Njoftimi i Elon Musk pĂ«r partinĂ« tij tĂ« re politike qĂ« po themelon, e cila, siç thotĂ« ai, do tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« â80% tĂ« votuesve nĂ« qendĂ«râ, ka shkaktuar njĂ« sensacion ndĂ«rkombĂ«tar. Njeriu mĂ« i pasur nĂ« botĂ«, i cili vitin e kaluar investoi shuma tĂ« mĂ«dha pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur Donald Trump nĂ« fushatĂ«n e tij zgjedhore, dhe mĂ« pas u bĂ« kreu i AgjencisĂ« Federale DOGE me qĂ«llim kufizimin e shpenzimeve qeveritare, Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« sĂ« fundmi njĂ« nga kritikĂ«t mĂ« tĂ« ashpĂ«r tĂ« politikĂ«s ekonomike tĂ« presidentit amerikan.
Nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si qĂ« ai zgjodhi ditĂ«n pas nĂ«nshkrimit tĂ« projektligjit tĂ« taksave âtĂ« madh dhe tĂ« bukurâ tĂ« Trump pĂ«r tĂ« shpallur themelimin e âPartisĂ« Amerikaneâ duke premtuar se do tâu japĂ« qytetarĂ«ve tĂ« vendit lirinĂ« e tyre. MegjithatĂ«, siç thekson âWashington Postâ nĂ« njĂ« analizĂ« tĂ« saj, partia e Musk pĂ«rballet me sfida serioze: nga sistemi politik amerikan qĂ« favorizon modelin dypartiak deri te pengesat e krijuara nga idiosinkrazia e tij.
Ja disa sfida të rëndësishme për Partinë Amerikane, sipas raportit të gazetës amerikane:
1. Pengesa institucionale dhe rregulla për fletët e votimit
Sistemi zgjedhor amerikan, i bazuar nĂ« idenĂ« se âfituesi i merr tĂ« gjithaâ, nuk favorizon palĂ«t e treta. Sipas Hans Noel, profesor i historisĂ« politike dhe metodologjisĂ« politike nĂ« Universitetin Georgetown, nĂ« Shtetet e Bashkuara âinstitucionet nuk lejojnĂ« qĂ« palĂ«t e treta tĂ« kenĂ« shumĂ« suksesâ.
âDuhet tĂ« fitosh pĂ«r tĂ« arritur diçka. Nuk Ă«shtĂ« si nĂ« demokracitĂ« e tjera, ku krijon njĂ« parti tĂ« vogĂ«l, merr 20 ose 30% tĂ« votave, merr njĂ« pjesĂ« tĂ« vendeve nĂ« parlament dhe fillon tĂ« ndĂ«rtosh qĂ« andejâ.
Përveç strukturës kufizuese të sistemit politik, nëse Musk dëshiron të mbështesë kandidatët federalë në shtete të ndryshme ose në të ardhmen të promovojë një kandidat të tretë presidencial, organizata e re do të duhet të përmbushë kërkesat për përfshirje në fletëvotim.
Komisioni Federal i Zgjedhjeve ka rregulla pĂ«r regjistrimin e njĂ« partie tĂ« re politike. Ădo shtet ka gjithashtu rregullat e veta, tĂ« cilat shpesh pĂ«rfshijnĂ« kĂ«rkesat e vendbanimit dhe mbledhjen e nĂ«nshkrimeve tĂ« votuesve.
Mac McCorkle, njĂ« profesor nĂ« ShkollĂ«n e Politikave Publike Sanford tĂ« Universitetit Duke, tha se kriteret e fletĂ«votimit mund tĂ« jenĂ« njĂ« problem i madh. âPĂ«r tâu futur nĂ« fletĂ«votim, nevojiten shumĂ« nĂ«nshkrimeâ, tha McCorkle, njĂ« ish-kĂ«shilltar demokrat, por ai vuri nĂ« dukje se Musk ka para tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« arritur tâi sigurojĂ« ato.
Këto kërkesa kanë krijuar probleme për shumë kandidatë të palëve të treta. Në zgjedhjet presidenciale të vitit 2024, asnjë kandidat i njohur i palëve të treta nuk u shfaq në fletëvotim në të 50 shtetet.
2. Pengesa historike dhe sfida të kohëve të fundit
Partitë politike jashtë sistemit amerikan dypartiak kanë ekzistuar për dekada, por shtrirja e tyre kombëtare është e kufizuar. Herën e fundit që një kandidat presidencial që nuk ishte as republikan dhe as demokrat fitoi vota elektorale ishte në vitin 1968, kur 5 shtete jugore votuan për kandidatin e Partisë së Pavarur Amerikane, George Wallace.
Miliarderi Ross Perot mori rreth 19% tĂ« votave nĂ« zgjedhjet e vitit 1992, por asnjĂ« votĂ« elektorale. âPerot ia doli mbanĂ« shumĂ« mirë⊠por ai nuk doli i pari nĂ« asnjĂ« shtet, dhe mĂ«nyra se si funksionon Kolegji Zgjedhor , do tĂ« thotĂ« qĂ« nuk merr asgjĂ«â, â shpjegon Noel.
Emërimi i Ralph Nader në Partinë e Gjelbër në vitin 2000 ndihmoi, sipas ekspertëve, të krijonte zgjedhje paraprake kaq të ngushta në Florida saqë republikani George W. Bush u zgjodh vetëm pasi ndërhyri Gjykata Supreme. Megjithatë, Nader nuk siguroi asnjë votë elektorale.
Senatorët e pavarur Bernie Sanders (Vermont) dhe Angus King (Maine) po bashkohen me demokratët. Dy ish-senatorë që u larguan nga Partia Demokrate dhe u bënë të pavarur, Kirsten Sinema e Arizonës dhe Joe Manchin i Virxhinias Perëndimore, nuk kandiduan as në vitin 2024.
3. Fushëveprimi dhe strategjia
Musk shkroi nĂ« PlatformĂ«n X tĂ« shtunĂ«n se qĂ«llimi i tij janĂ« zgjedhjet e mesit tĂ« mandatit tĂ« vitit tĂ« ardhshĂ«m. Ai e krahasoi strategjinĂ« e tij me taktikat e gjeneralit grek Epaminondas kundĂ«r spartanĂ«ve nĂ« BetejĂ«n e LeuktrĂ«s: âPushteti jashtĂ«zakonisht i pĂ«rqendruar nĂ« njĂ« pikĂ« tĂ« saktĂ« nĂ« fushĂ«n e betejĂ«sâ.
Musk ka folur më parë për mundësinë e ndikimit në përbërjen e Kongresit, duke u përqendruar në disa vende të rëndësishme në Senat dhe Dhomën e Përfaqësuesve, por nuk ka përmendur objektiva specifike.
âDuke pasur parasysh dallimet e vogla nĂ« legjislaturĂ«, kjo do tĂ« ishte e mjaftueshme pĂ«r tĂ« siguruar njĂ« votĂ« vendimtare pĂ«r ligjet kontroverse, duke siguruar qĂ« ato tâi shĂ«rbejnĂ« vullnetit tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« popullitâ, â shkroi Musk nĂ« PlatformĂ«n X tĂ« premten.
Profesor McCorkle beson se kandidatĂ«t e Musk nuk do tĂ« fitojnĂ«, por ai beson se ata mund tĂ« veprojnĂ« si âpĂ«rçarĂ«sâ, duke minuar kandidatĂ«t republikanĂ« dhe duke mbledhur vota tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« ndryshimin nĂ« shtetet e lĂ«kundura si Karolina e Veriut. KandidatĂ«t e Musk mund tĂ« ndikojnĂ« nĂ« zgjedhjet e mesit tĂ« mandatit, kur âka tĂ« ngjarĂ« tĂ« ketĂ« njĂ« rĂ«nie tĂ« votuesve tĂ« MAGA â, thotĂ« ai.
Musk kundërshton fuqimisht projektligjin e taksave që republikanët miratuan dhe që Trump nënshkroi këtë javë. Shumica e amerikanëve gjithashtu nuk janë dakord, sipas një sondazhi të Washington Post-Ipsos të kryer muajin e kaluar. 63% e publikut të anketuar thanë se rritja e borxhit prej 3 trilionë dollarësh nga paketa e shpenzimeve është e papranueshme.
McCorkle argumenton se kundĂ«rshtimi i miliarderit ndaj shpenzimeve qeveritare nuk pĂ«rbĂ«n ende njĂ« strategji afatgjatĂ« tĂ« partisĂ« dhe se kontratat e mĂ«dha qeveritare qĂ« sigurojnĂ« kompanitĂ« e tij mund tĂ« minojnĂ« mesazhin e tij: âA do tĂ« jetĂ« njeriu qĂ« ka mĂ« shumĂ« kontrata qeveritare nga sa mund ta imagjinoni, fytyra e liberalĂ«ve? Nuk e di.â
4. Ndarje në audiencën e synuar
Të shtunën, Musk dukej se ishte dakord me një përdorues të X i cili paraqiti një platformë partie që bën thirrje për uljen e borxhit kombëtar, modernizimin e ushtrisë me inteligjencë artificiale dhe robotikë, mbështetjen e lirisë së fjalës dhe kufizimin e kontrollit qeveritar, mbështetjen e teknologjisë dhe pjellorisë, si dhe miratimin e politikave të qendrës në të gjitha fushat e tjera.
Por 80% e votuesve tĂ« âqendrĂ«sâ qĂ« Musk thotĂ« se po i drejtohet, sipas Noel tĂ« Georgetown, mund tĂ« mos ketĂ« kohezionin e nevojshĂ«m pĂ«r tĂ« formuar njĂ« parti politike. âNjerĂ«zit kanĂ« lidhje me partitĂ« ekzistuese, janĂ« tĂ« frustruar me to, nuk i pĂ«lqejnĂ« ato. Ata kanĂ« shqetĂ«sime, por nuk ka njĂ« bazĂ« koherente votuesish tĂ« cilĂ«s mund tâi drejtohenâ, â tha Noel. âKu po pĂ«rpiqet tĂ« arrijĂ« ai? Ai 80% nuk Ă«shtĂ« aspak i qartĂ«.â
5. Mbledhja e aleatëve politikë
Pas largimit nga qeveria federale dhe përçarjes së tij të mëvonshme me Trumpin dhe republikanët e Kongresit, ndikimi i Musk në parti duket se po pakësohet. Aleati i Trump, James Fishback, ka thënë tashmë se po formon një komitet të fuqishëm veprimi politik për të frenuar ambiciet politike të Muskut.
Ndërsa pasuria e Muskut ka mbështetur lëvizjet e tij politike, partitë e fuqishme politike mund të mbledhin para përmes rrjeteve të votuesve të interesuar, vëren Noel.
âPĂ«rmes kĂ«tij procesi, ju kontaktoni me shumĂ« njerĂ«z qĂ« jo vetĂ«m ju japin para, por qĂ« mund tĂ« bĂ«jnĂ« gjĂ«ra tĂ« tjera pĂ«r ju â ose tĂ« paktĂ«n tĂ« votojnĂ« pĂ«r juâ, shton ai. NjĂ« parti e re, shtoi ai, do tĂ« ketĂ« nevojĂ« pĂ«r votues tĂ« pĂ«rkushtuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pazakontĂ« qĂ« kanĂ« guximin pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« fushatĂ« edhe pas humbjeve fillestare. âThjesht nuk mund ta blini kĂ«tĂ«â, thekson Noel.
Ka tĂ« paktĂ«n njĂ« republikan nĂ« Kongres me njĂ« mendĂ«si liberale dhe neveri ndaj shpenzimeve tĂ« cilin Musk vazhdon ta mbĂ«shtesĂ«: PĂ«rfaqĂ«suesi Thomas Massie (D-Ky.). Dy grupe jo-republikane, Komiteti KombĂ«tar Libertarian dhe grupi politik qendror âPa Etiketaâ qĂ« thonĂ« se duan tĂ« punojnĂ« me Musk.
6. Durimi
A mundet një miliarder i çuditshëm, i njohur për tendencën e tij për të shpërfillur rregullat dhe për të vendosur qëllime ambicioze për ekipet e tij, si dhe për projektimin e anijeve kozmike dhe makinave elektrike, të durojë procese të pafundme për të futur kandidatë në fletëvotim vetëm për të humbur zgjedhjet?
Noel dhe McCorkle thonë se ai mund të duhet të përballet me humbje të njëpasnjëshme përpara se të shohë sukses politik.
âNuk jam i sigurt nĂ«se ka durimin ta bĂ«jĂ« kĂ«tĂ«. Si do tâi shqyrtojĂ« kandidatĂ«t? Do tĂ« ketĂ« shumĂ« lojtarĂ« qĂ« do tĂ« mendojnĂ«: âHej, Elon Musk do tĂ« mĂ« financojĂ«. Pse jo?â⊠KĂ«shtu qĂ« ai mund ta gjejĂ« veten tĂ« ekspozuar nĂ«se pĂ«rpiqet tĂ« fusĂ« shumĂ« njerĂ«z nĂ« fletĂ«votimâ, â thotĂ« McCorkle.
Musk pati vështirësi në fillim të këtij viti kur mësoi se ka kufizime në ndikimin që paratë mund të kenë në politikë. Ekipet e tij investuan më shumë se 20 milionë dollarë për të mbështetur një kandidat konservator në zgjedhjet e Gjykatës Supreme të Wisconsin. Gara kushtoi më shumë se 100 milionë dollarë në total. Pavarësisht shpenzimeve dhe retorikës hiperbolike të Musk, i cili argumentoi se rezultati mund të përcaktonte rrjedhën e qytetërimit perëndimor për shkak të implikimeve të tij për axhendën e Trump, kandidatja e krahut të majtë Susan Crawford në fund fitoi.
Musk gjithashtu duket se është lëkundur muajt e fundit në lidhje me sasinë e parave që duhet të vazhdojë të shpenzojë për kauza politike.
Pas humbjes së kandidatit të tij në Wisconsin, Musk kishte thënë se planifikonte të ulte ndjeshëm shpenzimet e tij politike në të ardhmen, por la të hapur mundësinë e një rikthimi të fuqishëm nëse shihte arsye për ta bërë këtë.
MegjithatĂ«, McCorkle thotĂ« se nuk mund ta besojĂ« qĂ« Musk do ta kalojĂ« âpjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« jetĂ«s sĂ« tij duke u pĂ«rpjekur tĂ« krijojĂ« njĂ« parti tĂ« reâ. âMendoj se e gjithĂ« kjo ka tĂ« bĂ«jĂ« me konfliktin e tij me Trump dhe pĂ«rpjekjen e tij pĂ«r tĂ« dĂ«mtuar trashĂ«giminĂ« politike tĂ« Trump nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ«â, â pĂ«rfundon profesori. ©PĂ«rgatiti LAPSI.al
The post 6 telashet që duhet të kalojë Elon Musk me partinë e tij të re appeared first on Lapsi.al.
Login
(@Grimezsz) 
ïžđđŻđŠđȘđąđ°àż (@grimes)