Shkuarja në zgjedhje të reja me urdhër të Gjykatës Kushtetuese si pasojë e ngërçit në Kuvend do ta komprometonte rëndë këtë institucion, thotë ish-kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Enver Hasani.
Ai, në një intervistë me shkrim për KosovaPress, thotë se pa konstituim të Kuvendit nuk mund të ketë zgjedhje të jashtëzakonshme, ani pse tejkalohet afati tridhjetë ditorë i Gjykatës Kushtetuese, ku ka obliguar deputetët që deri më 26 korrik të konstituojnë legjislaturën e nëntë.
Në ditën e fundit të këtij afati, deputetët e Kuvendit të Kosovës dështuan sot të zgjedhin trupat e legjislativit edhe në përpjekjen e 53-të, derisa pritet të mblidhen edhe një herë të shtunën në orën 22:00.
Gjykata Kushtetuese më 24 korrik ka nxjerrë masë të përkohshme për seancën konstituive, ku ua ndalon deputetëve të marrin vendime nga 27 korriku deri më 8 gusht.
Përkitazi me këtë, Hasani thotë se Kushtetuesja, në aktgjykimin final pas tejkalimit të masës së përkohshme më 8 gusht, do të konstatojë se deri në ndërrimin e rendit të ditës nga kryesuesi i seancës, Avni Dehari, gjithçka ka qenë në përputhje me Kushtetutën, mirëpo prej 1 majit, kur është propozuar votimi i fshehtë për kryeparlamentarin, ka nisur gjendja jo-kushtetuese, që tani duhet të adresohet nga Kushtetuesja.
Sipas tij, Gjykata duhet tĂ« sqarojĂ« vetĂ«m edhe njĂ« çështje â sa herĂ« mund tĂ« propozohet i njĂ«jti kandidat brenda afatit tridhjetĂ«ditor, duke llogaritur nga dita kur ka nisur jo-kushtetutshmĂ«ria pĂ«r shkak tĂ« veprimit tĂ« Avni Deharit.
âShkuarja nĂ« zgjedhje me urdhĂ«r tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese do ta komprometonte rĂ«ndĂ« kĂ«tĂ« institucion aq thelbĂ«sor pĂ«r KosovĂ«n dhe pĂ«r rrugĂ«n e saj euroatlantike. Kjo pĂ«r dy arsye tĂ« pakontestueshme. SĂ« pari, pa konstituim tĂ« Kuvendit nuk mund tĂ« shkohet nĂ« zgjedhje, sepse njĂ« Kuvend qĂ« nuk Ă«shtĂ« konstituaur thjesht nuk ekziston nĂ« rendin kushtetues. Kjo Ă«shtĂ« çështje elementare e logjikĂ«s juridike dhe e teorisĂ« sĂ« shtetit. NjĂ« veprim i tillĂ« do tĂ« ishte njĂ« anomali e paimagjinueshme nĂ« ndonjĂ« sistem serioz kushtetues: do tĂ« futeshim realisht nĂ« Librin e Ginisit pĂ«r absurditete juridiko-kushtetuese. MĂ« tej, njĂ« precedent i tillĂ« do tĂ« hapte rrugĂ«n qĂ« pas çdo cikli zgjedhor, subjektet humbĂ«se tĂ« instrumentalizonin kryesuesin e pĂ«rkohshĂ«m pĂ«r tĂ« bllokuar qĂ«llimisht konstituimin e Kuvendit, duke e shndĂ«rruar rendin parlamentar nĂ« njĂ« krizĂ« ciklike dhe duke instaluar anarki institucionale tĂ« qĂ«ndrueshme. NĂ« zgjedhjet tjera, beteja do tĂ« ishte pĂ«r gjetjen e njĂ« kandidati sa mĂ« tĂ« moshuar pĂ«r deputetâ, thekson ai.
Sipas tij, edhe nëse do të pranohej, për hir të diskutimit teorik, se Kuvendi është formalisht i konstituuar, Gjykata Kushtetuese nuk do të mund dhe nuk do të duhej të jepte një urdhër për shpërndarje të Kuvendit apo për organizim zgjedhjesh.
âNjĂ« akt i tillĂ« do tĂ« pĂ«rbĂ«nte njĂ« ndĂ«rhyrje tĂ« papranueshme nĂ« fushĂ«n e vullnetit sovran tĂ« qytetarĂ«ve, si dhe njĂ« shkelje tĂ« parimit tĂ« vetĂ«pĂ«rmbajtjes institucionale, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« shtyllĂ« themelore e doktrinĂ«s kushtetuese nĂ« tĂ« gjitha demokracitĂ« evropiane. Gjykata Kushtetuese Ă«shtĂ« garant i rendit kushtetues, jo aktor politik. Roli i saj Ă«shtĂ« rregullator dhe i arbitrit, jo zĂ«vendĂ«sues i vullnetit tĂ« pĂ«rfaqĂ«suesve tĂ« zgjedhur. Ky qĂ«ndrim nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« vetĂ«m me parimet e demokracisĂ« formale, por me ekuilibrin e ndĂ«rsjellĂ« dhe respektin institucional mes Kuvendit dhe GjykatĂ«s Kushtetuese â dy pushtete qĂ« interpretojnĂ« dhe mishĂ«rojnĂ« vullnetin kushtetues tĂ« popullit, tĂ« shprehur nĂ« KushtetutĂ«n e RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, si akti mĂ« i lartĂ« juridik dhe politik i shoqĂ«risĂ« sonĂ«â, shton ai.
Ai thekson se dekretimi për shkuarje në zgjedhje, në rast krize, mund të ndodhë vetëm si sanksion kushtetues, përmes procesit të decertifikimit të të zgjedhurve të parë të popullit.
âVetĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« formĂ« ruhet legjitimiteti i votĂ«s dhe i rendit demokratik. Edhe ky sanksion, sidoqoftĂ«, nuk mund tĂ« jetĂ« ndĂ«shkim kolektiv, por duhet tĂ« jetĂ« proporcional dhe individual, pĂ«r dy arsye themelore: E para, sepse shumica e deputetĂ«ve aktualisht po i pĂ«rgjigjen detyrimit tĂ« tyre kushtetues. Mandati i deputetit nĂ« sistemin tonĂ« kushtetues â ashtu si nĂ« shumicĂ«n e vendeve evropiane â nuk Ă«shtĂ« mandat imperativ, pra nuk Ă«shtĂ« i detyrueshĂ«m nĂ« kuptimin e bindjes ndaj urdhrave tĂ« njĂ« autoriteti tĂ« jashtĂ«m politik. E dyta, njĂ« pjesĂ« e deputetĂ«ve qĂ« nuk po marrin pjesĂ« nĂ« votim nuk po shkelin detyrimin kushtetues, por po e refuzojnĂ« njĂ« proces tĂ« deformuar dhe jo-kushtetues, tĂ« imponuar nga Avni Dehari. Kjo pĂ«rbĂ«n shprehje tĂ« ndĂ«rgjegjes parlamentare dhe tĂ« autonomisĂ« sĂ« mandatit tĂ« deputetit, e cila Ă«shtĂ« e paprekshme dhe e mbrojtur me normĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« kushtetueseâ, deklaron Hasani.
Duke komentuar aktgjykimin e mundshëm të Kushtetueses, pas tejkalimit të masës së përkohshme më 8 gusht, Hasani thotë se Gjykata Kushtetuese ka për të konstatuar që deri në ndërrimin e rendit të ditës nga kryesuesi Avni Dehari, gjithçka ka qenë në përputhje me Kushtetutën, mirëpo sipas tij pas asaj dite ka nisur një gjendje jo-kushtetuese, e cila tani duhet të adresohet nga vetë Gjykata.
âKĂ«tĂ« e bazoj nĂ« faktin se nĂ« vendimin pĂ«r masĂ«n e pĂ«rkohshme, Gjykata ka treguar se ka kĂ«rkuar procesverbalet e seancave konstituive tĂ« Kuvendit qĂ« nga viti 2008 e tutje. Kjo do tĂ« thotĂ« se ajo synon tĂ« thotĂ« qĂ« deputetĂ«t duhet tĂ« ndjekin tĂ« njĂ«jtĂ«n praktikĂ«: votim tĂ« hapur dhe me vetĂ«m njĂ« kandidat. NĂ« kĂ«tĂ« rast, Gjykata duhet tĂ« sqarojĂ« vetĂ«m edhe njĂ« çështje: sa herĂ« mund tĂ« propozohet i njĂ«jti kandidat brenda afatit tridhjetĂ« ditorĂ«, duke llogaritur nga dita kur ka nisur jo-kushtetutshmĂ«ria pĂ«r shkak tĂ« veprimit tĂ« Avni Deharit. Nuk ka rrugĂ« tjetĂ«r qĂ« Gjykata mund ta justifikojĂ« kĂ«tĂ« situatĂ«. NĂ«se vepron ndryshe, komprometohetâ, pĂ«rfundon ai.
The post Hasani: Zgjedhjet me urdhër të Kushtetueses do ta komprometonin rëndë rendin kushtetues appeared first on Telegrafi.