Administrata e ish-presidentit amerikan Donald Trump ka vendosur sanksione ndaj Francesca Albanese, raportuese e posaçme e OKB-së për të drejtat e njeriut në territoret palestineze, një nga kritiket më të zëshme të fushatës ushtarake izraelite në Rripin e Gazës.
Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, e lidhi vendimin me mbështetjen që Albanese i ka dhënë Gjykatës Penale Ndërkombëtare (GJPN), e cila ka lëshuar urdhër-arreste për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrin e mbrojtjes Yoav Gallant, për krime të dyshuara lufte në Gaza. SHBA ka vendosur tashmë sanksione ndaj katër gjyqtarëve të kësaj gjykate.
Rubio akuzoi Albanesen pĂ«r âbashkĂ«punim tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«â me GJPN-nĂ« nĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« ndjekur penalisht shtetas amerikanĂ« apo izraelitĂ«, duke e quajtur âtĂ« papĂ«rshtatshmeâ pĂ«r postin e saj si raportuese e OKB-sĂ«. Sanksionet pĂ«rfshijnĂ« ndalimin e udhĂ«timit nĂ« SHBA dhe ngrirjen e çdo pasurie tĂ« mundshme qĂ« ajo mund tĂ« ketĂ« nĂ« vend.
NĂ« njĂ« reagim nĂ« rrjetin social X, Albanese nuk i adresoi drejtpĂ«rdrejt sanksionet, por shkroi: âMĂ« shumĂ« se kurrĂ« sot: qĂ«ndroj fort dhe me bindje nĂ« anĂ«n e drejtĂ«sisĂ«, si gjithmonĂ«.â Ajo rikujtoi se vjen nga Italia, njĂ« nga vendet themeluese tĂ« GJPN-sĂ«, ku â siç tha â gjyqtarĂ«t dhe avokatĂ«t kanĂ« mbrojtur drejtĂ«sinĂ« shpesh me çmimin e jetĂ«s sĂ« tyre.
NĂ« njĂ« koment pĂ«r Al Jazeera, ajo i cilĂ«soi sanksionet si âteknika intimidimi nĂ« stil mafiozâ. NdĂ«rsa pĂ«r BBC-nĂ« refuzoi tĂ« komentojĂ«.
Lëvizja përbën një përshkallëzim të mëtejshëm të fushatës së administratës Trump kundër GJPN-së, e cila po përballet me kritika nga SHBA dhe Izraeli për hetimet ndaj zyrtarëve të tyre.
Rubio e akuzoi mĂ« tej Albanesen pĂ«r âantisemitizĂ«m tĂ« hapurâ, pĂ«rkrahje tĂ« terrorizmit dhe pĂ«rçmim ndaj SHBA-sĂ« dhe PerĂ«ndimit. Kritikat ndaj saj janĂ« fokusuar edhe nĂ« njĂ« koment tĂ« vitit 2014, ku ajo pĂ«rmendi âlobin hebreâ si ndikues nĂ« vendimmarrjen amerikane ndaj Izraelit â deklaratĂ« pĂ«r tĂ« cilĂ«n mĂ« vonĂ« Ă«shtĂ« shprehur se e ka keqardhur, por ka mohuar se ishte antisemitike.
Amnesty International, përmes drejtoreshës së saj Agnes Callamard, dënoi vendimin për sanksionet dhe kërkoi që qeveritë dhe institucionet që respektojnë të drejtën ndërkombëtare të ndërhyjnë për të minimizuar ndikimin e tyre.
Rubio theksoi gjithashtu se Albanese kishte dĂ«rguar âletra kĂ«rcĂ«nueseâ disa kompanive amerikane, duke kĂ«rkuar qĂ« ato tĂ« hetohen nga GJPN pĂ«r pĂ«rfshirje tĂ« mundshme nĂ« krime lufte nĂ« Gaza dhe Bregun PerĂ«ndimor. Ai e pĂ«rshkroi kĂ«tĂ« si âluftĂ« politike dhe ekonomike qĂ« kĂ«rcĂ«non interesat dhe sovranitetin tonĂ« kombĂ«tarâ.
MĂ« herĂ«t kĂ«tĂ« muaj, Albanese u kĂ«rkoi dhjetĂ«ra korporatave ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« ndalojnĂ« bashkĂ«punimin me Izraelin, duke i akuzuar pĂ«r pĂ«rfitim nga âekonomia e okupimit tĂ« paligjshĂ«m, aparteidit dhe tani gjenociditâ nĂ« territoret palestineze. Izraeli e hodhi poshtĂ« raportin si âtĂ« pabazĂ«â.
Albanese ka kritikuar gjithashtu planin e Trump të shpallur në shkurt, për të marrë kontrollin e Gazës dhe për të zhvendosur banorët e saj diku tjetër, duke e quajtur të paligjshëm, të pamoralshëm dhe me pasoja të rënda për stabilitetin rajonal.
Koha e shpalljes së sanksioneve përkon me vizitën e Benjamin Netanyahut në Uashington, ku u prit me nderime të larta në Pentagon.
125 vende janë palë të Statutit të Romës, që themelon Gjykatën Penale Ndërkombëtare, ndërsa SHBA dhe Izraeli nuk janë anëtarë të saj. Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur Izraelin në refuzimin e urdhrave të arrestit nga GJPN, ndryshe nga disa vende evropiane që kanë deklaruar se e respektojnë pavarësinë e gjykatës.
Fushata ushtarake izraelite në Gaza nisi pas sulmit të Hamasit më 7 tetor 2023 në jug të Izraelit, ku u vranë rreth 1,200 persona dhe 251 të tjerë u morën peng. Sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Gazës, e kontrolluar nga Hamasi, mbi 57,000 persona janë vrarë që nga ajo kohë. Infrastruktura në Gaza është në kolaps, mbi 90% e banesave janë shkatërruar ose dëmtuar, dhe popullsia përballet me mungesë të thelluar të ushqimit, ilaçeve dhe strehimit./abcnews.al