TIRANĂ, 22 korrik/ATSH/ Ekspozita lĂ«vizĂ«se âYour Lens. Your Story. Our Europe!â mbĂ«rriti sot nĂ« ShtĂ«pinĂ« e EuropĂ«s nĂ« TiranĂ«, pas ndalesave nĂ« Beograd, PodgoricĂ« dhe Shkup.
E konceptuar nga programi WeBalkans, i financuar nga BE, ekspozita sjell 18 fotografi nga të rinj të talentuar nga i gjithë rajoni, duke përdorur sportin për të nxjerrë në pah qëndrueshmërinë, përfshirjen dhe vlerat e përbashkëta që lidhin Ballkanin Perëndimor me Bashkimin Evropian.
âMe fotografitĂ« e tyre, tĂ« rinjtĂ« nga ShqipĂ«ria dhe rajoni tregojnĂ« llojin e EvropĂ«s qĂ« ata duan, dhe rrĂ«fejnĂ« diçka me tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« fuqishme: idenĂ« se Evropa nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m hapĂ«sirĂ« gjeografike, por njĂ« bashkĂ«si vlerashâ, u shpreh Ambasadori i BE-sĂ«, Silvio Gonzato.
Ekspozita Ă«shtĂ« e hapur pĂ«r publikun pĂ«r tâu vizituar nĂ« ShtĂ«pinĂ« e EuropĂ«s deri mĂ« 29 korrik.
TIRANĂ, 22 korrik/ATSH/ Biblioteka KombĂ«tare bĂ«ri tĂ« ditur se ekspozita e saj titulluar âKujtesa e Mesdheutâ, do tĂ« qĂ«ndrojĂ« e hapur edhe njĂ« javĂ« mĂ« shumĂ« se afati fillestar.
Duke parĂ« interesin e shtuar tĂ« grupeve tĂ« vizitorĂ«ve, vendas e tĂ« huaj, BK vendosi ta lĂ«rĂ« tĂ« hapur edhe pĂ«r 1 javĂ«. Deri mĂ« tani ekspozita âKujtesa e Mesdheutâ Ă«shtĂ« parĂ« nga 2600 vizitorĂ«, nĂ« njĂ« muaj, 9 mijĂ« prej tĂ« cilĂ«ve janĂ« tĂ« huaj.
âKujtesa e Mesdheut â nga antikiteti nĂ« kohĂ«t moderneâ, njĂ« udhĂ«tim mbresĂ«lĂ«nĂ«s nĂ«pĂ«r fondin e pasur tĂ« BibliotekĂ«s KombĂ«tare, i paraqet publikut mbi 700 vepra tĂ« rralla nga shekulli XIV, deri nĂ« XIX, ku pĂ«rfshihen libra, dorĂ«shkrime, harta e gravura.
Nga Kurani më i vjetër, tek Biblat në hebraisht e latinisht; nga Aristoteli e Odiseja, në greqishten e vjetër me përkthime të tyre ndër shekuj; nga hartat e para, deri te ditarët e udhëtimeve, koleksionet e Bibliotekës Kombëtare mbajnë thesare të cilat mezi presin të ekspozohen e të mahnisin këdo që i sheh.
E vendosur në zemër të Tiranës, ekspozita të josh ta vizitosh, të shkrepësh foto e të frymëzohesh për historinë, kulturën, gjuhën e letërsinë e këtyre popujve që i bën bashkë Deti Mesdhe.
TIRANĂ, 22 korrik/ATSH/ Tirana Art Lab do tĂ« çelĂ« nĂ« Pogradec njĂ« ekspozitĂ« tĂ« veçantĂ« e cila bĂ«n bashkĂ« 9 artistĂ« tĂ« arteve pamore.
âEkspozita Performative #5 â Lyhnida â Liqeni i DritĂ«sâ, Ă«shtĂ« njĂ« projekt qĂ« sjell nĂ« Pogradec njĂ« rezidencĂ« kĂ«rkimore njĂ«javore e cila do tĂ« kulmojĂ« me prodhimin e veprave tĂ« reja artistike dhe njĂ« ekspozitĂ« publike nĂ« galerinĂ« e arteve tĂ« kĂ«tij qyteti.
Projekti bën bashkë artistë, kuratorë dhe aktivistë: Bora Baboçi, Adela Demetja, Genc Kadriu, Denisa Kasa, Anastas Kostandini, Ledia Kostandini, Mariana Kostandini, Fabio Toska, Ilir Tsouko.
Projekti fokusohet në liqenin e Ohrit, liqenin më të vjetër natyror në Evropë (me një moshë të vlerësuar rreth 4 milionë vjet) dhe një nga më të vjetrit në botë, duke nxjerrë në pah vlerat e tij natyrore dhe kulturore duke trajtuar gjithashtu rreziqet që kërcënojnë këtë ekosistem unik. Përmes një qasjeje inovative, projekti kombinon rezidencën e artistit, krijimin e veprave të reja dhe një prezantim publik për të promovuar praktikat e qëndrueshme artistike dhe për të rritur ndërgjegjësimin për ruajtjen e këtij ekosistemi të mbrojtur nga UNESCO.
Emri i projektit i referohet Lychnidos (gjithashtu shkruhet Lyhnida ose Lychnida), emri i lashtĂ« i qytetit tĂ« Ohrit, tani nĂ« MaqedoninĂ« e Veriut. Fjala Lychnidos rrjedh nga greqishtja lychnos, qĂ« do tĂ« thotĂ« âllambĂ«â ose âdritĂ«â, duke iu referuar qartĂ«sisĂ« dhe shkĂ«lqimit tĂ« liqenit tĂ« Ohrit, pranĂ« tĂ« cilit ndodhet qyteti.
âEkspozita Performativeâ Ă«shtĂ« njĂ« format i krijuar nga Tirana Art Lab â Qendra pĂ«r Artin BashkĂ«kohor, qĂ« synon zbĂ«rthimin e formatit tĂ« ekspozitĂ«s dhe bĂ«rjen publike tĂ« proceseve artistike dhe kuratoriale nĂ«pĂ«rmjet performancĂ«s. Ky koncept synon tĂ« pĂ«rfshijĂ« mjetet dhe kushtet e prodhimit artistik pĂ«rtej vetĂ« ngjarjes sĂ« ekspozitĂ«s, duke propozuar mĂ«nyra tĂ« reja ekspozimi dhe pune sĂ« bashku.
Projekti do të inaugurohet më 26 korrik, por për publikun do të jetë i vizitueshëm prej datës 27 korrik deri më 5 gusht në Galerinë e Artit Pogradec. Ky projekt ka gjetur edhe mbështetjen e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit. /j.p/
Nga Liridon Mulaj- QĂ« nga hartat etnografike, tĂ« krijuara me materiale tekstile, tek dokumentarĂ«t e kohĂ«s sĂ« diktaturĂ«s e deri tek poezitĂ« apo videoartet mbi ĂamĂ«rinĂ« dhe kujtesĂ«n, Vila 31 pĂ«r tĂ« dytĂ«n herĂ« brenda vitit shndĂ«rrohet nĂ« njĂ« galeri tĂ« artit pamor.
Nga një dhomë në tjetrën dhe nga një holl në tjetrin, teksa vila përshkohet nëpërmjet korridoreve të mëdha e me dritë të ish-vilës së diktatorit, të shfaqen instalacione dhe ekrane të mëdha që shfaqin video dhe zëra të cilët nëpërmjet imazhit audioviziv përpiqen të jenë pjesë integrale e ambienteve të asaj shtëpie, në të cilën për shumë vite me radhë, diktatori jetoi vitet kulminante të jetës dhe pushtetit të tij.
Ky fakt duket sikur te artistët krijon një lloj makthi psikologjik, sidomos tek artistët e rinj shqiptarë, të cilët edhe pse nuk e kanë jetuar atë kohë dhe dinë shumë pak për diktatorin, rrëfenjat e prindërve apo edhe gjyshëve ua kanë rrëfyer deri diku tmerrin e diktaturës.
Këtë fakt e cek edhe artisti shkodran Kajro Urovi, i cili studion fotografi në Londër. I lindur në Itali dhe i zhvendosur në Londër në moshën 14-vjeçare, ai thotë për GazetaSi.al se si reagoi gjyshja e tij shkodrane kur mori vesh se nipi i saj do të flinte në vilën e ish-diktatorit.
âGjyshja u habit shumĂ« kur i thashĂ« se do tĂ« flija pĂ«r tre muaj nĂ« shtĂ«pinĂ« e Enver HoxhĂ«s. Ajo mĂ« ka rrĂ«fyer herĂ«t historinĂ« e saj personale nĂ« komunizĂ«m. Por pĂ«r kontekstin pĂ«r tĂ« cilin unĂ« gjendem kĂ«tu, gjĂ«rat janĂ« paksa ndryshe sot.â
Urovi thotë se puna e tij artistike ka lidhje me objektet e gjetura përreth vilës nga kopshtari i saj në vitet e diktaturës. Diçka që e shtyu atë drejt njohjes së diktatorit në një kontekst tjetër, atë të kohës së tij.
Kajro Urovi
âObjektet qĂ« unĂ« kam ekspozuar janĂ« disa objekte tĂ« cilat kopshtari qĂ« punonte kĂ«tu nĂ« vitet â80 i ka gjetur nĂ« ambientet pĂ«rreth dhe i ka ruajtur deri mĂ« sot. NĂ« ekran mandej kam shfaqur intervistĂ«n e kopshtarit Bajram Hysaj, i cili rrĂ«fen pĂ«r kohĂ«n dhe vendin ku i gjeti objektet. E gjithashtu ai rrĂ«fen pĂ«r kohĂ«n kur punonte si kopshtar dhe ndante ditĂ«n e tij me familjen e diktatoritâ, thotĂ« Urovi.
Kajro, i cili jeton në dhomën ku dikur jetonte Nexhmije Hoxha, thotë se rrëfimi i kopshtarit ka qenë interesant, por dhe e kuriozonte për të kuptuar më mirë kontekstin e kohës kur vila ka qenë në funksion.
Por nĂ« vilĂ« ka edhe punĂ« artistike tĂ« cilat kĂ«rkojnĂ« tĂ« rikthejnĂ« sĂ«rish vĂ«mendjen nga çështje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme kombĂ«tare, siç Ă«shtĂ« edhe ĂamĂ«ria, njĂ« çështje e pazgjidhur prej thuajse 80-vitesh. Artistja çame, Erdiola Kanda Mustafaj, e cila jetĂ«n e saj e ndan mes ItalisĂ« dhe FrancĂ«s, thotĂ« pĂ«r GazetaSi.al se rikthimi te rrĂ«njĂ«t nĂ«pĂ«rmjet punĂ«s sĂ« saj me titull âKthim nga ĂamĂ«riaâ dhe qasja tĂ« cilĂ«n ajo ka pĂ«r vendlindjen e paraardhĂ«sve, vjen nĂ« njĂ« tjetĂ«r prizĂ«m, nĂ« tĂ« cilin nuk Ă«shtĂ« trajtuar mĂ« parĂ«: nĂ«pĂ«rmjet artit pamor, instalacionit, poezisĂ« dhe dokumenteve qĂ« dĂ«shmojnĂ« pĂ«r kohĂ«n.
âPika e rĂ«ndĂ«sishme prej sĂ« cilĂ«s jam nisur Ă«shtĂ« prejardhja ime çame. UnĂ« e nisa kĂ«tĂ« studim pĂ«r tĂ« sjellĂ« njĂ« narracion ndryshe, parĂ« nga narracioni shqiptar por edhe ai grek, tĂ« cilin nuk kam arritur ta gjej, pra nuk ekziston. UnĂ« besoj se nĂ«pĂ«rmjet poezisĂ«, pĂ«r shembull, mund tĂ« krijosh njĂ« lidhje mĂ« tĂ« fortĂ« dhe shpirtĂ«rore me kohĂ« tĂ« largĂ«ta.
Duke qenë tashmë brezi i tretë i çamëve të shpërngulur, ajo nuk beson më në zgjidhjen e çështjes. Por beson se nëpërmjet artit pamor mund të sjellë më shumë dritë dhe një perspektivë të re.
âUnĂ« i pĂ«rkas brezit tĂ« tretĂ« tĂ« çamĂ«ve tĂ« zhvendosur nga ĂamĂ«ria. HistoritĂ« janĂ« tĂ« largĂ«ta dhe, tĂ« jem e sinqertĂ«, nuk besoj mĂ« se kjo çështje do tĂ« zgjidhet. Por besoj se mund tĂ« sjellim njĂ« dritĂ« nĂ« tĂ«rĂ« kĂ«tĂ« histori. UnĂ« besoj se arti pamor Ă«shtĂ« njĂ« gjuhĂ« e re tĂ« cilĂ«n ne po e mĂ«sojmĂ« prej viteve tĂ« fundit, sidomos nĂ« ShqipĂ«ri. ĂshtĂ« njĂ« instrument ose njĂ« tjetĂ«r gjuhĂ« e cila ndihmon tĂ« risjellim kujtesĂ«n nĂ« fokus.â
Erdiola, e cila jetën e saj e ndan mes Francës dhe Italisë, thotë se është shumë e inspiruar nga jetesa në vilën e Enverit por dhe nga Shqipëria.
âNdryshe nga vendet e tjera tĂ« EuropĂ«s ku informacioni gjendet kollaj dhe kudo, nĂ« ShqipĂ«ri duhen kontakte dhe kjo Ă«shtĂ« shumĂ« interesante. UnĂ« besoj se ShqipĂ«ria do tĂ« jetĂ« tashmĂ« njĂ« nga destinacionet e mia kryesore tĂ« aplikimit tĂ« artit tim, i cili ka si qĂ«llim memorien dhe kujtesĂ«n kolektive. Historia shqiptare mĂ« nxit shumĂ« mendim dhe reflektimâ, pĂ«rfundon Erdiola.
NĂ« pritje tĂ« artistĂ«ve tĂ« rinj pĂ«r njĂ« tjetĂ«r fazĂ« krijimi dhe njohjeje me historinĂ« e VilĂ«s 31, por dhe tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« tĂ«rĂ«si, shtĂ«pia ku dikur jetonte Enver Hoxha duket sikur ngadalĂ« po bie nĂ« hullinĂ« e asaj qĂ« kryeministri Rama deklaroi nĂ« ceremoninĂ« hapĂ«se tĂ« rezidencĂ«s: âSe nĂ« kĂ«tĂ« vilĂ« do tĂ« bĂ«jmĂ« gjithçka tĂ« cilĂ«n diktatori nuk e bĂ«ri dot.â
Përtej fjalëve dhe premtimeve, në Vilën 31 sot bëhet art nga një brez i cili padyshim sjell për publikun shqiptar një qasje të re dhe një kontekst të ri të asaj çka mbetet nga kujtesa e trishtë e një vendi të vuajtur si Shqipëria.
TIRANĂ, 18 korrik/ATSH/ Muzeu KombĂ«tar i FotografisĂ« âMarubiâ ndau me publikun imazhe nga âvernissageâ i ekspozitĂ«s âPazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujteseâ.
Mbas fjalëve përshëndetësë të drejtorit të Muzeut të Etnografisë së Budapestit, dr. Lajos Kemecsi, Ambasadores së Hungarisë në Tiranë, Martina Kasnyik, Ambasadorit të Holandës në Tiranë, Reinout Vos, dizajnerit të tekstileve, Jozef Martini, kuratorja Kim Knoppers i shoqëroi të pranishmit në një shëtitje vizuale në Pazarin e Vjetër të Shkodrës.
Ekspozita âPazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujteseâ u realizua me mbĂ«shtetjen e MinistrisĂ« sĂ« EkonomisĂ«, KulturĂ«s dhe Inovacionit. Ajo sjell pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« ShkodĂ«r koleksionin e PalokĂ« LacĂ«s, njĂ« tregtar i hershĂ«m i ShkodrĂ«s, artefaktet e tĂ« cilit gjenden tĂ« ruajtura nĂ« arkivĂ«n e Muzeut tĂ« EtnografisĂ« sĂ« Budapestit. NjĂ« hapĂ«sirĂ« e veçantĂ« i dedikohet edhe dizajnerit tĂ« tekstileve Jozef Martini, me punimet e tij nĂ« jacquard, qĂ« sjellin njĂ« qasje bashkĂ«kohore ndaj motiveve tradicionale shkodrane.
TIRANĂ, 16 korrik/ATSH/ Galeria e Artit TiranĂ« ka pĂ«rgatitur njĂ« ekspozitĂ« vetjake tĂ« artistit Mario Shemaj, me titull âFllad vereâ (Summer breeze).
Ekspozita do të sjellë pranë publikut një cikël punimesh të krijuara në periudha të ndryshme, ku figurat njerëzore, të zhytyra në akte të thjeshta të përditshmërisë, lëvizin qetësisht nëpër peizazhe që ngjasojnë më shumë me ëndrrat sesa me realitetin.
Personazhet, njëherësh të njohur dhe të panjohur, i kthejnë shpinën shikuesit, me një mungesë pranie të drejtpërdrejtë. Kjo mënyrë paraqitjeje e personazheve krijon një hapësirë reflektimi, ku çdo shikues është i ftuar të projektojë përjetimet e veta.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur për një muaj (21 korrik-20 gusht) dhe mund të vizitohet nga e hëna në të premte. /j.p/
Nga Gazeta âSIâ- NĂ« fundjavĂ«, Muzeu KombĂ«tar i FotografisĂ« âMarubiâ hap dyert pĂ«r ekspozitĂ«n mĂ« tĂ« re: âPazari i humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« kujteseâ. NjĂ« udhĂ«tim nĂ« kohĂ« qĂ« rikthen nĂ« vĂ«mendje njĂ« nga hapĂ«sirat mĂ« tĂ« gjalla tĂ« qytetit dikur, pazarin e famshĂ«m tĂ« ShkodrĂ«s.
Për herë të parë, publiku shqiptar do të mund të shohë nga afër koleksionin e tregtarit Palokë Laca, një figurë e njohur e jetës ekonomike të qytetit. Artefaktet e tij, që prej vitesh ruhen në arkivën e Muzeut të Etnografisë në Budapest, ekspozohen tashmë në vendlindjen e tyre.
âPalok Laca Ă«shtĂ« marrĂ« me tregti, thjesht i ka trashĂ«guar kĂ«to. Kishte kontakte me familje tĂ« nivelit tĂ« lartĂ«. Ka njĂ« hollĂ«si tĂ« madhe tĂ« koleksionimit sepse janĂ« shumĂ« tĂ« bukuraâ, thotĂ« njĂ« nga kuratorĂ«t, duke hedhur dritĂ« mbi rrĂ«njĂ«t e kĂ«tij thesari tĂ« çmuar qĂ« dĂ«shmon pĂ«r njĂ« shije tĂ« rafinuar.
Ekspozita synon të rindërtojë përmes imazhit dhe sendit jetën shumëdimensionale të pazarit shkodran, një nyje ku ndërthureshin kultura, zeje, tregti dhe identitet vendor.
Një hapësirë të veçantë zë gjithashtu edhe puna e dizajnerit shkodran Jozef Martini, i cili sjell një interpretim bashkëkohor të motiveve tradicionale përmes tekstileve të punuara në jacquard. Martini, i njohur ndërkombëtarisht për bashkëpunimet me emra të mëdhenj të modës si Fendi dhe Versace, është një prej krijuesve shqiptarë që ka arritur të veshë yje botërorë, një ndër to këngëtarja shqiptare me famë botërore Dua Lipa.
TIRANĂ, 15 korrik/ATSH/ Qendra pĂ«r Hapje dhe Dialog (COD), nĂ« bashkĂ«punim me BibliotekĂ«n KombĂ«tare, hapĂ«n mbrĂ«mĂ« ekspozitĂ«n âArmiku i jashtĂ«mâ me kurator Bashkim Shehun.
NĂ« kĂ«tĂ« ekspozitĂ« janĂ« paraqitur pĂ«rfytyrimet se si mund tĂ« ishte âarmiku i jashtĂ«mâ nĂ«pĂ«rmjet karikaturave tĂ« revistĂ«s politiko-humoristike âHosteniâ pĂ«rgjatĂ« viteve tĂ« diktaturĂ«s 1945-1990.
Ekspozita është një kujtesë vizuale dhe kulturore për mekanizmat e propagandës së kohës. Vendet zyrtarisht mike të Shqipërisë pakësoheshin kohë mbas kohe duke u shndërruar menjëherë në vende armike në një proces që solli vetizolimin total të vendit.
NĂ« ceremoninĂ« e inaugurimit tĂ« ekspozitĂ«s nĂ« COD, krahas kuratorit Bashkim Shehu, ndanĂ« reflektime dhe kujtime pĂ«r rolin e âHostenitâ nĂ« jetĂ«n publike tĂ« kohĂ«s edhe Zhani Ciko dhe PĂ«rparim Kalo, duke sjellĂ« njĂ« pasqyrĂ« tĂ« gjallĂ« tĂ« kontekstit historik dhe kulturor tĂ« atyre viteve.
Ekspozita do të qëndrojë e çelur për publikun deri më datën 23 gusht. /j.p/
TIRANĂ, 14 korrik/ATSH/ NĂ« GalerinĂ« e Artit tĂ« qytetit tĂ« Pogradecit u çel ekspozita âNĂ«nqytetiâ e piktorit Anastas Kostandini.
Ekspozita sjell për publikun 31 vizatime si një hartë poetike të Pogradecit, me vende të harruara, të zhdukura apo të transformuara. Ekspozita është një projekt mes Anastas Kostandinit, i njohur si Taso dhe vajzës së tij Ledias, e cila këto punime i ka transformuar në QR kode të vendosura nëpër qytet, pikërisht në zonat ku janë bërë vizatimet dhe që tregojnë godina, objekte dhe zona historike.
Pogradecarët e përjetuan këtë ekspozitë si një udhëtim emocional dhe artistik në thellësinë e identitetit qytetar.
âNĂ«nqytetiâ Ă«shtĂ« njĂ« projekt artistik qĂ« zbulon shtresat e fshehura dhe tĂ« harruara tĂ« qytetit tĂ« Pogradecit, por qĂ« mbeten tĂ« gjalla nĂ« kujtesĂ«n e banorĂ«ve dhe nĂ« identitetin e territorit. Kjo ekspozitĂ« u realizua si iniciativĂ« e COSV Albania nĂ« kuadĂ«r tĂ« ndĂ«rhyrjeve tĂ« realizuara nĂ« dobi tĂ« territorit dhe komunitetit nĂ« rajonin e Pogradecit, tĂ« mbĂ«shtetura nga projekti âLiqenet e ShqipĂ«risĂ«â, financuar nga Agjencia Italiane pĂ«r BashkĂ«punim dhe Zhvillim (AICS Tirana). /j.p/
TIRANĂ, 23 qershor/ATSH/ TuristĂ« tĂ« huaj e vendas, fĂ«mijĂ« e tĂ« rritur kanĂ« vizituar pĂ«rgjatĂ« javĂ«s qĂ« lamĂ« pas ekspozitĂ«n âKujtesa e Mesdheutâ, nga koleksionet e BibliotekĂ«s KombĂ«tare.
Nga Kurani më i vjetër, tek Biblat në hebraisht e latinisht; nga Aristoteli e Odiseja, në greqishten e vjetër me përkthime të tyre ndër shekuj; nga hartat e para, deri te ditarët e udhëtimeve, koleksionet e Bibliotekës Kombëtare mbajnë thesare të cilat mezi presin të ekspozohen e të mahnisin këdo që i sheh.
E vendosur në zemër të Tiranës, ekspozita të josh ta vizitosh, të shkrepësh foto e të frymëzohesh për historinë, kulturën, gjuhën e letërsinë e këtyre popujve që i bën bashkë Deti Mesdhe.
âKujtesa e Mesdheut â nga antikiteti nĂ« kohĂ«t moderneâ, njĂ« udhĂ«tim mbresĂ«lĂ«nĂ«s nĂ«pĂ«r fondin e pasur tĂ« BibliotekĂ«s KombĂ«tare, i paraqet publikut mbi 700 vepra tĂ« rralla nga shekulli XIV, deri nĂ« XIX, ku pĂ«rfshihen libra, dorĂ«shkrime, harta e gravura.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur për publikun deri më 18 korrik, nga ora 9:00 deri në 20:00.
TIRANĂ, 20 qershor /ATSH/ Parku Arkeologjik i ApolonisĂ«, Muzeu i BankĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe Qendra Muzeore DurrĂ«s prezantuan ekspozitĂ«n fotografike mbi aspektet mĂ« tĂ« spikatura tĂ« zhvillimeve arkeologjike, tregtare dhe ekonomike tĂ« dy qyteteve antike, Apoloni dhe Dyrrah.
Kjo ekspozitë e hapur në mjediset e Parkut Arkeologjik të Apolonisë vjen si një histori e rrëfyer përmes monedhave, që nga antikiteti deri në ditët e sotme.
âMonedha nĂ« kĂ«tĂ« qytet Ă«shtĂ« e lidhur me financimin e veprimeve ushtarake, me luftĂ«n. Stateri pritej pĂ«r tĂ« paguar mercenarĂ«t dhe pĂ«r tĂ« financuar veprimet ushtarake. MĂ« pas, drahmja u pre pĂ«r tregtinĂ«, sepse u zhvilluan edhe qytete tĂ« tjera ilire, tregje rajonale, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye priten mĂ« shumĂ« monedha, u zhvillua mĂ« shumĂ« tregtia dhe pati mĂ« shumĂ« qarkullim monetarâ, u shpreh Alba Selita, eksperte e numizmatikĂ«s.
Prerja e monedhave daton qĂ« nĂ« shekujt VIIâVI para erĂ«s sonĂ«, nĂ« Dyrrah dhe Apoloni, duke dĂ«shmuar pĂ«r njĂ« zhvillim tĂ« fortĂ« ekonomik tĂ« kĂ«tyre vendeve nĂ« atĂ« periudhĂ«.
âIshte njĂ« monedhĂ« shumĂ« e fortĂ« dhe mendoj qĂ« vazhdon tĂ« mbetet e tillĂ«. Edhe nĂ« periudhĂ«n kur i gjithĂ« territori i IlirisĂ« kthehet nĂ« njĂ« domein tĂ« PerandorisĂ« Romake, qyteti i ApolonisĂ« mbetet i lirĂ« dhe i pavarur, ndryshe nga qytetet e tjera qĂ« kthehen nĂ« koloni, dhe vazhdojnĂ« akoma tĂ« pĂ«rdorin monedhĂ«n e tyre brenda territorit me shkĂ«mbimet qĂ« kishin, pavarĂ«sisht se monedha kryesore nĂ« atĂ« kohĂ« ishte ajo romakeâ, tha pĂ«r mediet Ornela Dyrmishi, drejtore e Parkut Arkeologjik, Apoloni.
Ăelja e njĂ« ekspozite tĂ« tillĂ« nĂ« Parkun Arkeologjik tĂ« ApolonisĂ« ka pĂ«r synim tĂ«rheqjen e vizitorĂ«ve dhe njohjen e tĂ« huajve me zhvillimin nĂ« kohĂ«n ilire, monedhat e tĂ« cilĂ«ve janĂ« gjetur edhe nĂ« vende tĂ« tjera, si nĂ« MaqedoninĂ« e LashtĂ«, Itali, Greqi, Azi tĂ« VogĂ«l dhe Egjipt, si rezultat i shkĂ«mbimeve tregtare. /j.p/
Në kuadër të 100-vjetorit të ndarjes nga jeta të Luigj Gurakuqit, një prej figurave më të ndritura të historisë shqiptare, Arkivi i Shtetit në Bari, në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave të Shqipërisë, hapi një ekspozitë të veçantë kushtuar jetës dhe veprimtarisë së tij.
Ekspozita paraqet një ndërthurje të dokumenteve origjinale dhe materialeve të digjitalizuara, që hedhin dritë mbi kontributin e Gurakuqit në formësimin e shtetit shqiptar, nga Rilindja Kombëtare deri në përfshirjen e tij në jetën politike, kulturore dhe institucionale të vendit.
Ky aktivitet është pjesë e një serie të ngjeshur ngjarjesh që DPA ka zhvilluar në Itali, përfshirë Konferencën IX Mbarëkombëtare të Arkivistikës në Shën Mitër, vizitën në komunitete arbëreshe në Kalabri dhe Pulja, si dhe bashkëpunime me institucione si Universiteti i Kalabrisë, Dioqeza e Rosanos dhe Arkivi i Barit.
Përmes kësaj ekspozite, Gurakuqi nuk përkujtohet vetëm si një figurë historike, por si një simbol i lidhjes së fortë kulturore e historike midis Shqipërisë dhe Italisë./atsh/ KultPlus.com
TIRANĂ, 16 qershor/ATSH/ âKujtesa e Mesdheut â Nga Antikiteti nĂ« KohĂ«t Moderneâ Ă«shtĂ« ekspozita e cila do tĂ« çelet nĂ« BibliotekĂ«n KombĂ«tare, me mbi 700 vepra origjinale, libra, dorĂ«shkrime, harta dhe gravura nga shek. XIV-XIX, qĂ« pasqyrojnĂ« trashĂ«giminĂ« e pasur mesdhetare.
Ekspozita do të çelet në 18 qershor dhe do të prezantojë për publikun një pjesë nga fondi i Bibliotekës Kombëtare.
Kryeministri Edi Rama e cilësoi sot këtë ekspozitë, si një dritare unike drejt historisë sonë të përbashkët.
âNga Homeri, Aristoteli dhe Plutarku, tek hartat osmane dhe veprat veneciane, nga besimet monoteiste tek udhĂ«tarĂ«t dhe gjeografĂ«t e mĂ«dhenj, kjo ekspozitĂ« Ă«shtĂ« njĂ« dritare unike drejt historisĂ« sonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«tâ, u shpreh Rama.
Ekspozita organizohet në kuadër të aktiviteteve për shpalljen e Tiranës, Kryeqytet Mesdhetar të Kulturës dhe Dialogut 2025.
Ajo do të çelet në 18 qershor në bibliotekën Kombëtare dhe do të qëndrojë e hapur për publikun deri në 18 korrik.
Nga Samantha De Martin â NjĂ« figurĂ« mashkullore, kallĂ«p i trupit tĂ« vetĂ« artistit, mban mbi supe njĂ« çati tĂ« pĂ«rmbysur nĂ« formĂ« krahĂ«sh, duke evokuar idenĂ« e njĂ« njerĂ«zimi tĂ« pezulluar mes transhendencĂ«s dhe pasigurisĂ«. Qenia njerĂ«zore shndĂ«rrohet nĂ« udhĂ«tar, protagonist i njĂ« rrugĂ«timi tĂ« detyruar dhe dramatik tĂ« atyre qĂ« detyrohen tĂ« braktisin tokĂ«n e tyre.
Për ngjarjen e dytë në hapësirën Conciliazione 5 , projekt arti bashkëkohor i promovuar nga Dikasteri për Kulturën dhe Edukimin i Vatikanit, i konceptuar me rastin e Jubileut 2025 dhe i kuruar nga Cristiana Perrella për vitin e parë , Adrian Paci sjell veprën skulpturore Home to Go (2001), duke përqendruar vëmendjen në fuqinë transformuese të udhëtimit, e aftë të prodhojë imazhe të fuqishme dhe sugjestive.
E ekspozuar në një window gallery të dukshme 24 orë në ditë, përgjatë rrugës via della Conciliazione, vetëm pak hapa nga Sheshi i Shën Pjetrit, kjo vepër ndërvepron me shenjtërinë e vendit përmes referencave të saj ndaj ikonografisë së Krishterë të Pasionit. Një motiv shpesh i pranishëm në rrugëtimin artistik të Pacit, që nga Cappella Pasolini (2005) deri te Via Crucis (2011) për kishën e Shën Bartolomeut në Milano. Skulptura Home to Go përshkon itinerarin e pelegrinëve drejt Shën Pjetrit dhe Portës së Shenjtë, duke i dhënë një kuptim të dyfishtë, shpirtëror dhe estetik këtij udhëtimi.
No Man is an Island â NdĂ«rthurja mes kujtesĂ«s dhe valĂ«ve
No Man is an Island është titulli i projektit që përfshin Home to Go, por që shtrihet edhe pak metra më tutje nga via della Conciliazione, me instalacionin video The bell tolls upon the waves (2024), vendosur nga Paci në Corsie Sistine të Kompleksit Monumental Santo Spirito in Sassia.
Ky vend i lashtë shërimi dhe mikpritjeje daton që nga viti 727 pas Krishtit, kur mbreti sasone Ina themeloi Schola Saxonum për pelegrinët që vinin drejt Varrit të Shën Pjetrit.
Instalacioni i ri është prodhuar nga Fondazione Giorgio Pace dhe ekspozohet për herë të parë në Itali. Ai frymëzohet nga një ngjarje reale. Në vitin 1566 në Termoli, gjatë një sulmi turk, grabitësit përpiqen të vjedhin Kambanën e Shën Katerinës, që përdorej për të paralajmëruar detarët në rast rreziku. Por gjatë transportimit, kambana bie në det dhe fundos anijen mbi të cilën ndodhej. Duke risjellë këtë ngjarje, Paci krijon një kambanë të re mbi një platformë në detin përballë Termolit, si për të rikthyer simbolikisht kambanën historike nga thellësitë. E gjithë kjo ndërhyrje dokumentohet përmes një videoje ku tingujt e kambanës krijohen nga vetë lëvizjet e valëve,  herë të buta, herë të dhunshme.
The bell tolls upon the waves, me ngarkesën e saj të thellë simbolike, flet për humbjen, por njëkohësisht edhe për praninë shpirtërore dhe kujtimin. Rezonanca e saj theksohet nga konteksti historik i vendosjes, duke krijuar një marrëdhënie poetike midis një vepre të hershme që e bëri të njohur artistin dhe kësaj krijimtarie të re. Kështu, Paci vazhdon të ndërtojë një tregim të qëndrueshëm përmes kujtesës personale, shpirtërores dhe shqetësimeve universale të kohës sonë.
Një titull që kumbon në shpirtin e njerëzimit
Titulli i ekspozitës No Man is an Island eshtë një citat nga poeti anglez i shekullit të XVII, John Donne, marrë nga Meditation XVII (Devotions Upon Emergent Occasions, 1624):
âAsnjĂ« njeri nuk Ă«shtĂ« njĂ« ishull, i tĂ«rĂ« nĂ« vetvete; çdo njeri Ă«shtĂ« njĂ« pjesĂ« e kontinentit, njĂ« pjesĂ« e tĂ«rĂ«sisĂ« (âŠ) vdekja e çdo njeriu mĂ« zvogĂ«lon mua, sepse jam pjesĂ« e njerĂ«zimit; prandaj, mos pyet pĂ«r kĂ« bie kambana; ajo bie pĂ«r ty.â
TIRANĂ, 12 qershor/ATSH/ DitĂ«n e djeshme u çel, nĂ« RomĂ«, âNo Man is an Islandâ, projekti mĂ« i ri i artistit Adrian Paci.
âNo Man is an Islandâ Ă«shtĂ« njĂ« ekspozitĂ« qĂ« fton tĂ« reflektojmĂ« mbi humanizmin, pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« e pĂ«rbashkĂ«t dhe pĂ«rvojat qĂ« na afrojnĂ«, pĂ«rmes njĂ« rrĂ«fimi vizual mbi udhĂ«timin dhe fuqinĂ« transformuese qĂ« ai mbart.
Titulli vjen nga vargjet e poetit anglez, John Donne, që na kujtojnë se askush nuk është një ishull i veçuar, por pjesë e një bashkësie më të gjerë njerëzore.
Artisti Adrian Paci ndërton një narrativë ku udhëtimi bëhet hapësirë reflektimi për përkatësinë, ndërlidhjen dhe sfidat e kohëve tona.
Në inaugurim ishte e pranishme zëvendësministrja e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Lira Pipa, ambasadorja e Shqipërisë në Itali, Anila Bitri si edhe ambasadorja pranë Selisë së Shenjtë, Majlinda Frangaj.
Artisti i njohur italian Fabrizio Bellomo sjell nĂ« TiranĂ« ekspozitĂ«n personale tĂ« titulluar âAbito Mariâ.
E hapur nĂ« GalerinĂ« Artit BashkĂ«kohor nĂ« TiranĂ« âGOCATâ, ekspozita qĂ« vjen nĂ« kuadĂ«r tĂ« javĂ«s kulturore italiane, shfaqet si njĂ« udhĂ«tim artistik dhe reflektues mbi peizazhin bashkĂ«kohor tĂ« rajonit tĂ« Mesdheut.
Përmes veprave të tij, Bellomo eksploron marrëdhëniet komplekse dhe shpesh të padukshme mes njeriut dhe mjedisit përreth, duke vendosur në qendër të vëmendjes ndërthurjet kulturore dhe historike që lidhin Pulian, Kalabrinë dhe Shqipërinë.
PĂ«r kuratorĂ«t e ekspozitĂ«s, Ardian Isufi dhe Elton Koritari, âAbito Mariâ Ă«shtĂ« njĂ« hetim artistik nĂ«pĂ«r skutat dhe periferitĂ« e ItalisĂ« dhe ShqipĂ«risĂ«, qĂ« pasqyrojnĂ« eksperienca dhe pĂ«rvoja paralele.
Ekspozita që do të qëndrojë e hapur deri më 12 korrik, shërben si një hapësirë për dialog dhe përsiatje mbi identitetin, përkatësinë dhe ndikimet e ndërsjella kulturore në këtë hapësirë gjeografike të pasur me histori dhe ndryshime dinamike.
TIRANĂ, 5 qershor/ATSH/ NjĂ« grup maturantĂ«sh tĂ« shkollĂ«s artistike âOnufriâ hapĂ«n njĂ« ekspozitĂ« me titull âIdentitete nĂ« Telajoâ nĂ« kalanĂ« e Elbasanit. GjimnazistĂ«t prezantuan pĂ«rmes punimeve tĂ« tyre me temĂ«n e diplomĂ«s, copĂ«za nga bota e brendshme, e materializuar kjo nĂ« ngjyra dhe forma tĂ« ndryshme.
Ădo vepĂ«r pĂ«rtej teknikĂ«s dhe estetikĂ«s mbart njĂ« histori personale, ndĂ«rsa punimet artistike janĂ« njĂ« dĂ«shmi e zhvillimit tĂ« talenteve tĂ« rinj dhe e vazhdimĂ«sisĂ« sĂ« traditĂ«s sĂ« artit nĂ« Elbasan, njĂ« qytet me rrĂ«njĂ« tĂ« thella kulturore.
Ekspozita tërhoqi vëmendjen e turistëve dhe artdashësve elbasanas. Të rinjtë u vlerësuan për talentin dhe përkushtimin e tyre, duke dëshmuar se arti nuk ka moshë, por ka zë dhe ky zë, këtë herë, u dëgjua përmes telajos dhe skulpturës.
TIRANĂ, 3 qershor/ATSH/ âI soli di tutte le terreâ titullohet ekspozita e artistit Enzo Cuchi, e cila do tĂ« hapet mĂ« 6 qershor nĂ« QendrĂ«n pĂ«r Hapje dhe Dialog, COD.
Në këtë ekspozitë, Cuchi, një figurë kryesore e artit bashkëkohor ndërkombëtar në ekspozitën e tij të parë në Shqipëri, sjell një sërë veprash.
Në këto punime prezantohen fazat më të rëndësishme të karrierës së tij të gjatë, duke filluar me disa kryevepra të hershme, pjesë e një koleksioni të rëndësishëm privat, të tilla si Quadro santo (1980), Carro di fuoco (1981), Paesaggio barbaro (1983) dhe Il miracolo della neve (1986), të cilat nuk ishin ekspozuar së bashku prej shumë vitesh.
VĂ«mendje e veçantĂ« i kushtohet marrĂ«dhĂ«nies sĂ« Cucchi-t me krahinĂ«n e Marche-ve, njĂ« territor themelor i kĂ«rkimit tĂ« tij artistik, me njĂ« seksion qĂ« bashkon njĂ« seri pikturash tĂ« vogla kushtuar vendeve tĂ« ndryshme tĂ« njĂ« krahine qĂ« zotĂ«ron, sipas Cucchi-t, âtĂ« gjithĂ« aktualitetin e njĂ« emocioni qĂ« Ă«shtĂ« i nevojshĂ«m pĂ«r njĂ« artistâ.
Pjesa e dytë e ekspozitës i kushtohet vizatimit, një shprehje e rëndësishme e mendimit të Cucchi-t me një përzgjedhje që dokumenton aktivitetin dhjetëvjeçar të artistit kushtuar vizatimit, të cilin ai e konsideron bazën e artit dhe marrëdhënies së tij me Marche-t, duke i mbushur fletët me elementë tipikë të peizazhit të krahinës.
âKĂ«shtu, arti i Cucchit mbĂ«rrin nĂ« ShqipĂ«ri, duke sjellĂ« diellin, selvitĂ«, tokĂ«n, fushat dhe kodrat e Marche-ve, pĂ«r tĂ« ndarĂ« diejt mesdhetarĂ«, tĂ« cilĂ«t ngrohin tokĂ«n dhe bashkojnĂ« dy brigjet e Adriatikut, tĂ« cilin Predrag MatvejeviÄ e pĂ«rcaktoi si âdeti i intimitetitâ, nĂ«n shenjĂ«n e pikturĂ«sâ, shpjegojnĂ« kuratorĂ«t e Spazio Taverna-s.
I konsideruar si artisti mĂ« vizionar midis eksponentĂ«ve tĂ« Transavanguardia-s, Enzo Cucchi (Morro dâAlba, 1949), qĂ« nga vitet 1980, ka fituar famĂ« ndĂ«rkombĂ«tare. Ai ka ekspozuar nĂ« hapĂ«sirat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme ekspozuese italiane dhe tĂ« huaja, si Kunsthalle nĂ« Bazel, Solomon R. Guggenheim nĂ« Nju Jork, Tate Gallery nĂ« LondĂ«r, Centre Georges Pompidou nĂ« Paris, Castello di Rivoli, Rivoli (Torino), Palazzo Reale nĂ« Milano, Muzeu i Artit Sezon nĂ« Tokio, Akademia Franceze nĂ« RomĂ« â Villa Medici, MusĂše dâart modern nĂ« Saint-Etienne Metropole dhe MAXXI.
Ka marrë pjesë gjithashtu në ekspozitat më të rëndësishme ndërkombëtare të artit bashkëkohor, duke përfshirë Bienalen Ndërkombëtare të Artit në Venecia, Documenta në Kassel dhe Kuadrienalen e Romës.
Veprat e tij gjenden në koleksionet kryesore të muzeve të botës dhe në koleksionet private më prestigjioze kombëtare dhe ndërkombëtare.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri në 5 korrik.
Një shekull pas periudhës kur artistët aziatikë u përpoqën të gjenin vendin e tyre në skenën artistike të Parisit, Galeria Kombëtare e Singaporit sjell në vëmendje historinë e tyre të harruar.
Ekspozita madhore âQyteti i tĂ« TjerĂ«ve: ArtistĂ«t AziatikĂ« nĂ« Paris, 1920â1940â prezanton mbi 200 vepra nga emra si Le Pho, Sanyu, TsuguharuFoujita dhe LiuKang â tĂ« cilĂ«t pĂ«rballuan paragjykimet pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« art hibrid, ku lindja dhe perĂ«ndimi ndĂ«rthuren.
Në një Paris ende nën hijen e kolonializmit, këta artistë u ndeshën me përjashtim institucional dhe pritshmëri të padrejta: arti i tyre nuk shihej mjaftueshëm nga bota perëndimore. Sot, shumë prej tyre po rivlerësohen, si në tregun ndërkombëtar të artit, ashtu edhe nga studiuesit.
Pikturat e Le Pho kanĂ« arritur çmime milionĂ«she, ndĂ«rsa Sanyu, i quajtur âMatisse-i kinezâ, Ă«shtĂ« sot njĂ« nga artistĂ«t mĂ« tĂ« vlerĂ«suar aziatikĂ« nĂ« botĂ«. Ekspozita pĂ«rpiqet tĂ« rrĂ«fejĂ« historinĂ« pĂ«rmes perspektivĂ«s sĂ« artistĂ«ve vetĂ« dhe jo nga filtrat eurocentrikĂ« qĂ« pĂ«r dekada i anashkaluan.
KuratorjaPhoebeScott theksoi se qĂ«llimi Ă«shtĂ« âtĂ« vendosin nĂ« qendĂ«r zĂ«rat aziatikĂ« nĂ« Paris, jo tĂ« pĂ«rsĂ«risim rĂ«ndĂ«sinĂ« e qytetit, por tĂ« tregojmĂ« çfarĂ« sollĂ«n kĂ«ta artistĂ« nĂ« tĂ«â.
Ekspozita mbetet e hapur deri në fund të vitit dhe shihet si një akt i vonuar drejtësie artistike dhe historike për një brez krijuesish që jetuan në hijet e avangardës evropiane, por që sot ndriçojnë më fort se kurrë.
Nga Gazeta âSIââ NjĂ« nga figurat mĂ« enigmatike tĂ« artit botĂ«ror, Caravaggio, rikthehet nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes nĂ« RomĂ«, kĂ«tĂ« herĂ« jo thjesht si mjeshtĂ«r i dritĂ«s dhe errĂ«sirĂ«s, por si njĂ« artist thellĂ«sisht i lidhur me shpirtĂ«roren. Ekspozita âCaravaggio 2025â, e hapur deri mĂ« 6 korrik nĂ« Palazzo Barberini, shpalos njĂ« perspektivĂ« tĂ« re mbi veprĂ«n e tij , atĂ« tĂ« besimit qĂ« depĂ«rton pĂ«rmes errĂ«sirĂ«s sĂ« fortĂ« dhe dritĂ«s dramatike qĂ« e bĂ«ri tĂ« pavdekshĂ«m.
NĂ« qendĂ«r tĂ« kĂ«tij udhĂ«timi shpirtĂ«ror Ă«shtĂ« piktura âMadona e PelegrinĂ«veâ, e vendosur nĂ« BazilikĂ«n e ShĂ«n Agustinit nĂ« RomĂ«, tempull i urdhrit tĂ« Papa Leos XIV.
Një Virgjëreshë Mari krejt tokësore, me Jezusin në krah dhe përballë dy pelegrinësh të përulur e të zhveshur nga çdo madhështi. Një pamje e pazakontë, larg ikonografisë së zakonshme qiellore, që sipas rektorit të bazilikës, atë Pasquale Cormio, është një dëshmi e mëshirës hyjnore për njerëzimin e lodhur nga jeta.
âZoti shfaqet si dikush qĂ« ecĂ«n krah pĂ«r krah me tĂ« varfrit,â thotĂ« ai. âKjo Mari Ă«shtĂ« pranĂ« njĂ« njerĂ«zimi tĂ« lodhur, tĂ« plagosur, tĂ« pistĂ«, por tĂ« vĂ«rtetĂ«.â
Ekspozita sjell nĂ« vĂ«mendje rreth 24 vepra nga karriera e Caravaggio-s, nga mbĂ«rritja e tij nĂ« RomĂ« rreth vitit 1595 deri nĂ« vdekjen misterioze nĂ« moshĂ«n 39-vjeçare. NdĂ«r to janĂ« piktura me tematikĂ« fetare si âShĂ«n Françesku i Asizitâ, âJudita pret kokĂ«n e Holofernitâ dhe âDavidi me kokĂ«n e Goliathitâ ,  kjo e fundit njĂ« autoportret i vetĂ« artistit nĂ« kokĂ«n e prerĂ« tĂ« gjigantit biblik.
Kuratorja Francesca Cappelletti shpjegon se nĂ« veprat e Caravaggio-s, drita nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m element estetik, por shĂ«rben si udhĂ«rrĂ«fyes shpirtĂ«ror: âPĂ«r tĂ«, drita e shpirtit Ă«shtĂ« ajo qĂ« i jep kuptim pĂ«rvojĂ«s njerĂ«zore.â
Një kapitull i veçantë i katalogut të ekspozitës, shkruar nga akademiku Alessandro Zuccari, hedh poshtë stereotipin e artistit të mallkuar. Edhe pse i përfolur për jetën e trazuar, Caravaggio ishte i lidhur me klerin dhe merrte pjesë në ritet katolike, duke punuar për porositës të fuqishëm dhe të devotshëm, përfshirë kardinalë.
Më shumë se 50 nga rreth 70 veprat e tij janë me përmbajtje biblike apo të shenjtorëve, edhe kur nuk ishin destinuar për kishat. Disa prej tyre ndodhen ende në kapela të Romës, si në kishën Santa Maria del Popolo apo San Luigi dei Francesi, ku vizitorët mund të shohin ciklin e famshëm për Shën Mateon.
Ekspozita mbyllet me njĂ« tjetĂ«r autoportret tĂ« tij , fytyra e njĂ« burri tĂ« tronditur qĂ« del nga errĂ«sira duke parĂ« momentin kur njĂ« ushtar qĂ«llon me shigjetĂ« ShĂ«n UrsulĂ«n. ĂshtĂ« njĂ« pamje qĂ« e bĂ«n tĂ« pamundur ndarjen e Caravaggio-s nga drama njerĂ«zore dhe etja pĂ«r kuptim.
Për atë Cormio, që çdo ditë mirëpret pelegrinë dhe turistë në bazilikën augustiniane, kjo është edhe një mënyrë për të përcjellë filozofinë e Shën Augustinit:
âPĂ«rmes bukurisĂ« sĂ« krijimit dhe artit, mund tĂ« pĂ«rçojmĂ« njĂ« grimĂ« nga bukuria e Zotit,â thotĂ« ai.
Në një Romë ku arti dhe feja janë ndarë gjithnjë e më shumë nga moderniteti, Caravaggio vjen si një urë mes dritës së qiellit dhe errësirës njerëzore, si dëshmitar i një besimi që nuk ka nevojë për predikim, por për ndriçim.
Login
