❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Trump shpall tarifat e reja prej 35% për importet e Kanadasë nga 1 gushti

✇Lapsi
By: user 11

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka njoftuar se do të vendosë një tarifë prej 35% mbi mallrat kanadeze duke nisur nga 1 gushti, ndërsa të dy vendet janë në prag të një afati të vetëcaktuar për të arritur një marrëveshje të re tregtare.

Ky paralajmërim u publikua përmes një letre në platformën e tij Truth Social, ku përfshihen gjithashtu kërcënime për tarifa të gjera prej 15% deri në 20% ndaj shumicës së partnerëve tregtarë të SHBA-së.

Kryeministri kanadez, Mark Carney, reagoi përmes një postimi në rrjetin X, duke theksuar se qeveria e tij do të vazhdojë të mbrojë punëtorët dhe bizneset kanadeze, ndërsa synojnë një marrëveshje të re përpara afatit të gushtit.

Aktualisht, Kanadaja është e goditur nga një tarifë ekzistuese 25% për disa produkte, përfshirë ato të çelikut, aluminit dhe industrisë së automobilave tarifa të vendosura nga administrata Trump më herët.

Letra ndaj Kanadasë është vetëm një nga mbi 20 të tilla që Trump ka dërguar këtë javë ndaj partnerëve të tjerë tregtarë si Japonia, Koreja e Jugut dhe Sri Lanka. Në të gjitha këto letra, ai paralajmëron se tarifat e reja do të hyjnë në fuqi më 1 gusht.

Sipas burimeve amerikane, SHBA ka vendosur një tarifë të përgjithshme 25% ndaj të gjitha importeve kanadeze, por aktualisht ekziston një përjashtim për produktet që respektojnë marrëveshjen CUSMA (Marrëveshja Kanada-SHBA-Meksikë). Nuk dihet ende nëse kërcënimi më i fundit për tarifa do të prekë mallrat e mbuluara nga kjo marrëveshje.

Trump ka vendosur gjithashtu tarifa të reja globale: 50% për importet e aluminit dhe çelikut dhe 25% për të gjitha automjetet që nuk prodhohen në SHBA. Ai ka paralajmëruar gjithashtu një tarifë 50% për importet e bakrit, e cila do të hyjë në fuqi muajin tjetër.

Kanadaja, që shet rreth 75% të mallrave të saj në SHBA dhe është një qendër e rëndësishme për prodhimin e makinave dhe metaleve, pritet të goditet rëndë nga këto masa.

Në letrën e tij, Trump shkruan se tarifat 35% janë të ndara nga masat sektoriale dhe se ato nuk do të aplikohen nëse kompanitë kanadeze vendosin të prodhojnë brenda SHBA-së.

Ai lidhi tarifat edhe me atĂ« qĂ« e quajti “dĂ«shtimi i KanadasĂ« pĂ«r tĂ« ndalur fluksin e fentanilit drejt SHBA-sĂ«â€, si dhe me tarifat ekzistuese qĂ« Kanadaja ka vendosur ndaj fermerĂ«ve amerikanĂ« tĂ« qumĂ«shtit dhe deficitit tregtar mes dy vendeve.

“NĂ«se Kanada bashkĂ«punon me mua pĂ«r tĂ« ndaluar rrjedhĂ«n e fentanilit, ndoshta do tĂ« marrim parasysh njĂ« rishikim tĂ« kĂ«saj letre. KĂ«to tarifa mund tĂ« modifikohen, lart ose poshtĂ«, nĂ« varĂ«si tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve me vendin tuaj,” shkruan Trump.

Presidenti amerikan ka akuzuar mĂ« parĂ« KanadanĂ« dhe MeksikĂ«n pĂ«r lejimin e kalimit tĂ« njerĂ«zve dhe fentanilit drejt SHBA-sĂ«. Por sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« DoganĂ«s dhe PatrullĂ«s Kufitare tĂ« SHBA-sĂ«, vetĂ«m 0.2% e konfiskimeve tĂ« fentanilit ndodhin nĂ« kufirin me KanadanĂ« – pjesa dĂ«rrmuese ndodh nĂ« kufirin me MeksikĂ«n.

Më herët këtë vit, Kanadaja njoftoi shtim të fondeve për sigurinë kufitare dhe emëroi një zyrtar të posaçëm për çështjen e fentanilit, në përgjigje të shqetësimeve të ngritura nga Trump.

Kanadaja dhe SHBA-ja janë përfshirë prej muajsh në bisedime intensive për një marrëveshje të re tregtare dhe të sigurisë. Gjatë Samitit të G7-ës në qershor, Carney dhe Trump u zotuan të arrinin një marrëveshje brenda 30 ditëve, me një afat përfundimtar më 21 korrik.

Trump ka paralajmëruar se në rast të kundërmasave nga Kanadaja, do të rrisë më tej tarifat. Kanadaja ka vendosur tashmë tarifa të kundërta ndaj SHBA-së dhe ka deklaruar se do të ndërmarrë të tjera nëse nuk arrihet një marrëveshje brenda afatit.

NĂ« fund tĂ« qershorit, Carney hoqi njĂ« taksĂ« ndaj gjigantĂ«ve teknologjikĂ« amerikanĂ«, pas presionit tĂ« Trump, i cili e cilĂ«soi si “sulm tĂ« hapur” ndaj SHBA-sĂ« dhe kĂ«rcĂ«noi tĂ« tĂ«rhiqej nga bisedimet. Kryeministri kanadez u shpreh se heqja e taksĂ«s ishte “pjesĂ« e njĂ« negociate mĂ« tĂ« gjerĂ«â€ pĂ«r tregtinĂ« mes dy vendeve. Zyra e Kryeministrit Carney i tha BBC-sĂ« se nuk kishte njĂ« koment tĂ« menjĂ«hershĂ«m pĂ«r letrĂ«n e Trump.

The post Trump shpall tarifat e reja prej 35% për importet e Kanadasë nga 1 gushti appeared first on Lapsi.al.

↗

Gjermania e gatshme tĂ« blejĂ« sisteme ‘Patriot’ pĂ«r UkrainĂ«n nga SHBA-tĂ«

✇Lapsi
By: user 5

NĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r mbĂ«shtetje tĂ« UkrainĂ«s qĂ« u zhvillua tĂ« enjten (10/7) nĂ« RomĂ«, Kancelari gjerman Friedrich Merz ka shprehur qĂ«llimin e Berlinit pĂ«r tĂ« blerĂ« sisteme tĂ« avancuara kundĂ«rajrore Patriot nga Shtetet e Bashkuara dhe pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« ato UkrainĂ«s pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur luftĂ«n kundĂ«r agresionit rus.

Merz tha: “Ne jemi gjithashtu tĂ« gatshĂ«m tĂ« blejmĂ« sisteme shtesĂ« Patriot nga SHBA-tĂ« pĂ«r t’i bĂ«rĂ« ato tĂ« disponueshme pĂ«r Kievin,” duke theksuar se ky hap Ă«shtĂ« i domosdoshĂ«m pĂ«r tĂ« forcuar mbrojtjen ajrore tĂ« UkrainĂ«s.
Kancelari gjerman gjithashtu zbuloi se javën e kaluar kërkoi nga Presidenti i SHBA-ve,

Donald Trump, dërgimin e raketave Patriot, megjithëse ai theksoi se ende nuk është finalizuar nëse kjo dërgesë do të realizohet.

“AmerikanĂ«t kanĂ« nevojĂ« pĂ«r disa prej tyre vetĂ«, megjithatĂ« ata kanĂ« shumĂ« prej tyre,” shtoi Merz.

Për më tepër, vetëm një ditë më parë, Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, deklaroi se do të shqyrtojë mundësinë e dërgimit të raketave Patriot në Ukrainë, duke pranuar se ato janë të nevojshme për mbrojtjen e vendit të goditur nga pushtimi rus.

The post Gjermania e gatshme tĂ« blejĂ« sisteme ‘Patriot’ pĂ«r UkrainĂ«n nga SHBA-tĂ« appeared first on Lapsi.al.

↗

Ursula von der Leyen përballet me votëbesim, Orban thirrje për rrëzimin e saj

✇Lapsi
By: user 11

Ligjvënësit e Bashkimit Europian organizojnë të enjten votëbesim kundër shefes së bllokut europian, Ursula von der Leyen, teksa kryeministri hungarez, Viktor Orban është në krye të thirrjeve për rrëzimin e saj.

Ky votim, i pari i këtij lloji në Parlamentin Europian në mbi një dekadë, është organizuar nga ligjvënës të ekstremit të djathtë. Për të kaluar nevojiten dy të tretat e votave të shumicës.

Von der Leyen mund të detyrohet të japë dorëheqje nëse humb, ndonëse fitoren e ka pothuajse të garantuar pasi shumica e grupeve politike kanë dhënë sinjale se do të votojnë kundër. Ajo nuk pritet të marrë pjesë në votimin që zhvillohet në Strasburg të Francës.

Mocioni përbëhet nga një mori dyshimesh kundër von der Leyenit, përfshirë mesazhet private me shefin e fabrikës Pfizer që ka prodhuar vaksina kundër koronavirusit, për keqpërdorim të fondeve të BE-së dhe për ndërhyrje në zgjedhjet në Gjermani dhe Rumani.

Orbani ka thĂ«nĂ« pĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« Facebook se votimi “do tĂ« jetĂ« moment i sĂ« vĂ«rtetĂ«s, nĂ« njĂ«rĂ«n anĂ« do tĂ« jetĂ« elita imperialiste e Brukselit, nĂ« tjetrĂ«n patriotĂ«t. ËshtĂ« thelbĂ«sore tĂ« bĂ«het njĂ« zgjidhje. Zonja presidente, thelbi i udhĂ«heqĂ«s tuaj Ă«shtĂ« pĂ«rgjegjĂ«sia. ËshtĂ« koha tĂ« largoheni!”.

Shefja e BE-së ka pasur shpesh mospajtime me Orbanin për shkak të veprimeve të tij në Budapest që kanë dëmtuar demokracinë. Prandaj, Komisioni Europian ia ka ngrirë qasjen në miliarda euro në fonde të BE-së.

Ky votim ka hapur rrugĂ«n pĂ«r shumĂ« kritika ndaj von der Leyenit – e cila ka qenĂ« nĂ« krye tĂ« nismĂ«s sĂ« BE-sĂ« pĂ«r tĂ« gjetur vaksina pĂ«r gati 450 milionĂ« banorĂ« gjatĂ« pandemisĂ« – por edhe pĂ«r PartinĂ« e saj Popullore Europiane, e cila pĂ«rbĂ«n grupin mĂ« tĂ« madh politik nĂ« parlament./ REL

The post Ursula von der Leyen përballet me votëbesim, Orban thirrje për rrëzimin e saj appeared first on Lapsi.al.

↗

7 fitues të Nobelit në Ekonomi: Të pasurit po paguajnë qindarka, të taksohen më shumë

✇Lapsi
By: user 6

7 fitues tĂ« Çmimit Nobel nĂ« Ekonomi, tĂ« cilĂ«t kanĂ« analizuar krizat e dekadave tĂ« fundit, besojnĂ« se ultra tĂ« pasurit paguajnĂ« vetĂ«m qindarka. Kjo situatĂ« sipas tyre Ă«shtĂ« thjesht e pajutifikueshme si nĂ« nivelin moral ashtu edhe nĂ« atĂ« praktik.

“Ata nuk kanĂ« qenĂ« kurrĂ« mĂ« tĂ« pasur, por kontribuojnĂ« pak nĂ« barrĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t nĂ« krahasim me aftĂ«sitĂ« e tyre. Nga Bernard Arnault te Elon Musk, miliarderĂ«t kanĂ« norma efektive tatimore mĂ« tĂ« ulĂ«ta se taksapaguesi mesatar” – thuhet qĂ« nĂ« nisje tĂ« analizĂ«s sĂ« 7 fituesve tĂ« Nobelit nĂ« Ekonomi, botuar nga “Le Monde”.

Gazeta synon tĂ« rindezĂ« debatin global mbi atĂ« qĂ« njihet si â€œĂ§Ă«shtja e çështjeve”, elefanti nĂ« dhomĂ«n e pabarazisĂ«, fantazma qĂ« pĂ«r dekada ka ndjekur ligjet buxhetore tĂ« vendeve tĂ« mĂ«dha evropiane, atĂ« qĂ« Ă«shtĂ« mĂ«njanuar menjĂ«herĂ« si antimoderne, paleo-revolucionare, kundĂ«r-intuitive sepse “do t’i trembte tĂ« pasurit”: TAKSA MBI PASURINË.

NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, 7 gjigantĂ« tĂ« mendimit ekonomik qĂ« kanĂ« analizuar krizat e dekadave tĂ« fundit, kĂ«mbĂ«ngulin se ultra tĂ« pasurit paguajnĂ« shumĂ« pak dhe gjetja e njĂ« mĂ«nyre pĂ«r t’i bĂ«rĂ« ata tĂ« paguajnĂ« mĂ« shumĂ« nuk Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shirĂ« e majtĂ«, por njĂ« nevojĂ« qĂ« duhet tĂ« adresohet sĂ« pari nga “priftĂ«rinjtĂ«â€ e rigorozitetit dhe pĂ«rputhshmĂ«risĂ«, gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« paaftĂ« pĂ«r tĂ« balancuar llogaritĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« Ă«shtĂ« e pĂ«rputhshme, mbi tĂ« gjitha, me realitetin shoqĂ«ror.

Tatimi mbi të Ardhurat Personale

Figura tĂ« tilla si Daron Acemoglu (MIT, Çmimi Nobel 2024), George Akerlof (Universiteti Georgetown, Çmimi Nobel 2001), Abhijit Banerjee (MIT, Çmimi Nobel 2019), Esther Duflo (CollĂšge de France dhe MIT, Çmimi Nobel 2019), Simon Johnson (MIT, Çmimi Nobel 2024), Paul Krugman (CUNY, Çmimi Nobel 2008) dhe Joseph Stiglitz (Columbia, Çmimi Nobel 2001) kanĂ« dalĂ« nĂ« fushĂ«n e betejĂ«s.

Studimi Ă«shtĂ« kryer nĂ« bashkĂ«punim me autoritetet tatimore nĂ« disa vende dhe tregon se kĂ«ta ultra tĂ« pasur paguajnĂ« nga 0% deri nĂ« 0.6% tĂ« pasurisĂ« sĂ« tyre nĂ« taksa mbi tĂ« ardhurat personale. “Kjo Ă«shtĂ« rreth 0.6% nĂ« njĂ« vend si Shtetet e Bashkuara dhe 0.1% nĂ« njĂ« vend si Franca” – thonĂ« ata, citon lapsi.al. Duke marrĂ« parasysh tĂ« gjitha taksat e tjera tĂ« detyrueshme (taksa e korporatave, kontributet e sigurimeve shoqĂ«rore, taksa e akcizĂ«s, etj.) tĂ« shprehura si pĂ«rqindje e tĂ« ardhurave, normat e tyre tĂ« taksave janĂ« mĂ« tĂ« ulĂ«ta se ato tĂ« klasĂ«s sĂ« mesme apo edhe drejtuesve tĂ« kompanive.

Por si arritĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« pikĂ«? 7 samurajĂ«t e ekonomisĂ« pĂ«rgjigjen nĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ«: “ThĂ«nĂ« thjesht, ndodhi sepse tĂ« pasurit mund ta strukturojnĂ« pasurinĂ« e tyre nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« shmangin taksat mbi tĂ« ardhurat, tĂ« cilat zakonisht janĂ« gurthemeli i drejtĂ«sisĂ« tatimore. NĂ« vendet evropiane, kjo arrihet pĂ«rmes krijimit tĂ« kompanive familjare holding, ku dividentĂ«t grumbullohen pĂ«r t’u mbrojtur nga taksat. NĂ« Shtetet e Bashkuara, pĂ«rdorimi i kompanive holding pĂ«r tĂ« shmangur taksat nuk lejohet qĂ« nga vitet 1930, gjĂ« qĂ« shpjegon pse pasuritĂ« e mĂ«dha tatohen mĂ« rĂ«ndĂ« se nĂ« EvropĂ«.”

Si tĂ« pĂ«rmbledhim 150 vjet kapitalizĂ«m familjar nĂ« disa rreshta. Pika qĂ« 7 kolosĂ«t e ekonomisĂ« duan tĂ« theksojnĂ« Ă«shtĂ« se “nuk ka asgjĂ« tĂ« pakthyeshme, asgjĂ« tĂ« shkruar nĂ« pllakat e shenjta tĂ« mendimit ekonomik, asgjĂ« tĂ« paprekshme”. “Kjo situatĂ« nuk Ă«shtĂ« rezultat i njĂ« ligji natyror apo i njĂ« fati tĂ« lashtĂ«, Ă«shtĂ« produkt i vendimeve njerĂ«zore dhe zgjedhjeve politike. Prandaj nuk ka pashmangshmĂ«ri.”

Propozimi

QĂ«llimi i “tĂ« shtatĂ«ve” Ă«shtĂ« tĂ« bindĂ« politikanĂ«t francezĂ« tĂ« vendosin njĂ« taksĂ« minimale mbi pasurinĂ« e mĂ« tĂ« pasurve, i frymĂ«zuar nga propozimi i ekonomistit Gabriel Zucman, i refuzuar sĂ« fundmi nga Senati i Parisit. Sipas propozimit duhet njĂ« taksĂ« minimale prej 2% mbi asetet qĂ« tejkalojnĂ« 100 milionĂ« euro (gjĂ« qĂ« nĂ« FrancĂ« do tĂ« prekte afĂ«rsisht 1800 familje). NĂ« njĂ« kohĂ« kur financat publike po pĂ«rpiqen tĂ« ruajnĂ« nivelet e nevojshme tĂ« mirĂ«qenies dhe kohezioni social Ă«shtĂ« nĂ« rrezik, kjo nuk do tĂ« ishte njĂ« masĂ« revolucionare, por minimumi i domosdoshĂ«m, sipas tyre.

Instituti Kombëtar Francez i Statistikave, certifikoi se në vitin 2023 shkalla e varfërisë u rrit në 15.4% të popullsisë, shifra më e lartë në 30 vitet e fundit. Kjo do të thotë se pothuajse 10 milionë francezë jetojnë nën kufirin e varfërisë, të vendosur në 60% të të ardhurave mesatare (1,288 euro për një person të vetëm). Heqja e mbështetjes së fuqisë blerëse të futur gjatë periudhës së Covid-it ka futur 650 000 njerëz në varfëri brenda një viti të vetëm.
KĂ«to shifra duhet tĂ« jenĂ« tĂ« mjaftueshme, argumentojnĂ« “TĂ« shtatĂ«t”, pĂ«r tĂ« ndryshuar rrjedhĂ«n e luftĂ«s kundĂ«r evazionit fiskal, duke i penguar ultra tĂ« pasurit tĂ« shfrytĂ«zojnĂ« mekanizmat e korporatave.

Fshehja e pasurisë në Parajsat Tatimore

Gabriel Zucman, njĂ« ekonomist nĂ«n moshĂ«n 40 vjeçe me njĂ« CV mbresĂ«lĂ«nĂ«se qĂ« aktualisht jep mĂ«sim nĂ« Universitetin e KalifornisĂ« “Berkeley” dhe ShkollĂ«n e EkonomisĂ« tĂ« Parisit si drejton Observatorin Tatimor tĂ« Bashkimit Evropian ka qenĂ« nĂ« ballĂ« tĂ« luftĂ«s pĂ«r taksa mĂ« tĂ« larta pĂ«r tĂ« pasurit pĂ«r vite me radhĂ«. Si njĂ« ekspert pĂ«r parajsat tatimore, vitin e kaluar ai i kushtoi njĂ« kapitull ItalisĂ« nĂ« Raportin Global tĂ« Evazionit Tatimor tĂ« pĂ«rgatitur pĂ«r BE-nĂ«.

“Nga viti 2016 deri nĂ« vitin 2022, shumat e parave tĂ« depozituara nga italianĂ«t nĂ« parajsat fiskale kanĂ« parĂ« njĂ« rritje tĂ« fortĂ«. Duke marrĂ« parasysh vetĂ«m asetet financiare dhe duke pĂ«rjashtuar pasuritĂ« e paluajtshme, 159 miliardĂ« euro kanĂ« ikur jashtĂ« ItalisĂ« nĂ« 6 vjet, duke shtuar edhe 74 miliardĂ« eurot qĂ« janĂ« dĂ«rguar jashtĂ« nga emigrantĂ«t. Shuma totale e kapitalit jashtĂ« vendit Ă«shtĂ« aktualisht pak a shumĂ« e barabartĂ« me tĂ« gjithĂ« shumĂ«n e Planit KombĂ«tar tĂ« RimĂ«kĂ«mbjes dhe RezistencĂ«s nĂ« tĂ« cilin Italia mbĂ«shtetet pĂ«r ringjalljen e saj ekonomike afatgjatĂ«â€ – citon ai.

Nuk është rastësi që Zucman ka fituar shumë ndjekës në Itali vitet e fundit. Kjo demonstrohet edhe nga manifesti i nënshkruar vitin e kaluar nga 134 ekonomistë italianë nga 50 universitete italiane dhe të huaja, në favor të futjes së një takse progresive prej 0.1% për më të pasurit italianë, me asete neto që tejkalojnë 5.4 milionë euro dhe rritjen e taksës mbi trashëgimitë dhe dhuratat e mëdha.

NĂ« epokĂ«n “Trump” taksa pĂ«r mĂ« tĂ« pasurit duken pak tĂ« vĂ«shtira. Por Trump nuk Ă«shtĂ« bota. Spanja dhe Brazili, pĂ«r shembull, sapo kanĂ« zbuluar njĂ« iniciativĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« promovuar taksimin global tĂ« ultra tĂ« pasurve. 7 laureatĂ«t e Çmimit Nobel thonĂ« se çdo vend individual mund ta zgjedhĂ« kĂ«tĂ« rrugĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pavarur.

“Trendi i krahut tĂ« djathtĂ« politik qĂ« shfrytĂ«zon pakĂ«naqĂ«sinĂ« e gjeneruar nga pabarazia pĂ«r tĂ« fituar zgjedhje dhe pĂ«r tĂ« gjeneruar pabarazi tĂ« mĂ«tejshme ka perversitetin e vet, por nuk Ă«shtĂ« njĂ« mallkim: Ă«shtĂ« politikĂ«. Dhe politika Ă«shtĂ« gjithashtu antidoti” – thuhet nĂ« analizĂ«. ©PĂ«rshtati nĂ« shqip LAPSI.al

The post 7 fitues të Nobelit në Ekonomi: Të pasurit po paguajnë qindarka, të taksohen më shumë appeared first on Lapsi.al.

↗

Kalimi i emigrantëve me varka, Franca dhe Britania bëhen bashkë për të ndalur flukset

✇Lapsi
By: user 5

Kryeministri britanik Keir Starmer dhe Presidenti francez Emmanuel Macron ranë dakord sot mbi nevojën për të ndërmarrë veprime më vendimtare për të trajtuar migracionin e parregullt, veçanërisht nga anijet e vogla që kalojnë Kanalin Anglez.

“UdhĂ«heqĂ«sit ranĂ« dakord qĂ« trajtimi i kĂ«rcĂ«nimit tĂ« migracionit tĂ« parregullt dhe kalimeve me anije tĂ« vogla Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rparĂ«si e pĂ«rbashkĂ«t qĂ« kĂ«rkon zgjidhje tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta”, thuhej nĂ« njĂ« deklaratĂ« informuese tĂ« qeverisĂ« britanike mbi bisedimet midis dy udhĂ«heqĂ«sve nĂ« LondĂ«r.

Macron dhe Starmer, raportohet se ranë dakord mbi nevojën për të ecur përpara dhe për të bërë përparim në zgjidhje të reja dhe inovative, duke përfshirë një pengesë të re për të prishur modelin e biznesit të këtyre bandave, të cilat trafikojnë migrantë të parregullt kundrejt një pagese të majme.

Macron po zhvillon një vizitë zyrtare tre-ditore në Mbretërinë e Bashkuar, ndërsa mikpritësit e tij bëjnë presion për masa të reja për të frenuar imigracionin pa dokumente.

Numri i refugjatëve dhe migrantëve që mbërrijnë në bregdetin jugor të Anglisë nëpërmjet anijeve të vogla nga Franca veriore është një çështje e madhe politike për qeverinë laburiste, e cila ka parë partinë e ekstremit të djathtë Reform UK të arrijë fitore të konsiderueshme politike me një platformë të ashpër anti-imigracion.

Bisedimet vijnë në ditën e dytë të vizitës së Macron në Mbretërinë e Bashkuar, e cila filloi me një pritje nga Mbreti Charles III dhe anëtarët e familjes mbretërore dhe një banket të shtruar në Kështjellën Windsor.

Kjo është vizita e parë shtetërore e një presidenti francez në Mbretërinë e Bashkuar që nga koha e Nicolas Sarkozy në vitin 2008 dhe e para nga një kryetar shteti i Bashkimit Evropian që nga zyrtarizimi i Brexit në vitin 2020. Udhëtimi i Macron erdhi me ftesë të Mbretit Charles III.

The post Kalimi i emigrantëve me varka, Franca dhe Britania bëhen bashkë për të ndalur flukset appeared first on Lapsi.al.

↗

Zhgënjimi i Donald Trump me Putin, çfarë ndodh tani?

✇Lapsi
By: user 5

Presidentit amerikan duket se i ka mbaruar durimi me homologun e tij rus – por mbetet pĂ«r t’u parĂ« se si kjo do tĂ« pĂ«rkthehet nĂ« mbĂ«shtetje praktike pĂ«r Kievin.

“Nuk jam i kĂ«naqur me Putinin. Mund t’ju ​​them kaq tani”, tha Trump, duke shprehur zhgĂ«njimin e tij me udhĂ«heqĂ«sin rus pĂ«r shkak tĂ« luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«.

“Putini na thotĂ« shumĂ« budallallĂ«qe 
 Ai Ă«shtĂ« shumĂ« i sjellshĂ«m gjatĂ« gjithĂ« kohĂ«s, por rezulton tĂ« jetĂ« pa kuptim.”, tha Trump.

Nuk Ă«shtĂ« se Donald Trump njihet pĂ«r njĂ« stil oratorik tĂ« sofistikuar, dhe me tĂ« çdo gjĂ« mund tĂ« ndryshojĂ« brenda pak orĂ«sh. Por ndoshta, njĂ« ndarje e vĂ«rtetĂ« mes Trumpit dhe Vladimir Putinit ka ndodhur. NĂ«se kjo Ă«shtĂ« e vĂ«rtetĂ«, do tĂ« ishte njĂ« moment transformues — njĂ« justifikim pĂ«r presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy, i cili ndodhet nĂ« RomĂ« pĂ«r konferencĂ«n vjetore tĂ« rindĂ«rtimit tĂ« UkrainĂ«s, por edhe pĂ«r aleatĂ«t evropianĂ« si MbretĂ«ria e Bashkuar dhe Franca, tĂ« cilĂ«t kanĂ« punuar me durim pĂ«r t’i hapur sytĂ« Trumpit mbi qĂ«llimet e vĂ«rteta tĂ« Putinit.

PĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«, duket se Trump ka filluar ta kuptojĂ« se Putini nuk Ă«shtĂ« partner i besueshĂ«m pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s. MegjithatĂ«, me Trumpin, largimi nuk Ă«shtĂ« kurrĂ« i plotĂ« apo pĂ«rfundimtar. Ai mund tĂ« ketĂ« zhgĂ«njime ndaj Putinit, por kjo nuk do tĂ« thotĂ« se do tĂ« japĂ« mbĂ«shtetjen praktike qĂ« Ukraina kĂ«rkon. Gjithsesi, Ă«shtĂ« e qartĂ« se “America First” nuk Ă«shtĂ« mĂ« njĂ«soj si “Russia First”.

NĂ« fillim tĂ« kĂ«tij viti, marrĂ«dhĂ«niet transatlantike ishin nĂ« rrezik. Trump nisi bisedime tĂ« drejtpĂ«rdrejta me Putinin dhe kĂ«rkoi qĂ« Ukraina tĂ« bĂ«nte lĂ«shime. MĂ« 19 shkurt, ai postoi nĂ« rrjetin Truth Social duke quajtur Zelenskyy-n “njĂ« diktator” dhe duke paralajmĂ«ruar se koha e UkrainĂ«s po mbaronte. VetĂ«m njĂ« javĂ« mĂ« vonĂ«, SHBA-tĂ« votuan kundĂ«r njĂ« rezolute nĂ« OKB qĂ« dĂ«nonte pushtimin rus tĂ« UkrainĂ«s, duke u rreshtuar pĂ«rkrah RusisĂ«, KoresĂ« sĂ« Veriut dhe BjellorusisĂ«.

Kur SHBA hartuan një projekt-rezolutë të zbutur në Këshillin e Sigurimit, Britania dhe Franca abstenuan, të paqarta se si të reagonin ndaj një mesazhi kaq të dykuptimtë.

MĂ« 28 shkurt, Trump dhe Zelenskyy u pĂ«rballĂ«n nĂ« ZyrĂ«n Ovale nĂ« njĂ« pĂ«rplasje televizive tĂ« ftohtĂ«, dhe mĂ« pas Zelenskyy mori pĂ«rqafim tĂ« ngrohtĂ« nĂ« LondĂ«r nga Mbreti Charles dhe Keir Starmer. NdĂ«rkohĂ«, zĂ«dhĂ«nĂ«sja e MinistrisĂ« sĂ« Jashtme ruse, Maria Zakharova, ironizoi nĂ« Telegram: “VetĂ«pĂ«rmbajtja qĂ« treguan Trump dhe Vance ishte mrekulli mĂ« vete”.

Negociatori amerikan Steve Witkoff, nĂ« intervista publike, tregoi njĂ« injorancĂ« tĂ« thellĂ« pĂ«r historinĂ« ukrainase dhe simpati pĂ«r pretendimet ruse. Ai krahasoi aneksimin e UkrainĂ«s nga Rusia me pushtimin e GazĂ«s, duke thĂ«nĂ«: “RusĂ«t tashmĂ« kanĂ« atĂ« qĂ« donin – KrimenĂ« dhe pesĂ« rajone. Pse u duhet mĂ« shumĂ«?”

Në mars, Trump filloi të zhgënjehej pasi Putini refuzoi një armëpushim 30-ditor të propozuar prej tij, ndërsa Ukraina ishte dakord. Presidenti i Finlandës, pas tetë orësh golfi me Trumpin, raportoi se ai po humbiste durimin me Putinin.

MegjithatĂ«, fundi i majit e gjeti Trumpin ende tĂ« paqartĂ«. Ai shprehu frustrimin nĂ« rrjetin e tij social, duke paralajmĂ«ruar se Putini po “luante me zjarrin”, duke mos pasur ende njĂ« strategji tĂ« qartĂ«.

MĂ« 25 qershor, nĂ« samitin e NATO-s, Trump u nderua nga evropianĂ«t pĂ«r presionin qĂ« kishte ushtruar mbi shpenzimet e mbrojtjes. Sekretari i PĂ«rgjithshĂ«m i NATO-s, Mark Rutte, e quajti atĂ« “Baba”, njĂ« kompliment qĂ« pa dyshim ndikoi nĂ« gatishmĂ«rinĂ« e Trump pĂ«r tĂ« dĂ«gjuar shqetĂ«simet e EvropĂ«s pĂ«r sigurinĂ«.

Trump pranoi publikisht: “E konsideroj Putinin njĂ« person tĂ« gabuar. Mendoja se do ta kishim zgjidhur kĂ«tĂ« luftĂ«.”

Por telefonata mes tyre mĂ« 4 korrik tregoi tĂ« kundĂ«rtĂ«n. Putin ishte i palĂ«kundur: “Rusia nuk do tĂ« tĂ«rhiqet nga qĂ«llimet e saj”, deklaroi Kremlini. NdĂ«rkohĂ«, sulmet ruse ndaj UkrainĂ«s vazhduan me intensitet. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, Trump u zemĂ«rua kur mĂ«soi se Pentagoni po mbante pajisje ushtarake tĂ« destinuara pĂ«r UkrainĂ«n pa e informuar ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«.

ÇfarĂ« vjen mĂ« pas?

Tani për tani, mbështetësit e Ukrainës presin të shohin nëse kjo ndryshim qëndrimi do të përkthehet në veprime konkrete. Një projektligj i propozuar nga senatori Lindsey Graham për sanksione të rënda kundër vendeve që blejnë energji nga Rusia mund të jetë testi i parë i vërtetë. Me mbështetjen e Trump, projektligji mund të shkojë përpara, me përjashtime për aleatët evropianë që kanë mbështetur Ukrainën.

“Po lĂ«vizim”, tha Graham, duke cituar Trumpin qĂ« i kishte thĂ«nĂ« se â€œĂ«shtĂ« koha pĂ«r tĂ« vepruar”.

NĂ« vijĂ«n e frontit, ukrainasit nuk kanĂ« luksin tĂ« jenĂ« naivĂ« — por mund tĂ« shpresojnĂ« qĂ« mĂ« nĂ« fund, Trump po fillon tĂ« shohĂ« Putinin ashtu siç Ă«shtĂ«.

The post Zhgënjimi i Donald Trump me Putin, çfarë ndodh tani? appeared first on Lapsi.al.

↗

Vdekja e ministrit, një paralajmërim i kobshëm për elitën e Rusisë

✇Lapsi
By: user 8

Ditën e hënë nga Moska erdhi një lajm tronditës. Roman Starovoit, ministri i saposhkarkuar i transportit të Putinit, kishte vrarë veten. Gjithkush që di diçka për Rusinë, se si politikanët rusë dhe vdekja kanë jo rrallë një fat të lidhur, nuk do të habitej për ngjarjen. Prandaj pikëpyetjet vluan menjëherë. BBC shkroi për ngjarjen, duke u përpjekur të hedhë dritë mbi simbolikën që ka kjo vetëvrasje e njeriut të kabinetit të Putin.

“Ishte njĂ« fillim dramatik jave nĂ« Rusi. TĂ« hĂ«nĂ«n nĂ« mĂ«ngjes, presidenti Vladimir Putin shkarkoi ministrin e tij tĂ« transportit, Roman Starovoit. Pasdite Starovoit vdiq. Trupi i tij u zbulua nĂ« njĂ« park nĂ« periferi tĂ« MoskĂ«s me njĂ« plagĂ« arme zjarri nĂ« kokĂ«. NjĂ« pistoletĂ«, thuhet, pranĂ« trupit.

Hetuesit thanë se supozonin që ish-ministri kishte marrë jetën e vet. 

Në tabloidin Moskovsky Komsomolets kishte një ndjesi tronditjeje.

“VetĂ«vrasja e Roman Starovoit vetĂ«m orĂ« pas urdhrit tĂ« presidentit pĂ«r ta shkarkuar Ă«shtĂ« njĂ« rast pothuajse unik nĂ« historinĂ« ruse,” deklaroi gazeta.

Kjo sepse duhet tĂ« kthehesh mĂ« shumĂ« se tridhjetĂ« vjet pas, pĂ«rpara rĂ«nies sĂ« Bashkimit Sovjetik, pĂ«r njĂ« shembull tĂ« njĂ« ministri qeveritar kĂ«tu qĂ« vetĂ«vritet” – analizon televizioni publik britanik.

BBC kujton vetëm një rast të ngjashëm në historinë moderne të Rusisë.

“NĂ« gusht tĂ« vitit 1991, pas dĂ«shtimit tĂ« grushtit tĂ« shtetit nga linjat e ashpra komuniste, njĂ« nga organizatorĂ«t kryesorĂ« tĂ« grushtit, ministri i brendshĂ«m sovjetik Boris Pugo, qĂ«lloi veten.” 

Lexo më tej: Putin nuk fal, misteri i aksidentit ajror që eleminoi kreun e Wagner 

BBC thekson se Kremlini nuk ka komentuar gjatë për vdekjen e ministrit Stavoroit, duke sjellë një përgjigje që zëdhënësi Dimitri Peskov i ktheu transmetuesit publik britanik.

“NjerĂ«zit normalĂ« nuk mund tĂ« mos tronditen nga kjo. Sigurisht, edhe ne u tronditĂ«m.

Hetimi Ă«shtĂ« ai qĂ« duhet tĂ« japĂ« pĂ«rgjigje pĂ«r tĂ« gjitha pyetjet. Derisa ai tĂ« vazhdojĂ«, mund tĂ« bĂ«hen vetĂ«m spekulime. Por kjo Ă«shtĂ« mĂ« tepĂ«r pĂ«r median dhe analistĂ«t politikĂ«. Jo pĂ«r ne.” – citon BBC-Peskovin.

Shkrimi vazhdon me një vështrim mbi reagimin e mediave ruse për ngjarjen. Sigurisht, Ukraina është elefanti në dhomë.

“Shtypi rus ka qenĂ«, vĂ«rtet, plot me spekulime. Sot disa gazeta ruse e lidhĂ«n atĂ« qĂ« ndodhi me Roman Starovoit me ngjarjet nĂ« rajonin e Kurskut qĂ« kufizohet me UkrainĂ«n. Para se tĂ« emĂ«rohej ministĂ«r transporti nĂ« maj tĂ« vitit 2024, Starovoit kishte qenĂ« guvernatori rajonal i Kurskut pĂ«r mĂ« shumĂ« se pesĂ« vjet.

Nën drejtimin e tij, dhe me shuma të mëdha parash nga qeveria, guvernatori Starovoit kishte nisur ndërtimin e fortifikimeve mbrojtëse përgjatë kufirit.

Këto nuk ishin aq të forta sa për të ndaluar trupat ukrainase të depërtonin dhe të kapnin territor në rajonin e Kurskut vitin e kaluar.

QĂ« prej asaj kohe, pasardhĂ«si i Starovoit si guvernator, Alexei Smirnov, dhe zĂ«vendĂ«si i tij i mĂ«parshĂ«m Alexei Dedov janĂ« arrestuar dhe akuzuar pĂ«r mashtrim nĂ« shkallĂ« tĂ« gjerĂ« nĂ« lidhje me ndĂ«rtimin e fortifikimeve” – shkruan BBC.

Spekulimi vazhdon: Stavoroit mund të ketë qenë i dyshuari numër një.

“Zoti Starovoit mund tĂ« ishte bĂ«rĂ« njĂ« nga tĂ« pandehurit kryesorĂ« nĂ« kĂ«tĂ« rast,” sugjeroi sot botimi i pĂ«rditshĂ«m i biznesit Kommersant.

Autoritetet ruse nuk e kanĂ« konfirmuar kĂ«tĂ«â€ – vĂ«ren BBC.

Pasi vëren sjelljen e shtypit rus për vdekjen e ministrit, gjiganti britanik hedh një hap përtej raportimit dhe merr përsipër të interpretojë ngjarjen.

Lexo më tej: Profil/ Historia e panjohur e Alexei Navalny, armikut të vdekur të Putin 

BBC ngre pyetjen: Por nëse ishte frika nga ndjekja penale ajo që e shtyu një ish-ministër të merrte jetën e vet, çfarë na tregon kjo për Rusinë e sotme?

Nina Krusheva, profesore e Marrëdhënieve Ndërkombëtare në New York e ka një shpjegim.

“Pjesa mĂ« dramatike e kĂ«saj, me gjithĂ« ri-Stalinizimin qĂ« ka ndodhur nĂ« Rusi vitet e fundit, Ă«shtĂ« qĂ« njĂ« zyrtar i lartĂ« qeveritar [vret veten] sepse nuk ka asnjĂ« mĂ«nyrĂ« tjetĂ«r pĂ«r tĂ« dalĂ« nga sistemi” – citon BBC-KrushevĂ«n.

“Ai duhet tĂ« ketĂ« pasur frikĂ« se do tĂ« merrte dhjetĂ«ra vite burg nĂ«se do tĂ« ishte nĂ«n hetim, dhe se familja e tij do tĂ« vuante jashtĂ«zakonisht. Prandaj, nuk kishte rrugĂ«dalje. 

Mendova menjĂ«herĂ« pĂ«r Sergo Ordzhonikidze, njĂ« nga ministrat e Stalinit, i cili [vrau veten] nĂ« vitin 1937 sepse ndjeu se nuk kishte zgjidhje tjetĂ«r. Kur fillon tĂ« mendosh pĂ«r vitin 1937 nĂ« ambientin e sotĂ«m, kjo tĂ« trondit” – pĂ«rmbyll profesoresha.

Sipas transmetuesit britanik, ngjarja në televizionin publik rus ka kaluar pothuajse në heshtje. Dhe ka një arsye pse gazetat gëzojnë tjetër liri spekulimi.

“Vdekja e Roman Starovoit mund tĂ« ketĂ« bĂ«rĂ« tituj nĂ« gazetat kĂ«tu. Por ky “rast pothuajse unik nĂ« historinĂ« ruse” ka marrĂ« mbulim minimal nĂ« televizionin shtetĂ«ror.

Ndoshta kjo sepse Kremlini e njeh fuqinë e televizionit për të formësuar opinionin publik.

NĂ« Rusi, televizioni Ă«shtĂ« mĂ« me ndikim se gazetat. KĂ«shtu qĂ«, kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r televizionin, autoritetet priren tĂ« jenĂ« mĂ« tĂ« kujdesshme dhe tĂ« kontrolluara me mesazhet” – analizon transmetuesi britanik.

BBC sjell shembuj të kësaj heshtje, por që bërtasin shumë.

“Buletini kryesor i lajmeve tĂ« mbrĂ«mjes tĂ« sĂ« hĂ«nĂ«s nĂ« kanalin Russia-1 pĂ«rfshiu njĂ« raport katĂ«r minutĂ«sh pĂ«r emĂ«rimin nga Putini tĂ« njĂ« ministri tĂ« ri tĂ« pĂ«rkohshĂ«m tĂ« transportit, Andrei Nikitin.

Nuk u përmend fare që ministri i mëparshëm i transportit ishte shkarkuar. Apo që ai ishte gjetur i vdekur.

Vetëm dyzet minuta më vonë, drejt fundit të buletinit të lajmeve, folësi përmendi shkurtimisht vdekjen e Roman Starovoit.

LajmĂ«si i kushtoi gjithĂ« 18 sekonda kĂ«saj ngjarjeje, qĂ« do tĂ« thotĂ« se shumica e rusĂ«ve ndoshta nuk do ta shohin kĂ«tĂ« ngjarje dramatike tĂ« sĂ« hĂ«nĂ«s si njĂ« zhvillim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m.” 

E dinë apo jo masat ruse, kjo ka pa rëndësi. Sipas BBC-së, këtë lajm e dinë mirë elitat ruse dhe në mënyrë të padiskutueshme, mesazhi është për to.

“PĂ«r elitĂ«n politike, Ă«shtĂ« njĂ« histori tjetĂ«r. PĂ«r ministra, guvernatorĂ« dhe zyrtarĂ« tĂ« tjerĂ« rusĂ« qĂ« kanĂ« kĂ«rkuar tĂ« bĂ«hen pjesĂ« e sistemit politik, ajo qĂ« ndodhi me Starovoit do tĂ« shĂ«rbejĂ« si paralajmĂ«rim.

“NĂ« dallim nga mĂ« parĂ«, kur mund tĂ« merrje kĂ«to punĂ«, tĂ« pasuroheshe, tĂ« ngriheshe nga niveli rajonal nĂ« atĂ« federal, sot, kjo qartazi nuk Ă«shtĂ« njĂ« rrugĂ« karriere nĂ«se do tĂ« mbetesh gjallĂ«,” thotĂ« Nina Krusheva teksa shton se jo vetĂ«m qĂ« nuk ka mĂ« ngjitje nĂ« karrierĂ«, “por edhe zbritja pĂ«rfundon me vdekje.” 

ËshtĂ« njĂ« kujtesĂ« pĂ«r rreziqet qĂ« burojnĂ« nga tĂ« rĂ«nit ndesh me sistemin.” – pĂ«rmbyll BBC.

Përgatiti ©LAPSI.AL 

The post Vdekja e ministrit, një paralajmërim i kobshëm për elitën e Rusisë appeared first on Lapsi.al.

↗

Analiza: Arsyet pse BE-ja nuk ka vendosur sanksione të reja kundër Rusisë

✇Lapsi
By: user 11

Bashkimi Evropian Ă«shtĂ« njĂ« hap larg miratimit tĂ« paketĂ«s mĂ« tĂ« re tĂ« sanksioneve kundĂ«r MoskĂ«s, e 18-ta me radhĂ« prej nisjes sĂ« luftĂ«s sĂ« RusisĂ« nĂ« UkrainĂ« tre vjet mĂ« parĂ«. MirĂ«po, dy pika kanĂ« mbetur pĂ«r t’u negociuar. E para, vendosja e çmimit tavan nĂ« naftĂ«n ruse. Ajo Ă«shtĂ« ende e pĂ«rfshirĂ« nĂ« draft-propozimet qĂ« i ka parĂ« Radio Evropa e LirĂ«, por mbetet tĂ« shihet nĂ«se do tĂ« jetĂ« edhe nĂ« draftin pĂ«rfundimtar. Dhe e dyta, vetoja sllovake lidhur me njĂ« çështje tĂ« lidhur me sanksionet, ndonĂ«se nuk Ă«shtĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« pjesĂ« e paketĂ«s.

Kur Komisioni Evropian e pati prezantuar paketën para vendeve anëtare të BE-së në fillim të qershorit, pika kryesore ishte ulja e çmimit tavan, nga shifra aktuale 60 dollarë amerikanë për fuçi, në 45 dollarë.

Meqë kjo politikë i takon grupit të shtatë shteteve më të industrializuara (G7), BE-ja ka tentuar të sigurojë përkrahjen prej vendeve të G7-s, sidomos prej Shteteve të Bashkuara, në një samit të mbajtur muajin e kaluar në Kanada, mirëpo ka dështuar që ta ketë votën e amerikanëve, sidomos pas rritjes së çmimeve të naftës, si pasojë e sulmeve izraelite dhe amerikane kundër Iranit.

MegjithatĂ«, Brukseli vendosi tĂ« çonte pĂ«rpara iniciativĂ«n, sidomos pĂ«r faktin qĂ« çmimi tavan nĂ« naftĂ«n ruse ishte fillimisht mundĂ«si qĂ« BE-ja tĂ« vendoste ndalesĂ« nĂ« shĂ«rbimet e transportit tĂ« naftĂ«s ruse. NĂ« diskutimet e kryera sĂ« fundmi nĂ« Bruksel, disa zyrtarĂ« evropianĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« nĂ« kushte anonimiteti qĂ« Qiproja, Greqia dhe Malta – tĂ« gjitha shtete me shĂ«rbime tĂ« konsiderueshme detare, janĂ« kundĂ«r uljes sĂ« çmimit tavan.

MirĂ«po, ka disa zĂ«ra qĂ« thonĂ« se kĂ«to vende edhe mund t’i zbusin qĂ«ndrimet e tyre, sidomos pasi MbretĂ«ria e Bashkuar, njĂ« tjetĂ«r shtet me shĂ«rbime tĂ« shumta detare, Ă«shtĂ« nĂ« linjĂ« me Brukselin pĂ«r ulje tĂ« çmimit.

Madje, diplomatĂ«t besojnĂ« se Shtetet e Bashkuara do t’i bashkohen Brukselit dhe LondrĂ«s, nĂ«se kĂ«to dyja janĂ« plotĂ«sisht dakord pĂ«r pikat e marrĂ«veshjes. SfidĂ«n mĂ« tĂ« madhe e pĂ«rbĂ«n Malta, ndonĂ«se disa shpresojnĂ« qĂ« Valleta edhe mund tĂ« pajtohet nĂ«se çmimi tavan nuk ulet pĂ«rtej 45-dollarĂ«shit pĂ«r fuçi.

MĂ« pas vjen vetoja sllovake. Bratislava ka vĂ«nĂ« kushte pĂ«r votĂ«n pĂ«r mĂ« shumĂ« sanksione, duke kĂ«rkuar qĂ« tĂ« rishqyrtohet njĂ« propozim i Komisionit Evropian pĂ«r t’iu dhĂ«nĂ« fund importeve ruse tĂ« energjisĂ« nĂ« bllokun evropian deri nĂ« fund tĂ« vitit 2027.

Propozimi, i bĂ«rĂ« publik nĂ« maj, quhet “Rifuqizojeni BE-nĂ«â€ dhe ka nxitur shqetĂ«sim nĂ« Sllovaki dhe Hungari. Duket se kjo e fundit Ă«shtĂ« duke mbĂ«shtetur heshturazi fqinjĂ«n veriore.

Dhe është e lehtë për ta kuptuar pse. Prej vitit 2022, Bashkimi Evropian e ka kufizuar blerjen e energjisë ruse përmes sanksioneve, shembull vënien e ndalesës në shumicën e importeve të naftës dhe thëngjillit. Mirëpo, sanksionet kërkojnë unanimitet të 27 vendeve anëtare. Hungaria dhe Sllovakia e kanë përdorur disa herë veton në vitet e fundit, kur Brukseli ka prezantuar propozime më të ashpra që do ta shënjestronin sektorin rus të energjisë.

Prandaj Komisioni Evropian Ă«shtĂ« duke tentuar qĂ« pĂ«rmes nismĂ«s “Rifuqizojeni BE-nĂ«â€ tĂ« rregullojĂ« tregun e brendshĂ«m tĂ« BE-sĂ« me njĂ« mori masash, shumica e tĂ« cilave mund tĂ« miratohen me shumicĂ« tĂ« kualifikuar prej 55 pĂ«r qind tĂ« vendeve anĂ«tare qĂ« pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« 65 pĂ«r qind tĂ« popullsisĂ« sĂ« gjithĂ« BE-sĂ«.

Me fjalë tjera, kështu i shmangen edhe Bratisllavës, edhe Budapestit.

Propozimi kryesor do të jetë një kërkesë ligjore për të vendosur ndalesë në të gjitha kontrata e reja për gazin rus si dhe në kontratat afatshkurtra për gazin e lëngshëm natyror për të paktën deri në fund të vitit.

Për kontratat afatgjata, rregulloret do të sugjerojnë periudhë të shkëputjes graduale deri në fund të vitit 2027. Importet e gazit rus në BE kanë rënë nga 45 për qind më 2021 në 19 për qind më 2024 dhe pritet të ulen në 13 për qind më 2025, me bllokimin e transitit ukrainas në fillim të këtij viti.

Megjithatë, BE-ja është turpëruar që importet e gazit të lëngshëm natyror janë rritur për 12 për qind vitin e kaluar, në krahasim me vitin 2023. Në importet e naftës, situata është më pak dramatike, mirëpo shumë specifike në aspektin gjeografik dhe e ndjeshme në atë politik.

Importet e naftës ruse përbëjnë vetëm 3 për qind të të gjithë naftës së importuar në BE, në krahasim me 27 për qind më 2022, kryesisht për shkak të sanksioneve.

MegjithatĂ«, duhet pĂ«rmendur se disa vende tĂ« EvropĂ«s Qendrore kanĂ« pasur pĂ«rjashtim nga njĂ« pjesĂ« e sanksioneve. NdonĂ«se Çekia e ka ndalur importin prej kĂ«tij burimi, Hungaria dhe Sllovakia ende e importojnĂ« 80 pĂ«r qind tĂ« naftĂ«s sĂ« tyre totale prej RusisĂ«.

Komisioni Evropian do të kërkojë dhënien fund të importeve të naftës ruse deri në fund të 2027 dhe palët duhet të ofrojnë një strategji se si planifikojnë ta arrijnë këtë synim.

Kryeministri sllovak, Robert Fico ka sinjalizuar nĂ« samitin e BE-sĂ«, tĂ« mbajtur nĂ« Bruksel mĂ« 26 qershor, se ai nuk do tĂ« japĂ« dritĂ«n e gjelbĂ«r pĂ«r paketĂ«n e sanksioneve, dhe qĂ« i duhen mĂ« shumĂ« sqarime pĂ«r nismĂ«n “Rifuqizojeni BE-nĂ«â€.

Sipas diplomatĂ«ve tĂ« afĂ«rt me kĂ«to zhvillime, Bratisllava nuk Ă«shtĂ« duke kĂ«rkuar shumĂ« pĂ«rjashtime, por mĂ« tepĂ«r siguri ligjore lidhur me kontratat e ardhshme me Gazpromin. JavĂ«n e kaluar, zyrtarĂ« tĂ« Komisionit Evropian e kanĂ« vizituar BratislavĂ«n pĂ«r t’u takuar me zyrtarĂ« sllovakĂ« dhe pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« kompanive tĂ« energjisĂ«.

NdonĂ«se sipas diplomatĂ«ve tĂ« BE-sĂ«, takimet kanĂ« shkuar “mirĂ«â€, duket se Ficoja nuk Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht i bindur.

AmbasadorĂ«t e BE-sĂ«, tĂ« takuar nĂ« Bruksel mĂ« 4 korrik, pĂ«r t’i diskutuar sanksionet kanĂ« mĂ«suar se dokumenti nuk Ă«shtĂ« komplet gati pĂ«r miratim. NĂ« komunikatĂ«n pĂ«r shtyp tĂ« lĂ«shuar nga Ministria sllovake e EkonomisĂ«, pas vizitĂ«s sĂ« zyrtarĂ«ve tĂ« Komisionit Evropian, Ă«shtĂ« sinjalizuar nevoja pĂ«r mĂ« shumĂ« diskutime nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim.

Ministrja Denisa Sakova ka thĂ«nĂ« se “takimi nĂ« BratislavĂ« Ă«shtĂ« hap i rĂ«ndĂ«sishĂ«m drejt gjetjes sĂ« zgjidhjes, duke i marrĂ« parasysh faktorĂ«t specifikĂ« tĂ« secilit vend anĂ«tar kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r diversifikim tĂ« burimeve dhe garantimit tĂ« çmimeve tĂ« pĂ«rballueshme tĂ« energjisĂ« pĂ«r industrinĂ« sllovake, e cila po pĂ«rballet me rritje tĂ« shpenzimeve”.

NĂ« fund Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« se Sllovakia Ă«shtĂ« e gatshme tĂ« vazhdojĂ« “qasjen konstruktive pĂ«r masat e propozuara dhe do t’i vazhdojĂ« diskutimet me ekspertĂ«, me pĂ«rfshirje tĂ« tĂ« gjitha palĂ«ve tĂ« interesuara”./REL

The post Analiza: Arsyet pse BE-ja nuk ka vendosur sanksione të reja kundër Rusisë appeared first on Lapsi.al.

↗

Macron mbi krijimin e shtetit të Palestinës: Rruga e vetme për paqe të qëndrueshme

✇Lapsi
By: user 11

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron gjatë fjalimit para anëtarëve të parlamentit britanik vuri në pah natyrën e ndërlikuar të marrëdhënieve midis Francës dhe Mbretërisë së Bashkuar, si dhe sfidat globale që përballen sot, përfshirë luftën në Ukrainë dhe krizën humanitare në Gaza.

Duke folur në pallatin historik të Westminsterit, në ditën e parë të vizitës së tij shtetërore në Mbretërinë e Bashkuar, Macron theksoi se kthimi i luftës në kontinentin evropian ka vënë në rrezik rendin paqësor dhe stabilitetin ndërkombëtar.

“Çdo avancim i RusisĂ« sĂ« Vladimir Putinit nĂ« UkrainĂ« pĂ«rfaqĂ«son njĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r tĂ« gjithĂ« ne”, deklaroi ai, duke shtuar se Evropa nuk do ta braktisĂ« kurrĂ« UkrainĂ«n. Ai u bĂ«ri thirrje aleatĂ«ve qĂ« tĂ« bashkĂ«punojnĂ« nĂ« mbrojtje tĂ« rendit ndĂ«rkombĂ«tar dhe vlerave tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta, sipas Bloomberg.

Duke iu referuar situatës në Gaza, Macron përmendi përpjekjet për një armëpushim, duke thënë se kjo krizë kërkon një reagim të përbashkët dhe të qëndrueshëm.

“Thirrja pĂ«r njĂ« armĂ«pushim pa kushte nĂ« Gaza Ă«shtĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« treguar se Evropa nuk pĂ«rdor standarde tĂ« dyfishta. Ne jemi tĂ« angazhuar pĂ«r mbrojtjen e jetĂ«s njerĂ«zore dhe pĂ«r respektimin e integritetit territorial”, theksoi presidenti francez.

Ai gjithashtu deklaroi se njohja e shtetit të Palestinës dhe përkushtimi ndaj një zgjidhjeje politike është rruga e vetme për të arritur paqe të qëndrueshme në Lindjen e Mesme.

The post Macron mbi krijimin e shtetit të Palestinës: Rruga e vetme për paqe të qëndrueshme appeared first on Lapsi.al.

↗

Gjyqi që tronditi botën/ Gruaja që vrau të afërmit me kërpudha helmuese

✇Lapsi
By: user 6

5 persona u ulĂ«n pĂ«r tĂ« ngrĂ«nĂ« drekĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e saj nĂ« njĂ« zonĂ« rurale tĂ« AustralisĂ« mĂ« 29 korrik 2023. Brenda njĂ« jave, 3 prej tyre ishin tĂ« vdekur, njĂ« i katĂ«rt luftonte pĂ«r jetĂ«n, dhe e pesta – vetĂ« Erin – ishte nĂ«n hetim pĂ«r helmim tĂ« qĂ«llimshĂ«m tĂ« tĂ« ftuarve me kĂ«rpudha tĂ« egra. Pas njĂ« gjyqi shumĂ« tĂ« ndjekur nĂ« qytetin e vogĂ«l Morwell, Erin u shpall fajtore pĂ«r vrasjen e 3 tĂ« afĂ«rmve dhe pĂ«rpjekjen pĂ«r tĂ« vrarĂ« njĂ« tjetĂ«r.

Me sytë nga juria gjatë gjithë kohës, ajo qëndroi e heshtur dhe e përmbajtur kur u shpall verdikti që mund ta çojë në burgim të përjetshëm. E vetëquajtur si adhuruese e kërpudhave dhe kërkuese amatore kishte deklaruar në gjykatë se gjithçka ishte një aksident tragjik.

Por gjatë 9 javëve, juria dëgjoi prova që sugjeronin se ajo kishte kërkuar me qëllim kërpudhat vdekjeprurëse në qytetet përreth dhe kishte joshur viktimat drejt asaj dreke fatale nën pretekstin e rremë se kishte kancer duke tentuar më pas të fshehë krimin duke gënjyer policinë dhe zhdukur provat.

Pjata portokalli

Prindërit e burrit të Erin, Gail dhe Don Patterson mbërritën në derën e shtëpisë së saj pak pas mesditës atë të shtunë fatkeqe, me një tortë portokalli në dorë. Me ta ishin edhe Heather, motra e Gail-it, dhe bashkëshorti i saj Ian, i cili, disa javë pas asaj dreke u zgjua nga koma për të zbuluar se ishte i vetmi i mbijetuar nga të ftuarit.

EPA An exterior view of the Leongatha home where Erin Patterson hosted a fatal lunch

Ajo qĂ« binte nĂ« sy ishte mungesa e Simon Patterson, bashkĂ«shortit tĂ« ndarĂ« tĂ« Erin. Ai ishte larguar njĂ« ditĂ« mĂ« parĂ«, duke thĂ«nĂ« se nuk ndjehej mirĂ« qĂ« tĂ« merrte pjesĂ« nĂ« drekĂ« pĂ«r shkak tĂ« tensioneve mes çiftit. Erin kishte kaluar mĂ«ngjesin duke punuar mbi njĂ« recetĂ« nga njĂ« prej kuzhiniereve mĂ« tĂ« dashura tĂ« vendit, tĂ« cilĂ«n e kishte pĂ«rshtatur pĂ«r tĂ« pĂ«rgatitur racione individuale tĂ« “biftekut Wellington” – copa tĂ« shtrenjta mishi tĂ« lyera me njĂ« pastĂ« kĂ«rpudhash dhe tĂ« mbĂ«shtjella me brumĂ«.

Supreme Court of Victoria A beef wellington lies on a table beside a blue specimen bag

Ian tregoi para jurisĂ« se pa kur kĂ«to racione u vendosĂ«n nĂ« 4 pjata gri dhe njĂ« pjatĂ« portokalli pĂ«r vetĂ« Erin, tĂ« shoqĂ«ruara me purĂ© patatesh, bishtaja jeshile dhe salcĂ« mishi nĂ« anĂ«. NjĂ« racion i gjashtĂ«, i pĂ«rgatitur supozohet pĂ«r Simon nĂ«se ai ndryshonte mendje dhe vinte, u fut nĂ« frigorifer. Erin fillimisht ishte akuzuar edhe pĂ«r pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« vrarĂ« atĂ« – nĂ« disa raste – por ato akuza u hoqĂ«n njĂ« ditĂ« para fillimit tĂ« gjyqit dhe nuk iu paraqitĂ«n jurisĂ«.

Grupi tha lutjen para ngrĂ«nies dhe mĂ« pas nisĂ«n vaktin, duke shkĂ«mbyer batuta pĂ«r sasinĂ« qĂ« po hanin. “U fol pĂ«r burrat qĂ« ndihmonin gratĂ« e tyre” – tregoi Ian. TĂ« ngopur, ata hĂ«ngrĂ«n Ă«mbĂ«lsirĂ«n, para se Erin t’i habiste me njĂ« deklaratĂ« qĂ« kishte kancer. Edhe mbrojtja pranoi qĂ« kjo nuk ishte e vĂ«rtetĂ«. Por atĂ« ditĂ«, çiftet e moshuar i dhanĂ« Erin kĂ«shilla se si t’ua thoshte fĂ«mijĂ«ve tĂ« saj, pĂ«rpara se ta mbyllnin vaktin ashtu siç e nisĂ«n – me njĂ« lutje.

Ian i tha gjykatĂ«s se nuk e njihte mirĂ« mikpritĂ«sen, por “gjĂ«rat ishin miqĂ«sore”. “Ajo mĂ« dukej thjesht njĂ« person normal,” tha ai. Brenda asaj nate, tĂ« gjithĂ« mysafirĂ«t u sĂ«murĂ«n rĂ«ndĂ« dhe ditĂ«n pasuese 4 prej tyre shkuan nĂ« spital me simptoma tĂ« rĂ«nda. Donald – i cili kishte ngrĂ«nĂ« pjesĂ«n e tij tĂ« ushqimit dhe rreth gjysmĂ«n e asaj qĂ« hĂ«ngri gruaja e tij – i tha mjekut se kishte vjellĂ« 30 herĂ« brenda disa orĂ«sh.

Dyshimet filluan të lindin shpejt. Gjyqi dëgjoi se disa nga ata të ftuar në drekë ishin habitur nga ftesa. Simon tha se ishte e rrallë që ish-gruaja e tij të organizonte një gjë të tillë, ndërsa Ian tha se ai dhe bashkëshortja e tij e ndjerë nuk kishin shkuar asnjëherë më parë në shtëpinë e Erin. Në retrospektivë, një nga mysafirët kishte pyetur me zë të lartë pse Erin i kishte shërbyer vetes në një pjatë të ndryshme nga familja.

Family tree showing Erin Patterson, her estranged husband Simon Patterson, their two children, Simon's father Don Patterson, Simon's mother Gail Patterson, Gail's sister Heather Wilkinson, and Heather's husband Ian Wilkinson.

“Kam menduar pĂ«r kĂ«tĂ« qĂ« nga dreka,” tha Heather, sipas njĂ« dĂ«shmitari. “A i mungojnĂ« pjatat?” MĂ« vonĂ«, nĂ« spitalin nĂ« Leongatha, mysafirĂ«t e sĂ«murĂ« pyetĂ«n nĂ«se edhe mikpritĂ«sja ishte sĂ«murĂ«. TĂ« gjithĂ« kishin ngrĂ«nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n vakt, apo jo? DetektivĂ«t i bĂ«nĂ« pyetje tĂ« ngjashme disa ditĂ« mĂ« vonĂ«, nĂ« dhomĂ«n e intervistĂ«s nĂ« polici me Erin.

“Po pĂ«rpiqemi tĂ« kuptojmĂ« se çfarĂ« i ka sĂ«murur ata kaq shumĂ«â€ dĂ«gjoheshin tĂ« thoshin detektivĂ«t nĂ« njĂ« regjistrim qĂ« u transmetua nĂ« gjyq. “NĂ« anĂ«n tjetĂ«r, po pĂ«rpiqemi tĂ« kuptojmĂ« pse ti nuk je aq e sĂ«murĂ«.” Erin Patterson e pĂ«rshkroi drekĂ«n pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« publikisht nĂ« gjyq. Ajo i tha gjykatĂ«s se pasi kishte pĂ«rshĂ«ndetur tĂ« afĂ«rmit, kishte pastruar kuzhinĂ«n dhe mĂ« pas i kishte bĂ«rĂ« vetes njĂ« shpĂ«rblim duke ngrĂ«nĂ« njĂ« copĂ« nga torta portokalli qĂ« kishte sjellĂ« Gail.

“[Hodha] njĂ« copĂ« tjetĂ«r torte, dhe pastaj edhe njĂ« copĂ« tjetĂ«r,” tha ajo. Para se ta kuptonte, torta ishte mbaruar dhe ajo ndihej shumĂ« e ngopur. “Prandaj shkova nĂ« tualet dhe e nxora pĂ«rsĂ«ri,” i tregoi Erin gjykatĂ«s. “Pas kĂ«saj ndihesha mĂ« mirĂ«.”

Ajo tregoi para jurisĂ« pĂ«r njĂ« luftĂ« tĂ« fshehtĂ« me buliminĂ«, duke thĂ«nĂ« se kishte pasur episode tĂ« rregullt tĂ« ngrĂ«nies sĂ« tepruar dhe pastaj pastrimit qĂ« nga adoleshenca – diçka qĂ« sipas avokatĂ«ve tĂ« saj shpjegonte mungesĂ«n e simptomave tĂ« helmimit.

Dy ditĂ« pas drekĂ«s, Erin shkoi vetĂ« nĂ« spital, duke raportuar se ndihej keq. Por fillimisht ajo refuzoi me kĂ«mbĂ«ngulje lutjet e stafit qĂ« ajo dhe fĂ«mijĂ«t e saj – pĂ«r tĂ« cilĂ«t pretendonte se kishin ngrĂ«nĂ« mbetjet e ushqimit – tĂ« shtroheshin menjĂ«herĂ« pĂ«r trajtim. NjĂ« mjek i “habitur”, i cili kishte parĂ« gjendjen e rĂ«ndĂ« tĂ« pjesĂ«tarĂ«ve tĂ« tjerĂ« tĂ« drekĂ«s, u shqetĂ«sua aq shumĂ« pĂ«r sigurinĂ« e tyre sa qĂ« kontaktoi policinĂ« pĂ«r ndihmĂ«.

Por kur mjekët e bindën Erin të bëhej kontrolli, as ajo dhe as fëmijët nuk shfaqën simptoma të ngjashme me të tjerët që kishin ngrënë në atë drekë. Testet nuk treguan asnjë gjurmë të helmit të kërpudhave. Pas një qëndrimi 24-orësh, Erin u largua nga spitali.

Flamuj të kuq

Teksa viktimat e saj vazhdonin tĂ« vuanin nĂ« spital – me tĂ« vjella dhe diarre tĂ« pakontrollueshme qĂ« pĂ«rshkallĂ«zoheshin nĂ« dĂ«shtim organesh – prokurorĂ«t pretendojnĂ« se Erin po pĂ«rpiqej tĂ« mbulonte gjurmĂ«t. DitĂ«n pas daljes nga spitali, kamerat e sigurisĂ« e kapĂ«n Erin duke shkuar nĂ« njĂ« pikĂ« grumbullimi mbeturinash lokale dhe duke hedhur njĂ« dehidratues ushqimi, i cili mĂ« vonĂ« rezultoi se kishte gjurmĂ« tĂ« kĂ«rpudhave helmuese.

Paul Tyquin Court sketch of Erin Patterson, with long brown hair and a pink collared shirt with white stripes

Gjithashtu, ajo po pĂ«rdorte tre telefona gjatĂ« kohĂ«s sĂ« drekĂ«s, dy prej tĂ« cilĂ«ve u zhdukĂ«n menjĂ«herĂ« mĂ« pas. Telefoni i vetĂ«m qĂ« i dorĂ«zoi policisĂ« ishte fshirĂ« vazhdimisht – pĂ«rfshirĂ« edhe gjatĂ« kohĂ«s kur hetuesit po kontrollonin shtĂ«pinĂ« e saj. PĂ«r hetuesit, sinjalet alarmante filluan tĂ« grumbulloheshin shpejt.

Kur u pyet për burimin e kërpudhave, përgjigjet e Patterson ishin të çuditshme. Ajo pretendoi se disa prej tyre i kishte blerë të thata në një dyqan aziatik në Melburn, por nuk mbante mend në cilën lagje. Kur u pyet për markën apo ndonjë provë blerjeje, tha se ishin në ambalazh pa emër dhe se duhet të ketë paguar me para në dorë.

Hetuesit zbuluan se kĂ«rpudhat helmuese “death cap” (kapelet e vdekjes) ishin parĂ« nĂ« dy qytete pranĂ« zonĂ«s ku banonte Erin, nĂ« javĂ«t para drekĂ«s fatale. BanorĂ« tĂ« shqetĂ«suar kishin postuar foto dhe vendndodhjet nĂ« bazĂ«n online tĂ« tĂ« dhĂ«nave pĂ«r bimĂ«t, iNaturalist. Historia e kĂ«rkimeve nĂ« internet e Erin tregonte se ajo e kishte pĂ«rdorur kĂ«tĂ« faqe pĂ«r tĂ« parĂ« vendndodhjet e kĂ«rpudhave helmuese, tĂ« paktĂ«n njĂ« herĂ« mĂ« parĂ«.

Map shows Melbourne, Leongatha and Morwell

TĂ« dhĂ«nat e vendndodhjes nga telefoni i saj mobil e tregonin atĂ« duke udhĂ«tuar drejt tĂ« dy qyteteve – dhe duke blerĂ« dehidratuesin e ushqimit famĂ«keq gjatĂ« kthimit nga njĂ« prej atyre udhĂ«timeve. Por pĂ«rpara policisĂ«, Erin mohoi se kishte ndonjĂ«herĂ« njĂ« pajisje tĂ« tillĂ«, pavarĂ«sisht faktit qĂ« njĂ« manual pĂ«rdorimi pĂ«r dehidratues u gjet nĂ« sirtarin e kuzhinĂ«s sĂ« saj.

Kur ekspertët e forensikës digjitale arritën të rikuperonin disa nga materialet në pajisjet e saj, ata gjetën fotografi që tregonin diçka që ngjante me kërpudhat helmuese, të vendosura mbi një peshore kuzhine.

GjatĂ« gjyqit, Erin dĂ«shmoi se vetĂ«m disa ditĂ« pas drekĂ«s i kishte shkuar nĂ« mendje qĂ« ndoshta bifteku Wellington-i mund tĂ« kishte pĂ«rfshirĂ« gabimisht kĂ«rpudha tĂ« thata qĂ« ajo i kishte mbledhur vetĂ« dhe i kishte pĂ«rzier pa dashje me ato tĂ« blera nĂ« dyqan. Por kishte qenĂ« shumĂ« e “frikĂ«suar” pĂ«r ta treguar kĂ«tĂ«. “Ishte njĂ« reagim idiot, instiktiv
 pĂ«r tĂ« gĂ«rmuar mĂ« thellĂ« e pĂ«r tĂ« vazhduar me gĂ«njeshtrĂ«n,” tha ajo nĂ« gjykatĂ«.

Pa motiv të qartë

AsgjĂ« nuk ishte e qartĂ« pĂ«r policinĂ« kur vinte puna te motivi. Simon dĂ«shmoi nĂ« gjyq se ai dhe Erin kishin mbetur miq dhe flisnin lirshĂ«m pas ndarjes sĂ« tyre nĂ« vitin 2015. Por sipas tij, gjithçka ndryshoi nĂ« vitin 2022, kur mes çiftit nisĂ«n mosmarrĂ«veshjet pĂ«r financat, pagesat pĂ«r fĂ«mijĂ«t, shkollat dhe pronat. MegjithatĂ«, ai tha se nuk kishte pasur asnjĂ« shenjĂ« qĂ« Erin tĂ« kishte ndonjĂ« armiqĂ«si ndaj familjes sĂ« tij. “Sidomos me babain e kishte shumĂ« mirĂ«. Ndante me tĂ« dashurinĂ« pĂ«r dijen dhe mĂ«simin.”

Me zĂ«rin qĂ« i dridhej, Simon shtoi: “Mendoj se ajo e donte natyrĂ«n e tij tĂ« butĂ«.” Por vetĂ« Erin i tha gjykatĂ«s se po ndjehej gjithnjĂ« e mĂ« e izoluar nga familja Patterson – dhe u paraqitĂ«n prova qĂ« tregonin se ajo ishte bĂ«rĂ« e frustruar ndaj tyre.

EPA Simon Patterson

“Ke pasur dy fytyra,” i tha prokurorja Nanette Rogers, pasi e detyroi Erin tĂ« lexonte me zĂ« mesazhe nĂ« Facebook plot fyerje, ku ajo e quante Simon-in “njĂ« dĂ«shtak” dhe prindĂ«rit e tij “njĂ« kauzĂ« e humbur”. MegjithatĂ«, prokuroria zgjodhi tĂ« mos paraqiste njĂ« motiv specifik, duke thĂ«nĂ« se juria mund tĂ« mbetej ende me pyetjen se çfarĂ« e shtyu Erin tĂ« vriste, edhe pasi gjyqi tĂ« kishte pĂ«rfunduar. Mungesa e njĂ« motivi tĂ« qartĂ« ishte thelbĂ«sore pĂ«r mbrojtjen e Erin: pse do tĂ« donte ajo tĂ« vriste familjen e saj, njerĂ«z qĂ« – sipas saj – i donte si prindĂ«rit e vet?

“PrindĂ«rit e mi nuk janĂ« mĂ«. GjyshĂ«rit e mi nuk janĂ« mĂ«. Ata janĂ« e vetmja familje qĂ« kam
 I dua shumĂ«,” u tha ajo policĂ«ve gjatĂ« marrjes nĂ« pyetje. Avokati i saj mbrojtĂ«s argumentoi se gjithçka tjetĂ«r mund tĂ« shpjegohej. Mesazhet ku ajo kritikonte tĂ« afĂ«rmit e burrit ishin thjesht shkarkim emocionesh tĂ« padĂ«mshme; gĂ«njeshtra pĂ«r kancerin ishte njĂ« justifikim pĂ«r operacionin e humbjes sĂ« peshĂ«s qĂ« po planifikonte, por pĂ«r tĂ« cilin ndjehej shumĂ« nĂ« siklet pĂ«r ta pranuar. TĂ« dhĂ«nat e vendndodhjes nga celulari nuk ishin aq precize, kĂ«shtu qĂ« nuk kishte prova tĂ« qarta se ajo kishte vizituar realisht qytetet ku ishin parĂ« kĂ«rpudhat helmuese.

EPA Nanette Rogers and Colin Mandy

Gjithashtu, ata sugjeruan se Erin ishte sĂ«murĂ« pas vaktit, thjesht jo aq rĂ«ndĂ« sa tĂ« tjerĂ«t sepse ajo e kishte vjellĂ« ushqimin. Ajo e urrente tĂ« shkonte nĂ« spital – prandaj ishte larguar prej andej kundĂ«r kĂ«shillĂ«s mjekĂ«sore. NdĂ«rsa gĂ«njeshtrat dhe pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« zhdukur provat ishin sjellje e njĂ« gruaje qĂ« kishte frikĂ« se mos fajĂ«sohej pĂ«r vdekjet aksidentale tĂ« tĂ« ftuarve tĂ« saj. “Erin nuk po gjykohet pĂ«r gĂ«njeshtra,” tha avokati mbrojtĂ«s Colin Mandy. “Ky nuk Ă«shtĂ« njĂ« gjykim moral.”

Ai akuzoi prokurorinĂ« se po pĂ«rpiqej tĂ« detyronte njĂ« “puzzle” provash tĂ« pĂ«rshtatej, duke “shtrembĂ«ruar interpretimet dhe injoruar shpjegime alternative vetĂ«m sepse nuk pĂ«rputhen saktĂ«sisht me narrativĂ«n e tyre”. Por prokuroria argumentoi se Erin kishte thĂ«nĂ« aq shumĂ« gĂ«njeshtra, sa ishte e vĂ«shtirĂ« tĂ« mbaheshin mend tĂ« gjitha. “Ndoshta mĂ« e pabesueshmja,” tha prokurorja Dr. Rogers, ishin pĂ«rpjekjet e saj pĂ«r tĂ« shpjeguar gĂ«njeshtrĂ«n pĂ«r kancerin. PĂ«r tĂ« provuar se kishte planifikuar tĂ« bĂ«nte operacion pĂ«r vendosjen e njĂ« rripi gastrik, Erin pretendoi se kishte caktuar njĂ« takim nĂ« njĂ« klinikĂ« nĂ« Melburn – e cila nuk ofronte fare njĂ« trajtim tĂ« tillĂ«.

“Ajo ka thĂ«nĂ« gĂ«njeshtĂ«r pas gĂ«njeshtre sepse e dinte qĂ« e vĂ«rteta do ta implikonte,” tha Dr. Rogers. “Kur e kuptoi qĂ« gĂ«njeshtrat e saj ishin zbuluar, shpiku njĂ« rrĂ«fim tĂ« kujdesshĂ«m pĂ«r tĂ« pĂ«rputhur me provat – por jo plotĂ«sisht.” Dr. Rogers tha se juria nuk duhet tĂ« kishte asnjĂ« vĂ«shtirĂ«si pĂ«r tĂ« refuzuar argumentin se “kjo ishte thjesht njĂ« aksident i tmerrshĂ«m gjatĂ« mbledhjes sĂ« kĂ«rpudhave”. NĂ« fund, pas njĂ« jave diskutimesh, juria bĂ«ri pikĂ«risht kĂ«tĂ«. Erin do tĂ« kthehet nĂ« gjykatĂ« pĂ«r njĂ« seancĂ« dĂ«nimi nĂ« njĂ« datĂ« tĂ« mĂ«vonshme. ©BBC, LAPSI.al

The post Gjyqi që tronditi botën/ Gruaja që vrau të afërmit me kërpudha helmuese appeared first on Lapsi.al.

↗

Presidenti i Iranit: Izraeli tentoi të më eliminonte

✇Lapsi
By: user 5

Presidenti iranian Masoud Pezeshkian ka deklaruar se Izraeli u përpoq ta vriste atë duke bombarduar një zonë ku ai po mbante një takim. Ai tha gjithashtu se Irani nuk ka zhvilluar kurrë një program për bombë bërthamore, as sot dhe as në të kaluarën dhe nuk ka ndërmend ta bëjë këtë në të ardhmen.

“Ata u pĂ«rpoqĂ«n, po. Ata vepruan nĂ« pĂ«rputhje me rrethanat, por dĂ«shtuan”, i tha Masoud Pezeshkian.

Kjo, tha Pezeshkian, sepse programi i armëve bërthamore është i ndaluar nga feja jonë dhe bie ndesh me fetvanë e Ajatollah Khameneit në vitin 2003, e cila ndalon prodhimin e armëve bërthamore.

“Nuk ishin Shtetet e Bashkuara qĂ« qĂ«ndronin pas atentatit ndaj jetĂ«s sime. Ishte Izraeli. Isha nĂ« njĂ« takim
 ata u pĂ«rpoqĂ«n tĂ« bombardonin zonĂ«n ku po mbanim atĂ« takim”, tha ai.

Donald Trump ka thënë tashmë se i bllokoi izraelitët nga përpjekja për të vrarë udhëheqësin suprem 86-vjeçar, Ajatollah Ali Khamenei, i cili qëndroi i fshehur për gati tre javë. Ai mori pjesë në një ceremoni fetare në Teheran në fundjavë, e cila u prit me entuziazëm dhe lehtësim nga besnikët e qeverisë. Ai më parë ishte shfaqur në tre video duke u dukur i zbehtë, nëse jo sfidues.

The post Presidenti i Iranit: Izraeli tentoi të më eliminonte appeared first on Lapsi.al.

↗

Mister vetëvrasja e ministrit të shkarkuar nga Putin

✇Lapsi
By: user 5

Ish-ministri i Transportit i Rusisë, Roman Starovoit, është gjetur i vdekur me një plagë të shkaktuar nga arma e zjarrit në makinën e tij, vetëm disa orë pasi u zbulua se ishte shkarkuar nga detyra nga Presidenti Vladimir Putin.

Starovoit, ish-guvernatori i rajonit të Kurskut, raportohet se i ka marrë jetën vetes.

Njoftimi për vdekjen e tij vjen pasi ai u shkarkua nga roli i tij si ministër transporti nga presidenti Vladimir Putin.

NĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« hĂ«nĂ«n, Komiteti Hetues i RusisĂ« tha: “Trupi i ish-ministrit tĂ« Transportit tĂ« FederatĂ«s Ruse, Roman Vladimirovich Starovoit, u zbulua nĂ« automjetin e tij personal me njĂ« plagĂ« tĂ« shkaktuar nga arma e zjarrit sot nĂ« lagjen e qytetit Odintsovo.”

Rrethanat e vdekjes së Starovoit po hetohen, teksa në deklaratë shtohet më tej: Versioni kryesor është vetëvrasja.

Më herët të hënën, u zbulua se Putin e kishte shkarkuar Starovoit pas vetëm një viti në detyrë.

Pse Putin e largoi nga detyra?!

Starovoit u emërua ministër i transportit në maj 2024, pasi kaloi pothuajse pesë vjet si guvernator i rajonit Kursk në kufi me Ukrainën. Disa muaj pasi ai la rolin e tij si guvernator, trupat ukrainase kaluan kufirin në Kursk, ndërsa Kievi nisi inkursionin më të madh të huaj në territorin rus që nga Lufta e Dytë Botërore.

Forcat ukrainase u dëbuan nga Kursku në fillim të këtij viti.

Disa zyrtarë rajonalë në Kursk u arrestuan më pas me akuzat për shpërdorim detyre.

Në prill, pasardhësi i Starovoit si guvernator, Alexei Smirnov, u akuzua për përvetësim të parave të destinuara për qëllime mbrojtjeje. Andrei Nikitin, një ish-guvernator i rajonit të Novgorodit, është emëruar ministër i përkohshëm i transportit.

Kur u pyet më parë për largimin e papritur të Starovoit, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha: Aktualisht, sipas mendimit të presidentit, cilësitë profesionale dhe përvoja e Andrei Nikitin do të kontribuojnë më së miri në sigurimin që kjo agjenci, të cilën presidenti e përshkroi si jashtëzakonisht të rëndësishme, të përmbushë detyrat dhe funksionet e saj.

The post Mister vetëvrasja e ministrit të shkarkuar nga Putin appeared first on Lapsi.al.

↗

Shkon në 78 numri i viktimave nga përmbytjet në Teksas, dhjetëra të zhdukur

✇Lapsi
By: user 11

Të paktën 78 persona janë konfirmuar si viktima në Teksasin qendror, ndërsa 41 të tjerë janë ende të zhdukur pas përmbytjeve të së premtes. Gjashtëdhjetë e tetë nga viktimat, përfshirë 28 fëmijë, u regjistruan në qarkun Kerr, ku një kamp vajzash buzë lumit u përmbyt.

Dhjetë vajza dhe një këshilltar nga kampi Mystic nuk janë gjetur ende. Zyrtarët thonë se numri i viktimave me siguri do të rritet.

NĂ« 24 deri nĂ« 48 orĂ«t e ardhshme, nĂ« rajon priten stuhi tĂ« tjera, qĂ« mund ta vĂ«shtirĂ«sojnĂ« edhe mĂ« shumĂ« punĂ«n e ekipeve tĂ« shpĂ«timit. Ato tashmĂ« janĂ« duke u pĂ«rballur me rreziqe – si nga gjarpĂ«rinjtĂ« helmues – derisa vazhdojnĂ« kĂ«rkimet mes baltĂ«s dhe rrĂ«nojave.

Guvernatori i Teksasit, Greg Abbott, tha të dielën se autoritetet do të bëjnë gjithçka që është e mundur, për të gjetur çdo person që ende mungon.

“Ishte e tmerrshme tĂ« shihje se çfarĂ« pĂ«rjetuan ata fĂ«mijĂ« tĂ« vegjĂ«l”, tha Abbott, njĂ« ditĂ« pasi vizitoi zonĂ«n.

Presidenti Donald Trump nënshkroi të dielën një deklaratë për gjendje të jashtëzakonshme në qarkun Kerr, duke aktivizuar kështu Agjencinë Federale të Menaxhimit të Emergjencave në Teksas. Ai, gjithashtu, tha se mund ta vizitojë këtë shtet të premten.

“Po punojmĂ« nga afĂ«r me pĂ«rfaqĂ«suesit nga Teksasi dhe Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« e tmerrshme ajo qĂ« ka ndodhur, absolutisht e tmerrshme”, tha Trump. NĂ« RomĂ«, Papa Leoni XIV bĂ«ri lutje tĂ« veçanta pĂ«r viktimat nĂ« Teksas

The post Shkon në 78 numri i viktimave nga përmbytjet në Teksas, dhjetëra të zhdukur appeared first on Lapsi.al.

↗

Paralajmërimi/ Shefi i NATO: Kina dhe Rusia do nisin bashkë Luftën e Tretë Botërore

✇Lapsi
By: user 6

Shefi i NATO-s, Mark Rutte ka paralajmĂ«ruar nĂ« mĂ«nyrĂ« drithĂ«ruese se Lufta e TretĂ« BotĂ«rore do tĂ« fillojĂ« me pushtime tĂ« njĂ«kohshme nga Xi Jinping dhe Vladimir Putin. Sekretari i pĂ«rgjithshĂ«m sugjeroi se sulmet e kombinuara nga udhĂ«heqĂ«sit kinezĂ« dhe rusĂ« mund tĂ« shkaktojnĂ« njĂ« makth tĂ« LuftĂ«s sĂ« ParĂ« BotĂ«rore dhe ta çojnĂ« planetin nĂ« prag tĂ« “Armagedon”.

Sipas shefit të NATO-s, Kina do të fillojë duke kërkuar të marrë Tajvanin ndërsa do të sigurohet se diktatori i Kremlinit të sulmojë njëkohësisht territorin e NATO-s, mes frikës se Putin gjithsesi po i hedh sytë nga republikat baltike Estonia, Letonia dhe Lituania, ish-pjesë e BRSS-së.

Rusia iu kundĂ«rpĂ«rgjigj Rutte, duke pretenduar se ai kishte “ngrĂ«nĂ« shumĂ« nga kĂ«rpudhat magjike tĂ« dashura nga holandezĂ«t”, ndĂ«rsa paralajmĂ«roi me ironi se po pret me padurim njĂ« tĂ« ardhme nĂ« njĂ« kamp pune nĂ« Siberi.

Duke theksuar nevojĂ«n urgjente pĂ«r t’u riarmatuar dhe pĂ«r tĂ« rritur buxhetet ushtarake, Rutte zbuloi pĂ«r “New York Times” njĂ« vizion drithĂ«rues tĂ« sĂ« ardhmes.

“Le tĂ« mos jemi naivĂ«. NĂ«se Xi Jinping do tĂ« sulmonte Tajvanin, ai sĂ« pari do tĂ« sigurohej qĂ« t’i telefononte partnerit tĂ« tij mĂ« tĂ« vogĂ«l, Vladimir Vladimirovich Putin, i cili banon nĂ« MoskĂ«, dhe t’i thoshte: “Hej, unĂ« do ta bĂ«j kĂ«tĂ« dhe kam nevojĂ« qĂ« ti ta bĂ«sh kĂ«tĂ« pĂ«r ta mbajtur tĂ« zĂ«nĂ« EvropĂ«n duke sulmuar territorin e NATO-s. Kjo Ă«shtĂ« me shumĂ« mundĂ«si mĂ«nyra se si do tĂ« pĂ«rparojĂ« kjo gjĂ« dhe pĂ«r t’i penguar ata, duhet tĂ« bĂ«jmĂ« dy gjĂ«ra”, – shtoi ai.

Duke vazhduar rrĂ«fimin e tij tĂ« tmerrshĂ«m, Rutte tha: “E para Ă«shtĂ« qĂ« NATO, kolektivisht, tĂ« jetĂ« aq e fortĂ« sa qĂ« rusĂ«t nuk do ta bĂ«jnĂ« kurrĂ« kĂ«tĂ«. Dhe e dyta, tĂ« punojmĂ« sĂ« bashku me Indo-PaqĂ«sorin, diçka qĂ« Presidenti [Donald] Trump po e promovon shumĂ«, sepse kemi kĂ«tĂ« ndĂ«rlidhje tĂ« ngushtĂ«, duke punuar sĂ« bashku nĂ« industrinĂ« e mbrojtjes, inovacionin midis NATO-s dhe Indo-PaqĂ«sorit” – tha ai.

Rutte paralajmëroi se Putin po riarmatoset me një ritëm të shpejtë, duke këmbëngulur që vendet perëndimore duhet të rrisin shpenzimet e mbrojtjes.

“Kemi njĂ« sfidĂ« tĂ« madhe gjeopolitike nĂ« duar. Dhe kjo Ă«shtĂ« para sĂ« gjithash Rusia, e cila po rindĂ«rtohet me njĂ« ritĂ«m dhe shpejtĂ«si tĂ« pakrahasueshme nĂ« historinĂ« e kohĂ«ve tĂ« fundit. Ata tani po prodhojnĂ« tre herĂ« mĂ« shumĂ« municione nĂ« tre muaj sesa prodhon e gjithĂ« NATO nĂ« njĂ« vit. Kjo Ă«shtĂ« e paqĂ«ndrueshme, por rusĂ«t po punojnĂ« sĂ« bashku me koreano-veriorĂ«t, me kinezĂ«t dhe iranianĂ«t, mullahĂ«t, nĂ« luftĂ«n kundĂ«r kĂ«saj lufte tĂ« paprovokuar agresioni kundĂ«r UkrainĂ«s. Pra, kĂ«tu, Indo-PaqĂ«sori dhe Atlantiku po bĂ«hen gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« ndĂ«rlidhur. Ne e dimĂ« qĂ« Kina ka sytĂ« nga Tajvani” – tha Rutte.

Zyrtari i lartĂ« i sigurisĂ« sĂ« Putinit, Dmitry Medvedev – njĂ« ish-president dhe ish-kryeministĂ«r rus u pĂ«rgjigj nĂ« X: “Rutte Ă«shtĂ« qartĂ«sisht i ngopur me shumĂ« nga kĂ«rpudhat magjike tĂ« dashura nga holandezĂ«t. Ai sheh bashkĂ«punim midis KinĂ«s dhe RusisĂ« pĂ«r Tajvanin dhe pastaj njĂ« sulm rus ndaj EvropĂ«s. Por ai ka tĂ« drejtĂ« pĂ«r njĂ« gjĂ«: Ai duhet tĂ« mĂ«sojĂ« rusisht. Mund tĂ« jetĂ« e dobishme nĂ« njĂ« kamp siberian” – shkroi Medvedev.

Paralajmërimet erdhën teksa Rusia vazhdon sulmin e saj ndaj Ukrainës edhe pasi Putin e informoi Trump në telefon se nuk kishte ndërmend të ndalte luftën e tij. Putini e goditi Ukrainën me katër raketa S-300 dhe 157 dronë, me 127 prej tyre të rrëzuar ose të shtypur nga lufta elektronike. Shpërthimet goditën Kievin dhe rajonin përreth, me shumë njerëz të plagosur dhe ndërtesa banimi të dëmtuara.

Në qytetin e dytë të Ukrainës, Kharkiv, një fëmijë dyvjeçar dhe një grua, 46 vjeç, ishin midis të lënduarve ndërsa Putini vazhdon të terrorizojë civilët, duke kërkuar të dobësojë vendosmërinë e popullsisë. Rusët goditën gjithashtu rajonin Zaporizhzhia të Ukrainës. Ndërtesat e apartamenteve u goditën gjithashtu në Kramatorsk në sulme me dronë.

Ukraina u kundërpërgjigj me një dron detar sulmi që u pa të shkatërrohej nga mbrojtjet ruse në Gjirin e Novorossiysk në Detin e Zi. Moska u detyrua të mbyllte aeroportin e saj të madh ndërkombëtar Sheremetyevo për shkak të kërcënimit të dronëve. Rutte vlerësoi Trumpin për përpjekjen për të bërë përparim me Putinin.

“Ai Ă«shtĂ« personi qĂ« e theu bllokadĂ«n me Putinin. Kur u bĂ« president nĂ« janar, ai i filloi kĂ«to diskutime me Putinin dhe ishte i vetmi qĂ« ishte nĂ« gjendje ta bĂ«nte kĂ«tĂ«â€, tha shefi i NATO-s. “Kjo duhej tĂ« ndodhte. NjĂ« dialog i drejtpĂ«rdrejtĂ« midis presidentit amerikan dhe presidentit tĂ« FederatĂ«s Ruse.”

MegjithatĂ«, kjo nuk ka rezultuar ende nĂ« njĂ« marrĂ«veshje paqeje. “Nuk jemi ende atje, dhe kjo do tĂ« thotĂ« qĂ« ndĂ«rkohĂ« duhet tĂ« siguroheni qĂ« Ukraina tĂ« ketĂ« atĂ« qĂ« i nevojitet pĂ«r tĂ« qĂ«ndruar nĂ« luftĂ«â€ – tha Rutte. ©LAPSI.al

The post Paralajmërimi/ Shefi i NATO: Kina dhe Rusia do nisin bashkë Luftën e Tretë Botërore appeared first on Lapsi.al.

↗

6 telashet që duhet të kalojë Elon Musk me partinë e tij të re

✇Lapsi
By: user 6

Njoftimi i Elon Musk pĂ«r partinĂ« tij tĂ« re politike qĂ« po themelon, e cila, siç thotĂ« ai, do tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« “80% tĂ« votuesve nĂ« qendĂ«r”, ka shkaktuar njĂ« sensacion ndĂ«rkombĂ«tar. Njeriu mĂ« i pasur nĂ« botĂ«, i cili vitin e kaluar investoi shuma tĂ« mĂ«dha pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur Donald Trump nĂ« fushatĂ«n e tij zgjedhore, dhe mĂ« pas u bĂ« kreu i AgjencisĂ« Federale DOGE me qĂ«llim kufizimin e shpenzimeve qeveritare, Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« sĂ« fundmi njĂ« nga kritikĂ«t mĂ« tĂ« ashpĂ«r tĂ« politikĂ«s ekonomike tĂ« presidentit amerikan.

Nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si qĂ« ai zgjodhi ditĂ«n pas nĂ«nshkrimit tĂ« projektligjit tĂ« taksave “tĂ« madh dhe tĂ« bukur” tĂ« Trump pĂ«r tĂ« shpallur themelimin e “PartisĂ« Amerikane” duke premtuar se do t’u japĂ« qytetarĂ«ve tĂ« vendit lirinĂ« e tyre. MegjithatĂ«, siç thekson “Washington Post” nĂ« njĂ« analizĂ« tĂ« saj, partia e Musk pĂ«rballet me sfida serioze: nga sistemi politik amerikan qĂ« favorizon modelin dypartiak deri te pengesat e krijuara nga idiosinkrazia e tij.

Ja disa sfida të rëndësishme për Partinë Amerikane, sipas raportit të gazetës amerikane:

1. Pengesa institucionale dhe rregulla për fletët e votimit

Sistemi zgjedhor amerikan, i bazuar nĂ« idenĂ« se “fituesi i merr tĂ« gjitha”, nuk favorizon palĂ«t e treta. Sipas Hans Noel, profesor i historisĂ« politike dhe metodologjisĂ« politike nĂ« Universitetin Georgetown, nĂ« Shtetet e Bashkuara “institucionet nuk lejojnĂ« qĂ« palĂ«t e treta tĂ« kenĂ« shumĂ« sukses”.

“Duhet tĂ« fitosh pĂ«r tĂ« arritur diçka. Nuk Ă«shtĂ« si nĂ« demokracitĂ« e tjera, ku krijon njĂ« parti tĂ« vogĂ«l, merr 20 ose 30% tĂ« votave, merr njĂ« pjesĂ« tĂ« vendeve nĂ« parlament dhe fillon tĂ« ndĂ«rtosh qĂ« andej”.

Përveç strukturës kufizuese të sistemit politik, nëse Musk dëshiron të mbështesë kandidatët federalë në shtete të ndryshme ose në të ardhmen të promovojë një kandidat të tretë presidencial, organizata e re do të duhet të përmbushë kërkesat për përfshirje në fletëvotim.

Komisioni Federal i Zgjedhjeve ka rregulla pĂ«r regjistrimin e njĂ« partie tĂ« re politike. Çdo shtet ka gjithashtu rregullat e veta, tĂ« cilat shpesh pĂ«rfshijnĂ« kĂ«rkesat e vendbanimit dhe mbledhjen e nĂ«nshkrimeve tĂ« votuesve.

Mac McCorkle, njĂ« profesor nĂ« ShkollĂ«n e Politikave Publike Sanford tĂ« Universitetit Duke, tha se kriteret e fletĂ«votimit mund tĂ« jenĂ« njĂ« problem i madh. “PĂ«r t’u futur nĂ« fletĂ«votim, nevojiten shumĂ« nĂ«nshkrime”, tha McCorkle, njĂ« ish-kĂ«shilltar demokrat, por ai vuri nĂ« dukje se Musk ka para tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« arritur t’i sigurojĂ« ato.

Këto kërkesa kanë krijuar probleme për shumë kandidatë të palëve të treta. Në zgjedhjet presidenciale të vitit 2024, asnjë kandidat i njohur i palëve të treta nuk u shfaq në fletëvotim në të 50 shtetet.

2. Pengesa historike dhe sfida të kohëve të fundit

Partitë politike jashtë sistemit amerikan dypartiak kanë ekzistuar për dekada, por shtrirja e tyre kombëtare është e kufizuar. Herën e fundit që një kandidat presidencial që nuk ishte as republikan dhe as demokrat fitoi vota elektorale ishte në vitin 1968, kur 5 shtete jugore votuan për kandidatin e Partisë së Pavarur Amerikane, George Wallace.

Miliarderi Ross Perot mori rreth 19% tĂ« votave nĂ« zgjedhjet e vitit 1992, por asnjĂ« votĂ« elektorale. “Perot ia doli mbanĂ« shumĂ« mirë  por ai nuk doli i pari nĂ« asnjĂ« shtet, dhe mĂ«nyra se si funksionon Kolegji Zgjedhor , do tĂ« thotĂ« qĂ« nuk merr asgjĂ«â€, – shpjegon Noel.

Emërimi i Ralph Nader në Partinë e Gjelbër në vitin 2000 ndihmoi, sipas ekspertëve, të krijonte zgjedhje paraprake kaq të ngushta në Florida saqë republikani George W. Bush u zgjodh vetëm pasi ndërhyri Gjykata Supreme. Megjithatë, Nader nuk siguroi asnjë votë elektorale.

Senatorët e pavarur Bernie Sanders (Vermont) dhe Angus King (Maine) po bashkohen me demokratët. Dy ish-senatorë që u larguan nga Partia Demokrate dhe u bënë të pavarur, Kirsten Sinema e Arizonës dhe Joe Manchin i Virxhinias Perëndimore, nuk kandiduan as në vitin 2024.

3. Fushëveprimi dhe strategjia

Musk shkroi nĂ« PlatformĂ«n X tĂ« shtunĂ«n se qĂ«llimi i tij janĂ« zgjedhjet e mesit tĂ« mandatit tĂ« vitit tĂ« ardhshĂ«m. Ai e krahasoi strategjinĂ« e tij me taktikat e gjeneralit grek Epaminondas kundĂ«r spartanĂ«ve nĂ« BetejĂ«n e LeuktrĂ«s: “Pushteti jashtĂ«zakonisht i pĂ«rqendruar nĂ« njĂ« pikĂ« tĂ« saktĂ« nĂ« fushĂ«n e betejĂ«s”.

Musk ka folur më parë për mundësinë e ndikimit në përbërjen e Kongresit, duke u përqendruar në disa vende të rëndësishme në Senat dhe Dhomën e Përfaqësuesve, por nuk ka përmendur objektiva specifike.

“Duke pasur parasysh dallimet e vogla nĂ« legjislaturĂ«, kjo do tĂ« ishte e mjaftueshme pĂ«r tĂ« siguruar njĂ« votĂ« vendimtare pĂ«r ligjet kontroverse, duke siguruar qĂ« ato t’i shĂ«rbejnĂ« vullnetit tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« popullit”, – shkroi Musk nĂ« PlatformĂ«n X tĂ« premten.

Profesor McCorkle beson se kandidatĂ«t e Musk nuk do tĂ« fitojnĂ«, por ai beson se ata mund tĂ« veprojnĂ« si “pĂ«rçarĂ«s”, duke minuar kandidatĂ«t republikanĂ« dhe duke mbledhur vota tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« ndryshimin nĂ« shtetet e lĂ«kundura si Karolina e Veriut. KandidatĂ«t e Musk mund tĂ« ndikojnĂ« nĂ« zgjedhjet e mesit tĂ« mandatit, kur “ka tĂ« ngjarĂ« tĂ« ketĂ« njĂ« rĂ«nie tĂ« votuesve tĂ« MAGA “, thotĂ« ai.

Musk kundërshton fuqimisht projektligjin e taksave që republikanët miratuan dhe që Trump nënshkroi këtë javë. Shumica e amerikanëve gjithashtu nuk janë dakord, sipas një sondazhi të Washington Post-Ipsos të kryer muajin e kaluar. 63% e publikut të anketuar thanë se rritja e borxhit prej 3 trilionë dollarësh nga paketa e shpenzimeve është e papranueshme.

McCorkle argumenton se kundĂ«rshtimi i miliarderit ndaj shpenzimeve qeveritare nuk pĂ«rbĂ«n ende njĂ« strategji afatgjatĂ« tĂ« partisĂ« dhe se kontratat e mĂ«dha qeveritare qĂ« sigurojnĂ« kompanitĂ« e tij mund tĂ« minojnĂ« mesazhin e tij: “A do tĂ« jetĂ« njeriu qĂ« ka mĂ« shumĂ« kontrata qeveritare nga sa mund ta imagjinoni, fytyra e liberalĂ«ve? Nuk e di.”

4. Ndarje në audiencën e synuar

Të shtunën, Musk dukej se ishte dakord me një përdorues të X i cili paraqiti një platformë partie që bën thirrje për uljen e borxhit kombëtar, modernizimin e ushtrisë me inteligjencë artificiale dhe robotikë, mbështetjen e lirisë së fjalës dhe kufizimin e kontrollit qeveritar, mbështetjen e teknologjisë dhe pjellorisë, si dhe miratimin e politikave të qendrës në të gjitha fushat e tjera.

Por 80% e votuesve tĂ« “qendrĂ«s” qĂ« Musk thotĂ« se po i drejtohet, sipas Noel tĂ« Georgetown, mund tĂ« mos ketĂ« kohezionin e nevojshĂ«m pĂ«r tĂ« formuar njĂ« parti politike. “NjerĂ«zit kanĂ« lidhje me partitĂ« ekzistuese, janĂ« tĂ« frustruar me to, nuk i pĂ«lqejnĂ« ato. Ata kanĂ« shqetĂ«sime, por nuk ka njĂ« bazĂ« koherente votuesish tĂ« cilĂ«s mund t’i drejtohen”, – tha Noel. “Ku po pĂ«rpiqet tĂ« arrijĂ« ai? Ai 80% nuk Ă«shtĂ« aspak i qartĂ«.”

5. Mbledhja e aleatëve politikë

Pas largimit nga qeveria federale dhe përçarjes së tij të mëvonshme me Trumpin dhe republikanët e Kongresit, ndikimi i Musk në parti duket se po pakësohet. Aleati i Trump, James Fishback, ka thënë tashmë se po formon një komitet të fuqishëm veprimi politik për të frenuar ambiciet politike të Muskut.

Ndërsa pasuria e Muskut ka mbështetur lëvizjet e tij politike, partitë e fuqishme politike mund të mbledhin para përmes rrjeteve të votuesve të interesuar, vëren Noel.

“PĂ«rmes kĂ«tij procesi, ju kontaktoni me shumĂ« njerĂ«z qĂ« jo vetĂ«m ju japin para, por qĂ« mund tĂ« bĂ«jnĂ« gjĂ«ra tĂ« tjera pĂ«r ju – ose tĂ« paktĂ«n tĂ« votojnĂ« pĂ«r ju”, shton ai. NjĂ« parti e re, shtoi ai, do tĂ« ketĂ« nevojĂ« pĂ«r votues tĂ« pĂ«rkushtuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pazakontĂ« qĂ« kanĂ« guximin pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« fushatĂ« edhe pas humbjeve fillestare. “Thjesht nuk mund ta blini kĂ«tĂ«â€, thekson Noel.

Ka tĂ« paktĂ«n njĂ« republikan nĂ« Kongres me njĂ« mendĂ«si liberale dhe neveri ndaj shpenzimeve tĂ« cilin Musk vazhdon ta mbĂ«shtesĂ«: PĂ«rfaqĂ«suesi Thomas Massie (D-Ky.). Dy grupe jo-republikane, Komiteti KombĂ«tar Libertarian dhe grupi politik qendror “Pa Etiketa” qĂ« thonĂ« se duan tĂ« punojnĂ« me Musk.

6. Durimi

A mundet një miliarder i çuditshëm, i njohur për tendencën e tij për të shpërfillur rregullat dhe për të vendosur qëllime ambicioze për ekipet e tij, si dhe për projektimin e anijeve kozmike dhe makinave elektrike, të durojë procese të pafundme për të futur kandidatë në fletëvotim vetëm për të humbur zgjedhjet?

Noel dhe McCorkle thonë se ai mund të duhet të përballet me humbje të njëpasnjëshme përpara se të shohë sukses politik.

“Nuk jam i sigurt nĂ«se ka durimin ta bĂ«jĂ« kĂ«tĂ«. Si do t’i shqyrtojĂ« kandidatĂ«t? Do tĂ« ketĂ« shumĂ« lojtarĂ« qĂ« do tĂ« mendojnĂ«: ‘Hej, Elon Musk do tĂ« mĂ« financojĂ«. Pse jo?’
 KĂ«shtu qĂ« ai mund ta gjejĂ« veten tĂ« ekspozuar nĂ«se pĂ«rpiqet tĂ« fusĂ« shumĂ« njerĂ«z nĂ« fletĂ«votim”, – thotĂ« McCorkle.

Musk pati vështirësi në fillim të këtij viti kur mësoi se ka kufizime në ndikimin që paratë mund të kenë në politikë. Ekipet e tij investuan më shumë se 20 milionë dollarë për të mbështetur një kandidat konservator në zgjedhjet e Gjykatës Supreme të Wisconsin. Gara kushtoi më shumë se 100 milionë dollarë në total. Pavarësisht shpenzimeve dhe retorikës hiperbolike të Musk, i cili argumentoi se rezultati mund të përcaktonte rrjedhën e qytetërimit perëndimor për shkak të implikimeve të tij për axhendën e Trump, kandidatja e krahut të majtë Susan Crawford në fund fitoi.

Musk gjithashtu duket se është lëkundur muajt e fundit në lidhje me sasinë e parave që duhet të vazhdojë të shpenzojë për kauza politike.

Pas humbjes së kandidatit të tij në Wisconsin, Musk kishte thënë se planifikonte të ulte ndjeshëm shpenzimet e tij politike në të ardhmen, por la të hapur mundësinë e një rikthimi të fuqishëm nëse shihte arsye për ta bërë këtë.

MegjithatĂ«, McCorkle thotĂ« se nuk mund ta besojĂ« qĂ« Musk do ta kalojĂ« “pjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« jetĂ«s sĂ« tij duke u pĂ«rpjekur tĂ« krijojĂ« njĂ« parti tĂ« re”. “Mendoj se e gjithĂ« kjo ka tĂ« bĂ«jĂ« me konfliktin e tij me Trump dhe pĂ«rpjekjen e tij pĂ«r tĂ« dĂ«mtuar trashĂ«giminĂ« politike tĂ« Trump nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ«â€, – pĂ«rfundon profesori. ©PĂ«rgatiti LAPSI.al

The post 6 telashet që duhet të kalojë Elon Musk me partinë e tij të re appeared first on Lapsi.al.

↗

Valë arrestimesh në Turqi, autoritetet arrestojnë tre kryetarë bashkie të opozitës

✇Lapsi
By: user 11

Autoritetet turke kanë arrestuar tre kryetarë të tjerë bashkie nga Partia Republikane Popullore (CHP) e opozitës. Sipas mediva të huaja kryebashkiakët akuzohen për korrupsion. Konkretisht në pranga kanë rënë kryebashkiaku i qytetit jugor të Adanasë, Zeydan Karalar, kryebashkiaku i Adiyamanit në Turqinë lindore, Abdurahman Tutdere dhe kryebashkiaku i Antalyas, Muhittin Bozcek.

Dy arrestimet e para u kryen si pjesĂ« e hetimeve nga Zyra e Prokurorit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m tĂ« Stambollit, ndĂ«rsa arrestimi i Muhittin Boçek bie nĂ«n njĂ« hetim tĂ« ngjashĂ«m nga Zyra e Prokurorit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m tĂ« Antalyas. Informacionet tregojnĂ« gjithashtu se nĂ«nkryetari i bashkisĂ« Buyukcekmece në Stamboll, Ahmet ƞahin, u arrestua gjithashtu. Kryetari i bashkisĂ« sĂ« tĂ« njĂ«jtit qytet Ă«shtĂ« tashmĂ« nĂ« paraburgim.

Të martën e kaluar, më 1 korrik, ish-kryetari i bashkisë së Izmirit, Tunç Soger, u arrestua si pjesë e një urdhër-arresti kundër 157 zyrtarëve të bashkisë dhe CHP-së. Kjo është vala e dytë e madhe e arrestimeve të kryetarëve të bashkive dhe zyrtarëve të CHP-së, pas arrestimit të kryebashkiakut të Stambollit, Ekrem Imamoglu, më 19 mars. Kryetarët e nëntë bashkive të tjera rajonale të Stambollit dhe dy në Adana janë gjithashtu në paraburgim.

The post Valë arrestimesh në Turqi, autoritetet arrestojnë tre kryetarë bashkie të opozitës appeared first on Lapsi.al.

↗

Trump: Nuk jam i sigurt nëse mund ta ndaloj luftën në Ukrainë

✇Lapsi
By: user 11

Presidenti amerikan Donald Trump tha se nuk ishte i sigurt nĂ«se do tĂ« ishte nĂ« gjendje t’i jepte fund luftĂ«s sĂ« RusisĂ« kundĂ«r UkrainĂ«s, shumĂ« larg premtimit tĂ« tij pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund shpejt konfliktit qĂ« bĂ«ri gjatĂ« fushatĂ«s zgjedhore.

“Nuk e di. Nuk mund t’ju them nĂ«se kjo do tĂ« ndodhĂ« apo jo”, u tha Trump gazetarĂ«ve nĂ« bordin e Air Force One, kur u pyet nĂ«se ishte i bindur se do tĂ« ishte nĂ« gjendje t’i jepte fund luftimeve.

Kur u pyet nëse përfundimi i luftës ishte një përparësi, presidenti tha: Po. Do të doja ta shihja të ndodhte.

BĂ«het e ditur se gjatĂ« gjithĂ« fushatĂ«s, Trump u zotua tĂ« pĂ«rfundonte luftimet midis dy vendeve qĂ« nĂ« ditĂ«n e parĂ« tĂ« marrjes sĂ« detyrĂ«s. Ai mĂ« vonĂ« u tĂ«rhoq nĂ« njĂ« intervistĂ« me revistĂ«n TIME, duke e quajtur premtimin “njĂ« ekzagjerim”.

“Ne ndihmuam shumĂ« vende. Situata nĂ« UkrainĂ« – kjo Ă«shtĂ« njĂ« marrĂ«veshje e Bidenit. Nuk Ă«shtĂ« njĂ« marrĂ«veshje e Trumpit. Po pĂ«rpiqem ta pĂ«rfundoj,” tha Trump.

Trump është përpjekur të ndërmjetësojë një marrëveshje paqeje midis dy vendeve. Por në të kaluarën, ai ka kërcënuar të largohet nga lufta, mes frustrimit të tij në rritje me luftimet e vazhdueshme. Ai foli në telefon si me presidentin rus Vladimir Putin ashtu edhe me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky këtë javë.

Telefonata e tij me udhĂ«heqĂ«sin rus “nuk pati pĂ«rparim,” siç konfirmoi vetĂ« Trump.

NdĂ«rsa biseda e tij me Zelenskyn dukej mĂ« produktive. Zelensky tha se tĂ« dy udhĂ«heqĂ«sit patĂ«n njĂ« “bisedĂ« shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme dhe tĂ« frytshme” nĂ« tĂ« cilĂ«n diskutuan mbrojtjen ajrore tĂ« UkrainĂ«s, prodhimin e pĂ«rbashkĂ«t tĂ« mbrojtjes dhe “prokurimin dhe investimet e ndĂ«rsjella”.

The post Trump: Nuk jam i sigurt nëse mund ta ndaloj luftën në Ukrainë appeared first on Lapsi.al.

↗

Atentati/ Ekzekutohet me armë 43-vjeçari në Greqi

✇Lapsi
By: user 5

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur në Shën Parashki të Greqisë pasditen e së premtes, ku një 43-vjeçar ende i paidentifikuar është ekzekutuar me armë zjarri. Mediat greke shkruajnë se viktima është me nënshtetësi të huaj dhe se shkak i krimit janë mosmarrëveshjet personale.

Ai nuk rezulton me precedentĂ« penalĂ« nĂ« Greqi ndĂ«rkohĂ« policia deklaroi se po kĂ«rkonin njĂ« “burrĂ« tĂ« gjatĂ« me rroba tĂ« zeza”. Sipas mediave nĂ« vendin fqinj, ky nuk Ă«shtĂ« njĂ« krim i organizuar, por gjithçka tregon pĂ«r njĂ« vrasje tĂ« motivuar nga mosmarrĂ«veshje personale.

Viktima kishte çelësat e shtëpisë me vete kur u gjet, ndërsa në vendngjarje u gjetën shtatë gëzhoja. Autori nuk iku në këmbë, por arriti në një pikë dhe prej andej po hetohet nëse dikush tjetër e priste që e ndihmoi të arratisej. Viktima u gjet i vdekur dje pasdite në rrugën Irini në Agia Paraskevi dhe është qëlluar me të paktën tre plumba në qafë.

Sipas dëshmive, autori i krimit kishte veshur rroba të zeza e maskë dhe dyshohet se është larguar me vrap drejt rrugës Evergetou Giavasis.

The post Atentati/ Ekzekutohet me armë 43-vjeçari në Greqi appeared first on Lapsi.al.

↗

Turqia arreston një nga kriminelët më të rrezikshëm në Suedi

✇Lapsi
By: user 5

Një nga kriminelët më të rrezikshëm dhe të kërkuar në Suedi, Ismail Abdo, është arrestuar në Turqi gjatë një operacioni të madh policor ku u sekuestruan mbi 1 ton drogë dhe pasuri me vlerë rreth 38 milionë dollarë.

I njohur me nofkĂ«n “Luleshtrydhja” (The Strawberry), 35-vjeçari Ă«shtĂ« lideri i bandĂ«s famĂ«keqe Rumba, e cila Ă«shtĂ« e pĂ«rfshirĂ« nĂ« njĂ« valĂ« dhune dhe trafiku droge qĂ« ka tronditur qytetet suedeze dhe ka çuar nĂ« pĂ«rplasje tĂ« armatosura mes grupeve rivale.

Abdo, me shtetësi të dyfishtë suedeze dhe turke, është nën hetim prej vitesh për trafik të organizuar droge dhe nxitje të krimeve të dhunshme. Ai ishte objekt i një urdhër-arresti ndërkombëtar nga Interpol, ndërsa besohet se ka drejtuar aktivitetet kriminale nga jashtë vendit.

Arrestimi i tij ndodhi gjatë një serie bastisjesh në Turqi, ku autoritetet sekuestruan gjithashtu 20 automjete luksoze, 51 prona, llogari bankare dhe pasuri të tjera. Së bashku me të, u ndaluan edhe 18 persona të tjerë, ndërsa ndaj 21 të tjerëve janë lëshuar urdhër-arreste.

Bandat kriminale në Suedi janë përfshirë në një luftë të egër për territore, ku përplasja më e ashpër ka qenë mes grupit Rumba dhe rivalëve të tyre, banda Foxtrot, e udhëhequr nga dikur miku i ngushtë i Abdos, Rawa Majid. Dhuna mes tyre kulmoi në vitin 2023 kur nëna e Abdos u vra në shtëpinë e saj në qytetin Uppsala.

Autoritetet suedeze janë përballur me kritika të ashpra për mënyrën si kanë trajtuar valën e dhunës, që ka përfshirë edhe të mitur dhe zona periferike që dikur njiheshin për qetësi. Për herë të parë, qeveria suedeze ka angazhuar ushtrinë për të ndihmuar policinë në luftën kundër bandave.

Në vitin 2024, Abdo ishte arrestuar një herë në Turqi gjatë një ndalese rutinë në trafik, por ishte lënë i lirë me kusht, pavarësisht urdhrit të Interpolit, një vendim që nxiti zemërim në Suedi.

Tani që ai është sërish nën pranga, procesi i ekstradimit mund të komplikohet për shkak të shtetësisë së tij turke, duke testuar më tej marrëdhëniet mes dy vendeve në luftën kundër krimit ndërkombëtar.

Sipas njĂ« raporti tĂ« policisĂ« suedeze, rreth 14,000 persona janĂ« pjesĂ« aktive e bandave kriminale, ndĂ«rsa 48,000 tĂ« tjerĂ« kanĂ« lidhje tĂ« drejtpĂ«rdrejta me to – njĂ« realitet qĂ« ka tronditur imazhin e vendit si njĂ« ndĂ«r mĂ« tĂ« sigurtit nĂ« EvropĂ«.

The post Turqia arreston një nga kriminelët më të rrezikshëm në Suedi appeared first on Lapsi.al.

↗

Pas 57 mijë të vrarëve, a po vjen fundi i luftës në Gaza?

✇Lapsi
By: user 8

Udhëheqësit e Hamasit janë pranë pranimit të një marrëveshjeje të propozuar për një armëpushim në Gaza, por kërkojnë garanci më të forta që çdo ndalim i luftimeve do të çojë në një përfundim të përhershëm të luftës 20-mujore, kanë thënë burime pranë grupit.

ZyrtarĂ«t e Hamasit publikuan njĂ« deklaratĂ« tĂ« premten duke konfirmuar se, pĂ«rpara se tĂ« pĂ«rgjigjen zyrtarisht, ata po flasin me “fraksione tĂ« tjera palestineze” pĂ«r propozimet e reja tĂ« armĂ«pushimit qĂ« tashmĂ« janĂ« pranuar nga Izraeli.

Grupi islamik militant ka qenë nën presion të madh muajt e fundit, me udhëheqjen e tij ushtarake të shkatërruar dhe ushtrinë izraelite që ka detyruar luftëtarët e Hamasit të tërhiqen nga ish-bastionet në pjesët jugore dhe qendrore të Gazës.

Në ditët e fundit, Izraeli ka shtuar ofensivën, duke nisur një valë të fuqishme sulmesh ajrore në të gjithë Gazën, duke vrarë më shumë se 250 palestinezë, përfshirë shumë gra dhe fëmijë, sipas zyrtarëve mjekësorë dhe të mbrojtjes civile.

Fraksione tĂ« ashpra brenda Hamasit e kanĂ« pranuar me ngurrim nevojĂ«n pĂ«r njĂ« armĂ«pushim pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« mundĂ«si organizatĂ«s tĂ« rigrupohet dhe tĂ« planifikojĂ« njĂ« strategji tĂ« re, tha njĂ« burim i njohur me debatin e brendshĂ«m.

Që nga kolapsi i një armëpushimi të mëparshëm në mars, më shumë se 6,000 njerëz janë vrarë në Gaza dhe një krizë e rëndë humanitare është përkeqësuar.

Përpjekjet për një armëpushim të ri në Gaza morën vrull pasi SHBA arriti një marrëveshje për të ndalur konfliktin 12-ditor mes Izraelit dhe Iranit muajin e kaluar.

TĂ« martĂ«n, Trump njoftoi se Izraeli kishte pranuar kushtet e nevojshme pĂ«r tĂ« finalizuar njĂ« armĂ«pushim 60-ditor, gjatĂ« tĂ« cilit palĂ«t do tĂ« punonin pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s. Kur u pyet tĂ« enjten nĂ«se Hamasi kishte pranuar kornizĂ«n e fundit tĂ« marrĂ«veshjes sĂ« armĂ«pushimit, ai tha: “Do tĂ« shohim çfarĂ« ndodh. Do ta dimĂ« gjatĂ« 24 orĂ«ve tĂ« ardhshme.” 

Benjamin Netanyahu pritet të udhëtojë drejt Uashingtonit të dielën për bisedime me Trump mbi luftën në Gaza, luftën e fundit mes Izraelit dhe Iranit, si dhe çështje të tjera rajonale.

Kryeministri izraelit ka kundërshtuar prej kohësh një përfundim të përhershëm të luftës në Gaza, pjesërisht për të ruajtur mbështetjen e aleatëve të tij të ekstremit të djathtë në koalicionin qeverisës. Por sukseset e Izraelit në luftën me Iranin kanë forcuar pozicionin e tij politik dhe sondazhet në Izrael tregojnë mbështetje të fortë për një marrëveshje.

NjĂ« zyrtar i lartĂ« izraelit i tha Channel 12, njĂ« rrjet kryesor televiziv nĂ« Izrael: “Duke gjykuar nga sinjalet nga Hamasi, ka njĂ« probabilitet tĂ« lartĂ« qĂ« tĂ« nisim bisedime tĂ« ndĂ«rmjetme nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim. NĂ«se ka pĂ«lqim pĂ«r bisedime tĂ« tilla, do tĂ« ketĂ« njĂ« marrĂ«veshje.” 

ZyrtarĂ« tĂ« tjerĂ« izraelitĂ« i thanĂ« agjencisĂ« Reuters se pĂ«rgatitjet janĂ« bĂ«rĂ« pĂ«r tĂ« miratuar marrĂ«veshjen e armĂ«pushimit dhe se njĂ« delegacion izraelit Ă«shtĂ« duke u pĂ«rgatitur pĂ«r t’iu bashkuar bisedimeve indirekte tĂ« ndĂ«rmjetĂ«suara nga Katari dhe Egjipti pĂ«r tĂ« finalizuar marrĂ«veshjen nĂ«se Hamasi pĂ«rgjigjet pozitivisht.

Propozimi përfshin lirimin e 10 pengjeve izraelite të gjalla që mbahen në Gaza që nga sulmi i Hamasit në jug të Izraelit në tetor 2023 që shkaktoi konfliktin, si dhe kthimin e trupave të 18 të tjerëve, në këmbim të të burgosurve palestinezë që mbahen në burgjet izraelite, sipas një zyrtari të njohur me negociatat, i cili foli të enjten.

Hamasi mori peng 251 persona gjatë sulmit të vitit 2023. Besohet se më pak se gjysma e 50 që mbeten ende në Gaza janë ende gjallë.

Sipas marrëveshjes, ndihma humanitare do të hynte menjëherë në Gaza dhe ushtria izraelite do të tërhiqej gradualisht nga pjesë të territorit. Negociatat për një armëpushim të përhershëm do të fillonin menjëherë.

“ShpresojmĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« qĂ« kjo marrĂ«veshje Ă«shtĂ« pĂ«rfundimtare, por gjithçka do tĂ« varet nga ajo qĂ« Hamasi Ă«shtĂ« i gatshĂ«m tĂ« pranojĂ«,” tha Mike Huckabee, ambasadori amerikan nĂ« Izrael, pĂ«r Channel 12 tĂ« enjten. “NjĂ« gjĂ« Ă«shtĂ« e qartĂ«: presidenti dĂ«shiron qĂ« kjo tĂ« marrĂ« fund. Kryeministri dĂ«shiron qĂ« kjo tĂ« marrĂ« fund. Populli amerikan dhe populli izraelit duan qĂ« kjo tĂ« marrĂ« fund.” 

Dërgimi i më shumë ndihmave në Gaza ka qenë një nga kërkesat kryesore të Hamasit gjatë gjithë negociatave. Izraeli vendosi një bllokadë 11-javore në mars, e cila u zbut vetëm pak në maj pas presionit të madh ndërkombëtar, ndërsa kërcënohej uria masive.

Fondacioni Humanitar i Gazës (GHF), një organizatë private sekrete e mbështetur nga SHBA dhe Izraeli që ishte ngarkuar me shpërndarjen e ushqimit në Gaza, është përfshirë nga polemika. Qindra persona janë vrarë nga zjarri izraelit ndërsa kërkonin ndihma në pikat e GHF-së dhe pasi ishin mbledhur në turma në vende ku karvanët e dërguar nga OKB ishin ndaluar.

Të premten, një raport i BBC-së citoi një ish-punonjës të GHF-së që përshkruante kolegët duke hapur zjarr ndaj palestinezëve që nuk kishin paraqitur asnjë kërcënim, me shumë që duket se ishin plagosur rëndë në disa raste.

PunonjĂ«si i GHF-sĂ« i tha BBC-sĂ« se ai dhe tĂ« tjerĂ« nuk kishin marrĂ« rregulla tĂ« qarta angazhimi apo procedura standarde veprimi, dhe ishin udhĂ«zuar nga njĂ« drejtues ekipi: “NĂ«se ndiheni tĂ« kĂ«rcĂ«nuar, qĂ«lloni, qĂ«lloni pĂ«r tĂ« vrarĂ« dhe pyetjet bĂ«jini mĂ« vonĂ«.” 

GHF-ja tha se akuzat, të cilat ishin bërë gjithashtu nga ish-punonjës të cituar nga Associated Press të enjten, ishin kategorikisht të pavërteta dhe se asnjë civil nuk kishte qenë nën zjarr në vendet e shpërndarjes së tyre. Ushtria izraelite ka mohuar çdo qëllim për të dëmtuar civilët që kërkonin ndihmë, duke thënë se kishte qëlluar vetëm të shtëna paralajmëruese.

Duke folur me gazetarĂ«t ndĂ«rsa ishte rrugĂ«s pĂ«r nĂ« njĂ« tubim nĂ« Iowa tĂ« enjten, Trump tha: “UnĂ« dua qĂ« njerĂ«zit e GazĂ«s tĂ« jenĂ« tĂ« sigurt. Kjo Ă«shtĂ« mĂ« e rĂ«ndĂ«sishmja nga gjithçka. Ata kanĂ« kaluar nĂ«pĂ«r ferr.” 

Netanyahu vizitoi kibucin Nir Oz të Izraelit të enjten për herë të parë që nga sulmi i Hamasit në vitin 2023. Ky komunitet ishte një nga më të goditurit në atë sulm, ku gati një në katër banorë u rrëmbyen ose u vranë.

Ai tha: “Ndjej njĂ« angazhim tĂ« thellĂ«, para sĂ« gjithash pĂ«r tĂ« siguruar kthimin e tĂ« gjithĂ« pengjeve tona, tĂ« gjithĂ« atyre. JanĂ« ende 20 qĂ« janĂ« gjallĂ« dhe ka edhe tĂ« vdekur, dhe ne do t’i kthejmĂ« tĂ« gjithĂ«.” 

Kryeministri është kritikuar ashpër për refuzimin për të marrë përgjegjësi për dështimet që lejuan sulmin e vitit 2023, gjatë të cilit militantët e udhëhequr nga Hamasi vranë 1,200 persona, kryesisht civilë, dhe është akuzuar vazhdimisht për prioritetin që i jep mbijetesës së tij politike mbi fatin e pengjeve.

Fushata ushtarake hakmarrëse e Izraelit ka vrarë të paktën 57,000 persona në Gaza, gjithashtu kryesisht civilë, sipas një numërimi nga ministria e shëndetësisë në territor që konsiderohet i besueshëm nga OKB dhe shumë qeveri perëndimore.

Ushtria izraelite tha se “ndjek tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare dhe merr masa tĂ« mundshme pĂ«r tĂ« zvogĂ«luar dĂ«min ndaj civilĂ«ve” kur godet “objektiva terroriste”. 

Përshtati nga The Guardian, ©LAPSI.AL 

The post Pas 57 mijë të vrarëve, a po vjen fundi i luftës në Gaza? appeared first on Lapsi.al.

❌