Kryeministri i Britanisë së Madhe, Keir Starmer, e nënshkroi të hënën një marrëveshje me krerët e Bashkimit Evropian në Londër, duke e nisur një kapitull të ri në marrëdhëniet mes Britanisë dhe BE-së pas Brexit-it të vitit 2020.
Më poshtë mund të lexoni më shumë rreth çështjeve për të cilat janë pajtuar palët:
Siguria dhe mbrojtja
Palët janë pajtuar për bashkëpunim në fushën e sigurisë dhe mbrojtjes në një kohë kur Evropa po riarmatoset përballë kërcënimit nga Rusia dhe mes pasigurive për politikat e presidentit amerikan, Donald Trump.
Marrëveshja do ua mundëson përfaqësuesve britanikë të marrin pjesë në disa takime ministrore të BE-së dhe të angazhohen në stërvitje dhe misione ushtarake evropiane.
Gjithashtu, marrĂ«veshja synon tâi afrojĂ« industrinĂ« britanike tĂ« mbrojtjes me pĂ«rpjekjet evropiane pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« bazĂ« industriale vendore.
SHIKONI EDHE:Shefat ushtarakë evropianë bisedojnë për një forcë paqeruajtëse në Ukrainë
Ajo ua hap rrugën firmave britanike të përfitojnë nga një fond i BE-së prej 150 miliardë eurosh, për të cilin po negociojnë tani 27 shtetet anëtare të bllokut. Megjithatë, do të nevojitet një marrëveshje shtesë dhe një kontribut financiar nga Londra.
Britania pritet të përfitojë ndjeshëm nga kjo marrëveshje. Kompanitë si BAE Systems dhe Rolls-Royce pritet të kenë përfitime.
Ushqimi dhe kafshët shtëpiake
BE-ja dhe Britania janĂ« pajtuar tâi kufizojnĂ« kontrollet mbi ushqimet dhe produktet bimore nĂ« tregtinĂ« e ardhshme. Kjo ka qenĂ« kĂ«rkesĂ« kyçe nga Londra.
Sipas tekstit tĂ« marrĂ«veshjes, âkjo do tĂ« bĂ«jĂ« qĂ« shumica dĂ«rrmuese e lĂ«vizjeve tĂ« kafshĂ«ve, produkteve shtazore, bimĂ«ve dhe produkteve bimore midis BritanisĂ« sĂ« Madhe dhe Bashkimit Evropian tĂ« kryhen pa certifikatat, apo kontrollet tĂ« cilat kĂ«rkohen sipas rregullaveâ.
BE-ja mbetet partneri më i madh tregtar i Britanisë. Por, eksportet britanike drejt kontinentit kanë rënë për 21 për qind që nga Brexit-i, ndërsa importet kanë rënë për shtatë për qind.
Pas një mungese të gjatë, Britania do të mund të shesë sërish hamburgerë, fruta deti, salsiçe dhe produkte të tjera në BE, tha Starmer. Po ashtu, britanikët do të mund të udhëtojnë më lehtë me kafshët e tyre shtëpiake.
NĂ« kĂ«mbim, Britania Ă«shtĂ« zotuar pĂ«r pĂ«rafrim dinamik â me mundĂ«si pĂ«rshtatjeje nĂ« kohĂ« â me rregullat sanitare dhe fitosanitare tĂ« BE-sĂ«, me disa pĂ«rjashtime tĂ« mundshme.
Në rast mosmarrëveshjeje, do të krijohet një mekanizëm i pavarur për zgjidhjen e çështjeve, por Gjykata Evropiane e Drejtësisë do të mbetet autoriteti përfundimtar.
Masat e tjera ekonomike pĂ«r tĂ« cilat u arrit pajtueshmĂ«ri pĂ«rfshijnĂ« âbashkĂ«punim mĂ« tĂ« ngushtĂ«â pĂ«r kuotat e emetimeve, duke lejuar kompanitĂ« britanike tĂ« shmangin taksĂ«n kufitare tĂ« BE-sĂ« pĂ«r karbonin.
Sipas QeverisĂ« britanike, kĂ«to masa pritet tâi shtojnĂ« ekonomisĂ« britanike âafĂ«rsisht 10.7 miliardĂ« euro deri nĂ« vitin 2040â.
Peshkimi
Peshkimi ishte çështja veçanërisht e rëndësishme për Francën, e cila e vendosi atë si parakusht për çdo marrëveshje më të gjerë mes Londrës dhe Brukselit.
Britania ka rënë dakord ta zgjasë deri në qershor të vitit 2038 një marrëveshje ekzistuese që lejon anijet evropiane të peshkojnë në ujërat britanike dhe anasjelltas. Marrëveshja e tanishme pritej të përfundonte në vitin 2026.
Zgjatja e marrëveshjes do të sjellë qëndrueshmëri dhe siguri për ekuipazhet e peshkimit, pa rritur sasinë e peshkut që anijet e BE-së mund të zënë në ujërat britanike, sipas Qeverisë britanike.
SHIKONI EDHE:Britania, BE-ja bëjnë përpjekjen e fundit për marrëveshje tregtare
NĂ« Skoci, kritikat ishin tĂ« menjĂ«hershme. Sektori i peshkimit âduket se Ă«shtĂ« braktisurâ nga Londra, tha kryeministri i SkocisĂ«, John Swinney, ndĂ«rsa Federata e PeshkatarĂ«ve SkocezĂ« e pĂ«rshkroi marrĂ«veshjen si âfilm horrorâ.
Ministrja franceze Agnes Pannier-Runacher, e cila mbikĂ«qyr sektorin e peshkimit, e mirĂ«priti marrĂ«veshjen duke thĂ«nĂ« se ajo âdo tĂ« sigurojĂ« vizibilitet ekonomik dhe politik pĂ«r peshkimin francezâ.
Lëvizja e të rinjve
Brukseli kishte shtyrĂ« pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r lĂ«vizjen e tĂ« rinjve, e cila do tâua mundĂ«sojĂ« tĂ« rinjve evropianĂ« tĂ« studiojnĂ« dhe punojnĂ« pĂ«rkohĂ«sisht nĂ« Britani, dhe anasjelltas. Por, Londra mbetet e kujdesshme ndaj çdo marrĂ«veshjeje qĂ« ngjan me lĂ«vizjen e lirĂ« dhe qĂ« mund tâi rrisĂ« shifrat e emigracionit.
AsnjĂ« marrĂ«veshje e qartĂ« nuk u arrit tĂ« hĂ«nĂ«n dhe teksti i marrĂ«veshjes nuk e pĂ«rmend fjalĂ«n âlĂ«vizjeâ.
Pra, palĂ«t shprehĂ«n thjesht gatishmĂ«rinĂ« pĂ«r tĂ« âpunuar pĂ«r njĂ« program tĂ« baraspeshuarâ qĂ« do tâu mundĂ«sojĂ« tĂ« rinjve tĂ« punojnĂ«, studiojnĂ«, bĂ«jnĂ« vullnetarizĂ«m apo tĂ« udhĂ«tojnĂ« nĂ« Britani dhe BE pĂ«r njĂ« periudhĂ« tĂ« kufizuar kohore. Kushtet e programit nuk janĂ« pĂ«rcaktuar ende.
Londra dhe Brukseli gjithashtu biseduan pĂ«r mundĂ«sinĂ« qĂ« Britania tâi ribashkohet programit pĂ«r shkĂ«mbime studentore, Erasmus+.
Numri i studentëve të BE-së në Britani është përgjysmuar që nga Brexit-i, duke rënë nga rreth 148.000 më 2019-2020 në 75.500 më 2023-2024.
Kalimet kufitare
PĂ«r tâi lehtĂ«suar kalimet kufitare, tĂ« dyja palĂ«t u zotuan tĂ« âvazhdojnĂ« diskutimetâ nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« shtetasit britanikĂ« tĂ« mund tĂ« pĂ«rdorin mĂ« shumĂ« âeGatesâ â portat automatike pĂ«r kontrollin e pasaportave.
Kjo duhet tâi ndihmojĂ« pushuesit britanikĂ« tâi shmangin âradhĂ«t e tmerrshmeâ nĂ« aeroportet e BE-sĂ«, sipas QeverisĂ« britanike./REL
The post ĂfarĂ« pĂ«rmban marrĂ«veshja mes BritanisĂ« dhe BE-sĂ«? appeared first on Lapsi.al.