Një studim i ri sugjeron se ekspozimi i përsëritur ndaj valëve të nxehtësisë mund të përshpejtojë plakjen biologjike, duke prekur më rëndë punonjësit në ambient të hapur, banorët ruralë dhe komunitetet me kondicionim të kufizuar të ajrit.
Ekspozimi i përsëritur ndaj valëve të nxehtësisë duket se përshpejton plakjen tek njerëzit, me efekte të dëmshme të krahasueshme me duhanpirjen, konsumimin e alkoolit ose mungesën e ushtrimeve fizike, sipas një studimi të ri.
Evidencat e mëparshme lidhën valët e nxehtësisë me rritje të përkohshme të vdekjeve, për shembull, rreth 600 vdekje të parakohshme gjatë një vale të vetme të nxehtësisë në Angli këtë vit.
Por, gjetjet e reja, të publikuara në Nature Climate Change, zbulojnë pasojat afatgjata.
Hulumtimi analizoi të dhëna shëndetësore për 15 vjet nga afro 24,922 të rritur në Tajvan, me një moshë mesatare biologjike prej 46 vjetësh.
Studimi përfundoi se vetëm katër ditë shtesë ekspozimi ndaj valëve të nxehtësisë brenda dy viteve ishin të lidhura me një rritje të moshës biologjike prej afërsisht nëntë ditësh.
Hulumtuesit përdorën tregues të zakonshëm mjekësorë – presionin e gjakut, treguesit e inflamacionit, kolesterolin dhe matjet e funksionimit të mushkërive, mëlçisë dhe veshkave – për të llogaritur “moshën biologjike” të secilit pjesëmarrës dhe më pas modeluan se si kjo moshë ndryshonte me ekspozimin ndaj valëve të nxehtësisë.
Studimi zbuloi se punëtorët manualë, banorët ruralë dhe njerëzit në komunitetet me kondicionim të kufizuar të ajrit ishin veçanërisht më të prekshëm nga plakja e lidhur me valët e nxehtësisë.
Thjesht, ata që jetojnë në zona me më shumë ditë të nxehta kishin tendencë të shfaqnin plakje biologjike më të madhe se njerëzit në rajonet më të freskëta.
Studimi këshilloi njerëzit të marrin masa për të përballuar nxehtësinë, si përdorimi i kondicionerit kur është i disponueshëm dhe kalimi i më shumë kohës në vende me hije.
“Nëse ekspozimi ndaj valëve të nxehtësisë grumbullohet për disa dekada, ndikimi në shëndet do të jetë shumë më i madh se sa kemi raportuar”, tha Dr. Cui Guo nga Universiteti i Hong Kongut, i cili drejtoi studimin.
“Valët e nxehtësisë po bëhen gjithashtu më të shpeshta dhe zgjatin më gjatë, kështu që ndikimet në shëndet mund të jenë shumë më të mëdha [në të ardhmen]”, shtoi ai.
Çfarë është një valë nxehtësie dhe si ndikon në trupin tonë?
Një valë nxehtësie është një periudhë e zgjatur me temperatura të pazakonta të larta, e cila përcaktohet në lidhje me pragjet klimatike lokale dhe jo nga një temperaturë universale e vetme.
Për shembull, në Mbretërinë e Bashkuar, Met Office shpall një valë nxehtësie kur temperaturat maksimale ditore tejkalojnë pragjet rajonale për tre apo më shumë ditë rresht – zakonisht 25 gradë Celsius në zonat më të freskëta si Uellsi dhe Skocia, dhe 28 gradë Celsius në zonat më të ngrohta duke përfshirë Londrën dhe pjesë të East Midlands.
Në periudha afatshkurta, nxehtësia ekstreme shkakton stres të menjëhershëm në sistemet e ftohjes së trupit. Djersitja dhe rritja e qarkullimit të gjakut në lëkurë ndihmojnë në rregullimin e temperaturës, por këto përgjigje vendosin stres shtesë mbi zemrën dhe veshkat.
Dhe nëse lëngjet dhe pushimi nuk janë të mjaftueshëm, kjo mund të çojë në dehidrim, lodhje nga nxehtësia dhe në raste të rënda, goditje në nxehtësi që mund të jetë fatale.
Afatgjatë, ekspozimi i përsëritur ose i zgjatur ndaj temperaturave të larta mund të përkeqësojë sëmundje kronike, përfshirë ato kardiovaskulare, respiratore dhe të veshkave.
Shkencëtarët besojnë se dëmtimet kumulative qelizore – përfshirë dëmtimin e ADN-së, stresin oksidativ dhe inflamacionin kronik – mund të shpjegojnë pse ekspozimi i shpeshtë ndaj nxehtësisë duket se përshpejton plakjen biologjike.
Pse tani ka rëndësi?
Gjetjet e reja vijnë në një kohë kur po përballemi me një krizë globale klimatike që po bën që valët e të nxehtit të jenë më të gjata, më të nxehta dhe më të shpeshta.
Në veçanti, temperaturat e larta po prekin Evropën, kontinentin që ngrohet më shpejt në Tokë. Franca ka përjetuar tashmë dy valë të nxehti rekord këtë verë, me temperatura që kanë arritur mbi 43 gradë Celsius në disa pjesë të vendit.
Një vlerësim i fundit nga World Weather Attribution, një rrjet ndërkombëtar studiuesish, ka llogaritur mesatarisht rreth 41 ditë shtesë me të nxehtë të rrezikshme globalisht në vitin 2024.
Numri i vdekjeve të shkaktuara nga nxehtësia është tashmë i lartë. Gati 63 mijë vdekje të lidhura me nxehtësinë ndodhën në Evropë gjatë verës së vitit 2022, sipas studiuesve. Ekspozimi i gjatë dhe i përsëritur – paralajmëron studimi i ri – mund të shtojë një barrë më të heshtur dhe kumulative.
Organizata Ndërkombëtare e Punës vlerëson se më shumë se 2.4 miliardë njerëz janë të ekspozuar ndaj stresit nga nxehtësia në vendin e punës, me nxehtësinë që kontribuon në mbi 22 milionë dëmtime pune dhe afërsisht 19 mijë vdekje të lidhura me punën çdo vit.
Komisioni Pan-Evropian për Klimën dhe Shëndetin – një grup i thirrur nga Drejtori Rajonal i OBSH-së, Dr. Hans Kluge – paralajmëron se moti ekstrem tani është “një emergjencë shëndetësore publike që po zhvillohet në kohë reale”.
Studimi i ri thekson nevojën për politika që zvogëlojnë pabarazitë mjedisore dhe forcojnë rezistencën ndaj valëve të nxehtit, veçanërisht për popullatat më të cenueshme. Gjithashtu kërkon mbrojtje të synuar dhe planifikim efikas të shëndetësisë. /Telegrafi/
The post Valët e nxehtësisë mund të përshpejtojnë plakjen biologjike appeared first on Telegrafi.
Login
