TIRANà 19 gusht /ATSH/ Dita Botërore e Fotografisë festohet çdo vit më 19 gusht për të festuar artin e fotografisë dhe rrënjët e saj në mbarë botën.
Në këtë ditë, fotografë dhe adhurues nga e gjithë bota mblidhen së bashku për të bërë homazhe për karrierën e tyre apo hobi të fotografisë.
Fotot edhe të momenteve kalimtare mund të ringjallin emocione të forta dhe të na ndihmojnë të ruajmë kujtimet që zënë një vend të veçantë në jetën tonë.
Historia e fotografisë
GjatĂ« viteve, fotografia ka pasur periudhĂ«n e saj tĂ« evolucionit â me njĂ« origjinĂ« shkencore qĂ« kombinon fizikĂ«n dhe kiminĂ«.
Një nga momentet e para revolucionare për fotografinë daton që nga Daguerreotipi, një proces i hershëm fotografik i zhvilluar në 1837 nga Louis Daguerre, një vendas francez.
Procesi ishte tepër popullor në vitet 1840 dhe 1850 duke përcaktuar një pikë referimi për fotografinë sot.
Dita Botërore e Fotografisë shënohet më 19 gusht pasi është data kur shpikja e Daguerre u publikua zyrtarisht në Paris nga Akademia Franceze e Shkencave në 1839.
Pas blerjes së patentës për procesin inovativ, qeveria franceze e shpalli shpikjen e Daguerreotipit një dhuratë falas për botën.
Nga portretet më tradicionale te një stil i ri i fotografisë reportazhi që dokumenton Luftën e Dytë Botërore në 1939, fotografia evoluoi shpejt gjatë dy shekujve të fundit.
Për shumicën, edhe ditët e zhvillimit të filmit në një dhomë të errët janë kryesisht prapa nesh që kur epoka dixhitale u prezantua në vitet 1970.
Në ditët e sotme pothuajse të gjithë kanë akses të shpejtë në një aparat fotografik dixhital.
Qoftë nga një telefon inteligjent ose një aparat fotografik dixhital kompakt ultra-portativ, nuk duhet të humbisni kurrë një foto kur jeni jashtë.
Si e tillë, fotografia është bërë një mjet vërtet unik për vetëshprehje, e vlerësuar në mbarë botën.
NĂ« ShqipĂ«ri, rrĂ«njĂ«t e fotografisĂ« janĂ« tĂ« lidhura ngushtĂ« me studion âMarubiâ nĂ« ShkodĂ«r, e cila pĂ«rfaqĂ«son njĂ« nga pasuritĂ« mĂ« tĂ« vyera tĂ« kujtesĂ«s kombĂ«tare dhe qĂ« sot njihet zyrtarisht si trashĂ«gimi botĂ«rore.
Fototeka âMarubiâ pĂ«rmban njĂ« pasuri tĂ« rrallĂ« me fotografi qĂ« i pĂ«rkasin mĂ« shumĂ« se 150 viteve mĂ« parĂ«, tĂ« realizuara nga pionierĂ«t Pietro dhe Kel Marubi.
Kjo arkivĂ« Ă«shtĂ« shpallur zyrtarisht pjesĂ« e Regjistrit NdĂ«rkombĂ«tar âMemory of the Worldâ nga UNESCO, duke u kthyer nĂ« njĂ« pasuri kulturore me rĂ«ndĂ«si globale.
âMarubiâ ka pĂ«rjetĂ«suar imazhin, jetĂ«n dhe shpirtin e shqiptarĂ«ve ndĂ«r shekuj.
Arti i fotografisë është padyshim i veçantë. Në hisotrinë e popullit shqiptar, ka hyrë fotografia e cila u shkrep na Bllacë të Maqedonisë dhe u bë simbol i refugjatëve të Kosovës, gjatë vitit 1999.
Në kolonën e mijëra njerëzve, që u detyruan të largoheshin me dhunë nga vendlindjet e tyre, ndër ta ishte edhe Sherife Luta, nga fshati Ivajë i Kaçanikut, fotoja e së cilës kishte goditur botën.
Evolucioni i Fotografisë
Duke qenë se fotografia është një proces shkencor, ajo vazhdimisht po evoluon dhe po nxitet më shumë nga teknologjia dhe inovacioni.
NĂ« vitin 2023, nĂ« njĂ« kthesĂ« interesante ngjarjesh, fotografi Boris Eldagsen fitoi njĂ« çmim nĂ« âSony World Photography Awardsâ duke pĂ«rdorur njĂ« imazh tĂ« krijuar tĂ«rĂ«sisht nga IA-ja, duke ndezur biseda nĂ« tĂ« gjithĂ« komunitetin e artit.
Artikujt e gazetave dhe kritikët e artit në mbarë botën thanë se një imazh fitues i çmimeve i krijuar nga IA-ja kishte sfiduar perceptimin tradicional të fotografisë.
Me kĂ«tĂ« pĂ«rparim, fotografĂ«t e kanĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« pĂ«rshtaten me skenarin nĂ« ndryshim. Nga ana tjetĂ«r, mund tĂ« na ndihmojĂ« tâi pĂ«rdorim kĂ«to risi nĂ« aventurat tona krijuese.
Ndërsa kjo është një sfidë që duhet ta kapërcejmë, është thelbësore të kujtojmë se asgjë nuk mund të zëvendësojë thelbin e artit.
Fotografia ka të bëjë me kapjen e momenteve, tregimit dhe emocioneve. Asnjë teknologji nuk mund të lidhet me njerëzit si një fotograf njerëzor me një aparat fotografik. Edhe gjatë ngjarjeve të rëndësishme, ne do të punësojmë fotografë dhe jo IA-në.
Inteligjenca artificiale mund të na ndihmojë ta bëjmë fotografinë më efikase, por sigurisht që nuk mund të zëvendësojë kreativitetin dhe prekjen njerëzore.
Duhet të pranojmë mundësitë e reja dhe ta bëjmë procesin më efikas pa humbur thelbin.
ĂshtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« festojmĂ« perspektivat, qasjet dhe teknikat e ndryshme tĂ« fotografisĂ«, ndĂ«rkohĂ« qĂ« lundrojmĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« nĂ« bashkĂ«punimin e artit dhe teknologjisĂ«.
/e.xh//a.f/
The post Dita BotĂ«rore e FotografisĂ«, ShqipĂ«ria krenohet me trashĂ«giminĂ« e âMarubitâ appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.