❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

KĂ«rcĂ«nimet pĂ«r shĂ«ndetin: ÇfarĂ« ndodh nĂ« trupin tuaj kur konsumoni shumĂ« ushqime tĂ« kriposura

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Nga shtimi i pesha deri tek rreziku për sëmundje serioze

Në përputhje me American Heart Association, individët duhet të kufizojnë konsumin e kripës në jo më shumë se 2.300 mg në ditë, që është ekuivalente me 1 lugë çaji. Megjithatë, për ata që vuajnë nga kushte shëndetësore që përkeqësohen nga një dietë e pasur me kripë, sugjerohet një kufizim më i ulët prej 1.500 mg kripë në ditë.

Një mundësi më e shëndetshme është përdorimi i kripës himalajane, pasi kjo ka më pak përmbajtje natriumi dhe ofron minerale shtesë të dobishme. Por, çfarë ndodh në trupin tuaj nëse konsumoni ushqime të kriposura gjatë gjithë ditës? Ja disa pasojat më të zakonshme:

Pesha e shtuar

Kripa është një substancë që detyron trupin të mbajë lëngje. Kjo mund të shkaktojë ënjtje në zonën e barkut dhe kyçet, duke i dhënë trupit një pamje më të fryrë. Përveç kësaj, shumë ushqime të kriposura janë gjithashtu të pasura me kalori dhe yndyra të ngopura, të cilat mund të rrisin rrezikun për obezitet.

Studimet kanë treguar se konsumi i ushqimeve të kriposura është i lidhur me përqindje të larta të mbipeshës, duke i bërë ato një nga shkaktarët kryesorë të sëmundjeve metabolike, si diabeti i tipit 2.

Presioni i lartë i gjakut

Një tjetër pasojë e menjëhershme e konsumit të tepruar të kripës është presioni i lartë i gjakut, i cili është një faktor kryesor i rrezikut për sëmundjet e zemrës. Sipas mjekëve, dieta e pasur me kripë mund të çojë në hipertension, duke ndikuar negativisht në qarkullimin e gjakut dhe mundësuar zhvillimin e problemeve të tjera kardiovaskulare.

Përveç ndikimit të drejtpërdrejtë në shëndetin e zemrës, presioni i lartë i gjakut gjithashtu mund të shkaktojë probleme me veshkat dhe dëmtim të enëve të gjakut, çka kërkon mbikëqyrje mjekësore të menjëhershme, transmeton Telegrafi.

GettyImages

Rreziku për kancer të stomakut

Ushqimet e përpunuara dhe të kriposura, si proshutë dhe salcat e ndryshme, përmbajnë substanca të dëmshme që mund të kontribuojnë në zhvillimin e kancerit të stomakut. Këto ushqime janë të pasura me nitrate dhe nitrite, që mund të shndërrohen në substanca kancerogjene kur metabolizohen nga trupi. Studimet e bëra nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (WHO) kanë treguar lidhjen midis ushqimeve të kriposura dhe rrezikut të kancerit të stomakut, sidomos tek burrat.

Dëshira e shtuar për ushqime të kriposura

Një tjetër efekt i konsumit të tepruar të kripës është krijimi i një cikli vicioz: sa më shumë kripë konsumoni, aq më shumë trupi do të kërkojë. Ky fenomen ndodh për shkak se shqisa e shijes mësohet me kripën dhe kërkon gjithnjë më shumë. Trupi ka një tendencë për të kërkuar ushqime dhe pije të kriposura për të kënaqur nevojën për kripë në çdo vakt, çka mund të çojë në varësi të ushqimit.

Një mënyrë për të ndihmuar në këtë situatë është të zëvendësoni kripën e zakonshme me kripë himalajane ose kripë deti, e cila mund të ofrojë përfitime të tjera shëndetësore përveçse përmban më pak natrium.

Kujdes!

Edhe pse është e vështirë të eliminohet plotësisht kripa nga dieta, është e rëndësishme të kufizohet konsumi i saj për të mbajtur trupin në formë dhe për të parandaluar sëmundje të ndryshme. Shtimi i ushqimeve natyrale dhe të pasura me fibra, si perimet dhe frutat, mund të ndihmojë në uljen e dëshirës për kripë dhe përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm. /Telegrafi/

The post KĂ«rcĂ«nimet pĂ«r shĂ«ndetin: ÇfarĂ« ndodh nĂ« trupin tuaj kur konsumoni shumĂ« ushqime tĂ« kriposura appeared first on Telegrafi.

↗

Si të stilizoni dollakët: I kombinojmë me atlete, kapuç dhe çantë të madhe

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Influenseret e modës kanë zgjedhur një qasje të ndryshme për këtë pjesë veshjeje

DollakĂ«t kanĂ« kaluar njĂ« rrugĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r tĂ« arritur aty ku janĂ« sot, nga statusi i tĂ« padĂ«shiruara, si njĂ« uniformĂ« e lidhur ekskluzivisht me sportin, deri te pjesĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e modĂ«s. Ato nuk janĂ« mĂ« vetĂ«m diçka qĂ« qĂ«ndron e grumbulluar nĂ« gardĂ«robĂ« pĂ«r daljet e shpejta nĂ« dyqan ose udhĂ«timet me makinĂ«. Nuk janĂ« mĂ« njĂ« kombinim rezervĂ« dhe e kanĂ« humbur pĂ«rfundimisht etiketĂ«n “sloppy”.

Influenseret e modës kanë zgjedhur një qasje të ndryshme për këtë pjesë veshjeje. Ato i kombinojnë me aksesorë të ndryshëm dhe një paletë ngjyrash neutrale. Lehtë mund të kombinohen me një pulovër me mëngë të gjata, një kardigan elegant ose një xhaketë lëkure.

Nëse jeni ende në dyshim dhe nuk jeni të sigurt, shikoni pesë kombinime të vajzave më në modë për inspirim, transmeton Telegrafi.

Si t’i vishni?

Stili i çlodhur: Kombinoni një pulovër të madh me dollakë të thjeshtë të zi, kapuç, atlete të thjeshta dhe çorape të ngritura deri te kyçi. Një pamje praktike, por ende elegante.

Pamja e Kaia Gerber: Kardigan i shkurtĂ«r qĂ« mbyllet vetĂ«m nĂ« majĂ«, dollakĂ«, atlete he çorape tĂ« bardha – njĂ« kombinim pa shumĂ« pĂ«rpjekje, por stilistik.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Kaia Gerber Style (@kaiagerber.style)

Stili sportiv i Kendall Jenner: Bluzë e ngushtë e bardhë pa mëngë, një xhup i shkurtër pambuku i gri dhe sandale, në kombinim me një çantë të madhe. Kontrasti i pjesëve të relaksuara dhe të ngushta krijon balancë.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Lindsay Lohan Fansite (@lilofansite)

Pamja pĂ«r udhĂ«time e Lindsay Lohan: DollakĂ« tĂ« bardhĂ«, njĂ« bluzĂ« e thjeshtĂ« e bardhĂ« dhe njĂ« kĂ«mishĂ« me breza tĂ« gjerĂ« me vija tĂ« mbĂ«shtjella nĂ« mĂ«ngĂ«, me njĂ« kapuç bejzbolli dhe atlete – njĂ« zgjedhje moderne pĂ«r udhĂ«time.

Stili i Margot Robbie: Pamje monokromatike, një majë e ngushtë, çantë dhe balerina të zeza. E thjeshtë, e pastër dhe mbushur me luks të qetë. /Telegrafi/

The post Si të stilizoni dollakët: I kombinojmë me atlete, kapuç dhe çantë të madhe appeared first on Telegrafi.

↗

Poza që shpërbën yndyrën në bark: Vetëm tre minuta në ditë janë të nevojshme

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Pa lëvizje dhe pa mundim, poza e delfinit shpërbën yndyrën e thellë në stomak dhe nxit tretjen për vetëm 3 minuta në ditë

Në thelb, kjo është një pozë në të cilën vetëm qëndroni të qetë, ajo e bën punën e saj dhe është universale për gjithë trupin. Konkretisht, ajo vepron mbi zonën problematike të barkut, duke reduktuar yndyrën. Por, gjithashtu shtrëngon pjesën e pasme të këmbëve dhe përshpejton lëvizjen e limfës.

Poza mund tĂ« bĂ«het si nĂ« mĂ«ngjes, ashtu edhe nĂ« fund tĂ« ditĂ«s pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar proceset metabolike, nĂ«se zakonisht qĂ«ndroni gjatĂ« ulur. Kjo Ă«shtĂ« e ashtuquajtura “poza delfin”.

NĂ«se ju pĂ«lqen joga, atĂ«herĂ« shumĂ« mund tĂ« dini pĂ«r pozĂ«n e qenit tĂ« kthyer poshtĂ« (ose pozĂ«n V), ndĂ«rsa poza e  delfinit Ă«shtĂ« njĂ« version mĂ« i avancuar i saj. Aktivizon njĂ« numĂ«r tĂ« madh zonash njĂ«kohĂ«sisht – bark, duar, pjesĂ«n e pasme tĂ« kĂ«mbĂ«ve. ShumĂ« e quajnĂ« atĂ« pozĂ« tĂ« kundĂ«rt, ndaj e klasifikojnĂ« si pozĂ« rinie dhe jetĂ«gjatĂ«sie.

Nëse flasim për zonën e abdomenit, në pozën delfini mund të ndjeni veprimin e muskujve të barkut, si dhe efektin e masazhit, i cili e ngushton këtë zonë, transmeton Telegrafi.

shutterstock

Efekti i masazhit përshpejton proceset metabolike në zonën e barkut, përmirëson tretjen dhe gjithashtu përshpejton djegien e yndyrave në këtë zonë. Edhe të nënlëkurshme, edhe viscerale, duke e ngushtuar barkun.

Po ashtu, aktivizohen muskujt e kraharorit dhe tricepsit të shpatullave, një muskul që merr pak ngarkesë, ndaj relaksohet gradualisht dhe krijon palosje në zonën e sqetullave.

Ka edhe shtrirje të pjesës së pasme të këmbëve që ndihmon në reduktimin e ngarkesës në këmbë dhe shpinë.

Kryeni pozën delfini nëse duhet të qëndroni ulur për shumë kohë në një karrige, sepse ajo përmirëson proceset metabolike në zonën e legenit, që është e rëndësishme për shëndetin e të dyja gjinive.

ËshtĂ« mĂ« mirĂ« ta bĂ«ni pozĂ«n delfini pas ngrohjes kryesore, kur jeni shtrirĂ« pak. Ja si ta bĂ«ni:

â–Ș QĂ«ndroni nĂ« tĂ« katĂ«rtat.
â–Ș Ulni duart nĂ« parakrahĂ«.
â–Ș KĂ«mbĂ«t dhe duart duhet tĂ« jenĂ« nĂ« gjerĂ«si tĂ« shpatullave.
â–Ș Nga ky pozicion, ngadalĂ« ngrini legenin lart, duke e transferuar peshĂ«n e trupit nĂ« duar dhe kĂ«mbĂ«.
â–Ș NĂ«se kĂ«mbĂ«t tuaja nuk janĂ« shumĂ« fleksibile, mund t’i ngrini gishta.
â–Ș Shtrini lehtĂ«sisht kokĂ«n pĂ«rpara.
â–Ș Nga ky pozicion, merrni frymĂ« thellĂ« me barkun dhe mbajeni frymĂ«n pĂ«r 20-30 sekonda.
â–Ș Kthehuni nĂ« pozicionin e tĂ« katĂ«rtave.
â–Ș PĂ«rsĂ«riteni ushtrimin 2-3 herĂ«.

Poza e delfinit është një teknikë e thjeshtë, por shumë efektive për forcimin e trupit dhe përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm. /Telegrafi/

The post Poza që shpërbën yndyrën në bark: Vetëm tre minuta në ditë janë të nevojshme appeared first on Telegrafi.

↗

Karota me hudhër dhe majdanoz: Shije dimërore, gati për gjysmë ore

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Ju sjellim njĂ« nga recetat mĂ« tĂ« mira pĂ«r tĂ« pĂ«rgatitur karotĂ« me hudhĂ«r dhe majdanoz – njĂ« kombinim i thjeshtĂ«, i shĂ«ndetshĂ«m dhe shumĂ« i dashur nĂ« tryezat tona dimĂ«rore

Turshia është pjesë e pandashme e traditës në trojet tona. Përveç ajvarit, turshive dhe specave të thartë, gjithnjë e më shpesh në shtëpi përgatitet edhe kjo recetë me karota të freskëta. Karota krokante në një marinadë aromatike me hudhër dhe majdanoz është një zgjedhje e shkëlqyer për të gjithë ata që duan shijen e dimrit të ruajtur në kavanoz.

Koha e përgatitjes: 40 minuta
Koha totale: 24 orë (me qëndrim)
Kalori: rreth 45 kcal për 100 g
Sasia: 10–12 kavanoza (nĂ« varĂ«si tĂ« madhĂ«sisĂ«)

Përbërësit:

â–Ș 3 kg karota
â–Ș 300 g hudhĂ«r
â–Ș 300 ml uthull
â–Ș 400 ml ujĂ«
â–Ș 2 tufa majdanoz
â–Ș 100 g kripĂ«

PĂ«rgatitja:

1. Përgatitja e karotave. Lajini dhe pastroni karotat, më pas priteni në rrathë ose shkopinj sipas dëshirës. Ziejini për 5 minuta në ujë të vluar, kullojini dhe lërini të ftohen.

2. Përgatitja e hudhrës dhe majdanozit. Qëroni hudhrën dhe ndani në thelpinj. Majdanozin lajeni mirë dhe grijeni imët.

3. Marinada. Në një tenxhere përzieni ujin, uthullën dhe kripën. Lëreni të vlojë disa minuta derisa kripa të tretet plotësisht.

4. Mbushja e kavanozëve. Në kavanozë të sterilizuar vendosni shtresat e karotës, ndërmjet shtresave shtoni hudhër dhe majdanoz të grirë.

5. Mbushja me marinadë. Hidhni marinadën e nxehtë mbi perimet në kavanozë, derisa të mbulohen plotësisht.

6. Mbyllja dhe ruajtja. Mbyllni kavanozët me kapakë metalikë, kthejini me kokë poshtë dhe lërini të ftohen. Më pas ruajini në vend të freskët dhe të errët.

Rezultati? Një shije krokante, aromatike dhe plot shije që mund të shoqërojë çdo vakt gjatë dimrit.

Shijojini, – transmeton Telegrafi.

The post Karota me hudhër dhe majdanoz: Shije dimërore, gati për gjysmë ore appeared first on Telegrafi.

↗

Misteri i shenjës STOP: Pse ka tetë kënde dhe jo katër apo gjashtë?

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Një simbol i thjeshtë, por me një logjikë të menduar mirë pas tij

Shenja e famshme STOP, qĂ« sot Ă«shtĂ« e kuqe dhe me formĂ« tetĂ«kĂ«ndĂ«she, nuk ka qenĂ« gjithmonĂ« kĂ«shtu. NĂ« fillimet e saj, ajo ishte njĂ« tabelĂ« e vogĂ«l, e bardhĂ« dhe katrore – shumĂ« larg versionit tĂ« njohur qĂ« na ndalon sot nĂ« çdo udhĂ«kryq.

Fillimet e kaosit në rrugë

Në fillim të shekullit XX, trafiku ishte i pakontrolluar. Shoferët shpesh nuk kishin nevojë për leje drejtimi, shiritat rrugorë nuk ekzistonin, dhe shenjat e trafikut ishin pothuajse inekzistente. Kjo krijonte një kaos të vërtetë nëpër qytete, sidomos me rritjen e numrit të automjeteve.

Shenja e parë zyrtare e ndalimit u vendos në Detroit më 1915. Ajo ishte e bardhë, katrore dhe e vogël, por përbënte një hap të madh drejt rregullimit të qarkullimit rrugor, transmeton Telegrafi.

Nga katrori te tetëkëndëshi

Në vitin 1923, Dega e Autostradave në Misisipi doli me një ide të re: forma e shenjës duhet të përcjellë edhe nivelin e rrezikut.

Logjika ishte e thjeshtë:

â–Ș Sa mĂ« shumĂ« kĂ«nde tĂ« ketĂ« njĂ« shenjĂ«, aq mĂ« i madh Ă«shtĂ« rreziku qĂ« paralajmĂ«ron.
â–Ș Rrethi (me “kĂ«ndet” e pafundme) u caktua pĂ«r situata me rrezik tĂ« madh, si kalimet hekurudhore.
â–Ș Oktogoni (tetĂ«kĂ«ndĂ«shi) u zgjodh pĂ«r ndalesĂ«n – njĂ« formĂ« e veçantĂ« qĂ« bie menjĂ«herĂ« nĂ« sy dhe tregon rrezik serioz, si udhĂ«kryqet.
â–Ș Diamanti (romb) u pĂ«rdor pĂ«r paralajmĂ«rime tĂ« tjera tĂ« rĂ«ndĂ«sishme.
â–Ș Katrori ose drejtkĂ«ndĂ«shi mbeti si shenjĂ« informuese.

Pse tetëkëndëshi mbijetoi deri sot?

Tetëkëndëshi u bë zgjedhja ideale sepse:

â–Ș Ă«shtĂ« i dallueshĂ«m nga çdo kĂ«ndvĂ«shtrim, madje edhe kur Ă«shtĂ« i mbuluar pjesĂ«risht nga bora ose balta;
â–Ș krijon njĂ« formĂ« unike qĂ« truri i njeriut e njeh menjĂ«herĂ«, pa pasur nevojĂ« tĂ« lexojĂ« tekstin;
â–Ș funksionon njĂ«soj nĂ« vende dhe gjuhĂ« tĂ« ndryshme, duke qenĂ« njĂ« gjuhĂ« universale e trafikut.

NĂ« vitet ’50, u vendos qĂ« shenja tĂ« marrĂ« ngjyrĂ«n e kuqe qĂ« njeh sot e gjithĂ« bota – ngjyra mĂ« e fuqishme pĂ«r tĂ« sinjalizuar ndalesĂ« dhe rrezik.

Sot: më shumë se thjesht një shenjë

Edhe sot, sistemi i formave përdoret gjerësisht:

â–Ș rrethi pĂ«r ndalim ose paralajmĂ«rime tĂ« rĂ«nda,
â–Ș tetĂ«kĂ«ndĂ«shi pĂ«r STOP,
â–Ș diamanti pĂ«r paralajmĂ«rime tĂ« pĂ«rgjithshme,
â–Ș katrori dhe drejtkĂ«ndĂ«shi pĂ«r informacione.

Pra, tetĂ«kĂ«ndĂ«shi nuk Ă«shtĂ« zgjedhur rastĂ«sisht – Ă«shtĂ« rezultat i njĂ« logjike tĂ« menduar mirĂ« pĂ«r t’u kuptuar qartĂ« dhe pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar jetĂ«. /Telegrafi/

The post Misteri i shenjës STOP: Pse ka tetë kënde dhe jo katër apo gjashtë? appeared first on Telegrafi.

↗

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« çrregullimi i motilitetit – nga dhimbjet e gjoksit deri te kapsllĂ«ku

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Pse kontraksionet e parregullta të traktit tretës shkaktojnë kaq shumë simptoma të ndryshme

Çrregullimi i motilitetit Ă«shtĂ« njĂ« gjendje qĂ« mund tĂ« shkaktohet si nga sĂ«mundje organike, ashtu edhe nga çrregullime funksionale, tĂ« cilat shfaqen me simptoma si disfagia (vĂ«shtirĂ«si nĂ« gĂ«lltitje), dhimbje nĂ« gjoks, dispepsi ose kapsllĂ«k.

Ky është një term i përgjithshëm që përfshin gjendje të ndryshme që prekin pjesë të ndryshme të traktit tretës. Shkaku themelor është zakonisht mosfunksionimi i nervave ose muskujve, që çon në kontraksione ose relaksime të parregullta të muskujve të zorrëve. Disa prej tyre janë shumë të shpeshta (p.sh. sëmundja e refluksit gastroezofageal), ndërsa të tjera, si gastropareza, janë më të rralla. Te disa pacientë preket vetëm një pjesë e traktit tretës, ndërsa te të tjerët çrregullimi është më kompleks.

ÇfarĂ« nĂ«nkupton çrregullimi i motilitetit?

Ky term pĂ«rfshin gjendjet ku kontraktimet dhe koordinimi i organeve tĂ« tretjes – kryesisht i ezofagut, stomakut dhe zorrĂ«ve, janĂ« tĂ« dĂ«mtuara, duke shkaktuar probleme nĂ« transportin e ushqimit nĂ«pĂ«r sistemin tretĂ«s. Shkaku mund tĂ« jetĂ« organik (lidhet me sĂ«mundje strukturore) ose funksional (pa dĂ«mtim strukturor), por simptomat shpesh janĂ« tĂ« ngjashme: disfagi, dhimbje gjoksi, dispepsi apo kapsllĂ«k.

Për diagnozë përdoren metoda si elektrogastrografia (EGG) ose manometria, transmeton Telegrafi.

Simptomat kryesore

Çrregullimet e motilitetit mund tĂ« shkaktojnĂ«:

â–Ș Dhimbje tĂ« forta barku
â–Ș KapsllĂ«k tĂ« rĂ«ndĂ«
â–Ș SĂ«mundjen e refluksit gastroezofageal (GERD)
â–Ș TĂ« vjella tĂ« pĂ«rsĂ«ritura
â–Ș Çrregullimet mĂ« tĂ« zakonshme tĂ« motilitetit
â–Ș Akalazia – paaftĂ«sia e ezofagut pĂ«r tĂ« lĂ«vizur ushqimin, duke sjellĂ« vĂ«shtirĂ«si nĂ« gĂ«lltitje
â–Ș Dispepsia
â–Ș Disfagia
â–Ș GERD – irritim kronik i ezofagut nga kthimi i acidit ose i bilĂ«s nga stomaku
â–Ș Pseudo-obstruksioni intestinal
â–Ș Sindroma e zorrĂ«s sĂ« irrituar (IBS)
â–Ș Diarreja
â–Ș KapsllĂ«ku
â–Ș Inkontinenca fekale – pamundĂ«sia pĂ«r tĂ« kontrolluar nxjerrjen e jashtĂ«qitjes
â–Ș Gastropareza – zbrazja e ngadalĂ«suar e stomakut
â–Ș Çrregullimet qĂ« prekin traktin e poshtĂ«m tretĂ«s
â–Ș Pseudo-obstruksioni intestinal
â–Ș Rritja e tepĂ«rt bakteriale nĂ« zorrĂ«n e hollĂ« (SIBO)
â–Ș Disinergjia pelvike
â–Ș SĂ«mundja e Hirschsprungut

Si diagnostikohet çrregullimi i motilitetit?

Diagnoza kërkon metoda të specializuara dhe procedura endoskopike të avancuara:

Manometria ezofageale me rezolucion tĂ« lartĂ« dhe teknologji tĂ« impedancĂ«s – Mat kontraktimet e muskujve tĂ« ezofagut me anĂ« tĂ« njĂ« kateteri tĂ« hollĂ« tĂ« futur pĂ«rmes hundĂ«s. Jep informacion mbi forcĂ«n dhe koordinimin e ezofagut.

Studimi ambulator pH me kapsulĂ« pa tel – NjĂ« kapsulĂ« e vogĂ«l vendoset nĂ« mukozĂ«n e ezofagut gjatĂ« endoskopisĂ« dhe mat nivelin e aciditetit pĂ«r 48 orĂ«. Pas testimit, kapsula del natyrshĂ«m me jashtĂ«qitje.

Sonda endoluminale funksionale – PĂ«rdoret gjatĂ« endoskopisĂ« pĂ«r tĂ« diagnostikuar çrregullime si akalazia. NjĂ« balonĂ« e vogĂ«l nĂ« ezofag jep impulse elektrike qĂ« matin efikasitetin e gĂ«lltitjes.

Studimi i tranzitit gastrointestinal – Mat shpejtĂ«sinĂ« e kalimit tĂ« ushqimit nĂ« stomak, zorrĂ« dhe rektum duke pĂ«rdorur kapsula inteligjente, scintigrafi ose markues radiopak.

Endoskopia – Jep pamje tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« dhe tĂ« detajuar tĂ« traktit tretĂ«s.

Manometria anorektale me rezolucion tĂ« lartĂ« dhe testi i balonĂ«s – VlerĂ«son ndjeshmĂ«rinĂ«, forcĂ«n dhe koordinimin e rektumit gjatĂ« defekimit. Ky test ndihmon nĂ« identifikimin e shkakut tĂ« kapsllĂ«kut ose inkontinencĂ«s dhe pĂ«rcakton trajtimin e pĂ«rshtatshĂ«m. /Telegrafi/

The post ÇfarĂ« Ă«shtĂ« çrregullimi i motilitetit – nga dhimbjet e gjoksit deri te kapsllĂ«ku appeared first on Telegrafi.

↗

Fëmijë, punë, stres
 po koha për intimitet? Ekspertë tregojnë ndryshimet sipas moshës

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Ora më e mirë për marrëdhënie intime ndryshon me moshën

Për disa, një marrëdhënie intime në mëngjes është mënyra perfekte për të nisur ditën, ndërsa shumica preferojnë butësinë e pasdites ose intimitetin e mbrëmjes.

A ekziston “koha ideale”?

Shumë pyesin nëse ekziston momenti më i mirë për intimitet dhe a ndryshon kjo me kalimin e viteve. Nuk ka përgjigje universale, por një studim tregoi se raportet intime ndodhin më shpesh vonë natën.

Koha e dytë më e preferuar është mbrëmja e hershme, ndërsa 16% e të anketuarve pranuan se parapëlqejnë masturbimin në mëngjes më shumë se marrëdhënien e mbrëmjes (10%).

Edhe gjinia ka rol: sipas njĂ« kĂ«rkimi tĂ« kompanisĂ« Lovehoney, burrat ndihen mĂ« tĂ« disponueshĂ«m pĂ«r intimitet nĂ« orĂ«t e mĂ«ngjesit (6–9), ndĂ«rsa gratĂ« shpesh janĂ« mĂ« tĂ« eksituara vonĂ« nĂ« mbrĂ«mje, mes orĂ«s 23:00 dhe 02:00.

Por fakti që një kohë është më e zakonshme, nuk do të thotë se është edhe më e mira. Ja si ndryshon intimiteti sipas moshës:

20 – 30 vjeç

Edhe pse shumica e përjetojnë intimitetin për herë të parë rreth moshës 17 vjeç, të njëzetat janë periudha kur libidoja është në kulm. Hormonet janë më aktive, fertiliteti më i lartë, dhe dëshira më e fortë.

Eksperti i hormoneve, Mike Kocsis, thotĂ«: “Keni mĂ« shumĂ« energji, reagim emocional mĂ« tĂ« fuqishĂ«m dhe libido mĂ« tĂ« lartĂ«, veçanĂ«risht rreth ovulacionit.”

Prandaj, mĂ«ngjesi shpesh Ă«shtĂ« koha mĂ« e mirĂ«. PĂ«rveç kĂ«saj, kjo dekadĂ« Ă«shtĂ« ideale pĂ«r eksplorim dhe spontanitet. Seksologia April Maria thekson: “Koha mĂ« e mirĂ« Ă«shtĂ« kurdo qĂ« shfaqet dĂ«shira”, transmeton Telegrafi.

0 – 40 vjeç

Në këtë moshë, jeta shpesh mbushet me përgjegjësi: fëmijët, puna stresuese dhe mungesa e kohës së lirë bëjnë që intimiteti të planifikohet më shumë.

Stresi mund të ndikojë te hormonet dhe të ulë dëshirën, por marrëdhëniet intime marrin një dimension të ri, më shumë besim, lidhje emocionale dhe kënaqësi shpirtërore.

Sipas Kocsis: “NĂ« kĂ«to vite intimiteti udhĂ«hiqet mĂ« pak nga hormonet dhe mĂ« shumĂ« nga oksitocina dhe ndjenja e afĂ«rsisĂ«.”

40 – 50 vjeç

Në të dyzetat rutina ndryshon: fëmijët janë më të rritur, karriera më e stabilizuar, dhe hapësira për spontanitet rritet.

Marrëdhëniet intime mund të ndodhin në mëngjes, gjatë fundjavës apo edhe në një pushim të gjatë dreke.

Menopauza mund të sjellë libido më të ulët, tharje vagjinale dhe arritje më të ngadaltë të orgazmës. Por kjo nuk është gjithmonë pengesë, shpesh është periudha kur gratë e dinë më mirë çfarë u pëlqen dhe janë më të hapura ta ndajnë me partnerin.

50 – 60 vjeç

Edhe pse hormonet bien, intimiteti nuk zhduket. Përkundrazi, bëhet më i thellë, duke u fokusuar te përqafimet, prekjet dhe komunikimi, më shumë sesa te shpeshtësia.

Koha më e mirë shpesh është mëngjesi ose mesdita, kur trupi është më i pushuar dhe energjia më e lartë. Me pak përshtatje, kjo mund të jetë një nga fazat më të bukura të jetës intime.

60+ vjeç

Pas të gjashtëdhjetave, stresi është më i ulët, fëmijët janë të rritur dhe koha është më e lirë. Trupi reagon më ngadalë, por dëshira shpesh është më e thellë dhe më e vetëdijshme.

Seksologia April kĂ«shillon: “Pasditja dhe mbrĂ«mja e hershme janĂ« ideale, me mĂ« shumĂ« kohĂ«, mĂ« shumĂ« relaks dhe gatishmĂ«ri pĂ«r tĂ« zbuluar mĂ«nyra tĂ« reja kĂ«naqĂ«sie.”

PĂ«rfundim

Nuk ka orar fiks për intimitet, çdo moshë sjell ritmin e vet, dhe më e rëndësishmja është harmonia mes partnerëve. Trupi ndryshon, por dëshira dhe lidhja emocionale mund të bëhen më të pasura me kalimin e viteve. /Telegrafi/

The post Fëmijë, punë, stres
 po koha për intimitet? Ekspertë tregojnë ndryshimet sipas moshës appeared first on Telegrafi.

↗

Këto simptoma të shtatzënisë shfaqen edhe para mungesës së menstruacioneve

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Trupi shpesh “e di” shumĂ« mĂ« herĂ«t se testi

Edhe pse mungesa e menstruacioneve është një nga shenjat më të dukshme të shtatzënisë, shumë gra vërejnë ndryshime në trup që disa ditë më herët.

Disa nga këto simptoma janë mjaft të lehta dhe lehtësisht mund të ngatërrohen me sindromin paramenstrual, lodhjen ose stresin.

1. Ndjesi lodhjeje dhe rraskapitjeje

Një nga simptomat më të hershme është lodhja e papritur. Shumë gra ndihen të çuditshëm të rraskapitura në javët e para, edhe pse kanë fjetur mjaftueshëm.

Kjo ndodh për shkak të rritjes së nivelit të progesteronit, hormon që mbështet shtatzëninë. Përveç kësaj, organizmi punon më intensivisht për të zhvilluar placentën dhe për të ushqyer embrionin, gjë që kërkon shumë energji.

2. Gjokse të ndjeshme dhe të ënjtura

Shumë shpejt pas ngjizjes, madje brenda javës së parë, gjokset mund të bëhen më të ndjeshme, më të rënda, ndërsa thithkat më të errëta dhe më të theksuara.

Këto ndryshime vijnë nga hormonet që përgatisin trupin për gjidhënie. Edhe pse i ngjajnë ndryshimeve para menstruacioneve, tek shtatzënia ato janë më të theksuara dhe zgjasin më shumë.

3. Gjakderdhje e lehtë

Disa gra përjetojnë gjakderdhje shumë të lehtë, që ndodh kur veza e fekonduar ngjitet në mukozën e mitrës. Zakonisht është me ngjyrë rozë të hapur ose kafe, dhe zgjat 1-3 ditë. Shpesh ngatërrohet me fillimin e menstruacioneve, por është shumë më e lehtë dhe më e shkurtër, transmeton Telegrafi.

4. Ndryshime të papritura të humorit

Rritja e shpejtë e hormoneve mund të shkaktojë luhatje emocionale: nga lotët pa arsye, tek nervozizmi apo ndjenja e ankthit.

Nëse vëreni reagime emocionale jo të zakonshme ndërkohë që menstruacioni po vonohet ose po afron, kjo mund të jetë një nga shenjat e para.

5. Nevojë e shpeshtuar për urinim

Edhe pse më e zakonshme në tremujorët e fundit, urinimi i shpeshtë mund të fillojë që në fillim të shtatzënisë. Kjo vjen si pasojë e rritjes së qarkullimit të gjakut në veshka dhe nivelit të hormonit hCG, që e bën filtrimin më të shpejtë.

Shumë gra vërejnë se duhet të shkojnë në tualet edhe gjatë natës, edhe pse nuk kanë pirë shumë lëngje.

6. Ndjeshmëri ndaj aromave dhe ndryshime në oreks

Shumë shpejt, disa aroma që dikur ishin të këndshme bëhen të padurueshme, ndërsa ushqime të caktuara shkaktojnë neveri ose përkundrazi, dëshirë të papritur.

Këto janë pasojë e ndryshimeve hormonale dhe shpesh përforcohen me përparimin e shtatzënisë.

7. TĂ« pĂ«rziera tĂ« lehta ose ndjesi e “çuditshme” nĂ« stomak

Edhe pse tĂ« pĂ«rzierat zakonisht shfaqen pas javĂ«s sĂ« 5–6, disa gra i ndiejnĂ« mĂ« herĂ«t. Mund tĂ« shfaqen si ndjesi rĂ«ndese nĂ« stomak, humbje oreksi ose parehati e lehtĂ«, sidomos nĂ« mĂ«ngjes apo kur janĂ« esĂ«ll.

Kjo formë e butë shpesh neglizhohet, por mund të jetë një nga shenjat e para.

Kur duhet bërë testi i shtatzënisë?

Nëse dyshoni për shtatzëni, më e besueshme është të bëni test pas mungesës së menstruacioneve. Disa teste shumë të ndjeshme mund ta detektojnë edhe disa ditë më herët, por rezultatet janë më pak të sigurta.

Nëse testi del pozitiv, rekomandohet të bëni një vizitë te gjinekologu sa më herët, të filloni të merrni acid folik dhe të ndiqni shtatzëninë që nga fazat e para.

PĂ«rfundim

Shenjat e hershme tĂ« shtatzĂ«nisĂ« mund tĂ« jenĂ« shumĂ« delikate dhe shpesh ngatĂ«rrohen me ndryshime tĂ« zakonshme trupore. Por nĂ«se po pĂ«rpiqeni tĂ« mbeteni shtatzĂ«nĂ« ose dyshoni pĂ«r kĂ«tĂ«, kushtojini vĂ«mendje trupit tuaj, ai shpesh “flet” para se testi tĂ« japĂ« pĂ«rgjigje. /Telegrafi/

The post Këto simptoma të shtatzënisë shfaqen edhe para mungesës së menstruacioneve appeared first on Telegrafi.

↗

Nga kaosi në oazë: Qytetet që lodhin dhe ato që qetësojnë

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Pushimet nuk varen vetëm nga vendi ku shkojmë, por edhe nga balanca mes kulturës, rehatisë dhe hapësirës për të marrë frymë

Udhëtimet nuk janë gjithmonë sinonim i relaksit. Përtej pamjeve të bukura dhe kulturës së pasur, disa destinacione të njohura fshehin një realitet krejt tjetër: turmat e pafundme, zhurma, trafiku dhe kostoja e lartë e jetesës shpesh i shndërrojnë pushimet në një përvojë të lodhshme. Studime të reja tregojnë se pikërisht këta faktorë ndikojnë më shumë në nivelin e stresit sesa vetë distanca apo çmimi i udhëtimit.

Parisi, qyteti i dritave dhe romancës, është shembulli më i qartë i këtij fenomeni. Edhe pse ofron atraksione të mrekullueshme dhe kulturë të pasur, vizita shpesh kthehet në përvojë stresuese për shkak të mbipopullimit me turistë, duke e vështirësuar shijimin e qetë të monumenteve dhe atmosferës së tij unike, transmeton Telegrafi.

Parisi – qyteti i dritave, por edhe i stresit

Qyteti i artit, modĂ«s dhe kulturĂ«s, qĂ« pĂ«rfshin gjithçka tĂ« imagjinueshme, shpesh pĂ«rshkruhet edhe si vendi ku “edhe buzĂ«qeshja kushton”.

Një studim i fundit i kompanisë Dipndive, i cili analizoi 51 parametra të lidhur me jetën dhe turizmin në qytete të ndryshme të botës, ka marrë në shqyrtim faktorë si: nivelin e stresit, ndotjen, zhurmën, cilësinë e ajrit, kriminalitetin, trafikun dhe koston e jetesës.

NĂ« krye tĂ« listĂ«s sĂ« destinacioneve mĂ« stresuese doli pikĂ«risht Parisi, i cili çdo vit pret mbi 47,5 milionĂ« turistĂ«, nĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« prej vetĂ«m 105 kmÂČ, dhjetĂ« herĂ« mĂ« e dendur se Nju Jorku.

Edhe pse Parisi mori vlerĂ«sime mesatare pĂ«r klimĂ«n dhe sigurinĂ«, numri tepĂ«r i madh i vizitorĂ«ve rezultoi vendimtar pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« titullin e qytetit mĂ« stresues pĂ«r turistĂ«t.

Të tjerët në listë: Hanoi dhe Shangai

Në vend të dytë u rendit Hanoi, kryeqyteti i Vietnamit, i njohur për nivelin shumë të lartë të lagështisë, gjë që e bën destinacion fizikisht të pakëndshëm për vizitorët. Shumë turistë ankohen për kombinimin e vapës së madhe dhe turmave të dendura.

Shangai, metropoli kinez qĂ« pret rreth 300 milionĂ« vizitorĂ« nĂ« vit, u rendit i treti. Me njĂ« densitet prej mbi 47.000 vizitorĂ«sh pĂ«r kmÂČ, ai u fut ndĂ«r 20 qytetet mĂ« stresuese edhe pĂ«r shkak tĂ« nivelit tĂ« kriminalitetit dhe ngarkesĂ«s sĂ« lartĂ« urbane.

Destinacionet më të qeta: Dubai, Mynih dhe Melburn

Nëse dëshironi qetësi, Dubai është zgjidhja më e mirë. Ai pret rreth 17,1 milionë turistë në vit, por falë planifikimit urban të zgjuar, turmat nuk ndihen. Dubai shquhet gjithashtu për shkallën shumë të ulët të kriminalitetit.

Në vend të dytë për qetësi renditet Mynihu në Gjermani, me nivel të ulët krimi, kushte të mira klimatike dhe fluks relativisht të moderuar turistësh.

Melburni nĂ« Australi ka densitetin mĂ« tĂ« ulĂ«t turistik nĂ« listĂ«, vetĂ«m 1.265 vizitorĂ« pĂ«r kmÂČ. Klima e butĂ« dhe lagĂ«shtia e kĂ«ndshme e ajrit e bĂ«jnĂ« njĂ« destinacion ideal pĂ«r ata qĂ« duan tĂ« shijojnĂ« atraksionet pa pĂ«rjetuar turma tĂ« mĂ«dha.

ÇfarĂ« na mĂ«son ky studim?

Hulumtimi tregon se stresi gjatë udhëtimeve nuk lidhet vetëm me çmimin apo distancën, por shpesh me atmosferën e qytetit, dendësinë e turistëve dhe kushtet bazike të qëndrimit.

Parisi sot: kulturë, turizëm dhe pakënaqësi e banorëve

Parisi ofron pafund aktivitete kulturore e shoqërore, ndërsa ritmi i jetës është më i ngadalshëm se në disa kryeqytete të tjera evropiane.

Megjithatë, mbipopullimi turistik është kthyer në problem të dukshëm, sidomos në zonën e Montparnasse. Pas Lojërave Olimpike të vitit 2024, banorët u ankuan për humbjen e identitetit të lagjeve, rritjen e çmimeve dhe ngarkesën e madhe.

Grupi “Vivre Montmartre” i bĂ«ri thirrje komunĂ«s tĂ« marrĂ« masa mĂ« tĂ« ashpra ndaj shndĂ«rrimit tĂ« apartamenteve nĂ« akomodim turistik. /Telegrafi/

The post Nga kaosi në oazë: Qytetet që lodhin dhe ato që qetësojnë appeared first on Telegrafi.

↗

Tri metoda të thjeshta dhe të provuara shkencërisht për të përmirësuar kujtesën

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

MĂ«sim, shqisa dhe pĂ«rsĂ«ritje – sekreti i kujtesĂ«s sĂ« fortĂ«

NĂ«se dĂ«shironi tĂ« forconi kujtesĂ«n dhe tĂ« ruani shĂ«ndetin mendor, tre zakone tĂ« thjeshta mund t’ju ndihmojnĂ« dukshĂ«m. Neurologu Baibing Cheng ka ndarĂ« disa rekomandime profesionale, duke theksuar se kĂ«to metoda e rrisin kapacitetin e kujtesĂ«s dhe aftĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« ruajtur informacionet.

1. Mëso duke mësuar të tjerët

Rekomandimi i parĂ« Ă«shtĂ«: “MĂ«so tĂ« tjerĂ«t atĂ« qĂ« ti vetĂ« mĂ«son”. Kjo nĂ«nkupton ndarjen e çdo informacioni tĂ« ri apo aftĂ«sie tĂ« fituar me dikĂ« tjetĂ«r. VetĂ« procesi i shpjegimit ndihmon nĂ« kuptimin mĂ« tĂ« thellĂ« dhe krijimin e kujtimeve mĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme.

PĂ«r shembull, nĂ«se sot mĂ«soni njĂ« koncept tĂ« ri, pĂ«rpiquni ta shpjegoni atĂ« njĂ« miku, partneri apo edhe thjesht duke e thĂ«nĂ« me zĂ« tĂ« lartĂ« sikur t’i flisnit njĂ« kafshe shtĂ«piake. VetĂ« verbalizimi i njohurive forcon lidhjet nervore nĂ« tru dhe i bĂ«n kujtimet mĂ« afatgjata.

Ky fenomen njihet si “efekti i prototipit”, sepse procesi i ndarjes sĂ« dijes ju detyron tĂ« pĂ«rpunoni mĂ« thellĂ« informacionin, gjĂ« qĂ« pĂ«rmirĂ«son kuptimin dhe kujtesĂ«n. Studime nĂ« psikologjinĂ« kognitive e kanĂ« vĂ«rtetuar se rikujtimi aktiv Ă«shtĂ« njĂ« nga teknikat mĂ« efikase tĂ« tĂ« nxĂ«nit, transmeton Telegrafi.

shutterstock

2. Përfshini sa më shumë shqisa

Metoda e dytë lidhet me përdorimin e shumë shqisave njëkohësisht.

Në vend që thjesht të lexoni, provoni të:

â–Ș kĂ«ndoni me zĂ«,
â–Ș shkruani atĂ« qĂ« mĂ«soni,
â–Ș lidheni me njĂ« element vizual,
â–Ș ose shoqĂ«rojeni me njĂ« lĂ«vizje trupore.

Sa më shumë shqisa të përfshini, aq më i fortë bëhet kujtimi. Kjo mbështetet në teorinë e kodimit të dyfishtë, e cila ka treguar se kombinimi i informacionit verbal me imazhe vizuale përmirëson dukshëm kujtesën.

NjĂ« shembull i fuqishĂ«m Ă«shtĂ« “teknika e pallatit tĂ« kujtesĂ«s”, qĂ« pĂ«rdoret prej lashtĂ«sisĂ« nga oratorĂ«t grekĂ« dhe romakĂ«, e tĂ« cilĂ«n edhe vetĂ« neurologu Cheng e ka pĂ«rdorur gjatĂ« studimeve tĂ« mjekĂ«sisĂ«. Kjo teknikĂ« konsiston nĂ« lidhjen e fakteve me vende tĂ« njohura, p.sh. imagjinoni se çdo informacion e vendosni nĂ« njĂ« dhomĂ« tĂ« ndryshme tĂ« shtĂ«pisĂ« suaj, dhe mĂ« pas “ecni” mendĂ«risht nĂ«pĂ«r ato dhoma pĂ«r t’i rikujtuar.

3. Përdorni përsëritjen me intervale kohore

Metoda e tretĂ« Ă«shtĂ« mĂ«simi i shpĂ«rndarĂ« nĂ« kohĂ« dhe jo “daulle” pĂ«r njĂ« natĂ«. Studimet e neuroshkencĂ«s tregojnĂ« se pĂ«rsĂ«ritja nĂ« intervale Ă«shtĂ« mĂ«nyra mĂ« e mirĂ« pĂ«r tĂ« kaluar informacionin nga kujtesa afatshkurtĂ«r nĂ« atĂ« afatgjatĂ«.

NĂ« vend qĂ« tĂ« pĂ«rpiqeni t’i mĂ«soni tĂ« gjitha njĂ«herĂ«sh, bĂ«ni rishikime periodike:

â–Ș ditĂ«n e parĂ«,
â–Ș disa ditĂ« mĂ« vonĂ«,
â–Ș njĂ« javĂ« mĂ« pas,
â–Ș pastaj pas njĂ« muaji.

Kjo teknikĂ« aktivizon “efektin e hapĂ«sirĂ«s”, i cili Ă«shtĂ« vĂ«rtetuar nĂ« dhjetĂ«ra eksperimente si njĂ« nga mĂ«nyrat mĂ« tĂ« sigurta pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njohuri tĂ« qĂ«ndrueshme.

PĂ«rfundim

Tri praktikat – mĂ«simi pĂ«rmes shpjegimit, pĂ«rdorimi i shumĂ« shqisave dhe pĂ«rsĂ«ritja me intervale, janĂ« metoda tĂ« thjeshta, pa kosto dhe tĂ« mbĂ«shtetura shkencĂ«risht, qĂ« mund tĂ« pĂ«rmirĂ«sojnĂ« dukshĂ«m kujtesĂ«n dhe shĂ«ndetin kognitiv.

Nëse kombinohen rregullisht, ato ndihmojnë jo vetëm në kujtesë më të mirë, por edhe në zhvillimin e mendimit kritik dhe të përqendrimit. /Telegrafi/

The post Tri metoda të thjeshta dhe të provuara shkencërisht për të përmirësuar kujtesën appeared first on Telegrafi.

↗

Sekreti qĂ« s’e prisnit: vetĂ«m 20 minuta gjumĂ« ju bĂ«jnĂ« mĂ« tĂ« zgjuar e mĂ« produktiv

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Një gjumë i shpejtë, produktivitet i dyfishtë

NĂ« disa kultura, dremitja Ă«shtĂ« pjesĂ« e jetĂ«s sĂ« pĂ«rditshme. NĂ« KinĂ«, gjumi nĂ« tavolinĂ« Ă«shtĂ« njĂ« e drejtĂ« kushtetuese; nĂ« Japoni, praktika e njohur si inemuri (“fjetje ndĂ«rsa je i pranishĂ«m”) shihet si shenjĂ« e punĂ«s sĂ« palodhur; ndĂ«rsa nĂ« SpanjĂ«, siesta Ă«shtĂ« e endur thellĂ« nĂ« strukturĂ«n shoqĂ«rore.

Në vendet perëndimore, përkundrazi, dremitjet kanë patur një problem të madh imazhi: ato shpesh lidhen me përtacinë dhe me mungesën e vullnetit për të përballuar ditën. Por studimet moderne po e përmbysin këtë perceptim, gjumi i shkurtër gjatë ditës është një mjet i fuqishëm për rritjen e produktivitetit, kreativitetit dhe shëndetit.

Nga stigma tek “mjeti i suksesit”

Pandemia dhe puna nga shtëpia i kanë dhënë hapësirë njerëzve që ta fusin dremitjen në rutinë. Një sondazh në SHBA tregoi se 33% e amerikanëve dremisnin çdo ditë, ndërsa në Mbretërinë e Bashkuar kjo shifër ishte 25%. Në rrjete sociale, profesionistë nga Los Anxhelosi deri në Manila, gazetarë, juristë, madje edhe menaxherë marketingu, e kanë pranuar hapur se një gjumë 20-minutësh i bën më të kthjellët e më produktivë.

Historikisht, dremitja ka qenĂ« e respektuar. Aristoteli, Salvador DalĂ­, Winston Churchill, Eleanor Roosevelt e Margaret Thatcher ishin adhurues tĂ« saj. Edhe romakĂ«t kishin sexta hora, gjumin e mesditĂ«s qĂ« mĂ« vonĂ« u bĂ« siesta. Por me shpikjen e llambĂ«s elektrike dhe zgjerimin e orareve tĂ« punĂ«s, dremitja humbi vendin e vet natyral. Sot, ekspertĂ«t e quajnĂ« rikthimin e saj njĂ« “epokĂ« tĂ« artĂ« tĂ« gjumit tĂ« shpejtĂ«â€, shkruan Guardian, pĂ«rcjell Telegrafi.

ÇfarĂ« thotĂ« shkenca pĂ«r dremitjet?

Dr. Sara Mednick, neuropsikologe nĂ« Universitetin e KalifornisĂ«, ka zbuluar se njĂ« gjumĂ« i shkurtĂ«r mund tĂ« pĂ«rmirĂ«sojĂ« mĂ«simin dhe kujtesĂ«n po aq sa njĂ« natĂ« e tĂ«rĂ« gjumi. Ajo shpjegon se dremitja Ă«shtĂ« nĂ« harmoni me ritmet cirkadiane: pas mesditĂ«s, temperatura e trupit bie dhe funksionet njohĂ«se dobĂ«sohen – momenti perfekt pĂ«r njĂ« pushim.

Studime të tjera tregojnë se:

â–Ș NjĂ« “sy gjumĂ« i shpejtĂ«â€ 15-20 minuta mprehtĂ«son kujtesĂ«n dhe fokusin.
â–Ș NjĂ« gjumĂ« 40-minutĂ«sh rrit vigjilencĂ«n deri nĂ« 100%, sipas NASA-s.
â–Ș NjĂ« cikĂ«l i plotĂ« gjumi (90 minuta) pĂ«rfshin fazat e thella dhe REM, duke nxitur kreativitetin.
â–Ș Gjumi i shkurtĂ«r gjithashtu balancon sistemin nervor simpatik (aktiv) me atĂ« parasimpatik (rikuperues), forcon imunitetin dhe redukton stresin.

Nga divani te “nap pods”

Teknologjia dhe kultura e punĂ«s po adaptohen. Facebook ka instaluar “nap pods”, ndĂ«rsa Google ka krijuar “zona heshtjeje” pĂ«r pushime. NĂ« sport, trajneri i gjumit Nick Littlehales, qĂ« ka punuar me Manchester United, Real Madrid dhe ekipin britanik tĂ« çiklizmit, rekomandon njĂ« qasje multiphasike: kombinim tĂ« gjumit tĂ« natĂ«s me pushime tĂ« kontrolluara gjatĂ« ditĂ«s pĂ«r performancĂ« optimale.

“Gjumi i ditĂ«s duhet parĂ« si njĂ« periudhĂ« rikuperimi e kontrolluar, jo si shenjĂ« dembelie”, thotĂ« ai. NĂ« njĂ« botĂ« ku “koha Ă«shtĂ« para” dhe gjithçka Ă«shtĂ« 24/7, njĂ« pushim 20-minutĂ«sh mund tĂ« jetĂ« arma sekrete e suksesit modern.

Si të bëni një gjumë të shëndetshëm gjatë ditës

â–Ș Koha ideale: mes orĂ«s 13:00 dhe 15:00, jo mĂ« vonĂ« se 16:00.
â–Ș Mos synoni tĂ« “flini me patjetĂ«r” – edhe mbyllja e syve dhe relaksimi sjell pĂ«rfitime.
â–Ș PĂ«r gjumĂ« tĂ« shkurtĂ«r, Ă«shtĂ« mĂ« mirĂ« tĂ« qĂ«ndroni gjysmĂ« shtrirĂ« ose mbi batanije, jo nĂ«n to, pĂ«r tĂ« shmangur gjumin e thellĂ«.
â–Ș Vendosni njĂ« alarm qĂ« tĂ« mos zgjoheni tĂ« pĂ«rgjumur.
â–Ș Mund tĂ« pini njĂ« kafe, flini pĂ«r 20 minuta, dhe zgjoheni me dyfish energji.

PĂ«rfundim

Nga RomakĂ«t e lashtĂ« deri te gjigantĂ«t e Silicon Valley, dremitja ka treguar se Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« se njĂ« “luks”: Ă«shtĂ« njĂ« strategji pĂ«r jetĂ« tĂ« shĂ«ndetshme dhe produktive. NĂ« vend qĂ« ta shohim si shenjĂ« pĂ«rtacie, duhet ta pranojmĂ« si njĂ« investim nĂ« mirĂ«qenie dhe sukses. /Telegrafi/

The post Sekreti qĂ« s’e prisnit: vetĂ«m 20 minuta gjumĂ« ju bĂ«jnĂ« mĂ« tĂ« zgjuar e mĂ« produktiv appeared first on Telegrafi.

↗

ZambakĂ«t peruanĂ« qĂ« mund t’i rrisni edhe nĂ« kopshtin tuaj – ja si t’i kultivoni

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

KĂ«to bimĂ« shumĂ«ngjyrĂ«she shumĂ«vjeçare e duan diellin dhe do t’ju shpĂ«rblejnĂ« me bollĂ«k lulesh nga vera deri tek ngricat e para. NĂ« kopsht preferojnĂ« tokĂ« tĂ« drenueshme, ndĂ«rsa nĂ« vazo u nevojitet ujitje dhe pleh i rregullt. Me prerje tĂ« duhur dhe mbrojtje gjatĂ« dimrit, alstromeritĂ« do tĂ« lulĂ«zojnĂ« çdo vit gjithnjĂ« e mĂ« bukur

Alstroemeria sjell njĂ« shpĂ«rthim ngjyrash nĂ« kopshte dhe ballkone, duke lulĂ«zuar nga fillimi i verĂ«s deri tek ngricat e para. PĂ«rveç qĂ« janĂ« tĂ« lehta pĂ«r t’u kultivuar dhe shumĂ«vjeçare, lule tĂ« tyre zgjasin deri nĂ« dy javĂ« nĂ« vazo, gjĂ« qĂ« i bĂ«n tĂ« pĂ«rshtatshme edhe pĂ«r lule tĂ« prera.

Të gjitha llojet e gjinisë Alstroemeria vijnë nga Amerika e Jugut, megjithëse disa janë të kultivuara edhe në Shtetet e Bashkuara, Meksikë, Australi, Zelanda e Re, Madeira dhe Ishujt Kanarie. Të gjitha janë shumëvjeçare, përveç A. graminea, një specie e vogël njëvjeçare nga shkretëtira Atakama në Kil.

Ku të mbillni alstromeritë

Në kopsht, alstromeritë preferojnë vende të ngrohta, me diell dhe të mbrojtura. Ato tolerojnë edhe hijen e lehtë, por lulëzojnë më mirë në diell. Shmangni vendet shumë të ftohta dhe të errësuara. Toka duhet të jetë e drenueshme, sepse rrënjët mund të kalben nëse toka është tepër e lagur, sidomos dimrit. Para mbjelljes, pasuroni tokën me kompost ose pleh të pjekur. Mos mbillni llojet e larta në vende të ekspozuara, sepse era mund të thyejë shtambat e luleve.

Për kultivimin në tenxhere përdorni substrat cilësor me shtesë rreth 20% rërë ose zhavorr për drenazh. Gjatë dimrit, vendosni tenxheret në një vend pa ngrica, sepse rrënjët në tenxhere janë më të ndjeshëm ndaj temperaturave të ulëta dhe lagështisë së tepërt, transmeton Telegrafi.

Kur dhe si të mbillni

Koha mĂ« e mirĂ« pĂ«r mbjellje Ă«shtĂ« pranvera ose vjeshta, kur toka Ă«shtĂ« mjaft e ngrohtĂ« dhe e lagur pĂ«r t’u kapur mirĂ« rrĂ«nja. NĂ«se blini alstromeritĂ« gjatĂ« verĂ«s, mbillini menjĂ«herĂ« dhe ujisni rregullisht deri nĂ« vjeshtĂ«.

Në kopsht, thjesht hapni një gropë mjaft të thellë për të pranuar rrënjët, shtypni pak tokën dhe ujisni mirë. Në tenxhere, sigurohuni që substrati të jetë gjithmonë pak i lagur, por jo i ngopur me ujë.

Ujitja dhe plehërimi

Alstromeritë janë të durueshme ndaj periudhave të shkurtra thatësire, por ujitja e rregullt gjatë thatësirës zgjat lulëzimin. Në tenxhere, kërkojnë ujitje të rregullt pasi substrati thahet shpejt.

Për lulëzim të pasur dhe të vazhdueshëm, plehëroni një herë në javë me pleh të pasur me kalium, siç përdoret për domatet, gjatë gjithë sezonit të rritjes. Plehërimi është veçanërisht i rëndësishëm në tenxhere, ku bimët kanë akses të kufizuar në lëndë ushqyese.

Mirëmbajtja dhe prerja

Llojet e larta duhet të mbështeten me shkopinj ose degë të vogla për të parandaluar thyerjen e shtambave të luleve.

Zambakët zgjasin shumë në vazo. Kapni me kujdes shtambën e luleve nga baza dhe tërhiqeni lart; kjo stimulon krijimin e luleve të reja. Vitet e para, derisa bima të rrënjoset, rekomandohet prerja me gërshërë në vend të tërheqjes.

Kur shtamba e luleve të ketë lulëzuar plotësisht, hiqeni duke e tërhequr butësisht nga toka. Kjo parandalon shpenzimin e energjisë për prodhimin e farës dhe nxit lulëzimin e ri.

Dimërimi

Shumica e alstromerive janë mjaft rezistente për të kaluar dimrin jashtë, por dy vitet e para pas mbjelljes mbrojini rrënjët me një shtresë të trashë mulçi. Lëkura e kompostuar është ideale. Shtresa duhet të jetë të paktën 20 cm e trashë.

NĂ«se i kultivoni nĂ« tenxhere, vendosini nĂ« njĂ« serĂ« tĂ« pa-ngrohur, garazh ose verandĂ« tĂ« mbrojtur pĂ«r t’i mbrojtur nga ngricat dhe lagĂ«shtia e tepĂ«rt dimĂ«rore qĂ« mund tĂ« shkaktojĂ« kalbje rrĂ«njĂ«s.

Rimbjellja dhe shumimi

Bimët e vjetra në tenxhere duhet të rimbillen çdo dy vjet në një vazo pak më të madhe. Bimët mund të ndahen çdo disa vite në prill, kur toka është mjaft e ngrohtë. Rrënjët janë të brishta, prandaj veproni me kujdes dhe rimbillni menjëherë tufat e ndara.

Shumimi me fara është i vështirë dhe i ngadaltë. Kështu të rritura, bimët do të lulëzojnë vetëm pas dy deri tre vjetësh, dhe pasardhësit shpesh ndryshojnë nga bima amë. /Telegrafi/

The post ZambakĂ«t peruanĂ« qĂ« mund t’i rrisni edhe nĂ« kopshtin tuaj – ja si t’i kultivoni appeared first on Telegrafi.

↗

Këshilla të bazuara në evidencë për parandalimin e dhimbjes së shpinës në vendin e punës

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Dhimbja e shpinës është një nga problemet shëndetësore më të përhapura globalisht dhe përbën një nga shkaktarët kryesorë të kufizimit funksional, uljes së produktivitetit dhe mungesës në vendin e punës

Ass. MSc. PT. Rilind Shala
Fizioterapeut,
tel. +383 44 361 176

Statistikat tregojnë se pothuajse çdo individ përjeton të paktën një episod dhimbjeje gjatë jetës, ndërsa një pjesë e konsiderueshme e punonjësve përballen me dhimbje kronike ose të përsëritura, të cilat ndikojnë drejtpërdrejt në aftësinë për të kryer detyrat e përditshme dhe në cilësinë e jetës. Në mjedisin profesional, faktorë të ndryshëm kontribuojnë në intensifikimin e këtij problemi, përfshirë qëndrimin e zgjatur ulur, ergonominë e papërshtatshme të karrigeve dhe tavolinave, ngritjen e peshave në mënyrë të pasigurt, lëvizjet e përsëritura, si dhe stresin psikologjik të lidhur me detyrat dhe presionin profesional.

Nga një perspektivë fizioterapeutike, parandalimi i dhimbjes së shpinës mbetet ndërhyrja më efektive dhe më e qëndrueshme. Intervenimet e bazuara në evidencë, të tilla si optimizimi i ergonomisë në vendin e punës, ndërprerja e qëndrimit të gjatë në një pozicion përmes mikropushimeve aktive, forcimi i muskujve të trungut dhe përmirësimi i qëndrueshmërisë së shtyllës kurrizore, kanë treguar efekt të drejtpërdrejtë në reduktimin e incidencës së dhimbjes. Përveç faktorëve fizikë, komponentët psikosocialë, si ngarkesa mendore, stresi dhe mungesa e mbështetjes në punë, luajnë një rol thelbësor në shfaqjen dhe përkeqësimin e simptomave, duke demonstruar rëndësinë e një qasjeje multidisiplinore në parandalim.

Faktorët biomekanikë të pranishëm në vendin e punës janë një nga shpjegimet më të rëndësishme për shfaqjen dhe përsëritjen e dhimbjes së shpinës. Shpina është një strukturë komplekse, e ndërtuar për të përballuar lëvizje dhe ngarkesa të ndryshme. Ekspozimi i përsëritur ndaj forcave të tepërta ose pozicioneve të pafavorshme prish balancën delikate mes strukturave pasive, si disqet, ligamentet dhe kockat, dhe atyre aktive, si muskujt stabilizues, duke krijuar terren për dhimbje. Qëndrimi i zgjatur ulur rrit ndjeshëm presionin mbi disqet ndërvertebrore, ndërsa muskujt stabilizues punojnë në mënyrë statike për të ruajtur posturën, duke çuar në lodhje dhe ulje të kontrollit aktiv. Pozicionet joergonomike ose përkulja e zgjatur përpara shpërndajnë ngarkesën në mënyrë të pabarabartë mbi strukturat e shpinës, duke rritur rrezikun për mikrotrauma dhe inflamacion lokal. Edhe qëndrimi i gjatë në këmbë ka ndikimet e veta biomekanike. Pozicionet statike, sidomos gjatë orëve të zgjatura të punës, çojnë në ngarkesë kompresive të vazhdueshme mbi segmentet e poshtme të shtyllës, si dhe aktivizim të zgjatur të muskujve të këmbëve dhe shpinës, duke shkaktuar lodhje dhe duke reduktuar aftësinë e muskujve për të stabilizuar shtyllën kurrizore. Lëvizjet e përsëritura dhe ngritja e peshave janë faktorë të tjerë kritikë. Transportimi i objekteve të rënda në mënyrë asimetrike, mbajtja e çantave të ngarkuara në njërën anë, ose përkulja e përsëritur përpara krijojnë tension të njëanshëm mbi muskujt stabilizues dhe ngarkesë të pabarabartë mbi strukturat vertebrale, duke favorizuar devijime posturale dhe tension muskulor kronik.

Mungesa e lëvizjes për periudha të gjata përbën një tjetër faktor biomekanik të rëndësishëm. Shtylla kurrizore është projektuar për lëvizje dinamike; kur ajo qëndron e palëvizshme për periudha të gjata, furnizimi i disqeve ndërvertebrore me lëngje ushqyese zvogëlohet, duke ndikuar negativisht në elasticitetin dhe qëndrueshmërinë e tyre. Me kalimin e kohës, kjo gjendje favorizon proceset degjenerative dhe e bën shpinën më të ndjeshme ndaj ngarkesave të zakonshme të jetës së përditshme.

PĂ«rveç edukimit dhe optimizimit tĂ« pozicionit tĂ« trupit, njĂ« komponent kyç i parandalimit tĂ« dhimbjes sĂ« shpinĂ«s Ă«shtĂ« programi i ushtrimeve fizioterapeutike tĂ« pĂ«rshtatura pĂ«r mjedisin e punĂ«s. Ushtrimet e fortĂ«simit tĂ« muskujve tĂ« trungut dhe ijeve ndihmojnĂ« nĂ« stabilizimin e shtyllĂ«s kurrizore dhe rritin qĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« ndaj ngarkesave statike dhe dinamike. PĂ«r shembull, ushtrimet e aktivizimit tĂ« muskujve tĂ« thellĂ« tĂ« barkut (si “plank” dhe “dead bug”) pĂ«rmirĂ«sojnĂ« kontrollin motorik dhe mbrojnĂ« disqet ndĂ«rvertebrore. Ushtrimet pĂ«r fleksibilitetin dhe mobilitetin e shpinĂ«s, si shtrirjet e kurrizit lumbal, ndihmojnĂ« nĂ« zvogĂ«limin e tensionit muskulor dhe parandalojnĂ« rigjenerimin e gabuar tĂ« lĂ«vizjeve.

Aktiviteti aerobik i moderuar, si ecja, çiklizmi ose noti, përmirësojnë qarkullimin e gjakut dhe furnizimin e disqeve ndërvertebrore me lëndë ushqyese, duke përmirësuar elasticitetin dhe shëndetin e përgjithshëm të shtyllës kurrizore.

Ushtrime konkrete për punëtoret e zyrave:

1. Shtrirje e kurrizit lumbal pranë tryezës: Duke u mbështetur pas një karrigeje të fortë, nxirrni gjoksin përpara dhe shtrëngoni shpatullat mbrapa, mbani pozicionin 10-15 sekonda dhe përsëritni 5-10 herë.
2. Aktivizimi i muskujve tĂ« barkut ulur: Uluni drejt, shpatullat e kthyer mbrapa, nxirrni stomakun pĂ«r tĂ« aktivizuar muskujt thellĂ«, mbani pĂ«r 5–10 sekonda dhe pĂ«rsĂ«ritni 10-15 herĂ«.
3. Ngritje në majë të gishtave të këmbëve: Qëndroni ulur ose në këmbë dhe ngrihuni në majë të gishtave të këmbëve 10-15 herë.
4. Mikropushime aktive: Çdo 30–45 minuta, ngrihuni, ecni pak, bĂ«ni shtrirje tĂ« lehta dhe lĂ«vizje tĂ« qafĂ«s dhe shpatullave.

Rekomandime ergonomike të pajisjeve dhe tryezave:

1. Pozicioni i monitorit: Ekrani i kompjuterit duhet të jetë në nivel sysh për të shmangur përkuljen e qafës dhe tensionin në shpinë dhe shpatulla.
2. Karriget ergonomike: Karriget duhet të ofrojnë mbështetje të mirë për pjesën lumbale, të jenë të rregullueshme në lartësi dhe të mundësojnë mbajtjen e këmbëve të sheshta në tokë.
3. Pozicioni i tastierës: Duart duhet të jenë të përkulura rreth 90° në bërryl dhe duart të mos jenë të ngritura ose të përkulura në mënyrë të detyruar.
4. Tryeza e punës: Lartësia e tryezës duhet të lejojë që bërrylat të qëndrojnë të përkulura 90° dhe të mos ushtrojnë presion mbi shpatullat apo qafën.
5. Organizimi i hapësirës së punës: Objekte të përdorura shpesh duhet të jenë brenda shtrirjes së lehtë të duarve për të shmangur shtrirje të panevojshme dhe përkulje të trupit.

Në përmbledhje, një qasje gjithëpërfshirëse që integron edukimin, ushtrimet e rregullta, ndërprerjet aktive, ergonominë e pajisjeve, teknologjinë mbështetëse dhe menaxhimin e faktorëve psikosocialë është mënyra më efektive për të reduktuar rrezikun e dhimbjes së shpinës. Kuptimi i mekanizmave biomekanikë dhe psikosocialë, si dhe zbatimi i strategjive të parandalimit dhe ushtrimeve të përshtatura, siguron një jetë profesionale më të shëndetshme, më produktive dhe një cilësi më të mirë të jetës për punonjësit. /Telegrafi/

The post Këshilla të bazuara në evidencë për parandalimin e dhimbjes së shpinës në vendin e punës appeared first on Telegrafi.

↗

Gjoksi në fokus: Emily Ratajkowski befasoi me fustanin ndryshe nga çdo herë

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Një dukje që solli vëmendje dhe debate mes ndjekësve

Emily Ratajkowski sërish ndezi rrjetet sociale me postimin e fundit. Supermodelja e njohur, e cila prej vitesh mbetet një nga emrat më të kërkuar të botës së modës, u shfaq në një paraqitje që mori gjithë vëmendjen e komentuesve.

Këtë herë, Emily publikoi në Instagram një seri fotografish provokuese, duke pozuar me një fustan të pazakontë që kombinonte rripa lëkure të zezë me materiale të tejdukshme. Kreacioni i guximshëm theksoi format e saj, veçanërisht gjoksin e bujshëm që u bë qendra e të gjithë vëmendjes.

Pamja u plotësua me një grim të theksuar në tonet e errëta dhe një model flokësh të çrregullt, që sillte një frymë retro. Ky kombinim i dha imazhit të saj një dozë misterioze dhe joshëse.

NdjekĂ«sit nuk vonuan tĂ« shpĂ«rthenin me komente si: “Wow!”, “E mrekullueshme!”, “Je tepĂ«r seksi”. PĂ«rveç estetikĂ«s, fansat vlerĂ«suan edhe mĂ«nyrĂ«n se si Ratajkowski arrin tĂ« kombinojĂ« sensualitetin me njĂ« qĂ«ndrim tĂ« fortĂ« ndaj temave sociale, transmeton Telegrafi.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Emily Ratajkowski (@emrata)

Nuk është hera e parë që modelja amerikane shkakton bujë, qoftë në pasarela, qoftë në rrjetet sociale. Ajo shpesh përdor famën e saj për të shprehur qëndrime mbi çështje të rëndësishme si të drejtat e grave dhe standardet e bukurisë. Ky kontrast mes shkëlqimit dhe aktivizmit e ka bërë atë një nga figurat më interesante dhe më të diskutueshme të botës së modës. /Telegrafi/

The post Gjoksi në fokus: Emily Ratajkowski befasoi me fustanin ndryshe nga çdo herë appeared first on Telegrafi.

↗

Pastë vegjetariane me krem arrash dhe perime të freskëta

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Një recetë e lehtë, ushqyese dhe perfekte për çdo ditë

Përbërësit (për 2-3 persona):

â–Ș 200 g pasta (penne, fusilli ose spaghetti)
â–Ș 1 patĂ«llxhan mesatar
â–Ș 1 kungull i verdhĂ«
â–Ș 1 karotĂ«
â–Ș 1 spec i kuq i Ă«mbĂ«l
â–Ș 2-3 thelpinj hudhĂ«r
â–Ș 3-4 lugĂ« gjelle vaj ulliri ekstra i virgjĂ«r
â–Ș 50 g arrash tĂ« bluara ose tĂ« grira pĂ«r krem
â–Ș 100 ml ujĂ« ose lĂ«ng perimesh
â–Ș kripĂ« dhe piper sipas shijes
â–Ș njĂ« lugĂ« çaji majdanoz i freskĂ«t pĂ«r dekorim
â–Ș opsionale: pak lĂ«ng limoni pĂ«r freski

PĂ«rgatitja hap pas hapi:

Përgatitja e pastës:

â–Ș Vendosni njĂ« tenxhere tĂ« madhe me ujĂ« tĂ« kriposur nĂ« zjarr.
â–Ș Sapo uji tĂ« vlojĂ«, hidhni pastĂ«n dhe lĂ«rini tĂ« ziejnĂ« sipas udhĂ«zimeve tĂ« paketimit, deri sa tĂ« jenĂ« al dente.
â–Ș Ruani njĂ« gotĂ« nga uji i zierjes sĂ« pastĂ«s pĂ«r mĂ« vonĂ«, dhe kullojeni pastĂ«n.

PĂ«rgatitja e perimeve:

â–Ș Ndani patĂ«llxhanin, kungullin, karotĂ«n dhe specin nĂ« kubikĂ« tĂ« vegjĂ«l ose shirita.
â–Ș Nxehni vajin e ullirit nĂ« njĂ« tigan tĂ« madh nĂ« temperaturĂ« mesatare.
â–Ș Shtoni hudhrĂ«n e grirĂ« imĂ«t dhe skuqeni pĂ«r 1 minutĂ«, duke u kujdesur tĂ« mos digjet.
â–Ș Shtoni perimet dhe skuqini pĂ«r 5-7 minuta, derisa tĂ« jenĂ« tĂ« buta, por ende tĂ« krisura.
â–Ș Kriposni dhe piperosni sipas shijes.

Përgatitja e kremit të arrave:

â–Ș Vendosni arrat e bluara nĂ« njĂ« blender sĂ« bashku me 100 ml ujĂ« ose lĂ«ng perimesh.
â–Ș PĂ«rzieni derisa tĂ« krijohet njĂ« krem i butĂ« dhe homogjen.

Bashkimi i përbërësve:

â–Ș Shtoni pastĂ«n e zier nĂ« tiganin me perimet e skuqura.
â–Ș Hidhni kremin e arrave dhe pĂ«rzieni mirĂ«, duke shtuar pak nga uji i ruajtur i pastĂ«s pĂ«r tĂ« arritur konsistencĂ«n e dĂ«shiruar tĂ« salcĂ«s.
â–Ș LĂ«reni nĂ« zjarr edhe 1-2 minuta pĂ«r tĂ« bashkuar shijet.

Shërbimi:

â–Ș ShĂ«rbejeni menjĂ«herĂ«, duke shtuar majdanoz tĂ« freskĂ«t sipĂ«r dhe disa pika lĂ«ngu limoni pĂ«r freski.
â–Ș Mund tĂ« shtoni edhe pak djathĂ« vegjetarian ose vegan sipas preferencĂ«s.

Ju bĂ«ftĂ« mirĂ«, – transmeton Telegrafi.

The post Pastë vegjetariane me krem arrash dhe perime të freskëta appeared first on Telegrafi.

↗

Djalli i fshehtësive: Si humbet besimi në martesë

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Një nga problemet më të mëdha në martesë lind kur njëri prej bashkëshortëve rrëfen vetëm një pjesë të së vërtetës. Me kalimin e kohës, e vërteta e plotë del në pah, dhe atëherë bëhet shumë më e vështirë të rindërtohet besimi

Besimi Ă«shtĂ« njĂ« nga shtyllat kryesore tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve nĂ« çift. ËshtĂ« aq i rĂ«ndĂ«sishĂ«m, sa shumĂ« çifte nuk do tĂ« martoheshin nĂ«se nuk ekziston ky raport ndĂ«rsjellĂ«. Ata qĂ« e humbin shpesh pĂ«rfundojnĂ« duke u ndarĂ«.

“Besimi ndĂ«rtohet pikĂ« pas pike
”

Çdo martesĂ« mbĂ«shtetet mbi bazĂ«n e besimit. Kur dy njerĂ«z i premtojnĂ« njĂ«ri-tjetrit se do tĂ« jenĂ« bashkĂ« nĂ« tĂ« mirĂ« e nĂ« tĂ« keq, nĂ« shĂ«ndet dhe sĂ«mundje, nĂ« pasuri dhe varfĂ«ri – kjo Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e madhe. Prandaj, pritshmĂ«ria qĂ« bashkĂ«shorti tĂ« qĂ«ndrojĂ« besnik kĂ«tij zotimi e bĂ«n besimin njĂ« element vendimtar.

NjĂ« shprehje e njohur thotĂ«: “Besimi ndĂ«rtohet pikĂ« pas pike, por humbet si njĂ« fuçi e derdhur.” Sa herĂ« e keni dĂ«gjuar kĂ«tĂ« thĂ«nie? Dhe sa herĂ« jeni bindur pĂ«r vĂ«rtetĂ«sinĂ« e saj?

PsikologĂ«t japin kĂ«shilla se si tĂ« mbushni “fuçinĂ«â€ e madhe tĂ« besimit nĂ« martesĂ«, siç e pĂ«rshkruajnĂ« ata me figurĂ«:

1. Mbani premtimet tuaja – kjo forcon besimin

Duket e thjeshtĂ«, por shpesh Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ«. BĂ«ni atĂ« qĂ« thoni se do ta bĂ«ni. PĂ«rmbushni detyrimet tuaja. Besimi ndĂ«rtohet pĂ«rmes gjesteve tĂ« vogla tĂ« pĂ«rditshme. Çdo ditĂ« kemi me dhjetĂ«ra mundĂ«si pĂ«r tĂ« treguar se jemi tĂ« besueshĂ«m.

2. Pranoni kur gaboni

Mos i fshihni gabimet. Kur të ndodhë të gaboni, rrëfejini partnerit tuaj. Mund të jetë e pakëndshme për momentin, por pranimi dhe kërkimi i faljes forcon besimin, nëse bëhet në mënyrën e duhur, transmeton Telegrafi.

3. “Ndriçoni me reflektor” situatat

NĂ« punĂ« shpesh pĂ«rdoret shprehja “ta ndriçosh me reflektor”. Do tĂ« thotĂ« ta pranosh hapur kur ke gabuar, harruar diçka ose thjesht ke bĂ«rĂ« njĂ« gabim. TĂ« gjithĂ« gabojmĂ«! Por nĂ«se fshehim diçka, humbasim besimin. Ndani si virtytet, ashtu edhe dobĂ«sitĂ« tuaja me partnerin.

4. Jini plotësisht të sinqertë

Mos tregoni vetëm 50% të së vërtetës, apo edhe 99%. Thoni gjithçka. Një nga problemet më të mëdha në martesë lind pikërisht kur njëri bashkëshort thotë vetëm një pjesë të së vërtetës. Kur pjesa tjetër del në pah më vonë, rindërtimi i besimit është shumë më i vështirë.

5. Mos jepni premtime qĂ« nuk mund t’i mbani

NjĂ« psikoterapist tregon njĂ« shembull: “NĂ« fillim tĂ« martesĂ«s mĂ«sova tĂ« mos premtoj gjĂ«ra qĂ« nuk jam i sigurt se mund t’i mbaj. NjĂ«herĂ« i premtova gruas se do tĂ« isha nĂ« shtĂ«pi nĂ« orĂ«n 17:30. U ktheva nĂ« 17:45 dhe ajo u zemĂ«rua. Problemi nuk ishin 15 minutat, por fakti qĂ« nuk e mbajta premtimin. QĂ« atĂ«herĂ« nuk premtoj asgjĂ« nĂ«se nuk jam 100% i sigurt qĂ« mund ta realizoj.”

6. Mos ushqeni sekrete

A do t’ia lejonit bashkĂ«shortit tuaj tĂ« shihte telefonin, fotografitĂ« ose historinĂ« e kĂ«rkimeve tuaja? KĂ«to pyetje i frikĂ«sojnĂ« shumĂ« njerĂ«z. TĂ« gjithĂ« kemi gjĂ«ra personale, por nĂ«se ndjeni frikĂ« apo pasiguri kur partneri merr telefonin tuaj, atĂ«herĂ« kjo Ă«shtĂ« shenjĂ« se po ushqeni sekrete. Kjo nuk duhet tĂ« bĂ«het zakon, por transparenca Ă«shtĂ« njĂ« provĂ« e fortĂ« e besimit.

Në fund, psikologët theksojnë: transparenca ndërton besimin në martesë në çdo nivel. /Telegrafi/

The post Djalli i fshehtësive: Si humbet besimi në martesë appeared first on Telegrafi.

↗

Radioterapia Stereotaktike: Kirurgjia pa dhimbje dhe roli vendimtar i fizikës mjekësore

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Kjo teknologji inovative u jep shpresë pacientëve duke përdorur rreze të përqendruara me doza të larta për të trajtuar tumore të vegjël dhe ndryshime anormale në tru apo në pjesë të tjera të trupit, me saktësi maksimale

MSc. Fesal Selimi, PhDc.
Ekspert i Fizikës Mjekësore; Ekspert për Mbrojtje nga Rrezatimi

Imagjinoni sikur një tumor ose një problem serioz në tru të trajtohej pa operacion klasik, pa dhimbje dhe pa javë të tëra shërimi neper spitale. Sot kjo është e mundur falë Radioterapisë Stereotaktike (SRS), një metodë moderne që përdor rrezatim të fokusuar për të shkatërruar qelizat e sëmura, duke ruajtur indet e shëndetshme.

Kur kirurgu zëvendësohet nga rrezet

Radioterapisë Stereotaktike (SRS) nuk është kirurgji invazive. Në vend të saj përdoren rreze shumë të fuqishme që përqendrohen në një pikë të saktë të trurit me precizitet milimetrik. Kjo teknikë përdoret për tumore të trurit (beninje dhe malinje) që janë më të vegjël se 3cm.

Procedurë e thjeshtë, rezultat i madh

Pas ekzaminimeve të avancuara si MRI dhe CT, pacienti përgatitet me kujdes për CT Simulim, pastaj imazhet fuzionohen me precizitet të lartë, dhe më pas Onkologu i konturon zonat që duhen trajtuar.

Fizikani mjekësor harton planin më të përshtatshëm, ndërsa trajtimi kryhet në aparatura moderne e të specializuara, si Gamma Knife apo Linac.

Seanca zgjat vetëm disa minuta deri në një orë, dhe në shumicën e rasteve pacienti kthehet në shtëpi i qetë dhe i sigurt që po atë ditë.

Fizikani mjekĂ«sor – arkitekti i padukshĂ«m i trajtimit

Në qendër të gjithë procesit qëndron fizikani mjekësor. Ai është personi që:

â–Ș PĂ«rgatit planin e rrezatimit pĂ«r çdo pacient.
â–Ș Kontrollon dhe kalibron pajisjet qĂ« çdo rreze tĂ« shkojĂ« aty ku duhet.
â–Ș Siguron mbrojtjen e indeve tĂ« shĂ«ndetshme.
â–Ș BashkĂ«punon me mjekĂ«t pĂ«r njĂ« trajtim tĂ« personalizuar dhe tĂ« sigurt.

Pa këtë profesionist, asnjë trajtim me SRS nuk mund të realizohet me sukses.

Syri i padukshëm i precizitetit

Radioterapia Stereotaktike është një arritje madhore e mjekësisë moderne. Ajo ofron jetë, shpresë dhe alternativa të reja për pacientë që dikur nuk kishin mundësi tjetër për trajtim. Por suksesi i saj nuk vjen vetëm nga teknologjia, por nga eksperti i fizikës mjekësore, i cili është syri i padukshëm që garanton precizitet, siguri dhe rezultate. /Telegrafi/

The post Radioterapia Stereotaktike: Kirurgjia pa dhimbje dhe roli vendimtar i fizikës mjekësore appeared first on Telegrafi.

↗

Donatella Versace trondit me pamjen e re – duket si njĂ« tjetĂ«r person: A do ta pendohet?

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Donatella i surprizoi tĂ« gjithĂ« me postimin e saj mĂ« tĂ« fundit nĂ« Instagram – kĂ«tĂ« herĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« pozitive

E famshmja stiliste (70) prej vitesh është në qendër të vëmendjes për shkak të pamjes së saj. Asaj i atribuohen shumë ndërhyrje estetike, të cilat shpesh e kanë bërë të duket e ndryshuar deri në atë pikë sa të mos njihej më, duke e vendosur jo rrallë në shënjestër të komenteve negative.
Megjithatë, Donatella ka pranuar publikisht vetëm përdorimin e botoksit.

Së fundmi, ajo publikoi një foto që i befasoi të gjithë. Ajo pozon me një fustan të bardhë me shkëlqim, ndërsa fytyra e saj është në qendër të vëmendjes.

Vërehet qartë se buza e sipërme i duket më e hollë se zakonisht, ndërsa faqet duken ndryshe nga ato që jemi mësuar të shohim më parë, transmeton Telegrafi.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Donatella Versace (@donatella_versace)

Për shkak të reagimeve që shkaktoi fotografia, për Daily Mail ka folur edhe Anastasia Koles, themeluese e një klinike dermatologjike në Londër, e cila dha mendimin e saj profesional:

“ËshtĂ« e pamundur tĂ« them saktĂ«sisht se çfarĂ« ka bĂ«rĂ« apo jo nĂ« fytyrĂ« pa e parĂ« nga afĂ«r. Duke gjykuar nga fotot, duket se buzĂ«t i janĂ« mĂ« tĂ« vogla se mĂ« parĂ«, gjĂ« qĂ« mund tĂ« ndodhĂ« pĂ«r disa arsye. NĂ« tĂ« kaluarĂ«n, me shumĂ« gjasĂ« ka pasur fillerĂ« tĂ« pĂ«rhershĂ«m, ndoshta silikonĂ«, tĂ« kombinuar me fillerĂ« me acid hialuronik tĂ« vendosur mĂ« pas. NĂ«se fillerĂ«t me acid hialuronik janĂ« tretur ose janĂ« shpĂ«rbĂ«rĂ« natyrshĂ«m, kjo mund tĂ« shpjegojĂ« humbjen e volumit.”

Ajo shtoi:

“MadhĂ«sia fillestare e buzĂ«ve mund tĂ« ketĂ« qenĂ« rezultat i silikonit, i kombinuar me efektin e njĂ« liftingu tĂ« fytyrĂ«s, ku lĂ«kura tĂ«rhiqet fort anash. Edhe linja e nofullĂ«s duket mĂ« e theksuar, çka mund tĂ« jetĂ« rezultat i fillerĂ«ve dermalĂ« pĂ«r pĂ«rmirĂ«simin e strukturĂ«s ose i trajtimeve pĂ«r tendosjen e lĂ«kurĂ«s.” /Telegrafi/

The post Donatella Versace trondit me pamjen e re – duket si njĂ« tjetĂ«r person: A do ta pendohet? appeared first on Telegrafi.

↗

Për çdo grua me stil, pantallonat që do ta bëjnë vjeshtën tuaj të paharrueshme

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

Gushti ende merr frymë me valët e fundit të nxehta, qielli është i ngjyrosur

Vjeshta nuk vjen papritur, fillimisht e ndiejmë në atmosferë, më pas në nuancat përreth nesh, e më pas edhe në pëlhurat dhe prerjet që zgjedhim kur bëhet fjalë për modën.

Dhe pikërisht në këtë moment tranzicioni në skenë dalin pantallonat e fryra, por megjithatë plot finesë, si të krijuara për periudhën mes fustaneve të lehta verore dhe palltove të ngrohta të vjeshtës.

Mund t’i gjeni me emra tĂ« ndryshĂ«m – balloon, genie, parachute, por efekti Ă«shtĂ« gjithmonĂ« i njĂ«jtĂ«: siluetĂ« ajrore, e çlirĂ«t dhe e lirshme.

Kjo Ă«shtĂ« e kundĂ«rta e tĂ« gjitha prerjeve tĂ« ngushta dhe tĂ« ngjeshura. NĂ«se xhinset e ngushta simbolizonin disiplinĂ«n dhe kontrollin, ‘balloon pants’ festojnĂ« lirinĂ« e lĂ«vizjes dhe njĂ« qasje pa shqetĂ«sime. Nuk Ă«shtĂ« çudi qĂ« tashmĂ« kanĂ« pushtuar si rrjetet sociale (TikTok) ashtu edhe pasarelat e shtĂ«pive tĂ« mĂ«dha tĂ« modĂ«s, transmeton Telegrafi.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by beautiful_things_10 (@luxandbeautyworld)

Alaïa vendosi themelet e rikthimit të tyre, duke i prezantuar në tone të buta si bluja baby, rozë pudër, e bardhë borë dhe e zeza klasike. Në kombinim me topa që zbulojnë belin, krijohet një siluetë që është njëkohësisht e fuqishme dhe e lehtë. Chloé, nga ana tjetër, i dha një prekje romantike, me materiale transparente, motive floreale, dantellë, duke e kthyer trendin në diçka lozonjare dhe vajzërore.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Marta Cygan (@lifeofboheme)

Ky model mund tĂ« shihet si njĂ« evolucion i gjallĂ« i xhinseve barrel, tĂ« cilat sezonin e kaluar ishin absolutisht nĂ« modĂ«. Forma e tyre “e fryrĂ«â€ i jep karakter çdo kombinimi, ndĂ«rkohĂ« qĂ« mbeten jashtĂ«zakonisht tĂ« rehatshme dhe tĂ« lehta pĂ«r t’u veshur.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Johanna Lager (@johannalager)

Sekreti i stilimit? Balanca. Pjesa e sipĂ«rme duhet tĂ« jetĂ« mĂ« e shkurtĂ«r ose e ngushtĂ« pas trupit – tube top, crop bluzĂ« apo njĂ« xhup i hollĂ«, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« volumi i pantallonave tĂ« dalĂ« nĂ« pah pa e mbingarkuar siluetĂ«n.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Johanna Lager (@johannalager)

Versioni veror? BluzĂ« pa mĂ«ngĂ« e ngushtĂ« + pantallona tĂ« fryra + platforma ose kĂ«pucĂ« – njĂ« stil rrugor i menjĂ«hershĂ«m. NdĂ«rsa kur bie temperatura, mbi njĂ« bluzĂ« tĂ« bardhĂ« shtoni njĂ« triko tĂ« gjerĂ« dhe do tĂ« keni njĂ« kombinim tĂ« ngrohtĂ«, por sĂ«rish plot stil.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Indya Brown (@indyabrown)

Sa i përket ngjyrave, nuancat pastel vazhdojnë të mbizotërojnë, pantallona në të verdhë të butë bashkë me një këmishë rozë duken delikate, freskuese dhe tërësisht të përshtatshme për rrjetet sociale. Për ato që preferojnë tonet tokësore, aty janë bezhë, jeshile ulliri dhe terakota e ngrohtë.

Në fund, pantallonat e fryra nuk janë vetëm një modë, ato janë një qëndrim. Ju lejojnë të lëvizni lirshëm, të merrni frymë thellë dhe të shijoni rehatinë, pa humbur as edhe një grimcë stili. Të përkryera për këtë sezon kalimtar, ato do të jenë aleati juaj i modës ndërsa ngadalë hyni në vjeshtë. /Telegrafi/

The post Për çdo grua me stil, pantallonat që do ta bëjnë vjeshtën tuaj të paharrueshme appeared first on Telegrafi.

↗

Frizura e vitit: Jennifer Aniston rikthen stilin që jep volum dhe freski

✇Telegrafi
By: Gazmend Kajtazi

C-cut Ă«shtĂ« prerja e flokĂ«ve pĂ«r tĂ« cilĂ«n po flasin tĂ« gjithĂ«. Jennifer Aniston (sĂ«rish) prezanton trendin qĂ« u jep flokĂ«ve tĂ« gjatĂ« volum, lĂ«vizshmĂ«ri dhe njĂ« pamje rinore – thjesht dhe glamuroze

Jennifer Aniston, gruaja qĂ« me prerjen ikonike The Rachel shĂ«noi vitet ’90, tani Ă«shtĂ« pĂ«rsĂ«ri pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r rikthimin madhĂ«shtor tĂ« flokĂ«ve tĂ« prerĂ« me shtresa. NĂ« bashkĂ«punim me brendin e saj LolaVie, ajo ka prezantuar njĂ« version tĂ« ri, tĂ« ashtuquajturin C-cut ose curve-cut. Bota e bukurisĂ« menjĂ«herĂ« e shpalli si frizurĂ«n e vitit.

Ajo që dikur ishin shtresa të prera në mënyrë të rreptë, tani është shndërruar në një formë më të butë, moderne dhe të përputhshme me qasjen e lirshme të kujdesit për flokët sot. C-cut është praktik, por njëkohësisht glamuroz dhe i jep fytyrës një kornizë elegante, duke ofruar një pamje rinore e të sofistikuar.

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« C-cut?

C-cut Ă«shtĂ« njĂ« prerje me shtresa, ku fijet mĂ« tĂ« shkurtra rreth fytyrĂ«s zgjaten gradualisht poshtĂ« nĂ« njĂ« formĂ« tĂ« harkuar, duke krijuar efektin e shkronjĂ«s “C”. Rezultati Ă«shtĂ« njĂ« flokĂ« i butĂ«, voluminoz dhe gjithmonĂ« nĂ« lĂ«vizje, pa prerje tĂ« forta apo peshĂ« tĂ« tepĂ«rt.

Kjo frizurë i përshtatet të gjitha tipeve dhe teksturave të flokëve nga të drejtë dhe të hollë, te të dendur dhe kaçurrelë, duke theksuar bukur tiparet natyrore të fytyrës, zbutur vijat e forta dhe dhënë një pamje të freskët e rinore, transmeton Telegrafi.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Jennifer Aniston (@jenniferaniston)

Pse është frizura hit e vitit 2025?

C-cut po pushton botën e bukurisë sepse kombinon sharmin retro me thjeshtësinë moderne. Popullariteti i saj është shpërndarë fuqishëm në rrjete sociale, veçanërisht në TikTok, ku përdorueset tregojnë transformimet që e bëjnë këtë prerje të duket menjëherë freskuese.

Shtresat e buta e fshehin periudhën e sikletshme të lënies së flokëve të rriten, ndërsa përshtatshmëria e saj e bën të duket bukur në çdo gjatësi e tip flokësh. Yje si Hailey Bieber dhe Lucy Hale tashmë e kanë përqafuar këtë stil, duke dëshmuar se është një prerje që përmbledh njëkohësisht elegancën retro dhe relaksin modern.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Pankhurst&Deane (@pankhurstanddeane)

Si ta stiloni C-cut?

Kjo prerje shfaqet mĂ« sĂ« miri kur flokĂ«t thahen me ndarjen nĂ« mes, pasi shtresat natyrshĂ«m e rrethojnĂ« fytyrĂ«n. Tharja me furçë tĂ« rrumbullakĂ«t nxjerr nĂ« pah harkimin e shtresave, ndĂ«rsa ata qĂ« preferojnĂ« valĂ«zat mund tĂ« pĂ«rdorin njĂ« hekur kaçurrelash ose t’i lĂ«nĂ« flokĂ«t tĂ« thahen natyrshĂ«m.

E rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« qĂ« fijet e pĂ«rparme tĂ« kthehen nga brenda, duke krijuar efektin karakteristik “C”. NĂ« fund mjafton njĂ« fiksim i lehtĂ« me llak ose sprej qĂ« ruan lĂ«vizshmĂ«rinĂ«, pa e bĂ«rĂ« flokun tĂ« ngurtĂ«.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Hailey Rhode Bieber (@haileybieber)

Kjo është një frizurë që kombinon sofistikimin me prakticitetin, duke kërkuar shumë më pak kohë se prerjet me shtresa të dekadave të kaluara. /Telegrafi/

The post Frizura e vitit: Jennifer Aniston rikthen stilin që jep volum dhe freski appeared first on Telegrafi.

❌