TIRANË, 27 gusht /ATSH/ Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të organizuar në bashkëpunim me Policinë e Shtetit po zhvillojnë një operacion për ndalimin e disa inspektorëve të Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit Tiranë.
Në medie njoftohet se janë katër inspektorë të ndaluar. Ata dyshohet se kanë shkelur ligjin, duke marrë para nga një subjekt për të mos hequr tendat dhe strukturat metalike të lokalit.
Vetë Inspektorati i Mbrojtjes së Territorit të bashkisë Tiranë reagoi lidhur me inspektorët e ndaluar, duke i shkarkuar nga puna.
Në një postim në rrjetet sociale, IMT Tiranë theksoi se e dënon me vendosmëri këtë rast si dhe i ka shkarkuar nga detyra këta punonjës.
“Marrë shkas nga ngjarja e ndodhur ditën e sotme, ku katër punonjës të Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit kanë shkelur rëndë ligjin, bëjmë me dije opinionin publik se institucioni ynë e dënon me vendosmëri këtë rast. Sjellje të tilla janë të papranueshme dhe IMT distancohet plotësisht nga këto veprime individuale. Ndaj personave të përfshirë janë marrë menjëherë të gjitha masat e nevojshme administrative, duke i shkarkuar nga detyra”, theksoi IMT.
IMT inkurajon organet ligjzbatuese për bashkëpunim të plotë dhe ndëshkimin e rastit sipas ligjit, si edhe inkurajon çdo qytetar të denoncojë raste të ngjashme, në mënyrë që të mos mbetet asnjë hije dyshimi mbi integritetin e institucionit dhe misionin e tij.
Inspektorati i Mbrojtjes së Territorit (IMT) ka reaguar pas operacionit të zhvilluar nga Policia e Shtetit dhe SPAK, ku u arrestuan disa punonjës të institucionit për dyshime korrupsioni. Në një komunikim zyrtar, IMT njofton se katër punonjësit e përfshirë në këtë rast janë shkarkuar nga detyra. “Sjellje të tilla janë të papranueshme dhe IMT distancohet […]
Policia e Shtetit dhe SPAK kanë zhvilluar një operacion për arrestimin e disa punonjësve të Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit (IMT), të dyshuar për korrupsion. Nga operacioni rezultuan të arrestuar dy persona, ndërsa dy të tjerë janë shpallur në kërkim. Ky veprim erdhi pas një denoncimi të mëparshëm, sipas të cilit punonjësit kërkonin dhe merrnin […]
Inspektoriati i Mbrojtjes së Territorit Tiranë ka reaguar pas operacionit të SPAK dhe të policisë duke arrestuar 2 persona dhe shpallur në kërkim 2 të tjerë, punonjës të këtij institucioni. IMT distancohet nga ngjarja duke thënë se veprimet korruptive të punonjësve janë veprime individuale, duke bërë thirrje gjithashtu që institucionet ligjzbatuese të veprojnë. Reagimi i Inspektoriatit të…
Policia e Shtetit dhe SPAK kanë ndërmarrë një operacion për arrestimin e disa personave, punonjës të IMT-së, të dyshuar për korrupsion. Në panga kanë rënë dy inspektorët Gërald Fuçia dhe Edmond Çela, ndërsa dy të tjerë janë shpallur në kërkim (shtetasit Klajdi Zhilla dhe një tjetër person). Operacioni vjen pas denoncimit të bërë më herët në polici se këta persona merrnin para tek biznese të…
Policia e Shtetit dhe SPAK kanë ndërmarrë një operacion për arrestimin e disa personave, punonjës të IMT-së, të dyshuar për korrupsion. Dy persona janë arrestuar, ndërsa të paktën 2 të tjerë janë shpallur në kërkim. Operacioni vjen pas denoncimit të bërë më herët në polici se këta persona merrnin para tek biznese të ndryshme, duke i favorizuar në zabtimin e ambienteve publike.
Inspektoriati i Mbrojtjes së Territorit (IMT) ka reaguar fill pas operacionit të zhvilluar nga Prokuroria e Posaçme Antikorrupsion (SPAK) në bashkëpunim me Policinë e Shtetit, ku në pranga kanë rënë dy inspektorë dhe 2 të tjerë janë shpallur në kërkim.
Me qëllim sqarimin e opinionit publik, IMT shkruan se institucioni shtetëror distancohet plotësisht nga ky rast dhe se dënon maksimalisht veprimtarinë e paligjme të dy punonjësve ndërsa njofton se Gerald Fuçia dhe Edmond Çela, të arrestuar, dhe dy inspektorët e tjerë të shpallur në kërkim, janë shkarkuar nga detyra.
Reagimi i Inspektoriatit të Mbrojtjes së Territorit, Tiranë:
Marrë shkas nga ngjarja e ndodhur ditën e sotme, ku katër punonjës të Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit kanë shkelur rëndë ligjin, bëjmë me dije opinionin publik se institucioni ynë e dënon me vendosmëri këtë rast.
Sjellje të tilla janë të papranueshme dhe IMT distancohet plotësisht nga këto veprime individuale. Ndaj personave të përfshirë janë marrë menjëherë të gjitha masat e nevojshme administrative, duke i shkarkuar nga detyra.
Theksojmë se ky rast nuk përfaqëson punën dhe misionin e IMT-së. Institucioni ynë mbetet i përkushtuar të vijojë punën me integritet, transparencë dhe profesionalizëm, në shërbim të interesit publik dhe në mbrojtje të territorit.
IMT inkurajon organet ligjzbatuese për bashkëpunim të plotë dhe ndëshkimin e rastit sipas ligjit, si edhe inkurajon çdo qytetar të denoncojë raste të ngjashme, në mënyrë që të mos mbetet asnjë hije dyshimi mbi integritetin e institucionit dhe misionin e tij.
SPAK dhe Policia e Shtetit po vijojnë në zhvillimin e operacionit me qëllim goditjen e rasteve të korrupsionit pranë IMT. Deri më tani në pranga kanë rënë Gerald Fuçia dhe Edmond Çela, të cilët u kërkonin para bizneseve të ndryshme me qëllim moskryerjen e veprimeve për shkeljet e kryera nga ata. Konkretisht bëhet fjalë për mosheqjen e tendave të lokaleve, një aksion që po zhvillohet në shkallë të gjerë me qëllim lirimin e hapësirave publike.
Ndërkohë në kërkim është shpallur dhe Klajdi Zhilla, shofer i drejtorit të IMT-së së Tiranës, Ersid Hasanllari, si dhe një tjetër person emri i të cilit ende nuk është bërë me dije për mediat.
Policia e Shtetit dhe SPAK kanë ndërmarrë një operacion për arrestimin e disa personave, punonjës të IMT-së, të dyshuar për korrupsion.
Mësohet se dy persona janë arrestuar, ndërsa të paktën 2 të tjerë janë shpallur në kërkim.
Operacioni vjen pas denoncimit të bërë më herët në polici se këta persona merrnin para tek biznese nga ndryshme.
Kujtojmë se më herët gjatë ditës së sotme, Policia ka vënë në pranga ish-kryeinspektorin e Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit (IMT) në Bashkinë Durrës, Ardian Halili, i akuzuar për ndërtim të paligjshëm në një zonë bregdetare në fshatin Shetaj të Ishmit.
Objekti në fjalë është një resort luksoz, i njohur me emrin “Restorant Saint Michelle Camping Hotel”, i cili përfshin ndërtesa banimi, ambiente me pishina, palma dhe struktura të tjera shërbimi.
Sipas hetimeve paraprake, kompleksi dyshohet se është ndërtuar pa leje në vitin 2017, periudhë kur Halili mbante funksione publike pranë Bashkisë së Durrësit.
Fillimisht, autoritetet raportuan për disa struktura të tipit “shtëpi pushimi” të ndërtuara pa autorizim, por hetimet e mëvonshme ngritën dyshime se i gjithë resorti është ngritur në mënyrë të jashtëligjshme.
TIRANË, 27 gusht /ATSH/ Ish-kryeinspektori i Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit (IMT) në Durrës në vitin 2017, është arrestuar nga policia, pasi dyshohet se ka ndërtuar pa leje.
Policia e Durrësit njoftoi sot se “specialistët për Hetimin e Krimit Ekonomiko-Financiar arrestuan shtetasin A. H., 55 vjeç, banues në Tiranë, pasi dyshohet se në vitin 2017, kur ka qenë me detyrë kryeinspektor i IMT Durrës, ka ndërtuar pa leje, disa objekte (shtëpi pushimi), në fshatin Shetaj, Ishëm”.
Sipas medieve bëhet fjalë për një rezidencë me vila pushimi, pishinë e vende parkimi, buzë detit pranë zonës së Kepit të Rodonit.
Gustav Klimt dhe Egon Schiele ishin dy figura të mëdha të artit vjenez që ndanë një miqësi të fortë dhe një liri të patundur artistike që tronditi shumë njerëz.
Në pamje të parë, duket se ka pak gjëra që i lidhin Klimt-in dhe Schiele-n. Klimt-i ishte sensualisti klasik, që portretizonte elitën vjeneze në shkëlqim të artë, ndërsa Schiele, afro tri dekada më i ri, ishte një egoist i munduar, pikturat e të cilit, me trupa njerëzorë të përdredhur, skandalizuan shikuesit e kohës. Megjithatë, të dy ndanë një miqësi të ndërsjellë dhe një vendosmëri për të ndjekur vizionet e tyre artistike me çdo kosto, derisa epidemia e gripit të vitit 1918 ua mori jetën të dyve.
Klimt u largua nga konvencionet e pikturës akademike. I zhgënjyer me kufizimet e shoqatës artistike Künstlerhaus, ai dhe disa artistë të tjerë krijuan Vienna Secession, një lëvizje që promovonte lirinë krijuese. Kjo qasje e re u përfaqësua qartë në pikturën e vitit 1899 “Nuda Veritas”, ku një grua nudo mban një pasqyrë të së vërtetës dhe në këmbët e saj shtrihet gjarpri i gënjeshtrës. Mbi kokë ka një thënie nga Schiller: “Nëse nuk mund t’i kënaqësh të gjithë me veprat e tua, kënaqi disa. Të kënaqësh shumë është e keqe.”
Kur Klimt pranoi të pikturonte tavanin e Sallës së Madhe të Universitetit të Vjenës, ai u përball me polemika të mëdha. Piktura e tij “Filozofia”, me figura nudo të rrëzuara dhe një kokë hënore të përgjumur, shkaktoi protestën publike të 87 anëtarëve të universitetit. Reagime edhe më të ashpra erdhën me “Mjekësinë”, ku një trup i zhveshur femëror me pjesë intime të dukshme nga poshtë u akuzua për pornografi.
Piktura “Goldfish” (1902), ku një grua shfaqet duke treguar prapanicën e saj, besohet se ishte përgjigjja e Klimt-it ndaj kritikëve të tij. Ai e mbrojti artin e tij me pasion, madje thuhet se një herë kërcënoi punëtorët me armë për të mos ia konfiskuar veprat. Fatkeqësisht, këto piktura u shkatërruan nga forcat naziste në vitin 1945 dhe ekzistojnë vetëm në foto bardh e zi.
Pas kësaj, Klimt nuk pranoi më komisione publike dhe iu përkushtua portreteve dhe peizazheve, shpesh duke e shfaqur realitetin e errët që fshihej pas shkëlqimit të jetës së lartë vjeneze – përfshirë tradhtinë, prostitucionin dhe hipokrizinë mashkullore. Edhe piktura e famshme “Puthja”, sipas kuratorit Diethard Leopold, përmban elementë erotikë të fshehur nën një pamje të butë dhe romantike.
Qasja e guximshme e Klimt-it e tërhoqi Egon Schiele-n, i cili e kërkoi atë në vitin 1907, kur ishte ende student dhe i zhgënjyer nga akademia. Me një talent të jashtëzakonshëm që në adoleshencë, duke skicuar motrën e tij lakuriq, Schiele tronditi prindërit dhe më vonë publikun me obsesionin e tij për trupat e rinj dhe pozat erotike.
Klimt e mbështeti, duke i ofruar modele dhe mundësi ekspozimi, por stili tronditës i Schiele-s nuk u pranua lehtë. Në qytetin Krumau, ku ai u largua me partneren e tij Wally (një ish-modele e Klimt-it), Schiele shkaktoi thashetheme dhe reagime të forta për shkak të vizatimeve të të rinjve nudo. Më vonë, në Neulengbach, ai u arrestua nën akuzën për rrëmbim të një të miture dhe për “shthurje”. Edhe pse akuza për rrëmbim u rrëzua, ai u dënua me tre ditë burg për faktin që pikturat ishin të dukshme për të rinjtë që e vizitonin.
Ky përvojë ishte një pikë kthese për Schiele-n, i cili pas kësaj ndaloi së pikturuari adoleshentë nudo. Falë ndërhyrjes së Klimt-it, ai mori porosi si portretist dhe me kalimin e kohës, gjatë luftës dhe martesës me Edith Harms, tregoi një pjekuri të re artistike dhe personale.
Pas Luftës së Parë Botërore, Schiele ëndërronte një shoqëri të re ku artistët do ndihmonin në rindërtimin e botës. Në pikturën e tij të papërfunduar “Miqtë” (1918), ai paraqiste veten dhe Klimt-in të ulur së bashku me artistë të tjerë, si një simbol i vëllazërisë artistike. Por vdekja e Klimt-it në shkurt 1918 shkatërroi këto shpresa. Schiele e skicoi Klimt-in në shtratin e vdekjes dhe e përfshiu këtë imazh në posterin për ekspozitën pranverore të lëvizjes Secession, duke lënë vendin e tij bosh.
Vetëm tetë muaj më vonë, edhe Schiele vdiq nga gripi spanjoll, në kulmin e suksesit të tij dhe me një të ardhme premtuese para. Humbja e të dyve në një kohë kaq të afërt mbetet një nga tragjeditë më të mëdha të artit evropian./BBC/KultPlus.com
Inspektorati i Mbrojtjes së Territorit në Tiranë ka bërë një bilanc të punës së kryer për lirimin e hapësirave publike.
Deri tani janë liruar 53 031 m² hapësira publike të zaptuara vetëm në kryeqytet.
Inspektorati i Mbrojtjes së Territorit bën me dije se gjatë kësaj periudhe janë bërë 1 408 çmontime, 1 167 prej të cilave janë kryer vullnetarisht nga bizneset, ndërsa 241 me ekzekutime vendimesh.
Kryeministri Edi Rama është shprehur se, lirimi i hapësirave publike nuk është aksion, po faza e parë e një transformimi të ri.
Lirimi i hapësirave publike nga subjektet që kanë zaptuar trotuaret dhe ambientet e dedikuara për komunitetin dhe qytetarët, vazhdon në të gjithë vendin prej muajit korrik.
Në këtë kuadër, kryeministri Edi Rama ka paralajmëruar se po hartohet edhe Rregullorja Kombëtare në të cilën do të përcaktohen me ligj hapësirat që mund të shfrytëzojë biznesi.
Lirimi i hapësirave publike është i domosdoshëm për rritjen e cilësisë së shërbimeve, por edhe funksionalitetit të çdo biznesi dhe sipërmarrjeje në përputhje me standardet kombëtare të mikpritjes dhe shërbimit jo vetëm në zonat turistike, por në çdo cep të Shqipërisë.
Lirimi i hapësirave publike ka nisur në fillim të muajit korrik dhe do të vijojë të jetë në fokus të angazhimit të pushtetit vendor dhe qendror në mbrojtje të cilësisë së jetës në komunitet.
Janë zhvilluar edhe katër duele të tjera në kuadër të raundit të fundit kualifikues për fazën e grupeve në Ligën e Kampionëve, ku nuk munguan surprizat dhe emocionet.
Rezultatet e mbrëmshme:
Basel – Copenhagen 1-1
Bodo/Glimt – Sturm Graz 5-0
Celtic – Kairat Almaty 0-0
Fenerbahçe – Benfica 0-0
Shaqiri gol për Bazelin, Copenhagen barazon
Në Zvicër, Baseli dhe Copenhageni u ndanë baras 1-1. Xherdan Shaqiri realizoi nga penalltia në minutën e 14-të duke i dhënë epërsinë zviceranëve, por Gabriel Pereira barazoi në fund të pjesës së parë.
Bodo/Glimt një hap larg historisë
Spektakli më i madh erdhi nga Norvegjia. Bodo/Glimt e shkatërroi Sturm Graz me rezultat 5:0 dhe është shumë pranë një kualifikimi historik në fazën e grupeve të Ligës së Kampionëve.
Norvegjezët e mbyllën ndeshjen që në pjesën e parë duke shënuar tri herë me anë të Kasper Hogh, Odin Luras Bjortuft dhe Ulrik Saltnes. Në pjesën e dytë, Hakon Evjen realizoi golin e katërt, ndërsa William Boving shënoi autogol që vulosi fitoren e madhe.
Bodo/Glimt ka tentuar edhe dy herë më parë kalimin në grupe, por u eliminua nga Dinamo Zagrebi dhe Crvena Zvezda. Këtë edicion duket se është më pranë se kurrë historisë.
Pa gola në Turqi dhe Skoci
Fenerbahçe dhe Benfica u ndanë pa gola në Stamboll, në një ndeshje ku portugezët luajtën me një lojtar më pak që nga minuta e 71-të pas kartonit të kuq për Florentinon.
Ndërkohë, edhe dueli mes Celtic dhe Kairat Almaty përfundoi pa gola në Skoci, duke lënë gjithçka të hapur për ndeshjen e kthimit. /Telegrafi/
Të gjitha çiftet e play-off-eve për kualifikimin në Ligën e Kampionëve tanimë dihen, me super ndeshje që na presin.
Janë pesë ndeshje të “rrugës së kampionëve” (pjesa në të cilën luajnë kampionët) dhe dy ndeshje të “rrugës së ligës” (pjesa në të cilën luajnë ekipet që fituan një vend edhe pse nuk ishin kampionë kombëtarë).
Në “rrugën e kampionëve”, çiftet janë Ferencvaros – Qarabag, Crvena Zvezda – Pafos, Bodo/Glimt – Sturm Graz, Celtic – Kairat dhe Basel – Copenhagen.
Sa i përket “rrugës së ligës”, Fenerbahce dhe Benfica do të luajnë për një vend në Ligën e Kampionëve. Po ashtu edhe Glasgow Rangers dhe Club Brugge.
Ndeshjet e para do të luhen më 19 dhe 20 gusht, ndërsa ndeshjet e kthimit më 26 dhe 27 gusht.
TIRANË, 10 gusht/ATSH-Maela Marini/ Kryeministri Edi Rama paralajmëroi sot se shumë shpejt do të nisë reformimi i strukturës së kontrollit të territorit dhe Inspektorateve të Mbrojtjes së Territorit.
Në një komunikim të drejtpërdrejtë në rrjetet sociale, Rama u ndal tek aksioni për prishjen e ndërtimeve pa leje, duke evidentuar përgjegjësinë e strukturave shtetërore.
“Unë nuk mendoj se këtu janë të gjithë njësoj dhe se të gjithë kanë të njëjtën përgjegjësi, por patjetër, ashtu siç ka pasur një përshkallëzim të valës së lëvizjeve me drejtuesit nëpër bashkitë e qytete të mëdha, ku kanë nevojë për një shkundje për të kaluar në një nivel tjetër, ashtu do të ketë një shtrirje të kësaj vale pa diskutim në strukturat e kontrollit të territorit, duke filluar nga IMT-të e famshme, Inspektoratet e Mbrojtjes së Territorit, tek policitë bashkiake dhe deri te strukturat e planifikimit dhe të zhvillimit urban”, theksoi kryeministri.
Këto, sipas tij, “do të jenë pjesë e kësaj pakoje reforme”.
“Por ama, nga ana tjetër, do të jetë teknologjia që do të vendoset në qendër. Dhe tanimë ne e kemi të ngritur pothuajse plotësisht të gjithë bazën e të dhënave vizuale mbi territorin e qyteteve të mëdha dhe zonave kryesore që janë afektuar dhe afektohen nga ndërtimtaria, nga ndërtimtaria pa leje ose nga ndërhyrjet e paligjshme”, u shpreh Rama.
“IMT e bashkive do të reformohen, do të ndryshojë struktura, dhe patjetër që kush ka drejtuar në IMT nuk do jetë më drejtori i një IMT-je. Kjo as nuk diskutohet dhe kjo po ndodh ndërkohë që flas. Dhe nuk janë prapë të gjithë njësoj për të futur në një thes, pa diskutim. Por gjëja që është më e rëndësishme është që burgu është një adresë ku përcillet robi me prova dhe me fakte, dhe përcillet nga drejtësia, jo nga Facebook-u dhe jo nga qeveria. Që të jemi shumë të qartë me njëri-tjetrin”, u shpreh Rama.
Duke iu përgjigjur një tjetër komentuesi, Rama sqaroi se “kryeministri nuk bën punën e drejtorëve, por kryeministri është këtu pikërisht për të shkundur kudo që duhet, edhe drejtorët që s’bëjnë punën”.
Një qytetar ka denoncuar një rast të dyshuar të favorizimit në zbatimin e urdhrit për lirimin e hapësirave publike në kompleksin ASL, pranë Spitalit Neurologjik, nismë kjo e ndërmarrë së fundmi nga kryeministri Edi Rama. Sipas denoncuesit, lokali “Dodo Playground”, i administruar nga vëllezërit Gazheli, nuk ka zbatuar urdhrin për çmontimin e tendave, ndryshe nga […]
TIRANË, 27 korrik /ATSH/ Bashkia e Tiranës i bën apel qytetarëve që të kontribuojnë për një qytet më të pastër dhe të aksesueshëm për të gjithë, duke raportuar çdo rast zaptimi të hapësirave publike në aplikacionin “Tirana Ime”.
Përmes këtij aplikacioni, qytetarët mund të njoftojnë menjëherë për ndërtimet pa leje mbi trotuare, në lulishte apo në hyrje pallatesh – problematika që shpesh pengojnë lëvizjen e lirë dhe cenojnë hapësirën publike.
Në rubrikën “Raporto”, çdo përdorues mund të dërgojë informacion të detajuar, të shoqëruar me foto dhe vendndodhjen e saktë. Pas verifikimit në terren nga strukturat përkatëse të bashkisë, merren masat e nevojshme për lirimin e hapësirës.
“Ke hasur ndonjë hapësirë publike të zaptuar që pengon lëvizjen e qytetarëve? Ka ndonjë ndërtim pa leje në trotuare, lulishte apo në hyrje pallatesh? Aplikacioni “Tirana Ime” është krijuar nga Bashkia e Tiranës për të ndihmuar qytetarët të raportojnë problematikat në qytet”, njoftoi IMT në rrjetet sociale.
Në rubrikën “Raporto” mund të raportohet menjëherë një zaptim i hapësirës publike duke shtuar foto dhe vendndodhje. Strukturat përkatëse do ta verifikojnë në terren dhe do të marrin masat e nevojshme.
Fushatat e Edi Ramës për çlirimin e hapësirave publike po ecën me ritme të shpejta, por vetëm atje ku nuk preken interesat e mëdhenj. Ndërkohë që kioskat nëpër zonat e Tiranës, janë rrëzuar me zell nga fadromat e IMT-së, sepse kishin zaptuar hapësirat publike, në kompleksin Delijorgji gjithçka është e paprekur, si në ndonjë rezervat […]
Vienë, 1907. Një artist i ri, me duart e djersitura nga frika i afrohet një artisti më të madh në moshë të veshur me kostum bojëqielli në kopshtin e shtëpisë së tij atelie. Vetëm 17 vjeç, ai i zgjati vizatimet mbi fletët japoneze të zbehta ngjyrë kafe, që shfaqnin torse të gjymtuara, shprehi të shtrembëruara dhe bukuri përhumbëse, njërit prej artistëve kryesorë të Europës. Mori frymë thellë, dhe i bëri pyetjen që e kishte pllakosur, formuar, që kur ishte fëmijë.
“A kam talent?” Çdo gjë, për Egon Schiele-n, varet nga ky moment.
“Talent?”, erdhi përgjigja nga burri që ai adhuronte – Gustav Klimt, atëherë 45 vjeç, themeluesi dhe udhëheqësi i Shkëputjes Vieneze – dhe për Schiele-n, një meteor talenti. “Më shumë se ç’duhet”.
I trullosur nga çlirimi, Schiele i propozon një shkëmbim të vizatimeve, duke i ofruar disa fletë të tij për një nga Klimt-i. Përgjigja e Klimt-it? “Pse do që t’i shkëmbesh me mua? Ti vizaton më mirë se unë.”
Dhe me këtë, Egon Schiele mori vulën e praruar të aprovimit nga Gustav Klimt. Ishte një përplasje krijuese shpirtrash të afërm dhe mendjesh rebele që do të ishte tragjikisht e shkurtër – të dy burrat do të ishin të vdekur për më pak se një dekadë më vonë. Por ndikimi i tyre artistik jehon edhe sot.
Gustav Klimt u lindur i varfër në Baumgarten, afër Vienës, në 1862, i dyti nga shtatë fëmijë – dhe u bë një prej artistëve më të dashur në planet.
Egon Schiele u lind në 1890 dhe u rrit në një qytet të vogël të Tulln, me jo aq larg nga Viena. Babai i tij, një shef stacioni, ishte një burrë i dashur por i rreptë. Në fillim, ishte i impresionuar nga fiksimi i djalit të tij të vogël për të vizatuar trenat që shihte nga dritarja e shtëpisë pranë stacionit. Por entuziazmi i tij u kthye në dëshpërim kur Schiele ngeli në shkollë dhe refuzoi karrierën për të ndjekur hapat e babait të tij.
Babai i Schiele e dogji nga inati bllokun e skicave të fëmijërisë së Egon-it. Por artisti nuk u frenua. Ai u bë studenti më i ri që pranohej në Akademinë e Arteve të Bukura të Vienës në 1906, njomzak, një gjashtëmbëdhjetëvjeçar. Jo për shumë kohë, Egon-i u nda nga mësuesit e tij konservatorë, dhe u largua në 1909 për të themeluar Neukunstgruppe me studentët e tjerë.
Gjatë kësaj kohe Schiele u njoh me Klimt – dhe burri i ri filloi të imitonte mjeshtrin e tij. Por provat e para të Schiele-s ishin për të ardhur keq.
Merr pikturën Danaë, të Klimt, krijuar në 1907. Shih “shiun e artë” që bie mes kofshëve të brishta të gruas, më shprehi të lumtur. Dhe më pas shih përpjekjet adoleshente të Schiele në 1909 – modelja është e strukur në pozicion fetal, gjunjët nën mjekër, shiu jetësjellës që lan kurrizin e saj. Schiele e kishte humbur thelbin.
Danaë, Klimt
Por sidoqoftë, respekti mes dy burrave ishte i ndërsjellë. Schiele pikturoi një autoportret me Klimt-in, The Hermits, në 1912, si homazh të miqësisë së tyre, dhe ishte krenar kur vepra e tij u ekspozua përballë Klimtit në Berlin, gjatë luftës së parë botërore.
Më pas, në pranverën e 1911, kur artisti 21-vjeçar, pa para, po kërkonte për modele të lira që të pozonin për veprat e tij të artit provokativ dhe kontroversial, Klimt-i, me bujari e prezantoi burrin e ri me një modele që ai e përdorte vazhdimisht: Wally Neuzil.
Ajo ishte dhurata e madhe që Klimt i bëri Schiele-s.
Wally ishte 17 vjeç atëherë, e lindur në Tattendorf, dhe ishte shpërngulur në Vienë për të fituar jetesën si modele, gjë që, në atë kohë, ishte e ngjashme me prostitucionin. Ishte një shkëndijë flakëruese e një gruaje me sy plot shpirt, një gojë të madhe sensuale dhe flokë të kuqerremtë. Schiele e pikturoi atë përgjatë historisë së tyre të dashurisë 4 vjeçare, dhe ajo u bë pjesë në çdo gjë që ai krijonte.
“Wally, në fillim, ishte thjesht një prej modeleve të Schiele-s”, thotë Jane Kallir, autore e katalogut të Egon Schiele dhe bashkëdrejtore e Galerisë St. Etienne në New York. “Ajo nuk veçohet lehtësisht, apo të zhvillohet në një prani të dukshme në veprën e tij deri në 1912”.
Më pas, tiparet e saj dalluese janë të qarta në vepra si Sleeping Woman (Wally Neuzil), 1912; Wally Neuzil Kneeling with Grey Cloack, 1912; dhe sensuale në Woman in Underclothes and Stockings (Wally Neuzil), 1913. Kallir shton: “Ajo që është vërtet e pazakontë është që Schiele i jep [Wally-t] një lëkurë barazie. Jo thjesht si partnerja e tij e jetës, por si partnerja e tij artistike.”
Wally-t i atribuohet transformimi i pjekurisë emocionale të artistit të ri dhe depërtimi që ai u dha modelëve të tij. Kjo dëshmohet te Portrait of Wally Neuzil, 1912, krijuar si homologu i Self-portrait with Physalis. “Në alegoritë e tij, Schiele është gjithmonë ylli,” thotë Kallir. “Ai është ‘profeti’, ai me shikimin e dytë. Por në alegoritë nga 1912-14, Wally është krah tij, gjithashtu një ‘profete’ – kjo shkallë njohjeje është vërtet e jashtëzakonshme për atë kohë.”
Portrait of Wally Neuzil, 1912, krijuar si homologu i Self-portrait with Physalis
Me Wally-n, Schiele gjeti zërin e tij. Ai mundi gjithashtu të arrinte mjeshtrin e tij, dhe disa mund të thonë, e tejkaloi atë. Në 1912, ai krijoi veprën kontroverse Cardinal and Nun (Caress), bazuar te The Kiss qëndrueshmërisht e famshme e Klimt-it. Por Schiele ka një dell të egër eroticizmi dhe rebelimi që Klimt-i nuk e zotëron.
Por me gjithë forcën dhe bujarinë e Wally-t – ajo qëndroi pranë artistit të turpëruar, pasi Schiele u burgos për 24 ditë i akuzuar për rrëmbim, përdhunim statutor dhe imoralitet publik (dy akuzat e para u rrëzuan shpejt) – ai nuk do të martohej kurrë me të.
Piktura zemërthyese Death and the Maiden u bë në 1915, si përgjigje e ndarjes së tyre të afërt, para se Schiele të martohej me më të respektueshmen Edith Harms.
Kur Klimt-i vdiq papritur, në moshën 55-vjeçare, në shkurt të 1918 për shkak të epidemisë së gripit spanjoll që përfshiu kontinentin, Schiele ishte i shkatërruar. Ai e vizatoi Klimt-in në shtratin e tij të vdekjes. Ai shkroi për mentorin e tij: “Një artist pabesueshmërisht i arrirë – një burrë me thellësi të rrallë – vepra e tij është një vend i shenjtë”.
Pas vdekjes së Klimt-it, Schiele mori mantelin si figura udhëheqëse e skenës së artit vienez. Por ai nuk do ta dinte që gjithashtu, do të vdiste në fund të vitit.
Schiele vdiq, në moshën 28-vjeçare, në 31 tetor 1918 – tre ditë pas gruas së tij, Edith Harms, e cila ishte gjashtë muaj shtatzënë me fëmijën e tyre të parë. Dy artistët më të mëdhenj të Austrisë të shuar.
Sot, pak më shumë se 100 vjet nga vdekja e tyre e parakohshme, jehona e tyre mund të ndihet ende. Veprat e Schiele-s mbesin sizmike, transcendentale, tronditëse dhe plot zjarr. Klimt-i do të mbetet përgjithmonë mjeshtri i tij.
Gustav Klimt do të mbamendet në historinë e artit ndër më të kurajshmit bohem të pikturës. Biri i një argjendari të pafat do të qëndiste me ar dhe zjarr penelatash të epshme përvojat dhe përjetimet më të zellshme të gjakut dhe kurmit. Klimt ndryshoi simbolikën tradicionale të deriatëhershme, ose më saktë e pasuroi atë duke e përjetësuar seksin dhe epshin me elementë dhe shprehës më cytës, gjithnjë brendandjesor dhe shpërthyes.
E lartësoi si pakkush tjetër deri asokohe femrën, duke e shndërruar atë në një simbolikë qëndore të universales. Ai e ngërthen në themel të gjithçkasë dhe e pjesëmerr në çdo ngjizje amshimi. Depërton brenda saj jo vetëm seksualisht. Rrëmon në fundin e kësaj qënie dhe gjen kuptimin e shumëçkasë dhe nuk druhet t’ia kumtojë botës si një zbulim. Në një shumësi punësh ai i’u kushtua trupit të gruas, spariherë si energji përtëritëse dhe si mjet komunikimi estetik. Kjo epërsi, ky dominim i femrës, nuk kridhet në tablonë e piktorit në mënyrë rastësore. Ajo vendoset si element shprehës, si nevojë e mjeshtrit për ta orjentuar shpërthimin kumtues përnga gufojnë përjetimet dhe jetësimet në tablotë e tij monumentale.
Shpirti i këtij gjahtari gjendjesh të epshme priret të dëshmojë njëherash dhe botëkumtimin që ngas në këtë lojë të prushtë përjetimi dhe krijimi.
Gustav Klimt, siç dhe mëton në një perifrazë të tij, se “I gjithë arti është erotik”, në veprën që la, dëshifrojmë huazimin e marrëdhënieve mashkull-femër nga gjuha simbolike e ëndrrave. Një terren parafrojdian shtresohej prej humusit së tij kumtues. Në tablo, një hapësirë e zbrazët e ndjek si një domosdo për ta mbushur me ngjyrën që ai i jep ofsheve. Shpesh ky bosh i ngjan një jehone të frikshme, e mbushur me makth dhe panik. Sepse ai jeton tokësoren e konsumimit të këtij akti të hyjshëm. Jeton krisjen dhe thyerjen. Sprovon, ndalet dhe riniste sërish më me zjarr. Femra që ka marrë në dorë frerët e zotërimit të mashkullit e ngjeth piktorin dhe ai e dëshmon hera-herë.
Sfida e tij erotike është një përleshje me kohën dhe vetveten si vullnesë çliruese. Forca gllabëruese e femrës në pikturën e Klimt, e ka të përcaktuar qartë pozitat e saj, atë të dominimit, dhe e nis ta bëjë këtë duke sfiduar që nga tabloja. Klimt është i paparashikueshëm, te “Judith ose Salome” ai e gozhdon publikun para një “orgazme vrasëse” në praninë e një joshje fatale, në vend të portretit të një gruaje të virtytshme. Te “Frizën Beethoven”, një shpërthim estetik i jashtëzakonshëm i Klimt, parajsa është një nga motivet më të rëndësishme që shpërfaqet nën dominimin e një të arte diellore. Për të kulmuar te “The Kiss”, e cila është nga emblemat e Gustav Klimt. Një dashuri në ekstazë, të cilës i hidhet mbi lakuriqsi të epshme një mantel i florinjtë, stolisur me një gjuhë simbolike, thellësisht erotike. Thua se ka rrëmuar të gjitha kulturat dhe ka nxjerr së andejmi mëtimet abstrakte të simbolizmit që kumtojnë pasionin e zanafillës, elementin bazë të krijimit, seksin. Trupat i përthyen në densitetin e përqafimit. I mbërthen me gishtërinjë të stërgjatë e trupa që i zgjat joshja. Burri në ngulmin për të dominuar, e ka vënë parfundi objektin e joshjes së tij të epërme. Femra është përthyer në gjunjë, duke ngasur afrinë dhe gadishmërinë për tu dhënë. Shkrehja e saj lexohet në portretin që është fikur në zjarrin e brendisë ku ajo po tretet. Në ngulme që nuk e ndalën, Gustav Klimtin, dallon prej tjetërkujt, teksa bashkon disa figura, të cilat i trajton po aq shkujdesshëm në telajon e bollshme sa dhe simbolet. Ai i vendos personazhet në hapsira që zbraztësinë e lëmojnë me një ngulm të rrafshët si jehonë e errët dhe boshe.
Një ngasje që të përfshihet stuhishëm në një gjëndje, gjithnjë të mbarsura me pasioni dhe pjesëmarrje të vetvetishme në atë shtjellë çuçuritëse ndjenjash dhe afshesh, nënshtrimi dhe dominimi seksual. Ky është sinopsi i gjithë çfarë mbërtheu në sëmbim krijues, Gustav Klimt. Ai është në të gjithmonshmen e pranisë artistike, vetëm brenda kësaj vorbulle, këtij shugurimi të epërm, të domosdosë së njeriut për të guxuar dhe për të dëshmuar, se në jetën e tij, seksi dhe femrat, janë të rëndësishme. Arti dhe familja gjithashtu, ishin dhe mbeten deri në fund për mjeshtrin e madh, një domethënie botkuptimi dhe shëmbëllimi sublim. Marrëdhëniet poligame, 14 fëmijet me bashkëshorten, një yshtje kjo në shumë prej kryeveprave që la pas, janë dëshmitar të asaj që përcaktojnë veçorinë dalluese të këtij kolosi të brendisë së emëtuar në pikturë.
Në galerinë e pamatë të piktorit, është e kudogjendur ajo që do ta bënte këtë penel, një admirim i gjithmonshëm, një kurth ku shkrehet çdo andje, joshja. Koloriti i zgjedhur, teknika e përdorur, përmasat dhe kumti i ligjërimit, ofrojnë bashkë me personazhin femër, universin e koduar të marrëdhënieve. Fillimisht të vet Klimt, e në vijimsi të femrës më realitetin seksual, me filozofinë e funksionimit të marrëdhënieve me meshkujt. Ai përgjon brenda vetes, si të mjaftueshme rrëmetin e përvojave, duke i vendosur ato kudo, si subjekt, ngjyrë, linjë, dritëhije a sfond.
Vetvetja i duket e mjaftueshme, dhe ashtu e lexojmë në punët e tij, në marrëdhënie me femrat, pasionin, seksualitetin, epshin dhe ndjesinë e dominimit prej këtij dimesionin ekzistencial. Klimt, me gjasë, s’kishte shumë më shumë se të tjerët për të thënë për seksin, për marrëdhëniet me femrat, për magjinë që kumton pasioni i shkulmeve uturitëse të gjakut dhe kurmit. Ai “guxoi” që tabutë ti kthente në shprehje estetike, në marrëdhënie artistike, një dimesion të ri komunikimi për botkuptimin e atëhershëm e të mëpasshëm. Dalldia seksuale duket se pasi ka mbushur deri në buzë pasionet babëzitëse të tij, pjesa që derdhët është jo më pak zjarrvënëse, ndjellëse, ngasëse, përjetuese, se e gjithë ajo masë që mbush e çmbush papushim atë. Duke e mëtuar kohës gjënë që kishte më të shtrenjtë, dhe duke e bërë këtë si kurrkush tjetër derimtash, jo vetëm guxoi dhe e pësoi, por ngulmoi dhe mbërriti. Po, përnjimend mbërriti në atë pjedestal që as ai vetë nuk e bluante në hamendjen e qasjeve për lavdi, që kaq të qëllimshme mbarteshin asokohe.
Femra një tipar joshës u përfshi në subjekt dhe impresion, mesazh dhe dekodim, në sfond e në kënd, në ngjyrë e në formë. Ai vetëm sa konstatoi atë qe ishim, jemi dhe do të mbetemi të njëmendtë. Femrë, dhe gjithçka që ajo është e destinuar të ofrojë e transformoi në një nocione soditëse. E gjitha kjo, që magjia të mos mbete një trill, një vegim, por një realitet.
Ajo është aty para nesh e gatshme të ofrohet dhe sejcili ndër ne të jepet. Në pikturën e Klimt, veshjet nuk mbulojnë, ato përdoren qëllimisht për të zbuluar, për të dramatizuar situatën, për të kallur misterin e joshjes. Dhe këtë e bën duke e ndërfutur lakuriqsinë nën poren e delikate të qëmtesave simboliste. Kulturave të ndryshme, Klimt u merr elementet, si bima tokës, për t’i derdhur jo dhe aq shkujdesur mbi tablo si stoli, si ojna, si ornamente. Stolitë që i nderen përqark atij kurmi, janë pjesë nga armatura e kahershme e mashkullit të destinuar, e partnerit, të cilit nuk i mjafton vetëm prania. Etja prehistorike, që e djeg përbrenda, që e ysht ngutaz, kërkon gjuhë të shprehet, simbolikë të komunikojë, të dëshmojë tash, atë që u tha dhe mbase nuk e dëgjuan prej Egjiptit deri në Bizant. Tash kur mbetemi soditës, muzat e Klimtit i kanë hequr bashkë me petkat dhe mëdyshjet, dhe po presin. Këtë pritje e lexon sekush në sytë që shohin përmbytaz. Mrekullia grua është e aty, e gatshme për t’iu dhënë çdo soditjeje.
Ndërsa kureshtia dhe ama e adhurimit shkulmon prej dritës dhe zbraztësisë, abstraksionit dhe formave të tendosura në simbolizëm, ndjehet një frymëmarrje që shtërzen, një gulç që copëzohet e merr formë të avullt që rrethon subjektin. Kjo duket se ka lidhje me një ankth të brendshëm të artistit. Frika nga rreziku i tërheqjes seksuale, nga ana shkatërrimtare e një femre dhe mbi të gjitha, vuajtjen në sensin frojdian. Gjithëpoaq, Klimt s’ndalet. Gjithnjë e bukura ka diçka tjetërqysh pa thënë, epshi të tjera shkulme premton, yje pafund që i ndrijnë vagullt, në natën që i varet mbi, si një mantel.
Kush ishte themeluesi i shkëputjes vjeneze
Gustav Klimt lindi më 14 korrik të vitit 1862 në Baumgarten, në rrethinat e Vjenës. I ati, emigrant nga Bohemia, dështoi në zanatin prej argjendari dhe fëmijët e tij u rritën në varfëri të skajshme. Familja e Klimt, ashtu si shumë të tjera në Vjenën e viteve 1860, ishte në gjendje shumë të keqe financiare. Ata jetonin në shtëpi të vogla, të errëta, duke ndryshuar shpesh adresë, gjithnjë në kërkim të një strehe të lirë. Kur ishte vetëm 14 vjeç, Gustav la shkollën, por arriti më pas të regjistrohej në një kolegj lokal për art dhe punime artizanale. Në kolegjin “Bÿrgerschule”, aftësitë e tij artistike ranë menjëherë në sy. Aplikoi dhe siguroi një vend në “Kunstgewerbeschule”, Shkollën e Artit dhe Punimeve Artizanale në Vjenë, një prej dy shkollave publike në kryeqytet. Ai ishte aq i talentuar saqë fitonte duke hyrë në komisionet e pikturave në shkollë. Krijoi një shoqëri me vëllezërit Ernst dhe me një student tjetër, Franz Matsch. Deri në vitin 1890 kompania “Klimt-Matsch & Co.” fitoi shumë me anë të komisioneve për ndërtesat e reja që ngriheshin. Deri në fund të qëndrimit në “Kunstgewerbeschule”, Klimt së bashku me ortakët e tij themeloi edhe një shoqëri artistësh, “Kÿnstlercompanie”. Kur u largua nga shkolla në vitin 1883, Klimt dhe Matsch nisën të punonin me kohë të plotë për të piktuaruar me porosi. Klimt dëshironte të konsiderohej si një piktor i dekoracioneve arkitekturore, një reputacion që vihej në dukej nga natyra e komisioneve të hershme në karrierën e tij, ku përfshihen punimet në kisha, muzeume dhe teatër. Disa seri pikturash si “Alegoritë” dhe “Emblemat” u prodhuan me kërkesën e një pronari. Pas këtij suksesi iu kërkua një tjetër seri që u realizua në vitet 1896- 1900, ku përfshihet edhe piktura e Klimt “Tragjedia”. Në këtë pikturë, dolën në pah elementë që do ta karakterizonin artistin në veprat e mëvonshme: zona të përqëndruara në detaje, ngjyrat e arta, forma e femrës, simbolizmi klasik dhe hapësira abstrakte.
Në vitin 1897, ai ishte figura kryesore në themelet e shkëputjes vjenez, dhe pas pak vitesh ai kishte bërë përfaqësuesi më i mirë i stil modern. Në vitet e mëvonshme, ai tregoi një vlerësim të avant-gardës, tendencave të Ekspresionizmi. Talenti i jashtëzakonshëm i siguroi suksesin e punës që përmbante materiale të ndryshme shprehëse në një përbërje, duke kujtuar traditat gotike dhe bizantine, ndërsa gjithashtu duke parashikuar artin multimedial të shekullit të 20-të.
Synimi drejt kreut ia mbushën rrugën me gropa të thella dhe vramëndje të mëdha. Mitin e tij në embrion e sulmojnë skandalet periodike, si në rastin e pikturave të tij në Universitet, i cili më në fund duhej ti hiqte. Edhe pse Perandori Franz Josef I, e kishte nderuar Gustav Klimt me “Urdhërin e Artë e Meritës”. Klimt vendos të rebelohet, të dëshmojë vetveten: “Mjaft prej censurës … Unë dua të largohem … unë refuzoj çdo formë të përkrahjes nga shteti, unë do të bëj pa të…” /albertvataj/ KultPlus.com
Prokurorja e Shkodrës, Elsa Gjeli, reagoi të premten me një kërkesë drejtuar Këshillit të Lartë të Prokurorisë kundër deklaratave të kryeministrit që i cilësoi si “fyerje dhe diskreditim të figurës së magjistratit”. Në kërkesë, Gjeli tha se kryeministri e kishte ekspozuar “ndaj një linçimi të pashembullt mediatik dhe duke minuar çdo kuptim të drejtësisë si […]
Login
