TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha komentoi sot deklaratat e kryebashkiakut të Kavajës, Fisnik Qosja, i cili u shpreh në një intervistë se “PD ka nevojë për riorganizim nga degët deri tek Kryesia pas humbjes së zgjedhjeve”.
Në një konferencë për shtyp, Berisha theksoi se PD është parti e hapur dhe transparente, por sipas tij, “gjatë kësaj periudhe është e fokusuar në paraqitjen e të vërtetave të mëdha të farsës elektorale”.
Berisha siguroi se “PD do të bëjë analizën më të plotë të këtij procesi në raport me strukturat e veta dhe funksionin e saj”.
“PD është parti e hapur, transparente dhe e gatshme të analizojë të gjithë veprimtarinë e saj në dritën e së vërtetës. Por në këtë periudhë PD po paraqet të vërteta të mëdha të farsës elektorale. Dhe po paraqet me dokumente zyrtare, të pakundërshtueshme, të gjitha këto nuk do të pengojnë PD të bëjë analizën më të plotë të këtij procesi në raport me strukturat e veta dhe funksionin e saj”, theksoi ai.
Berisha denoncoi po ashtu edhe një video, ku sipas tij, “duket një komisioner, i cili del nga qendra e votimit me fletën e votimit me vete, të cilën ia jep kryetarit dhe më pas e hedh në kutinë e votimit”.
“Denoncimi i farsës elektorale kërkon që të bëhet publik mundësisht çdo fakt, çdo dokument i dhunimit”, shtoi ai.
TIRANË, 21 korrik/ATSH Drejtoria Vendore e Policisë Lezhë proceduan sot penalisht 2 autorët e dyshuar të zjarrvënieve në fshatrat Kalivaç dhe Gjormë.
Si rezultat i veprimeve të shpejta hetimore për identifikimin e autorëve të zjarrvënieve, u identifikuan shtetasit S. P. dhe B. Gj., të cilët dje, dyshohet se kanë ndezur zjarre që u përhapën në sipërfaqe të tjera toke.
Specialistët e Seksionit për Hetimin e Krimeve të Komisariatit të Policisë Lezhë arrestuan në flagrancë shtetasin S. P., 59 vjeç, banues në Ishull Lezhë, pasi dje, dyshohet se ka ndezur zjarr në fshatin Kalivaç, dhe nga përhapja e flakëve është djegur një sipërfaqe toke me pemë dhe bar të thatë.
Po ashtu në Kurbin nisi procedimi penal për shtetasen B. Gj., banuese në Laç, pasi dje, dyshohet se ka ndezur zjarr në fshatin Gjormë, dhe nga përhapja e flakëve është djegur një sipërfaqe toke me barishte.
Gjykata e Posaçme Antikorrupsion ka reaguar pas deklaratës së kreut të PD, Sali Berisha se kreu i SPAK, Altin Dumani, është konfliktuar me një gjykatëse. Në reagimin e saj, Gjykata e Posaçme thekson se nuk ekziston asnjë konflikt institucional apo personal me ndonjërën prej palëve në çështjen penale të sipërcituar, përfshirë Prokurorinë e Posaçme. Më […]
Nga Gazeta ‘SI’ – Bankat tregtare në vend parashikojnë një rënie të kërkesës për kredi nga qytetarët.
Sipas anketës së kryer nga Banka e Shqipërisë, bankat presin më pak kërkesa për hua sidomos për banesat. Po ashtu, parashikohet shtrëngim i kritereve për kredi, kryesisht në kreditë për blerjen e banesave.
Për tremujorin e dytë të vitit 2025, bankat raportojnë rritje të kërkesës, si për banesa ashtu edhe për konsum. Përgjatë të njëjtës periudhë, bankat raportojnë se mirtuan më shumë kredi lidhur me treguesit pozitivë të punësimit dhe marrëdhënieve me bankat.
Për bizneset, bankat presin rritje të kërkesës për kredi, njësoj si edhe në tremujorin e dytë 2025. Në gjykimin e bankave, rritja e kërkesës për kredi u mbështet nga nevojat më të larta për financimin e investimeve, nga niveli i përgjithshëm i normave të interesit dhe nga treguesi i besimit të biznesit.
Në tremujorin e tretë të vitit 2025, standardet e kreditimit priten të mbeten të pandryshuara, si në kreditë sipas madhësisë së biznesit, ashtu edhe në ato sipas qëllimit të përdorimit.
TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha akuzoi sot institucionet e drejtësisë për abuzim dhe për ndjekje të urdhrave politikë.
Në një prononcim për mediet pas paraqitjes në SPAK, në kuadër të zbatimit të masës së sigurisë “detyrim paraqitje”, Berisha hodhi sërish akuza ndaj kreut të SPAK, Altin Dumani, i cili sipas tij, “ka hapur çështje penale pa emër”.
Berisha e lidh dosjen me gjyqtaren e GJKKO-së, Irena Gjoka.
Sipas tij, “njerëzit e sistemit të ri të drejtësisë nuk kanë asnjë moral ligjor, nuk zbatojnë asnjë kriter, asnjë standard”.
“Altin Troplini hapi dosjen për Irenën me 5 mbiemra pa emër. E kuptoni, ka hapur çështje penale pa emër. Ky është një krim, ky është një abuzim i madh me drejtësinë. Altin Troplini nuk guxon të hapë padinë me emër, por që ta mbajë nja dy-tre vjet se do vërtetoj këtë apo atë, paçka se vula apostile tregon se Irena është dënuar me burg 3 muaj dhe këtë nuk e ka deklaruar në dokumentet e vetingut dhe deklarimit të pasurisë”, tha Berisha.
Berisha tha se “Irena Gjoka ka marrë avokat dhe ka firmosur prokurë për ta përfaqësuar para drejtësisë greke në një kohë kur deklaron pafytyrësisht se nuk është dënuar kurrë”.
“Dhe pikërisht mbi këtë bazë, Altin Troplini hap çështje penale, por jo me emër për Irena Gjokën, se po të hapej me emër, Irena Gjoka nuk mund të rrinte asnjë ditë të vetme në sistemin e drejtësisë. Ajo ka kryer një seri veprash, ka mashtruar, është përzënë dhe është e dënuar me burg”, tha Berisha.
Berisha u paraqit sot në SPAK në zbatim të masës së sigurisë “Detyrim paraqitje” të caktuar ndaj tij nga Apeli i GJKKO-së për dosjen e ish-klubit sportiv “Partizani”.
SPAK e akuzon Berishën se, gjatë kohës që ishte kryeministër, ka përdorur funksionin e tij për të favorizuar dhëndrin Jamarbër Malltezi, në procesin e privatizimit të ish-kompleksit “Partizani”.
Sipas SPAK, ky privatizim është bërë në mënyrë të parregullt dhe me ndikim të paligjshëm nga Berisha, duke sjellë përfitime të padrejta për Malltezin dhe dëm ekonomik për shtetin. Berisha i ka cilësuar akuzat si politike.
TIRANË, 21 korrik/ATSH-Maela Marini/ Kryeministri Edi Rama u ndal sot te problematikat e evidentuara në raportin e Bordit Ndërkombëtar të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë, ndërsa kërkoi adresimin e tyre.
“Unë besoj se nuk është faji i pasqyrës kur pasqyra na thotë ca të vërteta. Rekomandimet janë të gjitha të vërteta dhe mbeten piketa për mënyrën se si ne duhet ta shikojmë të nesërmen dhe ku duhet të ecim”, tha Rama pas prezantimit të raportit.
Duke folur për numrin e pedagogëve part time në sistem, Rama tha se “të pasurit 50% e stafit akademik part time është problem”.
Po ashtu ai theksoi se duhet të shtohen kapacitetet e diasporës në botën tonë akademike.
“Shtimi i universiteteve tona me ta në radhët e akademikëve tanë është domosdoshmëri. Nuk është e paarsyeshme të vendoset target edhe në këtë pikë dhe të vendosim dhe kushte që t’i vëmë universitetet në pozitën që ta kërkojnë këtë gjë për të përmbushur kushtin. Kjo duhet kthyer në një gjë uniforme”, shtoi Rama.
Një tjetër problem, sipas kryeministrit mbetet edhe numri i madh i universiteteve.
“Ne kemi një numër universitetesh për metër katror më të madh se sa Sllovenia, Anglia dhe plot vende të tjera. Kemi pasur edhe më shumë, kemi shkurtuar por kemi shumë. Ky është fakti. Është kaq e vërtetë kjo sa në mendësinë e shumëkujt është bërë e udhës që sa herë ka fushatë zgjedhjesh të thonë ‘premtoji një universitet se e duan afër te shtëpia’. Ndërkohë që Shqipëria është krejt e vogël, distancat janë krejt të shkurtra dhe burimet njerëzore të Shqipërisë nuk janë sa të Kinës”, tha Rama.
Kryeministri theksoi se Shqipëria ka 41 universitete që në një masë të madhe kanë programe gjeneraliste, ndërkohë që Sllovenia ka 17 universitete.
Kryeministri theksoi se është folur edhe më parë për racionalizimin e universiteteve por nuk është bërë asnjëherë.
“Këtu nuk bëhet fjalë për të mbyllur, por për të ndryshuar strukturë dhe qasje. Jo për të mbyllur vatra që i shërbejnë dijes, por për të ndryshuar. Pastaj kemi programet që bëhen për të pasur studentë dhe jo për të prodhuar ekonomi dhe dije dhe ky është fakt”, tha Rama.
Nga ana tjetër, Rama tha se është folur për ndërkombëtarizimin e universiteteve por jemi ende larg.
“Nuk do ecim dot më shpejt përpara nëse nuk pranohet problemin. Që ky është atdheu u plagjiaturës këtë e dimë shumë mirë. U bë gjithë ajo lëvizje e madhe ‘Pakti për universitetin’ dhe i vetmi element që mbeti i paadresuar fare është plagjiatura”, tha Rama, ndërsa shtoi se “problematika e plagjiaturës nuk është e adresuar si duhet”.
Rama kërkoi që puna të fokusohet për të bërë një transformim të mëtejshëm dhe shumë domethënës në këtë periudhë që përkon me periudhën e anëtarësimit të Shqipërisë në BE.
“Ne duhet të vendosim stekën shumë më lartë. Progresi i deritanishëm na jep të gjitha arsyet që të besojmë se është e mundur të shkojmë shumë më larg”, shtoi Rama. /j.p/
Kryedemokrati Sali Berisha i është drejtuar Sokol Sadushit duke i thënë se ‘nuk ka asnjë tagër të ndërhyjë në çështjen e mandateve të anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese”. Më tej, Berisha shprehet se Sadushi i cili vepron si mercenar i Edi Ramës, po përfshihet në mënyrë antiligjore dhe pa tagër në çështjen e zgjedhjes së anëtarit […]
SPAK ka dhënë pretencën për të akuzuarit e vrasjes së ish-policit Santiago Malko. Prokuroria e Posaçme kërkon 157 vite burg në total për 6 të akuzuarit. SPAK kërkon: 32 vite burg për Leonard Dukën 25 vite për Erlis Dukën 32 vite burg për Fatmir Hyseni 22 vite burg për Aleksandër Manxhakun 23 vite burg për Oltian […]
Nga Gjeneral Piro Ahmetaj Paraprakisht, më duhet të konfirmoj se, nuk kam kurrësesi paragjykime personale për gjeografinë familjare, karierën partiake, hobet, orientimin seksual, etj ndaj personazhe/ëve të përmëndur në titull ose në vijim. Kjo pasi, qëllimi i vetëm i kësaj analize, është të kontribuoj me gjetje si dhe rekomandime strategjike për tejkalimin e krizën politike, […]
Një përplasje dramatike me tone të ashpra, fyerje personale dhe kërcënime fizike ka tronditur zyrat e Kryeministrisë. Në hollin (para dhomën) që të çon drejt zyrës së kryeministrit Edi Rama ka shpërthyer një sherr i paprecedentë mes ministrit të Financave, Petrit Malaj dhe ministrit të Jashtëm, Igli Hasani. Situata është përshkallëzuar në mënyrë të rrufeshme, […]
Gazetarja Anduena Llabani zbuloi në Mcn Live detaje mbi mënyrën se si funksionon aktiviteti ilegal i lojërave të fatit në Shqipëri, ku lokalet “333” dhe “CR7” kanë pasur mbështetjen e drejtuesve të Policisë. Llabani theksoi se drejtues në Policinë e Shtetit, por edhe në politikë kanë dhënë direktiva që këto aktivitete të funksionojnë. Llabani tha […]
Nga Gazeta ‘SI’ – Një raport i prezantuar sot mbi problematikat e arsimit të lartë në vend ka shkaktuar debat midis akademikëve dhe qeverisë.
Raporti i Bordit Akademik, prezantuar nga kryetarja Shqiponja Telhaj konkludon se në universitetet shqiptare ka profesorë me mungesë arsimi ose arsim në fusha që nuk përputhen me mësimdhënien. Raporti thekson dhe problematika të tjera si mungesa e literaturës.
Gjetjet u kundërshtuan nga rektori i universitetit të Tiranës, Artan Hoxha, ku tha se gjetjet janë të gabuara dhe se raporti është i njëjtë me atë të një viti më parë.
“Unë zoti kryeministër, nëse e mbani mend, ju kam kërkuar në fund në mbledhjen e tetorit 24, më jepni dy minuta. Edhe ju kam thënë se sido të përmirësohet ky raport i bazuar në metodologji të gabuar, konkluzonet do t’i nxjerrë të gabuara dhe ne sot e pamë që nga rekomandimet, s’ka ndryshuar asnjë gjë. E pamë që asgjë nuk ka ndryshuar në mënyrë të qenësishme. Thjesht ka një kozmetikë por konkluzionet janë po të njëjta, të cilat një pjesë e tyre i pranojmë se e dimë ku është arsimi, por që unë nuk e kam, thënë atëherë nuk besoj se Shqipëria mund të pranojë që pas 5 vitesh intensive pune, arsimi i lartë të jetë aty aty apo diku edhe më pak në performancë se ai i viteve 15 apo 16 të këtij shekulli”, u shpreh Hoxha.
Telhaj, iu kundërpërgjigj Hoxhës duke e quajtur fyerje mendimin e tij mbi raportin.
“Është fyerje për bordin sepse kjo punë është voluminoze dhe kemi parë mbi 200 raporte apo vendime. Kur u mblodhëm para 1 viti na u kërkua që të shtojmë dhe vitin 2023 dhe gjetjet e bordit janë pjesë e strategjisë së qeverisë. Kemi plotësuar sugjerimet që na u dhanë atëhere. Ne duhet të flasim me fakte dhe jo me mendimin tonë, nuk mund të thuash që nuk beson të dhënat që kemi nxjerrë ne. Kritikuat metodologjinë por nuk sollët një shembull se ku është e gabuar”, tha drejtuesja e Bordit Akademik.
Kryeministri Edi Rama ndërhyri me batuta në debat, duke i etiketuar si “zogj” Hoxhën dhe Telhajn, por ra dakord se të dhënat janë jo eficiente. Ai tha se universitetet duhet të luftojnë me plagjiaturën.
“Sherri me shifrat dhe faktet nuk është asnjëherë i arsyeshëm. Thelbi është se rekomandimet qëndrojnë. 41 uninversitete në 1 vend kaq të vogël që në 1 masë të madhe kanë programe gjeneraliste, prodhojnë gjithcfarëlloj doktorësh. Duhet të fokusohemi për të bërë një transformim domethënëse për këtë periudhë. Me të dhënat jeni ibret. Jemi në fazën belbëzuese për kërkimin shkencor. Nuk besoj se është faji i pasqyrës kur pasqyra na thotë disa të vërteta. Janë të gjitha të vërteta dhe piketa se si duhet t’i shikojmë gjërat. Dalim tek programet që kemi një problem të madh. Mbahen për të pasur student e jo për të prodhuar ekonomi apo dije. Jemi larg ndërkombarizimit dhe nëse nuk e pranojmë, nuk ecim dot përpara. Ambicia jonë duhet të jetë më e madhe. Duhet të rishpikemi përditë. Që ky është atdheu i plagjiaturës kjo dihet. I vetmi element që nuk është adresuar është plagjiatura”, tha Rama.
Rama përmendi dhe problemin me stafet duke sugjeruar tërheqjen e pedagogëve nga diaspora.
TIRANË, 21 korrik/ATSH-Maela Marini/ Kryeministri Edi Rama u shpreh sot se falë bashkëpunimit me Universitetin “BOKU” të Vjenës, Universiteti Bujqësor i Tiranës do të bëhet pikë referimi në gjithë rajonin për studimet e ekselencës.
Rama ishte i pranishëm sot në prezantimin e raportit të Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë, ku u ndal te domosdoshmëria e transformimit të arsimit të lartë për t’iu përgjigjur sfidave të epokës digjitale.
Kryeministri vlerësoi bashkëpunimin e vendosur mes Universitetit Bujqësor të Tiranës dhe Universitetit “BOKU” në Vjenë.
“Rektori i universitetit së bashku me ekipin e tij, patjetër edhe me mbështetjen tonë ka angazhuar trupën në një proces transformimi rrënjësor. Faktikisht universiteti nga pikëpamja e reformës ka hapur një proces reformimi të panjohur më parë në botën akademike shqiptare”, tha Rama.
Kryeministri shtoi se ky proces reformimi vjen si rezultat i ndërveprimit intensiv me universitetin “BOKU” të Vjenës dhe i përafrimit të plotë të programeve me atë universitet.
“Kjo për t’i dhënë mundësi sinergjisë mes dy universiteteve që të shkojë përtej ushtrimit të bashkëpunimeve të cilat ne i kemi njohur deri më sot, që janë bashkëpunime pozitive, por që mbeten bashkëpunime si midis shtetesh të ndryshme”, tha Rama.
Ndërkohë, kryeministri shtoi se bashkëpunimi mes Universitetit Bujqësor të Tiranës dhe universitetit “BOKU” të Vjenës bënë të mundur që në Shqipërinë 2030 diplomat e Universitetit Bujqësor të Tiranës të jenë të barazvlefshme me diplomat e universitetit “BOKU” të Vjenës.
Rama theksoi se me këtë Universiteti Bujqësor i Tiranës bëhet një pikë referimi në gjithë rajonin tonë për studimet e ekselencës në fusha të ndryshme.
“Nga sa mund të mendohej deri një dekadë më parë, këto fusha janë bërë e po bëhen gjithmonë e më prioritare në jetën e përditshme të njerëzve dhe lidhen me sfida të jashtëzakonshme që kanë të bëjnë me zhvillimin e qëndrueshëm dhe me mbrojtjen e mjedisit. Lidhen me të gjitha qasjet e reja për shfrytëzimin e burimeve natyrore me ushqimin e sigurt e kështu me radhë”, tha Rama.
Rama shprehu besimin se ky transformim i universitetit do të rrisë edhe kërkesën e vajzave dhe djemve që mbarojnë shkollën e mesme për të ndjekur studimet në këtë universitet.
“Pajisja me diplomat e këtij universiteti do të jetë një garanci për t’u vënë në shërbim të institucioneve apo sipërmarrjes me një kohë kur sfidat e produkteve me të cilat lidhet jeta e Universitetit Bujqësor të Tiranës bëhen gjithmonë e më shumë strategjike”, tha Rama.
Kryeministri theksoi se kjo tregon se procesi i integrimit në një universitet ndër më të kërkuarit e botës kërkon një ndryshim dhe të sistemit tonë të organizimit, një ndryshim përmbajtësor në ligjin e arsimit të lartë dhe kërkon një ndryshim edhe në qasjen menaxheriale të universitetit. /j.p/
Në GJKKO u zhvillua këtë të hënë seanca për “Dosjen Partizani”, ku ish-kryeministri Sali Berisha nuk u paraqit fizikisht në sallë. Përmes një shkrese drejtuar gjykatës, Berisha bëri të ditur se do të përfaqësohet nga avokatët e tij mbrojtës. Në nisje të seancës, avokati i Berishës, Genc Gjokutaj, paraqiti një kërkesë paraprake për përjashtimin e […]
Fushatat e Edi Ramës për çlirimin e hapësirave publike po ecën me ritme të shpejta, por vetëm atje ku nuk preken interesat e mëdhenj. Ndërkohë që kioskat nëpër zonat e Tiranës, janë rrëzuar me zell nga fadromat e IMT-së, sepse kishin zaptuar hapësirat publike, në kompleksin Delijorgji gjithçka është e paprekur, si në ndonjë rezervat […]
Eksperti i sigurisë ushqimore, Ervin Resuli, ka ngritur shqetësime të forta mbi mënyrën se si trajtohen problemet e sigurisë ushqimore në vend. I ftuar në ‘Kafe Shqeto’, në SYRI TV, Resuli ka theksuar se thelbi i krizës nuk qëndron tek institucionet vetë, por tek mënyra si ato menaxhohen. Resuli tha se reagimet e shpejta dhe […]
Shqipëria do të përfshihet nga një valë të nxehti me temperatura ekstreme gjatë kësaj jave. Meteorologu Hakil Osmani tha për Euronews Albania, paralajmëroi se vendi do të jetë nën ndikimin e temperaturave shumë të larta dhe kthjellimeve të gjata. “Kushtet atmosferike gjatë kësaj jave do të vijojnë të jenë të qëndrueshme, me temperatura të larta, […]
Ka nisur në GJKKO seanca për “Dosjen Partizani”, Sali Berisha nuk është paraqitur në sallë, por përmes një shkrese drejtuar gjykatës ka bërë të ditur se do të përfaqësohet nga avokatët e tij mbrojtës. “Kam dijeni për seancën e së hënës dhe deklaroj se nuk do të paraqitem. Dua të përfaqësohem nga avokatët Genc Gjokutaj […]
Nga Gazeta ‘SI’ – Për sa kohë EUR/USD do të tregtohet nën vlerën 1.165 trenda do të jetë negative me target 1.152. Tregtimi mbi vlerën 1.165 hap rrugën për avancim të mëtejshëm drejt rezistencës 1.17.
Për sa kohë GBP/USD do të tregtohet nën vlerën 1.342 trenda do të jetë rënëse me target 1.33. Tregtimi mbi vlerën 1.342 do të ndiqej nga tentativa e testimit të rezistencës 1.346.
Për sa kohë USD/JPY do të tregtohet mbi vlerën 148.6 trenda do të jetë rritëse me target 151. Tregtimi nën vlerën 148.6 do të pasohet me testimin e suportit 147.
Për sa kohë DOW JONES do të tregtohet mbi vlerën 44200 trenda do të jetë pozitive me objektiv 45100. Tregtimi nën vlerën 44200 rikthen tendencën rënëse drejt suportit 44000.
Për sa kohë CRUDE OIL do të tregtohet nën vlerën 66.5 trenda do të jetë bearish me target 63.5. Tregtimi mbi vlerën 66.5 hap rrugën për testimin e rezistencës 67.
Për sa kohë BTC/USD do të tregtohet nën vlerën 119000 trenda do të jetë rënëse me objektiv 115700. Tregtim mbi vlerën 119000 rikthen tendencën rritëse me target 123700.
Pajisjet e shpimit të naftës kanë pushtuar peizazhin përreth Kuçovës, rreth 20 kilometra nga Berati, një nga qytetet më të vizituara turistike në Shqipëri — një vend që promovon veten si parajsë natyrore me male dhe plazhe të virgjëra. Era e rëndë e naftës është aq e fortë, edhe me dritaret e makinës të mbyllura, sa për ata që nuk janë mësuar, është e padurueshme. Në mes të një are me misër gjendet një pellg i madh me naftë bruto që lëshon një erë edhe më të rëndë. Madje, puse dhe pompa nafte ndodhen edhe në oborret e shtëpive private.
Kuçova është fusha e dytë më e madhe e naftës në Shqipëri dhe është ende pjesërisht funksionale, ndonëse ka zona të tëra me puse të braktisura, depozita magazinimi dhe tuba të ndryshkur që rrjedhin dhe ndotin tokën. Kjo është zona më e vjetër e prodhimit të naftës në vend. Në vitin 1928, një kompani italiane shppoi pusin e parë në Shqipëri pikërisht këtu, dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore, fusha u bë burim i rëndësishëm karburanti për Italinë e Musolinit që kishte pushtuar vendin.
Objektet e braktisura të naftës në Kuçovë, Shqipëri.
Pak më vonë, filloi shfrytëzimi i zonave të tjera të pasura me hidrokarbure, si zona e Patos-Marinzës (rreth 30 kilometra larg), që është më e madhja në vend dhe njëkohësisht fusha më e madhe tokësore e naftës në kontinentin europian. Vlerësohet se përmban mbi 5 miliardë fuçi naftë, por projektet e reja të nxjerrjes nuk janë ndërmarrë prej afro gjysmë shekulli. Në vitet 1970, kur Shqipëria drejtohej nga diktatura komuniste e Enver Hoxhës, prodhimi i naftës arriti kulmin dhe u kthye në sektorin më të rëndësishëm ekonomik të vendit. Pas rënies së Bashkimit Sovjetik, industria pësoi rënie, ndërsa mungesa e investimeve çoi në përkeqësimin e infrastrukturës.
Sot, kompania kryesore që merret me nxjerrjen është Bankers Petroleum, në pronësi kineze, ndërsa puset janë në pronësi të kompanisë shtetërore Albpetrol. Në total, Shqipëria ka rreth 6.000 puse të hapura, por vetëm 800 janë funksionale. “Pjesa tjetër, rreth 5.200 puse, nuk janë mbyllur siç duhet,” thekson Adriatik Golemaj, gazetar i lidhur me Shoqatën “Zharrëza”, një OJQ që lufton ndotjen në rajonin Patos-Marinzë. “Një pus është në thelb një vrimë 1.500 metra e thellë, dhe nëse nuk mbyllet sipas standardeve, vazhdon të ‘komunikojë’ me sipërfaqen. Nxjerr ujë të ndotur, gazra, naftë…”, shpjegon ai. “Por askush nuk kujdeset për t’i mbyllur siç duhet, sepse kushton shumë. Mbyllja e një pusi kap shifrën e 50.000 dollarëve.”
Pandëshkueshmëri institucionale
Autoritetet kanë kryer vetëm një inspektim në Kuçovë gjatë dy viteve të fundit, në verën e vitit 2023, pas një alarmi për derdhje nafte në një përrua lokal. Agjencia e mjedisit gjobiti Albpetrolin me 1 milion lekë (rreth 10.000 euro) dhe nisi procedura penale ndaj drejtuesve të kompanisë.
Sipas Balkan Insight, dy raporte të porositura në vitin 2019 nga vetë Albpetrol zbuluan ndotje të lartë në Kuçovë — përfshirë naftë, fenole dhe metale të rënda në tokat bujqësore dhe në ujërat sipërfaqësore. “Analiza e kampionit të ujit tregon se niveli i hidrokarbureve është më i lartë se standardet e direktivës europiane,” thuhej në raport. Edhe Agjencia Rajonale e Mjedisit konfirmoi se inspektimet kanë zbuluar ndotje në disa puse, duke shtuar se pajisjet si tubat, kolektorët dhe tanket janë shumë të vjetra – thuajse 100-vjeçare.
Organizatat për të drejtat e njeriut kanë denoncuar situatën, veçanërisht për ndikimin që ndotja ka në shëndetin e banorëve, ndonëse mungojnë studime të thelluara për ta vërtetuar shkencërisht. “Kemi ndotje historike që nuk është menaxhuar kurrë, dhe ndotje të re që ka ardhur pas viteve ‘90,” deklaron Qani Rredhi, aktivist i Shoqatës “Zharrëza”, për gazetën ARA. Ai kritikon mungesën e monitorimit, analizave dhe transparencës, si nga kompanitë, ashtu edhe nga institucionet shtetërore.
Komiteti Shqiptar i Helsinkit publikoi në vitin 2023 një raport për ndotjen nga hidrokarburet në Zharrëz, në zonën e Patos-Marinzës, ku vuri në dukje mungesën e masave mbrojtëse dhe të rehabilitimit në puset e vjetra, disa prej të cilëve ndodhen fare pranë banesave, serrave ose sipërfaqeve të kultivuara. Po ashtu, u kritikua mungesa e informacionit për publikun dhe “klima e mungesës së përgjegjësisë” nga operatorët.
Problemet shëndetësore
OJQ-të kanë biseduar me banorë që kanë konfirmuar se marrin medikamente të rregullta për çrregullime të gjakut, ndërsa disa kanë raportuar rritje të rasteve me kancer. Rredhi pohon se në zonat pranë puseve të naftës incidenca e kancerit është më e lartë se në pjesë të tjera të vendit. Ai tregon se njerëzit përdorin ujin e ndotur për të pirë dhe për gatim, dhe simptomat më të shpeshta janë marramendja, dhimbjet e kokës dhe alergjitë. “Është si të jesh i droguar gjatë gjithë ditës,” thotë ai.
“Banorët janë mësuar të jetojnë kështu sepse ndotja ka vijuar për breza me radhë, por situata është kritike,” thotë Golemaj. “Industria e naftës ishte dikur sektori më i rëndësishëm në vend, prandaj gërmonin kudo që kishte naftë — edhe në mes të lagjeve apo në oborret e shtëpive.”
Rredhi shton se “askush nuk është munduar të masë apo analizojë përmasat reale të ndotjes dhe ndikimin e saj në shëndetin e njerëzve.” Ai thotë se qeveria shqiptare i ka porositur një konsulence holandeze, Royal Haskoning, një studim mbi ndikimin në shëndet, por rezultatet nuk janë bërë publike. Kur u kontaktua nga ARA, kompania holandeze tha se të gjitha raportet janë konfidenciale. As Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë dhe as Albpetroli nuk iu përgjigjën pyetjeve të gazetës.
Ndotja në lumenj dhe det
Sipas Rredhit, rreth 500.000 njerëz jetojnë në zona të prekura nga ndotja me hidrokarbure. Por aktivistët paralajmërojnë se ndotja prek edhe dy lumenj të mëdhenj – Semanin dhe Vjosën. Ky i fundit, lumi i dytë më i madh në vend, është ndër atraksionet kryesore turistike dhe konsiderohet si një nga lumenjtë e fundit të egër në Europë. Në vitin 2023, u shpall Park Kombëtar nga qeveria shqiptare.
Adriatik Golemaj shpjegon se Shqipëria prodhon rreth 600.000 tonë naftë në vit, por vetëm 10% e lëngut të nxjerrë është naftë, ndërsa 90% është ujë i ndotur — pra mbi 6 milionë tonë ujë të ndotur në vit. Një pjesë e këtij uji përfundon në lumenj ose përdoret për vaditje në bujqësi. “Ky ujë përmban kimikate që përdoren për të nxjerrë naftën,” thotë ai. “Kështu ndotja përfundon në pjatat tona.” Për më tepër, lumenjtë derdhen në detin Adriatik: “Shumë turistë vijnë nga e gjithë bota për të pushuar këtu dhe nuk e dinë se po notojnë në ujëra të ndotura.”/ARA.catalania
Login
