Milcho Manchevski, njĂ« nga regjisorĂ«t mĂ« tĂ« njohur nĂ« Ballkan, fitues i mbi 50 çmimeve ndĂ«rkombĂ«tare, nisi xhirimet e filmit âLeaving Copacabanaâ.
Përmes Tirana Film Institute, në bashkëpunimin e dytë me Banana Film dhe regjisorin Milcho Manchevski nga Maqedonia e Veriut, Shqipëria merr pjesë në këtë produksion si bashkëprodhuese.
Filmi rrëfen historinë e një motre dhe një vëllai me karaktere të ndërlikuara dhe shumëdimensionale, të cilët përballen me sfidat e jetës në një shoqëri thellësisht të ndarë mes privilegjuarve dhe të pambrojturve.
Disa prej aktorĂ«ve protagonistĂ« janĂ« Sara Klimoska, Filip TrajkoviÄ, Petar MirÄevski, Sonja Mihajlova, Dejan LiliÄ.
âLeaving Copacabanaâ Ă«shtĂ« njĂ« bashkĂ«prodhim mes MaqedonisĂ« sĂ« Veriut, BullgarisĂ«, SerbisĂ«, ShqipĂ«risĂ«, ItalisĂ« dhe BritanisĂ« sĂ« Madhe.
Milcho Manchevski Ă«shtĂ« njĂ« emĂ«r i njohur nĂ« fushĂ«n e kinematografisĂ«. Ai ka fituar njĂ« Luan tĂ« ArtĂ« tĂ« Venecias si dhe Ă«shtĂ« i pari regjisor maqedonas qĂ« u bĂ« kandidat pĂ«r çmimet Oscar. Filmi i tij âBefore the rainâ konsiderohet si njĂ« ndĂ«r filmat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« dekadĂ«s.
Manchevski ka patur bashkĂ«punime me Tirana International Film Festival, ku janĂ« shfaqur filma tĂ« tij. NĂ« TIFF-in e para dy vjetĂ«ve, Manchevski solli nĂ« TiranĂ«, filmin e tij premierĂ« âKaymakâ./KultPlus.com
Ti sâdi asgjĂ« miku im pse unĂ« kĂ«ndoj kur ti ma shkel hijen pse kurrĂ« dorĂ« nuk ngrita nĂ« ty KohĂ«t keq tĂ« mĂ«suan Kam parĂ« njerĂ«z duke blerĂ« litar Pas fishkĂ«llimĂ«s sĂ« plumbit duke vrapuar planetit dhe kam pyetur: pĂ«r cilĂ«n kokĂ« ai lak pĂ«r cilin gjak ai hak TinĂ«z vetes tinĂ«z dreqit dola nĂ« kunavikĂ« me gurin e shqetĂ«suar nĂ« behe hijena gjuajta mbi botĂ« nĂ« zjarr vura dorĂ«n pĂ«r ty Ti sâdi asgjĂ« miku im pse pikon vetmi nĂ«n strehĂ« pse sytĂ« mĂ« zmadhohen KohĂ«t keq tĂ« mĂ«suan kur zotat i munda /KultPlus.com
Kryetari i PrishtinĂ«s, PĂ«rparim Rama, ka nderuar artistin e njohur, Armend Rexhepagiqi, me simbolin e kryeqytetit, âHyjneshĂ«n nĂ« Fronâ, si njohje pĂ«r kontributin e tij tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« fushĂ«n e kulturĂ«s muzikore dhe artistike tĂ« KosovĂ«s.
Ky çmim i jepet Rexhepagiqit për angazhimin e tij të pandalshëm dhe ndikimin që ka pasur në skenën muzikore shqiptare, duke i dhënë zë shumë këngëve që janë bërë pjesë e kulturës muzikore të vendit,transmeton KultPlus.
âDashni e VjetĂ«râ â Albumi i Ri dhe Koncerti Promovues nĂ« PrishtinĂ« NĂ« kĂ«tĂ« ngjarje speciale, Rexhepagiqi do tĂ« ngjitet nĂ« skenĂ« kĂ«tĂ« tĂ« shtunĂ« nĂ« Pallatin e RinisĂ« nĂ« PrishtinĂ« pĂ«r tĂ« promovuar albumin e tij tĂ« ri me titullin âDashni e VjetĂ«râ. Ky koncert do tĂ« shĂ«nojĂ« njĂ« moment tĂ« veçantĂ« pĂ«r fansat e tij, ku do tĂ« performojĂ« kĂ«ngĂ« tĂ« njohura si âDashurinĂ« ku e kamâ, âTi nuk mĂ« meritonâ, dhe âShkelâ, por edhe disa kĂ«ngĂ« tĂ« reja nga albumi, si âKutia e zezĂ«â, âBoll mâke dalĂ«â, âDyfish ma pakâ, âSâo dashniâ, âMa ke nâalĂ«â dhe âKrejt PrishtinĂ«n pĂ«r ditĂ«lindjeâ.
Rexhepagiqi është një nga artistët më të dashur të Kosovës, dhe këngët e tij vazhdojnë të mbeten pjesë e pandashme e listave të dëgjimeve të publikut shqiptar. Ai është gjithashtu një autor i njohur tekstesh për shumë këngëtarë shqiptarë, duke i dhënë rëndësi të madhe muzikës dhe kulturës shqiptare në përgjithësi. Armend Rexhepagiqi është një nga emrat ikonikë të skenës muzikore vendore, dhe promovimi i albumit të tij të ri është një moment i veçantë që padyshim do të sjellë shumë emocione dhe kujtime për të gjithë adhuruesit e tij. /KultPlus.com
Lewis Capaldi, këngëtari i njohur skocez, ka folur hapur për betejën e tij me shëndetin mendor dhe ndikimin jetik që kanë pasur medikamentet antipsikotike në jetën e tij. Pas një periudhe të gjatë tërheqjeje nga skena publike, artisti 28-vjeçar po rikthehet fuqishëm, duke filluar nga turneu i tij i suksesshëm në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë, si dhe me koncerte të planifikuara në Australi dhe Zelandën e Re.
Pas njĂ« performance shumĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« Festivalin âGlastonburyâ nĂ« verĂ«n e vitit 2023, ku u duk se po luftonte pĂ«r tĂ« pĂ«rfunduar interpretimin e kĂ«ngĂ«s sĂ« tij hit âSomeone You Loved,â Capaldi u largua nga vĂ«mendja e medias dhe publikut. Ai rrĂ«feu nĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« fundit, se atĂ« moment e kishte pĂ«rjetuar si âmomentin mĂ« tĂ« ulĂ«t nĂ« jetĂ«n e tij,â duke e cilĂ«suar atĂ« si njĂ« rrĂ«nim tĂ« brendshĂ«m qĂ« e shtyu drejt ndryshimeve rrĂ«njĂ«sore.
Megjithatë, kalimi te medikamentet antipsikotike solli një ndryshim thelbësor në jetën e tij, përcjellë KultPlus.
âKa qenĂ« njĂ« ndihmĂ« shumĂ«, shumĂ« e madhe,â tha Capaldi, duke theksuar se ky trajtim i ka ndryshuar jetĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme. PĂ«rveç medikamenteve, ai ka ndjekur terapi dhe ka bĂ«rĂ« ndryshime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« stilin e jetesĂ«s, ka reduktuar konsumin e alkoolit, ka ndryshuar dietĂ«n dhe ka nisur aktivitet fizik.
KĂ«to ndryshime i kanĂ« ulur ndjeshĂ«m nivelet e ankthit dhe stresit, duke i dhĂ«nĂ« mundĂ«sinĂ« tĂ« rifitojĂ« kontrollin mbi jetĂ«n dhe karrierĂ«n e tij. Ai rrĂ«feu se momenti nĂ« âGlastonburyâ ishte njĂ« kthesĂ« e domosdoshme, pasi pĂ«rndryshe, ânuk do tĂ« ishte ndalurâ nga kjo rrugĂ« e vĂ«shtirĂ«.
Rikthimi i Lewis Capaldi në skenë pas këtij periudhe të errët është një dëshmi e fuqisë së trajtimeve të duhura dhe vendimeve të guximshme për shëndetin mendor. Ai vazhdon të jetë një zë i rëndësishëm në hapjen e diskutimeve për mirëqenien psikologjike dhe për rëndësinë e kërkimit të ndihmës në momentet më të vështira./CNN/KultPlus.com
Ish-presidenti i Afrikës së Jugut Nelson Mandela vdiq në moshën 95-vjeçare. Në vijim një profil i njeriut që ndihmoi për ta çliruar Afrikën e Jugut nga dhuna dhe urrejtja.
PĂ«r shumĂ«kĂ«nd, Nelson Mandela ishte njĂ« hero â simbol i guximit, i bindjes dhe i vizionit. Ai cilĂ«sohej shpesh si njeriu i thjeshtĂ«, karizmatik dhe besnik, si njeriu qĂ« kujdesej pĂ«r tĂ« tjerĂ«t.
Nelson Mandela u lind mĂ« 18 korrik, 1918, dhe u rrit nĂ« Transkei â njĂ« ish-territor zezak afrikanojugor. QĂ« nĂ« moshĂ« tĂ« re ai u bĂ« aktiv nĂ« lĂ«vizjen e anti-aparteidit dhe iu bashkua Kongresit KombĂ«tar Afrikan. NĂ« vitin 1940, Mandela u bĂ« kreu i krahut rinor tĂ« kĂ«saj lĂ«vizjeje.
Nelson Mandela ndoqi universitetin dhe fakultetin e drejtësisë dhe me kolegun e tij Oliver Tambo themeluan firmën e parë zezake të avokatisë në Afrikën e Jugut, me zyra në Johanesburg. Ata i jepnin këshilla juridike falas ose me çmim të ulët zezakëve.
Qeveria e ndaloi organizatën në vitin 1960, por ajo vazhdoi të veprojë fshehurazi. Nelson Mandela vazhdimisht i shmangej policisë dhe detyrohej të jetonte larg gruas së tij të dytë, Winnie, e cila më vonë u bë gjithashtu aktive në lëvizjen e anti-aparteidit.
Kur Kongresi KombĂ«tar Afrikan vendosi tĂ« ndĂ«rmerrte veprime tĂ« forta pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund aparteidit, zoti Mandela u bĂ« drejtues i krahut ushtarak tĂ« organizatĂ«s, duke ndĂ«rmarrĂ« njĂ« fushatĂ« sabotimesh kundĂ«r ushtrisĂ« sĂ« AfrikĂ«s sĂ« Jugut dhe objekteve qeveritare.
NĂ« vitin 1962, 44 vjeçari Mandela u arrestua dhe doli nĂ« gjyq pĂ«r aktivitetin kundĂ«r qeverisĂ«. Ai i mbrojti veprimet e tij si pjesĂ« e âluftĂ«s sĂ« popullit afrikan pĂ«r njĂ« shoqĂ«ri tĂ« lirĂ«.â
Dy vjet më vonë ai u dënua me burgim të përjetshëm në ishullin Robben pranë brigjeve të Kejptaunit. Mandela kaloi 18 vjet në këtë burg famëkeq, duke refuzuar një ofertë të qeverisë për lirimin e tij, nëse hiqte dorë nga lufta e armatosur e Kongresit Kombëtar Afrikan. Ai doli nga burgu më 1990, pasi qëndroi gjithsej 27 vjet, kur qeveria e bardhë e presidentit Frederik de Klerk legalizoi të gjitha partitë politike dhe liroi shumicën e të burgosurve politikë.
Në vitin 1991, zoti Mandela u zgjodh kryetar i Kongresit Kombëtar Afrikan, ndërsa më1994, kur Kongresi fitoi zgjedhjet e para shumëracore, ai u bë presidenti i parë zezak i vendit, në moshën 75-vjeçare.
âKurrĂ«, kurrĂ« dhe kurrĂ« mĂ« kjo tokĂ« e bukur nuk do tĂ« pĂ«rjetojĂ« shtypjen e njeriut nga njeriu,â deklaroi Mandela gjatĂ« marrjes sĂ« mandatit.
Herman Cohen ishte NdihmĂ«s Sekretari amerikan i Shtetit pĂ«r AfrikĂ«n nga viti 1989 deri mĂ«1991. Ai thotĂ« se shumica e zezakĂ«ve tĂ« AfrikĂ«s sĂ« Jugut i mbanin sytĂ« te Mandela si njeriu i cili mund tâua bĂ«nte jetĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ«:
âAi kishte njĂ« qasje tĂ« veçantĂ«, karizmatike. Ai u bĂ« simbol nĂ« luftĂ«n kundĂ«r aparteidit dhe ishte e natyrshme qĂ« do tĂ« zgjidhej si presidenti i tyre i parĂ«.â
Presidenti Mandela shpalli se do të qëndronte në këtë post vetëm për një mandat. Zoti Cohen thotë se gjatë pesë viteve si president, zoti Mandela fitoi respekt ndërkombëtar për ripajtimin e vendit:
âMandela iu pĂ«rkushtua kryesisht mobilizimit tĂ« afrikanĂ«ve pĂ«r tĂ« punuar pĂ«r zhvillimin ekonomik. Duke patur njĂ« arsimim tĂ« mirĂ«, ai u bĂ« gjithashtu njĂ« lloj zĂ«dhĂ«nĂ«si nĂ« skenĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare.â
Nelson dhe Winnie Mandela jetuan një kohë së bashku pas lirimit të tij nga burgu, por shpejt marrëdhëniet e tyre u ftohën dhe ata u divorcuan. Në ditëlindjen e tij të 80, zoti Mandela u martua me Graca Machel, e veja e ish-presidentit të Mozambikut, Samora Machel.
Zoti Mandela mori qindra çmime dhe medalje gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tij. NĂ« vitin 1993, ai ndau Ămimin Nobel tĂ« Paqes me ish-armikun e tij tĂ« betuar de Klerk. Ata u nderuan pĂ«r kontributin nĂ« procesin e paqes nĂ« AfrikĂ«n e Jugut.
âJugafrikanĂ«t kanĂ« krijuar njĂ« shoqĂ«ri e cila konfirmon se tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit kanĂ« lindur tĂ« barabartĂ«,â deklaroi Mandela duke marrĂ« çmimin.
Si president, zoti Mandela u kritikua se nuk u përball me krizën e sidës në Afrikën e Jugut. Megjithatë, në vitet e tij të mëvonshme, ai u bë një personalitet publik i luftës kundër sidës.
âSĂ« bashku ne mund ta luftojmĂ« sidĂ«n dhe tĂ« garantojmĂ« njĂ« tĂ« ardhme mĂ« tĂ« sigurt pĂ«r tĂ« gjithĂ«,â tha nĂ« njĂ« rast Mandela.
Dy vjet më vonë, sida shkaktoi vdekjen e njërit prej djemve të tij.
Në vitin 1999, në moshën 85-vjeçare, Nelson Mandela tha se do të tërhiqej nga jeta publike. Megjithatë, ai vazhdoi të luftojë për të drejtat e fëmijëve.
NĂ« njĂ« vend tĂ« rrĂ«nuar nga konflikti racor, Nelson Mandela Ă«shtĂ« parĂ« si njĂ« udhĂ«heqĂ«s i jashtĂ«zakonshĂ«m â si njeriu qĂ« e çliroi AfrikĂ«n e Jugut nga dhuna dhe urrejtja duke e bĂ«rĂ« njĂ« vend me mĂ« shumĂ« paqe dhe mirĂ«kuptim. /KultPlus.com
âSi ta doniâ nga Shakespeare, vjen nĂ« skenĂ«n shqiptare si pjesĂ« e sezonit tĂ« ri tĂ« Teatrit KombĂ«tar. Komedia romantikeâSi ta doniâ(As You Like It), njĂ« nga veprat mĂ« tĂ« dashura tĂ« William Shakespeare, do tĂ« jetĂ« pjesĂ« e sezonit tĂ« ri artistik nĂ« Teatrin KombĂ«tar, nĂ«n regjinĂ« e John Blondell. Kjo vepĂ«r qĂ« feston dashurinĂ«, identitetin dhe lirinĂ«, vjen nĂ« skenĂ« me njĂ« ekip tĂ« zgjedhur aktorĂ«sh.
Në role do të interpretojnë Genti Deçka, Lulzim Zeqja, Laert Vasili, Luli Bitri, Elia Zaharia, Donald Shehu, Dritan Boriçi, Besmir Bitraku, Flaura Kureta, Erjona Kakeli, Florian Agalliu, Ilirda Bejleri dhe Krist Lleshi, përcjellë KultPlus.
Shfaqja ndjek historinĂ« e RosalindĂ«s, e cila detyrohet tĂ« largohet nga oborri pĂ«r shkak tĂ« persekutimit tĂ« xhaxhait tĂ« saj dhe nis njĂ« udhĂ«tim nĂ« Pyllin e Ardenit, sĂ« bashku me kushĂ«rirĂ«n e saj Celia. Aty, ndĂ«rsa kĂ«rkojnĂ« lirinĂ« dhe dashurinĂ«, takojnĂ« plot karaktere unike dhe tĂ« paharrueshme, duke pĂ«rfshirĂ« edhe Jaquesin filozofik dhe melankolik, i cili sjell nĂ« skenĂ« njĂ« nga monologĂ«t mĂ« tĂ« njohur tĂ« Shakespeare-it: âGjithĂ« bota Ă«shtĂ« njĂ« skenĂ«â.
Shkruar rreth vitit 1599 dhe e vendosur pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« skenĂ« nĂ« âWilton Houseâ nĂ« vitin 1603, kjo komedi ka njohur qindra adaptime. NĂ« versionin e saj mĂ« tĂ« fundit, publiku shqiptar do tĂ« ketĂ« mundĂ«sinĂ« ta pĂ«rjetojĂ« kĂ«tĂ« klasik nĂ« njĂ« interpretim tĂ« gjallĂ« dhe plot emocion./KultPlus.com
Ădo fazĂ« e jetĂ«s ka dĂ«shtimet dhe tĂ« bukurat e veta!
Në moshën tridhjetë vjeçare je i ri dhe i pasigurt, dyzet je i fortë dhe shpesh i lodhur, pesëdhjetë je i mençur e ndoshta edhe disi melankolik.
Dhe kur mbĂ«rrin nĂ« pragun e tĂ« tetĂ«dhjetave, me raste tĂ« kap dĂ«shira tâia nisĂ«sh sĂ« gjithĂ«s nga e para.
Lind sërish nëpër kujtime dhe dashurohesh me të ardhmen.
Kjo është vetëm një nga thëniet e Sophia Loren, gruas plot pushtet në kinematografi, një prej aktoreve më të dashura e të njohura në botë.
Në vijim, ju njohim me disa nga shprehjet e saj më të bukura, që janë pjesë e frazeologjisë botërore, duke frymëzuar miliona gra.
âKur shihem nĂ« pasqyrĂ«, bĂ«j tifozllĂ«k pĂ«r veten. Nuk pyes âa jam e mrekullueshme?â apo âa jam e bukur?â Jo! Ka tĂ« bĂ«jĂ« me atĂ« se si ndihem, sa e sigurt dhe e lumtur jam. Ajo ka rĂ«ndĂ«siâ.
Kur ti je nënë, ti vërtetë nuk je vetëm në mendimet e tua. Një nëne i duhet të mendojë dy herë. Një herë për veten dhe një herë për fëmijën e saj.
Veshja e njĂ« femre duhet tĂ« jetĂ« si njĂ« gardh telash me gjemba: qĂ« tâi shĂ«rbejĂ« qĂ«llimit pa e penguar shikimin.
Një grua mund të duket më mirë, nëse ndihet mirë nën lëkurën e saj. Këtu nuk hyjnë as fustani e as tualeti, por mënyra se si shkëlqen.
Ka një burim i pashtershëm rinie: është mendja jote, talenti yt, krijimet që ti sjell në jetën tënde dhe jetët e njerëzve që ti do. Kur ti mëson ta shfrytëzosh këtë burim, ti vërtet e ke mundur moshën.
Duhet ta gëzosh jetën. Gjithmonë të jesh me njerëz që i pëlqen, njerëz me të cilët ke bisedë të këndshme. Ka kaq shumë gjëra pozitive për të cilat të mendosh.
Nëse nuk ke qarë, sytë e tu nuk mund të jenë të bukur.
Gabimet janë pjesë e haraçeve që paguhen për një jetë sa më të plotë.
Duhet të jesh e lindur një sex symbol. Përndryshe nuk bëhesh dot. Nëse ke lindur me këtë cilësi, atëherë do ta kesh edhe kur të jesh 100 vjeçe.
Pas kaq vitesh, unë prapë jam e përfshirë në procesin e vetëzbulimit. Ishte më mirë ta shfrytëzoja jetën dhe të bëja gabime se të bëj një jetë të sigurt.
Seksi Ă«shtĂ« si tĂ« lash fytyrĂ«n â diçka qĂ« do ta bĂ«sh, sepse duhet bĂ«rĂ«. Seksi pa dashuri Ă«shtĂ« absolutisht qesharak. Seksi pason dashurinĂ«, asnjĂ«herĂ« nuk e paraprin.
Shumë njerëz mendojnë se i dëshirojnë gjërat, por ata nuk kanë vërtet forcën, disiplinën. Ata janë të dobët. Unë mendoj se njeriu arrin çfarë do, nëse ai e do vërtet shumë.
KurrĂ« nuk jam pĂ«rpjekur tâi errĂ«soj kujtimet e sĂ« shkuarĂ«s, edhe kur ato janĂ« tejet tĂ« dhimbshme. Gjithçka qĂ« pĂ«rjeton, tĂ« ndihmon qĂ« tĂ« jesh njeriu qĂ« je.
Për të përparuar në profesion, kërkohet shumë besim tek vetja. Prandaj disa njerëz, me talent mediokër, por me shtysa të brendshme të fuqishme, shkojnë shumë më përpara se njerëz me talent të madh.
Nuk gjen kënaqësi në punë, nëse nuk e bën punën që dëshiron. / KultPlus.com
Korriku, ndĂ«r tĂ« tjera, mban nĂ« kujtesĂ« edhe datĂ«n e pĂ«rplasjes mĂ« tĂ« madhe letrare nĂ« ShqipĂ«ri, gjatĂ« pushtetit diktatorial komunist. NĂ« korrik tĂ« vitit 1961, nĂ« njĂ« mbledhje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« TiranĂ«, u pĂ«rplasĂ«n dy kahje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« letĂ«rsinĂ« shqipe: âpoetĂ«t e rinjâ dhe âpoetĂ«t e vjetĂ«râ.
Takimi, qĂ« nĂ« fillim u lajmĂ«rua si diskutim pĂ«r âVendimin e Komitetit Qendror tĂ« PPSH-sĂ« mbi LetĂ«rsinĂ« dhe Artetâ (7 qershor 1961), u kthye nĂ« njĂ« debat tĂ« ashpĂ«r mbi drejtimet qĂ« po merrte poezia shqipe dhe kufirin midis âtraditĂ«sâ dhe ânovatorizmitâ.
Në këtë mbledhje, që nisi me referatin e Ramiz Alisë, theksi binte mbi kritikat ndaj poetëve të rinj, të cilët po eksperimentonin me forma të reja shprehjeje si vargu i lirë, tema ndërkombëtare, figura të reja letrare e stilistike, e largime nga temat klasike të partisë dhe jetës shqiptare.
Diskutimet e para i morën poetët e brezit të vjetër, si Andrea Varfi, Llazar Siliqi dhe Luan Qafëzezi, të cilët folën ashpër kundër prirjeve të reja.
Andrea Varfi tha: âTĂ« jesh artist i realizmit socialist dhe tĂ« ndjekĂ«sh nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« novatorizmin pĂ«r hir tĂ« novatorizmit, Ă«shtĂ« krejt pa kuptim dhe punĂ« e dĂ«shtuar qĂ« nĂ« fillim⊠CilĂ«sia dhe vetĂ«m cilĂ«sia artistike tĂ« bĂ«n novator dhe origjinal dhe aspak akrobacitĂ« dhe majmunizimet e tĂ« huajve. FuturistĂ«t, me shokĂ«, deshĂ«n tĂ« varrosnin çdo gjĂ« tĂ« trashĂ«gimit kultural dhe artistik tĂ« sĂ« kaluarĂ«s. Edhe sot izmat e ndryshme qĂ« pjell borgjezia imperialiste nĂ« kalbĂ«zim, nuk lĂ« gur pa luajtur nĂ« kĂ«t drejtimâŠâ
Llazar Siliqi theksoi: âUnĂ« jam i mendimit se ne e kemi njĂ« letĂ«rsi dhe art novator dhe nuk ka mbet puna qĂ« atĂ« ta fillojmĂ« me e krijua sot, pa mohu pĂ«rpjekjet e ma tejshme qĂ« ne tĂ« gjithĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« pĂ«r ta çue edhe ma pĂ«rpara letĂ«rsinĂ« dhe artin tonĂ« novatorâŠ! Karakteri novator kuptohet disa herĂ«, nga njena anĂ« si ndryshim, ose ma saktĂ« si thyemje e formĂ«s dhe, nga ana tjetĂ«r, novatorizmi dhe fryma e kohĂ«s kontestohet atje ku ka fjalĂ« tĂ« reja si asfalt, najlon dhe tematikĂ« ndĂ«rkombĂ«tareâŠâ
MĂ« i ashpĂ«r ishte Luan QafĂ«zezi, i cili deklaroi: âNĂ« vitet 1960-â61, vargjet e lira filluan tĂ« duken pĂ«rsĂ«ri nĂ« shtypin tonĂ« tĂ« pĂ«rditshĂ«m dhe periodik, por kĂ«tĂ« herĂ« me njĂ« formĂ« tĂ« re, mĂ« me pretendime, duke dashur tĂ« thyejnĂ« tĂ« gjitha normat tradicionale tĂ« metrikĂ«s sonĂ« nĂ«n pretekstin e njĂ« farĂ« ânovatorizmiââŠ! PĂ«rdorimi i vargjeve tĂ« lira nga disa poetĂ«, nuk duhet shikuar si njĂ« çështje thjeshtĂ«sisht formale⊠Ne prapa kĂ«tij âmodernizimiâ shikojmĂ« njĂ« njĂ« goditje qĂ« i bĂ«het esencĂ«s kombĂ«tare tĂ« poezisĂ« sonĂ«âŠâ
Kjo klimĂ« kritikash tĂ« drejtpĂ«rdrejta nĂ« njĂ« sallĂ« ku ndodhej edhe Enver Hoxha, krijoi njĂ« atmosferĂ« tensioni pĂ«r âpoetĂ«t e rinjâ, pĂ«rfaqĂ«suar nga Ismail Kadare, Fatos Arapi dhe Dhori Qiriazi. DritĂ«ro Agolli mungonte, por do tĂ« reagonte mĂ« vonĂ« pĂ«rmes njĂ« artikulli nĂ« gazetĂ«n âDritaâ.
Pasdite, në seancën e dytë të mbledhjes, morën fjalën Kadareja dhe Arapi. Ata u mbrojtën, por edhe kundërsulmuan, duke argumentuar qartë drejtimin që duhet të merrte poezia shqiptar, përcjellë KultPlus.
NĂ« mbrojtje tĂ« poetĂ«ve âtĂ« kryqĂ«zuarâ doli Ismail Kadare, me fjalimin e shkruar gjatĂ« kohĂ«s sĂ« pauzĂ«s nĂ« mbledhje, ku i drejtohet me guxim Enver HoxhĂ«s se âAsgjĂ« tragjike nuk ka ndodhurâ. âProblemi i ngritur kohĂ«t e fundit nĂ« diskutime dhe nĂ« faqet e gazetĂ«s âDritaâ, nĂ« esencĂ« tĂ« tij Ă«shtĂ« problem fiktiv, i fryrĂ« me qĂ«llim nga disa njerĂ«z. Bile, me sa duket, kĂ«ta njerĂ«z nuk e kanĂ« hallin te vargjet e lira, por te poezia e disa poetĂ«ve tĂ« rinj⊠UnĂ« mendoj se, nĂ« kohĂ«n tonĂ« nuk Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« te ne asnjĂ« shpikje forme. Te ne pĂ«rmbajtja e re ka sjellĂ« gjetjen e disa mĂ«nyrave tĂ« reja shprehjeje, disa herĂ« me sukses e disa herĂ« pas sukses⊠NĂ« qoftĂ« se arti Ă«shtĂ« i vĂ«rtetĂ«, ai do tĂ« ketĂ« patjetĂ«r tĂ« renĂ«, novatorenâŠâ â shprehet Kadareja.
NdĂ«rsa Fatos Arapi u shpreh: âShpesh herĂ«, â tha ai,- na qortojnĂ« se gjoja jemi mosmirĂ«njohĂ«s, nĂ«nçmojmĂ« gjithçka qĂ« Ă«shtĂ« krijuar te ne⊠NĂ« qoftĂ« se dikush ka bĂ«rĂ« traditĂ« tĂ« tij âpersonaleâ tĂ« shkruajĂ« vjersha tĂ« dobĂ«ta, dhe kĂ«tĂ« traditĂ« kĂ«rkon tĂ« na e shesĂ« si traditĂ« kombĂ«tare, kĂ«tĂ« ne nuk e pranojmĂ« kurrë⊠Nuk e ka fajin vargu. Dhe nĂ« qoftĂ« se dikush, duke bĂ«rĂ« poezi tĂ« kĂ«qija ka diskretituar veten e tij, ai nuk ka diskredituar tetĂ«rrokĂ«shin tonĂ« tĂ« mrekullueshĂ«m⊠Shyqyr qĂ« na doli vargu i lirĂ«, sepse disa kĂ«shtu kanĂ« rreth kujt tĂ« bĂ«jnĂ« zhurmĂ« dhe tĂ« tregojnĂ« se ekzistojnĂ«, janĂ« gjallĂ«âŠâ
Pasi u duk se takimi po mbyllej me njĂ« pĂ«rplasje tĂ« hapur mes brezave, ndĂ«rhyri papritur vetĂ« Enver Hoxha, i cili kishte ndjekur gjithçka nĂ« heshtje. Ai nuk e mohoi qĂ« e kishte lexuar dhe miratuar referatin e Ramiz AlisĂ«, por vendosi tĂ« ndĂ«rhyjĂ« si âgjyqtarâ, pĂ«r tĂ« ulur tensionet.
Ai tha: âNuk Ă«shtĂ« problem çështja âtĂ« rinjâ dhe âtĂ« vjetĂ«râ! TĂ« rinjtĂ«, me dinamizmin dhe gjallĂ«rinĂ« e tyre, bĂ«jnĂ« mirĂ« qĂ« na shkundin ne, tĂ« vjetĂ«rve⊠Por unĂ« jam i bindur se ju, shokĂ« tĂ« rinj ⊠nuk do tĂ« ecni kurrĂ« nĂ« rrugĂ« tĂ« gabuarâŠ! UnĂ« kam lexuar disa vjersha tĂ« Ismail KadaresĂ«. Kam lexuar, p.sh., atĂ« qĂ« ai i ka kushtuar kalasĂ« sĂ« GjirokastrĂ«s, (âPrinceshĂ«s Argjiroâ), dhe mua mĂ« ka pĂ«lqyer⊠Mendimi im personal Ă«shtĂ« se gjersa vjershat tuaja tĂ« kenĂ« pĂ«rmbajtje marksiste, me tĂ« vĂ«rtetĂ« patriotike, mobilizuese, edukative dhe formĂ« tĂ« bukur, tĂ«rheqĂ«se, tĂ« qartĂ«, ato sâkanĂ« sepse tĂ« mos pĂ«lqehenâŠ! Afirmohuni me vargun tuaj dhe nĂ« rast se ju do populli, ai varg Ă«shtĂ« i mirĂ«.â
KĂ«shtu, Hoxha zgjodhi njĂ« rrugĂ« tĂ« mesme, duke kĂ«shilluar tĂ« vjetrit tĂ« mos ishin pĂ«rjashtues dhe tĂ« rinjtĂ« tĂ« ruanin pĂ«rmbajtjen ideologjike âtĂ« saktĂ«â.
âNĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« ai âkĂ«rkonte unitetâ, â vĂ« nĂ« dukje Fatos Arapi nĂ« librin e tij âKur kujtohem qĂ« jamâ.
Në thelb, ky takim përfaqësonte një nga përplasjet më të rëndësishme kulturore të epokës komuniste në Shqipëri, ku për herë të parë poetët e rinj guxuan të mbronin artin si formë të re shprehjeje përtej klisheve ideologjike, duke i dhënë një tjetër ritëm zhvillimit të letërsisë moderne shqiptare./KultPlus.com
Kapiten Shkëlqim Raci, një oficer i dalluar i Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK), ka përfunduar me sukses Kursin e Karrierës së Kapitenit për Logjistikë në Universitetin e Mbështetjes së Ushtrisë (Army Sustainment University) në Fort Lee, Virxhinia, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
NĂ« kĂ«tĂ« kuadĂ«r, ai Ă«shtĂ« nderuar me çmimin prestigjioz âDistinguished International Honor Graduateâ, çmim qĂ« jepet vetĂ«m pĂ«r studentĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« kanĂ« arritur performancĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme akademike dhe profesionale gjatĂ« trajnimit,transmeton KultPlus.
Ky sukses i Kapiten Racit është një dëshmi e qartë e përkushtimit, profesionalizmit dhe standardeve të larta që përfaqësojnë pjesëtarët e FSK-së në arenën ndërkombëtare. Ai ka bërë krenar jo vetëm institucionin që përfaqëson, por edhe vendin, duke kontribuar në forcimin e mëtejshëm të imazhit të Kosovës në botë.
Ky është një hap i rëndësishëm në zhvillimin e kapaciteteve të FSK-së dhe forcimin e partneriteteve ndërkombëtare të Kosovës./KultPlus.com
Me hapjen e sezonit të verës dhe ditëve të gjata në plazh, leximi mbetet një nga aktivitetet më të preferuara. Por, përtej argëtimit, kjo periudhë është një mundësi e artë për të thelluar njohuritë dhe ndërgjegjësimin mbi çështje të rëndësishme sociale, përcjellë KultPlus.
âVogueâ ka pĂ«rzgjedhur njĂ« listĂ« tĂ« librave feministĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« ndĂ«r vite, me ndihmĂ«n e autoreve qĂ« vazhdojnĂ« tĂ« frymĂ«zojnĂ« dhe edukojnĂ« pĂ«r temat e gjinisĂ«, identitetit dhe pushtetit. KĂ«to libra nuk janĂ« vetĂ«m lexime tĂ« kĂ«ndshme, por edhe mjete thelbĂ«sore pĂ«r reflektim dhe ndryshim. Where the Girls Are: Growing Up Female With the Mass Media â Susan J. Douglas (1994)
Girl, Woman, Other â Bernardine Evaristo (2019)
Hunger: A Memoir of (My) Body â Roxane Gay (2017)
Wages Against Housework â Silvia Federici (1975)
Corregidora â Gayl Jones (1975)
Immaculate Conception â Ling Ling Huang (2025)
Love Is an Ex-Country â Randa Jarrar (2021)
Hood Feminism: Notes From the Women That a Movement Forgot â Mikki Kendall (2020)
The Cancer Journals â Audre Lorde (1980)
The Group â Mary McCarthy (1963)
Miss Major Speaks â Toshio Meronek dhe Miss Major Griffin-Gracy (2023)
The Argonauts â Maggie Nelson (2016)
SCUM Manifesto â Valerie Solanas (1967)
Ndërsa nxiheni nën rrezet e diellit, pse të mos kombinoni pushimet me një udhëtim intelektual drejt njohjes së mëtejshme feministe?/KultPlus.com
Një vit të plotë para publikimit të filmit epik të Christopher Nolan, Odisea, biletat dolën në shitje për të parë filmin të Universal. Versioni i Nolan mbi mitin klasik grek, me protagonist Matt Damon si heroi i përjetshëm Odiseu, po xhirohet tërësisht me kamera filmi Imax, hera e parë për një film komercial.
Imax njoftoi zyrtarisht ofertën speciale në rrjetet e saj sociale në mesnatë të së enjtes. Brenda një ore, 95 përqind e vendeve u shiten, sipas burimeve të ekspozitës, duke paraqitur rreth 1.5 milion dollarë shitje, pavarësisht një numri relativisht të vogël vendesh, transmeton KultPlus
Sipas tĂ« gjitha gjasave, Ă«shtĂ« hera e parĂ« nĂ« histori qĂ« biletat dalin nĂ« shitje njĂ« vit para premierĂ«s sĂ« njĂ« filmi. Titulli Ă«shtĂ« njĂ« vazhdim i filmit tĂ« Nolan, fitues i çmimit Oscar, âOppenheimerâ , i cili pati sukses tĂ« madh nĂ« kinematĂ« Imax.
Aktualisht, në SHBA ka afërsisht 16 vende Imax që janë pjesë e ofertës. Biletat për shfaqjet e fundjavës dhe të parapara të 17-19 korrikut janë shitur plotësisht në AMC Lincoln Square 13 në New York City, Universal Cinema AMC në CityWalk Hollywood dhe Regal Irvine Spectrum në Orange County. Diku tjetër në Kaliforni, ndenjëset 77 mm janë pothuajse të zhdukura në vendet Imax në San Francisco, Dublin dhe Ontario.
Diku tjetër në të gjithë vendin, kinema të tjera Imax me bileta të shitura plotësisht janë në Fort Lauderdale, Florida; Buford, Georgia; Indianapolis, Indiana; Grand Rapids, Michigan; King of Prussia, Pennsylvania; dhe Dallas, Teksas./KultPlus.com
Më 18 korrik të vitit 1932, Harry Fultz u largua nga Shqipëria.
Drejtori i shkollës teknike amerikane, Harry Fultz, e la Tiranën pas vendimit të mbretit Zog për shtetëzimin e arsimit. Kjo ishte një masë e ndërmarrë nga mbreti, për të parandaluar përpjekjet italiane për shtrirjen e ndikimit në vend. Fultz u nis nga porti i Durrësit drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës, duke lënë postin e drejtorit të shkollës teknike, që e mbante që prej vitit 1922.
âHarry Fultzâ u krijua nĂ« vitin 1921 me fonde tĂ« Kryqit tĂ« Kuq amerikan. Pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, Fultz do tĂ« rikthehej nĂ« TiranĂ« si zĂ«vendĂ«sshef i misionit diplomatik amerikan, pĂ«r tâu dĂ«buar mĂ« pas nga qeveria komuniste nĂ« vitin 1946, si person i padĂ«shiruar.
NĂ« vitin 1948, Ministria e Arsimit dhe e KulturĂ«s e cilĂ«sonte âtĂ« papĂ«rshtatshĂ«mâ emĂ«rtimin âInstituti Teknik i TiranĂ«sâ pĂ«r kĂ«tĂ« shkollĂ« profesionale tĂ« gradĂ«s sĂ« mesme. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, ministria pat vendosur qĂ« instituti tĂ« quhej nĂ« vazhdim âPoliteknikumi i TiranĂ«sâ./atsh/KultPlus.com
Filmi âFranzâ Ă«shtĂ« njĂ« projekt filmik, biografik, qĂ« po tĂ«rheq vĂ«mendje tĂ« madhe nĂ« botĂ«n e kinemasĂ«, i drejtuar nga regjisorja e njohur Agnieszka Holland.
Holland Ă«shtĂ« e famshme pĂ«r punĂ«n e saj nĂ« filma tĂ« nominuar pĂ«r çmimin Oscar si âAngry Harvest,â âEuropa Europaâ dhe âIn Darkness.â Skenari i filmit Ă«shtĂ« shkruar nga vetĂ« Holland nĂ« bashkĂ«punim me Marek Epstein, duke u bazuar nĂ« njĂ« histori tĂ« zhvilluar nga Epstein dhe producenti Mike Downey.
NĂ« qendĂ«r tĂ« kĂ«tij filmi Ă«shtĂ« jeta e shkrimtarit legjendar Franz Kafka, i cili do tĂ« portretizohet nga aktori Idan Weiss. âFranzâ do tĂ« ndjekĂ« historinĂ« e shkrimtarit, nga vitet e tij tĂ« adoleshencĂ«s nĂ« qytetin e PragĂ«s, vendlindjen e tij, e deri te vdekja e tij e parakohshme nĂ« vitin 1924. Filmi synon tĂ« ofrojĂ« njĂ« portret intim dhe tĂ« detajuar tĂ« sfidave personale, krijuese dhe shĂ«ndetĂ«sore qĂ« Kafka pĂ«rjetoi gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tij, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Xhirimet kryesore filluan më 12 prill 2024 në Pragë, qyteti ku Kafka ka kaluar pjesën më të madhe të jetës, duke i dhënë filmit një autenticitet të veçantë. Më pas, produksioni u zhvendos në Berlin në fund të majit, duke pasuruar kështu ambientet ku rrëfimi i jetës së Kafkës merr formë.
Pas pĂ«rfundimit tĂ« fazĂ«s sĂ« post-produksionit, regjisorja Agnieszka Holland shprehu entuziazmin e saj pĂ«r rezultatin final tĂ« filmit. âFranzâ pritet tĂ« ketĂ« premierĂ«n e tij botĂ«rore nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Filmit nĂ« Toronto, nĂ« shtator tĂ« vitit 2025, nĂ« seksionin Special Presentation, ku do tĂ« prezantohet para njĂ« audience ndĂ«rkombĂ«tare dhe kritikĂ«ve tĂ« filmit.
Ky film është një përpjekje për të sjellë më pranë publikut historinë e një prej shkrimtarëve më influencues të shekullit të 20-të, duke theksuar përtej veprave të tij letrare edhe dimensionet njerëzore të jetës së tij./KultPlus.com
NĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« pĂ«rkujtohet fillimi i karrierĂ«s sĂ« Elvis Presley-t, njĂ« prej yjeve mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« muzikĂ«s qĂ« ndryshoi pĂ«rgjithmonĂ« historinĂ« e rockânâroll-it dhe kulturĂ«s muzikore globale.
Elvis Aaron Presley lindi më 8 janar 1935 në një shtëpi me dy dhoma në Tupelo, Mississippi, nga prindërit Vernon dhe Gladys Presley. Në vitin 1948, familja u shpërngul në Memphis, Tennessee, ku Elvisi përfundoi shkollën e mesme në Humes High School në vitin 1953.
Ndikimet muzikore të Elvisit përfshinin muzikën pop dhe country të asaj kohe, muzikën ungjillore që dëgjonte në kishë dhe në netët e gjata të këndimeve fetare, si dhe ritmet e R&B-së afroamerikane që i përthithi në Beale Street historike, gjatë adoleshencës në Memphis.
Në vitin 1953, Elvisi nisi karrierën e tij muzikore në studiot legjendare të Sun Records në Memphis. Në fund të vitit 1955, kontrata e tij diskografike u ble nga RCA Victor. Deri në vitin 1956, ai ishte bërë një sensacion ndërkombëtar. Me një stil unik që bashkonte ndikime të ndryshme muzikore dhe që sfidonte barrierat racore e shoqërore të kohës, Elvis Presley hapi një epokë të re në muzikën dhe kulturën popullore amerikane.
Data e 18 korrikut shĂ«non edhe lindjen e Elvisit, si ikonĂ« muzikore. MĂ« 18 korrik 1953, Elvis Presley shkoi pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« Memphis Recording Service, pjesĂ« e kompanisĂ« Sun Record, sot e njohur si Sun Studio. Ai pagoi 3.98 dollarĂ« pĂ«r tĂ« regjistruar dy kĂ«ngĂ«t e para demo: âMy Happinessâ dhe âThatâs When Your Heartaches Beginâ. Kjo ditĂ« shĂ«non fillimin simbolik tĂ« karrierĂ«s muzikore tĂ« mbretit tĂ« rockânâroll-it dhe kujtohet si njĂ« moment historik nĂ« muzikĂ«n moderne, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Elvis Presley, shpesh i quajtur âMbreti i Rock ânâ Roll-itâ, nuk ishte thjesht njĂ« kĂ«ngĂ«tar, ai u shndĂ«rrua nĂ« njĂ« ikonĂ« globale qĂ« tronditi skenĂ«n muzikore botĂ«rore dhe ndikoi thellĂ«sisht nĂ« kulturĂ«n popullore tĂ« shekullit XX. Me zĂ«rin e tij tĂ« veçantĂ«, stilin karizmatik dhe performancat e zjarrta, Elvis arriti tĂ« krijojĂ« njĂ« urĂ« tĂ« rrallĂ« mes muzikĂ«s pop, country, blues dhe R&B, duke thyer kufijtĂ« tradicionalĂ« tĂ« zhanreve dhe duke i dhĂ«nĂ« zĂ« njĂ« brezi tĂ« tĂ«rĂ« nĂ« kĂ«rkim tĂ« ndryshimit.
KĂ«ngĂ« tĂ« paharrueshme si âHeartbreak Hotelâ,âHound Dogâ, âJailhouse Rockâ, dhe âCanât Help Falling in Loveâ mbeten sot ndĂ«r himnet e muzikĂ«s moderne. Performancat e tij televizive dhe kinematografike tronditĂ«n normat kulturore tĂ« asaj kohe dhe e shndĂ«rruan Elvisin nĂ« njĂ« fenomen ndĂ«rkombĂ«tar.
Në kulmin e karrierës së tij, Elvis nuk ishte thjesht një artist me shitje rekorde, ai ishte një simbol i emancipimit rinor, një shpirt rebel dhe një figurë që ndryshoi përjetë mënyrën se si muzika dhe fama perceptoheshin. Ai mbetet një nga artistët më të shitur të të gjitha kohërave, me mbi një miliardë disqe të shpërndara në mbarë botën, dhe ndikimi i tij ndjehet ende sot në skenën muzikore globale./KultPlus.com
Margaret Atwood, një nga shkrimtaret më me ndikim të shekujve XX dhe XXI, ka ndërtuar një karrierë të jashtëzakonshme që përfshin më shumë se gjashtë dekada. E lindur më 18 nëntor 1939 në Otava të Kanadasë, ajo është autore romanesh, poezish, esesh dhe një zë i fuqishëm në çështje të të drejtave të njeriut dhe ambientit.
Romani i saj mĂ« i njohur, The Handmaidâs Tale (1985), ka lĂ«nĂ« gjurmĂ« tĂ« thella nĂ« letĂ«rsinĂ« botĂ«rore dhe nĂ« diskursin shoqĂ«ror pĂ«r tĂ« drejtat e grave. Historia e shĂ«rbĂ«tores nĂ« njĂ« shoqĂ«ri totalitare, ku gratĂ« janĂ« kthyer nĂ« mjete riprodhimi, mbetet njĂ« metaforĂ« e fuqishme pĂ«r kontrollin dhe shtypjen. Ky roman ka marrĂ« statusin e njĂ« vepre kulturore, Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer nĂ« mbi 40 gjuhĂ« dhe Ă«shtĂ« adaptuar nĂ« serial televiziv tĂ« suksesshĂ«m,pĂ«rcjellĂ« KultPlus
Përveç këtij romani, Atwood ka shkruar edhe vepra të tjera të rëndësishme si The Testaments (fituese e Booker Prize në 2019), The Blind Assassin (fituese e Booker Prize në 2000), Oryx and Crake, Alias Grace, dhe shumë të tjera. Ajo është gjithashtu një poete e vlerësuar, me poezi që shpërfaqin thellësinë emocionale, ndjeshmërinë femërore dhe shqetësimet ekzistenciale.
Veprat e Atwood karakterizohen nga ironia e mprehtë, stili poetik dhe trajtimi i temave si autoritarizmi, ndryshimet klimatike, pabarazia gjinore dhe e drejta për të menduar ndryshe. Ajo nuk shkruan për të parashikuar të ardhmen, por për të reflektuar mbi të tashmen në mënyrë të ekzagjeruar, për të na kujtuar se rreziqet më të mëdha shpesh nisin nga indiferenca.
E pranishme në debatet publike dhe mediat sociale, Margaret Atwood është bërë një ikonë e mendimit kritik global. Në një kohë kur e vërteta dhe trillimi shpesh ndërthuren, ajo na rikujton se letërsia është jo vetëm art, por edhe një mjet për të mbijetuar dhe për të mos heshtur./KultPlus.com
Manastiri i Shën Antonit në Egjipt, themeluar rreth vitit 356 pas Krishtit, konsiderohet manastiri më i vjetër i krishterë dhe ende në funksion në botë.
Manastiri i ShĂ«n Antonit, i njohur si njĂ« prej manastireve mĂ« tĂ« vjetĂ«r nĂ« botĂ«, ka njĂ« histori tĂ« pasur dhe njĂ« ndikim tĂ« thellĂ« nĂ« jetĂ«n religjioze kristiane. Manastiri i ShĂ«n Antonit u ndĂ«rtua midis viteve 298 dhe 300 gjatĂ« mbretĂ«rimit tĂ« Constantius Chlorus. NĂ« vendbanimin fillestar, ithtarĂ«t e tij ngritĂ«n vetĂ«m ndĂ«rtesat mĂ« thelbĂ«sore. Theks i veçantĂ« iu vu izolimit. Ata jetonin nĂ« qeli tĂ« vetmuara tĂ« rrethuara nga njĂ« qendĂ«r e pĂ«rbashkĂ«t lutjeje ku kryenin LiturgjinĂ« Hyjnore. I vendosur nĂ« ZemĂ«r tĂ« ShkretĂ«tirĂ«s Lindore tĂ« Egjiptit, ky manastir Ă«shtĂ« njĂ« oazĂ« e vĂ«rtetĂ« ku monakĂ«t kanĂ« kĂ«rkuar mbrojtje, paqe dhe lidhje tĂ« thellĂ« me besimin gjatĂ« shekujve, pĂ«rcjellĂ« KultPlus. GjatĂ« shekujve tĂ« 6-tĂ« dhe 7-tĂ«, shumĂ« monakĂ« nga manastiret e Scetes u detyruan tĂ« largoheshin pĂ«r tâi shpĂ«tuar sulmeve tĂ« pĂ«rsĂ«ritura nga beduinĂ«t. Ata gjetĂ«n strehĂ« tek Manastiri i ShĂ«n Antonit, dhe qĂ« atĂ«herĂ« u bĂ« njĂ« vend ku bashkĂ«jetonin herĂ« pas here si monakĂ« kopthĂ« ashtu edhe melkitĂ« nga lindja. NjĂ« moment i veçantĂ« historik ishte nĂ« vitin 615, kur patriarku melkit John, i dĂ«rgoi ndihma financiare kryetarit tĂ« manastirit, Anastasius tĂ« PersisĂ«, duke i kĂ«rkuar qĂ« tĂ« pranojĂ« disa monakĂ« melkitĂ« tĂ« pĂ«rndjekur nga persĂ«t, tĂ« cilĂ«t menaxhuan manastirin deri nĂ« fund tĂ« shekullit tĂ« 8-tĂ«.
MegjithĂ«se i vendosur nĂ« njĂ« zonĂ« tĂ« largĂ«t, Manastiri i ShĂ«n Antonit nuk ishte pa sfida. Ai u sulmua disa herĂ« nga beduinĂ«t e ShkretĂ«tirĂ«s Lindore dhe u dĂ«mtua nĂ« shekullin e 11-tĂ«. Gjithashtu pĂ«rjetoi trazira gjatĂ« rebelimeve kurde dhe turke, pĂ«rfshirĂ« plaçkitjen nga ushtria e Nasir al-Dawla. MegjithatĂ«, manastiri u rindĂ«rtua nĂ« shekullin e 12-tĂ« dhe njohu periudha tĂ« lulĂ«zimit gjatĂ« shekujve tĂ« mĂ«vonshĂ«m. PĂ«r tâu mbrojtur nga sulmet, rreth manastirit u ndĂ«rtuan edhe mure.
Abu al-Makarim, një udhëtar dhe historian i shekullit të 13-të, e përshkruan manastirin si një vend unik dhe të pasur me prona në Egjipt, me kopshtet e tij të mëdha plot pemë fruta, burime uji që rrjedhin përgjithmonë, një vresht dhe një kala madhështore. Ai vlerësonte se asnjë manastir tjetër në Egjipt nuk i afrohej këtij përmasave dhe bukurie.
Manastiri i Shën Antonit përfaqëson një qendër të rëndësishme të krishterimit dhe monakizmit, ku tradita e thellë asketike ka mbijetuar dhe është përshtatur me kohën. Si një nga manastiret më të vjetër në botë, ai ka shërbyer jo vetëm si strehë për besimtarët dhe monakët, por edhe si një dëshmi e qëndrueshmërisë dhe pasurisë kulturore e shpirtërore të Egjiptit. Historia e tij e përplotë me sfida dhe mbijetesë, si dhe vlera unike arkitektonike dhe artistike e bëjnë atë një destinacion të domosdoshëm për besimtarët dhe vizitorët nga e gjithë bota./KultPlus.com
Nelson Mandela lindi më 18 korrik të vitit 1918. Gjatë gjithë jetës së tij ai ishte luftëtar i lirisë; ai luftonte kundër shtypjes racore që u bëhej zezakëve në Afrikë. Shumë vite të jetës së tij, Mandela i kaloi nëpër burgje. Që në moshë të re ai u bë aktiv në lëvizjen e anti-aparteidit dhe iu bashkua Kongresit Kombëtar Afrikan. Në vitin 1940, Mandela u bë kreu i krahut rinor të kësaj lëvizjeje.
Nelson Mandela ndoqi Universitetin dhe fakultetin e drejtësisë dhe me kolegun e tij Oliver Tambo themeluan firmën e parë zezake të avokatisë në Afrikën e Jugut, me zyra në Johanesburg. Ata i jepnin këshilla juridike falas ose me çmim të ulët zezakëve.
NĂ« vitin 1962, 44-vjeçari Mandela u arrestua dhe doli nĂ« gjyq pĂ«r aktivitetin kundĂ«r qeverisĂ«. Ai i mbrojti veprimet e tij si pjesĂ« e âluftĂ«s sĂ« popullit afrikan pĂ«r njĂ« shoqĂ«ri tĂ« lirĂ«.â
Mandela mori qindra çmime dhe medalje gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tij. NĂ« vitin 1993, ai ndau Ămimin Nobel tĂ« Paqes me ish-armikun e tij tĂ« betuar de Klerk. Ata u nderuan pĂ«r kontributin nĂ« procesin e paqes nĂ« AfrikĂ«n e Jugut.
âJugafrikanĂ«t kanĂ« krijuar njĂ« shoqĂ«ri e cila konfirmon se tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit kanĂ« lindur tĂ« barabartĂ«,â deklaroi Mandela duke marrĂ« çmimin.
Si president, Mandela u kritikua se nuk u përball me krizën e sidës në Afrikën e Jugut. Megjithatë, në vitet e tij të mëvonshme, ai u bë një personalitet publik i luftës kundër sidës.
âSĂ« bashku ne mund ta luftojmĂ« sidĂ«n dhe tĂ« garantojmĂ« njĂ« tĂ« ardhme mĂ« tĂ« sigurt pĂ«r tĂ« gjithĂ«,â tha nĂ« njĂ« rast Mandela.
KultPlus, ju sjell disa nga thëniet frymëzuese të ish-Presidentit të Afrikës së Jugut.
âAskush nuk lind me urrejtje kundĂ«r njĂ« race tjetĂ«r, kundĂ«r njĂ« religjioni tjetĂ«r apo kundĂ«r njĂ« shtrese tjetĂ«r sociale. NjerĂ«zit e mĂ«sojnĂ« mĂ« vonĂ« urrejtjen. AtĂ«herĂ«, nĂ«se mĂ«sojnĂ« urrejtjen, ata mund tĂ« mĂ«sojnĂ« edhe dashurinĂ«, meqenĂ«se pĂ«r zemrĂ«n njerĂ«zore dashuria Ă«shtĂ« diçka mĂ« e natyrshme se urrejtja.â
âMos mĂ« gjykoni nga sukseset e mia, mĂ« gjykoni nga ajo se sa herĂ« jam rrĂ«zuar dhe jam ringritur sĂ«rishâ.
âUnĂ« jam nĂ« thelb njĂ« optimist. Nuk mund ta them nĂ«se Ă«shtĂ« e lindur, apo e ushqyer. PjesĂ« e tĂ« qenit optimist, Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« mbash kokĂ«n drejtuar nga Dielli, dhe me kĂ«mbĂ«t qĂ« ecin pĂ«rparaâ.
âMirĂ«sia e njeriut Ă«shtĂ« njĂ« flakĂ« qĂ« mund tĂ« fshihet, por nuk zhduketâ.
 âDikur toleroja shumĂ« sepse nuk doja tĂ« humbja njerĂ«zit, tani vendos kufij sepse nuk dua tĂ« humbas vetenâ. / KultPlus.com
Login
