Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) bëri thirrje urgjente për të parandaluar përsëritjen e një epidemie të virusit ‘chikungunya’, i cili përhapet nga mushkonjat dhe ka përfshirë botën para dy dekadash.

Shkak për shqetësimin janë shpërthimet e reja në rajonin e Oqeanit Indian, që tashmë po përhapen edhe në Evropë dhe kontinente të tjera.

Sipas zyrtares së OBSH-së, Diana Rojas Alvarez, rreth 5.6 miliardë njerëz në 119 vende jetojnë në zona ku ekziston rreziku nga ky virus, i cili shkakton ethe, dhimbje të forta në nyje dhe mund të çojë në paaftësi afatgjate.

“Po shohim përsëritjen e historisë”, tha ajo, duke e krahasuar situatën aktuale me epideminë e viteve 2004-2005, e cila preku afro gjysmë milioni njerëz – kryesisht në territore të vogla ishullore – përpara se të përhapej në gjithë botën.

Vala e fundit e përhapjes nisi në fillim të vitit 2025, me shpërthime të mëdha në të njëjtat ishuj të Oqeanit Indian që ishin prekur edhe më parë, përfshirë La Reunionin dhe Mauritiusin.

Alvarez tha se virusi ka prekur tashmë rreth një të tretën e banorëve në La Reunion.

Përhapja po vazhdon edhe në vende të tjera, si Madagaskari, Somalia dhe Kenia, ndërsa raste të shumta janë shënuar edhe në Indi dhe në pjesë të Azisë Juglindore, sipas saj.

Një shqetësim i veçantë është edhe rritja e numrit të rasteve të importuara brenda Evropës.

Që nga 1 maji, në Francë janë regjistruar rreth 800 raste të importuara të virusit ‘chikungunya’, tha Alvarez.

‘Chikungunya’, për të cilën nuk ekziston trajtim specifik, mund të shkaktojë shpërthime të shpejta dhe të mëdha.

Për shkak se mushkonjat pickojnë gjatë ditës, parandalimi është thelbësor, duke përdorur insekticidë dhe veshje me mëngë të gjata, rekomandon OBSH-ja. /e.t

Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore? Pirja e ujit është një veprim i thjeshtë, me një mori përfitimesh për shëndetin fizik dhe mendor. Por kujdes, nuk është vetëm çështja se sa ujë pini, por edhe kur e pini atë, për të përmirësuar shëndetin tuaj. Pirja e ujit mund të bëjë ndryshimin midis ndjenjës së lodhjes ose të energjisë, midis lëkurës së lodhur dhe…

Source

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) bëri thirrje urgjente për të parandaluar përsëritjen e një epidemie të virusit ‘chikungunya’, i cili përhapet nga mushkonjat dhe ka përfshirë botën para dy dekadash. Shkak për shqetësimin janë shpërthimet e reja në rajonin e Oqeanit Indian, që tashmë po përhapen edhe në Evropë dhe kontinente të tjera. Sipas zyrtares […]

The post OBSH paralajmëron për përhapjen e virusit ‘chikungunya’ nga mushkonjat appeared first on BoldNews.al.

TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Dita Botërore e Trurit është një ngjarje globale e kujdesit shëndetësor që shënohet më 22 korrik të çdo viti, duke synuar ndërgjegjësimin për sëmundjet e trurit.

Në këtë ditë, organizata dhe komunitete të ndryshme lokale dhe globale mblidhen duke bërë thirrje për një kujdes më të madh shëndetësor, edukimin dhe kërkimin shkencore mbi kushtet neurologjike.

Ky është viti i 12-të që kremtohet Dita Botërore e Trurit. Këtë vit organizohet fushata historike kushtuar promovimit të “Shëndetit të trurit për të gjitha moshat”. Nisma e këtij viti bazohet në sukseset e fushatave të mëparshme, duke përforcuar angazhimin për shëndetin e trurit si një aspekt themelor i mirëqenies individuale dhe shoqërore.

Këto janë pesë mesazhet e Dites Botërore të Trurit nga Federata Botërore e Neurologjisë:

Ndërgjegjësimi: Çrregullimet neurologjike janë shkaku kryesor i nje jete të kaluar me aftësi të kufizuara dhe shkaku i dytë kryesor i vdekjeve.

Edukimi: Shëndeti i trurit duhet të ketë prioritet gjatë gjithë jetës, nga fëmijëria deri në pleqëri.

Parandalimi: Parandalimi i çrregullimeve neurologjike fillon herët, me zgjedhje të një stili jetese të shëndetshëm si ushtrimet e rregullta, ushqimi i ekuilibruar, gjumë cilësor, menaxhimin e stresit, kontrollin e faktorëve të rrezikut vaskular dhe angazhimin social.

Aksesi: Qasja e barabartë në kujdesin neurologjik, diagnostikim dhe terapi është thelbësore për të gjithë, pavarësisht nga statusi socio-ekonomik.

Ndikimi: Një kornizë globale për shëndetin e trurit duhet të fokusohet në vlerësimin e rrezikut, ndërhyrjet e hershme, zbutjen e rrezikut mjedisor dhe kujdesin e barabartë neurologjik. /j.p/

The post Dita Botërore e Trurit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Vera ka ardhur dhe bashkë me të vjen edhe nevoja për të ngrënë ushqime freskuese, dhe mënyra më e mirë për ta bërë këtë është duke konsumuar një nga ushqimet më hidratuese të sezonit – shalqirin.

Megjithatë, pavarësisht shumë përfitimeve të tij, konsumimi i shalqirit në sasi të mëdha mund të jetë i dëmshëm për trupin tuaj.

Ky ushqim i shijshëm përbëhet nga afërsisht 92 përqind ujë. Jo vetëm që ka shije të shkëlqyer, por ka edhe shumë përfitime shëndetësore. Nuk përmban yndyrë dhe është një burim i shkëlqyer i vitaminave A, B6 dhe C, kaliumit dhe komponimeve të dobishme si likopeni dhe citrulina.

Përmbajtja e fibrave që përmban shalqiri e bën atë një frut të mrekullueshëm për humbjen e peshës. Është i njohur për të gjitha anët e mira, por çfarë të keqe mund të ketë konsumimi i tij në sasi të mëdha?

Mund të shkaktojë diarre dhe probleme të tjera të tretjes

Shalqiri është një burim i shkëlqyer uji dhe një burim po aq i mirë i fibrave dietike. Megjithatë, konsumimi i tij në sasi të mëdha mund të shkaktojë probleme me tretjen, siç janë diarreja, fryrja, gazrat, gazrat dhe të ngjashme.

Fruti përmban sorbitol, një përbërës sheqeri i njohur për shkaktimin e jashtëqitjeve të lirshme dhe problemeve me gazrat. Një tjetër shkak i zakonshëm i problemeve të tilla është përmbajtja e tij e likopenit, një antioksidant i pigmentuar që i jep shalqirit ngjyrën e tij të ndritshme.

Mund të rrisë nivelet e glukozës

Nëse vuani nga diabeti, ekziston mundësia që konsumimi i tepërt i shalqirit të rrisë nivelin e sheqerit në gjak. Mund të jetë i shëndetshëm, por ka një indeks të lartë glicemik (72). Prandaj, konsultohuni gjithmonë me mjekun tuaj përpara se ta konsumoni çdo ditë.

Mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të inflamacionit të mëlçisë

Njerëzit që pinë rregullisht alkool duhet të shmangin sasitë e mëdha të shalqirit sepse nivelet e larta të likopenit mund të reagojnë me alkoolin, duke shkaktuar më tej inflamacion të mëlçisë. Stresi i tepërt oksidativ në mëlçi mund të jetë i dëmshëm.

Mbihidratim

Intoksikimi nga uji ose mbihidratimi është një gjendje ku trupi juaj ka ujë të tepërt, gjë që çon në humbje të natriumit. Konsumimi i sasive të mëdha të shalqirit mund të rrisë nivelet e ujit në trupin tonë.

Nëse uji i tepërt nuk nxirret jashtë, kjo mund të çojë në një rritje të vëllimit të gjakut, gjë që shkakton më tej ënjtje të këmbëve, lodhje, veshka të dobëta… Gjithashtu mund të çojë në një humbje të niveleve të natriumit në trup.

Probleme kardiovaskulare

Shalqiri njihet si një burim i shkëlqyer i kaliumit, një lëndë ushqyese jetësore që luan role të shumta në ruajtjen e shëndetit të trupit. Ndihmon në ruajtjen e funksionit të elektroliteve, e mban zemrën tonë të shëndetshme dhe forcon kockat dhe muskujt tanë. Megjithatë, shumë kalium mund të çojë në probleme kardiovaskulare, të tilla si rrahje të çrregullta të zemrës dhe puls të dobët./e.t

Shkenca ka zbuluar një nga mrekullitë më të jashtëzakonshme të natyrës: gjatë një ataku kardiak në shtatzëni, foshnja mund të dërgojë qeliza staminale për të ndihmuar në shërimin e zemrës së nënës.

Këto qeliza të fuqishme kalojnë placentën, udhëtojnë nëpër gjak dhe vendosen në zonën e dëmtuar të zemrës, ku integrohen dhe nisin procesin e rigjenerimit.
Është një formë e rrallë partneriteti biologjik, ku edhe para se të vijë në jetë, foshnja kujdeset për jetën që e mban gjallë.

Qeliza të tilla janë gjetur në trupin e nënës edhe vite pas lindjes, një dëshmi e një lidhjeje që s’ndryshon as me kohën.

Kjo nuk është thjesht shtatzëni. Është një marrëdhënie e thellë mbijetese, sakrifice dhe dashurie… që nis shumë më herët se përqafimi i parë.

The post “Shpëtimtari i palindur”: Kur një foshnjë shpëton nënën e vet appeared first on iconstyle.al.

Frutat e thata janë një burim i madh antioksidantësh që kontribuojnë në shëndetin tonë afatgjatë. Më poshtë do të gjeni 4 frutat e thata më të mira që sjellin përfitimet më të shumta për shëndetin.

Arra – janë të pasura me hekur, kalcium, magnez, vitaminë E, vitaminë B dhe elemente gjurmësh. Ato përmbajnë antioksidantë të fuqishëm që përfitojnë shëndetin e zemrës, trurit dhe zorrëve. Përveç kësaj, arrat përmbajnë melatonin, e cila ndihmon në luftimin e pagjumësisë, dhe antioksidantët e tyre forcojnë ekuilibrin e hormoneve.

Lajthitë – janë të pasura me proteina dhe ndihmojnë në uljen e kolesterolit të keq. Ato gjithashtu kanë një efekt pozitiv në shëndetin kardiovaskular, duke ulur kolesterolin LDL dhe duke forcuar shëndetin e përgjithshëm të trupit.

Bajame – janë të shkëlqyera për shëndetin e kockave për shkak të përmbajtjes së tyre të lartë të fosforit dhe kalciumit, të cilat rrisin mineralizimin e kockave dhe i mbajnë ato të forta në afat të gjatë. Është gjithashtu një burim i shkëlqyer kalciumi për ata që janë intolerantë ndaj qumështit ose janë vegjetarianë.

Kikirikë – janë të pasur me vitaminë B6, e cila është thelbësore për rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak dhe krijimin e hemoglobinës. Ato janë gjithashtu të pasura me vitaminë E dhe minerale të tilla si kaliumi, magnezi dhe fosfori, të cilat nxisin shëndetin e mirë kardiovaskular. Kikirikët kanë më pak kalori se çdo frut tjetër të thatë dhe përmbajnë antioksidantë që mbrojnë qelizat nga dëmtimi oksidativ. m.p.

Në trupin tonë jetojnë miliona forma të jetës që shpesh i harrojmë, duke bashkëjetuar me ne në heshtje. Prej kohësh kemi mësuar të flasim për bakteret dhe viruset si pjesë e pandashme e ekosistemit tonë të brendshëm, por një tjetër botë mikroskopike, po aq misterioze sa edhe e pazbuluar plotësisht, po tërheq gjithnjë e më shumë vëmendjen e shkencës: kërpudhat. Ky material i BBC-së hedh një dritë…

Source

Në një botë ku ritmi i jetës shpesh na çon drejt zgjidhjeve të shpejta dhe jo gjithmonë të shëndetshme, zgjedhja e asaj që vendosim në pjatën tonë bëhet një akt i ndërgjegjshëm për të investuar në mirëqenien tonë. Shëndeti nuk është thjesht mungesa e sëmundjes; është një gjendje e plotë fizike, mendore dhe emocionale, dhe ushqimi është ura më e fortë që na çon drejt këtij qëllimi.

Source

Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore?

Pirja e ujit është një veprim i thjeshtë, me një mori përfitimesh për shëndetin fizik dhe mendor. Por kujdes, nuk është vetëm çështja se sa ujë pini, por edhe kur e pini atë, për të përmirësuar shëndetin tuaj.

Pirja e ujit mund të bëjë ndryshimin midis ndjenjës së lodhjes ose të energjisë, midis lëkurës së lodhur dhe lëkurës që shkëlqen, midis urisë së pakontrolluar dhe një metabolizmi më aktiv.

Sipas disa studimeve, ka momente strategjike kur pirja e alkoolit mund ta ndihmojë trupin të funksionojë më mirë, të rregullojë ritmet e brendshme dhe t’i japë një shtysë konkrete mirëqenies së përditshme.

Sapo zgjoheni për të aktivizuar metabolizmin

Pirja e një gote të madhe me ujë sapo zgjoheni është një nga këshillat më të zakonshme dhe efektive. Kjo sepse pas një gjumi të gjatë nate, trupi është i dehidratuar dhe ka nevojë të rigjallërohet.

Një gotë ujë në mëngjes ndihmon në përshpejtimin e metabolizmit, nxit eliminimin e toksinave dhe përgatit trupin tuaj për mëngjes. Shtimi i disa pikave limoni do ta rrisë edhe më tej efektin e detoksifikimit.

Kur ke uri (por nuk e di nëse je vërtet i uritur)

Sa herë keni ndjerë paksa etje dhe keni ngrënë diçka të lehtë, vetëm për të kuptuar se në të vërtetë nuk keni pasur uri? Në realitet, trupi shpesh e ngatërron etjen me urinë.

Pirja e një gote uji gjatë atyre kohërave mund t’ju ndihmojë të kuptoni nëse keni vërtet nevojë për ushqim apo thjesht për hidratim. Kjo është një strategji e dobishme, jo vetëm për të kontrolluar kaloritë, por edhe për ta njohur veten më mirë.

Gjatë vakteve, por pa e ekzagjeruar

Disa njerëz mendojnë se pirja e ujit me vaktet mund të ngadalësojë tretjen. Në realitet, kur konsumohet në sasi të moderuara, uji mund të ndihmojë në zbërthimin e ushqimit në stomak dhe të ndihmojë enzimat tretëse të bëjnë punën e tyre më mirë.

Megjithatë, është e rëndësishme të mos e teproni. Pirja e tepërt e ujit në të njëjtën kohë mund të hollojë lëngjet gastrike dhe të ngadalësojë disi procesin e tretjes. Këshilla jonë? Gllënjka të vogla, në temperaturë ambienti, veçanërisht nëse pjatat janë shumë të kripura ose pikante.

Koha midis mëngjesit, drekës dhe darkës është shpesh koha ideale për të pirë ujë pa e sforcuar tretjen. Pikërisht gjatë këtyre orëve trupi fillon të dehidratohet ngadalë, veçanërisht nëse punoni, lëvizni shumë ose jeni të ekspozuar ndaj ajrit të kondicionuar.

Pirja e ujit midis vakteve ndihmon në ruajtjen e niveleve të hidratimit dhe gjithashtu mund të mbajë nën kontroll dëshirat emocionale. Dhe nëse harroni herë pas here, vendosni një alarm: trupi juaj do t’ju falënderojë.

Kushdo që merret me sport e di që pirja e ujit mund të ketë një ndikim të madh në performancë. Pirja e ujit para stërvitjes ndihmon në përgatitjen e muskujve, lubrifikimin e nyjeve dhe ruajtjen e niveleve të larta të energjisë.

Gjatë dhe pas aktivitetit fizik, është thelbësore të rimbushni lëngjet e humbura nëpërmjet djersës: gllënjka të vogla çdo 15-20 minuta janë të mjaftueshme për të shmangur dhimbjet e barkut, marramendjen ose lodhjen e parakohshme. Pavarësisht nëse jeni një vrapues 10 km apo një praktikues i lehtë i jogas, hidratimi është një pjesë integrale e rutinës suaj të fitnesit.

Në ato momente kur ndiheni të rraskapitur, në vend që të merrni menjëherë një kafe, provoni një gotë me ujë: dehidratimi, edhe ai i lehtë, mund të shkaktojë rënie të energjisë, lodhje dhe vështirësi në përqendrim.

Hidratimi ndihmon qarkullimin e gjakut dhe oksigjenimin e indeve, përfshirë trurin. Dhe nëse jeni në palestër ose sapo keni bërë ushtrime, mos harroni se rimbushja e lëngjeve është edhe më e rëndësishme për të shmangur dhimbjet e barkut, dhimbjet e kokës dhe lodhjen.

Para ciklit menstrual, për të zvogëluar ënjtjen dhe irritueshmërinë

Ditët para ciklit tuaj njihen për fryrje, mbajtje të ujit dhe luhatje të humorit. Mund të duket paradoksale, por të pirit më shumë ujë në të vërtetë ju ndihmon të mbani më pak lëngje: hidratimi i vazhdueshëm stimulon veshkat të punojnë më mirë, ndihmon në kullimin e mbeturinave dhe gjithashtu ndihmon në zvogëlimin e ndjenjës së rëndesës dhe lodhjes tipike të PMS-së.

Ethe, grip, viruse në stomak ose dhimbje koke. Në të gjitha këto raste, uji është një kurë e padukshme, por e fuqishme. Trupi, nën stres, konsumon më shumë lëngje për të ulur temperaturën, për të eliminuar toksinat dhe për t’u rikuperuar.

Gjatë sëmundjes, lëkura gjithashtu ka tendencë të thahet dhe të humbasë elasticitetin. Kjo është arsyeja pse një nga këshillat e para mjekësore kur ndiheni keq është: “Pini shumë ujë”. Të dish se kur duhet të pish ujë mund të të ndihmojë vërtet të shërohesh më shpejt.

Nëse po përpiqeni të humbni peshë, mos harroni se uji mund të jetë një aleat i fuqishëm. Pirja e rregullt e tij gjatë gjithë ditës përshpejton metabolizmin tuaj, mbështet funksionin e veshkave dhe parandalon mbajtjen e ujit.

Për më tepër, uji merr pjesë aktive në lipolizë (zbërthimin e yndyrës) dhe zvogëlon dëshirën për pije me sheqer ose ushqime të lehta me shumë kalori. Për këtë arsye, është thelbësore të dini se kur duhet të pini ujë për të arritur rezultatet e dëshiruara.

Pirja e një gote të vogël me ujë para gjumit mund të ndihmojë në shmangien e dehidratimit gjatë natës, i cili është më i zakonshëm nga sa mendoni.

Megjithatë, këshillohet të mos e teproni, në mënyrë që të mos keni nevojë të zgjoheni në mes të natës për të shkuar në banjo. Një gllënjkë është e mjaftueshme për të ruajtur ekuilibrin dhe për t’ju ndihmuar të pushoni më mirë.

The post Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore? appeared first on Albeu.com.

Ndonëse jemi vend me shumë diell shqiptarët kanë defiçencë të vitaminës D. Tanimë kur jemi në pikun e sezonit dhe i drejtohemi plazheve mjekët këshillojnë ekspozim në diell pasi ndihmon ne përthithjen e vitaminës D në organizëm. Mjeku endokrinolog, Dashamir Gjergji thotë se nuk rreze të këqija ekspozohuni sa më shumë por jo ata që […]

The post Mjekët: Jemi vend me diell, por shqiptarët kanë mungesë të vitaminës D appeared first on BoldNews.al.

Një qytetare e Elbasanit ka paditur bashkinë dhe kompaninë që menaxhon mbetjet, pas ndotjes së shkaktuar nga zjarret në landfill. Rasti synon drejtësinë mjedisore dhe vendos një precedent ligjor në Shqipëri.

Fatmira Sejrani, së bashku me organizatën “Drejtësi Sociale” depozitoi sot një padi kundër Bashkisë Elbasan dhe kompanisë “Eco-Elb” sh.a, për dëme shëndetësore të shkaktuara nga zjarri në vendgrumbullimin e mbetjeve.

Fatmira vuan nga probleme kronike të frymëmarrjes dhe gjatë ditëve me tym iu desh ta përdorte pompën e ajrit shumë herë më shpesh, sesa e përdorte në ditë normale.

Prej 1 korrikut, tymi i dendur përfshiu Elbasanin për gjashtë ditë me radhë, duke rënduar shëndetin e banorëve. Aktivistë dhe qytetarë zhvilluan protesta në Tiranë dhe Elbasan duke fajësuar për situatën ministrinë e Mjedisit dhe Prokurorinë.

Kjo ishte e disata herë që landfilli përfshihej nga zjarret, pas vitit 2022 dhe 2023, ndaj kërkesa ishte e qartë: hetim dhe përgjegjësi për degradimin e qëllimshëm të ajrit dhe shëndetit publik.

Avokati Genti Sejrani përfaqëson padinë e ngritur për dëmin shëndetësor, moral dhe mjedisor që pësoi Fatmira. Sipas tij, kjo është padi e parë në Shqipëri me objekt të tillë, një hap domethënës drejt drejtësisë mjedisore.

Ai tha për Citizens.al se qytetarët kanë të drejtën të kërkojnë llogari ligjërisht për pasojat e ndotjes sistematike.

“Nuk ka ndodhur më parë që të jetë ngritur padi me objekt të tillë: konstatim i cenimit me faj të ndotjes së mjedisit nga bashkia dhe kompania Eco-Elb, si dhe detyrimi i palëve të paditura për dëmshpërblim paditëses dhe qytetit,” tha Sejrani.

Sipas tij, padia inkurajon qytetarët e tjerë për t’iu drejtuar kësaj organizate nëse kanë përjetuar ndërlikime shëndetësore nga zjarret në landfill.

“Padia është një hap i rëndësishëm drejt kërkimit të drejtësisë mjedisore dhe llogaridhënies institucionale, në një qytet që prej vitesh përballet me ndotje sistematike dhe mungesë transparence mbi menaxhimin e mbetjeve urbane,” përmbylli avokati.

Matjet e Institutit për Zhvillimin e Habitatit (Co-PLAN) më 2 korrik treguan nivele alarmante të ndotësve, mbi normat e lejuara nga BE.

U konstatua përqendrim i lartë komponentësh organikë dhe kimik (VOCs), grimcash pluhuri, bloze apo metalesh që ngeleshin pezull në ajër (PM2.5/PM10), nivele të larta metani (CH₄) si dhe dioksidesh karboni (CO₂) dhe azoti (NO₂).

Personat me sëmundje të mushkërive ishin më të rrezikuarit në këtë situatë, e cila nuk u shoqërua me paralajmërim për masa mbrojtjeje nga institucionet.

Në një deklaratë të mëparshme për Citizens administratori i kompanisë publike “Eco Elb”, Leli Kaja, tha se zjarri u shkaktua nga temperaturat e larta. Sipas tij, prej të nxehtit të pazakontë, teksa u shpreh i hapur për hetime.

Vendgrumbullimi i mbetjeve në Elbasan është një investim në partneritet publik-privat i ardhur si rrjedhojë i së ashtuquajturës “skemë e incenratorëve” që përfshiu edhe Fierin dhe Tiranën.

Projekti prej 26 milionë eurosh në Elbasan, i nisur në vitin 2017, u mbyll me më shumë se 10 persona në burg për korrupsion dhe shpërdorim detyre, përfshirë këtu ish-ministrin e Mjedisit Lefter Koka.

Impianti u konfiskua në vitin 2021 dhe i kaloi në përdorim bashkive të qarkut Elbasan përmes shoqërisë aksionere “Eco-Elb”, por inceneratori i tij nuk u vu kurrë plotësisht në punë.

Administratori Kaja ka treguar për Citizens.al se impianti punoi vetëm 7 muaj gjatë vitit 2023 dhe është jashtë funksioni që prej dhjetorit të atij viti.

Rasti i zjarreve në vendgrumbullimin e Elbasanit pasqyron dështimin e menaxhimit të inceneratorëve në Shqipëri, me pasoja konkrete dhe të matshme.

Projektet në Elbasan, Fier dhe Tiranë u paguan shtrenjtë, por mbetën jofunksionale.

Lexoni gjithashtu:

• Zjarret në Elbasan nxjerrin në pah dështimet në menaxhimin e mbetjeve
• “Ministria e Tymit dhe Ndotjes”: Aktivistët fajësojnë qeverinë për zjarret në landfille
• “Korrupsioni juaj, helm për ne”: Protestë në Elbasan, kërkohet hetim për zjarret në landfill

The post Një qytetare padit Bashkinë Elbasan për ndotjen nga zjarret në landfill appeared first on Citizens.al.

Qytetarë dhe aktivistë të shoqërisë civile protestuan sot para Prokurorisë dhe Bashkisë së Elbasanit për situatën e rënduar mjedisore të krijuar nga djegia e mbetjeve. Ata theksuan nevojën për ndërhyrje të menjëhershme që situata të mos përsëritet më.

Prej së hënës, banorët janë ekspozuar ndaj një ndotje të rëndë të ajrit, ndërsa ky është i treti vit që vendgrumbullimi i mbetjeve në Elbasan merr flakë gjatë verës.

Protesta, e thirrur nga organizata “Drejtësi Sociale”, nisi fillimisht pranë Prokurorisë. Aty ata kërkuan më shumë masa nga organet hetimore.

Gentian Sejrani, avokat dhe aktivist, i bëri apel prokurorisë që të zhvillojë hetime gjithëpërfshirëse. Ai tha se duhen hetuar jo vetëm rastet e zjarreve, por edhe prokurimet publike që janë mbajtur nga bashkitë e qarkut të Elbasanit, për menaxhimin e mbetjeve si dhe pagesat e kryera për procesin e incenerimit.

“Kjo do të ishte e nevojshme për të parë nëse ka pasur ‘incenerim të taksave’ tona, apo jo,” ironizoi Sejrani, sipas së cilit fakti që prokuroria nuk ka arrestuar ende asnjë përgjegjës për situatën lë vend për mosbesim.

Me pankarta në duar të cilat bënin thirrje se “Elbasani s’është kazan” apo se “Zjarret në ladfill, janë zjarre për shëndetin tonë!” qytetarët më pas iu drejtuan bashkisë të cilën e konsiderojnë përgjegjëse për mosmarrjen e masave të duhura.

“Ne po vrasim fëmijët tonë, ne po flijojmë fëmijët tonë. Ka katër ditë në Elbasan që po qelbemi erë. Era kërrmë, nuk durohet dot. Cfarë bëjnë institucionet?”, u shpreh një nga qytetarët protestues.

Për Ilir Çopjan, banues pranë ish-fushës së mbetjeve, era e tmerrshme e mbetjeve ishte realitet i përditshëm.

” Na u premtua nga kjo qeveri se me hapjen e landfillit qyteti i Elbasanit do të shpëtonte nga mbetjet dhe nga era e keqe. Por ja që shohim që cdo dy vjet, apo cdo herë që duhet të digjet, ajo digjet”, deklaroi Copja.

Për Ervis Çotën, aktivist dhe banues në Elbasan, kjo situatë ka vendosur në vështirësi shëndetësore të moshuarit azmatikë ndërsa nuk janë bërë as udhëzime konkrete nga institucionet se si të mbrohen në këtë situatë. Ndërsa kërkoi hetim të plotë.

“Prokuroria e Elbasanit tashmë e ka nisur një hetim që prej vitit të kaluar, por ndërkohë nuk ka dhënë asnjë shpjegim, nuk ka dalë asnjë gjë konkrete se çfarë ka ndodhur, kush janë personat përgjegjës dhe çfarë masash janë ndërmarrë konkretisht?”, deklaroi Çota.

Prej mesditës së të hënës fusha e mbetjeve në Elbasan u vu nën pushtetin e flakëve. Sot, tymrat dhe erërat e rënda ndjeheshin ende në qytet, ndërsa temperaturat e larta e bënin të vështirë qëndrimin në mjediset publike.

Kjo ishte protesta e dytë qytetare. Paraditen e së enjtes, një grup aktivistësh protestuan edhe në Tiranë, para Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit.

Duke përmendur edhe rastin e zjarreve në Vlorë, ata kërkuan përgjegjësi dhe reagim nga institucionet, teksa në mënyrë simbolike i ndryshuan emrin ministrisë në “Ministria e Tymit dhe Ndotjes”.

Vetëm këtë vit janë regjistruar të paktën tre djegie masive mbetjesh në të gjithë vendin. Sipas aktivistëve, pamjet e tymit që mbulon zonat turistike si ato të Vlorës, “janë bërë simbol i turpit mjedisor shqiptar.”

Një matje në terren gjatë djegies së mbetjeve në Elbasan e organizatës Instituti për Zhvillimin e Habitatit (Co-PLAN), nxori në pah se ndotësit ajrorë ishin disa herë mbi normat e lejuara.

“Matjet në terren treguan përqendrime të larta të ndotësve të ajrit, që paraqesin një rrezik të drejtpërdrejtë për shëndetin publik dhe mjedisin përreth”, u shprehën në reagimin e tyre Co-PLAN.

Zjarret nxjerrin në pah dështimin në menaxhimin e mbetjeve

Leli Kaja, administratori i kompanisë publike “Eco Elb” tha të mërkurën për Citizens.al se zjarri u shkaktua nga temperaturat e larta.

Ai përjashtoi neglizhencën, duke theksuar se ngjarja lidhet me “shkaqe natyrore”. Sipas tij, prej të nxehtit të pazakontë “po digjet gjithandej” dhe kompania është e hapur për hetim të plotë.

Elbasani ka incenerator për djegien e mbeturinave. Projekti prej 26 milionë eurosh që nisi në vitin 2017 në formën e një partneriteti publik-privat, u mbyll me më shumë se 10 persona të dënuar për shpërdorim detyre dhe korrupsion, përfshirë ish-ministrin e Mjedisit Lefter Koka.

Në vitin 2021, impianti u konfiskua dhe i kaloi në përdorim bashkive të qarkut Elbasan. Por inceneratori nuk arriti të vihej në punë plotësisht.

Administratori i “Eco-Elb” tha për Citizens.al se impianti punoi vetëm shtatë muaj gjatë vitit 2023 dhe u fik në dhjetor.

Prej asokohe nuk ka marrë përgjigje nga institucionet për riparimin e tij. Kompania u ka dërguar shkresa të gjitha institucioneve, por pa rezultat.

Rasti i Elbasanit është i ngjashëm me inceneratorët e Fierit dhe Tiranës, të cilët gjithashtu nuk u vunë në punë asnjëherë, pavarësisht pagesave të larta të projekteve.

Lexoni gjithashtu:

• Zjarret në Elbasan nxjerrin në pah dështimet në menaxhimin e mbetjeve
• “Ministria e Tymit dhe Ndotjes”: Aktivistët fajësojnë qeverinë për zjarret në landfille

The post “Korrupsioni juaj, helm për ne”: Protestë në Elbasan, kërkohet hetim për zjarret në landfill appeared first on Citizens.al.

Shumë lloje frutash dhe perimesh janë burime natyrore të ujit dhe i sigurojnë trupit lëngje dhe elektrolite që luftojnë dehidratimin, si dhe i sigurojnë trupit lëndë ushqyese si vitamina, minerale dhe fibra. Më poshtë janë dhjetë lloje frutash dhe perimesh që janë aleatë të mirë në freskimin e trupit gjatë vapës. -Kastraveci Kastraveci përmban rreth […]

The post Frutat dhe perimet më të pasura me ujë, ju mbajnë të hidratuar gjatë ditëve të nxehta appeared first on BoldNews.al.

Kaliumi është një nga mineralet thelbësore që çdo qelizë në trupin tonë e përdor për të funksionuar si duhet, dhe organizmi nuk mund ta prodhojë vetë, duhet ta marrim patjetër përmes ushqimit

Historikisht, njerëzit kanë konsumuar një dietë të pasur me bimë të freskëta dhe të papërpunuara, duke arritur deri në 10.000 mg kalium në ditë. Sot, në shumë vende të zhvilluara, përfshirë SHBA-në, më pak se 2% e njerëzve arrijnë të marrin sasinë e rekomanduar ditore prej rreth 4.700 mg.

Arsyeja kryesore është kalimi nga një dietë natyrale, me shumë fruta dhe perime, në një regjim të mbushur me produkte të përpunuara, të gatshme dhe me pak vlera ushqyese.

Por pse është kaliumi kaq i rëndësishëm?

Një analizë e shumë studimeve të besueshme ka treguar një lidhje të fortë mes marrjes më të lartë të kaliumit dhe uljes së rrezikut nga dy ndër shkaqet më të zakonshme të vdekjes: sëmundjet kardiovaskulare dhe goditjet në tru. Rritja e konsumit të kaliumit me vetëm 1.640 mg në ditë lidhet me një ulje rreth 21% të rrezikut nga goditjet cerebrale.

Edhe pse kjo sasi nuk është e mjaftueshme për të përmbushur nevojën ditore të trupit, mund të ketë një ndikim domethënës në shëndet, veçanërisht nëse shoqërohet me një dietë më të pasur me ushqime bimore të freskëta. Vetëm imagjinoni efektin nëse kjo sasi dyfishohet apo trefishohet!

Shumë njerëz mendojnë se banania është një burim i jashtëzakonshëm i kaliumit, por në të vërtetë ajo nuk është ndër frutat më të pasura me këtë mineral. Sipas të dhënave të fundit të Departamentit Amerikan të Bujqësisë, bananet nuk renditen as në mesin e 1.500 ushqimeve më të pasura me kalium, një fakt që shpesh habit.

Për të përmbushur nevojën ditore vetëm me banane, do t’ju duhej të hanit më shumë se 10 copa në ditë, diçka pak e realizueshme dhe jo shumë praktike, transmeton Telegrafi.

Atëherë, cilat janë disa nga burimet më të pasura të kaliumit?

Perimet me gjethe jeshile si spinaqi, patatet (veçanërisht të ziera me lëkurë), fasulet, thjerrëzat, soja, arrorët dhe drithërat integrale janë zgjedhje të shkëlqyera. Avokado, pjepri, domatet, lëngjet e freskëta të perimeve dhe disa produkte të bulmetit janë gjithashtu alternativa të mira.

Për më tepër, dietat me më shumë ushqime të freskëta dhe më pak produkte të përpunuara nuk sjellin vetëm kalium, ato ndihmojnë edhe në ruajtjen e ekuilibrit të mineraleve të tjera të rëndësishme, përfshirë magnezin dhe natriumin, duke ulur rrezikun nga tensioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës.

Prandaj, përfshirja e përditshme e sa më shumë frutave, perimeve dhe produkteve të plota është një nga mënyrat më të thjeshta dhe më të sigurta për të ruajtur shëndetin e zemrës dhe të trurit./E.T

Të luash një instrument muzikor mban trurin të ri dhe në formë. Kjo pasi frenon rënien e aftësive për perceptimin e të folurit, që me kalimin e kohës dhe moshës që avancon, dobësohet.

E vërteton një punë studimore e publikuar në revistën Plos Biology nga një bashkëpunim mes universiteteve kanadeze dhe kineze.

Kërkuesit kanë vëzhguar me rezonancë magnetike funksionale aktivitetin cerebral të personave të moshuar, duke i ndarë në grupe ata që nuk kishin aftësi dhe dije muzikore dhe ata që gjatë jetës kishin luajtur një instrument.

Rezultoi se të moshuarit muzikantë e kanë shumë më të lehtë të dallojnë tingujt e gjuhës e rrokje, edhe kur janë të mbuluar me zhurma dhe ndotje akustike.

Të moshuarit muzikantë kishin një aktivitet të trurit shumë më efikas dhe mjaft të ngjashëm me muzikantët e rinj në moshë, e kjo pasi, praktika muzikore forcon aftësinë mendore dhe e mban funksionale arkitekturën e rrjeteve nervore. Klan News

Shumica e të rriturve hanë çdo ditë të paktën një vakt të vogël (snack), që përbën rreth 20 për qind të kalorive të përditshme. Për të zgjedhur një ushqim që është i shijshëm, i pasur me proteina dhe i mirë për zorrët, mund të duket e vështirë. Çelësi është të zgjedhim ushqime që përmirësojnë shëndetin tonë, jo që na lodhin e na ulin energjinë. Kombinimi ideal është proteina dhe fibra…

Source

Shëndeti i Donald Trump ka rikthyer edhe një herë debatin publik, pasi imazhe të publikuara së fundmi në rrjet tregojnë kyçet e këmbëve të tij të enjtura gjatë një ndeshjeje futbolli në New Jersey. Presidenti amerikan, tashmë 79 vjeç, ndodhej në stadium për të ndjekur finalen mes Chelsea dhe Paris Saint-Germain, kur u fotografua i […]

The post FOTO/ Kyçe të fryra dhe shenja në duar, spekulimet për shëndetin e Trump pushtojnë rrjetin appeared first on BoldNews.al.

Familja e një burri që u paralizua kur ishte ende fëmijë dyvjeçar, pasi u sëmur me grip, nxiti shkencëtarët të zbulonin se një gjen i dëmtuar mund të jetë përgjegjës për këtë gjendje të rrallë.

Shpresohet që ky zbulim një ditë mund të çojë në një trajtim për sëmundjen. Kur Timothy Bingham ishte dy vjeç, ai pati një sëmundje të lehtë të ngjashme me gripin, e cila e la të paaftë të ecte.

Tre vjet më vonë, pas një infeksioni tjetër, ai u paralizua dhe që atëherë ka qenë në karrocë me rrota. Kate Bingham, nëna e Timothy-t, i cili tani është 28 vjeç, tha se “rreth 25 vjet më parë, Tim mori një infeksion të ngjashëm me gripin dhe temperaturë”.

“Ajo që dukej si një sëmundje e lehtë pati pasoja shkatërruese”, tha ajo.

“Sulmi dhe gjendjet pasuese shkaktuan dëmtime të tmerrshme. Së pari në këmbë, pastaj në krahë, në fytyrë dhe në gjoks. Dhe tani ai ka nevojë për kujdes 24-orësh. Diafragma e tij mezi funksionon, kështu që nuk mund të kollitet. Është e vështirë për të që të përtypë dhe nuk mund të pijë pa ndihmë. Nuk mund të lëvizë në shtrat, kështu që duhet të rrotullohet gjatë gjithë natës. Gjërat që të gjithë i marrim si të mirëqena, ai nuk mund t’i bëjë”, shton Kate.

Kjo gjendje e rrallë u zbulua përsëri në vitin 2011 kur një vajzë 8-muajshe, ishte e paaftë të merrte frymë vetë pa mbështetjen e një ventilatori pas një infeksioni të lehtë në gjoks.

Shkencëtarët dyshuan se mund të ketë një arsye gjenetike pas kësaj gjendjeje, pasi dy vëllezërit e vajzës kishin përjetuar probleme të ngjashme të rënda pas infeksioneve të lehta.

Tani shkencëtarët në Universitetin e Mançesterit kanë gjetur një mekanizëm gjenetik pas reagimeve të rënda ndaj infeksioneve të lehta që shihen tek këta fëmijë – një ndryshim në një gjen të quajtur RCC1.

Hulumtuesit zbuluan se 24 fëmijë nga 12 familje nga Mbretëria e Bashkuar, Turqia, Republika Çeke, Gjermania, Irani, India, Arabia Saudite, Qiproja dhe Sllovakia janë gjetur të kenë ndryshime në të njëjtin gjen. m.p.

Një studim ndërkombëtar mbi proteinat e trupit të njeriut ka zbuluar të dhëna të reja për procesin e plakjes dhe mënyrat e reja për të zbuluar dhe trajtuar sëmundje të rënda neurologjike si Alzheimeri dhe Parkinsoni. Ky kërkim është mbështetur te krijimi i bibliotekës më të madhe të proteinave që është ndërtuar ndonjëherë, dhe sipas filantropit miliarder Bill Gates – i cili ka financuar…

Source