❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

RUSI – Militarizimi i GjermanisĂ« nga Merz Ă«shtĂ« njĂ« arsye pĂ«r shqetĂ«sim.

MOSKË, 24 korrik /ATSH/ – Rusia akuzoi sot  kancelarin gjerman Friedrich Merz pĂ«r ndjekjen e njĂ« rruge tĂ« “militarizimit” dhe tha se kjo Ă«shtĂ« njĂ« arsye pĂ«r shqetĂ«sim, sipas Reuters

Merz, një konservator që mori detyrën në muajin maj, ka mbajtur një qëndrim më të ashpër në mbështetje të Ukrainës sesa paraardhësi i tij socialdemokrat Olaf Scholz, ndërsa ka premtuar të rrisë presionin ndaj Rusisë për shkak të konfliktit në Ukrainë.

Ai vizitoi Kievin brenda pak ditësh pasi mori detyrën si kancelar dhe mbështeti të drejtën e Ukrainës për të kryer sulme me raketa me rreze të gjatë në territorin rus.

Nën drejtimin e Merz-it, Gjermania planifikon të rrisë shpenzimet për mbrojtjen në mënyrë të shpejtë, duke arritur në 3,5% të prodhimit të brendshëm bruto deri në vitin 2029.

ZĂ«dhĂ«nĂ«sja e MinistrisĂ« sĂ« Jashtme ruse, Maria Zakharova, tha nĂ« konferencĂ«n e saj javore pĂ«r shtyp se “Gjermania ka ndjekur njĂ« politikĂ« tĂ« hapur armiqĂ«sore ndaj RusisĂ« gjatĂ« viteve tĂ« fundit dhe se Merz po e shton retorikĂ«n anti-ruse fjalĂ« pĂ«r fjalĂ« çdo ditĂ«â€.

“Kjo retorikĂ« po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« agresive dhe militante. Dhe ne besojmĂ« se kursi qĂ« ai ka zgjedhur, pĂ«r tĂ« pĂ«rshkallĂ«zuar marrĂ«dhĂ«niet me RusinĂ« paralelisht me militarizimin e detyruar tĂ« GjermanisĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« arsye pĂ«r shqetĂ«sim tĂ« madh, para sĂ« gjithash pĂ«r vetĂ« qytetarĂ«t e GjermanisĂ«â€, tha Zakharova. /Ad.Ab./

 

The post RUSI – Militarizimi i GjermanisĂ« nga Merz Ă«shtĂ« njĂ« arsye pĂ«r shqetĂ«sim. appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

UKRAINË – Zelensky bisedon me Merz pas protestave pĂ«r ligjin anti-korrupsion

KIEV, 24 korrik /ATSH-DPA/ – Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka pĂ«rfunduar njĂ« paketĂ« tĂ« re rregullash pĂ«r punĂ«n e autoriteteve anti-korrupsion pas protestave kundĂ«r njĂ« ligji tĂ« diskutueshĂ«m tĂ« miratuar nga parlamenti nĂ« Kiev.

Zelensky diskutoi sot rreth legjislacionit të rishikuar me kancelarin gjerman Friedrich Merz.
Në një postim në platformën X, Zelensky përmendi një projektligj që garanton pavarësinë dhe efektivitetin e autoriteteve anti-korrupsion në Ukrainë.

Ligji duhet të miratohet nga parlamenti

Zelensky u tërhoq pas protestave më të mëdha që Ukraina ka parë që nga fillimi i luftës mbi trevjeçare me Rusinë. Qytetarët dolën në rrugë për të protestuar kundër një ligji që ai nënshkroi të martën, i cili vendoste autoritetet anti-korrupsion nën kontrollin e Zyrës së Prokurorit të Përgjithshëm.

“Ne tĂ« gjithĂ« ramĂ« dakord se nuk duhet tĂ« ketĂ« asnjĂ« ndĂ«rhyrje apo ndikim nga Rusia mbi funksionimin e infrastrukturĂ«s sonĂ« anti-korrupsion. E ftova GjermaninĂ« tĂ« marrĂ« pjesĂ« nĂ« rishikimin ekspert tĂ« projektligjit. Friedrich mĂ« siguroi pĂ«r gatishmĂ«rinĂ« pĂ«r tĂ« ndihmuar”, shkroi Zelensky.

Ai kishte deklaruar më parë se ligji i ri do të merrte parasysh të gjitha shqetësimet e protestuesve. Megjithatë, Zelensky nuk dha detaje të mëtejshme.

MĂ« herĂ«t, Zelensky kishte zhvilluar gjithashtu njĂ« bisedĂ« telefonike me kryeministrin britanik Keir Starmer, sipas njĂ« burimi tĂ«  “Downing  Street”.  Starmer riafirmoi gjithashtu “mbĂ«shtetjen e palĂ«kundur tĂ« BritanisĂ« sĂ« Madhe  pĂ«r UkrainĂ«n”,  njoftoi burimi  /Ad.Ab./

The post UKRAINË – Zelensky bisedon me Merz pas protestave pĂ«r ligjin anti-korrupsion appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TESLA-Kompania ndërton makina elektrike me kosto të përballueshme

AUSTIN, 24 korrik /ATSH / – “Tesla” deklaroi se ka ndĂ«rtuar versionet fillestare tĂ« njĂ« makine elektrike tĂ« pĂ«rballueshme, njĂ« lĂ«vizje qĂ« duket se synon tĂ« ndalĂ« rĂ«nien e ndjeshme tĂ« shitjeve qĂ« kompania ka pĂ«rjetuar nĂ« tregjet globale, sipas Reuters.

Kompania e Elon Musk raportoi rĂ«nien mĂ« tĂ« madhe tremujore tĂ« shitjeve nĂ« mĂ« shumĂ« se njĂ« dekadĂ« dhe njĂ« fitim qĂ« nuk pĂ«rmbushi pritshmĂ«ritĂ« e “Wall Street”-it. MegjithatĂ«, pĂ«rqindja e fitimit nga prodhimi i makinave ishte mĂ« e mirĂ« se sa pritej.

Tesla tha se pret të nisë prodhimin në volum të modelit të lirë gjatë gjysmës së dytë të këtij viti, duke ngjallur shpresa se kjo do të ringjallë kërkesën në një kohë kur kompania po përballet me konkurrencë në rritje nga makinat elektrike më të lira, sidomos në Kinë, si dhe me një reagim të vazhdueshëm ndaj pikëpamjeve të djathta ekstreme të Musk.

Shefi  i Financave i “Tesla”-s, Vaibhav Taneja, deklaroi gjatĂ« njĂ« telefonate me investitorĂ«t se prodhimi i modelit mĂ« tĂ« lirĂ« do tĂ« pĂ«rshpejtohet tremujorin e ardhshĂ«m, por me njĂ« ritĂ«m mĂ« tĂ« ngadaltĂ« se sa ishte parashikuar fillimisht. Kompania nuk dha asnjĂ« pĂ«rditĂ«sim pĂ«r parashikimin e saj vjetor pĂ«r dorĂ«zimet.

“Rezultatet zhgĂ«njyese tĂ« Tesla-s nuk janĂ« befasuese duke pasur parasysh vĂ«shtirĂ«sitĂ« qĂ« ka kaluar sĂ« fundmi”, tha analisti i Emarketer, Jacob Bourne. “NjĂ« model vĂ«rtet i pĂ«rballueshĂ«m mund tĂ« jetĂ« çelĂ«si pĂ«r tĂ« rritur shitjet nĂ«se Tesla arrin ta pozicionojĂ« atĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« suksesshme, pa dĂ«mtuar imazhin e modeleve tĂ« saj mĂ« tĂ« shtrenjta.”

Kjo është rënia e dytë radhazi e të ardhurave tremujore, me një rënie prej 12%, pavarësisht se kompania prezantoi një version të përmirësuar të Model Y, SUV-i më i shitur i saj, që pritej të ndihmonte në rritjen e kërkesës.

Një rënie prej 51% në shitjet e kredive rregullatore të makinave,  të cilat blihen nga prodhues të tjerë që nuk i përmbushin rregulloret e ndotjes , ndikoi gjithashtu negativisht në të ardhurat dhe fitimin.

Të ardhurat ranë në 22,5 miliardë dollarë për tremujorin prill-qershor, nga 25,5 miliardë dollarë një vit më parë. Analistët kishin parashikuar mesatarisht 22,74 miliardë dollarë. Fitimi i rregulluar për aksion ishte 40 cent, më pak se parashikimi prej 43 cent.

Marzhi bruto nga automjetet, duke përjashtuar kreditë rregullatore, ishte 14.96%, më i lartë se pritshmëritë, falë uljes së kostos për njësi.

NĂ« prill, “Tesla” kishte deklaruar se do tĂ« fillonte prodhimin e modelit mĂ« tĂ« pĂ«rballueshĂ«m deri nĂ« fund tĂ« gjysmĂ«s sĂ« parĂ« tĂ« vitit, por burime pĂ«r Reuters kishin thĂ«nĂ« se ai do tĂ« vonohej disa muaj. Tesla nuk dha detaje pĂ«r modelin, numrin e njĂ«sive tĂ« prodhuara apo çmimin qĂ« do tĂ« nxjerrin nĂ« treg. /Ad.Ab./

The post TESLA-Kompania ndërton makina elektrike me kosto të përballueshme appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

NOTRE DAME – Rikthehet statuja e “ShĂ«n Tomasit” nĂ« bazĂ«n e kambanarĂ«s

PARIS, 24 korrik  /ATSH-AFP/ – NjĂ« statujĂ« e apostullit “ShĂ«n Tomas” u rikthye sot nĂ« katedralen Notre-Dame nĂ« Paris, duke kompletuar kthimin e tĂ« 16 statujave qĂ« zbukuronin bazĂ«n e kambanarĂ«s pĂ«rpara zjarrit shkatĂ«rrues tĂ« vitit 2019.

Statuja, me gjatësi tre metra dhe peshë 100 kilogramë, nuk u prek nga zjarri, pasi ishte hequr nga katedralja vetëm disa ditë më parë për restaurim rutinë, së bashku statujat e tjera.

“Kjo Ă«shtĂ« pothuajse njĂ« mrekulli”, tha Marie-HĂ©lĂšne Didier, pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r ndĂ«rtesat historike nĂ« rajonin e Parisit. “ËshtĂ« njĂ« simbol shumĂ« i fuqishĂ«m tĂ« shohĂ«sh tĂ« gjitha statujat sĂ«rish atje lart”, i tha ajo agjencisĂ« AFP.

Pas bekimit nga kryepeshkopi i Parisit, Laurent Ulrich, statuja u vendos në bazën e kambanarës me një vinç. Ajo aktualisht qëndron e fshehur pas skelave që rrethojnë kambanarën, por do të jetë plotësisht e dukshme deri në fund të gushtit.

Notre-Dame ishte pranë shkatërrimit në vitin 2019, por u rinovua plotësisht nga brenda dhe iu vendos një çati dhe kambanare e re gjatë një restaurimi intensiv pesëvjeçar.

Të 16 statujat, që përfaqësojnë 12 apostujt dhe katër ungjilltarët sipas traditës katolike, u dizenjuan në vitin 1857 nga EugÚne Viollet-le-Duc, arkitekti i kambanarës, dhe u gdhendën nga Adolphe-Victor Geoffroy-Dechaume.

Shkaku i saktë i zjarrit të vitit 2019 nuk është identifikuar kurrë, pavarësisht një hetimi  të hollësishëm , për të cilën u sugjerua si më e mundshme një aksident, p.sh. një defekt elektrik. /Ad.Ab./

The post NOTRE DAME – Rikthehet statuja e “ShĂ«n Tomasit” nĂ« bazĂ«n e kambanarĂ«s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

BM – Starmer dhe Zelensky diskutojnĂ« pĂ«r luftĂ«n kundĂ«r korrupsionit

LONDËR, 24 korrik /ATSH-DPA/ – Kryeministri britanik Keir Starmer dhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky diskutuan sot nĂ« njĂ« bisedĂ« telefonike “rĂ«ndĂ«sinĂ«â€ e masave kundĂ«r korrupsionit, pas protestave qĂ« shpĂ«rthyen ndaj njĂ« projektligji tĂ« diskutueshĂ«m nĂ« UkrainĂ«.

Zelensky tha se i kishte paraqitur kryeministrit britanik planet e tij pĂ«r tĂ« siguruar “pavarĂ«sinĂ« dhe efektivitetin e infrastrukturĂ«s kundĂ«r korrupsionit nĂ« UkrainĂ«â€, pasi qeveria e tij nĂ« Kiev u pĂ«rball me protestat tĂ« fuqishme, tĂ« parat qĂ« nga fillimi i luftĂ«s tre vjet mĂ« parĂ«.

Presidenti ukrainas njoftoi sot se do të paraqesë një projektligj të ri kundër korrupsionit në parlamentin e vendit.

Mijëra njerëz dolën në rrugët e Kievit dhe qyteteve të tjera këtë javë për të protestuar kundër një projektligji që synon të rrisë mbikëqyrjen ndaj dy agjencive kundër korrupsionit.

Dy liderĂ«t gjithashtu diskutuan pĂ«r sanksionet ndaj tĂ« ardhurave nga energjia ruse gjatĂ« bisedĂ«s sĂ« tyre telefonike, sipas njĂ« deklarate nga “Downing Street”.

NĂ« pĂ«rmbledhjen e bisedĂ«s, njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s tha se tĂ« dy liderĂ«t “ranĂ« dakord qĂ« partnerĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« duhet tĂ« vazhdojnĂ« tĂ« rrisin presionin ndaj RusisĂ«â€.

“Kryeministri theksoi mbĂ«shtetjen e palĂ«kundur tĂ« BritanisĂ« sĂ« Madhe pĂ«r UkrainĂ«n  dhe tĂ« dy liderĂ«t ranĂ« dakord pĂ«r rĂ«ndĂ«sinĂ« e rolit tĂ« institucioneve tĂ« pavarura kundĂ«r korrupsionit nĂ« zemĂ«r tĂ« demokracisĂ« ukrainase”, tha zĂ«dhĂ«nĂ«si.

“TĂ« dy liderĂ«t theksuan se presidenti rus Vladimir Putin duhet tĂ« ulet nĂ« tryezĂ«n e bisedimeve dhe tĂ« pranojĂ« njĂ« armĂ«pushim pa kushte pĂ«r tĂ« arritur njĂ« paqe tĂ« drejtĂ« dhe tĂ« qĂ«ndrueshme nĂ« UkrainĂ«â€, shtoi ai.

Zelensky tha se kishin pasur “njĂ« bisedĂ« shumĂ« tĂ« mirĂ« dhe thelbĂ«sore” gjatĂ« telefonatĂ«s.

NĂ« njĂ« postim nĂ« platformĂ«n X, ai shkroi se “kishte folur  pĂ«r pĂ«rgatitjen e njĂ« projektligji qĂ« synon forcimin e sistemit ligjor dhe sigurimin e pavarĂ«sisĂ« dhe efektivitetit tĂ« infrastrukturĂ«s kundĂ«r korrupsionit nĂ« UkrainĂ«â€.

Zelensky shtoi se kryeministri britanik “sugjeroi pĂ«rfshirjen e ekspertĂ«ve qĂ« mund tĂ« kontribuojnĂ« nĂ« njĂ« bashkĂ«punim afatgjatĂ«.”

Dy liderët janë takuar edhe muajin e kaluar personalisht, kur Zelensky u prit në zyrën e kryeministrit Starmer. /Ad.Ab./

 

The post BM – Starmer dhe Zelensky diskutojnĂ« pĂ«r luftĂ«n kundĂ«r korrupsionit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

BM – Reynolds: Qeveria “thellĂ«sisht e pĂ«rkushtuar” pĂ«r njohjen e PalestinĂ«s

LONDËR, 24  korrik  /ATSH-DPA/ – Qeveria e kryeministrit britanik Keir Starmer Ă«shtĂ« “thellĂ«sisht e pĂ«rkushtuar” pĂ«r njohjen e njĂ« shteti palestinez, tha njĂ« anĂ«tar i kabinetit tĂ« tij.

Sekretari pĂ«r Biznesin, Jonathan Reynolds, theksoi se njĂ« hap i tillĂ« duhet tĂ« jetĂ« domethĂ«nĂ«s dhe tĂ« ndodhĂ« si pjesĂ« e njĂ« “lĂ«vizjeje tĂ« vĂ«rtetĂ« drejt njĂ« zgjidhjeje me dy shtete dhe njĂ« marrĂ«veshjeje afatgjatĂ« pĂ«r paqe” me Izraelin.

Starmer po përballet me presion në rritje për të përmbushur premtimin e Partisë Laburiste për të njohur Palestinën.

“Ne jemi thellĂ«sisht tĂ« pĂ«rkushtuar pĂ«r njohjen e PalestinĂ«s si shtet, gjĂ« qĂ« ishte pjesĂ« e manifestit tonĂ«, por, natyrisht, duam qĂ« kjo tĂ« jetĂ« domethĂ«nĂ«se”, i tha Reynolds  radios “LBC”.

“Tani pĂ«r tani, nuk ekziston njĂ« shtet palestinez. Nuk ka njĂ« marrĂ«veshje politike mes dy territoreve kryesore palestineze nĂ« Bregun PerĂ«ndimor dhe GazĂ«. Kemi ndĂ«rmarrĂ« hapa tĂ« tjerĂ« pĂ«rballĂ« situatĂ«s sĂ« papranueshme nĂ« GazĂ«. Kemi vendosur sanksione ndaj dy ministrave tĂ« kabinetit izraelit. Personalisht kam ndaluar eksportet e armĂ«ve drejt Izraelit qĂ« mund tĂ« pĂ«rdoren nĂ« konfliktin nĂ« GazĂ«â€, shtoi ai

“Kemi pezulluar bisedimet me Izraelin pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje mĂ« tĂ« avancuar tregtare dhe marrĂ«dhĂ«nie ekonomike. Pra, kemi ndĂ«rmarrĂ« kĂ«to hapa tĂ« menjĂ«hershĂ«m. Dhe ne duam tĂ« shohim PalestinĂ«n tĂ« njihet. Dua qĂ« kjo tĂ« jetĂ« domethĂ«nĂ«se. Dua qĂ« tĂ« ndodhĂ« nĂ« bashkĂ«punim me partnerĂ«t, me vende tĂ« tjera anembanĂ« botĂ«s”, pĂ«rfundoi Reynolds. /Ad.Ab./

The post BM – Reynolds: Qeveria “thellĂ«sisht e pĂ«rkushtuar” pĂ«r njohjen e PalestinĂ«s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Morrison: SHBA-ja duhet të dyfishojë angazhimin në Indo-Paqësor për të përballuar Kinën

SIDNEJ, 24 korrik /ATSH/ – Ish-kryeministri i AustralisĂ«, Scott Morrison, i kĂ«rkoi Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s qĂ« tĂ« forcojnĂ« angazhimin ekonomik nĂ« Indo-PaqĂ«sor pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar ndikimin nĂ« rritje tĂ« KinĂ«s., sipas Reuters.

GjatĂ« njĂ« dĂ«shmie nĂ« Kongresin Amerikan, Morrison theksoi se “siguria ekonomike Ă«shtĂ« shqetĂ«simi kryesor pĂ«r shumĂ« vende tĂ« AzisĂ« Juglindore, dhe se udhĂ«heqja amerikane nĂ« investime dhe tregti u jep vendeve tĂ« rajonit zgjedhje pĂ«rballĂ« KinĂ«s”.

“Kur Kina Ă«shtĂ« aktive nĂ« njĂ« vend tĂ« caktuar, pĂ«rgjigjja nuk Ă«shtĂ« qĂ« SHBA-ja apo aleatĂ«t tĂ« mos jenĂ« tĂ« pranishĂ«m, por qĂ« tĂ« jenĂ« edhe mĂ« tĂ« pranishĂ«m, pĂ«r tĂ« ofruar atyre kĂ«tĂ« zgjedhje”, tha ai.

Ai solli si shembull përvojën e qeverisë së tij, kur Kina vendosi sanksione tregtare prej 20 miliardë dollarësh ndaj Australisë pasi Kanberra kërkoi një hetim mbi origjinën e COVID-19. Sanksionet u hoqën pas ndryshimit të qeverisë në vitin 2022.

Morrison tha gjithashtu se SHBA-ja duhet tĂ« punojĂ« mĂ« ngushtĂ« me aleatĂ«t e saj tĂ« Quad-it, pĂ«rfshirĂ« AustralinĂ« dhe JaponinĂ«, pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« zinxhir furnizimi pĂ«r mineralet kritike dhe elementĂ«t e rrallĂ« tokĂ«sorĂ«, qĂ« nevojiten pĂ«r pajisjet mbrojtĂ«se, pĂ«rfshirĂ« nĂ«ndetĂ«set me energji bĂ«rthamore qĂ« Australia po blen nga SHBA-ja nĂ« kuadĂ«r tĂ« marrĂ«veshjes “AUKUS”.

Ai paralajmëroi se ndërgjegjësimi publik në Australi për kërcënimin që paraqet Kina është në rënie, duke theksuar nevojën për një angazhim më të madh të perëndimit në rajon. /Ad.Ab./

The post Morrison: SHBA-ja duhet të dyfishojë angazhimin në Indo-Paqësor për të përballuar Kinën appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ARABI SAUDITE – MarrĂ«veshje me vlerĂ« 6 miliardĂ« dollarĂ« pĂ«r SirinĂ«

DAMASK, 24 korrik /ATSH-DPA/ – Arabia Saudite nĂ«nshkroi sot njĂ« marrĂ«veshje ekonomike me vlerĂ« mbi 6 miliardĂ« dollarĂ« me SirinĂ« e shkatĂ«rruar nga lufta, duke dhĂ«nĂ« njĂ« tjetĂ«r sinjal mbĂ«shtetjeje nga monarkia e pasur me naftĂ« pĂ«r udhĂ«heqĂ«sit e rinj tĂ« vendit.

Marrëveshjet u nënshkruan gjatë një forumi të madh biznesi saudit-sirian, i hapur sot  në Damask.

Arabia Saudite ka dhënë mbështetje politike dhe ekonomike për Sirinë që nga rrëzimi i udhëheqësit afatgjatë Bashar al-Asad në muajin  dhjetor.

Në maj, udhëheqësi de facto i Arabisë Saudite, princi i kurorës Mohammed bin Salman, organizoi  në Riad një takim mes presidentit amerikan Donald Trump dhe presidentit aktual sirian Ahmed al-Sharaa, duke shënuar takimin e parë në 25 vjet mes liderëve të dy vendeve.

Gjatë vizitës së tij në Arabinë Saudite, Trump shpalli heqjen e sanksioneve amerikane ndaj Sirisë. Edhe Bashkimi Evropian ka ndërmarrë një hap të ngjashëm.

Sipas ministrit saudit të Investimeve, Khalid Al-Falih, marrëveshjet e nënshkruara  sot mbulojnë sektorë si energjia, infrastruktura, industria, shërbimet financiare, teknologjia e informacionit dhe bujqësia.

“Do tĂ« punojmĂ« pĂ«r tĂ« inkurajuar investitorĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« tĂ« eksplorojnĂ« mundĂ«sitĂ« nĂ« Siri”, tha Al-Falih.

Që prej rrëzimit të al-Asadit, udhëheqja e re e Sirisë ka kërkuar njohje ndërkombëtare dhe mbështetje ekonomike për rindërtimin e vendit, i cili është shkatërruar nga më shumë se një dekadë luftë.  /Ad.Ab./

The post ARABI SAUDITE – MarrĂ«veshje me vlerĂ« 6 miliardĂ« dollarĂ« pĂ«r SirinĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

ANALIZË – Pa njĂ« marrĂ«veshje tĂ« garantuar tregtare BE-SHBA, Europa mban tĂ« hapur “kundĂ«rpĂ«rgjigjen”

BRUKSEL, 24 korrik /ATSH/ – NjĂ« marrĂ«veshje tregtare ndĂ«rmjet Bashkimit Evropian dhe Shteteve tĂ« Bashkuara  tĂ« AmerikĂ«s mund tĂ« jetĂ« e afĂ«rt, por meqenĂ«se ende nuk ka asnjĂ« garanci, Brukseli vazhdon tĂ« pĂ«rgatitet pĂ«r masa kundĂ«rpĂ«rgjigjeje, sipas kanalit televiziv  “CNBC”.

“Aktualisht, njĂ« normĂ« tarifore bazĂ« prej 15% ,qĂ« pĂ«rfshin njĂ« tarifĂ« ekzistuese rreth 4,8% Ă«shtĂ« skenari bazĂ« pĂ«r eksportet e BE-sĂ« drejt SHBA-sĂ«â€,  i tha njĂ« diplomat i BE-sĂ« kanalit “ CNBC”. “ MegjithatĂ«, mund tĂ« ketĂ« pĂ«rjashtime qĂ« janĂ« ende nĂ« shqyrtim”, shtoi ai. “BE-ja mund tĂ« ulĂ« gjithashtu tarifat e saj pĂ«r produktet amerikane”.

Negociatat midis SHBA-së dhe BE-së kanë qenë të vështira, ndërsa presioni po rritet përpara afatit të 1 gushtit, pas të cilit eksportet e BE-së në SHBA do të përballen me një tarifë prej 30%. Edhe pse më e ulët se norma 50% që kishte përmendur më parë ish-presidenti Trump, tarifa 30% pritet të ketë ndikim të rëndë mbi bizneset dhe ekonomitë në të dy anët e Atlantikut.

John Plassard, partner dhe strateg investimesh nĂ« “CitĂ© Gestion” (bankĂ« e pavarur private nĂ« ZviĂ«r), tha pĂ«r “CNBC” nĂ« se njĂ« normĂ« 15% do tĂ« ishte “e rĂ«ndĂ«sishme, por jo shkatĂ«rruese” pĂ«r tregjet.

“Nuk mendojmĂ« se Ă«shtĂ« fundi i botĂ«s”, tha Plassard, duke shtuar se megjithĂ«se pritet mĂ« shumĂ« paqĂ«ndrueshmĂ«ri, zhvillimet e fundit janĂ« “mĂ« konstruktive se sa retorika e mĂ«parshme.”

MarrĂ«veshja ende nuk Ă«shtĂ« pĂ«rfunduar.  MegjithatĂ«, marrĂ«veshja Ă«shtĂ« larg pĂ«rfundimit. NjĂ« diplomat i BE-sĂ« tha pĂ«r CNBC se “vendimi pĂ«rfundimtar Ă«shtĂ« nĂ« duart e presidentit Trump”.

NjĂ« tjetĂ«r zyrtar i BE-sĂ« u shpreh gjithashtu me skepticizĂ«m, duke thĂ«nĂ« se raportimet se palĂ«t janĂ« afĂ«r njĂ« marrĂ«veshjeje janĂ« “tepĂ«r optimiste”.

“Kontaktet mes palĂ«ve vazhdojnĂ«, por deri sa presidenti Trump tĂ« shprehet vetĂ«, nuk kemi asgjĂ« konkrete. Çdo gjĂ« mbetet ende e hapur”, thanĂ« ata.

Administrata e presidentit  Trump-it mbajti dje të njëjtin qëndrim të ngjashëm.

Kur u pyet pĂ«r tarifĂ«n e mundshme prej 15%, zĂ«vendĂ«ssekretari i shtypit i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«, Kush Desai, tha se diskutimet mbi marrĂ«veshjen tregtare janĂ« “spekulative,” sipas njĂ« raporti tĂ« Reuters.

Trump është i njohur për ndryshime të papritura qëndrimi dhe vendime të shpejta,  siç ndodhi këtë javë me marrëveshjen tregtare SHBA-Japoni.  Gjatë një takimi me delegacionin japonez, u vunë re ndryshime në një kartelë me marrëveshjen që ndodhej në tavolinën e presidentit Trump, sipas një fotoje të postuar në  platformën X nga Dan Scavino, zëvendës-shef i stafit të Shtëpisë së Bardhë.

BE përgatitet për skenarin pa marrëveshje

Ndërkohë, BE-ja po përgatit kundërmasa që do të hyjnë në fuqi nëse tarifat amerikane zbatohen javën e ardhshme.

Masa kryesore do të jenë tarifat hakmarrëse që mund të hyjnë në fuqi vetëm disa ditë pas vendosjes së tarifave amerikane. Sipas planit të ri të BE-së, listat e mëparshme të kundërmasave do të kombinohen në një listë të vetme që kap vlerën e 93 miliardë eurove (rreth 109.4 miliardë dollarë).

Gjithashtu, Ă«shtĂ« diskutuar gjerĂ«sisht pĂ«rdorimi i tĂ« ashtuquajturit “Instrument kundĂ«r shtrĂ«ngimit” (Anti-Coercion Instrument),  njĂ« opsion qĂ« Ă«shtĂ« cilĂ«suar si “arma bĂ«rthamore” e BE-sĂ«.

Nëse zbatohet, kompanitë amerikane mund të përballen me kufizime në qasjen e tyre në tregun e BE-së, për shembull, mund të ndalohen të marrin pjesë në tenderë publikë, të përballen me kufizime në eksport-import dhe të pengohen në investime direkte.

Deri mĂ« tani, Franca Ă«shtĂ« i vetmi vend qĂ« ka kĂ«rkuar “vendosjen e menjĂ«hershme tĂ« masave kundĂ«rshtrĂ«nguese”, por sipas njĂ« diplomati tĂ« BE-sĂ«, ka njĂ« shumicĂ« tĂ« cilĂ«suar nĂ« favor tĂ« kĂ«tij instrumenti nĂ«se nuk arrihet njĂ« marrĂ«veshje. /Ad.Ab./

 

The post ANALIZË – Pa njĂ« marrĂ«veshje tĂ« garantuar tregtare BE-SHBA, Europa mban tĂ« hapur “kundĂ«rpĂ«rgjigjen” appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

POLONI – Siemoniak: NĂ« fuqi kontrollet kufitare me GjermaninĂ« dhe LituaninĂ«

VARSHAVË, 24 korrik /ATSH-DPA/ – Polonia planifikon tĂ« zgjatĂ« kontrollet nĂ« kufijtĂ« e saj me GjermaninĂ« dhe LituaninĂ«, deklaroi sot anĂ«tari i kabinetit Tomasz Siemoniak.

Sipas rregullave tĂ« zonĂ«s Shengen, kĂ«to kontrolle kufitare, tĂ« cilat filluan mĂ« 7 korrik, duhet tĂ« pĂ«rfundojnĂ« pas 30 ditĂ«sh, u shpreh Siemoniak pĂ«r televizionin “TVN24”.

“Ato me siguri do tĂ« zgjaten”,  shtoi ai.

Siemoniak ka qenĂ« ministĂ«r i BrendshĂ«m qĂ« nga maji 2024, por do tĂ« zĂ«vendĂ«sohet nga Marcin KierwiƄski si pjesĂ« e njĂ« riformatimi tĂ« madh tĂ« kabinetit qeveritar. Ai do tĂ« vazhdojĂ« tĂ« jetĂ« koordinator i shĂ«rbimeve speciale dhe pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r çështjet e migracionit tĂ« parregullt.

Në dy javët e para të zbatimit të masave, roja kufitare polake tha se kishte kthyer mbrapsht 100 persona që përpiqeshin të hynin në vend në mënyrë të parregullt nga Gjermania ose Lituania.

Që nga 7 korriku, janë kryer kontrolle të rastësishme ndaj rreth 280,000 personave dhe 134,200 automjeteve, shkroi roja kufitare në platformën X të mërkurën.

Në intervistën televizive, Siemoniak akuzoi Rusinë dhe Bjellorusinë se po përdorin migracionin si armë në kuadër të një sulmi hibrid ndaj Polonisë dhe Bashkimit Evropian.

“EmigrantĂ«t fluturojnĂ« drejt MoskĂ«s me viza ruse. MĂ« pas, transportohen me autobus drejt kufirit polak, ku autoritetet bjelloruse u tregojnĂ« se çfarĂ« duhet tĂ« bĂ«jnĂ«â€, tha ai. “Dhe pastaj ata pĂ«rpiqen tĂ« hyjnĂ« nĂ« Poloni”.

Polonia vendosi kontrollet si përgjigje ndaj kontrolleve të Gjermanisë, të cilat janë në fuqi që nga tetori 2023.

Qeveria në Varshavë ishte nën presion nga grupe të djathta vigilente, të cilat pretendonin se Gjermania po dërgonte refugjatë në Poloni. Këto grupe nisën patrullimet e tyre në kufi, me qëllim të identifikimit të emigrantëve të parregullt. /Ad.Ab./

 

The post POLONI – Siemoniak: NĂ« fuqi kontrollet kufitare me GjermaninĂ« dhe LituaninĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

FOKUS – Rekord shkarkimesh tĂ« oficerĂ«ve tĂ« policisĂ« nĂ« BM

LONDËR, 23 korrik /ATSH-DPA/ – NjĂ« numĂ«r rekord oficerĂ«sh të  policsĂ« janĂ« shkarkuar nga detyra nĂ« Angli dhe Uells gjatĂ« vitit tĂ« fundit, sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« reja nga Ministria e Brendshme britanike.

Të dhënat tregojnë se 426 oficerë u pushuan nga puna ose ju ndërprenë kontratat në 12 muajt deri në mars, një rritje prej 17% krahasuar me rekordin e mëparshëm prej 365 oficerësh dhe më shumë se dyfishi i numrit të shkarkimeve në vitin 2019-20, kur ishin vetëm 164 raste.

Në maj, qeveria forcoi rregullat për standardet e sjelljes, përfshirë lehtësimin e shkarkimit të atyre që dështojnë në kontrollin e të dhënave personale ose kryejnë shkelje të rënda disiplinore.

Gjatë së njëjtës periudhë 12-mujore, 4 806 oficerë u larguan vullnetarisht nga puna, shifra e dytë më e lartë që nga viti 2006, megjithëse pak më e ulët se rekordi prej 5 15 largimesh në vitin 2023-24.

Këto zhvillime ndodhin në një kohë kur forcat policore kanë paralajmëruar qeverinë se niveli i financimit nuk mjafton për të ruajtur trupën ekzistuese.

Në fund të marsit 2025, kishte 146 442 oficerë me kohë të plotë (FTE), një rënie prej pothuajse 1% nga rekordi prej 147 745 vitin e kaluar.

Metropolitan Police pati rënien më të madhe me 1 022 oficerë më pak ,një rënie prej 3%.

Planet për një rritje mesatare prej 2.3% në shpenzimet për polici u përballën me kritika të forta nga drejtuesit e policisë, të cilët paralajmëruan për një mungesë financimi që pritet të arrijë në 1,2 miliardë paund dhe që do të sjellë shkurtime të tjera.

“Do tĂ« humbim 10 000 oficerĂ« me pĂ«rvojĂ« nĂ« vit deri nĂ« fund tĂ« periudhĂ«s sĂ« rishikimit tĂ« buxhetit, pĂ«r shkak tĂ« pagave tĂ« ulĂ«ta dhe kushteve tĂ« papranueshme tĂ« punĂ«s”, tha Tiff Lynch, kryetare nĂ« detyrĂ« e FederatĂ«s sĂ« PolicisĂ«, tha:“

Gavin Stephens, kryetar i Këshillit Kombëtar të Shefave të Policisë, shtoi se fondet e lëvrura janë larg nga çfarë nevojitet për të zbatuar planet e qeverisë dhe për të ruajtur stafin aktual.

Qeveria është zotuar të rekrutojë 13 000 oficerë patrullimi deri në vitin 2029, me 3000 rekrutime të reja që pritet të jenë aktive deri në pranverën e ardhshme.

Ndërkohë, numri i rekrutimeve të reja ra me 17%, në 7 874 rekrutë (pa përfshirë transferimet), nga 9,492 një vit më parë. Kjo ndjek një rënie dramatike prej 42% në vitin 2022-23, kur ishin rekrutuar 16 355 oficerë.

Reagime politike

KonservatorĂ«t e quajtĂ«n rĂ«nien e numrit tĂ« policĂ«ve njĂ« “goditje shkatĂ«rruese” pĂ«r komunitetet qĂ« pĂ«rballen me krime dhe sjellje antisociale nĂ« rritje.

Shifrat përfshijnë tre muajt e fundit të qeverisë konservatore dhe nëntë muajt e parë të laburistëve në pushtet.

Chris Philp, ish-sekretar hije pĂ«r çështjet e brendshme nga radhĂ«t e konservatorĂ«ve, akuzoi laburistĂ«t duke thĂ«nĂ« se “ata kanĂ« zhgĂ«njyer policinĂ« dhe publikun. KanĂ« rritur ndjeshĂ«m taksat, kanĂ« shpĂ«rdoruar paratĂ« dhe tani po pakĂ«sojnĂ« numrin e policĂ«ve. Publiku Ă«shtĂ« mĂ« pak i sigurt pĂ«r shkak tĂ« paaftĂ«sisĂ« sĂ« tyre.”

Një zëdhënës i Ministrisë së Brendshme deklaroi se qeveria është e përkushtuar për të rikthyer policimin në lagje dhe se deri në mars 2026 do të ketë 3 000 oficerë dhe punonjës policie shtesë në komunitet, falë një investimi prej 200 milionë paundësh.

“Numri i oficerĂ«ve ka qenĂ« i qĂ«ndrueshĂ«m qĂ« nga korriku i kaluar, pavarĂ«sisht rĂ«nies mes marsit dhe qershorit 2024. MegjithatĂ«, rritja premtuese nĂ« policimin nĂ« lagje tregon se po shohim mĂ« shumĂ« oficerĂ« nĂ« rrugĂ«t tona”, shtoi zĂ«dhĂ«nĂ«si.  /Ad.Ab./

 

The post FOKUS – Rekord shkarkimesh tĂ« oficerĂ«ve tĂ« policisĂ« nĂ« BM appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

BM – Kryebashkiaku i LondrĂ«s kĂ«rkon njohjen e menjĂ«hershme tĂ« shtetit palestinez

LONDËR, 23 korrik /ATSH-DPA/ – Kryetari i bashkisĂ« sĂ« LondrĂ«s, Sadiq Khan, ka shtuar presionin ndaj qeverisĂ« britanike nĂ« lidhje me Izraelin, duke kĂ«rkuar nga ministrat qĂ« tĂ« “njohin menjĂ«herĂ« shtetin palestinez”.

Khan deklaroi se Britania e Madhe “duhet tĂ« bĂ«jĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r pĂ«r tĂ« ushtruar presion ndaj qeverisĂ« izraelite qĂ« tĂ« ndalĂ« kĂ«tĂ« vrasje tĂ« tmerrshme e tĂ« pakuptimtĂ«â€, ndĂ«rsa organizatat humanitare paralajmĂ«rojnĂ« pĂ«r uri masive nĂ« Rripin e GazĂ«s.

NĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« publikuar sot  nĂ« platformĂ«n X, Khan, qĂ« vjen nga Partia Laburiste, pĂ«rmendi “fĂ«mijĂ« tĂ« uritur qĂ« kĂ«rkojnĂ« ushqim mes rrĂ«nojave” dhe “anĂ«tarĂ« familjesh qĂ« vriten nga ushtarĂ« izraelitĂ« ndĂ«rsa kĂ«rkojnĂ« ndihma ushqimore”.

“Komuniteti ndĂ«rkombĂ«tar,  pĂ«rfshirĂ« qeverinĂ« tonĂ«, duhet tĂ« bĂ«jĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r pĂ«r tĂ« ushtruar presion mbi qeverinĂ« izraelite qĂ« tĂ« ndalojĂ« kĂ«tĂ« vrasje tĂ« pakuptimtĂ« dhe tĂ« lejojĂ« ndihmat jetike tĂ« hyjnĂ« nĂ« Gaza”, shtoi ai.

“Britania duhet tĂ« njohĂ« menjĂ«herĂ« shtetin palestinez. Nuk mund tĂ« ketĂ« zgjidhje me dy shtete nĂ«se nuk ka mĂ« njĂ« shtet tĂ« quajtur PalestinĂ«â€, tha Khan.

Kryepeshkopi i York-ut, Stephen Cottrell, figura mĂ« e lartĂ« aktualisht nĂ« KishĂ«n Anglikane, e quajti dhunĂ«n, urinĂ« dhe çnjerĂ«zimin ndaj popullsisĂ« sĂ« GazĂ«s nga qeveria izraelite si “tĂ« mbrapshtĂ« dhe tĂ« pajustifikueshme”.

“Sanksionet, vonesat dhe fragmentimi nga ana e qeverisĂ« izraelite nĂ«n njĂ« rrethim tĂ« plotĂ« kanĂ« krijuar kaos, uri dhe vdekje”, tha ai.

“NĂ« emĂ«r tĂ« Zotit, ngre zĂ«rin kundĂ«r kĂ«tij sulmi barbar ndaj jetĂ«s dhe dinjitetit njerĂ«zor. ËshtĂ« njĂ« njollĂ« pĂ«r ndĂ«rgjegjen e bashkĂ«sisĂ« ndĂ«rkombĂ«tare dhe njĂ« shkelje e rĂ«ndĂ« e ligjit humanitar ndĂ«rkombĂ«tar,” tha ai.

Ai përsëriti thirrjen për një armëpushim të menjëhershëm dhe të përhershëm, lirimin e të gjithë pengjeve, dhe refuzoi çdo politikë që mund të çonte në spastrimin etnik të popullsisë palestineze nga Gaza. /Ad.Ab./

The post BM – Kryebashkiaku i LondrĂ«s kĂ«rkon njohjen e menjĂ«hershme tĂ« shtetit palestinez appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TURQI -Përfundojnë bisedimet ruso-ukrainase në Stamboll

MOSKË, 23 korrik/ATSH-DPA/ – NegociatorĂ«t nga Moska dhe Kievi u takuan sot pĂ«r bisedime nĂ« Turqi, nĂ« sfondin e luftĂ«s sĂ« RusisĂ« kundĂ«r UkrainĂ«s.

Sipas agjencisĂ« shtetĂ«rore ruse TASS, takimi nĂ« Pallatin Çıragan nĂ« Stamboll pĂ«rfundoi pas mĂ« pak se njĂ« ore. Fillimisht nuk pati informacione pĂ«r rezultate konkrete.

Pritshmëritë ishin të ulëta. Të dyja palët ndërluftuese kishin deklaruar më herët se një përparim drejt një zgjidhjeje paqësore ishte i pamundur, pasi qëndrimet e tyre ishin shumë të largëta.

Lufta e nisur nga Rusia ka zgjatur tashmë më shumë se tre vjet.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky e kishte njoftuar takimin më herët këtë javë, por i kishte zbutur pritshmëritë. Ai tha se prioritet i Kievit ishte zgjerimi i shkëmbimeve të të burgosurve dhe kthimi i fëmijëve të rrëmbyer nga Rusia nga territoret e pushtuara.

Moska dhe Kievi rifilluan bisedimet direkte në maj për herë të parë që nga viti 2022. /Ad.Ab./

The post TURQI -Përfundojnë bisedimet ruso-ukrainase në Stamboll appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

GJERMANI – Merz dhe Macron theksojnĂ« partneritetin franko-gjerman nĂ« takimin mes tyre

BERLIN, 23 korrik /ATSH-DPA/ – Kancelari gjerman Friedrich Merz dhe presidenti francez Emmanuel Macron theksuan rĂ«ndĂ«sinĂ« e partneritetit franko-gjerman nĂ« kohĂ« sfidash politike globale.

“Ne mbĂ«shtetemi nĂ« themelet e njĂ« miqĂ«sie tĂ« ngushtĂ« franko-gjermane qĂ« Ă«shtĂ« zhvilluar gjatĂ« dekadave. Dhe tĂ« dy ndiejmĂ« njĂ« detyrim tĂ« madh pĂ«r tĂ« vazhduar punĂ«n nĂ« kĂ«tĂ« drejtim nĂ« vitet qĂ« vijnĂ«,” tha Merz nĂ« fillim tĂ« vizitĂ«s sĂ« punĂ«s sĂ« Macron nĂ« Berlin sot nĂ« mbrĂ«mje.

Merz theksoi se marrëdhëniet franko-gjermane kanë rëndësi të veçantë edhe për të personalisht, duke përshëndetur mysafirin e tij në gjuhën frënge.

Ai shtoi se më shumë se gjysma e kabinetit të tij tashmë ka bërë vizita inauguruese në Francë që nga marrja e detyrës nga qeveria në fillim të majit.

Merz tha se ata do të diskutonin për politikën aktuale tregtare, përfshirë edhe mosmarrëveshjet mbi tarifat me Shtetet e Bashkuara, të Amerikës si dhe çështje të politikës së jashtme dhe të sigurisë.

Duke folur për çështjen e tarifave, Macron theksoi se ata kanë qenë në komunikim të vazhdueshëm gjatë ditëve të fundit për të koordinuar një përgjigje ndaj ofensivës së tarifave të presidentit amerikan Donald Trump.

“Italia dhe Komisioni Evropian janĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« kĂ«tĂ« çëshjtje. Ata ndajnĂ« dĂ«shirĂ«n pĂ«r tĂ« ofruar stabilitet dhe pĂ«r tĂ« pasur tarifa sa mĂ« tĂ« ulĂ«ta”, tha Macron, duke shtuar se nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« duan tĂ« respektohen si partnerĂ«.

Macron vuri në dukje gjithashtu miqësinë personale mes tij dhe Merzit, si dhe mes dy vendeve.

“MarrĂ«dhĂ«niet franko-gjermane dhe vullneti i pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« avancuar agjendat dypalĂ«she dhe evropiane janĂ« thelbĂ«sore” ,tha presidenti francez. “Vielen Dank, Friedrich,” pĂ«rfundoi ai deklaratĂ«n e tij, qĂ« nĂ« gjermanisht do tĂ« thotĂ« “Faleminderit shumĂ«, Friedrich”.

Kjo ishte vizita e parë e  presidentit Macron në Gjermani që kur qeveria e Merzit mori detyrën më 6 maj. /Ad.Ab./

The post GJERMANI – Merz dhe Macron theksojnĂ« partneritetin franko-gjerman nĂ« takimin mes tyre appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

“NATURE” – Google nxjerr njĂ« mjet tĂ« IA-sĂ« qĂ« plotĂ«son fjalĂ«t e munguara nĂ« mbishkrimet romake

NOTINGHEM, 23 korrik /ATSH/ – PĂ«rveç higjienĂ«s, mjekĂ«sisĂ«, arsimit, verĂ«s, rendit publik, ujitjes, rrugĂ«ve, sistemit tĂ« ujit tĂ« pijshĂ«m dhe shĂ«ndetit publik, romakĂ«t prodhuan gjithashtu njĂ« numĂ«r tĂ« madh mbishkrimesh, shkruhet sot nĂ« gazetĂ«n “The Guardian”, duke ju refeuar njĂ« botimi nĂ« revisten “Nature”.

TĂ« kuptuarit e kĂ«tyre teksteve tĂ« lashta Ă«shtĂ« njĂ« sfidĂ« pĂ«r studiuesit, por njĂ« mjet i ri i inteligjencĂ«s artificiale nga “Google DeepMind” synon ta lehtĂ«sojĂ« kĂ«tĂ« proces.

I quajtur “Aeneas”, sipas heroit mitik trojan,  programi parashikon se ku dhe kur janĂ« bĂ«rĂ« mbishkrimet dhe jep sugjerime pĂ«r fjalĂ«t qĂ« mungojnĂ«.

Historianët që e testuan thanë se ky mjet u transformoi punën, duke i ndihmuar të identifikonin mbishkrime të ngjashme me ato që po studionin,  një hap kyç për vendosjen e tyre në kontekst ,  dhe duke sugjeruar fjalë për të plotësuar boshllëqet në artefaktet e dëmtuara nga koha.

“Aeneas ndihmon historianĂ«t tĂ« interpretojnĂ«, atribuojnĂ« dhe rikonstruktojnĂ« tekstet e fragmentuara latine”, tha dr. Thea Sommerschield nga Universiteti i Nottingham. “Ky ishte qĂ«llimi madhor qĂ« vendosĂ«m tĂ« realizonim”.

Mbishkrimet janë ndër burimet më të rëndësishme për jetën në botën antike, që nga dekretet e perandorëve, grafitet politike, poezitë e dashurisë, regjistrat tregtarë dhe deri te epitafet në varre. Studiuesit vlerësojnë se çdo vit zbulohen rreth 1 500 mbishkrime të reja.

“Sipas tyre, janĂ« vetĂ« njerĂ«zit e lashtĂ« qĂ« flasin,nga tĂ« gjitha shtresat shoqĂ«rore”, tha Sommerschield. “Nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m historia e shkruar nga fitimtarĂ«t”.

“Por problemi qĂ«ndron nĂ« faktin se kĂ«to tekste janĂ« shpesh tĂ« copĂ«zuara ose aq tĂ« dĂ«mtuara nga koha sa qĂ« pjesĂ« tĂ« tyre janĂ« tĂ« palexueshme. ShumĂ« objekte me mbishkrime janĂ« shpĂ«rndarĂ« ndĂ«r vite dhe origjina e tyre Ă«shtĂ« e pasigurt”, shtoi ai

Ekipi i Google, i udhëhequr nga Yannis Assael, bashkëpunoi me historianë për të krijuar një mjet të Inteligjencës artificiale që ndihmon në kërkime. Programi u trajnua me një bazë të dhënash prej afro 200 000 mbishkrimesh të njohura, me gjithsej 16 milionë karaktere.

“Aeneas” merr tekstin, dhe nĂ« disa raste imazhet,  nga mbishkrimi qĂ« po studiohet dhe e krahason me mbishkrimet ekzistuese nga shekulli i 7 p.e.s. deri nĂ« shekullin e 8-tĂ« e.s. Inteligjenca Artificiale nuk kĂ«rkon vetĂ«m fjalĂ« tĂ« ngjashme, por lidh mbishkrime pĂ«rmes lidhjeve historike mĂ« tĂ« thella.

Duke u bazuar nĂ« trajnimin me kĂ«tĂ« koleksion tĂ« pasur, “Aeneas” mund tĂ« caktojĂ« njĂ« tekst studimi nĂ« njĂ« nga 62 provincat romake dhe tĂ« parashikojĂ« kohĂ«n kur Ă«shtĂ« shkruar me njĂ« saktĂ«si brenda 13 vitesh. Gjithashtu sugjeron fjalĂ« pĂ«r tĂ« plotĂ«suar boshllĂ«qet, megjithĂ«se kjo veçori Ă«shtĂ« testuar vetĂ«m me tekste tĂ« njohura ku disa fjalĂ« janĂ« fshehur qĂ«llimisht.

NĂ« njĂ« test, “Aeneas” analizoi mbishkrimin madhĂ«shtor Res Gestae Divi Augusti tĂ« gdhendur nĂ« monumente tĂ« ndryshme tĂ« PerandorisĂ« Romake, qĂ« pĂ«rshkruan arritjet e perandorit August. Inteligjenca artificiale sugjeroi dy periudha tĂ« mundshme pĂ«r tekstin,  dekada e parĂ« para erĂ«s sonĂ« ose periudha 10-20 e.s, pikĂ«risht si debatet mes historianĂ«ve.

NĂ« njĂ« rast tjetĂ«r, “Aeneas” analizoi mbishkrimet mbi njĂ« altar votiv nĂ« Mogontiacum (Mainz, Gjermani) dhe zbuloi pĂ«rmes ngjashmĂ«rive tĂ« hollĂ«sishme gjuhĂ«sore se ai ishte ndikuar nga njĂ« altar mĂ« i vjetĂ«r nĂ« tĂ« njĂ«jtin rajon. “Ishin momente mahnitĂ«se pĂ«r ne,” tha Sommerschield.

Detajet janĂ« botuar nĂ« revistĂ«n “Nature”, dhe “Aeneas” Ă«shtĂ« tashmĂ« i disponueshĂ«m  online pĂ«r studiuesit.

NĂ« njĂ« bashkĂ«punim, 23 historianĂ« pĂ«rdorĂ«n “Aeneas” pĂ«r tĂ« analizuar mbishkrime latine dhe nĂ« 90% tĂ« rasteve, konteksti i ofruar nga inteligenca artificiale u konsiderua i dobishĂ«m.

“Ky mjet ka potencial tĂ« jetĂ« transformues”, tha Mary Beard, profesore e klasikes nĂ« Universitetin e Kembrixhit.

Profesor Jonathan Prag nga Universiteti i Oksfordit shtoi se Aeneas mund tĂ« pĂ«rdoret pĂ«r tĂ« rianalizuar mbishkrimet ekzistuese pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar interpretimin. “MĂ« parĂ«, kjo kĂ«rkonte njĂ« njohuri tĂ« jashtĂ«zakonshme personale ose njĂ« bibliotekĂ« gjigante,” tha ai. “Por sigurisht, duhet ta pĂ«rdorĂ«sh atĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« kritike”. /Ad.Ab./

 

The post “NATURE” – Google nxjerr njĂ« mjet tĂ« IA-sĂ« qĂ« plotĂ«son fjalĂ«t e munguara nĂ« mbishkrimet romake appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

FOKUS – DronĂ« tĂ« prodhimit kinez janĂ« pĂ«rdorur nga ana e RusisĂ« nĂ« UkrainĂ«

KIEV, 23 korrik /ATSH/ – NjĂ« dron “mashtrues” rus, i pĂ«rbĂ«rĂ« tĂ«rĂ«sisht nga pjesĂ« kineze, zbulon bashkĂ«punimin nĂ« rritje mes Pekinit dhe MoskĂ«s, sipas gazetes “The Telegraph”.

ËshtĂ« zbuluar se njĂ« dron i ri “mashtrues” rus, i pĂ«rdorur pĂ«r tĂ« depĂ«rtuar nĂ« mbrojtjen ajrore tĂ« UkrainĂ«s, Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar tĂ«rĂ«sisht nga pjesĂ« kineze, njĂ« zhvillim i rĂ«ndĂ«sishĂ«m qĂ« shĂ«non  pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« qĂ« Rusia pĂ«rdor armĂ« tĂ« prodhuara vetĂ«m me komponentĂ« nga Kina.

Ky zbulim u bë nga shërbimet sekrete ukrainase, të cilat arritën të kapin dhe çmontojnë dy dronë të tillë të rinj pa pilot (UAV).

Droni CBTS.611000 përdoret kryesisht për zbulim dhe si mjet mashtrues, por gjithashtu mund të mbajë një lëndë shpërthyese deri në 15 kg.

Gati gjysma e pjesĂ«ve tĂ« njĂ«rit prej dronĂ«ve ishin prodhuar nga kompania kineze “CUAV Technology”, me seli nĂ« provincĂ«n Guangdong, e cila reklamohet si ofrues i zgjidhjeve me burim tĂ« hapur pĂ«r dronĂ«t. KomponentĂ«t pĂ«rfshinin, kontrolluesin e fluturimit me autopilot, module navigimi dhe antena, sensorin e shpejtĂ«sisĂ« sĂ« ajrit, si dhe njĂ« tub “pitot” (sensor pĂ«r matjen e shpejtĂ«sisĂ« sĂ« erĂ«s).

PavarĂ«sisht se “CUAV Technology” nĂ« vitin 2022 kishte njoftuar ndalimin e eksporteve tĂ« produkteve tĂ« saj drejt RusisĂ« dhe UkrainĂ«s pĂ«r tĂ« parandaluar pĂ«rdorimin ushtarak, kĂ«to pajisje po shfaqen sĂ«rish nĂ« armatimin rus.

Sipas inteligjencĂ«s ukrainase, pĂ«rveç”CUAV Technology”,  nĂ« dron u gjetĂ«n njĂ« motor dhe njĂ« modul ndezjeje elektronike nga “Mile Haoxiang Technology”, njĂ« kamerĂ« “FPV” nga “Foxeer Technology”, dhe njĂ« kopje kineze e modulit australian tĂ« transmetimit tĂ« tĂ« dhĂ«nave RFD900X nga RFDesign, i aftĂ« tĂ« transmetojĂ« tĂ« dhĂ«na deri nĂ« 40 km largĂ«si.

“Ky sistem krijon njĂ« kanal transmetimi tĂ« tĂ« dhĂ«nave nga UAV nĂ« stacionin tokĂ«sor apo mes UAV-ve, duke pĂ«rmirĂ«suar ndjeshĂ«m aftĂ«sinĂ« e tyre pĂ«r zbulim”, njoftoi  burimi  shĂ«rbimeve secrete tĂ« UkrainĂ«s.

Ajo ka vlerësuar më parë se 80% e elektronikës në dronët rusë është me origjinë nga Kina, një pretendim që është mbështetur edhe nga Departamenti i Shtetit i SHBA-së.

Ndërkohë , Kina ka mohuar vazhdimisht se furnizon me armë vdekjeprurëse ndonjë palë në konflikt dhe këmbëngul se kontrollon me rigorozitet eksportin e produkteve me përdorim të dyfishtë (civil dhe ushtarak).

NĂ« njĂ« postim nĂ« “Telegram”, shĂ«rbimet secrete  ukrainase thanĂ« se dronĂ«t kanĂ« formĂ« delta, tĂ« ngjashme me dronĂ«t Shahed-136 iranianĂ«, tĂ« cilĂ«t Rusia i pĂ«rdor me emrin Geran-2, por qĂ« janĂ« mĂ« tĂ« vegjĂ«l nĂ« pĂ«rmasa.

Më herët këtë muaj, pamje të një Geran-2 të dëmtuar zbuluan gjithashtu se pjesë të tij ishin prodhuar nga një kompani mekanike në provincën Suzhou në Kinë.

Ky rast nënvizon rritjen e ndihmës teknologjike dhe indirekte që Rusia mund të jetë duke marrë nga Kina, pavarësisht deklaratave publike për neutralitet. /Ad.Ab./

 

The post FOKUS – DronĂ« tĂ« prodhimit kinez janĂ« pĂ«rdorur nga ana e RusisĂ« nĂ« UkrainĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TOKIO – Von der Leyen: BE-ja dhe Japonia do tĂ« bashkĂ«punojnĂ« mĂ« ngushtĂ« pĂ«r politikat tregtare

TOKIO, 23 korrik /ATSH/ – Bashkimi Evropian dhe Japonia do tĂ« bashkĂ«punojnĂ« mĂ« ngushtĂ« pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar shtrĂ«ngimin ekonomik dhe pĂ«r tĂ« adresuar praktikat e padrejta tregtare, tha sot pĂ«r gazetarĂ«t presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, sipas Reuters.

Deklaratat e von der Leyen vijnë pas një samiti BE-Japoni me kryeministrin japonez Shigeru Ishiba, në një kohë kur BE-ja po has vështirësi në përfundimin e një marrëveshjeje tregtare me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vetëm një ditë para takimeve të mundshme sfiduese me udhëheqësit kinezë.

Ndërkohë, Japonia arriti  dje një marrëveshje tregtare me SHBA-në, e cila ul tarifat për importet e makinave në këmbim të investimeve dhe huave drejt SHBA-së.

Von der Leyen tha se BE-ja dhe Japonia do të synojnë forcimin e sigurisë ekonomike.

“Do tĂ« punojmĂ« mĂ« ngushtĂ« pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar shtrĂ«ngimin ekonomik dhe pĂ«r tĂ« adresuar praktikat e padrejta tregtare”, tha ajo. “Ne besojmĂ« nĂ« konkurrencĂ«n globale dhe ajo duhet tĂ« sjellĂ« pĂ«rfitime pĂ«r tĂ« gjithĂ«â€, shtoi von de Leyen.

Nga ana e tij, Ishiba u tha gazetarëve se BE-ja dhe Japonia do të punojnë për të ruajtur dhe forcuar një rend ekonomik të lirë, të drejtë dhe të bazuar në rregulla.

Ai shtoi se BE-ja dhe Japonia kanë rënë dakord të punojnë për forcimin e industrisë së mbrojtjes dhe të nisin bisedimet për një marrëveshje sigurie informacioni.

“NĂ« fushĂ«n e sigurisĂ«, ramĂ« dakord tĂ« bashkĂ«punojmĂ« pĂ«r tĂ« nisur njĂ« dialog mbi industrinĂ« e mbrojtjes me qĂ«llim forcimin e bazĂ«s industriale tĂ« mbrojtjes, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rparĂ«si pĂ«r tĂ« dyja palĂ«t, dhe pĂ«r tĂ« filluar negociatat zyrtare pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje sigurie informacioni midis JaponisĂ« dhe BE-sĂ«â€, tha Ishiba. /Ad.Ab/

The post TOKIO – Von der Leyen: BE-ja dhe Japonia do tĂ« bashkĂ«punojnĂ« mĂ« ngushtĂ« pĂ«r politikat tregtare appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

GJERMANI – Merz pret Macron-in pĂ«r darkĂ« nĂ« Berlin

BERLIN, 23 korrik /ATSH -DPA/ – Kancelari gjerman Friedrich Merz do tĂ« presĂ« sot nĂ« mbrĂ«mje presidentin francez Emmanuel Macron pĂ«r njĂ« takim pune dhe darkĂ« nĂ« Berlin.

Kjo do të jetë vizita e parë e Macron-it në Gjermani që kur qeveria e Merz-it mori detyrën më 6 maj.

VetĂ«m njĂ« ditĂ« pas zgjedhjes sĂ« tij, Merz udhĂ«toi nĂ« Paris pĂ«r tĂ« sinjalizuar njĂ« “fillim tĂ« ri” nĂ« marrĂ«dhĂ«niet franko-gjermane, tĂ« cilat ishin ftohur ndjeshĂ«m gjatĂ« mandatit tĂ« ish-kancelarit Olaf Scholz.

Tani, tĂ« dy liderĂ«t synojnĂ« tĂ« thellojnĂ« bashkĂ«punimin “nĂ« tĂ« gjitha nivelet”.

Temat kryesore tĂ« diskutimit pĂ«rfshijnĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« forcuar pavarĂ«sinĂ« e EvropĂ«s nga Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s dhe diskutimet pĂ«r njĂ« mburojĂ« bĂ«rthamore evropiane, njĂ« koncept qĂ« ish – kancelari Scholz, thuhet se e kishte kundĂ«rshtuar me skepticizĂ«m tĂ« madh.

Megjithatë, mes dy vendeve ekzistojnë ende mospajtime të rëndësishme. Parisi po insiston për  një borxh të përbashkët evropian me qëllim forcuimin e industrinë së mbrojtjes, një propozim që Berlini e refuzon.

Franca gjithashtu mbështet përdorimin e energjisë bërthamore, ndërsa Gjermania e ka ndërprerë plotësisht atë.

Mospajtime ka edhe në zhvillimin e përbashkët të armëve. Në projektin FCAS, sistemi ajror i luftës i zhvilluar bashkë me Spanjën, të dy vendet ende kanë qëndrime të ndryshme mbi përfshirjen përkatëse në projekt.

Nga këndvështrimi francez, qëllimi i darkës së sotme është përgatitja për mbledhjen e Këshillit ministro-shtetëror franko-gjerman, që do të mbahet në Francë në fund të gushtit.

Në fokus do të jenë konkurrueshmëria evropiane, siguria dhe mbrojtja, si dhe reformat ekonomike dhe sociale.

Darka do të zhvillohet në Villa Borsig, një rezidencë buzë liqenit Tegel, që dikur i përkiste familjes industriale Borsig dhe që sot shërben si shtëpi pritjeje e Ministrisë së Jashtme gjermane. /Ad.Ab./

Bottom of Form

 

The post GJERMANI – Merz pret Macron-in pĂ«r darkĂ« nĂ« Berlin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

SIRI – MĂ« shumĂ« se 1 400 tĂ« vrarĂ« gjatĂ« dhunĂ«s sĂ« marsit nĂ« vend

DAMASK, 22 korrik /ATSH-DPA/ – NjĂ« komision hetimor sirian konfirmoi sot se 1 426 persona, kryesisht civilĂ«, pĂ«rfshirĂ« shumĂ« anĂ«tarĂ« tĂ« komunitetit alavi,  janĂ« vrarĂ« gjatĂ« njĂ« vale dhune nĂ« provincat bregdetare tĂ« vendit, mes datave 6 dhe 9 mars.

Sipas zëdhënësit të komisionit, Yasser al-Farhan, përplasjet filluan kur njësi të grupeve të armatosura të lidhura me diktatorin e rrëzuar Bashar al-Asad ndërmorën sulme të koordinuara kundër forcave qeveritare në Latakia, Tartus dhe Hama, duke vrarë 238 ushtarë dhe pjesëtarë të forcave të sigurisë.

Ndër viktimat ishin edhe 90 gra, shumica prej tyre civile të paarmatosura, tha komisioni në një konference  shtypi në Damask.

Sulmuesit u përshkruan si grupe të organizuara dhe të paligjshme, besnike ndaj regjimit të përmbysur të Asadit, që tani veprojnë në mënyrë të pavarur dhe kundërshtojnë autoritetet në këtë fazë tranzicioni .

“KĂ«to grupe ndĂ«rmorĂ«n sulme nĂ« shkallĂ« tĂ« gjerĂ« kundĂ«r objektivave ushtarake dhe tĂ« sigurisĂ«, bllokuan rrugĂ« dhe pĂ«rdorĂ«n armĂ« tĂ« rĂ«nda ”, tha al-Farhan.

Qeveria e re ndërmori një operacion ushtarak për të shtypur dhunën.

Vëzhguesi sirian për të Drejtat e Njeriut, një organizatë me bazë në Britani, vlerësoi në atë kohë se mbi 1 600 persona, kryesisht nga pakica alavite, ishin vrarë gjaë trazirave.

Më shumë se gjashtë muaj pas rrëzimit të ish presidentit Asad nga një aleancë rebele e udhëhequr nga elemente islamikë, dhuna vazhdon të tronditë edhe jugun e Sirisë, ku forcat  druze të milicisë po përplasen me grupe fisnore sunite beduine të mbështetura nga Damasku.

Megjithëse Presidenti Ahmad al-Sharaa është zotuar të mbrojë pakicat, kritikët e akuzojnë qeverinë e tij për arrestime simbolike dhe mungesë përgjegjësie. /Ad.Ab./

Bottom of Form

 

The post SIRI – MĂ« shumĂ« se 1 400 tĂ« vrarĂ« gjatĂ« dhunĂ«s sĂ« marsit nĂ« vend appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

SHBA – Uashingtoni kĂ«rkon zgjatje tĂ« negociatave tregtare me KinĂ«n

UASHINGTON, 22 korrik /ATSH – DPA/ – Shtetet e Bashkuara duan tĂ« diskutojnĂ« njĂ« zgjatje tĂ« afatit pĂ«r mosmarrĂ«veshjen tarifore me KinĂ«n, deklaroi sot sekretari amerikan i Thesarit, Scott Bessent.

“Do tĂ« jem nĂ« Stokholm tĂ« hĂ«nĂ«n dhe tĂ« martĂ«n me homologĂ«t e mi kinezĂ« dhe do tĂ« punojmĂ« pĂ«r atĂ« qĂ« ka shumĂ« gjasa tĂ« jetĂ« njĂ« zgjatje. Mendoj se tregtia Ă«shtĂ« nĂ« njĂ« pozicion shumĂ« tĂ« mirĂ« me KinĂ«n”, tha Bessent nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r transmetuesin amerikan “Fox Business”.

Afati aktual pritet të skadojë më 12 gusht, pasi tarifat ishin reduktuar për 90 ditë për të lejuar zhvillimin e negociatave mes dy vendeve.

Presidenti amerikan Donald Trump ka rritur në disa hapa tarifat ndëshkuese ndaj importeve kineze në SHBA deri në 145%. Pekini, nga ana tjetër, u kundërpërgjigj me tarifa të veta prej 125% dhe vendosi kontrolle eksporti për mineralet e rralla me rëndësi industriale dhe magnetët e prodhuar prej tyre.

NjĂ«kohĂ«sisht, Bessent rikonfirmoi afatin e mĂ«parshĂ«m tĂ« 1 gushtit pĂ«r konfliktin tarifor me vendet e tjera, duke deklaruar se SHBA-ja planifikon tĂ« vendosĂ« tarifa me nivele tĂ« ndryshme pĂ«r importet nga kĂ«to vende. “Ky afat Ă«shtĂ« mjaft i prerĂ«â€, tha Bessent.

I pyetur nëse kjo vlen edhe për BE-në, ai konfirmoi se afati zbatohet për të gjitha vendet.

Komisioni Evropian ka qenë duke negociuar me Uashingtonin për çështjen e tarifave prej disa kohësh. Trump kishte paralajmëruar tarifa prej 30% për importet e produkteve nga BE duke filluar nga 1 gushti.

Në rast se SHBA zbaton nivelin e ri të tarifave, BE-ja planifikon të kundërpërgjigjet me tarifa të tjera. /Ad.Ab./

 

The post SHBA – Uashingtoni kĂ«rkon zgjatje tĂ« negociatave tregtare me KinĂ«n appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

❌