❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

‘Pazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujtese’, vizita e parĂ« pĂ«r bashkĂ«punĂ«torĂ«t

Muzeu KombĂ«tar i FotografisĂ« “Marubi” ndau me publikun imazhe nga “vernissage” i ekspozitĂ«s “Pazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujtese”.

Vernissage janë vizitat private në një galeri përpara hapjes së një ekspozite ndaj publikut të gjerë.

Kuratorja Kim Knoppers shoqĂ«roi pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« institucioneve bashkĂ«punĂ«tore nĂ« ekspozitĂ«: NĂ©prajzi MĂșzeum, Ambasada e HungarisĂ« nĂ« TiranĂ«, Ambasada e HolandĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri, Bashkia ShkodĂ«r etj.

Mbas fjalëve përshëndetësë të drejtorit të Muzeut të Etnografisë së Budapestit, dr. Lajos Kemecsi, Ambasadores së Hungarisë në Tiranë, Martina Kasnyik, Ambasadorit të Holandës në Tiranë, Reinout Vos, dizajnerit të tekstileve, Jozef Martini, kuratorja Kim Knoppers i shoqëroi të pranishmit në një shëtitje vizuale në Pazarin e Vjetër të Shkodrës.

Ekspozita “Pazari i Humbur i ShkodrĂ«s: Ringjallja e njĂ« Kujtese” u realizua me mbĂ«shtetjen e MinistrisĂ« sĂ« EkonomisĂ«, KulturĂ«s dhe Inovacionit. Ajo sjell pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« ShkodĂ«r koleksionin e PalokĂ« LacĂ«s, njĂ« tregtar i hershĂ«m i ShkodrĂ«s, artefaktet e tĂ« cilit gjenden tĂ« ruajtura nĂ« arkivĂ«n e Muzeut tĂ« EtnografisĂ« sĂ« Budapestit. NjĂ« hapĂ«sirĂ« e veçantĂ« i dedikohet edhe dizajnerit tĂ« tekstileve Jozef Martini, me punimet e tij nĂ« jacquard, qĂ« sjellin njĂ« qasje bashkĂ«kohore ndaj motiveve tradicionale shkodrane./atsh/ KultPlus.com

Merr fund “The Late Show” i Stephen Colbert

“The Late Show” me Stephen Colbert do tĂ« pĂ«rfundojĂ« nĂ« maj 2026, njoftoi dje rrjeti televiziv CBS, nĂ« njĂ« deklaratĂ« surprizĂ«, sipas BBC.

”LĂ«vizja Ă«shtĂ« thjesht njĂ« vendim financiar nĂ« njĂ« sfond sfidues nĂ« emisionin e orĂ«ve tĂ« vona tĂ« natĂ«s dhe nuk lidhet nĂ« asnjĂ« mĂ«nyrĂ« me performancĂ«n, pĂ«rmbajtjen apo çështje tĂ« tjera tĂ« shfaqjes”, tha CBS.

Njoftimi vjen vetĂ«m dy javĂ« pasi kompania mĂ«mĂ« e CBS, ”Paramount” zgjidhi njĂ« padi me presidentin Donald Trump qĂ« rridhte nga njĂ« intervistĂ« nĂ« CBS me rivalen e tij nĂ« zgjedhjet e vitit 2024, Kamala Harris.

LĂ«vizja i jep fund programit mĂ« shumĂ« se prej tre dekadash duke e lĂ«nĂ« CBS-nĂ« pa njĂ« ”talk show”, pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« qĂ« nga viti 1993.

Prezantuesi Stephen Colbert e dha lajmin në një regjistrim më herët dje në mbrëmje, duke shkaktuar një kor fishkëllimash nga audienca e studios live.

“Dua tĂ« them se njerĂ«zit nĂ« CBS kanĂ« qenĂ« partnerĂ« tĂ« shkĂ«lqyer”, tha Colbert, duke shtuar se “sigurisht, jam mirĂ«njohĂ«s ndaj jush, audiencĂ«s, qĂ« na jeni bashkuar çdo natĂ« kĂ«tu, atje apo nĂ« tĂ« gjithĂ« botĂ«n”.

Colbert ishte informuar për vendimin të mërkurën në mbrëmje.

“Nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m fundi i shfaqjes sonĂ«, por Ă«shtĂ« fundi i The Late Show nĂ« CBS. Nuk po zĂ«vendĂ«sohem. E gjithĂ« kjo thjesht po zhduket. ËshtĂ« njĂ« punĂ« fantastike. Do tĂ« doja qĂ« dikush tjetĂ«r ta merrte atĂ«â€, tha ai.

”The Late Show” u krijua nga CBS, partneri amerikan i lajmeve i BBC-sĂ«, nĂ« vitin 1993 si konkurrent i NBC.

Kjo erdhi pas njĂ« mosmarrĂ«veshjeje midis prezantuesve David Letterman dhe Jay Leno se kush duhet tĂ« pasonte Johnny Carson nĂ« ”Tonight Show” tĂ« NBC-sĂ«, njĂ« emision jashtĂ«zakonisht popullor.

Colbert mori drejtimin e programit të CBS nga Letterman në vitin 2015 dhe është bërë një nga kritikët më të vendosur të Trump.

Para se tĂ« merrte pĂ«rsipĂ«r punĂ«n nĂ« ”The Late Show”, Colbert kishte qenĂ« prezantuesi i “The Colbert Report” nĂ« ”Comedy Central” – njĂ« program qĂ« kritikonte politikĂ«n dhe kulturĂ«n konservatore amerikane.

Njoftimi pĂ«r mbylljen e programit erdhi mes bisedimeve midis ”Paramount” dhe ”Skydance Media” pĂ«r tĂ« bashkuar dy kompanitĂ«, njĂ« veprim qĂ« do tĂ« kĂ«rkonte miratimin nga qeveria federale e SHBA-sĂ«.

Senatori demokrat Adam Schiff postoi në X të enjten se kishte përfunduar regjistrimin e një interviste me Colbert pak para se të njoftohej anulimi.

Ai vuri nĂ« dyshim nĂ«se njoftimi ishte i lidhur me marrĂ«veshjen prej 16 milionĂ« dollarĂ«sh qĂ« rrjeti pranoi t’i paguante Trump, duke shkruar se “nĂ«se ‘Paramount’ dhe CBS e mbyllĂ«n ‘Late Show’ pĂ«r arsye politike, publiku meritonte ta dinte”.

Zgjidhja erdhi pasi Trump paditi CBS, tetorin e kaluar, duke pretenduar se rrjeti kishte modifikuar nĂ« mĂ«nyrĂ« mashtruese njĂ« intervistĂ« qĂ« u transmetua nĂ« programin e lajmeve ”60 Minutes” me rivalen e tij nĂ« zgjedhjet presidenciale Kamala Harris, pĂ«r tĂ« “anuar peshoren nĂ« favor tĂ« PartisĂ« Demokratike”.

Colbert ka qenë një kritik i madh i Trump dhe ka pritur shumë politikanë demokratë gjatë mandatit të tij si prezantues.

Muajin e kaluar, ai zhvilloi njĂ« diskutim me Zohran Mamdani, njĂ« socialist demokrat qĂ« kryeson garĂ«n pĂ«r t’u bĂ«rĂ« kryetari i ardhshĂ«m i bashkisĂ« sĂ« Nju Jorkut.

Vendimi për të anuluar programin vjen ndërsa rrjetet përpiqen të tërheqin shikues të rinj, mes konkurrencës nga transmetuesit dhe podkastet online, së bashku me kostot në rritje të televizionit të drejtpërdrejtë.

“Ne e konsiderojmĂ« Stephen Colbert tĂ« pazĂ«vendĂ«sueshĂ«m dhe do ta tĂ«rheqim ekskluzivitetin ‘The Late Show”, tha CBS nĂ« deklaratĂ«n e saj.

“Jemi krenarĂ« qĂ« Stephen e quajti CBS shtĂ«pi. Ai dhe transmetimi do tĂ« mbahen mend nĂ« panteonin e tĂ« mĂ«dhenjve qĂ« zbukuruan televizionin”, tha CBS-ja./ atsh/ KultPlus.com

Kornisti Felix Kleiser dhe pianistja Lirika Pula Kasapolli mbajnë koncert artistik në Durrës

Një mbrëmje e veçantë muzikore u zhvillua në Katedralen Shën Lucia në Durrës, ku artisti gjerman Felix Kleiser performoi me instrumentin e kornos, i shoqëruar në piano nga pianistja kosovare Lirika Pula Kasapolli.

Koncerti u organizua në kuadër të edicionit të 20-të të festivalit ndërkombëtar Chamber Fest Durrës ndërsa repertori përfshinte vepra nga Schumann, GliÚre, Haydn, Strauss dhe Beethoven.

Felix Kleiser, i njohur për virtuozitetin por edhe për historinë e tij frymëzuese, u prit me duartrokitje nga publiku.

Harmonia me pianistën Kasapolli u vlerësua për elegancën dhe profesionalizmin artistik.

“Kam qenĂ« nĂ« TiranĂ« disa vjet mĂ« parĂ« dhe sĂ« fundmi mora njĂ« ftesĂ« pĂ«r tĂ« ardhur nĂ« DurrĂ«s. Nuk e dija qĂ« koncerti do tĂ« luhej nĂ« kishĂ«, ndonjĂ«herĂ« Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« luash nĂ« mjedise tĂ« tilla, por Ă«shtĂ« ide shumĂ« e mirĂ« dhe kĂ«tu mĂ« pĂ«lqeu shumĂ« ambienti, akustika ishte e mrekullueshme gjithashtu. PashĂ« shumĂ« njerĂ«z entuziastĂ« nĂ« kĂ«tĂ« koncert dhe mĂ« vjen mirĂ« qĂ« e shijuan atĂ«,” tha Felix Kleiser, kornist.

Ky koncert ishte një tjetër dëshmi e fuqisë që ka muzika për të bashkuar kultura dhe për të sjellë art të vërtetë në zemrën e qytetit.

Chamber Fest Durrës vijon me aktivitete të tjera në ditët në vijim, duke sjellë përvoja të reja për dashamirësit e muzikës klasike./euronews.al/ KultPlus.com

Hapet thirrja pĂ«r pĂ«rzgjedhjen e filmit qĂ« do tĂ« garojĂ« nĂ« “International Feature Film” nĂ« Oscars 2026

Qendra KombĂ«tare e KinematografisĂ« (QKK) shpalli zyrtarisht thirrjen pĂ«r paraqitjen e kandidaturave shqiptare nĂ« kategorinĂ« “International Feature Film”, pĂ«r edicionin e 98-tĂ« tĂ« çmimeve OSCAR, qĂ« do tĂ« zhvillohet nĂ« vitin 2026.

QKK fton të gjitha shtëpitë kinematografike dhe producentët shqiptarë që të dorëzojnë filmat e tyre pranë institucionit, si pjesë e procesit të përzgjedhjes së përfaqësuesit zyrtar të Shqipërisë për këtë kategori prestigjioze.

Afati i fundit për dorëzimin e aplikimeve është data 1 gusht 2025, dhe aplikimi duhet të bëhet pranë Qendrës Kombëtare të Kinematografisë, sipas kritereve dhe dokumentacionit të parashikuar./atsh/ KultPlus.com

‘Tef’ Palushi ikoniku i karikaturĂ«s, satirĂ«s dhe humorit shkodran

Albert Vataj

Shkodra ka trashĂ«guar njĂ« traditĂ« tĂ« pasur tĂ« humrit, satirĂ«s, barcaletĂ«s, bejtes, sarkazmĂ«s, karikaturĂ«s, dhe krejtçfarĂ« mĂ«ndja dhe shpirti nĂ« njĂ« nevojĂ« pĂ«r t’u ndeshur me tĂ« keqen dhe çliruar prej çdo kufizimi, krijon tĂ« qeshurĂ«n, jeton me tĂ« duke e pĂ«rdorur si njĂ« antitrup. TĂ« gjitha ata qĂ« patĂ«n fatin tĂ« kishin artin e tĂ« qeshurĂ«s, dhe jo vetĂ«m, si emĂ«r, jetĂ« dhe vepĂ«r, u bĂ«nĂ« pjesĂ« e kujtesĂ«s sĂ« qytetit, u bĂ«nĂ« pĂ«rfaqĂ«suesit e saj identitar, u bĂ«nĂ« e pĂ«rgjithmonshmja e ShkodrĂ«s dhe shkodranĂ«ve gjithkund ata ndodhen. Mes emrave, atyre qĂ« lartĂ«suan traditĂ«n e humorit, ShtjefĂ«n Palushi-Tefa Ă«shtĂ« mĂ« i veçanti.

Shtjefën Palushi-Tefa është aq i ngulitur në kujtesën e Shkodrës, sa çdo barcaletë, çdo batutë e atypëratyshme, çdo ndodhi komike, çdo episod grotesk, çdo fabul, apo çdo e qeshur, lidhet me bëmat e tij, me çfarë ai tha, me mënyrën se si ai zgjodhi të mbetej i pavdekshëm.

Ai nuk ishte tamam njĂ« krijues dhe interpretues humori i kultivuar, njĂ« personalitet, jeta dhe vepra e tĂ« cilit, do tĂ« kalonte pĂ«rmes njĂ« rritje profesionale. Ai ishte njĂ« komik i lindur, sepse ishte mbrujtur dhe gatuar nĂ« njĂ« vend si Shkodra. NĂ« njĂ« qytet qĂ« “NjĂ« ndĂ«r madhĂ«shtitĂ« apo vlerat e shumta qĂ« ka qytetit i ShkodrĂ«s, asht humori popullor. KurdoherĂ« e nĂ« Ă«do situatĂ«, qytetari i ShkodrĂ«s asht mundue me pĂ«rballue problemet e ditĂ«s me humor, apo me ndonji “loje pa zarar”, tĂ« sajueme aty pĂ«r aty. Edhe ndĂ«r shtĂ«rngesat e mĂ«dha tĂ« jetĂ«s nĂ«n diktaturĂ«, nĂ« fatkeqsi familjare e natyrore (tĂ«rmete pĂ«rmbytje),nĂ« katastrofa financiare apo ekonomike si ajo eskemave piramidaleose, mbyllja e ndĂ«rmarrjeve e privatizimi i tyne, nĂ« kohĂ«n e eksodit apo mashtrimit me viza, nĂ« kohĂ«n e rrumujave tĂ« dhunshme tĂ« 97-Ă«s, mbas ndonjĂ« fushate tĂ« egĂ«r elektorale apo mitungu, mbas ndĂ«rprerjeve tĂ« gjata tĂ« dritave, nĂ« terr e pa ujĂ«, qyteti ka marrĂ« frymĂ« nĂ«pĂ«rmes humorit tĂ« dalĂ« nga shpirti i paepun i qytetarve tĂ« tij
 shkrian Pjetur Logoreci.

Ai bĂ«ri tĂ« qeshnin ata qĂ« nuk mund tĂ« qanin. Guxoi tĂ« tallej me shtetin, me vinte nĂ« lojĂ« indirekt ata qĂ« nuk u’a bĂ«nte kush “fjalĂ«n dysh”. Jo vetĂ«m kaq, pĂ«rgjatĂ« dy dekadave tĂ« agonisĂ« sĂ« gjatĂ« tĂ« diktaturĂ«s, si pĂ«r tĂ« humbur gjurmĂ«, apo pĂ«r tĂ« mos bĂ«rĂ« askĂ«nd me pĂ«rgjegjĂ«si faji, barsaletave antikomuniste u vishej autorĂ«sia e Tef Palushit. Edhe syri dhe veshi i kudogjendur i diktaturĂ«s, nuk ishte aq vigjilent tĂ« kapte me “presh nĂ« duar”, ata qĂ« nĂ« njĂ« farĂ« mĂ«nyre sulmonin pushtetin, kritikonin dhe fshikullonin fenomene dhe personazhe, dhe “i’a hidhnin pa u lagur”, duke thĂ«nĂ« se e ka thĂ«nĂ« Tefa.

Edhe sot pas 40 vitesh qĂ« nuk jeton mĂ«, nevoja pĂ«r tĂ« qeshur shkodranshe, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« hoka e pĂ«r t’u tallur, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« sarkazĂ«m e pĂ«r tĂ« vĂ«nĂ« nĂ« lojĂ«, pĂ«r tĂ« thĂ«nĂ« batuta dhe pĂ«r tĂ« ngĂ«rthyer nĂ« mendim, pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« situatĂ« dhe pĂ«rjetuar njĂ« tĂ« qeshur, ende Ă«shtĂ« i gjallĂ« Tefa. Mesazhi i barsoletave, tĂ« ndaluara dikur nga komunizmi dhe trazimtare pĂ«r politikanĂ«t e demokracisĂ« dhe gjithkĂ«nd qĂ« e bĂ«n veten pĂ«r “dajak”, Ă«shtĂ« ai humor, janĂ« ato grimca tĂ« argĂ«timit shpirtĂ«ror dhe çlirimit nga çdo kufizim.
Ai zëfilli bëmat e tij komike me pëshpëritjet vesh më vesh, me përçimin gojë më gojë, e pse jo edhe duke e pasuruar në çdo interpretim që i bëhej një grimce të dalë nga Tefa.

Arti i tij ishte origjinal, siç ishte e tillĂ« e drejtpĂ«rdrejtĂ«, e atypĂ«ratyshme dhe tejshpuese, sarkazma e tij, shpotija, loja, ironia, cinizmi, e qeshura “me majt barkun me dorĂ«â€. TĂ« thĂ«nĂ« ose jo shumĂ« prej barcaletave qĂ« i atribuohen atij, janĂ« patjetĂ«r tĂ« tijat, sepse i tillĂ« ishte humori qĂ« ai bĂ«ri, e tillĂ« ishte e qeshura qĂ« ai na dhuroi, sa e shndĂ«rroi humorin, kĂ«tĂ« magji tĂ« çlirimit nga trazimi dhe hidhĂ«rimi, njĂ« sinonim tĂ« emrit tĂ« tij, tĂ« tĂ« drejtĂ«s qĂ« kemi tĂ« qeshim.

Ne patĂ«m fatin tĂ« ishim tĂ« shpĂ«rblyer me kaq shumĂ« tĂ« qeshura. Shkodra u begatua bujarisht nga shpirti, mendja, pena, zĂ«ri, virtuoziteti dhe e hirshmja e njĂ« bukurie qĂ« na vezullon nĂ« fytyrĂ« me tĂ« qeshurĂ«n Pjeter Gjinit, Bik PepĂ«s, Gjosho VasisĂ«, Tano Banushit, Paulin PrekĂ«s, GĂ«zim KrujĂ«s, Paulin Selimit, Mergim Muhjes apo Nexho Shabanit, etj., etj
 qĂ« mbetĂ«n tĂ« pavdekshĂ«m me çfarĂ« na lanĂ« si pasuri, anipse prej njĂ« kohe qĂ« kishim pak gjĂ«ra, por shumĂ« zemĂ«r pĂ«r ta ndezur shpirtin e tĂ« bukurĂ«s, vezullimin e tĂ« qeshurĂ«s. NdĂ«r ta, Tefa ishte dhe mbeti njĂ« yll nĂ« galaksinĂ« e humorit, ajo çfarĂ« ka mbetur nĂ« kujtesĂ« dhe bujarisht e shtron sofrĂ«n e tĂ« qeshurave, tĂ« gĂ«zim, nĂ« shyqyre, dasma, ahengje, por edhe nĂ« vaki.

ShtjefĂ«n Palushi-Tefa ishte gjithashtu njĂ« karikaturist unik! “Veç punĂ«s nĂ« FabrikĂ«n e PĂ«lhurave e dizajnimit tĂ« skenografive pĂ«r shfaqje tĂ« ndryshme, Tef Palushi zotĂ«ronte edhe njĂ« tjetĂ«r talent tĂ« rrallĂ«. Ai ishte i jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« ideimin dhe skicimin e karikaturave. Ishte kjo njĂ« dhunti qĂ« shpejt do tĂ« kapĂ«rcente ShkodrĂ«n dhe trokiste nĂ« dyert e revistĂ«s sĂ« mirĂ«njohur humoristike “Hosteni”. Brenda kornizave tĂ« kohĂ«s, por me ca gjetje tĂ« jashtĂ«zakonshme, fundi i viteve 1970 dhe fillimi i viteve 1980 tĂ« shekullit tĂ« shkuar e gjejnĂ« Taf Palushin njĂ« ndĂ«r karikaturistĂ«t mĂ« tĂ« preferuar tĂ« kĂ«saj reviste, sĂ« paku duke e gjykuar nga punimet e pĂ«rzgjedhura pĂ«r kopertinĂ«n.”

Duke e pĂ«rmbyllur kĂ«tĂ« kujtesĂ«-homazh pĂ«r njĂ« njeri tĂ« vogĂ«l nĂ« shtat por gjigand nĂ« vepĂ«r, kujtoj se ShtjefĂ«n Palushi u lind nĂ« ShkodĂ«r mĂ« 28 qershor 1943 dhe u nda nga jeta mĂ« 18 Korrik 1985 nĂ« moshĂ«n 41-vjeçare. Nuk u martua kurrĂ«, dhe nuk la trashĂ«gimtarĂ«, pasi shĂ«ndeti i lig nuk ja mundĂ«sonte. Edhe pse jeta u tregua aspak bujare me shĂ«ndetin e tij, ai u “hakmor” ndaj saj duke jetuar pak, por kjo nuk e ndaloi atĂ« ndĂ«rtonte pavdeksinĂ« e tij nĂ« njĂ« tempull tĂ« lartĂ« kujtese. Brezat qĂ« shkuan, ata qĂ« janĂ« dhe ato qĂ« do tĂ« vijnĂ« do ta kenĂ« tĂ« pamundur ta harrojnĂ« “Tef Palushi”, kĂ«tĂ« emĂ«r qĂ« nuk mundi tĂ« ishte vetĂ«m njĂ« emĂ«r, por sinonim i njĂ« fenomeni tĂ« humorit. Ai lindi, jetoi dhe ju dha pĂ«rjetĂ«sisĂ« me shpirtin e bukur dhe pafundĂ«sinĂ« e stolisur me tĂ« qeshura.
Përgatiti: Albert Vataj

Festivali NdĂ«rkombĂ«tar i Teatrit nĂ« Ambient tĂ« Hapur ‘PrizrenFest’ vjen me edicionin e katĂ«rt

Edicioni i katërt i Festivalit Ndërkombëtar të Teatrit në Ambient të Hapur PrizrenFest do të mbahet sivjet nga data 21 deri më 28 korrik në Prizren.

Për tetë ditë, njëmbëdhjetë lokacione të shpërndara gjithandej qytetit do të shndërrohen në skena teatrore për të pritur mbi 20 shfaqje e performanca nga Palestina, Franca, Anglia, Italia, Greqia, Turqia, Bullgaria, Shqipëria, Maqedonia e Veriut e Kosova.

Programi i sivjetëm i festivalit përpos që i bën konak botës në Prizren, na fton ta imagjinojmë dhe pranojmë teatrin në të gjitha mënyrat e bërjes së tij, por mbi të gjitha ta njohim e ta ritheksojmë fuqinë e shprehjes teatrore për të krijuar hapësira të përbashkëta për reflektim shoqëror.

Edhe në këtë edicion, nderojmë trashëgiminë kulturore e historike të qytetit tonë, duke e shndërruar atë në një skenë teatri dhe duke e sjellë teatrin e botës në të.  

Prej formave më klasike të shprehjes teatrore deri tek ato më alternative e eksperimentale, ky program që ju flet të gjitha grupeve të audiencave, navigon nëpër tema që lidhen me luftën, shërimin, kujtesën, identitetin, rezistencën, heshtjen, shëndetin mendor, ambientin e dhunën shtetërore.

I sjellim kĂ«to tema nĂ« skenat e sivjetme tĂ« PrizrenFestit, jo pĂ«r tĂ« rikonfirmuar atĂ« qĂ« tashmĂ« e dijmĂ« pĂ«r gjendjen nĂ« tĂ« cilĂ«n ndodhet sot bota pĂ«rreth nesh, por pĂ«r tĂ« treguar se ashtu siç brengat dhe tragjeditĂ« shoqĂ«rore nuk njohin kufij, njĂ«lloj nuk njeh kufij as kĂ«mbĂ«ngulja dhe shpresa jonĂ« pĂ«r t’u bĂ«rĂ« bashkĂ« nĂ«pĂ«rmjet teatrit – gjuhĂ«s qĂ« ne e flasim mĂ« sĂ« miri.  Pra ne, sĂ« bashku, nuk i frikĂ«sohemi territ qĂ« e kemi pĂ«rreth nesh, por i bĂ«jmĂ« ballĂ« me publikun dhe artistĂ« nga anembanĂ« botĂ«s, pĂ«r tĂ« nderuar tregimet qĂ« na bĂ«jnĂ« bashkĂ«.

Programi i sivjetĂ«m i PrizrenFest pĂ«rmban shfaqje pĂ«r tĂ« rritur e pĂ«r fĂ«mijĂ« si dhe njĂ« program edukativ e diskursiv. Gjithashtu, sivjet afrohemi me publikun, jo vetĂ«m nĂ«pĂ«rmjet skenave tĂ« ngritura nĂ«pĂ«r qytet dhe formave tradicionale tĂ« tij, por edhe duke e dĂ«rguar teatrin tek ata qĂ« nuk mund tĂ« vijnĂ« nĂ« teatĂ«r dhe duke e bĂ«rĂ« teatrin tĂ« qasshĂ«m pĂ«r tĂ« gjithĂ«, nĂ«pĂ«rmjet njĂ« programi tĂ« posaçëm nĂ« shtĂ«pinĂ« e tĂ« moshuarve, me shfaqjen “La BeautĂ© du Souvenir” nga Franca si dhe nĂ«pĂ«rmjet teatrit me gjuhĂ« tĂ« shenjave me shfaqjen e programit pĂ«r fĂ«mijĂ« “Three”.

PrizrenFest 2025 nis mĂ« 21 korrik nga ora 21:00 nĂ« Teatrin mbi LumĂ«, me shfaqjen e baletit “Muzg” nĂ«n koreografinĂ« e balerinit shqiptar tĂ« njohur ndĂ«rkombĂ«tarisht Eno Peçi, ndĂ«rsa pĂ«rmbyllet me shfaqjen “MonologĂ«t e GazĂ«s” nĂ«n regjinĂ« e artistes palestineze Iman Aoun mĂ« 28 korrik nga ora 21:00 nĂ« Teatrin mbi LumĂ«.

PĂ«rgjatĂ« tetĂ« ditĂ«ve tĂ« festivalit, nĂ« Teatrin “Bekim Fehmiu” tĂ« Qytetit tĂ« Prizrenit do tĂ« jipen shfaqjet “Komedia e zezĂ«â€ nga Kosova, “5 fytyrat e heshtjes” nga ShqipĂ«ria, “UnĂ« jam vet grua” nga Kosova, “Drunks” nga Bullgaria.

Skena e ngritur nĂ« oborrin e KishĂ«s sĂ« ZojĂ«s NdihmĂ«tare do tĂ« bĂ«het nikoçire e shfaqjeve “Elettra” nga Italia dhe “P’tit Jean Le GĂ©ant” nga Franca.

NĂ« Amfiteatrin e AutostradĂ«s Bienale do tĂ« jipet shfaqja “Oedipus Rex” nga Greqia ndĂ«rsa “8%” nga Maqedonia e Veriut jipet nĂ« Autostrada Hangar.

Lidhja e Prizrenit do tĂ« bĂ«het skenĂ« pĂ«r shfaqjen “Oranges and Stones” nga Palestina, e Burgu i qytetit tĂ« Prizrenit pĂ«r shfaqjen “BĂ«je ose vdis” nga Kosova, ndĂ«rsa qĂ« nĂ« Kejin pranĂ« xhamisĂ« sĂ« Sinan PashĂ«s do tĂ« zĂ« vend shfaqja “Unboxed – Unpacking Prejudice” nga Anglia.

Ekspozita “Teatri Ilegal” gjithashtu do tĂ« jetĂ« e hapur pĂ«rgjatĂ« gjithĂ« festivalit nĂ« hollin e Teatrit “Bekim Fehmiu”. TĂ« gjitha shfaqjet e programit pĂ«r fĂ«mijĂ« do tĂ« jipen nĂ« Teatrin mbi LumĂ«.

Hyrja në të gjitha ngjarjet e edicionit të sivjetëm të PrizrenFest është falas! Ndërsa pas përfundimit të shfaqjeve, për çdo mbrëmje mblidhemi e festojmë bashkë me muzikë të përzgjedhur në pikëtakimin e festivalit në Kejin e Sinan Pashës.

Nga 21 deri më 28 korrik, shihemi në skenat e ngritura teatrore të PrizrenFestit!

PĂ«r mĂ« shumĂ« detaje nĂ« lidhje me programin e sivjetĂ«m, lokacionet dhe oraret, mund tĂ« ndiqni faqet nĂ« rrjetet sociale nĂ« Instagram – PrizrenFest dhe Facebook – PrizrenFest./ KultPlus.com

Përfundon restaurimi i Kalasë së Bashtovës me mbështetjen e BE

Zyra e Bashkimit Evropian në Tiranë njoftoi sot përfundimin e punimeve për konservimin dhe restaurimin e Kalasë së Bashtovës, një prej monumenteve historike më të rëndësishme të Shqipërisë.

E ndërtuar fillimisht në shekullin e 15-të nga venedikasit për të kontrolluar bregdetin dhe tregtinë e grurit, Kalaja e Bashtovës është ruajtur dhe restauruar përmes ndërhyrjeve të thella që kanë pasur për qëllim mbrojtjen e strukturës, nxjerrjen në pah të elementeve historike dhe përgatitjen e saj për përdorim të qëndrueshëm në të ardhmen.

Punimet përfshinë restaurimin e mureve dhe kullave të kalasë, përmirësimin e aksesit dhe elementëve të sigurisë, kërkime të detajuara arkeologjike, zhvillimin e një sistemi interpretimi interaktiv multimedial si dhe ndërtimin e një qendre për vizitorët.

Ky projekt u realizua në kuadër të programit EU4Culture, të financuar nga Bashkimi Evropian dhe të zbatuar nga UNOPS, në partneritet të ngushtë me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.

Zyra e BE-së fton qytetarët dhe vizitorët të ndjekin informacione të mëtejshme mbi këtë sit kulturor të rëndësishëm.

Presidentja Osmani në takim me Avokatin e Popullit flasin për gjendjen aktuale të të drejtave të njeriut

Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, ka pritur në takim Avokatin e Popullit, Naim Qelajn, me të cilin diskutuan për gjendjen aktuale të të drejtave të njeriut në vend dhe sfidat me të cilat po përballen qytetarët.

Osmani theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërinstitucional dhe ndërkombëtar për garantimin dhe promovimin e të drejtave të njeriut për të gjithë qytetarët.

“Ajo theksoi se institucionet duhet tĂ« jenĂ« tĂ« pĂ«rkushtuara nĂ« zbatimin e rekomandimeve tĂ« Avokatit tĂ« Popullit, si mjet kyç pĂ«r forcimin e sundimit tĂ« ligjit dhe avancimin e tĂ« drejtave tĂ« njeriut”, shkroi Presidenca, transmeton Klankosova.tv.

Ndërsa, Avokati i Popullit bëhet e ditur se e informoi Osmanin për çështjet më të shpeshta që adresohen në këtë institucion.

“TĂ« dy palĂ«t u pajtuan pĂ«r domosdoshmĂ«rinĂ« e vazhdimit tĂ« bashkĂ«punimit nĂ« funksion tĂ« mbrojtjes sĂ« tĂ« drejtave themelore tĂ« njeriut nĂ« KosovĂ«â€, u tha nĂ« njoftim.

Projekti filmik ‘NĂ«na Ă«shtĂ« gjallĂ« sot’ shpĂ«rblehet me çmim nĂ« kategorinĂ« ‘Works in Progres’ nĂ« Kroaci

Projekti filmik “NĂ«na Ă«shtĂ« gjallĂ« sot” me regji dhe skenar nga Josip Lukic Ă«shtĂ« shpĂ«rblyer me çmim nĂ« kategorinĂ« Works in Progress, nĂ« edicionin e 72-tĂ« tĂ« Festivalit tĂ« Filmit nĂ« Pula tĂ« KroacisĂ«.

Ky bashkëprodhim mes Kroacisë dhe Kosovës, me bashkëproducent nga Kosova Bujar Kabashi, është mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës në konkursin për subvencionim të vitit 2023-2024.

Filmi, i cili Ă«shtĂ« nĂ« fazĂ«n finale tĂ« post-produksionit, Ă«shtĂ« prodhuar nga Dinaridi Film, Mobius dhe Non-Aligned Films, ndĂ«rsa producentĂ« janĂ« Tena Gojić, Bujar Kabashi dhe Ognjen Glavonić./ KultPlus.com

‘I kam lutur sytĂ« qĂ« fjalĂ«n luftĂ« tĂ« mos e venerojnë’

Poezi nga Musa Ramadani

Brenga mendjen në merimangë ma pështolli
Tmerri zemrën në fole minjsh ma shndërroi

Faqet e para të gazetave
KurrĂ« mĂ« s’i lexoj

E rëndë është ajo peshë fjalësh
Si shi plumbi në shpirt më rigojnë

I kam lutur sytë që fjalën
Luftë të mos e venerojnë

I kam bindur veshët që fjalën
Mortje kurrë të mos e dëgjojnë

E kam urdhëruar gojën që fjalën
Gjak përjetë të mos e shqiptojnë

Se e rëndë është pesha e fjalëve
Si shi plumbi në shpirt më rigojnë

DĂ«gjomĂ«ni ç’ju them
Unë faqet e para të gazetave
Jo, nuk i lexoj kurrë më!

Gjersa njerëzit në bisha shndërruar
Shekullin e zjarrit s’do ta kenĂ« shĂ«ruar. / KultPlus.com

Shqipëria, bashkëprodhuese në filmin e ri të Milcho Manchevski

Milcho Manchevski, njĂ« nga regjisorĂ«t mĂ« tĂ« njohur nĂ« Ballkan, fitues i mbi 50 çmimeve ndĂ«rkombĂ«tare, nisi xhirimet e filmit “Leaving Copacabana”.

Përmes Tirana Film Institute, në bashkëpunimin e dytë me Banana Film dhe regjisorin Milcho Manchevski nga Maqedonia e Veriut, Shqipëria merr pjesë në këtë produksion si bashkëprodhuese.

Filmi rrëfen historinë e një motre dhe një vëllai me karaktere të ndërlikuara dhe shumëdimensionale, të cilët përballen me sfidat e jetës në një shoqëri thellësisht të ndarë mes privilegjuarve dhe të pambrojturve.

Disa prej aktorĂ«ve protagonistĂ« janĂ« Sara Klimoska, Filip Trajković, Petar Mirčevski, Sonja Mihajlova, Dejan Lilić.

“Leaving Copacabana” Ă«shtĂ« njĂ« bashkĂ«prodhim mes MaqedonisĂ« sĂ« Veriut, BullgarisĂ«, SerbisĂ«, ShqipĂ«risĂ«, ItalisĂ« dhe BritanisĂ« sĂ« Madhe.

Milcho Manchevski Ă«shtĂ« njĂ« emĂ«r i njohur nĂ« fushĂ«n e kinematografisĂ«. Ai ka fituar njĂ« Luan tĂ« ArtĂ« tĂ« Venecias si dhe Ă«shtĂ« i pari regjisor maqedonas qĂ« u bĂ« kandidat pĂ«r çmimet Oscar. Filmi i tij “Before the rain” konsiderohet si njĂ« ndĂ«r filmat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« dekadĂ«s.

Manchevski ka patur bashkĂ«punime me Tirana International Film Festival, ku janĂ« shfaqur filma tĂ« tij. NĂ« TIFF-in e para dy vjetĂ«ve, Manchevski solli nĂ« TiranĂ«, filmin e tij premierĂ« “Kaymak”./KultPlus.com

“KohĂ«t keq tĂ« mĂ«suan kur zotat i munda”

Poezi e shkruar nga Ali Podrimja.

Ti s’di asgjĂ« miku im
pse unë këndoj
kur ti ma shkel hijen
pse kurrë dorë nuk ngrita në ty
Kohët keq të mësuan
Kam parë njerëz duke blerë litar
Pas fishkëllimës së plumbit duke vrapuar planetit
dhe kam pyetur: për cilën kokë ai lak
për cilin gjak ai hak
Tinëz vetes tinëz dreqit dola në kunavikë
me gurin e shqetësuar në behe
hijena gjuajta mbi botë
në zjarr vura dorën për ty
Ti s’di asgjĂ« miku im
pse pikon vetmi
nën strehë
pse sytë më zmadhohen
Kohët keq të mësuan
kur zotat i munda /KultPlus.com

Armend Rexhepagiqi nderohet me “HyjneshĂ«n nĂ« Fron”, promovon albumin “Dashni e VjetĂ«r”

Kryetari i PrishtinĂ«s, PĂ«rparim Rama, ka nderuar artistin e njohur, Armend Rexhepagiqi, me simbolin e kryeqytetit, “HyjneshĂ«n nĂ« Fron”, si njohje pĂ«r kontributin e tij tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« fushĂ«n e kulturĂ«s muzikore dhe artistike tĂ« KosovĂ«s.

Ky çmim i jepet Rexhepagiqit për angazhimin e tij të pandalshëm dhe ndikimin që ka pasur në skenën muzikore shqiptare, duke i dhënë zë shumë këngëve që janë bërë pjesë e kulturës muzikore të vendit,transmeton KultPlus.

“Dashni e VjetĂ«r” – Albumi i Ri dhe Koncerti Promovues nĂ« PrishtinĂ«
NĂ« kĂ«tĂ« ngjarje speciale, Rexhepagiqi do tĂ« ngjitet nĂ« skenĂ« kĂ«tĂ« tĂ« shtunĂ« nĂ« Pallatin e RinisĂ« nĂ« PrishtinĂ« pĂ«r tĂ« promovuar albumin e tij tĂ« ri me titullin “Dashni e VjetĂ«r”. Ky koncert do tĂ« shĂ«nojĂ« njĂ« moment tĂ« veçantĂ« pĂ«r fansat e tij, ku do tĂ« performojĂ« kĂ«ngĂ« tĂ« njohura si “DashurinĂ« ku e kam”, “Ti nuk mĂ« meriton”, dhe “Shkel”, por edhe disa kĂ«ngĂ« tĂ« reja nga albumi, si “Kutia e zezĂ«â€, “Boll m’ke dalĂ«â€, “Dyfish ma pak”, “S’o dashni”, “Ma ke n’alĂ«â€ dhe “Krejt PrishtinĂ«n pĂ«r ditĂ«lindje”.

Rexhepagiqi është një nga artistët më të dashur të Kosovës, dhe këngët e tij vazhdojnë të mbeten pjesë e pandashme e listave të dëgjimeve të publikut shqiptar. Ai është gjithashtu një autor i njohur tekstesh për shumë këngëtarë shqiptarë, duke i dhënë rëndësi të madhe muzikës dhe kulturës shqiptare në përgjithësi.
Armend Rexhepagiqi është një nga emrat ikonikë të skenës muzikore vendore, dhe promovimi i albumit të tij të ri është një moment i veçantë që padyshim do të sjellë shumë emocione dhe kujtime për të gjithë adhuruesit e tij. /KultPlus.com

Rikthimi i Lewis Capaldi pas luftës me shëndetin mendor

Lewis Capaldi, këngëtari i njohur skocez, ka folur hapur për betejën e tij me shëndetin mendor dhe ndikimin jetik që kanë pasur medikamentet antipsikotike në jetën e tij. Pas një periudhe të gjatë tërheqjeje nga skena publike, artisti 28-vjeçar po rikthehet fuqishëm, duke filluar nga turneu i tij i suksesshëm në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë, si dhe me koncerte të planifikuara në Australi dhe Zelandën e Re.

Pas njĂ« performance shumĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« Festivalin “Glastonbury” nĂ« verĂ«n e vitit 2023, ku u duk se po luftonte pĂ«r tĂ« pĂ«rfunduar interpretimin e kĂ«ngĂ«s sĂ« tij hit “Someone You Loved,” Capaldi u largua nga vĂ«mendja e medias dhe publikut. Ai rrĂ«feu nĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« fundit, se atĂ« moment e kishte pĂ«rjetuar si “momentin mĂ« tĂ« ulĂ«t nĂ« jetĂ«n e tij,” duke e cilĂ«suar atĂ« si njĂ« rrĂ«nim tĂ« brendshĂ«m qĂ« e shtyu drejt ndryshimeve rrĂ«njĂ«sore.

Megjithatë, kalimi te medikamentet antipsikotike solli një ndryshim thelbësor në jetën e tij, përcjellë KultPlus.

“Ka qenĂ« njĂ« ndihmĂ« shumĂ«, shumĂ« e madhe,” tha Capaldi, duke theksuar se ky trajtim i ka ndryshuar jetĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme. PĂ«rveç medikamenteve, ai ka ndjekur terapi dhe ka bĂ«rĂ« ndryshime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« stilin e jetesĂ«s, ka reduktuar konsumin e alkoolit, ka ndryshuar dietĂ«n dhe ka nisur aktivitet fizik.

KĂ«to ndryshime i kanĂ« ulur ndjeshĂ«m nivelet e ankthit dhe stresit, duke i dhĂ«nĂ« mundĂ«sinĂ« tĂ« rifitojĂ« kontrollin mbi jetĂ«n dhe karrierĂ«n e tij. Ai rrĂ«feu se momenti nĂ« “Glastonbury” ishte njĂ« kthesĂ« e domosdoshme, pasi pĂ«rndryshe, “nuk do tĂ« ishte ndalur” nga kjo rrugĂ« e vĂ«shtirĂ«.

Rikthimi i Lewis Capaldi në skenë pas këtij periudhe të errët është një dëshmi e fuqisë së trajtimeve të duhura dhe vendimeve të guximshme për shëndetin mendor. Ai vazhdon të jetë një zë i rëndësishëm në hapjen e diskutimeve për mirëqenien psikologjike dhe për rëndësinë e kërkimit të ndihmës në momentet më të vështira./CNN/KultPlus.com

Nelson Mandela ishte njĂ« hero – simbol i guximit, i bindjes dhe i vizionit

Ish-presidenti i Afrikës së Jugut Nelson Mandela vdiq në moshën 95-vjeçare. Në vijim një profil i njeriut që ndihmoi për ta çliruar Afrikën e Jugut nga dhuna dhe urrejtja.

PĂ«r shumĂ«kĂ«nd, Nelson Mandela ishte njĂ« hero – simbol i guximit, i bindjes dhe i vizionit. Ai cilĂ«sohej shpesh si njeriu i thjeshtĂ«, karizmatik dhe besnik, si njeriu qĂ« kujdesej pĂ«r tĂ« tjerĂ«t.

Nelson Mandela u lind mĂ« 18 korrik, 1918, dhe u rrit nĂ« Transkei – njĂ« ish-territor zezak afrikanojugor. QĂ« nĂ« moshĂ« tĂ« re ai u bĂ« aktiv nĂ« lĂ«vizjen e anti-aparteidit dhe iu bashkua Kongresit KombĂ«tar Afrikan. NĂ« vitin 1940, Mandela u bĂ« kreu i krahut rinor tĂ« kĂ«saj lĂ«vizjeje.

Nelson Mandela ndoqi universitetin dhe fakultetin e drejtësisë dhe me kolegun e tij Oliver Tambo themeluan firmën e parë zezake të avokatisë në Afrikën e Jugut, me zyra në Johanesburg. Ata i jepnin këshilla juridike falas ose me çmim të ulët zezakëve.

Qeveria e ndaloi organizatën në vitin 1960, por ajo vazhdoi të veprojë fshehurazi. Nelson Mandela vazhdimisht i shmangej policisë dhe detyrohej të jetonte larg gruas së tij të dytë, Winnie, e cila më vonë u bë gjithashtu aktive në lëvizjen e anti-aparteidit.

Kur Kongresi KombĂ«tar Afrikan vendosi tĂ« ndĂ«rmerrte veprime tĂ« forta pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund aparteidit, zoti Mandela u bĂ« drejtues i krahut ushtarak tĂ« organizatĂ«s, duke ndĂ«rmarrĂ« njĂ« fushatĂ« sabotimesh kundĂ«r ushtrisĂ« sĂ« AfrikĂ«s sĂ« Jugut dhe objekteve qeveritare.

NĂ« vitin 1962, 44 vjeçari Mandela u arrestua dhe doli nĂ« gjyq pĂ«r aktivitetin kundĂ«r qeverisĂ«. Ai i mbrojti veprimet e tij si pjesĂ« e “luftĂ«s sĂ« popullit afrikan pĂ«r njĂ« shoqĂ«ri tĂ« lirĂ«.”

Dy vjet më vonë ai u dënua me burgim të përjetshëm në ishullin Robben pranë brigjeve të Kejptaunit. Mandela kaloi 18 vjet në këtë burg famëkeq, duke refuzuar një ofertë të qeverisë për lirimin e tij, nëse hiqte dorë nga lufta e armatosur e Kongresit Kombëtar Afrikan. Ai doli nga burgu më 1990, pasi qëndroi gjithsej 27 vjet, kur qeveria e bardhë e presidentit Frederik de Klerk legalizoi të gjitha partitë politike dhe liroi shumicën e të burgosurve politikë.

Në vitin 1991, zoti Mandela u zgjodh kryetar i Kongresit Kombëtar Afrikan, ndërsa më1994, kur Kongresi fitoi zgjedhjet e para shumëracore, ai u bë presidenti i parë zezak i vendit, në moshën 75-vjeçare.

“KurrĂ«, kurrĂ« dhe kurrĂ« mĂ« kjo tokĂ« e bukur nuk do tĂ« pĂ«rjetojĂ« shtypjen e njeriut nga njeriu,” deklaroi Mandela gjatĂ« marrjes sĂ« mandatit.

Herman Cohen ishte NdihmĂ«s Sekretari amerikan i Shtetit pĂ«r AfrikĂ«n nga viti 1989 deri mĂ«1991. Ai thotĂ« se shumica e zezakĂ«ve tĂ« AfrikĂ«s sĂ« Jugut i mbanin sytĂ« te Mandela si njeriu i cili mund t’ua bĂ«nte jetĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ«:

“Ai kishte njĂ« qasje tĂ« veçantĂ«, karizmatike. Ai u bĂ« simbol nĂ« luftĂ«n kundĂ«r aparteidit dhe ishte e natyrshme qĂ« do tĂ« zgjidhej si presidenti i tyre i parĂ«.”

Presidenti Mandela shpalli se do të qëndronte në këtë post vetëm për një mandat. Zoti Cohen thotë se gjatë pesë viteve si president, zoti Mandela fitoi respekt ndërkombëtar për ripajtimin e vendit:

“Mandela iu pĂ«rkushtua kryesisht mobilizimit tĂ« afrikanĂ«ve pĂ«r tĂ« punuar pĂ«r zhvillimin ekonomik. Duke patur njĂ« arsimim tĂ« mirĂ«, ai u bĂ« gjithashtu njĂ« lloj zĂ«dhĂ«nĂ«si nĂ« skenĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare.”

Nelson dhe Winnie Mandela jetuan një kohë së bashku pas lirimit të tij nga burgu, por shpejt marrëdhëniet e tyre u ftohën dhe ata u divorcuan. Në ditëlindjen e tij të 80, zoti Mandela u martua me Graca Machel, e veja e ish-presidentit të Mozambikut, Samora Machel.

Zoti Mandela mori qindra çmime dhe medalje gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tij. NĂ« vitin 1993, ai ndau Çmimin Nobel tĂ« Paqes me ish-armikun e tij tĂ« betuar de Klerk. Ata u nderuan pĂ«r kontributin nĂ« procesin e paqes nĂ« AfrikĂ«n e Jugut.

“JugafrikanĂ«t kanĂ« krijuar njĂ« shoqĂ«ri e cila konfirmon se tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit kanĂ« lindur tĂ« barabartĂ«,” deklaroi Mandela duke marrĂ« çmimin.

Si president, zoti Mandela u kritikua se nuk u përball me krizën e sidës në Afrikën e Jugut. Megjithatë, në vitet e tij të mëvonshme, ai u bë një personalitet publik i luftës kundër sidës.

“SĂ« bashku ne mund ta luftojmĂ« sidĂ«n dhe tĂ« garantojmĂ« njĂ« tĂ« ardhme mĂ« tĂ« sigurt pĂ«r tĂ« gjithĂ«,” tha nĂ« njĂ« rast Mandela.

Dy vjet më vonë, sida shkaktoi vdekjen e njërit prej djemve të tij.

Në vitin 1999, në moshën 85-vjeçare, Nelson Mandela tha se do të tërhiqej nga jeta publike. Megjithatë, ai vazhdoi të luftojë për të drejtat e fëmijëve.

NĂ« njĂ« vend tĂ« rrĂ«nuar nga konflikti racor, Nelson Mandela Ă«shtĂ« parĂ« si njĂ« udhĂ«heqĂ«s i jashtĂ«zakonshĂ«m – si njeriu qĂ« e çliroi AfrikĂ«n e Jugut nga dhuna dhe urrejtja duke e bĂ«rĂ« njĂ« vend me mĂ« shumĂ« paqe dhe mirĂ«kuptim. /KultPlus.com

Drama shekspiriane në Teatrin Kombëtar në Tiranë

“Si ta doni” nga Shakespeare, vjen nĂ« skenĂ«n shqiptare si pjesĂ« e sezonit tĂ« ri tĂ« Teatrit KombĂ«tar. Komedia romantike “Si ta doni”(As You Like It), njĂ« nga veprat mĂ« tĂ« dashura tĂ« William Shakespeare, do tĂ« jetĂ« pjesĂ« e sezonit tĂ« ri artistik nĂ« Teatrin KombĂ«tar, nĂ«n regjinĂ« e John Blondell. Kjo vepĂ«r qĂ« feston dashurinĂ«, identitetin dhe lirinĂ«, vjen nĂ« skenĂ« me njĂ« ekip tĂ« zgjedhur aktorĂ«sh.

Në role do të interpretojnë Genti Deçka, Lulzim Zeqja, Laert Vasili, Luli Bitri, Elia Zaharia, Donald Shehu, Dritan Boriçi, Besmir Bitraku, Flaura Kureta, Erjona Kakeli, Florian Agalliu, Ilirda Bejleri dhe Krist Lleshi, përcjellë KultPlus.

Shfaqja ndjek historinĂ« e RosalindĂ«s, e cila detyrohet tĂ« largohet nga oborri pĂ«r shkak tĂ« persekutimit tĂ« xhaxhait tĂ« saj dhe nis njĂ« udhĂ«tim nĂ« Pyllin e Ardenit, sĂ« bashku me kushĂ«rirĂ«n e saj Celia. Aty, ndĂ«rsa kĂ«rkojnĂ« lirinĂ« dhe dashurinĂ«, takojnĂ« plot karaktere unike dhe tĂ« paharrueshme, duke pĂ«rfshirĂ« edhe Jaquesin filozofik dhe melankolik, i cili sjell nĂ« skenĂ« njĂ« nga monologĂ«t mĂ« tĂ« njohur tĂ« Shakespeare-it: “GjithĂ« bota Ă«shtĂ« njĂ« skenĂ«â€.

Shkruar rreth vitit 1599 dhe e vendosur pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« skenĂ« nĂ« “Wilton House” nĂ« vitin 1603, kjo komedi ka njohur qindra adaptime. NĂ« versionin e saj mĂ« tĂ« fundit, publiku shqiptar do tĂ« ketĂ« mundĂ«sinĂ« ta pĂ«rjetojĂ« kĂ«tĂ« klasik nĂ« njĂ« interpretim tĂ« gjallĂ« dhe plot emocion./KultPlus.com

Sophia Loren: Kur shihesh në pasqyrë, bëj tifozllëk për veten

Çdo fazĂ« e jetĂ«s ka dĂ«shtimet dhe tĂ« bukurat e veta!

Në moshën tridhjetë vjeçare je i ri dhe i pasigurt, dyzet je i fortë dhe shpesh i lodhur, pesëdhjetë je i mençur e ndoshta edhe disi melankolik.

Dhe kur mbĂ«rrin nĂ« pragun e tĂ« tetĂ«dhjetave, me raste tĂ« kap dĂ«shira t’ia nisĂ«sh sĂ« gjithĂ«s nga e para.

Lind sërish nëpër kujtime dhe dashurohesh me të ardhmen.

Kjo është vetëm një nga thëniet e Sophia Loren, gruas plot pushtet në kinematografi, një prej aktoreve më të dashura e të njohura në botë.

Në vijim, ju njohim me disa nga shprehjet e saj më të bukura, që janë pjesë e frazeologjisë botërore, duke frymëzuar miliona gra.

“Kur shihem nĂ« pasqyrĂ«, bĂ«j tifozllĂ«k pĂ«r veten. Nuk pyes ‘a jam e mrekullueshme?’ apo ‘a jam e bukur?’ Jo! Ka tĂ« bĂ«jĂ« me atĂ« se si ndihem, sa e sigurt dhe e lumtur jam. Ajo ka rĂ«ndĂ«si”.

Kur ti je nënë, ti vërtetë nuk je vetëm në mendimet e tua. Një nëne i duhet të mendojë dy herë. Një herë për veten dhe një herë për fëmijën e saj.

Veshja e njĂ« femre duhet tĂ« jetĂ« si njĂ« gardh telash me gjemba: qĂ« t’i shĂ«rbejĂ« qĂ«llimit pa e penguar shikimin.

Një grua mund të duket më mirë, nëse ndihet mirë nën lëkurën e saj. Këtu nuk hyjnë as fustani e as tualeti, por mënyra se si shkëlqen.

Ka një burim i pashtershëm rinie: është mendja jote, talenti yt, krijimet që ti sjell në jetën tënde dhe jetët e njerëzve që ti do. Kur ti mëson ta shfrytëzosh këtë burim, ti vërtet e ke mundur moshën.

Duhet ta gëzosh jetën. Gjithmonë të jesh me njerëz që i pëlqen, njerëz me të cilët ke bisedë të këndshme. Ka kaq shumë gjëra pozitive për të cilat të mendosh.

Nëse nuk ke qarë, sytë e tu nuk mund të jenë të bukur.

Gabimet janë pjesë e haraçeve që paguhen për një jetë sa më të plotë.

Duhet të jesh e lindur një sex symbol. Përndryshe nuk bëhesh dot. Nëse ke lindur me këtë cilësi, atëherë do ta kesh edhe kur të jesh 100 vjeçe.

Pas kaq vitesh, unë prapë jam e përfshirë në procesin e vetëzbulimit. Ishte më mirë ta shfrytëzoja jetën dhe të bëja gabime se të bëj një jetë të sigurt.

Seksi Ă«shtĂ« si tĂ« lash fytyrĂ«n – diçka qĂ« do ta bĂ«sh, sepse duhet bĂ«rĂ«. Seksi pa dashuri Ă«shtĂ« absolutisht qesharak. Seksi pason dashurinĂ«, asnjĂ«herĂ« nuk e paraprin.

Shumë njerëz mendojnë se i dëshirojnë gjërat, por ata nuk kanë vërtet forcën, disiplinën. Ata janë të dobët. Unë mendoj se njeriu arrin çfarë do, nëse ai e do vërtet shumë.

KurrĂ« nuk jam pĂ«rpjekur t’i errĂ«soj kujtimet e sĂ« shkuarĂ«s, edhe kur ato janĂ« tejet tĂ« dhimbshme. Gjithçka qĂ« pĂ«rjeton, tĂ« ndihmon qĂ« tĂ« jesh njeriu qĂ« je.

Për të përparuar në profesion, kërkohet shumë besim tek vetja. Prandaj disa njerëz, me talent mediokër, por me shtysa të brendshme të fuqishme, shkojnë shumë më përpara se njerëz me talent të madh.

Nuk gjen kënaqësi në punë, nëse nuk e bën punën që dëshiron. / KultPlus.com

Vargjet dhe Partia: Përplasja letrare e 1961 në Shqipërinë Komuniste

Korriku, ndĂ«r tĂ« tjera, mban nĂ« kujtesĂ« edhe datĂ«n e pĂ«rplasjes mĂ« tĂ« madhe letrare nĂ« ShqipĂ«ri, gjatĂ« pushtetit diktatorial komunist. NĂ« korrik tĂ« vitit 1961, nĂ« njĂ« mbledhje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« TiranĂ«, u pĂ«rplasĂ«n dy kahje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« letĂ«rsinĂ« shqipe: “poetĂ«t e rinj” dhe “poetĂ«t e vjetĂ«r”.

Takimi, qĂ« nĂ« fillim u lajmĂ«rua si diskutim pĂ«r “Vendimin e Komitetit Qendror tĂ« PPSH-sĂ« mbi LetĂ«rsinĂ« dhe Artet” (7 qershor 1961), u kthye nĂ« njĂ« debat tĂ« ashpĂ«r mbi drejtimet qĂ« po merrte poezia shqipe dhe kufirin midis “traditĂ«s” dhe “novatorizmit”.

Në këtë mbledhje, që nisi me referatin e Ramiz Alisë, theksi binte mbi kritikat ndaj poetëve të rinj, të cilët po eksperimentonin me forma të reja shprehjeje si vargu i lirë, tema ndërkombëtare, figura të reja letrare e stilistike, e largime nga temat klasike të partisë dhe jetës shqiptare.

Diskutimet e para i morën poetët e brezit të vjetër, si Andrea Varfi, Llazar Siliqi dhe Luan Qafëzezi, të cilët folën ashpër kundër prirjeve të reja.

Andrea Varfi tha:
“TĂ« jesh artist i realizmit socialist dhe tĂ« ndjekĂ«sh nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« novatorizmin pĂ«r hir tĂ« novatorizmit, Ă«shtĂ« krejt pa kuptim dhe punĂ« e dĂ«shtuar qĂ« nĂ« fillim

CilĂ«sia dhe vetĂ«m cilĂ«sia artistike tĂ« bĂ«n novator dhe origjinal dhe aspak akrobacitĂ« dhe majmunizimet e tĂ« huajve. FuturistĂ«t, me shokĂ«, deshĂ«n tĂ« varrosnin çdo gjĂ« tĂ« trashĂ«gimit kultural dhe artistik tĂ« sĂ« kaluarĂ«s. Edhe sot izmat e ndryshme qĂ« pjell borgjezia imperialiste nĂ« kalbĂ«zim, nuk lĂ« gur pa luajtur nĂ« kĂ«t drejtim
”

Llazar Siliqi theksoi:
“UnĂ« jam i mendimit se ne e kemi njĂ« letĂ«rsi dhe art novator dhe nuk ka mbet puna qĂ« atĂ« ta fillojmĂ« me e krijua sot, pa mohu pĂ«rpjekjet e ma tejshme qĂ« ne tĂ« gjithĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« pĂ«r ta çue edhe ma pĂ«rpara letĂ«rsinĂ« dhe artin tonĂ« novator
!
Karakteri novator kuptohet disa herĂ«, nga njena anĂ« si ndryshim, ose ma saktĂ« si thyemje e formĂ«s dhe, nga ana tjetĂ«r, novatorizmi dhe fryma e kohĂ«s kontestohet atje ku ka fjalĂ« tĂ« reja si asfalt, najlon dhe tematikĂ« ndĂ«rkombĂ«tare
”

Më i ashpër ishte Luan Qafëzezi, i cili deklaroi:
“NĂ« vitet 1960-‘61, vargjet e lira filluan tĂ« duken pĂ«rsĂ«ri nĂ« shtypin tonĂ« tĂ« pĂ«rditshĂ«m dhe periodik, por kĂ«tĂ« herĂ« me njĂ« formĂ« tĂ« re, mĂ« me pretendime, duke dashur tĂ« thyejnĂ« tĂ« gjitha normat tradicionale tĂ« metrikĂ«s sonĂ« nĂ«n pretekstin e njĂ« farĂ« “novatorizmi”
!
PĂ«rdorimi i vargjeve tĂ« lira nga disa poetĂ«, nuk duhet shikuar si njĂ« çështje thjeshtĂ«sisht formale
 Ne prapa kĂ«tij “modernizimi” shikojmĂ« njĂ« njĂ« goditje qĂ« i bĂ«het esencĂ«s kombĂ«tare tĂ« poezisĂ« sonĂ«â€Šâ€

Kjo klimĂ« kritikash tĂ« drejtpĂ«rdrejta nĂ« njĂ« sallĂ« ku ndodhej edhe Enver Hoxha, krijoi njĂ« atmosferĂ« tensioni pĂ«r “poetĂ«t e rinj”, pĂ«rfaqĂ«suar nga Ismail Kadare, Fatos Arapi dhe Dhori Qiriazi. DritĂ«ro Agolli mungonte, por do tĂ« reagonte mĂ« vonĂ« pĂ«rmes njĂ« artikulli nĂ« gazetĂ«n “Drita”.

Pasdite, në seancën e dytë të mbledhjes, morën fjalën Kadareja dhe Arapi. Ata u mbrojtën, por edhe kundërsulmuan, duke argumentuar qartë drejtimin që duhet të merrte poezia shqiptar, përcjellë KultPlus.

NĂ« mbrojtje tĂ« poetĂ«ve “tĂ« kryqĂ«zuar” doli Ismail Kadare, me fjalimin e shkruar gjatĂ« kohĂ«s sĂ« pauzĂ«s nĂ« mbledhje, ku i drejtohet me guxim Enver HoxhĂ«s se “AsgjĂ« tragjike nuk ka ndodhur”.
“Problemi i ngritur kohĂ«t e fundit nĂ« diskutime dhe nĂ« faqet e gazetĂ«s “Drita”, nĂ« esencĂ« tĂ« tij Ă«shtĂ« problem fiktiv, i fryrĂ« me qĂ«llim nga disa njerĂ«z. Bile, me sa duket, kĂ«ta njerĂ«z nuk e kanĂ« hallin te vargjet e lira, por te poezia e disa poetĂ«ve tĂ« rinj

Unë mendoj se, në kohën tonë nuk është bërë te ne asnjë shpikje forme. Te ne përmbajtja e re ka sjellë gjetjen e disa mënyrave të reja shprehjeje, disa herë me sukses e disa herë pas sukses

NĂ« qoftĂ« se arti Ă«shtĂ« i vĂ«rtetĂ«, ai do tĂ« ketĂ« patjetĂ«r tĂ« renĂ«, novatoren
” – shprehet Kadareja.

Ndërsa Fatos Arapi u shpreh:
“Shpesh herĂ«, – tha ai,- na qortojnĂ« se gjoja jemi mosmirĂ«njohĂ«s, nĂ«nçmojmĂ« gjithçka qĂ« Ă«shtĂ« krijuar te ne
 NĂ« qoftĂ« se dikush ka bĂ«rĂ« traditĂ« tĂ« tij ‘personale’ tĂ« shkruajĂ« vjersha tĂ« dobĂ«ta, dhe kĂ«tĂ« traditĂ« kĂ«rkon tĂ« na e shesĂ« si traditĂ« kombĂ«tare, kĂ«tĂ« ne nuk e pranojmĂ« kurrë 
Nuk e ka fajin vargu. Dhe në qoftë se dikush, duke bërë poezi të këqija ka diskretituar veten e tij, ai nuk ka diskredituar tetërrokëshin tonë të mrekullueshëm

Shyqyr qĂ« na doli vargu i lirĂ«, sepse disa kĂ«shtu kanĂ« rreth kujt tĂ« bĂ«jnĂ« zhurmĂ« dhe tĂ« tregojnĂ« se ekzistojnĂ«, janĂ« gjallĂ«â€Šâ€

Pasi u duk se takimi po mbyllej me njĂ« pĂ«rplasje tĂ« hapur mes brezave, ndĂ«rhyri papritur vetĂ« Enver Hoxha, i cili kishte ndjekur gjithçka nĂ« heshtje. Ai nuk e mohoi qĂ« e kishte lexuar dhe miratuar referatin e Ramiz AlisĂ«, por vendosi tĂ« ndĂ«rhyjĂ« si “gjyqtar”, pĂ«r tĂ« ulur tensionet.

Ai tha:
“Nuk Ă«shtĂ« problem çështja ‘tĂ« rinj’ dhe ‘tĂ« vjetĂ«r’!
Të rinjtë, me dinamizmin dhe gjallërinë e tyre, bëjnë mirë që na shkundin ne, të vjetërve

Por unë jam i bindur se ju, shokë të rinj 
 nuk do të ecni kurrë në rrugë të gabuar
!
UnĂ« kam lexuar disa vjersha tĂ« Ismail KadaresĂ«. Kam lexuar, p.sh., atĂ« qĂ« ai i ka kushtuar kalasĂ« sĂ« GjirokastrĂ«s, (‘PrinceshĂ«s Argjiro’), dhe mua mĂ« ka pĂ«lqyer

Mendimi im personal Ă«shtĂ« se gjersa vjershat tuaja tĂ« kenĂ« pĂ«rmbajtje marksiste, me tĂ« vĂ«rtetĂ« patriotike, mobilizuese, edukative dhe formĂ« tĂ« bukur, tĂ«rheqĂ«se, tĂ« qartĂ«, ato s’kanĂ« sepse tĂ« mos pĂ«lqehen
!
Afirmohuni me vargun tuaj dhe nĂ« rast se ju do populli, ai varg Ă«shtĂ« i mirĂ«.”

KĂ«shtu, Hoxha zgjodhi njĂ« rrugĂ« tĂ« mesme, duke kĂ«shilluar tĂ« vjetrit tĂ« mos ishin pĂ«rjashtues dhe tĂ« rinjtĂ« tĂ« ruanin pĂ«rmbajtjen ideologjike “tĂ« saktĂ«â€.

“NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« ai “kĂ«rkonte unitet”, – vĂ« nĂ« dukje Fatos Arapi nĂ« librin e tij “Kur kujtohem qĂ« jam”.

Në thelb, ky takim përfaqësonte një nga përplasjet më të rëndësishme kulturore të epokës komuniste në Shqipëri, ku për herë të parë poetët e rinj guxuan të mbronin artin si formë të re shprehjeje përtej klisheve ideologjike, duke i dhënë një tjetër ritëm zhvillimit të letërsisë moderne shqiptare./KultPlus.com

Oficeri i FSK-së, Kapiten Shkëlqim Raci, diplomon me sukses në ShBA dhe nderohet me çmim ndërkombëtar

Kapiten Shkëlqim Raci, një oficer i dalluar i Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK), ka përfunduar me sukses Kursin e Karrierës së Kapitenit për Logjistikë në Universitetin e Mbështetjes së Ushtrisë (Army Sustainment University) në Fort Lee, Virxhinia, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

NĂ« kĂ«tĂ« kuadĂ«r, ai Ă«shtĂ« nderuar me çmimin prestigjioz “Distinguished International Honor Graduate”, çmim qĂ« jepet vetĂ«m pĂ«r studentĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« kanĂ« arritur performancĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme akademike dhe profesionale gjatĂ« trajnimit,transmeton KultPlus.

Ky sukses i Kapiten Racit është një dëshmi e qartë e përkushtimit, profesionalizmit dhe standardeve të larta që përfaqësojnë pjesëtarët e FSK-së në arenën ndërkombëtare. Ai ka bërë krenar jo vetëm institucionin që përfaqëson, por edhe vendin, duke kontribuar në forcimin e mëtejshëm të imazhit të Kosovës në botë.

Ky është një hap i rëndësishëm në zhvillimin e kapaciteteve të FSK-së dhe forcimin e partneriteteve ndërkombëtare të Kosovës./KultPlus.com

‘Vogue’ zbulon librat feministĂ« qĂ« duhet t’i lexoni kĂ«tĂ« verĂ« nĂ« plazh

Me hapjen e sezonit të verës dhe ditëve të gjata në plazh, leximi mbetet një nga aktivitetet më të preferuara. Por, përtej argëtimit, kjo periudhë është një mundësi e artë për të thelluar njohuritë dhe ndërgjegjësimin mbi çështje të rëndësishme sociale, përcjellë KultPlus.

‘Vogue’ ka pĂ«rzgjedhur njĂ« listĂ« tĂ« librave feministĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« ndĂ«r vite, me ndihmĂ«n e autoreve qĂ« vazhdojnĂ« tĂ« frymĂ«zojnĂ« dhe edukojnĂ« pĂ«r temat e gjinisĂ«, identitetit dhe pushtetit. KĂ«to libra nuk janĂ« vetĂ«m lexime tĂ« kĂ«ndshme, por edhe mjete thelbĂ«sore pĂ«r reflektim dhe ndryshim.
Where the Girls Are: Growing Up Female With the Mass Media – Susan J. Douglas (1994)

Girl, Woman, Other – Bernardine Evaristo (2019)

Hunger: A Memoir of (My) Body – Roxane Gay (2017)

Wages Against Housework – Silvia Federici (1975)

Corregidora – Gayl Jones (1975)

Immaculate Conception – Ling Ling Huang (2025)

Love Is an Ex-Country – Randa Jarrar (2021)

Hood Feminism: Notes From the Women That a Movement Forgot – Mikki Kendall (2020)

The Cancer Journals – Audre Lorde (1980)

The Group – Mary McCarthy (1963)

Miss Major Speaks – Toshio Meronek dhe Miss Major Griffin-Gracy (2023)

The Argonauts – Maggie Nelson (2016)

SCUM Manifesto – Valerie Solanas (1967)

Ndërsa nxiheni nën rrezet e diellit, pse të mos kombinoni pushimet me një udhëtim intelektual drejt njohjes së mëtejshme feministe?/KultPlus.com

❌