❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

“Dezeen”: “Davide Macullo Architects” pĂ«rfundon spitalin veterinar pĂ«r macet dhe qentĂ« nĂ« TiranĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 13 korrik /ATSH/- Muret skulpturore prej betoni tĂ« lakuar pĂ«rqafojnĂ« njĂ« sĂ«rĂ« tarracash tĂ« mbjella pĂ«r macet dhe qentĂ« nĂ« kĂ«tĂ« spital veterinar nĂ« ShqipĂ«ri, tĂ« projektuar nga kompania zvicerane “Davide Macullo Architects”, sipas njĂ« artikulli tĂ« botuar nĂ« britaniken “Dezeen”.

E vendosur në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, ndërtesa prej 2,243 metrash katrorë përmban një klinikë veterinare dhe një hotel për kafshë shtëpiake në tre katet e saj.

Sipas “Davide Macullo Architects”, muret e lakuara prej betoni tĂ« klinikĂ«s dhe tarracat e jashtme do tĂ« kontribuojnĂ« nĂ« mirĂ«qenien psikologjike tĂ« kafshĂ«ve shtĂ«piake qĂ« trajtohen, duke ndihmuar nĂ« eliminimin e frikĂ«s nga mbyllja.

“HapĂ«sira e bollshme jashtĂ« spitalit bie nĂ« kontrast me logjikĂ«n e strukturuar tĂ« planit, duke krijuar njĂ« ndjenjĂ« mrekullie dhe harmonie”, tha kompania.

Ashtu si nĂ« kujdesin shĂ«ndetĂ«sor njerĂ«zor, psikologjia hapĂ«sinore luan njĂ« rol kritik – format fluide eliminojnĂ« çdo frikĂ« nga mbyllja, duke krijuar njĂ« mjedis tĂ« hapur dhe çlirues.

PĂ«rveçse i japin ndĂ«rtesĂ«s atĂ« qĂ« kompania e quan njĂ« pamje “fluide, skulpturale”, muret e ekspozuara tĂ« betonit u transportuan nĂ« ambientet e brendshme, ku ato formojnĂ« njĂ« hyrje dhe zonĂ« pritjeje me xham.

Në pjesën e prapme të ndërtesës, dhomat e trajtimit dhe zyrat e klinikës zënë një zonë drejtkëndëshi, në formë L-je, në katin e parë.

Sipër, këto dhoma perimetrike kanë mure paksa të përkulur, të krijuara aty ku format e lakuara të betonit nderpresin planin e këndeve të drejta.

“Ajo qĂ« fillon si gjeometri e thjeshtĂ« statike – e rrĂ«njosur nĂ« psikologjinĂ« hapĂ«sinore dhe parimet antropologjike – shpaloset nĂ« njĂ« rrjet dinamik kthesash qĂ« e shndĂ«rrojnĂ« kĂ«tĂ« hapĂ«sirĂ« nĂ« njĂ« vend tĂ« vĂ«rtetĂ«, plot lĂ«vizje dhe jetĂ«â€, tha kompania.

“Kontrasti midis formave tĂ« buta, organike dhe forcĂ«s sĂ« papĂ«rpunuar tĂ« betonit i shton intensitetin estetik”, tha “Davide Macullo Architects”.

Në katet e sipërme, zonat publike si korridoret dhe një mensë në katin e dytë kanë qasje në tarracat e ngritura të klinikës, të cilat janë të hijezuara nga muret skulpturore dhe kanë vazo betoni.

“Davide Macullo Architects” kishin pĂ«r qĂ«llim qĂ« kĂ«to tarraca tĂ« vepronin si hapĂ«sira terapeutike si pĂ«r pacientĂ«t kafshĂ« shtĂ«piake tĂ« klinikĂ«s ashtu edhe pĂ«r pronarĂ«t e tyre, duke krijuar zona gjysmĂ« tĂ« izoluara larg klinikĂ«s kryesore.

“Tarracat dhe kopshtet nuk janĂ« thjesht dekorative, ato shĂ«rbejnĂ« si hapĂ«sira terapeutike pĂ«r ‘pacientĂ«t’, duke u ofruar atyre dritĂ«, ajĂ«r dhe njĂ« lidhje me natyrĂ«n”, shtoi kompania.

Organizimi i hapësirave për macet dhe qentë ndjek të njëjtat parime si ato për njerëzit, rehati, veçim kur është e nevojshme dhe një qasje e menduar mirë ndaj bashkëjetesës.//a.i/

 

The post “Dezeen”: “Davide Macullo Architects” pĂ«rfundon spitalin veterinar pĂ«r macet dhe qentĂ« nĂ« TiranĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

SHKENCË – Nga erdhi uji i TokĂ«s?

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 13 korrik /ATSH/- Ekziston njĂ« enigmĂ« qĂ« i ka magjepsur tĂ« gjithĂ« shkencĂ«tarĂ«t: kur Toka u formua 4,5 miliardĂ« vjet mĂ« parĂ«, planeti ynĂ« nĂ« thelb ishte njĂ« top shkĂ«mbi i shkrirĂ«, sipas BBC.

Uji qĂ« mund tĂ« ketĂ« qenĂ« i pranishĂ«m gjatĂ« formimit tĂ« planetit – me siguri do tĂ« ishte zhdukur menjĂ«herĂ«. MegjithatĂ«, sot, uji mbulon rreth 70% tĂ« sipĂ«rfaqes sĂ« TokĂ«s.

Pra, nga erdhi i gjithë ky ujë? Dhe akoma më intriguese, kur mbërriti në Tokë?

NjĂ« ekip kĂ«rkimor nga Universiteti i Emirateve tĂ« Bashkuara Arabe ka publikuar sĂ« fundmi njĂ« studim tĂ« ri nĂ« “Nature Astronomy”, njĂ« nga revistat kryesore ndĂ«rkombĂ«tare nĂ« astronomi.

Studimi paraqet prova të reja që sugjerojnë se uji ekzistonte në univers para se të formoheshin blloqet ndërtuese të galaktikës sonë, gjë që sfidon dhe ripërcakton kuptimin shkencor të formimit të ujit dhe potencialin për jetë në universin e hershëm.

Dr. Muhammad Abdul Latif, Profesor i Asociuar në Departamentin e Fizikës në Universitetin e Emirateve të Bashkuara Arabe dhe autor kryesor i studimit, shpjegoi se hulumtimi hedh dritë mbi rolin e supernovave të para në formimin e ujit.

“Grumbullime tĂ« dendura tĂ« pasura me ujĂ« mund tĂ« kenĂ« formuar disqe proto-planetare, duke çuar potencialisht nĂ« krijimin e planetĂ«ve tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m nĂ« agimin e universit dhe mundĂ«sinĂ« e ekzistencĂ«s sĂ« jetĂ«s shumĂ« mĂ« herĂ«t sesa mendohej mĂ« parĂ«â€, tha ai.

Studimi ka tërhequr vëmendje të konsiderueshme globale.

Toka e hershme nuk ishte njĂ« vend miqĂ«sor me ujin – njĂ« peizazh i shkĂ«mbinjve tĂ« shkrirĂ«, shpĂ«rthimeve vullkanike dhe bombardimeve tĂ« vazhdueshme nga kometat dhe asteroidet, me nivele tĂ« larta tĂ« rrezatimit diellor.  KĂ«to kushte do ta kishin avulluar ujin.

Gjithashtu, Prof. Richard Greenwood nga “Open University”, tha se bĂ«rthama prej hekuri e shkrirĂ« e TokĂ«s do tĂ« kishte qenĂ« njĂ« top ndryshku nĂ«se do tĂ« kishte pasur ujĂ« nĂ« pĂ«rzierjen proto-tokĂ«.

Pra, nëse uji nuk ka qenë gjithmonë këtu, nga ka ardhur?

NĂ« Muzeun e HistorisĂ« Natyrore nĂ« LondĂ«r, Prof. Sara Russell ka krahasuar “gjurmĂ«n e gishtĂ«rinjve” izotopike tĂ« ujit tĂ« TokĂ«s me ujin e gjetur nĂ« asteroidin Bennu – tĂ« kapur dhe tĂ« sjellĂ« nga misioni i fundit i NASA-s “Osiris Rex”.  //a.i/

The post SHKENCË – Nga erdhi uji i TokĂ«s? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

“CBS News”: Trump shqyrton autorizimin e fondeve tĂ« reja pĂ«r UkrainĂ«n

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

UASHINGTON, 13 korrik /ATSH/-  Presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump, po shqyrton autorizimin e fondeve tĂ« reja pĂ«r UkrainĂ«n pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« qĂ« nga marrja e detyrĂ«s nĂ« janar, raportoi “CBS News”, duke cituar burime diplomatike.

KĂ«tĂ« javĂ«, Trump la tĂ« kuptohej se donte t’i dĂ«rgonte UkrainĂ«s armĂ« shtesĂ« mbrojtĂ«se.

Disa ditë më parë, administrata e tij pezulloi disa dërgesa armësh, një veprim që një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë tha se ishte pjesë e një shqyrtimi më të gjerë global të transferimeve të armëve.

“Nuk Ă«shtĂ« e qartĂ« se ku mund t’i sigurojĂ« Trump fondet e reja, por zyrtarĂ«t amerikanĂ« thanĂ« se presidentit i kishin mbetur 3,85 miliardĂ« dollarĂ« nga ish-presidenca e Biden, tĂ« cilat mund tĂ« pĂ«rdoren pĂ«r tĂ« dĂ«rguar pajisje ushtarake amerikane nĂ« UkrainĂ«.

Ish-zyrtarĂ« i thanĂ« gjithashtu “CBS News” se presidenti kishte autoritetin pĂ«r tĂ« sekuestruar afĂ«rsisht 5 miliardĂ« dollarĂ« nga asetet ruse jashtĂ« vendit dhe pĂ«r t’i dĂ«rguar fondet nĂ« UkrainĂ«.

Megjithatë, as Trump dhe as ish-presidenti Joe Biden nuk e kanë ushtruar ndonjëherë këtë pushtet. //a.i/

The post “CBS News”: Trump shqyrton autorizimin e fondeve tĂ« reja pĂ«r UkrainĂ«n appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

BRUKSEL – BE vonon tarifat pĂ«r mallrat amerikane pavarĂ«sisht taksĂ«s prej 30% tĂ« njoftuar nga Trump

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

BRUKSEL, 13 korrik /ATSH-DPA/- Bashkimi Evropian do të zgjasë pezullimin e tarifave për mallrat e importuara nga SHBA-ja deri në fillim të gushtit, pavarësisht vendimit të Uashingtonit për të vendosur një taksë prej 30% ndaj importeve nga blloku, tha sot shefja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

“Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s na kanĂ« dĂ«rguar njĂ« letĂ«r me masa qĂ« do tĂ« hyjnĂ« nĂ« fuqi nĂ«se nuk ka njĂ« zgjidhje tĂ« negociuar”, tha ajo.

“Prandaj, ne gjithashtu do ta zgjasim pezullimin e kundĂ«rmasave tona deri nĂ« fillim tĂ« gushtit”, shtoi Von der Leyen.

Vendimi i bllokut erdhi pas njoftimit dje të presidentit të SHBA-së, Donald Trump për vendosjen e tarifave prej 30% për importet nga Bashkimi Evropian duke filluar nga 1 gushti, pavarësisht negociatave të vazhdueshme për të shmangur një luftë tregtare.

NĂ« njĂ« letĂ«r dĂ«rguar Von der Leyen dhe tĂ« postuar nĂ« platformĂ«n e tij “Truth Social”, ai u ankua pĂ«r deficitin tregtar “afatgjatĂ«, tĂ« madh dhe tĂ« vazhdueshĂ«m” qĂ« SHBA-ja ka me BE-nĂ«, duke akuzuar bllokun prej 27 vendesh pĂ«r politika dhe barriera tregtare tĂ« padrejta.

Trump tha se administrata e tij do të hiqte normën e lartë të tarifave nëse Bashkimi Evropian, ose vendet brenda BE-së, vendosnin të ndërtonin ose prodhonin brenda SHBA-së.

Von der Leyen theksoi sot se BE-ja nuk do tĂ« qĂ«ndronte duarkryq dhe tĂ« vĂ«zhgonte, duke thĂ«nĂ« se komisioni i saj do tĂ« vazhdonte tĂ« pĂ«rgatiste kundĂ«rmasa tĂ« mĂ«tejshme nĂ« javĂ«t e ardhshme, kĂ«shtu qĂ« “blloku ishte plotĂ«sisht i pĂ«rgatitur”. //a.i/

 

The post BRUKSEL – BE vonon tarifat pĂ«r mallrat amerikane pavarĂ«sisht taksĂ«s prej 30% tĂ« njoftuar nga Trump appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

KOMENT – Interesi i Trump pĂ«r sanksionet ndaj RusisĂ« rrit shpresat e aleatĂ«ve tĂ« UkrainĂ«s

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDER, 13 korrik /ATSH/- NjĂ« projektligj dypartiak amerikan – i cili do tĂ« vendoste sanksione tĂ« ashpra ndaj RusisĂ« – nĂ« njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« ushtruar presion mbi MoskĂ«n pĂ«r tĂ« arritur paqen nĂ« UkrainĂ« – pritet tĂ« miratohet kĂ«tĂ« javĂ« nĂ« Kongres, sipas “Reuters”.

Tani, mbĂ«shtetĂ«sit e UkrainĂ«s nĂ« Uashington dhe Kiev, tĂ« cilĂ«t pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ« kanĂ« shpresuar qĂ« presidenti Donald Trump tĂ« mbĂ«shtesĂ« projektligjin – po presin me padurim atĂ« qĂ« presidenti republikan ka thĂ«nĂ« se do tĂ« jetĂ« njĂ« “deklaratĂ« e madhe” mbi RusinĂ«.

Trump, i cili u zotua gjatĂ« fushatĂ«s sĂ« tij zgjedhore se do t’i jepte fund pushtimit rus nĂ« UkrainĂ« – nuk ka dhĂ«nĂ« detaje se çfarĂ« do tĂ« pĂ«rfshijĂ« njoftimi i tij i planifikuar – por javĂ«t e fundit ai Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« gjithnjĂ« e mĂ« i ashpĂ«r publikisht me presidentin rus Vladimir Putin – pĂ«r shkak tĂ« hezitimit tĂ« tij pĂ«r tĂ« pranuar armĂ«pushimin dhe numrit nĂ« rritje tĂ« viktimave civile nga sulmet ruse.

Të martën, Trump miratoi dërgimin e armëve mbrojtëse amerikane në Ukrainë.

Dy ditë më vonë, ai iu afrua më shumë se kurrë miratimit të projektligjit të sanksioneve, megjithëse ende nuk e ka nënshkruar dokumentin e legjislacionit.

John Thune, udhĂ«heqĂ«si i shumicĂ«s nĂ« Senat dhe udhĂ«heqĂ«si i republikanĂ«ve nĂ« Senat qĂ« nga janari i vitit 2025 – u tha gazetarĂ«ve se Senati mund tĂ« votojĂ« pĂ«r projektligjin kĂ«tĂ« muaj.

Mike Johnson, republikani më i lartë në Dhomën e Përfaqësuesve, ka shprehur optimizëm të ngjashëm, ndërsa senatori republikan Lindsey Graham dhe sekretari amerikan i Shtetit Marco Rubio u kanë thënë privatisht diplomatëve evropianë se projektligji do të miratohet menjëherë.

“Senati do tĂ« miratojĂ« sĂ« shpejti projektligjin pĂ«r sanksione tĂ« ashpra – jo vetĂ«m kundĂ«r RusisĂ« – por edhe kundĂ«r vendeve si Kina dhe India qĂ« blejnĂ« produkte energjie nga Rusia –  qĂ« financojnĂ« makinerinĂ« e luftĂ«s sĂ« Putinit”, shkroi Graham nĂ« X tĂ« martĂ«n.

Megjithatë, nuk ishte e qartë nëse Trump kishte hequr dorë nga shtytja për diplomaci me Rusinë. Dhe fuqia e gjerë e vetos mbi sanksionet që Shtëpia e Bardhë po kërkon mund ta bëjë projektligjin më simbolik sesa thelbësor, pranojnë disa mbështetës.

Duke folur me gazetarĂ«t nĂ« Kuala Lumpur tĂ« premten pas takimit tĂ« tij tĂ« dytĂ« personal me ministrin e JashtĂ«m rus Sergei Lavrov, Rubio tha se ishte diskutuar “njĂ« ide e re” qĂ« ai do t’ia pĂ«rcillte Trump pĂ«r konsultime tĂ« mĂ«tejshme.

Por ai gjithashtu përsëriti zhgënjimin e Trump për mungesën e gatishmërisë së Moskës për të qenë më fleksibile dhe tha se amerikanët u kishin thënë rusëve disa javë më parë se një projektligj për sanksione mund të miratohej.

Projektligji, do të vendoste sanksione të gjera kundër individëve të ndryshëm rusë, organeve qeveritare dhe institucioneve financiare.

Ai gjithashtu do të ndëshkonte vendet e tjera që tregtojnë me Moskën, duke vendosur tarifa prej 500% për vendet që blejnë naftë, gaz, uranium dhe eksporte të tjera ruse.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u ka kĂ«rkuar vazhdimisht aleatĂ«ve perĂ«ndimorĂ« tĂ« UkrainĂ«s tĂ« vendosin sanksione mĂ« tĂ« ashpra ndaj MoskĂ«s – pĂ«r tĂ« detyruar Kremlinin tĂ« bjerĂ« dakord pĂ«r njĂ« armĂ«pushim – si njĂ« hap pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s, tani 40 muajshe.

Shtëpia e Bardhë po punon me Kongresin dhe mbështetësit e projektligjit për të siguruar një përmirësim të objektivave të politikës së jashtme të presidentit Trump.

Stafi i kongresit ka punuar për të zgjidhur çështje teknike ditët e fundit, të tilla si mënyra për të parandaluar që çdo sanksion të ndikojë në operacionet e ambasadës amerikane në Moskë.

Dhoma e Përfaqësuesve, e cila do të duhet të votojë për masën, niset për pushimet e gushtit pas dy javësh, që do të thotë se koha e seancës është e kushtueshme.

Disa mbështetës të projektligjit pranojnë se legjislacioni është kryesisht simbolik, duke pasur parasysh se Trump do të kishte autoritet të gjerë për të vënë veton ndaj sanksioneve dhe, në çdo rast, mund të lëshonte thjesht sanksione nga dega ekzekutive nëse dëshiron.

“Presidenti tashmĂ« i ka tĂ« gjitha kĂ«to autoritete”, tha njĂ« anĂ«tar i stafit republikan tĂ« Senatit. //a.i/

The post KOMENT – Interesi i Trump pĂ«r sanksionet ndaj RusisĂ« rrit shpresat e aleatĂ«ve tĂ« UkrainĂ«s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Mosha biologjike e trurit tuaj mund të parashikojë se sa gjatë do të jetoni

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 13 korrik /ATSH/- NjĂ« analizĂ« e re gjaku mund tĂ« zbulojĂ« se sa shpejt po plaken organet tuaja – dhe çfarĂ« do tĂ« thotĂ« kjo pĂ«r shĂ«ndetin tuaj, sipas BBC.

ShkencĂ«tarĂ«t kanĂ« zbuluar njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« matur moshĂ«n biologjike tĂ« trurit – duke rezultuar tĂ« jetĂ« njĂ« nga parashikuesit mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« shĂ«ndetit dhe jetĂ«gjatĂ«sisĂ« nĂ« tĂ« ardhmen.

Në një studim të ri, studiuesit analizuan mostrat e gjakut të marra nga 45 000 të rritur, duke matur nivelet e tyre të më shumë se 3,000 proteinave.

ShumĂ« nga kĂ«to proteina ishin tĂ« lidhura me organe specifike, pĂ«rfshirĂ« trurin, duke i lejuar ata tĂ« vlerĂ«sonin njĂ« ‘moshĂ« biologjike’ pĂ«r secilin sistem organesh.

Kur profili i proteinave tĂ« njĂ« organi ndryshonte ndjeshĂ«m nga mesatarja pĂ«r moshĂ«n kronologjike tĂ« dikujt (numri i ditĂ«lindjeve qĂ« kanĂ« pasur), ai klasifikohej si ‘jashtĂ«zakonisht i moshuar’ ose ‘jashtĂ«zakonisht i ri’.

“Nga tĂ« gjitha organet e matura, truri dallohej si parashikuesi mĂ« i mirĂ« i rezultateve shĂ«ndetĂ«sore”, zbuluan studiuesit.

“Truri Ă«shtĂ« portieri i jetĂ«gjatĂ«sisĂ«â€, tha nĂ« njĂ« deklaratĂ« Prof. Tony Wyss-Coray, autori kryesor i studimit tĂ« ri tĂ« botuar nĂ« “Nature Medicine”.

“NĂ«se keni njĂ« tru tĂ« vjetĂ«r, keni njĂ« probabilitet mĂ« tĂ« lartĂ« vdekshmĂ«rie. NĂ«se keni njĂ« tru tĂ« ri, ndoshta do tĂ« jetoni mĂ« gjatĂ«â€, tha ai.

Pjesëmarrësit me një tru jashtëzakonisht të plakur kishin 12 herë më shumë gjasa të diagnostikoheshin me sëmundjen e Alzheimerit brenda një dekade sesa ata të së njëjtës moshë me një tru biologjikisht të ri.

Një tru i plakur gjithashtu rriti rrezikun e vdekjes nga çdo shkak me 182% gjatë një periudhe 15-vjeçare, ndërsa truri i ri ishte i lidhur me një ulje prej 40% të vdekshmërisë.

“VlerĂ«simi i trurit dhe organeve tĂ« tjera nĂ« aspektin e moshĂ«s sĂ« tyre biologjike mund tĂ« sjellĂ« njĂ« epokĂ« tĂ« re tĂ« mjekĂ«sisĂ« parandaluese”, tha Wyss-Coray.

“Kjo Ă«shtĂ«, idealisht, e ardhmja e mjekĂ«sisĂ«â€, tha ai.

“Sot, shkon te mjeku sepse tĂ« dhemb diçka, dhe ata shikojnĂ« pĂ«r tĂ« parĂ« se çfarĂ« nuk shkon. Ne po pĂ«rpiqemi tĂ« kalojmĂ« nga kujdesi pĂ«r tĂ« sĂ«murĂ«t nĂ« kujdesin shĂ«ndetĂ«sor dhe tĂ« ndĂ«rhyjmĂ« pĂ«rpara se njerĂ«zit tĂ« preken nga sĂ«mundje specifike tĂ« organeve”, shtoi ai.

Ekipi tani po punon pĂ«r tĂ« komercializuar testin, i cili sipas tyre mund tĂ« jetĂ« i disponueshĂ«m nĂ« dy deri nĂ« tre vitet e ardhshme – me shumĂ« mundĂ«si duke filluar me organe kyçe si truri, zemra dhe sistemi imunitar. //a.i/

The post Mosha biologjike e trurit tuaj mund të parashikojë se sa gjatë do të jetoni appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Shkencëtarët zbulojnë se kur u mbajtën për herë të parë macet si kafshë shtëpiake

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 13 korrik /ATSH/- Dy studime tĂ« reja kanĂ« zbuluar tĂ« dhĂ«na – rreth kohĂ«s dhe vendit ku macet u zbutĂ«n pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« – tĂ« cilat na çojnĂ« drejtpĂ«rdrejt ne Egjiptin e lashtĂ«, sipas BBC.

Më herët, studiuesit besonin se zbutja e maceve kishte filluar kur macet e egra nisën të endeshin rreth fshatrave të para bujqësore më shumë se 9,000 vjet më parë.

NdĂ«rsa rezervat e grurit tĂ«rhiqnin brejtĂ«sit, macet e egra tĂ« AfrikĂ«s sĂ« Veriut filluan tĂ« gjuanin parazitĂ«t, duke krijuar njĂ« marrĂ«dhĂ«nie tĂ« dobishme reciproke – qĂ« pĂ«rfundimisht çoi nĂ« zbutjen e tyre. Por ky model tani mbetet nĂ«n shqyrtim.

“Shpesh thuhet se paraardhĂ«si i egĂ«r – i maces shtĂ«piake – macja e egĂ«r e AfrikĂ«s sĂ« Veriut – u zbut gjatĂ« Neolitit”, tha Dr. Sean Doherty, njĂ« shkencĂ«tar arkeologjik nĂ« Universitetin e Exeter dhe autor kryesor i studimit tĂ« parĂ«.

“Studimi ynĂ« e sfidon kĂ«tĂ« teori – duke shqyrtuar provat osteologjike (tĂ« kockave), gjenetike dhe ikonografike nĂ« dispozicion. Ne sugjerojmĂ« se zbutja e maceve filloi nĂ« Egjipt rreth mijĂ«vjeçarit tĂ« dytĂ« deri nĂ« mijĂ«vjeçarin e parĂ« para Krishtit”, shtoi ai.

Ekipi i Doherty pĂ«rdori analiza zooarkeologjike, gjenetikĂ« dhe datim radiokarbon pĂ«r tĂ« rivlerĂ«suar mbetjet e maceve tĂ« lashta nga vendet arkeologjike nĂ« tĂ« gjithĂ« EvropĂ«n dhe AfrikĂ«n e Veriut – qĂ« datojnĂ« nga lashtĂ«sia deri nĂ« kohĂ«t moderne.

Kockat e gjetura në një fshat bujqësor 9,500-vjeçar në Qipro, që dikur mendohej se tregonin zbutje të hershme, u zbulua se ngjanin më shumë me macet e egra.

“Disa gabime nĂ« datim mund tĂ« kenĂ« ndodhur pĂ«r shkak tĂ« faktit se kockat e maceve janĂ« tĂ« vogla dhe mund tĂ« zhvendosen midis shtresave tĂ« tokĂ«s me kalimin e kohĂ«s”, tha Doherty.

“Ne pĂ«rdorĂ«m datimin radiokarbon pĂ«r tĂ« konfirmuar datat e tyre – e cila tregoi se disa mace ishin dukshĂ«m mĂ« tĂ« reja nga sa besohej”, shtoi ai.

E gjithĂ« kjo sugjeron se afati kohor kur macet u zbutĂ«n Ă«shtĂ« nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« mĂ« “i freskĂ«t” nga sa mendohej.

Studiuesit argumentojnë se, ndërsa kontrolli i brejtësve ka të ngjarë të ketë luajtur një rol në zbutjen e maceve, feja mund të ketë qenë më e rëndësishme.

Në Egjipt, macet u bënë të shenjta për perëndeshën Bastet dhe miliona prej tyre u rritën për sakrificë rituale.

“Lidhja midis maceve shtĂ«piake dhe perĂ«ndeshĂ«s egjiptiane Bastet arriti kulmin e saj nĂ« mijĂ«vjeçarin e parĂ« para Krishtit”, tha Doherty.

“NĂ« tempujt kushtuar perĂ«ndeshĂ«s, gjejmĂ« miliona mace tĂ« mumifikuara. Kishte aq shumĂ« saqĂ« nĂ« periudhĂ«n viktoriane, shumĂ« prej tyre u dĂ«rguan sĂ«rish nĂ« Britani tĂ« Madhe pĂ«r t’u bluar dhe pĂ«rdorur pĂ«r pleh”, tha ai.

NĂ« procesin e mbarĂ«shtimit tĂ« miliona maceve pĂ«r vrasje rituale, tiparet qĂ« i bĂ«nin ato mĂ« tĂ« lehta pĂ«r t’u trajtuar u pĂ«rzgjodhĂ«n gradualisht – dhe ja ku lindi “macja shtĂ«piake”.

Një studim i dytë gjenomik, në të cilin Doherty është bashkautor, analizoi 87 gjenome macesh të lashta dhe moderne dhe nuk gjeti prova se macet shtëpiake hynë në Evropë me fermerët neolitikë.

NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, ato mbĂ«rritĂ«n brenda 2,000 viteve tĂ« fundit – me shumĂ« mundĂ«si nga Afrika e Veriut.

“Mendoj se kjo tregon se afĂ«rsia midis njerĂ«zve dhe maceve nuk Ă«shtĂ« rezultat i kohĂ«zgjatjes sĂ« marrĂ«dhĂ«nies midis tyre, si me qenin”, tha Doherty.

Dhe duke pasur parasysh arsyen e zbutjes së tyre të hershme, nuk është çudi që macet ende sillen sikur të jenë perëndi. //a.i/

 

The post Shkencëtarët zbulojnë se kur u mbajtën për herë të parë macet si kafshë shtëpiake appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

BRUKSEL – BE kritikon tarifat prej 30% tĂ« SHBA-sĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

BRUKSEL, 13 korrik /ATSH/- Bashkimi Evropian dhe Meksika kanë shprehur zhgënjim ndaj paralajmërimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump për të vendosur tarifa prej 30% ndaj importeve të tyre duke filluar nga 1 gushti, sipas BBC.

Meksika tha se kjo ishte njĂ« “marrĂ«veshje e padrejtĂ«â€ e Trump dhe kĂ«mbĂ«nguli se sovraniteti i saj ishte i panegociueshĂ«m.

NdĂ«rsa shefja e BE-sĂ«, Ursula von der Leyen, paralajmĂ«roi se do tĂ« ndĂ«rmerrte “kundĂ«rmasa proporcionale” nĂ«se do tĂ« ishte e nevojshme.

Të dy vendet thanë se do të donin të vazhdonin negociatat me SHBA-në.

Trump ka paralajmëruar se do të vendosë taksa edhe më të larta ndaj importeve nëse ndonjëri prej partnerëve tregtarë të SHBA-së vendoste të hakmerrej.

KĂ«tĂ« javĂ« Trump njoftoi gjithashtu tarifa tĂ« reja ndaj mallrave nga Japonia, Koreja e Jugut, Kanadaja dhe Brazili – tĂ« cilat do tĂ« zbatohen duke nisur nga muaji i ardhshĂ«m.

“Kemi vite qĂ« diskutojmĂ« marrĂ«dhĂ«niet tona tregtare me Bashkimin Evropian dhe kemi arritur nĂ« pĂ«rfundimin se duhet tĂ« largohemi nga kĂ«to deficite tregtare afatgjata tĂ« mĂ«dha dhe tĂ« vazhdueshme, tĂ« shkaktuara nga politikat tuaja tarifore dhe jo-tarifore dhe barrierat tregtare”, shkroi Trump nĂ« letrĂ«n qĂ« i dĂ«rgoi tĂ« premten presidentes sĂ« Komisionit Evropian Ursula von der Leyen.

“MarrĂ«dhĂ«nia jonĂ«, pĂ«r fat tĂ« keq, ka qenĂ« larg tĂ« qenit reciproke”, thuhej nĂ« letĂ«r.

Në letrat e tij drejtuar BE-së dhe Meksikës, Trump paralajmëroi se nëse ndonjë partner tregtar do të hakmerrej me detyrime importi kundër SHBA-së, ai do të kundërpërgjigjej duke rritur tarifat me një përqindje të ngjashme mbi 30%.

NĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r “Fox News”, dje nĂ« mbrĂ«mje, presidenti Trump tha se disa vende ishin shumĂ« tĂ« mĂ«rzitura, por ai kĂ«mbĂ«nguli se tarifat nĂ«nkuptonin “qindra miliarda dollarĂ«â€ qĂ« po grumbulloheshin.

BE-ja ka qenë një objektiv i shpeshtë i kritikave të Trump. Më 2 prill, ai propozoi një tarifë prej 20% për mallrat nga blloku, si dhe dhjetëra partnerë të tjerë tregtarë.

Më pas ai kërcënoi se do të rriste taksat e importit të BE-së në 50%, ndërsa bisedimet tregtare ishin bllokuar.

Uashingtoni dhe Brukseli shpresonin të arrinin një marrëveshje para afatit të 9 korrikut, por nuk ka patur njoftime për progres.

“NĂ« vitin 2024, deficiti tregtar i SHBA-sĂ« me bllokun ishte 235,6 miliardĂ« dollarĂ« (202 miliardĂ« euro (174 miliardĂ« paund)”, sipas zyrĂ«s sĂ« pĂ«rfaqĂ«suesit tĂ« tregtisĂ« sĂ« SHBA-sĂ«.

Von der Leyen tha se BE-ja mbetej e gatshme të vazhdonte të punonte drejt një marrëveshjeje deri më 1 gusht.

“Ne do tĂ« ndĂ«rmarrim tĂ« gjitha hapat e nevojshĂ«m pĂ«r tĂ« mbrojtur interesat e BE-sĂ«, duke pĂ«rfshirĂ« miratimin e kundĂ«rmasave proporcionale nĂ«se Ă«shtĂ« e nevojshme”, tha von der Leyen. //a.i/

 

The post BRUKSEL – BE kritikon tarifat prej 30% tĂ« SHBA-sĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

SEUL – Koreja e Veriut rikonfirmon mbĂ«shtetjen pĂ«r luftĂ«n e RusisĂ« nĂ« UkrainĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

SEUL, 13 korrik /ATSH/- UdhĂ«heqĂ«si i KoresĂ« sĂ« Veriut, Kim Jong Un, i tha diplomatit mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« RusisĂ« se vendi i tij ishte gati tĂ« “mbĂ«shteste pa kushte” tĂ« gjitha veprimet e ndĂ«rmarra nga Moska pĂ«r tĂ« zgjidhur konfliktin nĂ« UkrainĂ«, raportoi sot media shtetĂ«rore, ndĂ«rsa tĂ« dy vendet zhvilluan bisedime strategjike tĂ« nivelit tĂ« lartĂ«, sipas “Reuters”.

Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov ndodhet në një vizitë treditore në Korenë e Veriut, e cila ka siguruar trupa dhe armë për luftën e Rusisë.

Koreja e Veriut premtoi më shumë mbështetje ushtarake ndërsa Moska përpiqet të bëjë përparime në konflikt.

Kim u takua me Lavrov nĂ« qytetin bregdetar lindor tĂ« Wonsan, ku ministrat e JashtĂ«m tĂ« tĂ« dy vendeve zhvilluan dialogun e tyre tĂ« dytĂ« strategjik – duke u zotuar pĂ«r bashkĂ«punim tĂ« mĂ«tejshĂ«m – sipas njĂ« traktati partneriteti tĂ« nĂ«nshkruar vitin e kaluar qĂ« pĂ«rfshin mbrojtjeje tĂ« ndĂ«rsjellĂ«.

“Kim Jong Un rikonfirmoi se DPRK (Republika Popullore Demokratike e KoresĂ« sĂ« Veriut) ishte gati tĂ« mbĂ«shteste pa kushte dhe tĂ« inkurajonte tĂ« gjitha masat e ndĂ«rmarra nga udhĂ«heqja ruse nĂ« lidhje me trajtimin e shkakut rrĂ«njĂ«sor tĂ« krizĂ«s ukrainase”, tha KCNA.

Lavrov, më herët zhvilloi bisedime me homologun e tij të Koresë së Veriut Choe Son Hui në Wonsan.

“Ata lĂ«shuan njĂ« deklaratĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t duke premtuar mbĂ«shtetje pĂ«r tĂ« mbrojtur sovranitetin kombĂ«tar dhe integritetin territorial tĂ« njĂ«ri-tjetrit”, tha KCNA.

Marrëdhëniet midis Rusisë dhe Koresë së Veriut janë thelluar në mënyrë dramatike gjatë dy viteve të fundit të luftës në Ukrainë, e cila filloi në shkurt 2022.

Pheniani dislokoi më shumë se 10,000 trupa dhe armë në Rusi për të mbështetur fushatën ushtarake të Moskës.

Qeveria e Kim është zotuar të dërgojë rreth 6,000 inxhinierë dhe ndërtues ushtarakë për të ndihmuar në punën e rindërtimit në rajonin Kursk të Rusisë. //a.i/

The post SEUL – Koreja e Veriut rikonfirmon mbĂ«shtetjen pĂ«r luftĂ«n e RusisĂ« nĂ« UkrainĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

SHBA – DASH shkarkon mbi 1 300 punonjĂ«s, pjesĂ« e planit tĂ« ristrukturimit tĂ« Trump

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

UASHINGTON, 11 korrik /ATSH/- Departamenti Amerikan i Shtetit (DASH) do tĂ« shkarkohen nga detyra mĂ« shumĂ« se 1 300 punonjĂ«s – nĂ« pĂ«rputhje me planin e riorganizimit tĂ« administratĂ«s Trump, i cili sipas kritikĂ«ve mund tĂ« dĂ«mtojĂ« lidershipin global tĂ« AmerikĂ«s dhe pĂ«rpjekjet pĂ«r t’iu kundĂ«rvĂ«nĂ« kĂ«rcĂ«nimeve jashtĂ« vendit, sipas “Washington Post”.

“Departamenti ka filluar tĂ« dĂ«rgojĂ« njoftime pĂ«r pushim nga puna pĂ«r 1 107 nĂ«punĂ«s civilĂ« dhe 246 oficerĂ« tĂ« shĂ«rbimit tĂ« jashtĂ«m me detyra nĂ« SHBA”, sipas njĂ« zyrtari tĂ« lartĂ« tĂ« departamentit, i cili foli nĂ« kushte anonimiteti.

“ZyrtarĂ«t e shĂ«rbimit tĂ« jashtĂ«m tĂ« prekur – do tĂ« vendosen menjĂ«herĂ« nĂ« leje administrative pĂ«r 120 ditĂ« – pas sĂ« cilĂ«s ata do tĂ« humbasin zyrtarisht vendet e tyre tĂ« punĂ«s”, sipas njĂ« njoftimi tĂ« brendshĂ«m.

“Shkurtimet e numrit tĂ« punonjĂ«sve janĂ« pĂ«rshtatur me kujdes duke prekur funksionet jo-thelbĂ«sore, zyrat e dyfishta ose tĂ« tepĂ«rta”, thuhet nĂ« njoftim.

NdĂ«rsa plani i riorganizimit u vlerĂ«sua nga presidenti Donald Trump, sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio dhe aleatĂ«t e tyre republikanĂ« – shkurtimet janĂ« kritikuar ashpĂ«r nga diplomatĂ«t aktualĂ« dhe ish-diplomatĂ« tĂ« cilĂ«t thonĂ« se ato do tĂ« dobĂ«sojnĂ« ndikimin e SHBA-sĂ« dhe aftĂ«sinĂ« pĂ«r t’u pĂ«rballur me kĂ«rcĂ«nimet ekzistuese dhe tĂ« reja jashtĂ« vendit. //a.i/

 

The post SHBA – DASH shkarkon mbi 1 300 punonjĂ«s, pjesĂ« e planit tĂ« ristrukturimit tĂ« Trump appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

MUZIKË – “Oasis” pushton top listat britanike pas ribashkimit

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 11 korrik /ATSH/- Fansat e “Oasis” janĂ« “çmendur” sĂ«rish pas muzikĂ«s sĂ« grupit anglez tĂ« Rock-ut – pas ribashkimit tĂ« tyre, duke e renditur atĂ« nĂ« vendin e parĂ« nĂ« top listĂ«n e albumeve mĂ« tĂ« mira nĂ« BritaninĂ« e Madhe, sipas BBC.

Pasi grupi nisi turneun e tyre tĂ« rikthimit javĂ«n e kaluar, albumi “Time Flies” Ă«shtĂ« rikthyer nĂ« vendin e parĂ«, i ndjekur nga “(What’s the Story) Morning Glory?” i vitit 1995 – i renditur nĂ« vendin e dytĂ«.

Albumi debutues “Definitely Maybe”, i vitit 1994 Ă«shtĂ« nĂ« vendin e katĂ«rt.

“Oasis” kanĂ« pasur tetĂ« albume nĂ« vendin e parĂ« nĂ« total, dhe pĂ«r herĂ« tĂ« fundit kryesuan listĂ«n me “Definitely Maybe” shtatorin e kaluar pasi u njoftua ribashkimi i grupit.

Albumet “Time Flies” dhe “Morning Glory” gjithashtu u rikthyen nĂ« pesĂ« vendet e para nĂ« atĂ« kohĂ«.

Tre nga kĂ«ngĂ«t e tyre kanĂ« hyrĂ« gjithashtu nĂ« listĂ«n e 20 kĂ«ngĂ«ve mĂ« tĂ« mira kĂ«tĂ« javĂ«, tĂ« kryesuara nga “Acquiesce”, nĂ« vendin e 17 – e ndjekur nga “Don’t Look Back in Anger” nĂ« vendin e 18-tĂ« dhe “Live Forever” nĂ« vendin e 19-tĂ«.

Noel dhe Liam Gallagher i dhanë fund mosmarrëveshjeve duke u rikthyer në skenë për herë të parë pas 16 vitesh. //a.i./

The post MUZIKË – “Oasis” pushton top listat britanike pas ribashkimit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

IRAK – MilitantĂ«t kurdĂ« tĂ« PKK-sĂ« djegin armĂ«t nĂ« njĂ« hap historik pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund konfliktit 10-vjeçar me TurqinĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

IRAK, 11 korrik /ATSH/- TridhjetĂ« militantĂ« tĂ« PartisĂ« sĂ« PunĂ«torĂ«ve tĂ« Kurdistanit (PKK) dogjĂ«n sot armĂ«t e tyre nĂ« hyrje tĂ« njĂ« shpelle nĂ« Irakun verior, duke shĂ«nuar njĂ« hap simbolik, por domethĂ«nĂ«s drejt pĂ«rfundimit tĂ« njĂ« kryengritjeje 10-vjeçare kundĂ«r TurqisĂ«, sipas “Reuters”.

PKK-ja, e bllokuar nĂ« konflikt me shtetin turk dhe e jashtĂ«ligjshme qĂ« nga viti 1984, vendosi nĂ« maj tĂ« shpĂ«rbĂ«hej, tĂ« çarmatosej dhe t’i jepte fund luftĂ«s sĂ« saj separatiste – pas njĂ« thirrjeje publike nga udhĂ«heqĂ«si i saj i burgosur, Abdullah Oxhallan.

Pas njĂ« sĂ«rĂ« pĂ«rpjekjesh tĂ« dĂ«shtuara pĂ«r paqe, iniciativa e re mund t’i hapĂ« rrugĂ«n AnkarasĂ« pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund njĂ« kryengritjeje qĂ« ka vrarĂ« mbi 40 000 njerĂ«z, ka rĂ«nduar ekonominĂ« dhe ka shkaktuar pĂ«rçarje tĂ« thella sociale dhe politike nĂ« Turqi dhe nĂ« rajonin e gjerĂ«.

Presidenti turk, Tayyip Erdogan tha se shpresonte që shpërbërja e PKK-së do të forconte sigurinë turke dhe stabilitetin rajonal. //a.i/

 

The post IRAK – MilitantĂ«t kurdĂ« tĂ« PKK-sĂ« djegin armĂ«t nĂ« njĂ« hap historik pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund konfliktit 10-vjeçar me TurqinĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

NJU JORK – OKB: TĂ« paktĂ«n 798 tĂ« vrarĂ« pranĂ« qendrave tĂ« ndihmĂ«s nĂ« GazĂ«

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

NJU JORK, 11 korrik /ATSH/- Zyra e tĂ« drejtave tĂ« njeriut e OKB-sĂ« tha sot se kishte regjistruar tĂ« paktĂ«n 798 tĂ« vrarĂ« brenda gjashtĂ« javĂ«ve tĂ« fundit – nĂ« pikat e ndihmave nĂ« GazĂ« – tĂ« drejtuara nga Fondacioni Humanitar i GazĂ«s (GHF) i mbĂ«shtetur nga SHBA-ja dhe Izraeli, sipas “Reuters”.

GHF pĂ«rdor kompani private amerikane tĂ« sigurisĂ« dhe logjistikĂ«s pĂ«r tĂ« sjellĂ« furnizime nĂ« GazĂ« – duke anashkaluar kryesisht njĂ« sistem tĂ« udhĂ«hequr nga OKB-ja – qĂ« Izraeli pretendon se i ka lejuar militantĂ«t e udhĂ«hequr nga Hamasi – tĂ« plaçkitin dĂ«rgesat e ndihmave tĂ« destinuara pĂ«r civilĂ«t. Hamasi i ka mohuar akuzat.

Pas vdekjes sĂ« qindra civilĂ«ve palestinezĂ« qĂ« pĂ«rpiqeshin tĂ« arrinin nĂ« qendrat e ndihmĂ«s sĂ« GHF-sĂ« – nĂ« zonat ku veprojnĂ« forcat izraelite – Kombet e Bashkuara e kanĂ« quajtur ofrimin e ndihmĂ«s “nĂ« thelb tĂ« pasigurt” dhe incidentet – njĂ« shkelje tĂ« standardeve tĂ« paanshmĂ«risĂ« humanitare. //a.i/

 

The post NJU JORK – OKB: TĂ« paktĂ«n 798 tĂ« vrarĂ« pranĂ« qendrave tĂ« ndihmĂ«s nĂ« GazĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

GAZË – Spitali mĂ« i madh funksional pĂ«rballet me katastrofĂ« ndĂ«rsa Izraeli zgjeron ofensivĂ«n

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

GAZË, 11 korrik /ATSH/- MjekĂ«t kanĂ« paralajmĂ«ruar pĂ«r rrezikun e njĂ« katastrofe tĂ« afĂ«rt nĂ« spitalin mĂ« tĂ« madh funksional tĂ« GazĂ«s – pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« karburantit dhe ofensivĂ«s tokĂ«sore izraelite nĂ« zgjerim nĂ« qytetin jugor, Khan Younis, sipas BBC.

Kompleksi MjekĂ«sor “Nasser” u detyrua tĂ« ndalonte dje shtrimin e pacientĂ«ve, kur dĂ«shmitarĂ«t thanĂ« se trupat dhe tanket izraelite kishin avancuar dhe qĂ«lluar drejt kampeve aty pranĂ« ku strehohen familjet e zhvendosura.

Stafi mjekësor dhe dhjetëra pacientë në kujdes intensiv mbeten brenda spitalit, ku mungesa e karburantit kërcënon të mbyllë shërbimet.

Nuk pati asnjë koment të menjëhershëm nga ushtria izraelite.

Një brigadë e blinduar po vepronte sot në Khan Younis për të çmontuar vendet e infrastrukturës terroriste dhe për të konfiskuar armët. Më herët, Izraeli ka lëshuar urdhra evakuimi për zonat përreth spitalit.

NdĂ«rkohĂ«, stafi mjekĂ«sor brenda spitalit “Nasser” u dĂ«rgoi mesazhe gazetarĂ«ve vendas duke shprehur frikĂ«n e tyre.

“Ne ende po punojmĂ« nĂ« spital. Tanket janĂ« vetĂ«m pak metra larg. Jemi mĂ« afĂ«r vdekjes sesa jetĂ«s. Ajo qĂ« na duhet vĂ«rtet Ă«shtë  – tĂ« ndalojmĂ« makinerinĂ« vrasĂ«se. VetĂ«m njĂ« natĂ«, njĂ« turn, vetĂ«m njĂ« turn, pa marrĂ« dhjetĂ«ra jetĂ« “, thanĂ« ata.

“Jemi tĂ« rraskapitur mendĂ«risht dhe fizikisht. Po punojmĂ« me burime minimale dhe me njĂ« mungesĂ« shumĂ« tĂ« madhe tĂ« pajisjeve dhe materialeve mjekĂ«sore. Por, ne duhet tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« punojmĂ« sepse kĂ«to janĂ« jetĂ« qĂ« duhet t’i shpĂ«tojmĂ«â€, tha stafi. //a.i/

The post GAZË – Spitali mĂ« i madh funksional pĂ«rballet me katastrofĂ« ndĂ«rsa Izraeli zgjeron ofensivĂ«n appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

KOMENT – BE nĂ« pritje tĂ« tarifave tĂ« reja tĂ« Trump pas disa muajsh bisedimesh tĂ« vĂ«shtira

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

BRUKSEL, 11 korrik /ATSH/- Bashkimi Evropian u pĂ«rgatit sot pĂ«r njĂ« letĂ«r tĂ« mundshme nga presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump – ku pĂ«rshkruhen detyrimet e planifikuara pĂ«r partnerin e tij mĂ« tĂ« madh tregtar dhe tĂ« investimeve, pas zgjerimit tĂ« luftĂ«s sĂ« tij tarifore nĂ« ditĂ«t e fundit, sipas “Reuters”.

BE, fillimisht ka shpresuar pĂ«r arritjen e njĂ« marrĂ«veshjeje gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se tregtare, duke pĂ«rfshirĂ« tarifa zero-pĂ«r-zero pĂ«r mallrat industriale, por pas disa muajsh bisedimesh tĂ« vĂ«shtira – ndoshta do tĂ« duhet tĂ« pajtohet me njĂ« marrĂ«veshje tĂ« pĂ«rkohshme duke shpresuar se diçka mĂ« e mirĂ« mund tĂ« negociohet ende.

Blloku me 27 vende është nën presione kontradiktore, ndërsa fuqia gjermane kërkoi një marrëveshje të shpejtë për të mbrojtur industrinë e saj.

Anëtarët e tjerë të BE-së, si Franca thanë se negociatorët e BE-së nuk duhet të dorëzohen dhe të pranojnë një marrëveshje të njëanshme me kushtet e SHBA-së.

Pasi e mbajti pjesën më të madhe të botës në ankth për qëllimet e tij, Trump ka njoftuar tarifa të reja për një numër vendesh, duke përfshirë Japoninë dhe Korenë e Jugut, së bashku me një tarifë prej 50% ndaj bakrit dhe një rritje prej 35% ndaj mallrave kanadeze.

Politika e tij tarifore – qĂ« nga kthimi nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« – ka filluar tĂ« gjenerojĂ« dhjetĂ«ra miliarda dollarĂ« tĂ« ardhura nĂ« muaj pĂ«r qeverinĂ« amerikane – dhe tĂ« dhĂ«nat tĂ« cilat pritet tĂ« publikohen sot nĂ« mbrĂ«mje do tĂ« tregojnĂ« – se tĂ« ardhurat qĂ« nga dita e inaugurimit tĂ« tij nĂ« janar deri nĂ« qershor e kanĂ« kaluar 100 miliardĂ« dollarĂ« – fitimi mĂ« i madh vjetor i arritur ndonjĂ«herĂ« nga tarifat doganore.

“Ne mbetemi tĂ« pĂ«rgatitur pĂ«r tĂ« nĂ«nshkruar njĂ« marrĂ«veshje me SHBA-nĂ«. Le tĂ« shohim se çfarĂ« do tĂ« paraqesin miqtĂ« tanĂ« nĂ« Uashington pas disa orĂ«sh”, tha zĂ«dhĂ«nĂ«si i BE-sĂ« Olof Gill nĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r shtyp.

Një burim me njohuri për negociatat SHBA-BE tha se një marrëveshje ishte afër, por se ishte e vështirë të parashikohej nëse BE-ja mund të merrte ende një letër që njoftonte më shumë tarifa ose kur mund të finalizohej ndonjë marrëveshje.

Aksionet evropiane shënuan sot një rënie, ndërsa investitorët prisnin informacion mbi tarifat ndaj BE-së.

Normat e larta që Trump njoftoi papritur këtë javë për Brazilin dhe më pas për Kanadanë janë emblematike të qasjes së tij të paparashikueshme për zbatimin e taksave. //a.i/

 

The post KOMENT – BE nĂ« pritje tĂ« tarifave tĂ« reja tĂ« Trump pas disa muajsh bisedimesh tĂ« vĂ«shtira appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

UASHINGTON – Trump: SHBA-ja po u shet armĂ« aleatĂ«ve tĂ« NATO-s pĂ«r t’ia dhĂ«nĂ« UkrainĂ«s

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

UASHINGTON, 11 korrik /ATSH/- Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s po u shesin armĂ« aleatĂ«ve tĂ« tyre tĂ« NATO-s nĂ« EvropĂ«, pĂ«r t’ja ofruar UkrainĂ«s – ndĂ«rsa ajo pĂ«rpiqet tĂ« shmangĂ« pĂ«rshkallĂ«zimin e sulmeve ruse me dronĂ« dhe raketa, tha sot presidenti Donald Trump, sipas AP.

“Ne po i dĂ«rgojmĂ« armĂ« NATO-s dhe NATO po paguan pĂ«r kĂ«to armĂ«, 100%”, tha Trump nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r NBC.

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio tha sot se disa nga armĂ«t e prodhuara nĂ« SHBA qĂ« Ukraina po kĂ«rkon – do t’u shiten aleatĂ«ve tĂ« NATO-s nĂ« EvropĂ«. KĂ«to armĂ« mund tĂ« transferohen nĂ« UkrainĂ«â€, tha ai.

“ËshtĂ« shumĂ« mĂ« e shpejtĂ« tĂ« zhvendosĂ«sh diçka, pĂ«r shembull, nga Gjermania nĂ« UkrainĂ« sesa ta porositĂ«sh atĂ« nga njĂ« fabrikĂ« amerikane dhe ta çosh atje”, u tha Rubio gazetarĂ«ve gjatĂ« njĂ« vizite nĂ« Kuala Lumpur, Malajzi.

Ukraina ka nevojĂ« urgjente pĂ«r mĂ« shumĂ« sisteme mbrojtĂ«se ajrore “Patriot” tĂ« prodhuara nĂ« SHBA – pĂ«r tĂ« ndaluar raketat ruse balistike dhe kruz.

Administrata republikane e Trump ka dhĂ«nĂ« sinjale kontradiktore nĂ« lidhje me gatishmĂ«rinĂ« e saj pĂ«r tĂ« ofruar mĂ« shumĂ« ndihmĂ« ushtarake jetĂ«sore pĂ«r UkrainĂ«n – gjatĂ« mĂ« shumĂ« se tre viteve tĂ« luftĂ«s kundĂ«r pushtimit rus.

Pas një pauze në disa dërgesa armësh, Trump tha se do të vazhdonte të dërgonte armë mbrojtëse në Ukrainë. //a.i/

 

The post UASHINGTON – Trump: SHBA-ja po u shet armĂ« aleatĂ«ve tĂ« NATO-s pĂ«r t’ia dhĂ«nĂ« UkrainĂ«s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

SOFJE – Qeveria bullgare i mbijeton votimit tĂ« katĂ«rt tĂ« mosbesimit

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

SOFJE, 11 korrik /ATSH-ANSA/- Qeveria bullgare e kryeministrit Rossen Zhelyazkov, njĂ« anĂ«tar i partisĂ« sĂ« qendrĂ«s sĂ« djathtĂ« GERB, e cila formoi qeverinĂ« e saj mĂ« 16 janar nĂ« koalicion me SocialistĂ«t (BSP) dhe partinĂ« populiste “Ka njĂ« popull si ky” (ITN), miratoi sot me sukses njĂ« mocion tĂ« katĂ«rt mosbesimi nĂ« Parlament tĂ« paraqitur nga opozita nacionaliste.

Partia nacionaliste “Velicie” (“MadhĂ«shtia”), e mbĂ«shtetur nga dy parti tĂ« tjera sovraniste, “Vazrazhdane” (‘Rilindja’) dhe “Mec” (akronimi bullgar pĂ«r ‘Moral, Unitet, Nder’), akuzojnĂ« qeverinĂ« pĂ«r njĂ« dĂ«shtim nĂ« mbrojtjen e mjedisit dhe tĂ« ujit.

Sipas nacionalistëve, qeveria është përgjegjëse për dështimin në menaxhimin e mbeturinave dhe për pamundësinë për të ndaluar një krizë që është shndërruar në një katastrofë mjedisore.

“Politika e qeverisĂ« nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ« pĂ«rbĂ«n njĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r shĂ«ndetin e bullgarĂ«ve dhe pĂ«r natyrĂ«n nĂ« pĂ«rgjithĂ«si. Ky votĂ« mosbesimi justifikohet nga njĂ« shkelje serioze e tĂ« drejtave kushtetuese tĂ« qytetarĂ«ve pĂ«r tĂ« jetuar nĂ« njĂ« mjedis tĂ« shĂ«ndetshĂ«m”, deklaroi nĂ« parlament Krassimira Katincharova, deputete pĂ«r zonĂ«n zgjedhore Velicie.

Sipas saj, arroganca e qeverisë në lidhje me krizën mjedisore, mungesa e kapacitetit të saj menaxhues dhe përpjekja e saj për të fshehur dhe minimizuar problemin kufizohet me kriminalitetin.

Më 3 prill, qeveria e Zhelyazkov i mbijetoi votimit të parë të mosbesimit të thirrur nga nacionalistët pas refuzimit për të ndjekur një politikë të jashtme sovrane, veçanërisht në lidhje me luftën në Ukrainë.

MĂ« 17 prill, vota e dytĂ« e mosbesimit e thirrur nga nacionalistĂ«t dĂ«shtoi gjithashtu, kĂ«tĂ« herĂ« pĂ«r shkak tĂ« “dĂ«shtimit tĂ« qeverisĂ« nĂ« luftĂ«n kundĂ«r korrupsionit nĂ« vend”.

MĂ« 4 korrik, qeveria e Zhelyazkov miratoi njĂ« votĂ« tĂ« tretĂ« mosbesimi pĂ«r shkak tĂ« njĂ« “dĂ«shtimi nĂ« politikĂ«n fiskale tĂ« vendit”. //a.i/

 

 

The post SOFJE – Qeveria bullgare i mbijeton votimit tĂ« katĂ«rt tĂ« mosbesimit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

LONDËR – BM dhe Franca bien dakord tĂ« koordinojnĂ« masat parandaluese bĂ«rthamore nĂ« njĂ« pakt historik

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 10 korrik /ATSH-DPA/- Britania e Madhe dhe Franca kanĂ« rĂ«nĂ« dakord tĂ« koordinojnĂ« masat parandaluese bĂ«rthamore, tha kryeministri britanik Keir Starmer.

Deklarata e Northwood, e nënshkruar nga kryeministri britanik Starmer dhe presidenti francez Emmanuel Macron, parashikon që dy fuqitë sovrane bërthamore të Evropës do të mobilizojnë së bashku mjetet e tyre parandaluese nëse kërcënohen.

Lëvizja franko-britanike është hartuar për të vepruar si një paralajmërim për Rusinë.

Ky vendim vjen ndërsa presidenti i SHBA-së Donald Trump u ka bërë thirrje aleatëve evropianë të rrisin kontributin e tyre në NATO.

Starmer njoftoi një seri sipërmarrjesh të përbashkëta ushtarake që Britania e Madhe dhe Franca do të ndërmerrnin së bashku, ndërsa ai dhe presidenti francez vizituan selinë ushtarake të BM-së, Northwood, në veriperëndim të Londrës.

“Tani, si fuqitĂ« e vetme bĂ«rthamore tĂ« EvropĂ«s dhe si udhĂ«heqĂ«s nĂ« NATO, ne luajmĂ« njĂ« rol jetĂ«sor nĂ« ruajtjen e paqes dhe sigurisĂ« nĂ« kĂ«tĂ« kontinent”, tha Starmer.

“Sot kemi pĂ«rditĂ«suar traktatin historik tĂ« “Lancaster House” pĂ«r tĂ« mbrojtur njerĂ«zit tanĂ« dhe mĂ«nyrĂ«n tonĂ« tĂ« punĂ«s. Ky Ă«shtĂ« njĂ« modernizim i madh”, shtoi ai.

“Ne po rishikojmĂ« forcĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t – pĂ«r ta bĂ«rĂ« atĂ« pesĂ« herĂ« mĂ« tĂ« madhe, me 50 000 trupa tĂ« forta, tĂ« afta tĂ« veprojnĂ« nĂ« çdo fushĂ«â€, tha Starmer.

“Ne nĂ«nshkruam sot DeklaratĂ«n Northwood, duke konfirmuar pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« se po koordinojmĂ« mjetet tona tĂ« pavarura bĂ«rthamore parandaluese”, tha ai.

“Nga sot, kundĂ«rshtarĂ«t tanĂ« duhet tĂ« dinĂ« se çdo kĂ«rcĂ«nim ekstrem ndaj kontinentit do tĂ« shkaktonte njĂ« pĂ«rgjigje nga dy kombet tona”, tha Starmer.

Krahas paktit tĂ« ri bĂ«rthamor dhe forcĂ«s sĂ« pĂ«rbashkĂ«t tĂ« rifreskuar, Franca dhe Britania e Madhe janĂ« zotuar tĂ« rimbushin rezervat e tyre tĂ« raketave “Storm Shadow”.

TĂ« dyja vendet i kanĂ« dhuruar UkrainĂ«s armĂ« me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi – duke i lejuar Kievit tĂ« godasĂ« thellĂ« nĂ« territorin rus.

TĂ« dyja vendet planifikojnĂ« gjithashtu tĂ« punojnĂ« mĂ« ngushtĂ« pĂ«r prodhimin e njĂ« rakete pasardhĂ«se “Storm Shadow”. //a.i/

The post LONDËR – BM dhe Franca bien dakord tĂ« koordinojnĂ« masat parandaluese bĂ«rthamore nĂ« njĂ« pakt historik appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

IZRAEL – Netanyahu: NĂ«se negociatat me Hamasin dĂ«shtojnĂ« brenda 60 ditĂ«ve, do tĂ« pĂ«rdorim forcĂ«n

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

TEL AVIV, 10 korrik /ATSH-ANSA/- Jemi tĂ« vendosur t’i kthejmĂ« tĂ« gjithĂ« pengjet nĂ« shtĂ«pi, tha sot kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.

“NĂ« fillim tĂ« kĂ«tij armĂ«pushimi, ne do tĂ« hyjmĂ« menjĂ«herĂ« nĂ« negociata pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s pĂ«rgjithmonĂ«â€, tha ai.

“Por, pĂ«r tĂ« arritur kĂ«tĂ« qĂ«llim, nevojiten disa kushte minimale si, çarmatimi i Hamasit, demilitarizimi i GazĂ«s dhe shkatĂ«rrimi i kapaciteteve ushtarake tĂ« Hamasit”, shtoi ai.

“NĂ«se kĂ«to arrihen pĂ«rmes diplomacisĂ«, aq mĂ« mirĂ«â€, theksoi Netanyahu.

“Por, nĂ«se kjo nuk ndodh brenda 60 ditĂ«ve nga armĂ«pushimi, ne do ta arrijmĂ« atĂ« me mjete tĂ« tjera, pĂ«rmes pĂ«rdorimit tĂ« forcĂ«s, fuqisĂ« sĂ« ushtrisĂ« sonĂ« heroike”, tha kryeministri izraelit. //a.i/

 

 

 

The post IZRAEL – Netanyahu: NĂ«se negociatat me Hamasin dĂ«shtojnĂ« brenda 60 ditĂ«ve, do tĂ« pĂ«rdorim forcĂ«n appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

BM – Starmer dhe Macron njoftojnĂ« marrĂ«veshjen pĂ«r emigracionin dhe planet pĂ«r UkrainĂ«n

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: atila.kota

LONDËR, 10 korrik /ATSH/- Kryeministri britanik, Keir Starmer dhe presidenti francez, Emmanuel Macron njoftuan sot kontrolle mĂ« tĂ« ashpra pĂ«r emigracionin – duke i dhĂ«nĂ« fund vizitĂ«s shtetĂ«rore me marrĂ«veshje mbi mbrojtjen, bashkĂ«punimin bĂ«rthamor dhe plane pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur UkrainĂ«n nĂ« rast tĂ« njĂ« armĂ«pushimi, sipas “Reuters”.

Starmer po punon pĂ«r tĂ« adresuar nivelet e larta tĂ« emigracionit – duke pĂ«rfshirĂ« azilkĂ«rkuesit qĂ« mbĂ«rrijnĂ« me anije tĂ« vogla pĂ«rtej kanalit tĂ« La Manshit nga Franca.

NĂ« njĂ« konferencĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r shtyp, tĂ« dy udhĂ«heqĂ«sit thanĂ« se kishin rĂ«nĂ« dakord pĂ«r njĂ« skemĂ« kthimi – sipas sĂ« cilĂ«s Britania e Madhe do tĂ« deportonte nĂ« FrancĂ« emigrantĂ« pa dokumente qĂ« mbĂ«rrinin me anije tĂ« vogla, nĂ« kĂ«mbim tĂ« pranimit tĂ« njĂ« numri tĂ« barabartĂ« azilkĂ«rkuesish tĂ« ligjshĂ«m me lidhje familjare britanike.

“Kam kĂ«naqĂ«sinĂ« tĂ« njoftoj sot marrĂ«veshjen tonĂ« mbi njĂ« program pilot kthimi inovativ. PĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«, emigrantĂ«t qĂ« mbĂ«rrijnĂ« me anije tĂ« vogla do tĂ« ndalohen dhe do tĂ« kthehen nĂ« FrancĂ« shumĂ« shpejt”, tha Starmer. //a.i/

 

The post BM – Starmer dhe Macron njoftojnĂ« marrĂ«veshjen pĂ«r emigracionin dhe planet pĂ«r UkrainĂ«n appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

❌