Nga Sabina Nika
Në brigjet e arta të Lukovës, ku deti përplaset qetësisht në breg dhe pronat kanë vlerën e arit, një hotel luksoz u ndërtua mbi një pronë të kontestuar që u pasua me një zinxhir skandalesh që përfshijnë korrupsion, falsifikime dhe heshtje institucionale.
Dokumentet e siguruara nga âshteg.orgâ tregojnĂ« se kompania âBuilding Constructionâ nisi punimet pĂ«r hotelin luksoz pa leje ndĂ«rtimi ndĂ«rsa pronari i saj rezulton me njĂ« tĂ« shkuar tĂ« errĂ«t.
Në mars të 2020 në policinë lokale ka pasur disa denoncime por pavarësisht kallëzimit dhe referimit të çështjes nga policia, prokuroria e Vlorës vendosi mbylljen dosjes me argumentin se denoncimi nuk përmbante elementët e veprës penale.
Hetimet e mëvonshme të Prokurorisë së Posaçme zbuluan se pas vendimit për pushimin e çështjes qëndronin tentativa për të ndikuar te prokurori i rastit me pagesa të paligjshme. Avokatë, prokurorë dhe ndërtues janë përfshirë në një rrjet ndikimi për të garantuar mbylljen e hetimit dhe vijimin e projektit, pavarësisht pretendimeve të qarta për shkelje të ligjit dhe të drejtave pronësore.
Ndërkohë, biznesmeni Mentor Mezini, përfitoi statusin e investitorit strategjik pa asnjë kontroll të figurës, duke ndërtuar në pronat e kontestuara.
Kur drejtësia vret ligjin

NĂ« mars tĂ« vitit 2020, Ashimaq Kokaveshi denoncoi nĂ« Komisariatin e PolicisĂ« sĂ« HimarĂ«s fillimin e punime pĂ«r ndĂ«rtimin e njĂ« hoteli nĂ« tokĂ«n e tij. Kokaveshi u tha punonjĂ«sve tĂ« policisĂ« se kompania âBuilding Constructionâ sh.p.k. kishte filluar punĂ«n pa lejen pĂ«rkatĂ«se dhe nĂ« njĂ« pronĂ« tĂ« âvjedhurâ qĂ« ishte toka e tij.
Sipas kallëzimit të Kokaveshit, punimet kishin përfshirë rreth 200 m2 dhe katër ullinj shekullorë në zotërimin e familjes së tij, të cilët u zhdukën për të hapur vend për një resort me pesë kate, pishinë dhe ambiente rekreative.
BashkĂ« me tĂ«, tĂ« njĂ«jtat fakte kallĂ«zuan edhe Vasillaq Gjezo dhe DhimitĂ«r Kokaveshi. TĂ« tre burrat pretendonin se toka e tyre u ishte ârrĂ«mbyerâ pĂ«r tâi hapur rrugĂ« ndĂ«rtimin luksoz.
Ashimaqi i tha âshteg.orgâ, se edhe 1000 metra katrorĂ« tĂ« tjerĂ«, po nĂ« atĂ« zonĂ«, ishin rrĂ«mbyer nĂ«pĂ«rmjet falsifikimit tĂ« dokumenteve tĂ« pronĂ«sisĂ«, dhe se çdo pĂ«rpjekje e tij pĂ«r tĂ« rifituar pronĂ«n kishte dĂ«shtuar.
KallĂ«zimi i tre burrave qĂ« ngrinin pretendime mbi pronĂ«sinĂ« e e tokĂ«s ku po ndĂ«rtohej hoteli i pagĂ«zuar âPrado Luxuryâ u referua mĂ« 26.03.2020 nga Komisariati i PolicisĂ« HimarĂ« nĂ« ProkurorinĂ« e VlorĂ«s.
Dokumentet tregojnë se çështja u regjistrua si procedimi penal me numër 669/2020.
Prokurorit të Vlorës i janë dashur vetëm 2 muaj për të vendosur mbi fatin e pronave të banorëve, të cilët thanë se kurrë nuk janë thirrur më për të dëshmuar mbi uzurpimin që iu bë pronës së tyre.
Por, pavarĂ«sisht provave tĂ« paraqitura, mĂ« 28.05.2020, prokurori Erjon Shaqiri vendosi mos-fillimin e procedimit penal, duke e justifikuar me âmungesĂ«n e elementĂ«ve tĂ« veprĂ«s penaleâ.
Hetimet e mëvonshme të Prokurorisë së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, SPAK, kanë hedhur dritë mbi prapaskenat e vendimit të çuditshëm të prokurorisë.
SPAK njoftoi tĂ« shtunĂ«n mĂ« 4 janar 2025 pĂ«rfundimin e hetimeve paraprake ndaj ish-kreut tĂ« ProkurorisĂ« sĂ« VlorĂ«s Aurel Zarka dhe tre tĂ« pandehurve tĂ« tjerĂ« tĂ« akuzuar pĂ«r ushtrim ndikimi nĂ« katĂ«r çështje penale qĂ« lidhen me dosjen e âToyota Aurisâ, njĂ« hetim pasuror tĂ« Suel ĂelĂ«s, njĂ« person i akuzuar pĂ«r krime tĂ« rĂ«nda penale.
PjesĂ« e hetimit, pĂ«rvec ish-kreu i ProkurorisĂ« sĂ« VlorĂ«s Aurel Zarka, ishin dhe oficerja e policisĂ« gjyqĂ«sore Eriona Daupaj, avokati Radovan Ăela dhe biznesmeni Astrit Vladi, tĂ« cilĂ«t akuzohen pĂ«r ushtrim ndikimi tĂ« paligjshĂ«m nĂ« katĂ«r çështje penale.
NĂ« mesin e kĂ«tyre dosjeve flitet edhe pĂ«r ndĂ«rtim e paligjshĂ«m nĂ« pronĂ«n e Ashimaq Kokaveshi, i cili nĂ« vitin 2020 kishte denoncuar kompaninĂ« âBuilding Constructionâ pĂ«r pushtim prone dhe ndĂ«rtim pa leje .
Prokurori Aurel Zarka, nĂ« bashkĂ«punim me tĂ« pandehurit e tjerĂ«, u pĂ«rfshi nĂ« mbylljen e kĂ«saj çështjeje nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« dyshimtĂ«, ndĂ«rsa nga pĂ«rgjimet e SKY ECC zbulohet se njĂ« shumĂ« prej 2,000 deri nĂ« 3,000 euro u diskutua si âpagesĂ«â pĂ«r tĂ« garantuar vendimin e mos-fillimit.
NĂ« komunikimet e pĂ«rgjuara, shtetasit Radovan Ăela (avokat), Astrit Vladi dhe Aurel Zarka shfaqen duke diskutuar mĂ«nyrat e ndĂ«rhyrjes dhe shumĂ«n qĂ« do tĂ« paguhej pĂ«r tĂ« siguruar mbylljen e hetimit.
Avokati Radovan Ăela luan njĂ« rol kyç. Ai jo vetĂ«m propozon njĂ« pagesĂ« prej 2,000 deri nĂ« 3,000 euro, por edhe sugjeron mĂ«nyrĂ«n sesi ajo duhej tĂ« shpĂ«rndahej pĂ«r tĂ« arritur ndikimin tek prokurori i çështjes.
Ăela garanton se falĂ« lidhjeve tĂ« tij me funksionarĂ« tĂ« sistemit tĂ« drejtĂ«sisĂ«, çështja do tĂ« mbyllej pa pasoja ligjore.
Avokati Ăela jo vetĂ«m qĂ« garantoi zgjidhjen âpa pasojaâ, por mori pĂ«rsipĂ«r edhe organizimin dhe mbikĂ«qyrjen e ndĂ«rhyrjes nĂ« drejtĂ«si.
âNuk di si e mbyllĂ«n por ne na thanĂ« se çështja nuk shkoi nĂ« gjykatĂ«. UnĂ« jam 80-tĂ« vjeç dhe nuk i shkoja dot nga mbrapa dyerve tĂ« prokurorisĂ«, dhe pas kĂ«saj ai pronari i hotelit erdhi dhe na tha se do tĂ« rregullohej me neâ â i tha âshteg.orgâ Ashimaq Kokaveshi.
Banorët tregojnë se pas mbylljes së hetimeve të prokurorisë së Vlorës, kompania ka nënshkruar marrëveshje për blerjen e pronës.
Ashimaq Kokaveshi, i zhgënjyer nga reagimi institucional, zgjodhi të mos ndiqte më rrugën gjyqësore, por dhe ai u fut në një marrëveshje të drejtpërdrejtë me investitorin Mentor Mezini. Ai nënshkroi dy kontrata për kompensimin e pronës së tij, për të cilën thotë se ishte uzurpuar nëpërmjet falsifikimit të dokumenteve.
KontratĂ«n e parĂ« Kokaveshi ka nĂ«nshkruar me kompaninĂ« âBuilding Constructionâ, pĂ«r sipĂ«rfaqen prej 200 m2. TĂ« dytĂ«n e ka nĂ«nshtruar pjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« tokĂ«s prej 1000 m2, ku ai thotĂ« se shtrihet hoteli luksoz.
âMe njĂ« çmim shumĂ« tĂ« ulĂ«t kam nĂ«nshkruar dy kontrata, por deri mĂ« tani nuk kam marrĂ« asnjĂ« qindarkĂ«. Ai pronari i hotelit vjen dhe na takon. Na kanĂ« premtuar se do i kalojnĂ« lekĂ«t, por deri mĂ« tani asgjĂ« nuk ka ndodhurâ â tha Kokaveshi pĂ«r âshteg.orgâ.
E ndĂ«rsa 80 vjeçari ka pesĂ« vite qĂ« pret tĂ« kompensohet pĂ«r pronĂ«n e tij, buzĂ« detit tĂ« LukovĂ«s, nĂ« njĂ« nga segmentet mĂ« piktoreske dhe tĂ« lakmuara tĂ« rivierĂ«s shqiptare, âPrado Luxury Hotelâ Ă«shtĂ« kthyer nĂ« njĂ« destinacion pĂ«r turistĂ«t e kamur vendas dhe tĂ« huaj.
I pozicionuar në një sipërfaqe të gjerë me pamje të hapur drejt Jonit, hoteli përbëhet nga një godinë 5-katëshe moderne, një pishinë panoramike, bar luksoz në hyrje, beach-bar buzë bregut dhe kënd lojërash të gjelbëruar për fëmijë.
Dokumentet e siguruara nga âshteg.orgâ tregojnĂ« se ky nuk Ă«shtĂ« hoteli i vetĂ«m qĂ« âBuilding Constructionâ dhe pronari i saj, Mentor Mezini ka nĂ« zonĂ«n e lakmuar tĂ« rivierĂ«s shqiptare.
NjĂ« vit, pasi mbylli çështjen me banorĂ«t e LukovĂ«s, qĂ« sipas hetimeve nĂ«pĂ«rmjet korruptimit tĂ« sistemit tĂ« drejtĂ«sisĂ«, Mentor Mezini pĂ«rfiton nga shteti statusin e âinvestitorit strategjikâ, pĂ«rmes projektit âDrymades Beach Resortâ. Ky status i siguroi atij lehtĂ«si administrative, pĂ«rparĂ«si nĂ« trajtimin e tokĂ«s dhe mbĂ«shtetje nga struktura shtetĂ«rore.
NjĂ« âinvestitor strategjikâ me tĂ« kaluar kriminale

Mentor Mezini, deri nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitin 2024 ishte njĂ« emĂ«r i njohur nĂ« ShqipĂ«ri pĂ«r aktivitetet e tij nĂ« fushĂ«n e biznesit, kryesisht nĂ« sektorin e turizmit, ndĂ«rtimit dhe tregtisĂ«. Ai ishte pronar i disa kompanive tĂ« cilat pĂ«rfshinin âStar Butik Hotelâ, njĂ« kompleks turistik nĂ« HimarĂ« dhe TiranĂ«, âTBC Distribucionâ, qĂ« merrej me import-eksport, âXplorerâ dhe âEntireâ, tĂ« cilat operonin nĂ« sektorĂ«t e ndĂ«rtimit dhe bujqĂ«sisĂ«, si dhe âNorman Petroleumâ, njĂ« kompani qĂ« merrej me tregtinĂ« e karburanteve.
Hetimet e ProkurorisĂ« sĂ« Posaçme, dhe dosjet qĂ« rrodhĂ«n nĂ« media e identifikonin atĂ« me nofkĂ«n âTor Lushnjariâ, me njĂ« tĂ« shkuar kriminale, po ashtu dhe nĂ« marrĂ«dhĂ«nie financiare dhe sociale me individĂ« tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« veprimtari tĂ« paligjshme.
Emri i Mezinit pĂ«rmendet nĂ« dosjen penale qĂ« SPAK po heton ndaj tre vĂ«llezĂ«rit Merkaj nga Berati dhe lidhjet e tyre tĂ« dyshuara me rrjete kriminale, pĂ«rfshirĂ« edhe familjen Ăopja nga Elbasani.
Por, pavarĂ«sisht kĂ«tij profili, nĂ« korrik tĂ« vitit 2024, kompania e tij âBluebayâ sh.p.k. pĂ«rfitoi nga Komiteti i Investimeve Strategjike statusin âInvestitor Strategjikâ pĂ«r ndĂ«rtimin e projektit luksoz âDrymades Beach Resortâ nĂ« GjilekĂ« tĂ« HimarĂ«s.
Vendimi, qĂ« i garanton pĂ«rfitime dhe privilegje tĂ« veçanta nga shteti, u mor pa asnjĂ« verifikim tĂ« figurĂ«s sĂ« Mezinit, njĂ« kĂ«rkesĂ« e detyrueshme ligjore, sipas Ligjit Nr. 55/2015 âPĂ«r Investimet Strategjikeâ.
Bazuar nĂ« Ligjin Nr. 55/2015 âPĂ«r Investimet Strategjikeâ, ndĂ«r kriteret pĂ«r pĂ«rfitimin e statusit âinvestitor strategjikâ njĂ« ndĂ«r pikat kryesore Ă«shtĂ« qĂ« investitorĂ«t tĂ« mos kenĂ« rekorde penale pĂ«r vepra qĂ« lidhen me korrupsionin, krimin e organizuar apo pastrimin e parave.
Në mënyrë të pashpjegueshme, Komiteti i Investimeve nuk ka përfshirë asnjë verifikim të figurës penale të Mezinit në vendimin nr. 5, datë 11.07.2024. AIDA, që sipas ligjit ka detyrimin të bëjë kontrollin e integritetit të investitorit.
Pika 2 e Nenit 14, për procedurat e verifikimit të dokumentacionit, e detyron Agjencinë për Zhvillimin e Investimeve (AIDA) të bëjë, verifikim të integritetit të aksionarëve dhe përfaqësuesve ligjorë.
Në dokumentacionin e vendimit nuk ka asnjë informacion për verifikimin penal të Mezinit, ndonëse ai ishte tashmë emër i ekspozuar në hetime publike.

Zef Preçi, drejtor i Qendrës për Kërkime Ekonomike, e sheh këtë rast si simptomë të një fenomeni më të gjerë dhe alarmues, siç është kapja e shtetit nga krimi i organizuar.
âPĂ«rfshirja e individĂ«ve me tĂ« shkuar kriminale nĂ« radhĂ«t e investitorĂ«ve strategjikĂ« nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si, por provĂ« e bashkĂ«jetesĂ«s sĂ« krimit me politikĂ«nâ, thotĂ« ai.
Sipas Preçit, skema të tilla shërbejnë për të legjitimuar burime të dyshimta financiare, për të siguruar privilegje fiskale dhe për të ushtruar ndikim mbi vendimmarrjen politike.
âKjo kategori sipĂ«rmarrĂ«sish luan njĂ« funksion kompleks: nga njĂ«ra anĂ« sigurojnĂ« privilegje fiskale dhe pĂ«rfitime tĂ« tjera qĂ« ndihmojnĂ« nĂ« legjitimimin e burimeve tĂ« tyre financiare â qofshin ato tĂ« njohura apo tĂ« panjohura â dhe vendosen nĂ« njĂ« pozitĂ« mĂ« tĂ« favorshme nĂ« tregjet pĂ«rkatĂ«se (si ndĂ«rtimi apo operimi i resorteve); nga ana tjetĂ«r, ata shĂ«rbejnĂ« si burim i financimeve tĂ« paligjshme pĂ«r partitĂ« politike nĂ« pushtet dhe pasurimit tĂ« padrejtĂ« tĂ« disa politikanĂ«ve dhe vendimmarrĂ«sve tĂ« lartĂ«â â sqaron eksperti i ekonomisĂ«.
Dhe nĂ« fakt, ende pa u tharĂ« bojĂ« mbi vendimin pĂ«r investimin strategjik, nĂ« prill 2024, Mezini vendosi tĂ« shesĂ« 100% tĂ« kuotave tĂ« âBluebayâ pĂ«r njĂ« shumĂ« prej 12 milionĂ« eurosh.
BlerĂ«sit janĂ« tre kompani shqiptare, âEdil Projectâ, âBelhausâ sh.p.k. dhe âHotel Colosseoâ tĂ« lidhura me familjen e biznesmenit Pjerin Fushaj. Sipas kontratĂ«s, pagesa do tĂ« kryhet me tre kĂ«ste, ndĂ«rsa ndĂ«rmarrja do tĂ« transferohet plotĂ«sisht te blerĂ«sit.
Resorti parashikohet të ndërtohet për një vlerë investimi prej 6.3 milionë eurosh, do të ketë 110 dhoma dhe pritet të punësojë rreth 165 persona. Por kontrasti mes kësaj shume dhe çmimit të shitjes prej 12 milionë eurosh.
Kjo Ă«shtĂ« hera e parĂ« qĂ« njĂ« projekt i shpallur âstrategjikâ ndĂ«rron pronar brenda pak muajve nga miratimi i statusit, dhe sipas ekspertĂ«ve kĂ«to manovra mund tĂ« kthehet nĂ« njĂ« instrument pĂ«r pastrim parash, pĂ«rfitim tĂ« privilegjeve shtetĂ«rore dhe pĂ«r riciklim tĂ« kapitalit kriminal nĂ« ekonomi.
Agjencia e Investimeve Strategjik nuk iu pĂ«rgjigj pyetjeve mbi gjetjet e âshteg.orgâ, po ashtu edhe Mezini refuzoi tĂ« komentonte akuzat nĂ« lidhje me tĂ« shkuarĂ«n e tij dhe bashkĂ«punimin me subjekte qĂ« janĂ« nĂ«n hetimin e ProkurorisĂ« sĂ« Posaçme si tĂ« dyshuar pĂ«r veprimtari tĂ« organizuar kriminale.
NdĂ«rsa pĂ«r ekspertĂ«t rasti i âDrymades Beach Resortâ Ă«shtĂ« njĂ« shembull ku njĂ« projekt me emĂ«rim zyrtar âstrategjikâ mund tĂ« kthehet nĂ« njĂ« instrument pĂ«r pastrim parash, pĂ«rfitim tĂ« privilegjeve shtetĂ«rore dhe pĂ«r riciklim tĂ« kapitalit kriminal nĂ« ekonomi.
âVetĂ« pĂ«rzgjedhja e projekteve tĂ« propozuara nga kĂ«ta sipĂ«rmarrĂ«s Ă«shtĂ« tregues i qartĂ« i moszbatimit tĂ« kuadrit ligjor nĂ« fuqi, i mungesĂ«s sĂ« bashkĂ«punimit ndĂ«rinstitucional dhe i politizimit ekstrem tĂ« vendimmarrjeve qĂ« kanĂ« pasoja shumĂ« tĂ« dĂ«mshme pĂ«r buxhetin e shtetit, pasuritĂ« publike dhe pĂ«r shoqĂ«rinĂ« shqiptare nĂ« tĂ«rĂ«si.
âKjo situatĂ« krijon njĂ« sĂ«rĂ« pasojash tĂ« menjĂ«hershme dhe afatgjata, tĂ« cilat pĂ«rfshijnĂ« aspekte themelore tĂ« jetĂ«s ekonomike dhe shoqĂ«rore tĂ« vendit. Disa nga kĂ«to pasoja janĂ«: mundĂ«simi i pastrimit tĂ« parave nĂ« shkallĂ« tĂ« gjerĂ«, shpesh nĂ« dhjetĂ«ra miliona euro; deformimi i konkurrencĂ«s nĂ« tregje, çka sjell dĂ«shtimin apo pamundĂ«sinĂ« e zhvillimit pĂ«r bizneset e ligjshme; vĂ«nia e institucioneve shtetĂ«rore nĂ« shĂ«rbim tĂ« interesave tĂ« krimit tĂ« organizuar; dhe pĂ«rdorimi i fondeve tĂ« paligjshme nĂ« fushata elektorale, qĂ« dĂ«mton rĂ«ndĂ« integritetin e procesit zgjedhorâ â thotĂ« Zef Preçi, drejtor i QendrĂ«s pĂ«r KĂ«rkime Ekonomike./ Shteg.org
The post âInvestimiâ qĂ« filloi me pushtim prone dhe pĂ«rfundoi me titull strategjik appeared first on Lapsi.al.