Do të kemi një vjeshtë të nxehtë debati në Gjermani për shkak të reformimit të thellë të shtetit social? Deklarata e kancelarit mbi shtetin social gjerman sjell reagime.
I dëshiruar! I lakmuar! I kritikuar! Shteti social gjerman, kaq i mirënjohur, nuk i ka punët mirë: Qoftë sigurimi shndetësor, sigurimi i kujdesit afatgjatë për të moshuarit, pensionet apo përfitimet e papunësisë.
Tek të gjithë këta sektorë, qeveria federale duhet të injektojë rregullisht sasi të mëdha të të ardhurave nga tatimet e shtetit për të shmangur kolapsin e shtetit social. Koalicioni qeveritar CDU/CSU-SPD me ardhjen në pushtet premtoi reforma gjithëpërfshirëse të shtetit social dhe modernizimin e sistemeve të sigurimeve shoqërore të Gjermanisë. Por ka mosmarrëveshje se si të arrihet kjo.
NjĂ« deklaratĂ« e fundit e kancelarit gjerman, Friedrich Merz tĂ« le tĂ« kuptosh, se muajt e ardhshĂ«m nĂ« Gjermani do tĂ« ketĂ« debate tĂ« forta si brenda koalicionit ashtu edhe nĂ« shoqĂ«rinĂ« gjermane nĂ« lidhje me kĂ«to reforma. Ku do tĂ« ketĂ« reformim, shkurtime dhe sa tĂ« forta do tĂ« jenĂ« ato? âShteti social siç e kemi sot nuk Ă«shtĂ« mĂ« i financueshĂ«m me atĂ« qĂ« po arrijmĂ« ekonomikisht.â u shpreh kancelari gjerman nĂ« njĂ« konferencĂ« tĂ«Â partisĂ« CDU tĂ« SaksonisĂ« sĂ« Poshtme nĂ« OsnabrĂŒck nĂ« fundjavĂ« (23.08.), duke theksuar nevojĂ«n pĂ«r njĂ« riorganizim tĂ« politikave sociale. âNuk do tĂ« lejoj veten tĂ« irritohem nga fjalĂ« si shkurtime sociale, qĂ«rim i fortĂ« dhe gjĂ«rat e tjera qĂ« lidhen me toâ, tha Merz, qĂ« iu drejtua partnerit socialdemokrat. âPor apeli u drejtohet tĂ« gjithĂ«ve ne: Le tĂ« tregojmĂ« sĂ« bashku se ndryshimi Ă«shtĂ« i mundur, se reformat janĂ« tĂ« mundshme.â
Reagimi i Kancelarit Merz erdhi pas propozimit nga SPD-ja pĂ«r rritjen e tatimeve. ZĂ«vendĂ«skancelari Lars Klingbeil nga socialdemokratĂ«t kishte deklaruar mĂ« parĂ« se nuk do tĂ« pĂ«rjashtonte taksa mĂ« tĂ« larta pĂ«r ata qĂ« kanĂ« tĂ« ardhura tĂ« larta dhe tĂ« pasurit. âAsnjĂ« opsion nuk hiqet nga tavolinaâ, ishte shprehur kryetari i SPD-sĂ«Â pĂ«r televizionin ZDF. Klingbeil si ministĂ«r i Financave duhet tĂ« mbushĂ« boshllĂ«qet prej miliarda dollarĂ«sh pĂ«r buxhetet e ardhshme federale.
Socialdemokrati Lars Klingbeil i mbĂ«shtet reformat, por paralajmĂ«ron nga padrejtĂ«sia sociale. âNe kemi nevojĂ« pĂ«r reforma strukturore pĂ«r tĂ« mbajtur kontributet sociale tĂ« qĂ«ndrueshme nĂ« planin afatgjatĂ«â, tha Klingbeil pĂ«r grupin mediatik Funke. Sipas ministrit gjerman tĂ« Financave tĂ« gjitha reformat duhet tâi pĂ«rmbahen parimit : âNe mbetemi njĂ«Â vend qĂ« ndihmon njerĂ«zit qĂ« kanĂ« nevojĂ«, qĂ« sĂ«muren dhe kanĂ« nevojĂ« pĂ«r ndihmĂ«.â
Kryeministri i landit Renani-Pfalc (Rheinland Pfalz) Alexander Schweitzer, po ashtu socialdemokrat, e shikon zgjidhjen tek maksimalizimi i tatimit pĂ«r super tĂ« pasurit. Schweitzer i kujtoi CDU kohĂ«n e kancelarit, Helmu Kohl, duke thĂ«nĂ« se kjo parti duhet tĂ« âguxojĂ« tĂ« jetĂ« mĂ« shumĂ« si Helmut Kohlâ. NĂ« mesin e viteve 1990, norma maksimale e taksave ishte 56 pĂ«rqind, dhe kishte edhe njĂ« taksĂ« mbi pasurinĂ«. âAskush nuk kishte pĂ«rshtypjen atĂ«herĂ« se socializmi mbretĂ«ronte nĂ« Gjermani. I shĂ«rben demokracisĂ« tâi mbajĂ« pĂ«rgjegjĂ«s ata qĂ« janĂ« aq tĂ« pasur sa nuk do tĂ« jenĂ« kurrĂ« mĂ« nĂ« telasheâ, tha Schweitzer pĂ«r Tagesspiegel.
Rritja e tatimeve pĂ«rjashtohet nga CDU, partnerja mĂ« e madhe e koalicionit qeverisĂ«s gjerman. Kancelari Merz e pĂ«rjashtoi çdo barrĂ« shtesĂ« mbi bizneset e vogla dhe tĂ« mesme. âMe kĂ«tĂ« qeveri federale nĂ«n udhĂ«heqjen time, nuk do tĂ« ketĂ« rritje tĂ« taksĂ«s mbi tĂ« ardhurat pĂ«r ndĂ«rmarrjet e vogla dhe tĂ« mesme nĂ« Gjermaniâ, tha Merz, edhe pse ka disa brenda SPD-sĂ« qĂ« âkĂ«naqen tĂ« diskutojnĂ« rritjen e taksaveâ. Kancelari shprehu kritika pĂ«r punĂ«n e deritanishme tĂ« qeverisĂ« sĂ« koalicionit me socialdemokratĂ«t. âNuk jam i kĂ«naqur me atĂ« qĂ« kemi arritur deri mĂ« tani. Na duhet mĂ« shumĂ«â, tha ai megjithĂ«se vuri nĂ« dukje se ishte nisur njĂ« politikĂ« e re pĂ«r migracionin dhe ishin dhĂ«nĂ« impulse pĂ«r njĂ« kthesĂ« ekonomike. Merz dĂ«shiron njĂ« SPD mĂ« âkritike ndaj migracionit dhe mĂ« miqĂ«sore ndaj industrisĂ«â.
Kancelari Merz mori mbĂ«shtetje pas deklaratĂ«s mbi problemet e shtetit social nga Sekretari i PĂ«rgjithshĂ«m i CDU-sĂ«, Carsten Linnemann. Politikani i CDU bĂ«ri thirrje pĂ«r njĂ« ândryshim paradigmeâ nĂ« lidhje me ndihmĂ«n pĂ«r qytetarin (BĂŒrgergeld): Gjermania Ă«shtĂ« me shpatulla pas murit âsepse shteti social Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« i papĂ«rballueshĂ«mâ, i tha ai âNeue OsnabrĂŒcker Zeitungâ.
Por edhe ideja ZĂ«vendĂ«skancelari i SPD, Klingbeil pĂ«r rritje tĂ« tatimeve mbĂ«shtetet nga SPD. Kreu i Juso-s, organizatĂ« rinore socialdemokrate, Philipp TĂŒrmer, i shpalli shkurtimet sociale si vijĂ«n e kuqe pĂ«r SPD-nĂ«. âNĂ«se ideja pas njĂ« vjeshte reformash Ă«shtĂ« shkurtimi i shĂ«rbimeve sociale dhe i pĂ«rfitimeve, mund tĂ« them pa mĂ«dyshje: SPD nuk mund tĂ« lĂ«vizĂ« as edhe njĂ« centimetĂ«r nĂ« drejtim tĂ« tillĂ«â, tha TĂŒrmer pĂ«r âStuttgarter Zeitungâ.
Pas deklaratĂ«s sĂ« Merz reagoi edhe partia E Majta nĂ« opozitĂ«: Kryetarja e grupit parlamentar tĂ« PartisĂ« sĂ« MajtĂ«, Heidi Reichinnek, paralajmĂ«roi pĂ«r njĂ« âvjeshtĂ« mizorie socialeâ. Aktualisht, po shohim, âse si tĂ« drejtat e punĂ«s dhe shteti i mirĂ«qenies po sulmohen nĂ« njĂ« fushatĂ« masive nga grupet e ekspertĂ«ve, shoqatat e punĂ«dhĂ«nĂ«sve dhe tĂ« ashtuquajturit ekspertĂ«â, tha Reichinnek pĂ«r agjencinĂ« e lajmeve AFP. CDU/CSU Ă«shtĂ« ânĂ« krye tĂ« sulmeveâ. Reichinnek bĂ«ri thirrje pĂ«r njĂ« riaktivizim tĂ« taksĂ«s mbi pasurinĂ«.
Puna ka filluar ndërkohë. Një komision i ri duke filluar nga shtatori do të propozojë reformim të përfitimeve sociale, të tilla si pagesa e qytetarit, pagesa e strehimit dhe shtesat për fëmijët. Komisioni Shtetëror Social, i emëruar nga ministrja e Punës, BÀrbel Bas (SPD), pritet të paraqesë rezultatet deri në fund të vitit 2025./DW
Login
