Panorama e disa ditëve më parë, kur IKMT ndërhyri në Theth në mes të sezonit turistik duke shembur bujtina të ndërtuara pa leje dhe banorët u përplasën me policinë tashmë ja ka lënë vendin një tjetër panorama…atë të turistëve që vijnë nga e gjithë bota për të vizituar zonë në zemër të Alpeve shqiptare.
“Shiko ku jam: të zgjohesh në një ditë me diell, me qiell të kaltër, i rrethuar nga malet, në një fshat të bukur si Thethi, si mund të mos jetë një ditë e mirë. Jam nga Australia, e dua Thethin aq shumë sa kam ardhur në Shqipëri 8 javë më parë dhe, në total, kam kaluar gati një muaj këtu në Theth, duke u larguar dhe kthyer përsëri, sepse e dua aq shumë. E rekomandoj shumë Thethin sepse shtëpitë dhe shtëpitë e pritjes këtu janë thjesht të bukura dhe atmosfera, ndjesia është magjike, mistike dhe të jep ngrohtësi. Ti vjen në Theth, eksploron ujëvarën, del për ecje tek Syri i Kaltër, noton në ujin e ftohtë, shkon në male, ha ushqim të mirë tradicional, pi me miqtë e tu, pi kafe me miqtë e tu, të vendos ty një lloj të vet të magjisë dhe të përfshin brenda saj. Nuk njoh ndonjë që s’do të vijë sërish apo nuk dëshiron të rrijë më gjatë”, shprehet një turist.
Turistë nga çdo cep i globit e kanë vendosur Thethin në listën e tyre të vendeve më të dashura, dhe arsyet janë të pafundme.
“Vij nga Austria, përshtypja jonë e parë për Thethin ishte e mrekullueshme sepse nuk e prisnim këtë lloj lëndine në mes të maleve. Është më thjeshtë, më relaksuese këtu sesa në Austri”, shton ai.
“Është e mrekullueshme, ne po e shijuam shumë të vinim këtu me motoçikleta dhe u ndjemë shumë të relaksuar”, rrëfen një tjetër.
Të apasionuarit pas hiking-ut e gjejnë Thethin si një strehë të përsosur për të eksploruar shtigjet malore. Thethi është një kombinim perfekt i natyrës së paprekur, traditës dhe mikpritjes shqiptare.
Paulin Polia, pronar i një prej bujtinave të njohura të zonës, shprehet se është koha për një vizion më të qartë.
Thethi ofron edhe mundësi të reja për aventurierët. Një zip line spektakolar i jep mundësinë vizitorëve të shohin nga lart panoramën e fshatit dhe të ndiejnë adrenalinën mes maleve, duke e bërë përvojën edhe më të paharrueshme.
Me bukuritë natyrore që mahnisin dhe aventurat që të ngjitin adrenalinën, Thethi vazhdon të fitojë zemrat e turistëve./A2 CNN
Në zemër të Alpeve Shqiptare, Thethi nuk është thjesht një destinacion turistik, por një përvojë që mbetet në kujtesë përjetë.
Nga Australia në Zelandën e Re, nga Franca në Austri e Gjermani, turistë nga çdo cep i globit e kanë vendosur këtë fshat piktoresk në listën e tyre të vendeve më të dashura , dhe arsyet janë të pafundme.
“Shiko ku jam: të zgjohesh në një ditë me diell, me qiell të kaltër, të rrethuar nga malet, në një fshat të bukur si Thethi, si mund të mos jetë një ditë e mirë. Jam nga Australia, e dua Thethin aq shumë sa kam ardhur në Shqipëri 8 javë më parë dhe në total, kam kaluar gati një muaj këtu në Theth, duke u larguar dhe kthyer përsëri, sepse e dua aq shumë. E rekomandoj shumë Thethin sepse shtëpitë e pritjes këtu janë thjesht të bukura dhe ndjesia këtu është thjesht magjike, është mistike, të jep ngrohtësi. Ti vjen në Theth, eksploron ujvarën, del për ecje tek Syri i Kaltër, noton në ujin e ftohtë, shkon në male, ha ushqim të mirë tradicional, pi me miqtë e tu. Nuk njoh ndonjë që s’do të vijë sërish apo nuk dëshiron të rrijë më gjatë.”
” Vij nga Austria, përshtypja jonë e parë për Thethin ishte e mrekullueshme sepse nuk e prisnim këtë lloj lëndine në mes të maleve. Është më thjeshtë, më relaksuese këtu sesa në Austri.”
“Është e mrekullueshme, ne po e shijuam shumë të vinim këtu me motocikleta dhe u ndjemë shumë të relaksuar.”
Të apasionuarit pas hiking e gjejnë Thethin si një strehë të përsosur për të eksploruar shtigjet malore. Thethi është një kombinim perfekt i natyrës së paprekur, traditës dhe mikpritjes shqiptare.
“Ne na pëlqen të bëjmë hiking dhe na pëlqejnë njerëzit këtu, janë shumë të këndshëm dhe të ndihmojnë shumë me çdo gjë.”
“Jemi nga Austria, ne na pëlqen natyra dhe vendosëm të vinim në Theth sepse kërkuam një vend më të largët. Ne shkuam tek Syri i Kaltër, natyrë shumë e bukur do të thoja dhe vetëm mund ta rekomandoj.”
“Është shumë fantastike këtu, na pëlqeu shumë, është shumë impresionuese me kaq male, thjesht shumë bukur.”
“Jemi nga Zelanda e Re, po e shijojmë atë, është shumë këndshëm, duket pak a shumë si malet Dalmat, na pëlqen kisha.”
“Jam nga Franca, po kërkoja për një vend ku të bëja hiking në malet këtu, pashë këtë dhe disa njerëz ma rekomanduan nga Tirana. Po më pëlqen shumë, është shumë bukur, shiko malet, lumin, isha te Syri i Kaltër sot.”
“Ne po bëjmë shtigjet e Majave të Ballkanit, u ndalëm këtu të vizitonim këtë kishë dhe të marrim një impresion nga Thethi. E zgjodhëm sepse i duam malet, shtigjet. Ne jemi nga Gjermania, shqiptarët janë shumë miqësorë, na pëlqen kjo gjë, i duam malet dhe kjo është përshtypja jonë e parë.”
“Jam nga Skocia, e zgjodhëm Thethin nga Majat e Ballkanit, përshtypja e parë është shumë e këndshme, ushqim i mirë, biseda të këndshme dhe bujtinat shumë të këndshme. Mund ta rekomandoj vërtet, është një vend shumë i mirë në Shqipëri, është ndryshe nga Tirana ku ishim më parë.”
“Jemi nga Australia, vendosëm të vinim në Theth nga pamja e maleve, është këndshëm të relaksohesh, siç tani që thjesht po lexoj, por pata mundësi të dal dhe të bëj hiking. Jam këtu të gjej një vend të këndshëm dhe të qetë, larg qytetit dhe të relaksohem dhe po, po e kam atë eksperiencë.”
Për pronarët e bujtinave është koha për një vizion më të qartë për turizmin në zonë.
Në Theth mund të gjejnë veten dhe aventurierët. Me zip line vizitorëve mund të shohin panoramën e fshatit nga lart dhe të kalojnë një përvojë të paharrueshme mes malesh
Me bukuritë natyrore që mahnisin dhe aventurat që të ngrenë adrenalinën, Thethi vazhdon të fitojë zemrat e turistëve nga çdo e gjithe bota./abcnews.al
TIRANË, 16 gusht/ATSH/ Thethi, perla e Alpeve Shqiptare, po mirëpret vizitorë nga e gjithë bota me hapësirat e rikthyera publike në identitet e në harmoni me peizazhin.
Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale përshtypjet e disa prej tyreve, të cilët shprehen të mahnitur me pamjet përrallore, mikpritjen tradicionale, me ujin e kristaltë e me ajrin e pastër që të falin qetësi dhe energji pozitive.
Një turiste australiane tregoi se si e magjepsur nga Thethi është rikthyer disa herë këtu.
“Të zgjohesh në një ditë me diell, me qiell të kaltër, të rrethuar me malet, në një fshat të bukur si Thethi. Si mund të mos jetë një ditë e mirë? Jam nga Australia dhe e dua Thethin aq shumë sa kam ardhur në Shqipëri 8 javë më parë dhe në total kam kaluar gati një muaj këtu në Theth, duke u larguar dhe kthyer përsëri, sepse e dua aq shumë”, tha ajo.
Turistja e huaj e rekomandon Thethin për shtëpitë e pritjes të cilat sipas saj, janë thjesht të bukura.
“Atmosfera, ndjesia këtu është magjike. Është mistike, të jep një ngrohtësi. Ti vjen në Theth eksploron ujëvarën, del në ecje tek Syri i Kaltër, noton në ujin e ftohtë, shkon në male, ha ushqime tradicionale të mira, pi me miqtë e tu. Të vendos ty në një lloj vendi të magjisë dhe të përfshin brenda”, tha ajo.
Një tjetër turist nga Austria u shpreh se përshtypja e parë për Thethin ishte e mrekullueshme. “Nuk e prisnim këtë lloj lëndine në mes të maleve. Është më thjesht, më reklaksuese këtu se sa në Austri”, tha ai.
Një tjetër turiste e huaj u shpreh se gjithçka është e mrekullueshme. “Ne e shijuam shumë të vinim këtu me motoçikleta dhe u ndjemë shumë të relaksuar”, tha ajo.
“Vend shumë i bukur, ushqimi shumë i mirë. Kemi ardhur edhe herë të tjera na pëlqen shumë”, u shprehën disa vizitorë të tjerë.
Një tjetër turiste e huaj vlerësoi njerëzit dhe mikpritjen. “Janë shumë të këndshëm dhe të ndihmojnë shumë me çdo gjë”, tha ajo.
“Jemi nga Austria. Ne na pëlqen natyra dhe vendosëm të vinim në Theth sepse kërkuam një vend më të largët. Shkuam tek Syri i Kaltër, natyrë shumë e bukur që e rekomandoj. Është fantastike këtu na pëlqeu shumë. Është shumë impresionuese me kaq male, thjesht shumë bukur”, tha një tjetër.
Dy pushuese nga Zelanda e Re thanë se po e shijojnë shumë qëndrimin e këndshëm në Theth. “Duket pak si malet Dalmat, na pëlqen kisha”, thanë ato.
“Jam nga Franca. Po kërkoja për një vend ku të bëja hiking në malet këtu. Pashë këtë. Disa njerëz ma rekomanduan nga Tirana, por më pëlqen shumë, është shumë bukur”, tha një turist francez.
Një tjetër turist skocez tha se e zgjodhi Thethin nga Majat e Ballkanit. “Përshtypja e parë është shumë e këndshme. Ushqim i mirë, biseda të këndshme dhe bujtina shumë të këndshme. Mund ta rekomandoj vërtetë. Është një vend shumë i mirë në Shqipëri. Është ndryshe nga Tirana ku ishim më parë”, tha ai.
Ndërkohë për turistët që zgjedhin Thethin ofrohen edhe sportet e aventurës.
“Zipline është atraksion. Shtimi i Zipline e bën më interesante për turistët e huaj. Turistë ka nga gjithë bota. Shumica janë holandezë, gjermanë nga Izraeli, nga Arabia Saudite”, shtoi një operator vendas.
“Jemi nga Australia. Vendosëm të vinim në Theth nga pamja e maleve. Është këndshëm të relaksohesh”, tha një tjetër.
TIRANË, 12 gusht/ATSH/ Në veri, aty ku malet prekin qiellin dhe retë mbështeten mbi kreshta, shtrihet qyteti i Bajram Currit, si një portë e artë që të çon drejt një bote tjetër.
Ka vende që nuk i lexon dot vetëm me sy; i ndien në lëkurë, i dëgjon me veshë, i shijon me zemër.
Bajram Curri është një prej tyre. Një qytet që fle në krahët e maleve, i rrethuar nga një natyrë që nuk të pyet nëse je gati, thjesht të merr me vete.
Rruga për aty është një magji më vete, malet vijnë gjithnjë e më pranë, sikur duan të të përqafojnë, ndërsa qielli bëhet më i thellë.
Pikërisht këtu, mes freskisë që të çan mushkëritë, rrjedh Lumi i Valbonës, i kthjellët si një e vërtetë që nuk pranon asnjë gënjeshtër. I egër dhe i butë njëkohësisht, lumi sjell me vete këngën e heshtur të gurëve shekullorë aq sa të bën të ndihesh fajtor po nuk pive qoftë edhe një gllënjkë të vetme.
Kur ulesh buzë tij, bën mirë ta lësh zhurmën e ujit që rrjedh, të të fshijë gjithçka nga mendja e ngarkuar e kryeqytetit. Është një paqe që zor ta gjesh diku tjetër.
Këtyre anëve nuk ka vend për shpejtësi. Kohën ta mat lumi, malet, natyra.
Më tej, Lugina e Valbonës është si një faqe libri që hapet ngadalë e thërret udhëtarë nga e gjithë bota. Në çdo kthesë të rrugës, një panoramë e re të huton nga bukuria. Zona është e njohur për shtigjet e saj të hiking-ut, me itinerare që të çojnë drejt Qafës së Valbonës, Thethit apo fshatrave të vegjël të mbuluar me gjelbërim. Hiking-u këtu është një përvojë unike, pasi më shumë se sport, është një përvojë që të lidh me tokën, ajrin dhe tingujt e natyrës.
Në shtegun e Valbonës, ku ecin këmbët e udhëtarëve dhe rreh zemra e çdo aventurieri, shtigjet të çojnë drejt maleve dhe fshatrave të fshehtë. Këtu takon njerëz nga e gjithë bota, të tërhequr jo vetëm nga peizazhet e mahnitshme, por edhe nga ajo ndjenjë e pakrahasueshme e qetësisë dhe përkatësisë që e gjen vetëm në një vend ku koha ecën ndryshe.
Takuam një grup turistësh gjermanë që kishin ardhur vetëm për këtë shteg.
“Ky është një nga vendet e fundit në Europë që është ende i vërtetë”, thanë ata.
Tyrbja e Dervish Luzhës
Pak jashtë Bajram Currit, në një vend ku heshtja dhe natyra bëhen një, ndodhet Tyrbja e Dervish Luzhës. Ky vend shenjtërie është një urë mes botës së jashtme dhe atij universi shpirtëror që shumë kërkojnë, por pak e gjejnë.
Tyrbja thërret besimtarë dhe pelegrinë që vijnë për të lënë lutjet e tyre, për të kërkuar shërim e për të ndjerë atë paqe që vetëm një vend i tillë mund të ta falë.
Këtej nga veriu mikpritja nuk është pako turistike, por besim i vjetër. Sofrat hapen me djathë të bardhë, qumësht të ngrohtë të sapomjelë, bukë të pjekur me dru, mjaltë të egër dhe mish qengji nga kullotat e lira. Turisti bëhet mysafir, mysafiri bëhet mik, dhe miku mbetet pjesë e familjes.
Kur largohesh bën mirë të marrësh një shishe ujë nga Valbona, si një ndjesi që s’të lë të shkosh pa kthyer kokën pas. Sepse këtu nuk gjen thjesht destinacione, gjen gjendje.
Genti Nehani, inspektor i IMT për ndërtimet në Theth, ka reaguar pas debateve që pati në mbledhjen e Këshillit Bashkiak të Shkodrës, lidhur me ndërtimet në zonën e Thethit. Ai sfidon këshilltarin e PD-së për shpifje, dhe thotë se që prej muajit shkurt të këtij viti, për ndërtimet pa leje, janë ndërmarrë mbi 50 procedura për prishje të këtyre objekteve në përputhje të plotë me legjislacionin në…
Në luginën e Thethit në veriun e Shqipërisë, e rrethuar nga maja të larta, turistët fotografojnë një kishë fshati të ndërtuar në fund të shekullit XIX, një strukturë e bukur prej guri që shpesh shfaqet në broshurat që tërheqin turistët në rajon. Vetëm pak metra më tej, grumbuj druri dhe bazamente prej betoni janë gjithçka […]
Në luginën e Thethit në veriun e Shqipërisë, e rrethuar nga maja të larta, turistët fotografojnë një kishë fshati të ndërtuar në fund të shekullit XIX, një strukturë e bukur prej guri që shpesh shfaqet në broshurat që tërheqin turistët në rajon. Vetëm pak metra më tej, grumbuj druri dhe bazamente prej betoni janë gjithçka […]
THETH- Ndryshimi në Theth duket qartë! Pika turistike në Alpet e Shqipërisë, i është rikthyer normalitetit pas ndërtimeve të paligjshme, të cilat sollën edhe aksionin e strukturave shtetërore për shembjen e tyre dhe pastrimin e rrënojave.
Kryeministri i vendit, Edi Rama, ka ndarë këtë të premte në faqen e tij zyrtare në “Facebook” pamje të veçanta nga Thethi, aty ku është mbajtur ceremonia e kurorëzimi të një dashuri në martesë.
“Ja dhe Thethi, kurora e artë e Shqipërisë”, shkruan Rama./abcnews.al
Pas aksionit për prishjen e ndërtimeve pa leje në Theth, vijoi me përparësi pastrimi i territorit nga inertet, në këtë zonë u pa edhe një dasëm. Kryeministri Edi Rama ka postuar një video nga zona, aty ku një çift është kurorëzuar në kishën. ”Kurora e artë e Shqipërisë”, shkruan Rama. Kisha e Thethit është një kishë katolike në Theth të rrethit të Shkodrës, e ndërtuar në vitin 1892.
Teksa IKMT-ja ndërmori një aksion për prishjen e rreth 80 objekteve të ndërtuara pa lejë në zonën e Parkut Kombëtar të Thethit, në skajin tjetër të Shqipërisë në Ersekë, kryetari i bashkisë Ersekë, është angazhuar personalisht të prishë forcërisht stallën e një fermeri të zonës.
Kryebashkiaku i Ersekës Erion Isai, ka vendosur ti vërsulet një stalle të ndërtuar para vitit 2020 nga fermeri Elodjan Beqo.
Ky i fundit prej muajit qershor 2021 ka aplikuar pranë Agjensisë Shtetërore të Kadastrës dhe aktualisht është në proces legalizimi të objektit stallë, ku mban qindra bagëti.
Objektin fermeri e ka ndërtuar në tokën e tij të hipotekuar për nevoja të familjes dhe fermës së tij ku mbarështon bagëtitë. Por përmes një vendimi të menjëhershëm, kryetari i Ersekës, Erjon Isai, ka vendosur t’ia prishë.
Përmes një njoftimi të firmosur nga vetë kryebashkiaku Isa, ai ka paralajmëruar fermerin, Elodjan Beqo, se ditën e nesërme ditë e hënë në datën 28 Korrik 2025,në orën 11:00 do kryejë me fadromat e bashkisë objektin (stallë) në vendin e quajtur “Pyllëzimi i Ersekës”.
Nga ana tjetër para se të kryhet kjo procedurë, fermeri Elodjan Beqo pretendon se është tërësisht i rregullt, ka paguar taksat e femerit dhe ka ndërtuar në një sipërfaqe toke që është tërësisht e tij dhe me dokumenta hipotekorë.
Për shkak të veprimeve arbitrare të zyrtarëve të bashkisë Ersekë dhe veprimeve të personalizuara nga kryebashkiaku i zonës, Erion Isai, Beqo, ka paraqitur një kallëzim penal ndaj zyrtarit të bashkisë.
Kallëzimi është referuar nëprokurori për akuzën e “Shpërdorimit të detyrës”, “Mbajtjes pa të drejtë të titujve” dhe “Kryerja e veprimeve arbitrare”.
Kjo pasi sipas kallëzimit kryetari i bashkisë Ersekë ka shmangur qëllimit Inspektoriatin e Mbrojtjes së Territorit, duke marë kopetencat e këtij organi dhe vepruar edhe si kryebashkiak edhe si drejtor IMT-je.
Ndërkohë të kallëzuar në prokurorinë e Shkodrës janë dhe Petro Risto, me detyrë zv/kryetar i bashkisë Ersekë, Brikena Ali me detyrë Drejtoreshë e Shërbimeve Publike, Ermal Zylfo me detyrë Drejtor i Policisë Bashkiake dhe Orgest Lifo me detyrë Drejtor i Çështjeve Juridike dhe Prokurimeve Publike.
Partia Demokratike ka reaguar sërish lidhur me ndërhyrjet e IKMT-së në zonat turistike, duke akuzuar qeverinë për përdorim të dyfishtë të ligjit dhe mbrojtje selektive të ndërtimeve në varësi të lidhjeve me pushtetin. Në një deklaratë për mediat, zëdhënësja për Antikorrupsionin në PD, Genta Vangjeli, u ndal te shembjet në Theth, ku sipas saj banorët […]
Në qendër të qytetit të Kukësit, lulishtja kryesore – një nga të paktat hapësira publike të gjelbra në qytet, po zhduket nën një shtresë betoni. Në emër të një “investimi për fëmijët”, një tapet betoni zëvendësoi brutalisht barin e gjelbër, për t’u kthyer në një kënd lojërash. Punimet janë financuar nga fondacioni turk TIKA dhe […]
TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Pas aksionit për prishjen e ndërtimeve pa leje në Theth, vijoi me përparësi pastrimi i territorit nga inertet, me synim rikthimin e hapësirave në gjendjen e mëparshme dhe ruajtjen e imazhit karakteristik të Thethit, qendër e Parkut Kombëtar të Alpeve.
Kryeministri Edi Rama ndau sot pamje nga Thethi pas “operacionit nga kanceri i paligjshmërisë”.
IKMT prishi mbi 100 struktura pa leje të ndërtuara nga 40 subjekte në Theth.
Pas aksionit të Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit për shembjen e ndërtimeve pa leje në këtë zonë, strukturat e bashkisë Shkodër, të ndihmuara edhe nga forcat e xhenjos, nisën pastrimin e inerteve.
I ndodhur 70 km larg Shkodrës, Thethi është një nga destinacionet më të preferuar të turistëve në të gjitha stinët, por veçanërisht gjatë sezonit të verës.
Pasuritë natyrore të kësaj zone janë të lidhura së bashku edhe me trashëgiminë kulturore dhe historike të banorëve vendas, duke formuar kështu, bazat më të rëndësishme për zhvillimin e turizmit.
Kryeministri Edi Rama këtë pasdite ka publikuar pamjet e fundit nga Thethi, ku duket zona pas operacionit të javës së kaluar për të shembur ndërtimet pa leje. ”Thethi pas operacionit nga kanceri i paligjshmërisë”, shkruan Rama në Facebook, bashkangjitur videos që ka publikuar.
Kryeministri Edi Rama ka ritheksuar edhe njëherë se në Theth nuk do të ketë zhvillime pas aksionit të zhvilluar më herët për lirimin e hapësirave të zaptuara. Rama nënvizoi se Thethi nuk është vendi për resorte me hotele të mëdha, ndërsa shtoi se “kapitulli i ri i hapësirave publike”, është fillimi i një pune kolosale katër vjeçare.
“Në Theth nuk do të ketë zhvillime pas atij pastrimi përveçse në raste specifike të lidhura me ata që jetojnë aty. Nuk është Thethi vendi për resorte me hotele të mëdha apo histori që janë pjesë e fantazisë së njerëzve me kënd të ngushtë shikimi. Ky kapitull i i ri i hapësirës publike, nuk është një përsëritje e një kapitulli të vjetër, por fillimi i një punë kolosale katër vjeçare, por do të jenë elementë të tjerë që kanë të bëjnë me mbrojtjen e natyrës”, tha mes të tjerash Rama.
Po ashtu Rama nënvizoi se turizmi duhet të ketë vëmendje të shtuar për shkak se fokusi duhet të jetë edhe tek cilësua estetike e shërbimeve, duke nënvizuar se është koha që të marrin zgjidhja edhe çështje të tjera që kanë të bëjnë me cilësinë e ujit, apo kontrollit të sigurisë ushqimore.
“Nëse nuk japim cilësi estetike shërbimeve tona, mund të humbasim bastin e madh për turizmin. Dhe ky është momenti që t’i japim më shumë zgjidhje, cilësisë së ujit, kontrollit të sigurisë ushqimore, janë piketa që janë kyçe për mandatin e katërt dhe që lidhin drejtpërdrejt me anëtarësimin në BE”, tha ai.
Ditët e fundit qeveria ka ndërmarrë aksion për shembjen e ndërtimeve pa leje në zonën turistike të Thethit, ç’ka solli edhe përplasje mes pronarëve dhe efektivëve të policisë apo punonjësve të IMT.
Po ashtu një tjetër aksion i ndërmarrë në të gjithë vendin është ai për lirimin e hapësirave publike që janë zënë nga lokalet apo bizneset.
Për këto zhvillime të fundit që kanë krijuar edhe reagime në publik, Edi Rama ka njoftuar se nesër ‘rikthehet’ para publikut me rubrikën në rrjetet sociale “Sy m’ sy”’.
“Ca thonë pse tani e jo më parë? Ca pse tani e jo më vonë? Kurse unë them pse jo nesër një SY M’SY?
NESËR pra, që në mëngjes, LIVE padyshim, KËTU ku tjetër?”, shkruan Rama
Lëvizja për Zhvillim Kombëtar është përfshirë në situatën që po ndodh në Theth, ku bashkëkryetari i saj, Ekrem Spahiu i bën thirrje kryeministrit Edi Rama të ndalojë aksionet për pastrimin e territorit nga objektet pa leje në Theth dhe të dëmshpërblejë banorët për investimet e kryera. Në një deklaratë, Spahiu i kërkoi kryeministrit të mos ndërhyrë në punët e pushtetit vendor.
Në momentin që fadromat prishën një nga katër shtëpizat e drurit të Zef Barit, në oborr kishte ende të stivuara materialet e ndërtimit. Gjithçka ndodhi shpejt dhe pa paralajmërim.
I revoltuar për “pabesinë e qeverisë” Zefi nisi të ndajë mendimin se banorët e Thethit u mashtruan nga Kryeministri një vit më parë, kur bashkë me premtimin për fshirjen e gjobave ai u pati bërë thirrje emigrantëve të kthehen dhe të investojnë në turizëm.
“Solla djemtë nga Gjermania dhe Franca ku kishin ndërtuar jetën e tyre dhe po investonim në shtëpizat e drurit. Na mashtroi dhe na preu në besë qeveria”, tha ai, teksa tregoi se shpenzimet shkonin deri në 30 mijë euro.
Sipas Zefit, të gjitha institucionet kanë qenë në dijeni për ndërtimet në Theth dhe “të gjithë thonin vazhdoni”.
Edhe familja e Bekim Koçekut nxitoi të largojë shtëpizat e drurit nga aksioni i Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit (IKMT). Ata thanë se bashkë me investimin, po shuhej edhe përpjekja disa vjeçare për të ndërtuar të ardhmen në këtë vend.
“Kemi qenë plot me turistë dhe jemi detyruar t’i nxjerrim në orën 5 të mëngjesit nga shtëpia. Fëmija i tyre 10 vjeç qante se nuk po e kuptonte çfarë po ndodhte, ishte i trembur. Ky është krim!” tha mes lotësh, Edmira, motra e Bekimit, e cila shpjegoi për Citizens.al se u kishin kërkuar më kot autoriteteve t’i lejonin të punonin deri në shtator.
“Bekim Koçeku ka lënë garanci në bankë pensionin e invaliditetit për të ndërtuar këto shtëpi, tani ka 200 milionë lekë borxh”, tha e dëshpëruar Edmira, duke treguar tokat ku ata kanë jetuar ndër shekuj.
Qetësia e fshatit të fshehur mes maleve u trondit nga zhurma e fadromave javën e dytë të muajit korrik. Lugina u kthye në një skenë lufte, ku policë me kallashnikovë u përballën më banorë të zëmëruar që sulmuan me molotovë mjetet e IKMT-së.
Në mes të kësaj përplasjeje, qindra turistë që kishin rezervuar në Theth, anuluan rezervimet dhe ia mbathën. Bashkë me ta, duket se u largua edhe shpresa se fshati mund të ketë një të ardhme në turizëm.
A po prishen ndërtimet në Theth për “Paketën e maleve”?
Ekspertët fajësojnë një zinxhir të gjatë institucionesh për neglizhencë dhe degradim të situatës. Ndërkohë, banorët e Thethit pretendojnë se pas aksionit fshihet “Paketa e Maleve”.
“Për çfarë vijnë ato helikopterët me investitorë strategjikë?! Për të na marrë atë që është e jona. Këtu nuk ka tokë të xanun,” tha një banor i Thethit për Citizens.al.
Për t’i fryrë edhe më shumë këtij dyshimi, shërbeu edhe një postim gjatë ditës së shtunë, i kryebashkiakut të Shkodrës, Benet Beci, ku ftonte të gjithë të interesuarit të aplikojnë për “Paketën e Maleve”.
Aranita Brahaj, drejtuese e Open Data Albania, e lidh këtë qasje me trysninë që kryeministri Rama ka bërë së fundmi në kërkesat për dorëheqjen e drejtuesve të drejtorive në autoritetet lokale.
“Nuk përjashtohet mundësia që edhe ‘reprezaljet’ që po ndërmerren nga Kryeministri në bashki të ndryshme, të jenë pjesë e një strategjie për të keqpërdorur stafet bashkiake në vendimmarrje klienteliste në transferim të paligjshëm të pronës publike,” tha Brahaj.
“Paketa e Maleve”, e miratuar në janar të këtij viti, synon “të nxisë zhvillimin dhe rigjallërimin ekonomik të zonave malore kundrejt lehtësirave fiskale dhe dhënies së tokave shtetërore në posedim”.
Ilustrim nga aksioni i IKMT-së në tokën e familjes Koçeku, Theth/Citizens.al
Aktualisht procesi është në fazën e shprehjes së interesit, e cila bëhet pa pagesë përmes e-albanias, si për bizneset, ashtu edhe për qytetarët.
Pa qenë pronarë trojesh, me një përzgjedhje pike në hartë, gjithsekush mund të interesohet për sado sipërfaqe të dëshirojë (e shprehur në hektarë).
Nevojitet vetëm një përshkrim me maksimumi 500 fjalë, të caktohet tipologjia e investimit: turizëm, energjetikë, blegtori, projekte sociale etj; dhe kohëzgjatja e posedimit të tokës: më pak ose më shumë se 10 vite. (link ilustrues)
Shprehja e interesit i dërgohet bashkive përkatëse, të cilat do t’i trajtojnë për evidentime për zonat zhvillimore. Ligji i “Paketës së Maleve” i lejon bashkitë që pas procesit të evidentimeve t’i propozojnë qeverisë të ndryshojë cilësimin e tokave duke shpallur “zona zhvillimore” zonat e interesuara.
Nga kjo paketë ligjore pritet të përfitojnë “500 aplikuesit e parë”.
Zef Preçi, drejtues i Qendrës për Kërkime Ekonomike (ACER) që ka kryer një vlerësim të rrezikut për korrupsion të këtij ligji thotë se ka mungesë transparence dhe se “përmbajtja krijon premisa për qëllime të fshehura ose të padeklaruara”.
“Ligji prek në mënyrë të rëndësishme interesa publike ndërsa bëhet fjalë për shitje të pasurisë shtetërore, për vlera të parëndësishme fare, tek subjekte private,” tha Preçi.
Sipas drejtuesit të ACER, ligji prek në mënyrë problematike ekuilibrin mes interesit publik dhe atij privat, veçanërisht në lidhje me mekanizmin e kalimit të pronës shtetërore te poseduesit jopronarë ose thënë ndryshe “faktikë” pa titull pronësie.
“Toka jonë iu duhet për tua dhënë investitorëve strategjikë, jemi të bindur që pas kësaj qëndron Paketa e Maleve”, tha një banor i Thethit për Citizens.al
Urbanisti Imeldi Sokoli, njëherësh anëtar i Këshillit Bashkiak Shkodër, nuk është i sigurt, por e cilëson jo të rastësishme hapjen e aplikimeve për “Paketën e Maleve” me ndërhyrjen në Theth.
“E njëjta gjë ka ndodhur me disa tentativa për të marrë investitorë strategjikë për resorte skish dhe kjo ka ndodhur diku nga marsi, kur Benet Beci shkoi me investitorët për të parë se ku mund të bëhet një resort dimëror,” thotë Sokoli.
Ilustrim nga aksioni i IKMT-së në Theth/Citizens.al
Edhe për Preçin, ndërhyrja në Theth nuk duket e rastësishme. Ai e konsideron atë vijim të tjetërsimit të territorit që ka nisur prej vitesh.
“Me sa duket përvoja e ndërhyrjes brutale të qeverisë në bregdetin e Jugut dhe në Tiranë (5 Maji), Portit të panevojshëm të Durrësit dhe etja e pashuar e lobistëve, oligarkëve dhe segmenteve të krimit që kane akumuluar pasuri kolosale po e shtyjnë agresivisht përpara edhe këtë proces fatal dhe të pakthyeshëm për fatin e pjesës më të bukur të natyrës sonë,” thotë ai.
Për Brahajn “Paketa e Maleve” është një ligj problematik “që rrezikon rendin juridik të pronësisë”.
“Krijon kompetenca arbitrare dhe anashkalon institucionet që kanë mandat ligjor për regjimin e pronësisë. Në mënyrë të pajustifikuar, ai i kalon kompetenca të ndjeshme stafeve bashkiake, duke shmangur rolin e sistemit gjyqësor dhe institucioneve të regjistrimit. Mund të quhet me plot kuptimin e fjalës ligj për keqqeverisje,” shpjegon Brahaj.
Analizuar sipas metodologjisë së vlerësimit të rrezikut për korrupsion, ky ligj, rezulton me nivel të lartë risku.
Ekziston mundësia që “klientë të pushtetit” të përfitojnë prona pa asnjë kosto privatizimi përmes procedurave arbitrare dhe të pakontrolluara.
“Krijojnë mundësinë që shumë nga klientët e bashkive, të cilët deri më tani kanë përfituar prona publike me qira apo përmes ankandeve për periudha 10-vjeçare, tani të përfitojnë në mënyrë arbitrare, pa garë të ndershme,” thotë Brahaj.
Duke u referuar hapjes së aplikimeve për këtë paketë, Zef Preçi, thotë se “do të ishte mirë që qeveria dhe Bashkia e Shkodrës të heqin dorë nga brutaliteti policor dhe të mos ngutet në kënaqjen e interesave okulte në dëm të komuniteteve lokale”.
Kullat shekullore të paregjistruara
Urbanisti Imeldi Sokoli, ishte i pari që denoncoi kompleksin e shtëpizave të drurit pas oborrit të kishës. Ai e sheh këtë situatë të lidhur me paaftësinë për të menaxhuar territorin.
“Shteti justifikon mos-menaxhimin e situatës me këtë ndërhyrje brutale, në mes të sezonit,” thotë ai “Është totalisht problem i paaftësisë për të funksionuar instrumentet ligjore në territor”.
Urbanisti ka pikëpyetje edhe për mënyrën se si po zhvillohet aksioni i IKMT-së, duke e konsideruar “ndërhyrje të jashtëligjshme”.
“Minimalisht duhet të ishin njoftuar banorët, pra t’u ishte dhënë një paralajmërim, t’u ishte lënë kohë t’i hiqnin vetë dhe më pas të niste aksioni i prishjes,” thotë Sokoli.
Ai e sheh zanafillën e situatës së ndërtimeve pa leje, tek mungesa thuajse totale e regjistrimit të pronave në hipotekë, një gangrenë që nuk po gjen zgjidhje prej vitesh në Theth dhe fshatra të tjerë malorë.
“Ligjërisht të gjitha ndërtimet rezultojnë pa leje, edhe kullat e vjetra shekullore, jo vetëm ndërtimet e reja. Dhe ky është problemi,” sqaron më tej Sokoli.
Të njëjtin opinion ndan edhe Aranita Brahaj, kur shprehet se censi i pronave në zonat rurale nuk është bërë kurrë në mënyrë të plotë dhe asnjë qeveri nuk e ka ushtruar ketë detyrë.
Ilustrim nga aksioni policor i prishjeve të ndërtimeve në Theth/Citizens.al
“Pas 40 vitesh regjimi bolshevik, edhe qeverisja aktuale vazhdon të mohojë të drejtën e qytetarëve për të gëzuar plotësisht pronën, qoftë: truall themel i familjes, tokë bujqësore, kullota apo pyje. Si në formën e pronësisë, ashtu edhe në posedim të ligjshëm,” shpjegon ajo.
Amullinë me këtë e aksion e tregon edhe mungesa e të dhënave për numrin e objekteve pa leje që do të prisheshin.
Fillimisht u tha se ishin 10 ndërtime pa leje, më pas 40, më pas drejtuesit e IKMT-së folën për rreth 80 ndërtime, teksa në fund të javës së dytë të korrikut numri shkoi në rreth 120.
Situata me mbi 100 ndërtime pa leje duket se u ka shpëtuar institucioneve që kanë për detyrë kontrollin e territorit, përfshirë edhe administratën rajonale të Zonave të Mbrojtura.
Vitin e fundit, 2024-2025 në Parkun Kombëtar Alpet e Shqipërisë, ku përfshihet Thethi, nga rojet mjedisore janë mbajtur mbi 36 konstatime për gërmime, zënie fondi pyjor, prerje drurësh dhe hapje rrugësh në pyll.
“Këto konstatime, sipas klasifikimit te kundërvajtjes i janë dërguar institucioneve përkatëse dhe kur ka ndërtime vihen në dijeni, pasi institucioni ynë, në aktet ligjore nuk parashikon ndërtimet pa leje,” thanë për Citizens përfaqësues të administratës rajonale të zonave të mbrojtura Shkodër.
Mos-regjistrimit të pronës, i mbivendosen edhe shtresëzime të tjera ligjore që janë shtrënguese për banorët.
I shpallur Park Kombëtar që në vitin 1966, cilësimi i zonës kryesore si Qendër Historike në vitin 2017, i jep vlerë monumentale fshatit të Thethit, por nuk u jep banorëve mundësi zhvillimi të pronës.
Po ashtu edhe ligji për Zonat e Mbrojtura, sipas të cilit kjo zonë u përfshi në Parkun Kombëtar “Alpet e Shqipërisë”, në vitin 2022, kufizon ndërtimin.
Për ekspertët pikërisht këtu duhet të kishte lindur formalizimi.
“Ky është rasti tipik që shteti ishte i paaftë për t’i dhënë një instrument ligjor të aplikueshëm që këto banorë të kenë një pronë të ligjshme,” thotë Sokoli.
“Thethi një kartolinë e mrekullisë shqiptare katandisur në një praktikisht territor toke të xanun”, u shpreh kryeministri Rama në një komunikim në Facebook në fillim të javës, ndërsa në terren, në fshatin turistik nisi shembja e dhjetëra godinave prej druri.
“Boll ma, tokë e xanun!” ishte edhe thirrja e kreut të bashkisë Shkodër, Benet Beci. Por, pikërisht kjo shprehje evokon një etiketim përçmues të vuajtur prej vitesh nga qytetarët e Shqipërisë së veriut si “të ardhurit” me veprime “kundër shtetit”. Dhe në këtë rast jo të gjitha janë të vërteta.
Citizens, ishte në terren dhe për këtë ju parashtron disa të vërteta:
Familjet në Theth janë autoktone pasi në këtë zonë banorët jetojnë prej qindra vitesh dhe askush nuk ka zenë tokën e askujt.
Problemi qëndron se jo të gjithë kanë mundur të pajisen me certifikata pronësie. Kjo, për shkak të lëmshit që krijoi qasja me ligjin 7501 dhe se në vitin 1966 zona u shpall Park Kombëtar, status i cili nuk i ndihmoi aspak banorët e Thethit të gëzonin certifikata pronësie.
Madje, edhe ata që mundën të siguronin certifikata hasën në vështirësi për të rregulluar qoftë edhe shtëpitë e vjetra të tyre, pasi në Parqet Kombëtare, zhvillimi urban është i kufizuar.
Pas vitit 2017, Thethi u shpall Qendër Historike e Mbrojtur, duke ua ndërlikuar më tej çështjen. Zona, me këtë cilësim vlerësohet për historinë e saj dhe arkitekturën unike të kullave.
Por, edhe pse rregullorja parashikonte mundësinë e restaurimeve dhe rijetëzimit urban në zonë, banorët u përballën me zvarritje dhe sorollatje në procesin e marrjes së lejeve.
Në disa raste, një projekt restaurimi që miratohej nga Ministria e Kulturës, refuzohej për leje pikërisht nga bashkia Shkodër.
Në tërë këtë histori, familjet e Thethit me dëshirën për të punuar në fshatin dhe tokat e tyre investuan në turizëm duke kthyer shtëpitë dhe bujtinat dhe duke zgjeruar më pas aktivietetin në kabina druri.
Paligjshmëria e tyre u nxit nga mungesa e vullnetit shtetëror për të zgjidhur çështjen e certifikatave të pronësisë dhe mënyrës së ndërtimit, pa plan apo vizion real.
Në këtë këndvështrim, nuk ka kuptim që një vit më parë ata të jenë “kartolina e turizmit të veriut”, dhe një vit më pas “uzurpues të tokave të tyre”.
Qendrime të ndryshme për ndërtimet pa leje në Theth
“Mirë se ke ardhur e mirë se të ka prurë Zoti!”, iu drejtua një vit më parë një nga vajzat e Thethit kryeministrit Rama duke i shërbyer bukë.
Vetë kryeministri iu drejtua banorëve se nuk janë “thjesht banorë të një fshati, sot Thethi është destinacion evropian turistik”.
Rama shpërndau atë kohë 200 tituj pronësie, ndërsa përmendi edhe 50 tituj të tjerë, të cilat sipas tij janë ndërtuar në pronën e tyre, por përtej afatit të lejuar nga ligji ekzistues për legalizimet. Ndërsa përmendi dhe faktin se janë vendosur shumë gjoba për ndërtimet pa leje.
“Janë vendosur si rezultat i ndërhyrjeve apo ndërtimeve aty ku keni pasur shtëpinë e vjetër apo aty ku keni truallin tuaj që janë bërë për shkak të nevojës për të krijuar ekonomi përmes turizmit”, u shpreh Rama, ndërsa premtoi se qeveria do t’i falë të gjitha këto gjoba.
Ai legjitimoi faktin se banesat nuk janë ndërtuar sipas ligjit “jo se banorët nuk kanë dashur”, por se shtrëngimi i legjislaciont në këtë zonë e bën të pamundur.
Një vit më pas, qëndrimi ka ndryshuar: 80 banesa shemben në Theth në kulmin e sezonit turistik.
Login
