Si njohjet e tjera të pavarësisë së Kosovës, edhe ajo nga Sudani nxiti kundërshtime nga liderë të Serbisë. Por, këtë herë argumenti i Serbisë nuk përfshinte vetëm pretendim se po shkelej Rezoluta 1244. Atëherë, pse u kontestua vlefshmëria e kësaj njohjeje?
Më 12 prill, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi se Sudani u bë shteti i 119-të që e njohu pavarësinë e Kosovës.
VetĂ«m rreth 24 orĂ« mĂ« vonĂ«, Ministria e PunĂ«ve tĂ« Jashtme e SerbisĂ« e vuri nĂ« pikĂ«pyetje legjitimitetin e âpushtetit aktualâ nĂ« Sudan pĂ«r tĂ« marrĂ« vendime tĂ« tilla.
ĂfarĂ« po ndodh nĂ« Sudan?
Në dy vjetët e fundit, Sudani është përballur me atë që Organizata e Kombeve të Bashkuara (OKB) e quan krizën më të madhe të urisë në botë. Dhjetëra mijëra njerëz jane vrarë dhe mbi 13 milionë janë detyruar të zhvendosen nga shtëpitë e tyre.
E gjitha kjo është shkaktuar nga lufta për pushtet mes shefit ushtarak, Abdel Fattah al-Burhan, dhe ish-zëvendësit të tij, Mohamed Hamdan Dagalo, që tani udhëheq Forcat e Mbështetjes së Shpejtë (RSF).
Presidentja Osmani siguroi njohjen e pavarësisë gjatë takimit me ministrin e Jashtëm të Sudanit, Ali Yousif Ahmed Al Sharif, i cili është pjesë e qeverisë së udhëhequr nga Al-Burhani.
Që prej atëherë, kundështarët e tyre, RSF-ja e udhëhequr nga Dagalo, ka njoftuar se është duke formuar një qeveri të sajën për Sudanin, me të cilën do të udhëheqë në rajonet që kontrollohen prej saj.
Dagalo â i cili Ă«shtĂ« i sanksionuar nga SHBA-ja pĂ«r akuza se forcat e tij kanĂ« kryer gjenocid nĂ« Darfur tĂ« Sudanit â tha mĂ« 16 prill se ai dhe aleatĂ«t e tij po krijojnĂ« ânjĂ« kĂ«shill presidencial me 15 anĂ«tarĂ«â qĂ« pĂ«rfaqĂ«son tĂ« gjitha rajonet e Sudanit.
Ky vendim nuk është mirëpritur nga OKB-ja, që menjëherë doli me reagim se prioritet duhet të jetë ruajtja e unitetit dhe sovranitetit të Sudanit dhe se krijimi i një qeverie paralele nuk ndihmon drejt zgjidhjes së problemit.
Përpjekja e RSF-së për të krijuar qeveri paralele është kundërshtuar edhe nga shumë shtete, përfshirë SHBA-në.
Serbia ka aluduar në këtë situatë politike në Sudan kur vuri në pikëpyetje legjitimitetin e njohjes së pavarësisë së Kosovës.
MegjithatĂ«, edhe pas fillimit tĂ« luftĂ«s mĂ« 15 prill tĂ« vitit 2023 nĂ« Sudan, kabineti i liderit âde factoâ tĂ« Sudanit, Al-Burhanit, ka vazhduar tĂ« luajĂ« rolin e tij tĂ« zakonshĂ«m.
Vetë ministri i Jashtëm, Al Sharif, i cili konfirmua njohjen e pavarësisë nga Sudani në takimin me Osmanin, gjatë këtij viti ka mbajtur takim edhe me ministrin e Jashtëm të Rusisë, Sergey Lavrovin.
Sipas njoftimit tĂ« MinistrisĂ« sĂ« PunĂ«ve tĂ« Jashtme tĂ« RusisĂ«, gjatĂ« kĂ«tij takimi ishte diskutuar pĂ«r âmĂ«nyra pĂ«r forcimin e bashkĂ«punimit mes RusisĂ« dhe Sudanit nĂ« fusha tĂ« ndryshmeâ.
Si reagon zakonisht Serbia ndaj njohjeve të pavarësisë së Kosovës?
Që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt të vitit 2008, Serbia vazhdimisht ka kundërshtuar njohjet e pavarësisë së Kosovës nga vendet e treta duke u thirrur në respektimin e Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.
Serbia argumenton se kjo Rezolutë parasheh që statusi i Kosovës të zgjidhet përmes bisedimeve me Serbinë dhe të ketë vetëqeverisje të përkohshme nën mbikëqyrje të Misionit të OKB-së në Kosovë, UNMIK.
Por, më 2010, Gjykatës Ndërkombëtare e Drejtësisë kishte konstatuar se pavarësia e Kosovës nuk e shkel të drejtën ndërkombëtare.
Këtyre reagimeve të Serbisë, Kosova i është përgjigjur me thirrje ndaj Bashkimit Evropian dhe partnerëve ndërkombëtarë për adresim të deklaratave të Serbisë, që Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Kosovës (MPJD) i cilëson shkelje të Marrëveshjes së Brukselit.
MPJD-ja bazohet nĂ« dy nene tĂ« MarrĂ«veshjes sĂ« Brukselit, tĂ« cilat obligonin KosovĂ«n dhe SerbinĂ« tĂ« ââzhvillojnĂ« marrĂ«dhĂ«nie normale, fqinjĂ«sore tĂ« mira me njĂ«ra-tjetrĂ«n, mbi bazĂ«n e tĂ« drejtave tĂ« barabartaâ dhe qĂ« pĂ«rcaktonte se Serbia ânuk do ta bllokojĂ« dhe as nuk do tâi inkurajojĂ« tĂ« tjerĂ«t tĂ« bllokojnĂ« anĂ«tarĂ«simin e KosovĂ«s nĂ« organizata ndĂ«rkombĂ«tareâ.
âPĂ«rpjekja e SerbisĂ« pĂ«r tĂ« diskredituar vendimin sovran tĂ« Sudanit Ă«shtĂ« jo vetĂ«m shkelje e angazhimeve tĂ« saj nĂ« kuadĂ«r tĂ« dialogut, por edhe njĂ« fyerje ndaj sovranitetit tĂ« Sudanit dhe parimeve themelore tĂ« sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tareâ, thuhet nĂ« deklaratĂ«n e MPJD-sĂ«, tĂ« publikuar mĂ« 15 prill.
Reagime dhe kundërreagime të ngjashme ishin shkaktuar edhe pas njohjes së pavarësisë nga Kenia në fund të muajit mars të këtij viti.
Serbia ishte thirrur në Rezolutën 1244, ndërsa Kosova i ishte përgjigjur se po shkel Marrëveshjen e Brukselit.
Eksperti GĂ«zim Visoka, profesor i Studimeve pĂ«r Paqe dhe Konflikt nĂ« Universitetin e Dublinit nĂ« IrlandĂ«, kishte thĂ«nĂ« se shpreson qĂ« njohja nga Kenia tĂ« jetĂ« âpikĂ« ktheseâ nĂ« diplomacinĂ« e KosovĂ«s, pasi njohja paraprake kishte qenĂ« ajo nga Izraeli mĂ« 2021.
âNjohja nga Kenia paraqet njĂ« mundĂ«si tĂ« mirĂ« pĂ«r QeverinĂ« e KosovĂ«s, por edhe pĂ«r aktorĂ«t e tjerĂ« tĂ« angazhuar, qĂ« tĂ« rikthejnĂ« vrullin dhe tĂ« punojnĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme dhe strategjike pĂ«r tĂ« pĂ«rmbyllur procesin e njohjes ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« KosovĂ«sâ, kishte thĂ«nĂ« Visoka pĂ«r REL-in./Radio Evropa e LirĂ«/
The post ĂfarĂ« po ndodh nĂ« Sudan, shtetin qĂ« e njohu KosovĂ«n? appeared first on Telegrafi.
Login
