Ne mund të hapim të gjithë kapitujt me Shqipërinë këtë vit, deklaroi Komisionerja për Zgjerimin e Bashkimit Evropian, Marta Kos në një intervistë që dha për European Newsroom (ENR) dhe Agjencinë Telegrafike Shqiptare.
Komisionerja Kos u shpreh se âsot zgjerimi Ă«shtĂ« vĂ«rtet ndryshe nga sa ishte pesĂ« vjet mĂ« parĂ«â.
âKur fillova punĂ«n si Komisionere, thosha se zgjerimi Ă«shtĂ« vĂ«rtet ndryshe nga sa ishte pesĂ« vjet mĂ« parĂ«. Dhe sot po them se zgjerimi sot Ă«shtĂ« ndryshe nga ai i dhjetorit 2024. Pse Ă«shtĂ« kĂ«shtu? Sepse e gjithĂ« bota Ă«shtĂ« nĂ« lĂ«vizje. E gjithĂ« Evropa Ă«shtĂ« nĂ« lĂ«vizje, e gjithĂ« fqinjĂ«sia Ă«shtĂ« nĂ« lĂ«vizje. Dhe aspekti i sigurisĂ« po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Pra, ky imperativ sigurie po rritet me shpejtĂ«si. Dhe ne duhet tĂ« gjejmĂ« pĂ«rgjigje, jo vetĂ«m nĂ« lidhje me procesin e zgjerimit, por me tĂ« gjithĂ« politikĂ«n e fqinjĂ«sisĂ«, veçanĂ«risht sepse ne rrethojmĂ« me kĂ«tĂ« pjesĂ«n lindore me ta. Dhe njĂ« arsye tjetĂ«r pse Ă«shtĂ« kjo e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« se pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« histori, ne jemi pĂ«rballur disi me forcat e jashtme pĂ«rçarĂ«se qĂ« do tĂ« donin tĂ« shihnin dĂ«shtimin e procesit tĂ« zgjerimitâ, theksoi Kos.
âDhe kjo Ă«shtĂ« gjithashtu diçka e re nĂ« procesin e anĂ«tarĂ«simit. Pra, e dini, nĂ«se do tĂ« thosha se ka pasur pĂ«r mua tre faza nĂ« tĂ« kaluarĂ«n, ju e dini, zgjerimi deri nĂ« vitin 1995, ku bĂ«hej fjalĂ« vetĂ«m pĂ«r njĂ« vend qĂ« plotĂ«son kriteret. Mund tĂ« pranohet. AtĂ«herĂ« ishte mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme. Vendi pĂ«rmbushte kriteret. BE-ja duhet tĂ« jetĂ« gati. AtĂ«herĂ« ishte e mundur. Por, mĂ« pas ndryshoi. Duhet tĂ« thellohemi tani. Ne duhet tĂ« thellohemi, duhet tĂ« zgjerohemi dhe duhet tĂ« kemi pĂ«rgjigje pĂ«r nevojat gjeopolitike dhe tĂ« sigurisĂ«. Dhe nĂ« kĂ«tĂ« aspekt, tani qĂ« jemi pĂ«rballur, sĂ« pari duhet tĂ« tregojmĂ« unitetin tonĂ«â, shtoi Kos.
SĂ« dyti, vijoi Komisionerja, âduhet tĂ« kemi pĂ«rgjigje pĂ«r tĂ« trajtuar tensionin mes nevojave gjeopolitike dhe tĂ« sigurisĂ« nga njĂ«ra anĂ« dhe metodologjisĂ« sĂ« zgjerimit nga ana tjetĂ«r. Zgjerimi mbetet mjeti mĂ« efektiv pĂ«r tĂ« siguruar paqen, prosperitetin dhe lirinĂ«. Nga ana tjetĂ«r, ai ka kufizime. Sfidat afatshkurtra janĂ« se ne mund tĂ« bĂ«jmĂ« shumĂ«. Mund tĂ« flas pĂ«r kĂ«tĂ« mĂ« vonĂ«, por ky Ă«shtĂ« tensioni qĂ« ndjejmĂ« gjatĂ« gjithĂ« rrugĂ«s. Sidomos tani po ju tregoja MoldavinĂ« dhe UkrainĂ«n, ku, pĂ«r shembull, veçanĂ«risht me MoldavinĂ« dhe zgjedhjet parlamentare nĂ« vjeshtĂ«, do tĂ« ishte vendimtare qĂ« ne tĂ« mund tĂ« hapnim bisedimet dhe natyrisht edhe pĂ«r UkrainĂ«n. Pra, çfarĂ« mund tĂ« bĂ«jmĂ«. Jo aq shumĂ« nga pikĂ«pamja teknike, sepse ne mund tĂ« ofrojmĂ« vĂ«rtet shumĂ«â.
Komisionerja Kos nĂ«nvizoi se âShqipĂ«ria po bĂ«n njĂ« pĂ«rparim vĂ«rtet tĂ« mirĂ« dhe ne mund tĂ« hapim tĂ« gjithĂ« grup kapitujt me ShqipĂ«rinĂ« kĂ«tĂ« vitâ.
âNe jemi nĂ« gjendje tĂ« hapim tĂ« gjitha grupkapitujt edhe me UkrainĂ«n dhe MoldavinĂ« kĂ«tĂ« vit bazuar nĂ« peshĂ«n teknike. Por, atĂ«herĂ«, natyrisht, shtetet anĂ«tare duhet tĂ« marrin vendimin. Pra, si tĂ« punojmĂ« nĂ« kĂ«tĂ« ndryshim gjeopolitik tĂ« botĂ«s, si tĂ« vazhdojmĂ« me procesin e zgjerimit dhe çfarĂ« lloj politike fqinjĂ«sie bĂ«jmĂ« pĂ«r tĂ« na siguruar qĂ« do tĂ« jemi tĂ« sigurt. Pra, si tâi pĂ«rgjigjemi sfidave tĂ« menjĂ«hershme? NĂ«se procesi i zgjerimit kĂ«rkon pak kohĂ«, Ă«shtĂ« qĂ« ne ta pĂ«rshpejtojmĂ« integrimin kudo qĂ« tĂ« jetĂ« e mundur. Ne kemi shumĂ« mjete, njĂ« nga mjetet mĂ« tĂ« mira, qĂ« Ă«shtĂ« edhe me natyrĂ« financiare. Ne kemi planet tona tĂ« rritjes pĂ«r Ballkanin PerĂ«ndimor, pĂ«r MoldavinĂ« dhe UkrainĂ«n. Kemi mundĂ«si tĂ« integrojmĂ« vendet kandidate nĂ« tregun e brendshĂ«m, gjĂ« qĂ« po ndodh me SEPA-n apo roaming. Pastaj, çfarĂ«? Si mund tĂ« kemi edhe pĂ«rgjigje tĂ« menjĂ«hershme? Tani Ă«shtĂ« çështja e TurqisĂ«. Me TurqinĂ« nuk po ecim nĂ« nivelin e statusit kandidat. Pra, Ă«shtĂ« ende nĂ« ndalesĂ«, por ne vazhdojmĂ«â, vijoi Kos.
âMund tĂ« flas mĂ« shumĂ« nĂ«se dĂ«shironi tĂ« dini pĂ«r dialogun e nivelit tĂ« lartĂ« pĂ«r ekonominĂ« qĂ« kemi pasur dhe planifikojmĂ« tĂ« bĂ«jmĂ«, qĂ« nĂ« maj tĂ« kemi njĂ« dialog tĂ« nivelit tĂ« lartĂ« pĂ«r migracionin, qĂ« do tĂ« thotĂ« se si tĂ« sillemi me vendet qĂ« janĂ« kandidate. Dhe pastaj, sigurisht, çfarĂ« mund tĂ« bĂ«jmĂ« edhe ne, dhe kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« po bĂ«jmĂ«. SĂ« bashku me pĂ«rfaqĂ«suesin e lartĂ« dhe zĂ«vendĂ«spresidentin, ne po punojmĂ« sĂ« bashku pĂ«r strategjinĂ« e Detit tĂ« Zi, gjithashtu rinovojmĂ« pjesĂ«risht Partneritetin Lindor dhe do tĂ« vazhdojmĂ« me kĂ«tĂ« dokument para pushimeve verore. Pra nĂ« pĂ«rgjithĂ«si Ă«shtĂ« kĂ«shtu, qĂ« do tĂ« thotĂ« se pĂ«r mua zgjerimi Ă«shtĂ« mĂ« i lehtĂ« nĂ« krahasim me tĂ« kaluarĂ«n, sepse ka njĂ« mesazh tĂ« qartĂ« nga tĂ« gjitha institucionet e BE-sĂ« se zgjerimi Ă«shtĂ« prioritetâ, tha ajo.
Nga ana tjetĂ«r, shtoi Kos, âzgjerimi nuk ka qenĂ« kurrĂ« kaq i sfiduar nga forcat e jashtme. Dhe do tĂ« thosha se ato nuk vijnĂ« vetĂ«m nga Lindja, tĂ« cilĂ«t nĂ« fakt duhet tâi kemi parasysh nĂ« gjithçka qĂ« po bĂ«jmĂ«. Por, gjithsesi jam e inkurajuar. Si? Ne kemi filluar nĂ« kĂ«tĂ« mandat sepse ka vullnet tĂ« madh dhe vizion edhe tĂ« shteteve anĂ«tare qĂ« duhet tĂ« ecim pĂ«rpara. Sapo erdha nga KĂ«shilli i PunĂ«ve tĂ« Jashtme dje nĂ« Luksemburg. Kemi pasur debat pĂ«r UkrainĂ«n. Ne kemi pasur debat pĂ«r Ballkanin PerĂ«ndimor⊠Nga ana tjetĂ«r, Ă«shtĂ« e mrekullueshme dhe jam shumĂ« e nderuar dhe shumĂ« e lumtur qĂ« mund tĂ« kem kĂ«tĂ« portofol⊠Sigurisht qĂ« kemi sfida dhe Ă«shtĂ« shumĂ« ndryshe nĂ« vende tĂ« ndryshme, por me siguri do tĂ« ndodhinâ.
Ajo shtoi se dinamika e re është për të gjitha vendet kandidate.
âPĂ«r vendet kandidate nga Ballkani PerĂ«ndimor, nĂ« krahasim me MoldavinĂ« dhe UkrainĂ«n, ekziston njĂ« vizion i ri dinamik i Bashkimit Evropian pĂ«r tĂ« pĂ«rshpejtuar procesin e anĂ«tarĂ«simit. Nga ana tjetĂ«r, ne gjithashtu pĂ«rjetojmĂ«, veçanĂ«risht pĂ«rmes planit tĂ« rritjes, njĂ« lloj presioni tĂ« kolegĂ«ve midis vendeve, veçanĂ«risht nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor. Dhe pastaj kemi dallime. PĂ«r shembull, ShqipĂ«ria, ju e dini qĂ« ishte sĂ« bashku me MaqedoninĂ« e Veriut. Tani, qĂ« nga shkĂ«putja, ShqipĂ«ria po bĂ«n njĂ« pĂ«rparim vĂ«rtet tĂ« mirĂ«â, deklaroi Kos.
Komisionerja theksoi se âpĂ«r fat tĂ« keq, nuk mund ta them kĂ«tĂ« pĂ«r BosnjĂ«-HercegovinĂ«n. Nuk mund tĂ« fillojmĂ« as tĂ« pĂ«rfshihemi nĂ« planin e rritjes sepse nuk e kemi marrĂ« agjendĂ«n e reformĂ«s ose ata nuk janĂ« nĂ« gjendje tĂ« emĂ«rojnĂ« kryenegociatorin. Pra, gjĂ«rat qĂ« janĂ« kaq normale ose tĂ« lehta nĂ« vende tĂ« tjera, nĂ« BH, veçanĂ«risht nĂ« kĂ«tĂ« krizĂ« institucionale, Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« e vĂ«shtirĂ«. Kthehem tek pyetja juaj. Ato nuk do tĂ« mbeten pas. Ne jemi fuqimisht tĂ« pĂ«rkushtuar pĂ«r tâi sjellĂ« ato nĂ« Bashkimin Evropian. Por sigurisht, ne do tâi pĂ«rmbahemi meritave dhe do tĂ« shohim. Dhe ne jemi vĂ«rtet tĂ« pĂ«rfshirĂ« fuqishĂ«m nĂ« çështjet dypalĂ«she, tĂ« cilat janĂ« mjaft tĂ« shumta atjeâ.
GjatĂ« intervistĂ«s, Kos pohon se vetĂ«m Bashkimi Evropian mund tĂ« sjellĂ« vendet kandidate nĂ« BE. âAskush tjetĂ«r pasi Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e madhe. Dhe ka tĂ« bĂ«jĂ« gjithashtu me besueshmĂ«rinĂ« tonĂ«. Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse ne nuk mund tĂ« humbasim asnjĂ« nga vendet kandidateâŠâ, shtoi ajo.
âVizioni i qeverisĂ« shqiptare, tĂ« cilĂ«n ne e mbĂ«shtesim, Ă«shtĂ« pĂ«rfundimi i negociatave deri nĂ« fund tĂ« 2027. Pra, njĂ« vit mĂ« vonĂ« dhe mĂ« pas do tĂ« thotĂ« se ShqipĂ«ria mund tĂ« bĂ«het anĂ«tare. Le tĂ« themi edhe nĂ«se duam tre vjet deri nĂ« vitin 2030. Dhe mendoj se kjo Ă«shtĂ« njĂ« perspektivĂ« shumĂ« realisteâ, tha Komisionerja pĂ«r Zgjerimin e Bashkimit Evropian, Marta Kos.
The post Komisionerja për Zgjerim: Ne mund të hapim këtë vit të gjithë kapitujt me Shqipërinë appeared first on Telegrafi.