon tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit, brezat e rinj dhe tĂ« vjetĂ«r, ruan traditĂ«n dhe e kthen parkun qendror, gjatĂ« fundjavĂ«s, nĂ« njĂ« shtĂ«pi tĂ« madhe ku duket si shtĂ«pia e gjyshes sĂ« tĂ« gjithĂ«ve.

Duke qenë se ky festival, ka në thelb traditat dhe mjeshtërinë e gjysheve në gatim, njerëzit janë të ftuar të mblidhen për të ngrënë nga duart e gjyshes, për të qeshur dhe për të kaluar kohë me njëri-tjetrin.

Festivali “Nona” synon tĂ« sjellĂ« dialog midis brezave nĂ« vend tĂ« hendekut nĂ« rritje midis tĂ« moshuarve dhe tĂ« rinjve nĂ« jetĂ«n e pĂ«rditshme urbane.

e.r/j.p/

The post Rama: Festivali “Nona” nĂ« PĂ«rmet, udhĂ«tim i veçantĂ« nĂ« rrĂ«njĂ«t tona appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Ruajtja e kulturës arbëreshe, inaugurohen instalacionet artistike në Casalvecchio di Puglia

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Arlinda Gjonaj

TIRANË, 21 korrik/ATSH/ ZĂ«vendĂ«sministrja pĂ«r EvropĂ«n dhe PunĂ«t e Jashtme, Silda Anagnosti Çepe, mori pjesĂ« nĂ« inaugurimin e veprave artistike dhe instalacioneve tĂ« skulptorit me famĂ« ndĂ«rkombĂ«tare, Helidon Xhixha, njĂ« artist qĂ« me mjeshtĂ«ri bashkon artin dhe identitetin.

Në këtë aktivitet që u zhvillua në qytezën arbëreshe Kazallveqi (Casalvecchio di Puglia), morën pjesë autoritete lokale dhe përfaqësuesve të diasporës.
Instalacionet artistike nga artisti Helidon Xhixha janë pjesë e projektit Land Art.

GjatĂ« kĂ«tij aktiviteti, zĂ«vendĂ«sministrja Çepe theksoi mbĂ«shtetjen e palĂ«kundur tĂ« qeverisĂ« shqiptare pĂ«r ruajtjen e gjuhĂ«s, kulturĂ«s, artit dhe zakoneve arbĂ«reshe, tĂ« cilat pĂ«rbĂ«jnĂ« njĂ« dĂ«shmi tĂ« rrallĂ« tĂ« rezistencĂ«s shekullore.

“Ato pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« ura tĂ« rĂ«ndĂ«sishme lidhĂ«se mes ItalisĂ« dhe ShqipĂ«risĂ«, si dhe njĂ« hap tĂ« fuqishĂ«m drejt njĂ« Evrope mĂ« tĂ« bashkuar, pĂ«rmes rrĂ«njĂ«ve tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta kulturore”, theksoi ajo. /j.p/

1 nga 5

The post Ruajtja e kulturës arbëreshe, inaugurohen instalacionet artistike në Casalvecchio di Puglia appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Zgjimi kulturor: “Miss Congeniality” mĂ« ndihmoi tĂ« shpĂ«toja jetĂ«n e shokut 

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

NjĂ« skenĂ« nga filmi i vitit 2000 me Sandra Bullock mĂ« dha guximin tĂ« ndĂ«rhyja nĂ« njĂ« moment kritik – dhe pĂ«rfundimisht mĂ« çoi drejt njĂ« karriere nĂ« gazetari

Nga Kate Pasola

Ishte njĂ« panine me djathĂ« brie dhe boronicĂ« ajo qĂ« pothuajse e vrau mikun tim, George. GjashtĂ« veta ishim ngjeshur nĂ« njĂ« stol pikniku nĂ« Edinburg, nĂ« pushimin e drekĂ«s nĂ« redaksinĂ« e njĂ« reviste, nĂ«ntĂ« vjet mĂ« parĂ«. Me George ndjeva menjĂ«herĂ« njĂ« lidhje. Kur u takuam pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«, isha praktikante, me stomakun nĂ« litar nga emocionet e ditĂ«s sĂ« parĂ«. “Po mĂ« duket si theks uellsian ky? MĂ« fal, jam George!” – mĂ« tha, pĂ«rpara se tĂ« mĂ« shpjegonte rregullat e zyrĂ«s pĂ«r blerjen e qumĂ«shtit. Mes nesh kishte atĂ« pĂ«rputhshmĂ«ri tĂ« vrullshme qĂ« tĂ« bĂ«n tĂ« mendosh se do mbeteni miq pĂ«rjetĂ«.

Brenda pak vitesh isha bërë pjesë e ekipit. Ajo ditë dreke, dikush tha një shaka ndërsa George kafshoi paninen në kohën e gabuar. Në fillim u kollit, ne ia rrahëm shpinën duke qeshur. Por ngjyra iu zhduk nga buzët. Kollitja u kthye në gaspe të thella, gishtat iu drejtuan klavikulës dhe sytë iu përmbysën.

NĂ« atĂ« çast kuptova diferencĂ«n dramatike mes filmave dhe realitetit. Kur dikush mbytet nĂ« jetĂ«n reale, nuk ka muzikĂ« dramatike qĂ« tĂ« paralajmĂ«ron pĂ«r tragjedinĂ« – vetĂ«m njĂ« mik qĂ« s’po merr dot frymĂ«. NĂ« filma, ambulancat vijnĂ« menjĂ«herĂ«; nĂ« realitet, mund tĂ« vonohen shumĂ«. NjĂ« njeri mund tĂ« vdesĂ« nga mbytja, ndĂ«rsa pret ndihmĂ«n. NĂ« atĂ« stol pikniku, isha e paralizuar – derisa mĂ« erdhi ndĂ«r mend njĂ« skenĂ« nga njĂ« komedi aksion e vitit 2000 me Sandra Bullock.

Fiksimi filloi – e shikoja kasetĂ«n, e ktheja prapa, dhe e shikoja sĂ«rish. Ende sot, ndoshta e di pĂ«rmendĂ«sh.

NjĂ« Krishtlindje nĂ« fillim tĂ« viteve 2000, motra ime hapi njĂ« dhuratĂ« – njĂ« kasetĂ« VHS tĂ« Miss Congeniality. NĂ« kopertinĂ«, Bullock me njĂ« fustan fuksie, çizme tĂ« zeza dhe njĂ« mbajtĂ«se arme nĂ« kofshĂ«. Kaseta shpejt kaloi nĂ« pronĂ«sinĂ« time dhe filloi fiksimi – e shikoja, e ktheja prapa dhe e shikoja sĂ«rish nĂ« televizorin tim nĂ« dhomĂ«. Ndoshta ende e di pĂ«rmendĂ«sh. Ishte plot koreografi vallĂ«zimi, tyli pastel dhe konfeti – si njĂ« pyjama party me shkĂ«lqim. Por pĂ«r mĂ« tepĂ«r, zgjidhi dilemĂ«n time tĂ« fĂ«mijĂ«risĂ« nĂ«se doja tĂ« isha djaloshka e guximshme apo princeshĂ« me manikyr. Gracie Hart, agjentja e FBI-sĂ« qĂ« hante bagels dhe godiste me kĂ«mbĂ«, provoi tĂ« dyja – dhe pĂ«r çlirim timin tĂ« madh – nuk ishte perfekte nĂ« asnjĂ«rĂ«n.

Merr, pĂ«r shembull, njĂ« nga skenat hapĂ«se, ku Gracie rrezikon karrierĂ«n – dhe jetĂ«n – duke sfiduar urdhrat gjatĂ« njĂ« operacioni sekret, pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar njĂ« tĂ« dyshuar rus qĂ« po mbytej nga njĂ« kikirik. Replika “Ai rus Ă«shtĂ« shumĂ«, shumĂ« i purpurtĂ«, zotĂ«ri!” mĂ« bĂ«nte gjithmonĂ« pĂ«r tĂ« qeshur – por tani fytyra e George kishte saktĂ«sisht atĂ« ngjyrĂ«.

Në film, Gracie i hedh krahët rreth belit të burrit dhe i vendos gishtat mbi kërthizë.

Vite mĂ« vonĂ«, ajo skenĂ« mĂ« erdhi menjĂ«herĂ« nĂ« mend ndĂ«rsa George pĂ«rpiqej tĂ« merrte frymĂ«. Befas u gjenda pas tij, me krahĂ«t rreth belit tĂ« tij. “A po bĂ«j vĂ«rtet ndihmĂ«n e parĂ« bazuar vetĂ«m nĂ« njĂ« kasetĂ« VHS nga vitet 2000?” mendova. NĂ« njĂ« nga shtytjet e fundit, copa e panines doli fluturimthi. As nuk e vura re – nga paniku isha nisur drejt njĂ« kafeneje aty pranĂ«, duke iu lutur universit tĂ« mĂ« sillte ndonjĂ« profesionist mjekĂ«sor tĂ« rastĂ«sishĂ«m. Kur u ktheva, George po pinte ujĂ« – i zbehtĂ«, por gjallĂ«. “Kate, ti e kishe shpĂ«tuar tashmĂ«!” – qeshĂ«n kolegĂ«t. Kur George mori veten, mĂ« pĂ«rqafoi me dridhje.

NjĂ« tjetĂ«r klishe holivudiane qĂ« s’qĂ«ndron nĂ« realitet Ă«shtĂ« ideja se shpĂ«timi i jetĂ«s sĂ« dikujt krijon njĂ« lidhje tĂ« pĂ«rjetshme. Jeta Ă«shtĂ« mĂ« pak sentimentale. UnĂ« lashĂ« revistĂ«n, u zhvendosa nĂ« LondĂ«r dhe George e unĂ« ndaluam sĂ« foluri. Por mĂ« pĂ«lqen tĂ« mendoj se tĂ« dy e mbajmĂ« atĂ« ditĂ« si njĂ« kartolinĂ« nga miqĂ«sia jonĂ« e çuditshme – dhe se ai tani Ă«shtĂ« mĂ« i kujdesshĂ«m kur ha sanduiçe.

Vite më vonë, historia e Miss Congeniality dhe panines me brie e boronica luajti një tjetër rol të rëndësishëm në jetën time.

Kur aplikova pĂ«r njĂ« vend pune Ă«ndrrash te Cosmopolitan, duhej tĂ« dĂ«rgoja njĂ« ese personale. Shkrova pĂ«r “incidentin e panines”, fitova vendin dhe kjo ndryshoi trajektoren time tĂ« karrierĂ«s. Sot jam gazetare hetimore – dhe kam qenĂ« disa herĂ« nĂ«n mbulim, ashtu si agjentja Gracie Hart.

Përgatiti për botim: L.Veizi

↗

Grremçi i shkruan letër të hapur Gjykatësit

✇Telegrafi
By: Adem Nimani

Në fillim të letrës Grremçi shtron pyetje për çdo organ të drejtësisë?

Si është e mundur që komuna e kryeqytetit të mos ia legalizon shtëpinë Grremçit kur ai e ka ble para 45 vjetësh dhe ka paguar rregullisht tatimin dhe çdo obligim ndaj komunës për 45 vjet rresht.

Mungesa e vendimit të gjykatës shkaktoi edhe shumë probleme familjare. Në këtë situatë, fëmijët e Grremçit ikën azil, dhjetë vjet pas përfundimit të luftës.

Në vazhdim Grremçi shkruan në hollësi për problemin e tij të pazgjidhur.

– Zoti gjykatĂ«s, po ju pyes si blihet njĂ« pĂ«llĂ«mbĂ« tokĂ«?

A njeh ti Kanunin  o gjykatës?

A njeh ti Sheriatin?

A njeh ti Biblën?

A njeh drejtësinë e tashme të një vendi të çliruar pas njëqind vjetësh?

A di ti more gjykatës se edhe gjatë gjithë pushtimit  romak të këtyre tokave kishte disa rregulla juridike për të ndarë drejtësi?

Edhe romakët kishin përcaktuar ca rregulla pronësore.

E keni dhĂ«nĂ« provimin nga lĂ«nda “E drejta romake”?

Ndoshta as nuk ke dëgjuar kurrë këtë fjalë?

Ndoshta ke dëgjuar së paku si ndahej drejtësia gjatë pushtimit osman për më shumë se pesë shekuj?

Ndoshta ke dëgjuar për Sheriatin?

Keni dëgjuar se kishte Kadi për ndarje të drejtësisë në të gjitha Kazatë e kohës për 500 vjet në Vilajetin tonë ?

Ndoshta keni mësuar të gjykoni  vetëm me urdhra gjatë gjithë pushtimit serb?

Ndoshta edhe tash prisni vetëm urdhra nga lartë?

Ku me ditë?

Ndoshta nuk të ka shkuar kurrë mendja për legalizimin e qytetarëve dhe të pronës së tyre në këtë vend që ka dal nga lufta tash 25 vjet?

Ka shumë pyetje  për të cilat nuk me ka shkuar mendja të ju pyes: Pse duhet të endem tërë jetën për të legalizuar një truall që e kam ble me dy kredi afatshkurtra në vitin 1985 nën pushtetin jugosllav?

-Doja edhe unë të kem një pëllëmbë tokë ku mund të bëja një kasolle për të bërë gjumin, zotëri gjykatës.

Nuk isha nga ajo kategoria e njerëzve që merrte apartament (banesë komfore) me dy fjalë në telefon.

Kishte edhe para 50 vjetësh lagje në këtë shehër, që tash e quani kryeqytet, ku ndërtohet akoma pa plan e dokumente, pa asnjë mbikëqyrje të pushtetit. Edhe atij pushtetit jugosllav i konvenonte ndërtimi i egër për të mbushur xhepat privat.

Taksa për ndërtim me leje nuk mund të imagjinohej që të paguhej nga një punëtor.

Historia e kësaj pune është tepër e rëndë për ta dëgjuar deri në fund.

Por ja, asokohe unë ia dola të marr dy kredi afatshkurtra dhe të blej dy pëllëmbë tokë.

Nuk isha i vetmi unë që bleva pak tokë në shehër.

A e di ti more zotëri gjykatës, se në ketë shehrin tonë ku jetojmë ti e unë, ka me qindra shtëpi e troje që kanë mbetur në dorë të pushtetit që nga ikja e ushtrisë turke prej këtu?

Ti ore gjykatës, nuk e merr dot me mend sa  njeriu ynë e la tokën e shtëpinë pa shitur kurrë, vetëm për të shpëtuar kokën dhe familjen. Ikën ata në Turqi. Shumë shtëpi u shiten gati krejt falas, vetëm sa për të thënë, se i hoqën  qafe.

Sa ishte mbreti gjykatësit i quanin Kadi efendi!

Tash po ju thonë zotëri Gjykatës!

A e di ti zotëri gjykatës apo ke harruar sesi pushtuesi serb na dëboi nga shtëpitë tona në prill të vitit 1999?

Paramilitarët serbë, as nuk na kanë pyetur për kurrfarë letrash. Ndodhi dëbimi pa pardon! Lamë tokën e shtëpitë krejt bosh.

A  di ti si na ktheu Bashkësia Ndërkombëtare pas mbarimit të luftës, pasi qëndruam refugjat nëpër botë me muaj të tërë?

***

Mund të pyesësh:  pse e bleva kur ai pronari nuk e kishte përkthyer kurrë atë tokë?

E bleva unë, pasi mund ta merrte tjetri para hundëve.

Pata shkuar në komunë!

A e di ti more gjykatës që pa dhënë pak ryshfet as atëherë, nuk ta hapte kush derën, e lëre më defterin?

Edhe për të dhënë ryshfet duhej gjetur ndonjë mik të nëpunësit sepse ai shefi i kadastrit, nuk e merrte dot ryshfetin nga dora e Grremçit?

Dëgjo ore gjykatës!

E gjeta një mik të largët të atij shefit të kadastrit që mund ta kurdiste këtë punë.

Dhe a e dini për çka?

Ai vetĂ«m duhej tĂ« shikonte skicĂ«n kadastrale tĂ« kĂ«tij truallit tim nĂ« letĂ«r “hamer” tĂ« vizatuar me dorĂ«? VetĂ«m pĂ«r ta shikuar me sy a Ă«shtĂ« ajo pjesĂ« toke nĂ« regjistĂ«r, duhej paguar diçka?!

Me thirren brenda. Ai shefi i kadastrit nxori një nga letrat e mëdha HAMER, me dimensionet 120 -100 cm. që edhe unë të shohë ku është e vizatuar ajo grimë tokë? E gjetëm edhe rrugën edhe numrin.

A dini çka tha ai?

– Ti ore punĂ«tor i gjorĂ«, ke pak fat. Me ligjin aktual tĂ« ndĂ«rtimit nĂ« kĂ«tĂ« lagje tĂ« shehrit, demek tĂ« qytetit, nĂ« tĂ« gjitha kĂ«to parcela qĂ« i sheh nĂ« letĂ«r,  shtĂ«pitĂ« dhe kasollet qĂ« janĂ« ndĂ«rtuar deri tash, nuk kanĂ« leje, por tĂ« gjitha ato objekte qĂ« janĂ« tĂ« futura nĂ« kornizĂ« kanĂ« tĂ« drejtĂ« ndĂ«rtimi tĂ« ri. Pasi ato janĂ« ndĂ«rtuar para vitit 1952. Pra ti mund tĂ« ndĂ«rtosh pa leje, por na bĂ«jmĂ« punĂ«n tonĂ«.

Ndonjë ditë kur shohim se po ndërtoni diçka, na e evidencojmë dhe i dërgojmë inspektorët. Ata vijnë aty dhe matin diçka, bëjnë ndonjë flet padi dhe ta ndërpresin punën, por ti vazhdo! Kur e përfundon shtëpinë, na vijmë serish dhe ti tashmë e ke mbuluar shtëpinë. Ata kërcohen me rrenim, por nuk kanë urdhër për të rrënuar! Ti po kupton a? (diçka ju jep).

Ashtu ndodhi shoku gjykatës!  Erdhën inspektorët dhe u dhashë diçka.

E ndërtova dhe e mbulova shtëpinë! Erdhën  inspektorët dhe i ndreqa pak! Shkuan edhe ata! Shtëpia mbeti dhe pastaj kjo puna e lejes u heshtë. Por komuna tash ma shtoi tatimin. Për kasolle paguaja pak fare, ndërsa pasi ndërtova shtëpinë mbi themelet e  kasolles, shtëpinë e re e quanin ndërtim të fortë, dhe natyrisht caktuan të paguaja tatim për 160 m2. Thjeshtë i binte kjo llogari tatimi diku dhjetë  a njëzetë herë më shumë se para ndërtimit. Pagova rregullisht tatimin e ri.

Askush nuk mund të refuzonte tatimin në pronë, pasi komuna kishte kurdisë kurthin tjetër me kohë. Pa paguar tatimin për pronë, nuk mund të merrje asnjë dokument tjetër që kishim nevojë në komunë.

Asokohe rruga para shtëpisë sime, ishte rrugë arash. Nuk kishte as ujësjellës as kanalizim. Për ujë nuk e bënim shumë dert, sa ishte problem kanalizimi. Shumë shtëpi u ndërtuan pa kurrfarë plani as leje ndërtimi, ashtu si unë, U bë edhe kanalizimi dhe ujësjellësi pas nja dhjetë vjetësh. Mundësia jonë ishte tepër e vogël për të bërë ndonjë kala. Ashtu ndërtova një shtëpi modeste ku u rriten fëmijët që tani janë të gjithë të martuar, por asnjëri nuk jeton me mua.

O gjykatës i mallkuar!

A e di ti që në Kosovë pati edhe luftë? (Ky UNMIK-u nuk e pat regjistruar as pranuar si luftë, por si konflikt, ashtu thanë).

A e di ti që na nxorën nga shtëpitë dhe kaluam shumë muaj refugjatë nëpër botë?

A e di ti se kur na nxorën nga shtëpitë, nuk na pyeti askush për legalizimin e ndërtimit apo të truallit.

Ndodhi edhe apokalipsi, more gjykatës!

Na kthyem në shtëpitë tona serish.

Dhe, a di ti more gjykatës, se UNMIK-u mori ta qeveriste krejt vendin tonë, pra edhe këtë qytet ku jemi unë e ti!

A e di ti ore gjykatës se njëfarë pjese e hyqymetit të UNMIK-ut, që quhej HABITAT kujdesej për punën e pronave që ishin uzurpuar me atë turrin  e madh që ju patën vërsulur qytetit njerëzit që kishin apo nuk kishin shtëpi a banesë. I doli besa shumë punë edhe këtij HABITAT-it, edhe për kthimin e refugjatëve nëpër shtëpitë e tyre?! Ajo Agjencia IOM, na mori sa ishim refugjatë dhe na solli me avion deri në shtëpi. Bile edhe mbanin evidencë. Shtëpia ime nuk qe djegur.

Me vite, Bashkësia Nderkombëtare  ndihmoi qytetarët të ndërtojnë shtëpitë që ju kishin djegur gjatë luftës.

Edhe mua me letra më kthyen në shtëpinë time, që e kam ndërtuar vet dhe për të cilën kam paguar tatim nga viti 1985.

Edhe faturat e pagesës së tatimit i kam hala o gjykatës!

Kisha dy fqinjĂ«! Ata kishin afĂ«r meje dy kasolle me tĂ« njĂ«jtin statut sikur unĂ«. Ndodhi ajo vĂ«rsulja e madhe nga tĂ« katĂ«r anĂ«t nĂ« qytet dhe fqinjĂ«ve tĂ« mi ua uzurpuan shtĂ«pitĂ«. KĂ«tyre dy fqinjĂ«ve tĂ« mi qĂ« kishin ikur, ua uzurpuan shtĂ«pitĂ«, qĂ« ishin ngjitĂ« me shtĂ«pinĂ« time. Akoma nuk ishte stabilizuar asgjĂ«. Bile po t’u fliste kush kĂ«tyre uzurpatorĂ«ve, binte lehtĂ« nĂ« bela me ta.

Ata fqinjët ikën jashtë vendit.

Pastaj ata u ankuan në HABITAT!

Pas tre katër vjetësh, pas shumë procedurash që zgjaten deri dhjetë vjet, i nxorën uzurpatoret nga këto dy kasolle që i kam ngjitur me shtëpinë time.

Me polici i kanë larguar uzurpatorët.

Në shtëpinë time nuk kam bërë gjumë njeriu për mbi dhjet vjet. Nëpër objektet e uzurpuara kalëronin lloj-lloj  njerëzish. Natë e ditë kishte probleme. Pasi që gjykata komunale që punonte në kuadër të HABITAT-it, i liroi ato dy kasolle, fqinjët e dikurshëm erdhën nga perëndimi, dhe meqenëse atyre ju njihej e drejta e pronës, gjë që ishte krejt normale, ata pastaj mi shiten mua dhe përkthimin e bëmë në gjyq me të gjitha taksat.

Për legalizim tjetër nuk pyeti kush. As ata fqinjët e as unë nuk i kemi pasur të përkthyera ato parcela kurrë më parë. Dhe ashtu u krye pazari. Fqinjët morën pagesën, por gjykata e pushtetit vendor që u zgjodh pas shpalljes së pavarësisë, kërkoi nga unë  edhe një herë legalizimin përmes gjyqit.

Deshëm apo nuk deshëm, angazhuam avokat dhe bëmë kërkesë në gjykatë. Për ftesën e parë pritem pesë vjet pa një njoftim.

Erdhi thirrja e parĂ«. Kontratat e shitblerjes mes palĂ«ve nga HABITAT, i pranon gjykata. GjykatĂ«sja fillon tĂ« shpikĂ« gjera tjera. KĂ«rkon tĂ« paguaj avokat edhe pĂ«r palĂ«n qĂ« ma ka shitur tokĂ«n. E pranuam duke paguar menjĂ«herĂ« me urdhĂ«r tĂ« gjykatĂ«sit 3 mijĂ« euro. Avokatja qĂ« kinse pĂ«rfaqĂ«son palĂ«n qĂ« jeton jashtĂ« e thĂ«rret me ardhĂ« kĂ«tu. Vjen Personi qĂ« mĂ« ka shitur tokĂ«n. ShkojmĂ« bashkĂ« me dy avokatĂ«, pĂ«rfaqĂ«suesin tim, dhe avokatin e palĂ«s qĂ« ka thirre gjykatĂ«sja. Dhe a dini çka? E pyet para tĂ« gjithĂ«ve. Pala deklaron se e ka shitur si duhet dhe nuk ka asnjĂ« problem. Fqinjit qĂ« erdhi nga perĂ«ndimi, mua mĂ« Ă«shtĂ« dashur t’ia paguaj biletĂ«n e udhĂ«timit me tĂ« gjitha shpenzimet deri sa u kthye edhe nga ka ardhur.

E thërret avokatja tjetrin fqinj timin që jeton në perëndim dhe ai i tregon se nuk ka asgjë për të thënë.  Pas tri seancave nga dhjetë minuta gjykatësja urdhëron të paguaj  edhe 3 mijë euro.

Dhe nuk merr vendim fare. Avokati im, e dërgoi lëndën në gjykatën e Apelit ku po pret lënda tash një vit.

Dhe a e dini me çfarë arsyetimi gjykatësja nuk e mbylli aktgjykimin.

Ajo u arsyetua se e shoqja e Grremçit nuk ka pasur autorizim nga burri për të mbaruar këtë gjykim.

The post Grremçi i shkruan letër të hapur Gjykatësit appeared first on Telegrafi.

↗

Shtëpia e Bardhë konfirmon diagnozën e Trump me insuficiencë venoze

✇BoldNews
By: Enrik Braho

Presidenti amerikan Donald Trump Ă«shtĂ« diagnostikuar me njĂ« gjendje tĂ« njohur si insuficiencĂ« venoze kronike, njĂ« sĂ«mundje e zakonshme tek tĂ« moshuarit qĂ« shkakton grumbullim gjaku nĂ« vena, kryesisht nĂ« kĂ«mbĂ«. Sipas ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«, presidenti 79-vjeçar iu nĂ«nshtrua njĂ« kontrolli mjekĂ«sor pasi vuri re “enjtje tĂ« lehtĂ«â€ nĂ« pjesĂ«n e poshtme tĂ« kĂ«mbĂ«ve. MjekĂ«t konfirmuan diagnozĂ«n, [
]

The post Shtëpia e Bardhë konfirmon diagnozën e Trump me insuficiencë venoze appeared first on BoldNews.al.

↗

Vila romake e zbuluar në Durrës ndryshon projektin e shkollës

✇Java News
By: A R

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, vizitoi këtë të dielë më 20 korrik, një nga gjetjet më të rëndësishme arkeologjike të dekadave të fundit në Shqipëri: zbulimin e një vile romake të zbukuruar me mozaikë të rrallë, në zemër të qytetit bregdetar të Durrësit.

Sipas ministrit Gonxhja, vila romake e zbuluar pĂ«rfaqĂ«son njĂ« pasuri unike, e dalluar pĂ«r cilĂ«sinĂ« artistike dhe teknike tĂ« mozaikĂ«ve, tĂ« cilĂ«t sipas tij “mund tĂ« krahasohen me mozaikĂ«t e zbuluar nĂ« ItalinĂ« jugore dhe qendrore”.

Ai e cilĂ«soi kĂ«tĂ« si njĂ« prej “zbulimeve mĂ« domethĂ«nĂ«se nĂ« territorin e RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« dekadat e fundit”, qĂ« hap mundĂ«si tĂ« mĂ«dha pĂ«r zhvillimin e turizmit kulturor dhe pĂ«r ngritjen e njĂ« modeli tĂ« ri tĂ« integrimit tĂ« trashĂ«gimisĂ« nĂ« jetĂ«n urbane dhe edukative.

Ministri theksoi se pas identifikimit të gjetjeve, u hartua një Raport i Gërmimit Arkeologjik të Shpëtimit, nën drejtimin e arkeologut të njohur Prof. Luan Përzhita, i cili ka shërbyer si bazë për nisjen e fazës së konservimit dhe studimit të detajuar. Sipas ministrit, ky zbulim ka sjellë edhe ndryshimin e projektit fillestar të shkollës.

“Pas kĂ«tij zbulimi, arkitekti i njohur spanjoll Toni GironĂšs Ă«shtĂ« angazhuar nĂ« riprojektimin e shkollĂ«s ‘Gjergj Kastrioti’, duke konceptuar njĂ« qasje inovative qĂ« ndĂ«rthur edukimin me trashĂ«giminĂ«, nĂ« njĂ« projekt qĂ« parashikon ekspozimin dhe mbrojtjen e gjetjeve arkeologjike.

Kjo nismĂ« pritet tĂ« sjellĂ« njĂ« transformim tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m urban dhe edukativ nĂ« qytet, ku nxĂ«nĂ«sit, komuniteti dhe turistĂ«t do tĂ« kenĂ« akses tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« gjallĂ« tĂ« historisĂ«.”– shkruan Gonxhe pas kĂ«saj vizite.

Struktura Ă«shtĂ« zbuluar gjatĂ« punimeve pĂ«r rindĂ«rtimin e gjimnazit “Gjergj Kastrioti” nĂ« lagjen nr. 1 tĂ« qytetit (i cili ishte i dĂ«mtuar nga tĂ«rmeti i vitit 2019 dhe po rindĂ«rtohej me fondet e BE-sĂ«) aty ku edhe mĂ« herĂ«t janĂ« bĂ«rĂ« gjetje tĂ« vlefshme arkeologjike, pĂ«rfshirĂ« njĂ« mozaik floreal i shek. I–II tĂ« erĂ«s sonĂ«. NĂ« maj tĂ« kĂ«tij viti, u zbuluan edhe elementĂ« tĂ« tjerĂ« me vlerĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme, duke e pĂ«rforcuar mĂ« tej rĂ«ndĂ«sinĂ« e kĂ«saj zone.

The post Vila romake e zbuluar në Durrës ndryshon projektin e shkollës first appeared on JavaNews.al.

↗

Connie Francis ishte një yll pionier i pop-it, e ndjekur nga tragjedi

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

Connie Francis, ylli i pastĂ«r i pop-it tĂ« viteve 1950 dhe 1960, i njohur pĂ«r kĂ«ngĂ«t Pretty Little Baby dhe Who’s Sorry Now? – kjo e fundit qĂ« mĂ« vonĂ« shĂ«rbeu si titull ironik pĂ«r librin e saj autobiografik, ku rrĂ«fente njĂ« jetĂ« personale plot zemĂ«rthyerje dhe tragjedi – ka vdekur nĂ« moshĂ«n 87 vjeç.

Francis ishte njĂ« prej interpreteve kryesore para epokĂ«s sĂ« Beatles-it, duke qenĂ« pothuajse vazhdimisht nĂ« listat e hiteve nga viti 1957 deri nĂ« 1964. Me njĂ« magjepsje qĂ« i bĂ«nte pĂ«r vete tĂ« rinjtĂ« dhe tĂ« rriturit, ajo pati mbi njĂ« duzinĂ« hitesh nĂ« 20-shen mĂ« tĂ« mirĂ«, duke filluar me Who’s Sorry Now? dhe duke pĂ«rfshirĂ« kĂ«ngĂ«t numĂ«r 1 Don’t Break the Heart That Loves You dhe The Heart Has a Mind of Its Own. Ashtu si yjet e tjera tĂ« rinisĂ« sĂ« kohĂ«s, ajo interpretoi edhe nĂ« disa filma, pĂ«rfshirĂ« Where the Boys Are dhe Follow the Boys.

KĂ«ngĂ«tarja me flokĂ« tĂ« errĂ«t ishte vetĂ«m 17 vjeç kur firmosi kontratĂ« me MGM Records, pas disa paraqitjeve nĂ« shfaqje televizive. Incizimet e para nuk morĂ«n vĂ«mendje tĂ« madhe, por mĂ« pas publikoi versionin e saj tĂ« kĂ«ngĂ«s Who’s Sorry Now?, njĂ« baladĂ« e vjetĂ«r e shkruar nga Ted Snyder, Bert Kalmar dhe Harry Ruby.

KĂ«nga fillimisht pati pak sukses derisa Dick Clark e luajti nĂ« emisionin American Bandstand nĂ« vitin 1958. MĂ« pas Francis solli hite tĂ« tjera tĂ« adoleshencĂ«s si Stupid Cupid, Everybody’s Somebody’s Fool dhe Lipstick on Your Collar. Regjistrimet e saj u bĂ«nĂ« hite nĂ« mbarĂ« botĂ«n, duke rikĂ«nduar kĂ«ngĂ«t nĂ« italisht, spanjisht dhe gjuhĂ« tĂ« tjera. Koncertet e saj nĂ« SHBA shiteshin shpejt.

Ndërkohë, u zhvillua një romancë me yllin tjetër të rinisë Bobby Darin, i cili kishte ofruar të shkruante këngë për të. Por kur babai i saj dëgjoi thashetheme se ata po planifikonin martesë, ai hyri me forcë në një provë dhe kërcënoi Darin me armë, duke përfunduar lidhjen dhe duke e vënë Francis në një rrugë të dhimbshme dhe traumatike.

Ajo rrĂ«feu disa nga kĂ«to episode nĂ« autobiografinĂ« e saj Who’s Sorry Now?

“Jeta ime personale Ă«shtĂ« njĂ« pendesĂ« nga A nĂ« Z,” tha ajo pĂ«r Associated Press nĂ« 1984, vitin kur doli libri. “Kuptova se i lejoja babait tĂ« ushtronte shumĂ« ndikim mbi mua.”

Babai i saj, George Franconero, kontraktues çative nga New Jersey, luante akordeon dhe e mësoi vajzën të luante që në fillim kur tregoi talent për muzikën. Kur ajo ishte katër vjeç, ai filloi të organizonte datat e saj të këndimit dhe më vonë u bë menaxheri i saj.

Megjithëse karriera e saj në aktrim kishte zbehur deri në mes të viteve 1960, Francis ishte ende e njohur në turnetë koncertale kur në 1974, pas një koncerti në Westbury Music Center në New York, u sulmua dhe u përdhunua me thikë nga një burrë që hyri në dhomën e saj të hotelit. Sulmuesi nuk u kap kurrë.

Francis paditi hotelin për sigurinë e dobët dhe një juri i akordoi 2.5 milionë dollarë në 1976. Më pas palët u pajtuan jashtë gjykate për 1.475 milionë dollarë, ndërsa apelimi ishte në proces. Ajo tha se sulmi shkatërroi martesën e saj dhe i shkaktoi vite tronditje emocionale.

Në 1981, ajo pësoi një tjetër tragjedi kur vëllai i saj George u qëllua për vdekje ndërsa po largohej nga shtëpia në New Jersey. Më vonë, në të njëjtën dekadë, babai e dërgoi në një spital psikiatrik, ku u diagnostikua me çrregullim bipolar. Në një moment, ajo tentoi vetëvrasjen duke gëlltitur dhjetëra pilula për gjumë. Pas tre ditësh në kome, u shërua.

Ishte e martuar katër herë dhe thoshte se vetëm bashkëshorti i tretë, Joseph Garzilli, ia vlente përpjekjen. Martesat e tjera zgjatën më pak se një vit.

NĂ« vitin 2025, kĂ«nga Pretty Little Baby u bĂ« virale nĂ« TikTok, duke e rikthyer Francis tek njĂ« audiencĂ« e re e re. “TĂ« them tĂ« drejtĂ«n, nuk mĂ« kujtohej kĂ«nga!” tha ajo pĂ«r revistĂ«n People. “Duhet ta dĂ«gjoja qĂ« ta kujtoja. TĂ« mendosh qĂ« njĂ« kĂ«ngĂ« qĂ« incizova 63 vjet mĂ« parĂ« po prek zemrat e miliona njerĂ«zve Ă«shtĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« mahnitĂ«se. ËshtĂ« njĂ« ndjesi e jashtĂ«zakonshme.”

Burimi: Associated Press/ Përgatiti për botim: L.Veizi

↗

RrĂ«shkitĂ«sja “Rosebud” nga “Citizen Kane” shitet nĂ« ankand pĂ«r 11 milionĂ« paund

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

Një objekt i dhuruar nga një regjisor, i cili e mori gjatë pastrimit të një studioje, bëhet pjesa e dytë më e vlefshme e memorabilia të filmit

Nga Catherine Shoard

RrĂ«shkitĂ«sja ikonike “Rosebud” nga filmi klasik i Orson Welles-it tĂ« vitit 1941, Citizen Kane, u shit nĂ« ankand pĂ«r 14.75 milionĂ« dollarĂ« (11 milionĂ« paund).

Ky objekt bëhet kështu pjesa e dytë më e vlefshme e memorabilia të filmit që është shitur ndonjëherë, duke zënë vend pas shitjes në dhjetor të kaluar të një pale çizmesh rubini nga filmi i vitit 1939, The Wizard of Oz, për 32.5 milionë dollarë (24.2 milionë paund).

Blerësi është i panjohur, ndërsa shitësi ishte regjisor Joe Dante, i cili e mori këtë objekt në vitin 1984, ndërsa punonte në filmin Explorers në ambientet e Paramount, të cilat dikur ishin shtëpia e RKO Pictures.

“Njeri nga ekipi qĂ« dinte se unĂ« isha fans i filmave tĂ« vjetĂ«r mĂ« erdhi me njĂ« rekvizitĂ« druri dhe mĂ« tha: ‘Po hedhin gjithĂ« kĂ«to gjĂ«ra. Mund t’ia vlejĂ« ta marrĂ«sh kĂ«tĂ«,’” tha Dante. “Nuk jam i sigurt nĂ«se e dinte çfarĂ« ishte sanija, por patjetĂ«r kishte njĂ« dyshim, ose pse tjetĂ«r do mĂ« pyeste mua?

“U habitĂ«m shumĂ«. Duke qenĂ« se jam njĂ« adhurues i madh i filmit, i thashĂ« ‘Po, do ta marr me kĂ«naqĂ«si.’”

Rekvizita është kryesisht prej druri pishë, me bojën origjinale, por shfaq shenja të konsumit dhe dëmtimit gjatë qëndrimit në studio, dhe i mungojnë disa shina, që mendohet të jenë dhuruar për metal gjatë periudhës së luftës.

“Kam pasur nderin tĂ« ruaj kĂ«tĂ« pjesĂ« tĂ« historisĂ« sĂ« kinemasĂ« pĂ«r dekada,” tha Dante nĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« lĂ«shuar nga shtĂ«pia e ankandit Heritage. “TĂ« shohĂ«sh qĂ« ‘Rosebud’ gjen njĂ« shtĂ«pi tĂ« re – dhe bĂ«n histori nĂ« kĂ«tĂ« proces – Ă«shtĂ« njĂ« ndjesi e pazakontĂ« dhe thellĂ«sisht kĂ«naqĂ«se. ËshtĂ« njĂ« dĂ«shmi e fuqisĂ« sĂ« qĂ«ndrueshme tĂ« tregimit.”

Dante e shfrytëzoi sanijen edhe në filmin Explorers, si dhe në The Burbs (1989), Gremlins 2: The New Batch (1990) dhe një episod të serialit të fillimit të viteve 90, Eerie, Indiana.

Numri i saktĂ« i sanijeve tĂ« prodhuara pĂ«r filmin nuk dihet – shtĂ«pia e ankandit thotĂ« se janĂ« bĂ«rĂ« disa; njĂ« u shit te Steven Spielberg nĂ« 1982 pĂ«r 60,500 dollarĂ« (45,150 paund) dhe njĂ« tjetĂ«r pĂ«r njĂ« blerĂ«s anonim nĂ« 1996 pĂ«r 233,000 dollarĂ« (174,000 paund).

Objekte të tjera në ankand përfshijnë një miniaturë të avionit X-wing nga The Empire Strikes Back, shkopin e Indiana Jones-it që ia dhuroi Harrison Ford Princit Charles gjatë premierës mbretërore të Indiana Jones and the Last Crusade, dhe kostumin jeshil prej mëndafshi të Austin Powers.

Gjithashtu janë në shitje një foto nudo e Marilyn Monroe, armatimi nga Ben-Hur dhe një blazer Ralph Lauren në pronësi të Audrey Hepburn.

“Kjo Ă«shtĂ« njĂ« nga ngjarjet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« historinĂ« e ankandeve tĂ« industrisĂ« sĂ« argĂ«timit,” tha Joe Maddalena, zĂ«vendĂ«spresident ekzekutiv i Heritage Auctions. “KĂ«to nuk janĂ« thjesht rekvizita. JanĂ« objekte mitike. Ato tregojnĂ« historinĂ« e momenteve mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« Hollivudit, njĂ« copĂ« nĂ« njĂ« kohĂ«, secila e lidhur me njĂ« kujtim, njĂ« performancĂ«, njĂ« legjendĂ«.”

Përgatiti për botim: L.Veizi

↗

“MĂ« hoqĂ«n nga skena, punoja nĂ« llaç”/ RrĂ«fimi i kĂ«ngĂ«tares sĂ« njohur shqiptare: MĂ« ndau i dashuri nga frika e regjimit

✇Java News
By: E S

KĂ«ngĂ«tarja e njohur e muzikĂ«s popullore, Laxarela Deti, e ftuar kĂ«tĂ« tĂ« shtunĂ« nĂ« studion e “S’e Luan Topi”, rrĂ«fue sfidat dhe momentet e vĂ«shtira gjatĂ« sistemit komunist.

Ajo kujton persekutimin qĂ« ka pĂ«rjetuar si pasojĂ« e ‘biografisë’. Mes lotĂ«sh, ajo thotĂ« se nĂ« ato vite tĂ« errĂ«ta ‘edhe muret kishin vesh’, ndaj detyroheshin tĂ« vetĂ«censuroheshin.

“PrindĂ«rit nuk na thoshin gjĂ« atĂ«herĂ«, na thoshin qĂ« kanĂ« veshĂ« edhe muret, dhe ne nuk kuptonim gjĂ«. Por, e shikoja qĂ« kishte njĂ« ngĂ«rç, se unĂ« kĂ«ndoja nĂ« festival tĂ« pionerĂ«ve, merrja edhe çmime e duartrokitje. Ishte dhe ajo vajza tjetĂ«r. Ajo filmohej, unĂ« jo.

Shkova nĂ« shkollĂ« ndĂ«rtimi, punoja nĂ« llaç. Motra ime punonte nĂ« rrobaqepĂ«si, mĂ« merrte ajo nĂ« punoja qĂ« kĂ«ndoja unĂ« aty. PrindĂ«rit kanĂ« vuajtur shumĂ«, Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« kur i kujton ato kohĂ«â€.

Kjo situatë ndikoi edhe në raportin me dashurinë e jetës, Benin.

“Ishte njĂ« periudhĂ« qĂ« u kris marrĂ«dhĂ«nia, ishte 1985. MĂ« hoqĂ«n nga skena atĂ« vit. Beni u tremb, nuk folĂ«m pĂ«r ca kohĂ«, se e kuptova qĂ« s’mĂ« merrte. Pas ca kohĂ«sh, u ulĂ«m diku nĂ« TiranĂ«, mĂ« tha unĂ« nuk do martohem, ti do martohesh? Jo, i thashĂ« unĂ«. Nuk donte tĂ« mĂ« lĂ«ndonte”, kujton kĂ«ngĂ«tarja.

The post “MĂ« hoqĂ«n nga skena, punoja nĂ« llaç”/ RrĂ«fimi i kĂ«ngĂ«tares sĂ« njohur shqiptare: MĂ« ndau i dashuri nga frika e regjimit first appeared on JavaNews.al.

↗

Rama: “Scorpions” rikthehen nĂ« ShqipĂ«ri me superkoncert

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Juliana Prifti

TIRANË, 19 korrik/ATSH/ Legjendat rock-ut, Scorpions, do tĂ« rikthehen nĂ« ShqipĂ«ri mĂ« 14 shtator 2025, me njĂ« super koncert nĂ« Sheshin “SkĂ«nderbej”, TiranĂ«, si pjesĂ« e turneut tĂ« tyre botĂ«ror “Coming Home” qĂ« shĂ«non 60 vjet karrierĂ« muzikore.

Kryeministri Edi Rama pĂ«rcolli sot nĂ« rrjetet sociale momente nga performanca nĂ« skenĂ« e grupit tĂ« famshĂ«m tĂ«  “wind of Change”.

“Scorpions” vijnĂ« nĂ« koncert nĂ« TiranĂ« pas 24 vjetĂ«sh nga koncerti i tyre i parĂ« qĂ« u pĂ«rcoll me entuziazĂ«m nga qytetarĂ«t gati njĂ« dekadĂ« pas daljes nga izolimi i regjimit komunist.

Koncerti i 14 shtatorit pritet tĂ« mbledhĂ« mijĂ«ra fansa nga çdo cep i vendit dhe i rajonit, tĂ« bashkuar nga kĂ«ngĂ« qĂ« kanĂ« qĂ«ndruar mbi kohĂ«n: “Wind of Change”, “Still Loving You”, “Rock You Like a Hurricane” dhe “Send Me an Angel”.

 

The post Rama: “Scorpions” rikthehen nĂ« ShqipĂ«ri me superkoncert appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Muzeu Kombëtar Arkeologjik I Durrësit hap dyert në vjeshtë i restauruar

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Juliana Prifti

TIRANË, 19 korrik/ATSH/ Ekipi i MinistrisĂ« sĂ« EkonomisĂ«, KulturĂ«s dhe Inovacionit ndoqi nga afĂ«r punimet nĂ« kantierin e Muzeut KombĂ«tar Arkeologjik tĂ« DurrĂ«sit, sĂ« bashku me QendrĂ«n Muzeore DurrĂ«s.

Punimet restauruese në këtë objekt po kryhen në kuadër të programit EU4Culture, që zbatohet nga UNOPS.

MEKI njoftoi në rrjetet sociale, ku ndau pamje nga kantieri, se Muzeu Kombëtar Arkeologjik që ruan thesare të çmuara të qytetërimit tonë antik, po i afrohet një transformimi rrënjësor.

Në vjeshtë, ai do të hapë dyert për publikun vendas dhe të huaj, me një pamje të re dhe përvoja muzeale bashkëkohore.

Rihapja e muzeut do të sjellë hapësira të shtuara ekspozuese më funksionale, brenda dhe jashtë, një linjë muzeore të rikonceptuar, hapësira të dedikuara për aktivitetet edukative të fëmijëve dhe për zhvillime seminaresh.

“NjĂ« tjetĂ«r hap i rĂ«ndĂ«sishĂ«m drejt kthimit tĂ« DurrĂ«sit nĂ« njĂ« pol tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m kulturor e turistik”, pĂ«rfundon MEKI.

The post Muzeu Kombëtar Arkeologjik I Durrësit hap dyert në vjeshtë i restauruar appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Historia e arbëreshëve në një muze në Vuno të Himarës! Kompleks muzeor, do të rikonstruktohen edhe kishat

✇Java News
By: E S

“Lindi edhe ideja e muzeut arbĂ«resh nĂ« ShqipĂ«ri. Ne nuk e kemi njĂ« muze, ndĂ«rkohĂ« qĂ« komiteti arbĂ«resh, ka ruajtur me fanatizĂ«m reliket tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m dhe pĂ«rfaqĂ«suesit e atij komuniteti janĂ« mĂ« shumĂ« se sa tĂ« dĂ«shiruar qĂ« ta kenĂ« nĂ« ShqipĂ«ri muzeun e ArbĂ«reshĂ«ve”

Ky premtim i kryeministrit Edi Rama, në samitin e 3-të të Diasporës në Tiranë, do të vihet në jetë shumë shpejt. Një vendim i ministrit të Kulturës, Blendi Gonxhja, i 21 shkurtit i ka hapur rrugë ndërtimit në fshatin Vuno të Himarës të muzeut kushtuar historisë së arbëreshëve.

Muzeu parashikohet të ndërtohet në ish shkollën 8-vjeçare në Vuno, një prej fshatrave më të bukur të jugut të Shqipërisë, ku kanë prejardhjen shekullore një numër i madh arbëreshës, familjet e të cilave u shpërngulën nga kjo krahinë në shekullin XVII.

Në dokumentin e termave të referencës, miratuar nga Këshilli Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore Materiale, thuhet se muzeu do të përfshijë ristrukturimin e të gjithë zonës.

Ish shkolla nĂ« Vuno, qĂ« duket nĂ« kĂ«to fotografi tĂ« siguruara nga “Report TV”, ka dy ndĂ«rtesa. E para, njĂ«katĂ«she, qĂ« aktualisht pĂ«rdoret si hostel pĂ«r turistĂ«t, ndĂ«rsa njĂ« tjetĂ«r dykatĂ«she nuk ka pĂ«rdorim, pasi gjendja Ă«shtĂ« mjaft e degraduar.

TĂ« dyja objektet do t’i nĂ«nshtrohen ndĂ«rhyrjeve arkitekturore dhe restauruese pĂ«r rehabilitimin dhe adaptimin nĂ« muze.

Shkolla gjendet pranë Kishës së Shën Spiridhonit dhe Kishës së Shën Mëhillit, dy objekte, me status monument kulture kategori së I-rë, ndaj përmes këtij projekti synohet të rijetëzohen edhe hapësirat që lidhin këto objekte me njëra- tjetrën, si dhe propozimi i ndërhyrjeve restauruese për to. Pra, si një ansambël muzeal, që synon edhe të tërheqë vizitorë të shumtë.

“Ky kompleks Ă«shtĂ« i pĂ«rbĂ«rĂ« nga njĂ« objekt njĂ«katĂ«sh, tĂ«rĂ«sisht i ri nĂ« ndĂ«rtim, por i pa rregulluar si objekt, nga njĂ« objekt 2 katĂ«sh, me fasadĂ« tĂ« degraduar dhe teknikĂ« ndĂ«rtimi tradicionale. Objektet lidhen me dy kishat nĂ«pĂ«rmjet sheshit tĂ« pĂ«rbashkĂ«t, shtruar me kalldrĂ«m. NĂ« pjesĂ«n e pasme tĂ« objektit 2 katĂ«sh ndodhet dhe njĂ« nga tĂ« paktat rrugica tĂ« fshatit, tĂ« cilat janĂ« ende tĂ« shtruara me kalldrĂ«m origjinal. TĂ« dy kishat monument kulture, kanĂ« nevojĂ« pĂ«r njĂ« strategji ruajtje konservimi dhe menaxhimi nĂ« tĂ«rĂ«si sĂ« bashku me kompleksin.”, – vĂ«rehet nĂ« projektin e miratuar nga MEKI.

Krahas krijimit të një hapësire muzeore dedikuar historisë së arbëreshëve, projekti parashikon edhe ambiente për zhvillimin e aktiviteteve kulturore: hapësirë qendër dialogu; hapësira edukative etj.

“Muzeu kushtuar historisĂ« sĂ« arbĂ«reshĂ«ve do tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« njĂ« institucion tĂ« ruajtjes sĂ« kujtesĂ«s sonĂ« kombĂ«tare lidhur me emigrimin e arbĂ«reshĂ«ve drejt ItalisĂ«, ruajtjes sĂ« identitetit tĂ« tyre kombĂ«tar. NjĂ«kohĂ«sisht, muzeu do tĂ« shĂ«rbejĂ« si njĂ« pikĂ« turistike e shtuar nĂ« fshatin Vuno.”

Projekti është ende në fazën e tij të hershme, por bëhet me dije se për realizimin e muzeut do të prezantohen tre projekte apo modele alternative, ndërsa muzealizimi do të kryhet në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Drejtorinë Rajonale të Trashëgimisë Kulturore Vlorë, IKTK, IKRTK, institucionet shkencore dhe te specializuara në fushën e historisë dhe jo vetëm, studiuesit dhe komunitetin Arbëresh në Kalabri.

Pjesë e punës do të jetë edhe një fushatë për mbledhjen e objekteve e të dhënave nga komuniteti Arbëresh në Itali, një fushatë kërkimore terreni në komunitetin Arbëresh, kontakte me muzetë arbëreshë, mbledhje objektesh: jeta e përditshme, kostume folklorike, të dhëna gojore, burime të shkruara, materiale fotografike, video, festa, materiale mbi personalitete të shquara arbëreshe etj.

Lidhjet mes Arbëreshëve dhe Himarës janë të shumta dhe jo rastësore dhe sot, familjet e fshatrave të Bregut që emigruan në Itali vijojnë të ruajnë zakonet e pasura, gjuhën, veshjet, festat, traditat, ritet e besimet e paraardhësve të tyre, edhe pse ruajtja dhe pasurimi i gjuhëve po bëhet shqetësuese prej lëvizjeve demografike dhe formave të reja të komunikimit. /shqiptarja.com/

The post Historia e arbëreshëve në një muze në Vuno të Himarës! Kompleks muzeor, do të rikonstruktohen edhe kishat first appeared on JavaNews.al.

↗

Hapet ekspozita nĂ« “Marubi”, Pazari i ShkodrĂ«s sillet pĂ«rmes artefakteve dhe imazheve tĂ« rralla

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Juliana Prifti

TIRANË, 19 korrik/ATSH/ Muzeu KombĂ«tar i FotografisĂ« “Marubi” hapi pasditen e djeshme pĂ«r publikun ekspozitĂ«n “Pazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujtese” qĂ« rikthen nĂ« vĂ«mendje historinĂ« vizuale dhe kulturore tĂ« Pazarit tĂ« ShkodrĂ«s, pĂ«rmes objekteve, artefakteve dhe imazheve tĂ« rralla.

Për herë të parë, të pranishmit u njohën me koleksionin e Palokë Lacës, një tregtar i hershëm shkodran, i cili ruhet në arkivën e Muzeut të Etnografisë në Budapest.

NĂ« kĂ«tĂ« ekspozitĂ«, objektet historike vihen nĂ« dialog me pjesĂ« nga fondi etnografik i Institutit tĂ« AntropologjisĂ« dhe me imazhe tĂ« papublikuara mĂ« parĂ« nga arkivi i Muzeut “Marubi”.

“PĂ«rmes kĂ«saj ekspozite, unĂ« dĂ«shiroj qĂ« tĂ« marr çdonjĂ«rin nga ju si nĂ« njĂ« udhĂ«tim qĂ« ju kthen pas nĂ« kohĂ«, kujtime dhe imagjinatĂ«. NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« secili ka mundĂ«si tĂ« pĂ«rfytyrojĂ« pĂ«rvojĂ«n e vet nĂ« zemĂ«r tĂ« Pazarit tĂ« vjetĂ«r tĂ« ShkodrĂ«s. E gjitha nis nga simboli i kĂ«tij qyteti, kĂ«shtjella e RozafĂ«s”, theksoi Kim Knoppers, kuratore.

Një seksion i veçantë i kësaj ekspozite i është kushtuar dizajnerit shkodran Jozef Martini, i cili sjell një qasje bashkëkohore ndaj motiveve tradicionale përmes punimeve të tij në tekstile special, duke lidhur mjeshtërinë tradicionale me stilin modern.

Ekspozita “Pazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujtese” u realizua me mbĂ«shtetjen e MinistrisĂ« sĂ« EkonomisĂ«, KulturĂ«s dhe Inovacionit. Ajo sjell pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« ShkodĂ«r koleksionin e PalokĂ« LacĂ«s, njĂ« tregtar i hershĂ«m i ShkodrĂ«s, artefaktet e tĂ« cilit gjenden tĂ« ruajtura nĂ« arkivĂ«n e Muzeut tĂ« EtnografisĂ« sĂ« Budapestit. NjĂ« hapĂ«sirĂ« e veçantĂ« i dedikohet edhe dizajnerit tĂ« tekstileve Jozef Martini, me punimet e tij nĂ« jacquard, qĂ« sjellin njĂ« qasje bashkĂ«kohore ndaj motiveve tradicionale shkodrane.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur për vizitorët deri më 13 shtator të këtij viti.

The post Hapet ekspozita nĂ« “Marubi”, Pazari i ShkodrĂ«s sillet pĂ«rmes artefakteve dhe imazheve tĂ« rralla appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Puthja e parë në historinë e artit

✇Gazeta Si
By: Liridon Mulaj

Nga Gazeta “SI”- Piktura me afresk Ă«shtĂ« njĂ« teknikĂ« e pikturĂ«s murale, ku pigmentet me bazĂ« uji aplikohen mbi njĂ« shtresĂ« tĂ« hollĂ« suvaje qĂ« Ă«shtĂ« ende e lagĂ«sht.

Suvaja duhet të mbetet e lagësht gjatë kohës që piktori punon mbi të. Prandaj, ajo aplikohet vetëm në sipërfaqen që artisti parashikon të përfundojë brenda një dite pune.

Piktori duhet të punojë me siguri dhe shpejtësi, pasi kjo teknikë, ndryshe nga të tjerat, nuk lejon korrigjime të mëvonshme. Afresku është një traditë e lashtë e pikturës, por lidhet më së shumti me artin e Rilindjes Italiane.

Afreskët në Kapelën Scrovegni në Padova janë më të mirët që kanë mbijetuar nga Giotto dhe konsiderohen si kryevepra e tij më e madhe me afreske. Cikli përshkruan ngjarje nga jeta e Virgjëreshës Mari dhe e Krishtit.

Përpjekje për ruajtjen e kapelës

Në vitin 1880, qyteti i Padovës mori në pronësi Kapelën Scrovegni. Gjatë shekujve XIX dhe XX, afreskët janë restauruar disa herë. Që nga vitet 1970 e deri më sot, ndërtesa, cilësia e ajrit në të, faktorët ndotës dhe vetë afreskët janë studiuar dhe monitoruar me kujdes.

NĂ« hyrje u ndĂ«rtua njĂ« sallĂ« pritjeje e posaçme me kondicionim ajri. Kjo Ă«shtĂ« njĂ« lloj “njĂ«sie dekontaminimi”, ku 25 vizitorĂ« kalojnĂ« 20 minuta duke ndjekur njĂ« video hyrĂ«se mbi pĂ«rmbajtjen dhe ruajtjen e KapelĂ«s Scrovegni, pĂ«rpara se tĂ« hyjnĂ« brenda, pĂ«r tĂ« shmangur dĂ«mtimin e afreskĂ«ve. Brenda, vizitorĂ«t mund tĂ« admirojnĂ« pikturat e brishta pĂ«r 15 minuta, pĂ«rpara se grupi tjetĂ«r tĂ« hyjĂ«.

Giotto

Giotto di Bondone ishte një piktor italian i lindur rreth vitit 1267 në Toskanë. Ai punoi në mbarë Italinë, por kryesisht në Firence dhe konsiderohet si artisti i parë që u largua nga stili bizantin dhe iu afrua natyralizmit, duke krijuar ndjesinë e hapësirës që nuk është më e sheshtë.

 Ai pikturoi njerĂ«z tĂ« vĂ«rtetĂ« me fytyra tĂ« ndryshme dhe krijoi pĂ«rshtypjen e thellĂ«sisĂ« dhe objekteve tredimensionale. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, Giotto konsiderohet edhe si “babai” i artit tĂ« Rilindjes.

Në vitin 1334, ai u emërua drejtues i punishtes së katedrales së Firences ,  një nder që deri atëherë u jepej vetëm skulptorëve dhe arkitektëve. Kur vdiq më 1337, Giotto ishte një artist i pasur, i famshëm dhe i suksesshëm.

Puthja

Afresku i Giottos “Takimi te Porta e ArtĂ«â€ paraqet momentin kur Joakimi dhe Ana sapo kanĂ« marrĂ« lajmin nga njĂ« engjĂ«ll se, pas shumĂ« vitesh infertiliteti, do tĂ« kenĂ« njĂ« fĂ«mijĂ«.

E gjithë skena zhvillohet në plan të parë. Figurave të thjeshta dhe të mëdha, të mbledhura ngushtë, u përshtatet një kompozim që pasqyron në mënyrë të përsosur emocionin e subjektit. Arkitektura e portës së madhe, me harkun e rrethuar në ar, krijon një kornizë të thjeshtë për ngjarjen.

Personazhet e Giottos shprehin ndjenja. Katër figura femërore shikojnë drejt çiftit të lumtur. Me kokat pak të anuara, ato i drejtojnë edhe vështrimin e shikuesit. Joakimi dhe Ana përkulen drejt njëri-tjetrit, përqafohen dhe puthen.

Në kontrast me këtë skenë të ngrohtë dhe emocionale, një grua e veshur me të zeza shikon e hutuar në një drejtim tjetër,  ndoshta një paralajmërim për ngjarjet e zymta që do të pasojnë.

Arti i Giottos duhet t’u jetĂ« dukur thuajse i mrekullueshĂ«m bashkĂ«kohĂ«sve tĂ« tij, sepse format e tij ishin aq tĂ« gjalla sa mund tĂ« ngatĂ«rroheshin me realitetin. Edhe pse sot mund tĂ« na duken pak naive, nĂ« kohĂ«n e vet ishin revolucionare.

Në vitin 2021, Kapela Scrovegni u përfshi në listën e trashëgimisë botërore të UNESCO-s.

Burimi: “Daily Art Magazine”

The post Puthja e parë në historinë e artit appeared first on Gazeta Si.

↗

Prekëse! Egla Ceno rrëfen momentet e vështira: Mami pësoi ishemi

✇Albeu
By: M C

Aktorja dhe fituesja e Big Brother VIP Albania, Egla Ceno, ka ndarë një moment shumë të ndjeshëm me ndjekësit e saj, duke treguar se nëna e saj ka përjetuar një ishemi të papritur, por falë ndërhyrjes së menjëhershme të mjekëve dhe stafit të urgjencës, ajo tashmë është në duar të sigurta dhe po merr kujdesin e nevojshëm.

Në një postim emocional, Egla shpreh mirënjohjen e saj të thellë për mjekët dhe stafin e urgjencës së Beratit, si edhe për stafin e QSUT-së dhe Spitalit të Neurologjisë. Ajo falënderon në mënyrë të veçantë mjekët dhe personelin që kujdesen për nënën e saj me përkushtim, profesionalizëm dhe butësi.

“Jeni njerĂ«zit mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r jetĂ«n e mamit tim qĂ« nga mĂ«ngjesi i sotĂ«m. Jeni simfoni jete,” shkruan aktorja, duke listuar edhe disa nga emrat qĂ« kanĂ« qenĂ« pjesĂ« e trajtimit: Bledi Hysenbelli, Enkeleda, Silvi, Geri, Besime, shoferi i ambulancĂ«s, doktoresha Kristela e NeurologjisĂ«, si dhe doktor Genci Çakçiri.

Egla e mbyll mesazhin e saj me fjalĂ«t prekĂ«se: “Faleminderit pĂ«r shpresĂ«n. NĂ« duart tuaja, mami mori njĂ« shans tĂ« dytĂ«. MirĂ«njohja ime Ă«shtĂ« e thellĂ«.”

The post Prekëse! Egla Ceno rrëfen momentet e vështira: Mami pësoi ishemi appeared first on Albeu.com.

❌