NjĂ« video e postuar nĂ« rrjete sociale shqipfolĂ«se pretendon se tregon ânjĂ« nga tĂ«rmetet mĂ« tĂ« forta nĂ« botĂ«â qĂ« âgoditi Lindjen e LargĂ«t tĂ« RusisĂ« nĂ« orĂ«t e para tĂ« mĂ«ngjesitâ tĂ« 31 korrikut 2025.
Më 30 korrik 2025, një tërmet i fortë me magnitudë 8.8 ballë Rihter goditi brigjet e gadishullit Kamchatka në Rusi. Goditja shkaktoi valë cunami që arritën në Japoni, Hawai dhe bregun perëndimor të Shteteve të Bashkuara.
Megjithatë, me anë të motorit të kërkimit pamor Google Lens, Faktoje gjeti se klipi i mësipërm qarkullon në rrjet që nga marsi i 2025.
Pamjet në fakt tregojnë një skenë që ndodhi në Myanmar gjatë tërmetit të fortë me magnitudë 7.7 të 28 marsit 2025, i cili shkaktoi mbi 3.000 vdekje.
Numri i viktimave nga tërmeti i fortë që goditi Myanmarin më 28 mars ka arritur në 3,354. Ndërsa 4,850 njerëz janë plagosur dhe 220 janë të zhdukur, njoftuan mediat vendase.  Kreu i juntës ushtarake në Myanmar Min Aung Hlaing, u kthye në kryeqytetin Naypyidaë pas një vizite që realizoi në Bangkok, ku mori pjesë në një samit rajonal të liderëve të Azisë Jugore dhe Juglindore.
Në Samit ai u takua me liderët e Tajlandës, Nepalit, Butanit, Sri Lankës dhe Indisë.
NdĂ«rkohĂ« Ă«shtĂ« kĂ«rkuar qĂ« armĂ«pushimi qĂ« u shpall nga junta pas tĂ«rmetit tĂ« bĂ«het i pĂ«rhershĂ«mâŠ
Lufta civile ka zhvendosur më shumë se 3 milionë njerëz dhe pasiguria ushqimore është e përhapur, me më shumë se një të tretën e popullsisë së Mianmarit në nevojë për ndihmë humanitare, sipas OKB-së.
Mandalay dikur njihej si qyteti i arit, i mbushur me faltore vezulluese dhe varre budiste, por ajri në ish-kryeqytetin mbretëror të Mianmarit tani mban erë trupash të vdekur.
Kaq shumĂ« kufoma janĂ« grumbulluar qĂ« nga njĂ« tĂ«rmet me magnitudĂ« 7.7 qĂ« goditi tĂ« premten e kaluar afĂ«r Mandalay, saqĂ« u Ă«shtĂ« dashur tĂ« âgrumbullohen dhe digjenâ, thotĂ« njĂ« banor, transmeton Telegrafi.
Numri i të vdekurve nga tërmeti dhe një seri pasgoditjesh ka kaluar mbi 2700, me 4521 të lënduar dhe qindra të zhdukur, tha shefi ushtarak i Mianmarit. Këto shifra pritet të rriten.
Banorët në qytetin e dytë më të populluar të vendit thonë se kanë kaluar net pa gjumë, duke endur rrugëve të dëshpëruar ndërsa furnizimet me ushqim dhe ujë po pakësohen.
Banorja e Mandalay, e cila foli pĂ«r trupat e âdjegurâ humbi tezen e saj nĂ« tĂ«rmet.
âPor trupi i saj u nxor nga rrĂ«nojat vetĂ«m dy ditĂ« mĂ« vonĂ«, mĂ« 30 marsâ, tha studentja 23-vjeçare qĂ« donte tĂ« njihej vetĂ«m si J.
Infrastruktura e dobët dhe një sërë konfliktesh civile po pengojnë rëndë përpjekjet e ndihmës në Mianmar, ku ushtria ka një histori të shtypjes së shkallës së fatkeqësive kombëtare.
Numri i të vdekurve pritet të vazhdojë të rritet pasi ekipet e shpëtimit do të kenë qasje në më shumë ndërtesa të shembura dhe zona të mbyllura.
J, qĂ« jeton nĂ« lagjen Mahaaungmyay tĂ« Mandalay, Ă«shtĂ« ndjerĂ« âe trullosur nga privimi i gjumitâ, tha ajo.
ShumĂ« banorĂ« kanĂ« jetuar jashtĂ« tendave â ose asgjĂ« â pĂ«rgjatĂ« rrugĂ«ve, nga frika se ajo qĂ« ka mbetur nga shtĂ«pitĂ« e tyre nuk do tâi qĂ«ndrojĂ« pas lĂ«kundjeve.
âKam parĂ« shumĂ« njerĂ«z, pĂ«rfshirĂ« edhe mua, tĂ« pĂ«rkulur dhe duke qarĂ« me zĂ« tĂ« lartĂ« nĂ« rrugĂ«â, tha J.
Por të mbijetuarit po gjenden ende në qytet. Shërbimi zjarrfikës tha se kishte shpëtuar 403 njerëz në Mandalay në katër ditët e fundit dhe gjeti 259 trupa. Numri i vërtetë i viktimave mendohet të jetë shumë më i lartë se versioni zyrtar.
NĂ« njĂ« fjalim televiziv tĂ« martĂ«n, shefi ushtarak Min Aung Hlaing tha se numri i tĂ« vdekurve mund tĂ« kalojĂ« 3,000, por ShĂ«rbimi Gjeologjik i SHBA tha tĂ« premten âse numĂ«r i vdekjeve mbi 10,000 Ă«shtĂ« njĂ« mundĂ«si e fortĂ«â bazuar nĂ« vendndodhjen dhe madhĂ«sinĂ« e tĂ«rmetit.
Fëmijët e vegjël janë traumatizuar veçanërisht në katastrofë.
Një pastor vendas i tha BBC-së se djali i tij tetëvjeçar kishte shpërthyer në lot papritmas disa herë në ditët e fundit, pasi kishte parë pjesë të lagjes së tij të varrosura nën rrënoja në një çast.
âAi ishte nĂ« dhomĂ«n e gjumit lart kur goditi tĂ«rmeti dhe gruaja ime po kujdesej pĂ«r motrĂ«n e tij mĂ« tĂ« vogĂ«l, kĂ«shtu qĂ« disa mbeturina kishin rĂ«nĂ« mbi tĂ«â, tha Ruate, i cili dha vetĂ«m emrin e tij.
âDje ne pamĂ« trupa tĂ« nxjerrĂ« nga ndĂ«rtesat e shembura nĂ« lagjen tonĂ«â, tha Ruate, i cili jeton nĂ« zonĂ«n Pyigyitagon nĂ« Mandalay jugor.
âMianmari Ă«shtĂ« goditur nga kaq shumĂ« fatkeqĂ«si, disa natyrore, disa tĂ« bĂ«ra nga njeriu. TĂ« gjithĂ« janĂ« lodhur kaq shumĂ«. Ne po ndihemi tĂ« pashpresĂ« dhe tĂ« pafuqishĂ«mâ, shtoi ai.
Një murg që jeton pranë godinës Sky Villa, një nga ndërtesat më të goditura, e reduktuar nga 12 në gjashtë kate nga tërmeti, i tha BBC-së se ndërsa disa njerëz ishin nxjerrë të gjallë në 24 orët e fundit.
âShpresoj se kjo do tĂ« pĂ«rfundojĂ« sĂ« shpejti. Ka shumĂ« [trupa] ende brenda, mendoj se mĂ« shumĂ« se njĂ«qindâ, shtoi ai.
Krematoriumet afër Mandalay janë mbingarkuar, ndërsa autoriteteve u mbarojnë qeset e trupit, mes furnizimeve të tjera, përfshirë ushqimin dhe ujin e pijshëm.
Rreth qytetit, mbetjet e faltores së grimcuar dhe kunjat e arta qëndrojnë të shpërndara rrugëve. Ndërsa Mandalay dikur ishte një qendër kryesore për prodhimin e fletëve të arit dhe një destinacion popullor turistik, varfëria në qytet është rritur në vitet e fundit, si kudo në Mianmar (më parë e quajtur Burma).
Tërmeti i javës së kaluar preku gjithashtu Tajlandën dhe Kinën, por ndikimi i tij ka qenë veçanërisht shkatërrues në Mianmar, i cili është shkatërruar nga një luftë e përgjakshme civile, një ekonomi e gjymtuar dhe zhgënjim i përhapur që kur ushtria mori pushtetin në një grushtshtet në vitin 2021.
Të martën, Mianmar mbajti një minutë heshtje për të kujtuar viktimat, pjesë e një jave zie kombëtare. Junta bëri thirrje që flamujt të valëviten në gjysmështizë, të ndërpriten transmetimet në media dhe u kërkoi njerëzve të bëjnë nderimet e tyre.
Edhe para tërmetit, më shumë se 3.5 milionë njerëz ishin zhvendosur brenda vendit.
MijĂ«ra tĂ« tjerĂ«, shumĂ« prej tyre tĂ« rinj, kanĂ« ikur jashtĂ« vendit pĂ«r tĂ« shmangur rekrutimin e detyruar â kjo do tĂ« thotĂ« se ka mĂ« pak njerĂ«z pĂ«r tĂ« ndihmuar me punĂ«n e ndihmĂ«s dhe rindĂ«rtimin e mĂ«vonshĂ«m tĂ« vendit.
Rusia dhe Kina, të cilat kanë ndihmuar në mbështetjen e regjimit ushtarak të Mianmarit, janë ndër vendet që kanë dërguar ndihmë dhe mbështetje të specializuar. Por lehtësimi ka qenë i ngadalshëm, tha J.
â[Ekipet e shpĂ«timit] kanĂ« katĂ«r ditĂ« qĂ« punojnĂ« pa pushim dhe mendoj se janĂ« pak tĂ« lodhur, kanĂ« nevojĂ« edhe pĂ«r pushim.
âPor pĂ«r shkak se dĂ«mi ka qenĂ« kaq i madh, ne kemi burime tĂ« kufizuara kĂ«tu, Ă«shtĂ« thjesht e vĂ«shtirĂ« pĂ«r punonjĂ«sit e ndihmĂ«s qĂ« tĂ« menaxhojnĂ« me efikasitet njĂ« shkatĂ«rrim kaq masivâ, tha ajo.
Ndërsa junta kishte thënë se e gjithë ndihma është e mirëseardhur, disa punonjës humanitarë kanë raportuar sfida për të hyrë në zonat e goditura nga tërmeti.
Mediat lokale në Sagaing, ku ndodhej epiqendra e tërmetit, kanë raportuar kufizime të vendosura nga autoritetet ushtarake që kërkojnë që organizatat të paraqesin listat e vullnetarëve dhe sendet që duan të sjellin në zonë.
Disa grupe të të drejtave, duke përfshirë Human Rights Watch dhe Amnesty International, i kanë kërkuar juntës që të lejojë punonjësit e ndihmës qasje të menjëhershme në këto zona.
âJunta ushtarake e Mianmarit ende shkakton frikĂ«, edhe nĂ« vazhdĂ«n e njĂ« fatkeqĂ«sie tĂ« tmerrshme natyrore qĂ« mbyti dhe plagosi mijĂ«raâ, tha Bryony Lau, zĂ«vendĂ«sdrejtore e Human Rights Watch pĂ«r AzinĂ«.
âJunta duhet tĂ« shkĂ«putet nga praktika e saj e tmerrshme e sĂ« kaluarĂ«s dhe tĂ« sigurojĂ« qĂ« ndihma humanitare tĂ« arrijĂ« shpejt tek ata, jeta e tĂ« cilĂ«ve Ă«shtĂ« nĂ« rrezik nĂ« zonat e prekura nga tĂ«rmetiâ, tha ajo.
Junta ka tërhequr gjithashtu kritika për vazhdimin e hapjes së zjarrit mbi fshatrat, edhe pse vendi po tërhiqet nga katastrofa. Pjesë të mëdha të Sagaing janë nën kontrollin e grupeve të rezistencës.
NjĂ« komandant nĂ« Forcat e Mbrojtjes sĂ« Popullit (PDF) â njĂ« rrjet i grupeve civile pro-demokratike â i tha BBC-sĂ« se ushtria po kryente sulme tokĂ«sore.
Komandanti i rebelëve Min Naing, i cili komandon 300 luftëtarë, tha se forcat e tij nuk po luftonin, duke pretenduar se po respektonin një armëpushim dyjavor të shpallur nga Qeveria e Unitetit Kombëtar të opozitës, pas tërmetit. /Telegrafi/
Numri i viktimave nga dy tërmetet me magnitudë 7,7 dhe 6,4 ballë Rihter në Mianmar është rritur në 2 719.
Lideri ushtarak i Mianmarit gjenerali Min Aung Hlaing, në një deklaratë në lidhje me situatën në vend, theksoi se ekziston rreziku që numri i viktimave të kalojë shifrën 3 000.
Hlaing tha se numri i personave të lënduar nga tërmeti është rritur në 4 521 ndërsa 441 persona ende janë të zhdukur.
Videot e shpërndara nga të mbijetuarit në rrjete sociale zbulojnë momente të tmerrshme nën rrënoja pas një tërmeti të fuqishëm që goditi Myanmarin të premten.
Në video shfaqen dy vajza, 13 dhe 16 vjeç, dhe gjyshja e tyre, të shtrira në një zonë plot rrënoja pas tërmetit shkatërrues 7.7 ballë.
Vajzat dhe gjyshja e tyre u bllokuan ndërsa përpiqeshin të arratiseshin nga apartamenti i tyre në katin e gjashtë në qytetin e dytë më të madh të vendit, Mandalay, i cili është afër epiqendrës së tërmetit.
Në panik vrapuan drejt shkallëve të urgjencës, por ndërtesa u shemb, përcjell Telegrafi.
Videos show how a heart diseased 75yr old grandmother and her 16 and 13yr old grandchildren stayed strong for over 15 hours in the rubble of a #Mandalay condo that had collapsed during the #MyanmarEarthquake
My heart achesHow many more people are still trapped alive like this? pic.twitter.com/aQqb2wVicZ
â LingOrm Myanmar Fanbase (@LingOrmMMFC) March 31, 2025
Babai i vajzës fillimisht mendoi se vajzat dhe nëna e tij kishin vdekur dhe apeloi për ndihmë në rrjetet sociale për të rimarrë trupat e tyre.
Por doli se ato ishin gjallĂ« â ato kishin marrĂ« telefonat e tyre nĂ« momentet vendimtare para shembjes sĂ« ndĂ«rtesĂ«s.
âVajzat e mia po regjistronin video nĂ« telefonat e tyre duke menduar se nĂ«se ato dhe gjyshja do tĂ« vdisnin, dikush mund tâi gjente telefonat dhe ne, babai dhe nĂ«na, do tâi shihnimâ, ka shkruar babai i tyre nĂ« Facebook.
âAto madje zhbllokuan telefonat e tyreâ, shtoi ai.
Në postimin e tij, ai shkroi gjithashtu se familja e tij mund të dëgjonte njerëz të tjerë të bllokuar poshtë tyre në rrënojat e pallatit Sky Villa.
ShpĂ«tuesit pĂ«rfundimisht i gjetĂ«n dhe pĂ«rdorĂ«n njĂ« çekiç pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« njĂ« vrimĂ« tĂ« vogĂ«l pĂ«rmes sĂ« cilĂ«s mund tâu dĂ«rgonin ujĂ«, por ata duhej tĂ« shkonin tĂ« merrnin pajisje shtesĂ«.
Të mbetura vetëm, vajzat morën gjërat në duart e tyre dhe përdorën çekiçin për të zgjeruar hapjen dhe për të shpëtuar. /Telegrafi/
Tri ditë pas goditjes së tërmetit në Myanmar, numri i viktimave ka arritur në 2,056 persona, ndërsa mbi 3,900 janë plagosur dhe 270 rezultojnë ende të zhdukur, sipas juntës ushtarake që drejton vendin.
Situata mbetet kritike, veçanërisht në Mandalay dhe Sagaing, ku krematoriumet janë të mbingarkuara dhe era e trupave të pajetë ka mbushur rrugët.
Në Yangon, çmimi i çantave të trupit është rritur ndjeshëm për shkak të kërkesës së lartë, duke reflektuar nivelin e shkatërrimit që ka lënë pas tërmeti.
Myanmar ka shpallur të hënën shtatë ditë zie kombëtare pas tërmetit të fuqishëm me magnitudë prej 7.7 ballësh që goditi qendrën e e tij të premten.
Flamuri kombëtar do të ulet në gjysmështizë, në nderim të jetëve të humbura, sipas medias shtetërore.
Numri i të vdekurve nga tërmeti ka kaluar në 1.700 ndërkohë mbi 3.400 janë të lënduar dhe mbi 300 të tjerë të zhdukur.
Ndërkohë, sundimtari i juntës së Myanmarit, gjeneral Min Aung Hlaing, zhvilloi të dielën një bisedë telefonike me kryeministrin e Malajzisë, Anwar Ibrahim. Palët diskutuan ndikimin e tërmetit dhe përpjekjet për shpëtim dhe ndihmë.
Disa shtete kanë dërguar ekipe të specializuara të kërkimit dhe shpëtimit, bashkë me ndihma humanitare.
Situata në Myanmar pas tërmetit të fortë që goditi vendin mbetet kritike. Me numrin e viktimave që vijon të rritet, ku deri më tani janë raportuar mbi 1700 humbje jetë, numri i të plagosurve po ashtu mbetet i lartë.
Organizata Botërore e Shëndetësisë ka ngritur alarmin pasi edhe spitalet janë shkatërruar nga goditja e tërmetit, duke rritur në këtë mënyrë domosdoshmërinë për furnizime për transfuzion gjaku, kujdes kirurgjik, ilaçe.
âTĂ«rmeti ka shkatĂ«rruar objektet e kujdesit shĂ«ndetĂ«sor, eksperĂ«t pavarĂ«sisht tĂ« gjithave po pĂ«rpiqen tĂ« menaxhojnĂ« fluksin e individĂ«ve tĂ« lĂ«nduar. Ekziston njĂ« nevojĂ« urgjente pĂ«r trauma dhe kujdes kirurgjik, furnizime pĂ«r transfuzion gjaku, anestetikĂ«, ilaçe thelbĂ«sore dhe mbĂ«shtetje pĂ«r shĂ«ndetin mendorâ, thuhet mĂ« tej nĂ« deklaratĂ«.
Një tërmet shkatërrues me magnitudë 7.7 sipas shkallës Rihter goditi Myanmarin dy ditë më parë dhe u ndje edhe në Tajlandën.
Pamje të ndryshme nga këto zona po qarkullojnë në internet, dhe një prej tyre tregon ndoshta frikën më të madhe që mund të përjetojë një qenie njerëzore.
Videoja tregon një burrë që po pastronte dritaret në një lartësi të madhe në një rrokaqiell, kur në ato momente tërmeti goditi Bangkokun.
OMG, we are living in a movie!
This was in Bangkok during yesterdays M7.7 earthquake that hit Myanmar.
Situata u pĂ«rkeqĂ«sua edhe mĂ« tej pĂ«r tĂ«, pasi pĂ«r shkak tĂ« lĂ«kundjeve, uji nga pishina nĂ« majĂ« tĂ« rrokaqiellit filloi tĂ« derdhej. Ai me siguri ka pĂ«rjetuar sekondat mĂ« tĂ« vĂ«shtira tĂ« jetĂ«s sĂ« tij, tĂ« cilat nuk do tâi harrojĂ« kurrĂ«, dhe mbetet e paqartĂ« nĂ«se do tĂ« guxojĂ« tĂ« vazhdojĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n punĂ«.
Edhe pse epiqendra ishte në Mianmar, tërmeti ishte aq i fuqishëm sa në Tajlandë një rrokaqiell u shemb brenda pak sekondash.
Instituti Gjeologjik Amerikan parashikon se numri i viktimave nga ky tërmet mund të tejkalojë 10 mijë.
Qeveria ushtarake e Mianmarit ka shpallur gjendje të jashtëzakonshme në gjashtë rajone dhe ka bërë apel për ndihmë ndërkombëtare. Shtete si Kina, Rusia dhe India, si dhe organizata si Kombet e Bashkuara, tashmë kanë premtuar mbështetje në përpjekjet për shpëtim dhe rindërtim. /Telegrafi/
Ekipet e shpëtimit vazhdojnë kërkimin për të mbijetuar në rrënojat e lëna pas nga tërmeti vdekjeprurës 7.7 ballë në Mianmar për të tretën ditë.
Në të njëjtën kohë, lista e viktimave po rritet. Sipas të dhënave të fundit, të vdekurit janë 1700, të plagosurit 3500 dhe të zhdukurit 300.
Ekipet e shpëtimit po punojnë për të gjetur të bllokuarit nën rrënoja në vendin e shembjes së një ndërtese të lartë në Bangkok, pasi numri i të vdekurve në të gjithë qytetin është rritur në 17 dhe 83 persona rezultojnë të zhdukur.
âVĂ«shtirĂ«sia pĂ«r momentin qĂ«ndron nĂ« faktin se nuk ka rrymĂ«, nuk ka ujĂ«, nuk ka telekomunikacion.
Ne jemi nĂ« njĂ« sezon tĂ« thatĂ«, kĂ«shtu qĂ« temperatura nĂ« Mandalay dhe NaypyidaĂ« mund tĂ« kalojĂ« 40 gradĂ« Celsius,â tha Liu Chong, njĂ« punonjĂ«s i OKB-sĂ« nĂ« Mianmar.
Ai shtoi se âUnĂ« mendoj se tani ajo qĂ« ata kanĂ« nevojĂ« mbi tĂ« gjitha Ă«shtĂ« ndihma humanitar.â BanorĂ«t e mbijetuar nĂ« qytetin Sanyaing, nĂ« epiqendrĂ«n e tĂ«rmetit, raportojnĂ« se furnizimet me ushqim dhe ujĂ« po mbarojnĂ«.
Qeveria e BritanisĂ« sĂ« Madhe ka premtuar deri nĂ« 10 milionĂ« paund (12,9 milionĂ« dollarĂ«) nĂ« ndihmĂ« tĂ« Myanmarit, i cili u godit tĂ« premten nga njĂ« tĂ«rmet i fuqishĂ«m 7,7 ballĂ«. âPaketa shĂ«rben pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur reagimin humanitar nĂ« zonat mĂ« tĂ« goditura nga tĂ«rmeti, me fokus nĂ« furnizimin me ushqim dhe ujĂ«, ilaçe [âŠ]
Qeveria e Britanisë së Madhe ka premtuar deri në 10 milionë paund (12,9 milionë dollarë) në ndihmë të Myanmarit, i cili u godit të premten nga një tërmet i fuqishëm 7,7 ballë.
âPaketa shĂ«rben pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur reagimin humanitar nĂ« zonat mĂ« tĂ« goditura nga tĂ«rmeti, me fokus nĂ« furnizimin me ushqim dhe ujĂ«, ilaçe dhe strehimâ, tha Ministria e Jashtme.
Një tërmet i fuqishëm me magnitudë 7,7 goditi Mianmarin në mesditën e së premtes.
âBritania e Madhe po dĂ«rgon mbĂ«shtetje tĂ« menjĂ«hershme pĂ«r popullin e Myanmarit pas tĂ«rmetit shkatĂ«rruesâ, tha Jennifer Chapman, ministre e shtetit pĂ«r Zhvillimin.
âPartnerĂ«t lokalĂ« tĂ« financuar nga Britania e Madhe tashmĂ« po mobilizojnĂ« njĂ« pĂ«rgjigje humanitare nĂ« terren dhe kjo paketĂ« prej 10 milionĂ« paundĂ«sh do tĂ« forcojĂ« pĂ«rpjekjet e tyreâ, shtoi ajo.
âUnĂ« shpreh ngushĂ«llimet e mia mĂ« tĂ« thella pĂ«r popullin e Mianmarit pas kĂ«saj ngjarje tragjikeâ, tha Chapman.
Tërmeti që goditi Myanmarin kishte një epiqendër pranë Mandalay, qyteti i dytë më i madh i vendit, duke bërë që ndërtesat në shumë zona të rrëzoheshin përtokë duke shkaktuar dëme të shumta.
Numri i të vdekurve në Myanmar deri më tani ka arritur në 1 644, me më shumë se 3 400 të plagosur, por shifrat e viktimave mund të rriten në mijëra për shkak të afërsisë së zonave të populluara me epiqendrën dhe cenueshmërisë së shumë strukturave.
Ekspertët thonë se numri i njerëzve të vdekur në Mianmar pas tërmetit të fuqishëm me magnitudë 7.7 të së premtes, mund të arrijë në 10,000.
Numri aktual i të vdekurve është 1,700 me 3,400 të tjerë të lenduar dhe 300 të zhdukur, sipas kanaleve pro-juntës në Telegram, duke cituar sundimtarët ushtarakë.
Por modelimi parashikues i Shërbimit Gjeologjik të SHBA vlerëson se kjo shifër do të rritet me mijëra dhe mund të arrijë në 10,000.
Ai thotë gjithashtu se humbjet financiare mund të tejkalojnë prodhimin vjetor ekonomik të vendit.
Tërmeti i Mianmarit ishte një nga më të fortët e vendit në një shekull, tha qeveria e tij ushtarake, transmeton Telegrafi.
Ndërsa ekipet e shpëtimit të emergjencës kanë filluar të operojnë në zonën më të goditur nga tërmeti, përpjekjet janë penguar nga rrugët e dëmtuara, urat e rrëzuara, komunikimet e dobëta dhe sfidat e operimit në një vend në mes të një lufte civile. Shumë zona ende nuk janë arritur.
Tërmeti goditi rreth orës 12:50 me orën lokale pranë Mandalay, qyteti i dytë më i madh i Mianmarit, në një thellësi të cekët prej gjashtë miljesh.
Shumica e shpëtimeve ndodhin brenda 24 orëve të para pas një fatkeqësie, me shanset për mbijetesë që zvogëlohen me kalimin e çdo dite.
Tajlanda fqinje u trondit gjithashtu, duke përfshirë kryeqytetin Bangkok, ku u humbën jetën 17 njerëz, duke përfshirë disa që vdiqën kur një rrokaqiell në ndërtim e sipër u shemb. Të paktën 78 persona mbetën të bllokuar nën rrënoja.
Dymbëdhjetë shtetas kinezë janë në mesin e të lënduarve, sipas mediave shtetërore kineze.
NjĂ« raport fillestar mbi pĂ«rpjekjet pĂ«r lehtĂ«simin e tĂ«rmetit, i lĂ«shuar tĂ« shtunĂ«n nga Zyra e OKB-sĂ« pĂ«r Koordinimin e ĂĂ«shtjeve Humanitare, vuri nĂ« dukje dĂ«me tĂ« rĂ«nda ose shkatĂ«rrime tĂ« shumĂ« objekteve shĂ«ndetĂ«sore nĂ« Mianmar.
Dhe paralajmĂ«roi se njĂ« âmungesĂ« e madhe e furnizimeve mjekĂ«sore po pengon pĂ«rpjekjet e reagimit, duke pĂ«rfshirĂ« qeset e gjakut, anestetikĂ«t, pajisjet ndihmĂ«se, ilaçet thelbĂ«sore dhe tendat pĂ«r punonjĂ«sit e shĂ«ndetĂ«sisĂ«â.
India, Kina dhe Tajlanda janë ndër fqinjët që kanë dërguar materiale dhe ekipe ndihme, së bashku me ndihmën dhe personelin.
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka njoftuar një paketë prej 10 milionë funtesh për të mbështetur popullin e Mianmarit pas tërmetit.
Përpjekjet e shpëtimit në Mianmar, e cila njihet edhe si Burma, po ndërlikohen nga lufta e përgjakshme civile që ka shkatërruar pjesën më të madhe të vendit, duke përfshirë zonat e prekura nga tërmeti.
Në vitin 2001, ushtria mori pushtetin nga qeveria e zgjedhur e Aung San Suu Kyi, e cila nga ana tjetër shkaktoi rezistencë të armatosur.
Forcat qeveritare kanĂ« humbur kontrollin e pjesĂ«s mĂ« tĂ« madhe tĂ« Mianmarit, dhe shumĂ« vende janĂ« tĂ« rrezikshme ose tĂ« pamundura pĂ«r tâu arritur nga grupet e ndihmĂ«s.
Më shumë se tre milionë njerëz janë zhvendosur nga luftimet dhe gati 20 milionë janë në nevojë, sipas Kombeve të Bashkuara. /Telegrafi/
Numri i viktimave në Myanmar pas tërmetit të fuqishëm ka shkuar në 1,644, ndërsa 3,408 të tjerë janë të lënduar. Mediat e huaja shkruajnë se 139 persona të tjerë, raportohet se janë të zhdukur në të gjithë vendin.
Pamjet dramatike tregonin momentin kur njĂ« ndĂ«rtesĂ« disakatĂ«she, u shemb nĂ« rrĂ«noja nĂ« qytetin Mandalay â afĂ«r epiqendrĂ«s sĂ« tĂ«rmetit.
Të mbijetuarit në qytet gërmuan me duar, në një përpjekje për të gjetur njerëz të bllokuar.
Tërmeti goditi rreth orës 12:50 me orën lokale të premten, në një thellësi të cekët prej 9,6 kilometra. Epiqendra e tërmetit ishte rreth 10 milje nga Mandalay.
Tajlanda fqinje u prek gjithashtu nga tërmeti, duke lënë të paktën shtatë persona të vdekur, tetë të lënduar dhe 47 të zhdukur.
Ndërtesat në pesë qytete dhe qyteza të Mianmarit u shembën, së bashku me një urë hekurudhore dhe një urë rrugore në autostradën Yangon-Mandalay, njoftuan mediat shtetërore.
Gjithashtu, shpërtheu një digë.
Kulla e kontrollit në aeroportin Nay Pyi Taw, që i shërben kryeqytetit Naypyidaw, u shemb, që do të thotë se pistat nuk mund të përdoren.
FatkeqĂ«sia natyrore â tĂ«rmeti mĂ« i madh nĂ« kĂ«tĂ« rajon nĂ« gati 80 vjet, vjen pasi vendi Ă«shtĂ« nĂ« njĂ« lufte civile.
Përpjekjet e kërkimit vazhduan të shtunën në mëngjes në Bangkok, ndërsa guvernatori i qytetit, Chadchart Sittipunt, tha se njerëzit besohej të ishin gjallë në rrënojat në tre kantiere ndërtimi, duke përfshirë një ku u shemb një ndërtesë e lartë e ndërtuar pjesërisht.
Një tërmet i madh në Myanmar të premten ka shkaktuar mbi 1600 viktima dhe ka çuar në shembjen e shumë ndërtesave.
Edhe pse ky shtet i AzisĂ« Juglindore Ă«shtĂ« njĂ« zonĂ« me rrezik tĂ« lartĂ« pĂ«r tĂ«rmete, vendet fqinje si Tajlanda dhe Kina â tĂ« cilat gjithashtu u prekĂ«n nga tĂ«rmeti â nuk janĂ«.
Kryeqyteti tajlandez, Bangkoku, ndodhet mĂ« shumĂ« se 1000 km larg epiqendrĂ«s sĂ« tĂ«rmetit tĂ« sĂ« premtes â dhe megjithatĂ« njĂ« ndĂ«rtesĂ« e lartĂ« e papĂ«rfunduar nĂ« qytet u rrĂ«zua prej tij.
Këtu do të shpjegojmë se çfarë e shkaktoi këtë tërmet dhe si arriti të kishte një ndikim kaq të fuqishëm edhe në distanca kaq të largëta.
ĂfarĂ« e shkaktoi tĂ«rmetin?
Shtresa e sipërme e Tokës është e ndarë në seksione të ndryshme, të quajtura pllaka tektonike, të cilat janë në lëvizje të vazhdueshme. Disa lëvizin pranë njëra-tjetrës, ndërsa të tjera lëvizin mbi ose nën njëra-tjetrën.
Kjo lëvizje është ajo që shkakton tërmete dhe vullkane, shkruan bbc.
Myanmari konsiderohet njĂ« nga zonat mĂ« âaktiveâ gjeologjikisht nĂ« botĂ« sepse ndodhet nĂ« pikĂ«takimin e katĂ«r pllakave tektonike â asaj Euroaziatike, Indiane, Sunda dhe mikropllakĂ«s sĂ« BurmĂ«s.
Himalajet janë formuar si rezultat i përplasjes së pllakës Indiane me pllakën Euroaziatike, ndërsa cunami i vitit 2004 ndodhi si pasojë e zhytjes së pllakës Indiane nën mikropllakën e Burmës, transmeton Telegrafi.
Një nga thyerjet kryesore është thyerja e Sagaing, e cila përshkon Myanmarin nga veriu në jug dhe ka një gjatësi mbi 1200 km.
TĂ« dhĂ«nat e hershme sugjerojnĂ« se lĂ«vizja qĂ« shkaktoi tĂ«rmetin me magnitudĂ« 7.7 shkallĂ«sh tĂ« Rihterit ishte e tipit âstrike-slipâ â ku dy blloqe lĂ«vizin horizontalisht pranĂ« njĂ«ri-tjetrit.
Kjo është në përputhje me lëvizjen tipike të thyerjes së Sagaing.
Ndërsa pllakat lëvizin pranë njëra-tjetrës, ato mund të bllokohen, duke grumbulluar fërkime derisa papritur të çlirohet dhe toka të zhvendoset, duke shkaktuar një tërmet.
Pse tërmeti u ndje kaq larg?
Tërmetet mund të ndodhin deri në 700 km (435 milje) nën sipërfaqe. Ky tërmet ishte vetëm 10 km nga sipërfaqja, duke e bërë atë shumë të cekët. Kjo rrit sasinë e lëkundjeve në sipërfaqe.
Gjithashtu, tĂ«rmeti ishte shumĂ« i fuqishĂ«m â me njĂ« magnitudĂ« 7.7 nĂ« shkallĂ«n e momentit. Sipas ShĂ«rbimit Gjeologjik tĂ« SHBA (USGS), ai prodhoi mĂ« shumĂ« energji sesa bomba atomike e hedhur mbi HiroshimĂ«.
Madhësia e tërmetit lidhet me llojin e thyerjes, tha Dr. Bell.
âNatyra e drejtĂ« e thyerjes do tĂ« thotĂ« qĂ« tĂ«rmetet mund tĂ« pĂ«rhapen nĂ« zona tĂ« mĂ«dha â dhe sa mĂ« e madhe tĂ« jetĂ« zona qĂ« rrĂ«shqet, aq mĂ« i fuqishĂ«m Ă«shtĂ« tĂ«rmetiâ, shpjegoi ajo.
âNĂ« kĂ«tĂ« rajon kanĂ« ndodhur gjashtĂ« tĂ«rmete me magnitudĂ« 7 ose mĂ« tĂ« lartĂ« gjatĂ« shekullit tĂ« funditâ, tha gjeologia.
Kjo thyerje e drejtĂ« gjithashtu bĂ«n qĂ« njĂ« sasi e madhe e energjisĂ« tĂ« pĂ«rhapet pĂ«rgjatĂ« saj â duke u shtrirĂ« 1200 km nĂ« jug, drejt TajlandĂ«s.
Mënyra se si ndihen tërmetet në sipërfaqe varet edhe nga lloji i tokës.
NĂ« tokĂ« tĂ« butĂ« â si ajo mbi tĂ« cilĂ«n Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar Bangkoku â valĂ«t sizmike (vibrimet e tokĂ«s) ngadalĂ«sohen dhe grumbullohen, duke u bĂ«rĂ« mĂ« tĂ« fuqishme.
Prandaj, gjeologjia e Bangkokut e bëri lëkundjen e tokës edhe më të fortë.
Pse u shemb vetëm një ndërtesë e lartë në Bangkok?
NdĂ«rsa pamjet dramatike tregojnĂ« ndĂ«rtesa tĂ« larta nĂ« Bangkok qĂ« lĂ«kunden gjatĂ« tĂ«rmetit â duke shkaktuar rrjedhje uji nga pishinat nĂ« çati â duket se e vetmja grataçelĂ« qĂ« u shemb ishte selia e papĂ«rfunduar e zyrĂ«s sĂ« auditorit tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m nĂ« distriktin Chatuchak tĂ« Bangkokut.
Sipas Dr. Christian Malaga-Chuquitaype, një pedagog i lartë në inxhinierinë sizmike në Imperial College London, përpara vitit 2009, Bangkoku nuk kishte një standard gjithëpërfshirës sigurie për ndërtimin e ndërtesave që të përballonin tërmetet.
Kjo do të thotë se ndërtesat më të vjetra ishin veçanërisht të cenueshme.
Kjo nuk Ă«shtĂ« diçka e pazakontĂ«, pasi ndĂ«rtesat rezistente ndaj tĂ«rmeteve janĂ« mĂ« tĂ« shtrenjta pĂ«r tâu ndĂ«rtuar dhe Tajlanda, ndryshe nga Myanmari, nuk pĂ«rjeton shpesh tĂ«rmete.
Dr. Emily So, profesoreshë e inxhinierisë arkitekturore në Universitetin e Kembrixhit, theksoi se ndërtesat më të vjetra mund të forcohen dhe disa vende si Kalifornia, Kanada Perëndimore dhe Zelanda e Re tashmë e kanë bërë këtë.
Prof. Amorn Pimarnmas, presidenti i Shoqatës së Inxhinierëve Strukturorë të Tajlandës, tha se megjithëse në 43 provinca ekzistojnë rregullore për ndërtimin e ndërtesave rezistente ndaj tërmeteve, vlerësohet se më pak se 10 për qind e ndërtesave janë vërtet të tilla.
MegjithatĂ«, ndĂ«rtesa qĂ« u shemb ishte e re â madje ishte ende nĂ« ndĂ«rtim kur ndodhi tĂ«rmeti â dhe standardet e pĂ«rditĂ«suara tĂ« ndĂ«rtimit do tĂ« kishin qenĂ« tĂ« zbatueshme.
Dr. Pimarnmas tha se toka e butë e Bangkokut mund të ketë luajtur një rol në shembjen e saj, pasi mund të amplifikojë lëvizjet e tokës tre deri në katër herë më shumë.
Ai shtoi se âmegjithatĂ«, ka edhe faktorĂ« tĂ« tjerĂ«, si cilĂ«sia e materialeve (betoni dhe armaturat) dhe disa parregullsi nĂ« sistemin strukturor. KĂ«to mbeten pĂ«r tâu hetuar mĂ« nĂ« detajeâ.
Duke analizuar pamjet, Dr. Malaga-Chuquitaype tha se duket se Ă«shtĂ« pĂ«rdorur njĂ« proces ndĂ«rtimi me âpllakĂ« tĂ« sheshtĂ«â â i cili nuk rekomandohet mĂ« pĂ«r zonat tĂ« prirura ndaj tĂ«rmeteve.
âNjĂ« sistem me âpllakĂ« tĂ« sheshtĂ«â Ă«shtĂ« njĂ« metodĂ« ndĂ«rtimi ku katet mbĂ«shteten drejtpĂ«rdrejt mbi kolona, pa pĂ«rdorur trarĂ«â, shpjegoi ai.
âImagjinoni njĂ« tavolinĂ« tĂ« mbĂ«shtetur vetĂ«m nĂ« kĂ«mbĂ«, pa mbĂ«shtetĂ«se horizontale shtesĂ« poshtĂ« saj. NdĂ«rsa ky dizajn ka pĂ«rparĂ«si nĂ« kosto dhe arkitekturĂ«, ai performon dobĂ«t gjatĂ« tĂ«rmeteve, shpesh duke dĂ«shtuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« papritur dhe tĂ« dhunshme (pothuajse shpĂ«rthyese)â, shtoi ai.
Po për ndërtesat në Myanmar?
Mandalay, në Myanmar, ishte shumë më afër zonës ku ndodhi zhvendosja e tokës dhe ka përjetuar lëkundje shumë më të forta sesa Bangkoku.
MegjithĂ«se Myanmari pĂ«rjeton rregullisht tĂ«rmete, Dr. Ian Watkinson, pedagog i shkencave tĂ« tokĂ«s nĂ« Universitetin Royal Holloway, mendon se Ă«shtĂ« e pamundur qĂ« shumica e ndĂ«rtesave tĂ« jenĂ« ndĂ«rtuar pĂ«r tâi rezistuar tĂ«rmeteve.
âVarfĂ«ria e pĂ«rgjithshme, trazirat e mĂ«dha politike dhe fatkeqĂ«si tĂ« tjera â si cunami i Oqeanit Indian nĂ« 2004 â e kanĂ« shpĂ«rqendruar vendin nga pĂ«rqendrimi te rreziqet e paparashikueshme tĂ« tĂ«rmeteveâ, tha ai.
âKjo do tĂ« thotĂ« se, nĂ« shumĂ« raste, rregullat e projektimit tĂ« ndĂ«rtesave nuk zbatohen dhe ndĂ«rtimet bĂ«hen nĂ« zona qĂ« mund tĂ« jenĂ« tĂ« prirura ndaj rrezikut tĂ« lartĂ« sizmik, si pĂ«r shembull luginat e pĂ«rmbytjeve dhe shpate tĂ« pjerrĂ«taâ, shtoi Watkinson.
Pjesë të Mandalayt dhe ndërtesat e tij ndodhen gjithashtu përgjatë luginës së përmbytjeve të lumit Ayerwaddy. Kjo i bën ato shumë të ndjeshme ndaj një fenomeni të quajtur lëngëzimi i tokës.
Ky fenomen ndodh kur toka ka njĂ« pĂ«rmbajtje tĂ« lartĂ« uji dhe lĂ«kundjet bĂ«jnĂ« qĂ« sedimenti tĂ« humbasĂ« forcĂ«n e tij dhe tĂ« sillet si njĂ« lĂ«ng. Kjo rrit rrezikun e rrĂ«shqitjeve tĂ« dheut dhe shembjeve tĂ« ndĂ«rtesave, pasi toka nuk mund tâi mbajĂ« mĂ« ato.
Dr. So paralajmĂ«roi se âgjithmonĂ« ekziston mundĂ«siaâ e dĂ«meve tĂ« mĂ«tejshme nĂ« ndĂ«rtesat pranĂ« njĂ« thyerjeje tektonike pĂ«r shkak tĂ« pasgoditjeve â lĂ«kundjeve qĂ« ndjekin njĂ« tĂ«rmet dhe shkaktohen nga transferimi i papritur i energjisĂ« nĂ« shkĂ«mbinjtĂ« pĂ«rreth.
âShumicĂ«n e rasteve, pasgoditjet janĂ« mĂ« tĂ« vogla se goditja kryesore dhe priren tĂ« zvogĂ«lohen nĂ« madhĂ«si dhe frekuencĂ« me kalimin e kohĂ«sâ, shpjegoi ajo. /Telegrafi/
Numri i të vdekurve nga tërmeti i fuqishëm që goditi Myanmarin të premten është rritur në më shumë se 1600, ndërsa ekipet e shpëtimit kërkojnë të mbijetuar në rrënojat e ndërtesave të shembura.
Një video ku tregohet një çarje e madhe e tokës në Mandalay është publikuar së fundmi në rrjete sociale.
MASSIVE ground rupture/crack has appeared in Myittha, Mandalay Region, following the powerful M7.7 earthquake in Myanmar pic.twitter.com/vFlPet0XPH
Sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA-së (USGS), epiqendra ishte 17 kilometra nga Mandalay.
Numri i të vdekurve është rritur në më shumë se 1000 dhe ekipet e shpëtimit janë ende në kërkim të të mbijetuarve në rrënoja.
Junta ushtarake shpalli gjendjen e jashtëzakonshme dhe bëri thirrje për ndihmë, ndërsa OKB-ja konfirmoi se ishte në kontakt me autoritetet. /Telegrafi/
Numri i të vdekurve nga tërmeti i fuqishëm që goditi dje Myanmarin është rritur në më shumë se 1000, ndërsa ekipet e shpëtimit kërkojnë të mbijetuar në rrënojat e ndërtesave të shembura.
Një video e një çarjeje të madhe të tokës në Mandalay është publikuar së fundmi në rrjete sociale
Numri i të vdekurve nga tërmeti i fuqishëm që goditi dje Myanmarin është rritur në më shumë se 1000, ndërsa ekipet e shpëtimit kërkojnë të mbijetuar në rrënojat e ndërtesave të shembura.
Një video e një çarjeje të madhe të tokës në Mandalay është publikuar së fundmi në rrjete sociale
Për kujtesë, kreu i ushtrisë së Myanmarit ka shpallur gjendjen e jashtëzakonshme dhe ka kërkuar që të vijnë të gjithë ata që mund të ndihmojnë.
Bëhet e ditur se OKB-ja është tashmë në kontakt me autoritetet.
Sipas USGS, epiqendra ishte rreth 17.2 kilometra nga qyteti i Mandalay, i cili ka një popullsi prej rreth 1.2 milionë banorë.
Rreth 12 minuta pas tërmetit të parë, një pasgoditje me magnitudë 6.4 ballë goditi zonën.
Â
MASSIVE ground rupture/crack has appeared in Myittha, Mandalay Region, following the powerful M7.7 earthquake in Myanmar đ±đ pic.twitter.com/vFlPet0XPH
Numri i të vdekurve nga tërmeti i fuqishëm që goditi dje Myanmarin është rritur në më shumë se 1000, ndërsa ekipet e shpëtimit kërkojnë të mbijetuar në rrënojat e ndërtesave të shembura.
Një video e një plasaritjeje të madhe të tokës në Mandalay është publikuar së fundmi në rrjete sociale, përcjell Telegrafi.
MASSIVE ground rupture/crack has appeared in Myittha, Mandalay Region, following the powerful M7.7 earthquake in Myanmar pic.twitter.com/vFlPet0XPH
Për kujtesë, kreu i ushtrisë së Myanmarit ka shpallur gjendjen e jashtëzakonshme dhe ka kërkuar që të vijnë të gjithë ata që mund të ndihmojnë.
Bëhet e ditur se OKB-ja është tashmë në kontakt me autoritetet.
Sipas USGS, epiqendra ishte rreth 17.2 kilometra nga qyteti i Mandalay, i cili ka një popullsi prej rreth 1.2 milionë banorë.
Rreth 12 minuta pas tërmetit të parë, një pasgoditje me magnitudë 6.4 ballë goditi zonën. /Telegrafi/
Numri i njerëzve të vrarë në Myanmar pas një tërmeti të fuqishëm është rritur në 1002 dhe 2376 të tjerë janë të lënduar, sipas qeverisë ushtarake të vendit.
Kreu i qeverisë ushtarake ka konfirmuar se 30 të tjerë janë të zhdukur dhe ka urdhëruar një përpjekje të shpejtë shpëtimi pas tërmetit me magnitudë 7.7 ballë.
Bëhet e ditur se tërmeti pati një thellësi prej 10 kilometrash. Pati edhe pasgoditje, me një magnitudë të fortë 6.4 ballë, 12 minuta më vonë.
Presidenti i Kinës Xi Jinping i ka dërguar një mesazh ngushëllimi liderit të Myanmarit Min Aung Hlaing pas tërmetit dhe, sipas ambasadës kineze në Myanmar, ata kanë folur në telefon.
Një ekip kinez i shpëtimit ka mbërritur në Yangon, ish-kryeqytetin e Myanmarit, herët të shtunën, ndërsa Rusia dhe SHBA-ja kanë ofruar gjithashtu ndihmë humanitare.
Raportohet se nga tërmeti u prek edhe Tajlanda fqinje, duke lënë tetë të vdekur, tetë të lënduar dhe 79 të zhdukur, shkruan skynews, përcjell Telegrafi.
Ndërtesat në pesë qytete dhe qyteza të Myanmarit u shembën, së bashku me shumë ura.
Zëdhënësi i Kombeve të Bashkuara, Stephane Dujarric, tha se stafi i OKB-së po punonte për të mbledhur informacion mbi numrin e njerëzve të prekur nga tërmeti dhe shtrirjen e nevojave humanitare.
Junta ushtarake në pushtet njoftoi se një gjendje e jashtëzakonshme është shpallur në rajonin Sagaing, rajonin Mandalay, rajonin Magway dhe shtetin verilindor Shan, zonën e Këshillit Nay Pyi Taw dhe Rajonin Bago.
âNe do tĂ« kryejmĂ« menjĂ«herĂ« operacionet e ndihmave. Ne do tĂ« punojmĂ« gjithashtu pĂ«r tĂ« ofruar ndihmĂ«n e nevojshme pĂ«r katastrofat dhe ndihmĂ«n humanitare.â
Ndryshe, Kryqi i Kuq ka thënë se përpjekjet e ekipeve të tyre për të arritur në rajonet Mandalay dhe Sagaing dhe shtetin jugor Shan janë bërë më sfiduese nga linjat e rrëzuara të energjisë. /Telegrafi/
Login
How many more people are still trapped alive like this? 
(@volcaholic1) 
(@volcaholic1) 
(@i30199) 
