MĂ« 16 qershor, nĂ« dhjetĂ« shkolla publike nĂ« TiranĂ«, KamĂ«z dhe DurrĂ«s nisi zbatimin projekti pilot âShkolla Veroreâ â njĂ« program i MinistrisĂ« sĂ« Arsimit dhe Sportit nĂ« bashkĂ«punim me organizatĂ«n World Vision Albania. Projekti do tĂ« zgjasĂ« dy javĂ« dhe do tĂ« pĂ«rfshijĂ« 1000 nxĂ«nĂ«s tĂ« arsimit fillor, por dhjetra mijĂ«ra nxĂ«nĂ«s tĂ« tjerĂ« [âŠ]
âKur kisha nĂ«nĂ«n tek Trauma, veç lekĂ« kĂ«rkonin dhe tĂ« drejtonin: shko merr kĂ«tĂ« aty. I linin njerĂ«zit derisa na drejtonin pĂ«r tĂ« blerĂ« protezĂ« dhe tĂ« gjitha gjĂ«rat e nevojshme pĂ«r ndĂ«rhyrjen. Nuk ia mban kujt tĂ« ankohet, sepse nuk tĂ« kapin me dorĂ«â. Kjo Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« nga dĂ«shmitĂ« e familjarĂ«ve pĂ«r pĂ«rvojĂ«n [âŠ]
Në gusht të vitit 2024, ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu njoftoi një plan të ri për ndryshimin e kurrikulave arsimore në Shqipëri. Mësues dhe prindër kanë ngritur shqetësimin lidhur me cilësinë e teksteve shkollore ekzistuese. Nga ana tjetër, ekspertët theksojnë se alterteksti nuk ishte gjë tjetër veçse një biznes që dëmtoi cilësinë e kurrikulës.
Në gusht të vitit 2024, ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu njoftoi se do të ketë ndryshime në kurrikulën arsimore.
âJemi duke punuar dhe duke analizuar tĂ« gjithĂ« tekstet aktuale. Do punojmĂ« deri nĂ« muajin dhjetor pĂ«r programet e reja mĂ«simore nĂ« kurrikulat e ndryshme. Jemi duke analizuar pĂ«rmirĂ«simin nĂ« masĂ«n 20% tĂ« kurrikulave qĂ« lidhen kryesisht me shkencat e degĂ«t shoqĂ«rore. Jemi duke vlerĂ«suar edhe njĂ« modernizim tĂ« gjuhĂ«s shqipe dhe matematikĂ«sâ, deklaroi Manastirliu.
Zyrtarisht MAS bën të ditur se ka parashikuar një përditësim dhe rishikim të teksteve shkollore. Institucioni thekson se tekstet e përditësuara do të shpërndahen nga shtatori i 2026 dhe do të përfshijnë fillimisht vetëm 3 klasa. Mirëpo, institucioni nuk jep të dhëna sa do të kushtojë përditësimi dhe rishikimi i teksteve shkollore
âTekstet e pĂ«rditĂ«suara do tĂ« hyjnĂ« nĂ« pĂ«rdorim duke filluar nga shtatori i vitit 2026, me njĂ« zbatim gradual qĂ« do tĂ« shtrihet deri nĂ« vitin 2029. Fillimisht, do tĂ« pĂ«rfshihen klasat 1, 6 dhe 10, ndĂ«rsa vitet pasardhĂ«se do tĂ« vijojnĂ« me klasat e tjera sipas njĂ« plani tĂ« paracaktuar.
Ky pĂ«rditĂ«sim synon tĂ« pasqyrojĂ« nevojat e reja arsimore, duke u fokusuar nĂ« zhvillimin e kompetencave kyçe tĂ« nxĂ«nĂ«sve, veçanĂ«risht nĂ« gjuhĂ«, matematikĂ« dhe aspekte digjitale. PĂ«rveç kĂ«saj, do tĂ« sigurohen kushte mĂ« tĂ« mira pĂ«r tĂ« nxitur tĂ« menduarit kritik, krijues dhe zgjidhjen e problemeve, si dhe tĂ« rritet mundĂ«sia pĂ«r zgjedhjen e programeve tĂ« thelluara STEM nĂ« arsimin e mesĂ«m tĂ« lartĂ«â, argumenton MAS nĂ« pĂ«rgjigjen zyrtare.
MAS thekson se për të siguruar një zbatim sa më efikas të ndryshimeve, kanë hartuar një plan veprimi që përfshin zhvillimin profesional për mësuesit me trajnime, seminare, workshop.
âKy plan trajnimi do tĂ« jetĂ« i vazhdueshĂ«m dhe i shtrirĂ« nĂ« disa vite, duke u siguruar qĂ« mĂ«suesit tĂ« jenĂ« tĂ« pĂ«rgatitur pĂ«r tĂ« zbatuar programet e reja kurrikulare nĂ« mĂ«nyrĂ« efektiveâ, nĂ«nvizon Ministria e Arsimit.
Nevoja për ndryshimin e teksteve shkollore
Në një pyetësor të zhvilluar më herët nga Faktoje.al, rezultoi se 63% e prindërve që kanë plotësuar pyetësorin dhe 61% e mësuesve janë të pakënaqur me cilësinë e teksteve shkollore në Shqipëri.
âShumica e teksteve janĂ« pĂ«rkthimeâ, u shpreh Suela, prind i njĂ« fĂ«mije nĂ« klasĂ«n e 3-tĂ«.  âKanĂ« probleme pafund, duke filluar qĂ« nga gabimet drejtshkrimore, e gabime nĂ« pĂ«rmbajtje,â shtoi ajo, ndĂ«rsa bĂ«ri thirrje pĂ«r rishikimin e tyre.  Â
Ekspertja e Arsimit, Majlinda Keta, tha për Faktoje.al se është i domosdoshëm rishikimi i kurrikulave arsimore në vendin tonë, por thekson se duhet të jetë një lëvizje e mirëmenduar.
âShqipĂ«ria Ă«shtĂ« nĂ« momentin e duhur pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« njĂ« ndĂ«rhyrje, e cila duhet tĂ« jetĂ« shumĂ« cilĂ«sore, e mirĂ«menduar pĂ«r cilĂ«sinĂ« e kurrikulĂ«s kombĂ«tare. Kur pranoj qĂ« ShqipĂ«ria e ka njĂ« emergjencĂ« rishikimin, rinovimin e kurrikulĂ«s, kam parasysh qĂ« nĂ« sistem ne duhet tĂ« luajmĂ« rrĂ«njĂ«sisht konceptin tonĂ« mbi kurrikulĂ«n e planifikuar, praktikat tona nĂ« kurrikulĂ«n e zbatuar, por nga ana tjetĂ«r, duhet tĂ« vlerĂ«sojmĂ«, konsiderojmĂ« dhe atĂ« qĂ« quhet kurrikulimi i pĂ«rjetuarâ, argumenton Keta.
Mirëpo, ajo theksoi se Shqipëria nuk ka nevojë që të ketë shumë alternativa të teksteve, por duhet të ketë cilësinë më të mirë të mundshme.
âMe tĂ« drejtĂ« shqetĂ«simet tuaja, sikurse edhe studimet tuaja, kanĂ« nxjerrĂ« me tĂ« drejtĂ«, problematikat e teksteve. NĂ« kĂ«tĂ« politikĂ« tĂ« kurrikulĂ«s dhe tĂ« politikĂ«s sĂ« teksteve, mbase ka ardhur koha e rishikimit tĂ« atij qĂ« u quajt si reforma mĂ« e madhe e altertekstit. PĂ«r mua nuk ka qenĂ« gjĂ« tjetĂ«r veçse alter-biznesi i politikĂ«s sĂ« radhĂ«s, e cila degjeneroi cilĂ«sinĂ« e asaj qĂ« quhet kurrikul e zbatuar, sepse nĂ« fund tĂ« fundit, mĂ«suesit ndjekin dhe vijojnĂ« tĂ« ndjekin librin si materialin e vet kryesorâ, theksoi ekspertja e arsimit, Majlinda Keta.
Pretendimi: Ish-sekretari amerikan Blinken po hetohet për anulimin e zgjedhjeve në Rumani
Verdikti: E paprovuar
Në postime të shpërndara në rrjetet sociale në vendin tonë pretendohet se ish-sekretari amerikan, Antony Blinken po hetohet nga ShBA për ndërhyrje në anulimin e zgjedhjeve në Rumani.
Postimet e shpërndara në rrjetet sociale
PĂ«r kĂ«tĂ« informacion, pĂ«rdoruesit e rrjeteve sociale i referohen njĂ« publikimi nga njĂ« faqe e quajtur âDaily Romaniaâ. NĂ« lidhje me kĂ«tĂ« informacion tĂ« shpĂ«rndarĂ«, ne fillmisht bĂ«mĂ« njĂ« kĂ«rkim nĂ« mediat ndĂ«rkombĂ«tare, por nuk gjetĂ«m asnjĂ« tĂ« dhĂ«nĂ« mbi pretendimet se kishte nisur njĂ« hetim ndaj Blinken.
Faqja qĂ« e ka shpĂ«rndarĂ« kĂ«tĂ« informacion nĂ« rrjetin X nuk Ă«shtĂ« gjĂ« tjetĂ«r veçse njĂ« profil nacionalist rumun. NĂ« profilin e saj nĂ« X, shihet se âDaily Romaniaâ ka mĂ« shumĂ« se 111 mijĂ« ndjekĂ«s.
NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n linjĂ« fajĂ«simi tĂ« ndĂ«rhyrjes sĂ« huaj, janĂ« ndarĂ« ditĂ«t e fundit postime se garimi i kandidatit tĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ« Calin Georgescu u ndalua nga Bashkimi Evropian. MegjithatĂ«, ishte autoriteti qendror zgjedhor i RumanisĂ« qĂ«, mĂ« 9 mars 2025, mori vendimin pĂ«r tĂ« ndaluar rikandidimin e Georgescu nĂ« zgjedhjet e majit. Autoriteti, i cili pĂ«rfshin, pesĂ« gjyqtarĂ« dhe pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« grupeve politike nĂ« parlamentin e RumanisĂ«, votoi 10-4 nĂ« favor tĂ« ndalimit.Â
Dokumentet e deklasifikuara nga KĂ«shilli i SigurisĂ« i RomanisĂ« mĂ« 4 dhjetor tregojnĂ« se vendi ishte objekt i njĂ« âveprimi agresiv hibrid rusâ gjatĂ« fushatave tĂ« fundit zgjedhore, pĂ«rfshirĂ« fitoren befasuese tĂ« njĂ« kandidati tĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ« pro-rus.
Këshilli Suprem i Mbrojtjes Kombëtare deklasifikoi dokumentet, duke thënë se ato tregonin se Rumania ishte objekt i veprimeve të ndryshme të koordinuara në periudhën para raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale më 24 nëntor, të fituara nga Calin Georgescu.
Ishte raportuar më parë se TikTok-u u përdor për të gjeneruar mbështetje për Georgescun dhe për ta lidhur atë me një audiencë rumune prej miliona njerëzish. Por dokumentet e deklasifikuara tregojnë se shërbimi i inteligjencës së Romanisë beson se Georgescu u promovua masivisht në TikTok me mbështetje nga Rusia përmes disa metodash, duke përfshirë llogari të koordinuara, algoritme për të rritur praninë e tij në platformë dhe promovim të paguar.
Pretendimi: Studimi i Universitetit të Yale konfirmon se vaksinat anti-Covid shkaktuan probleme biologjike
Verdikti: Mungon konteksti
Publikimi nga një grup studiuesish javën e kaluar të një dokumenti paraprak që teorizon se vaksinat Covid-19 mund të lidhen në raste të rralla me një grup simptomash të vazhdueshme jo të ndryshme nga ato që lidhen me Covid-in e gjatë, ka ushqyer rrjetin me akuza të reja ndaj vaksinave. Një pjesë e mirë e artikujve të përkthyer edhe në shqip, kanë interpretuar këtë hipotezë shkencore si një studim të publikuar nga Universiteti i Yale në ShBA, duke krijuar më shumë konfuzion tek publiku.
Artikujt e shpërndarë në portale
Paper-i (dokumenti paraprak) u publikua në 18 shkurt në medRxiv, një i ashtuquajtur server paraprint ku studimet e pabotuara mund të ndahen përpara se të kalojnë në rishikimin e kolegëve, proces me të cilin shkencëtarë të tjerë analizojnë në mënyrë efektive, për të ndihmuar revistat të vendosin nëse kërkimi i paraqitur meriton apo jo të botohet.
Autorët e punimit, imunologia Akiko Iwasaki dhe kardiologu Harlan Krumholz, të dy shkencëtarë seriozë, ishin të qartë në deklaratën për shtyp që ata lëshuan se këto janë gjetje paraprake që kërkojnë shumë më tepër studim.
Për të përforcuar më tej këtë dyshim të autorëve mjafton fakti se kampionimi i mostrave të gjakut përbëhej nga të paktën 42 individë me sindromën pas vaksinimit (PVS) dhe 22 individë pa të, një kampion tepër i ulët në një studim të mirëfilltë.
Megjithëse nuk dihet ende nëse të gjithë njerëzit e studiuar vuajnë nga e njëjta gjendje, dukej se kishte të paktën një lidhje të përkohshme midis vaksinimit dhe shfaqjes së simptomave si intoleranca ndaj ushtrimeve, lodhja e tepërt, tringëllimë në veshë (tinnitus) dhe mjegullimi i trurit, ndër të tjera.
Shumica e njerĂ«zve qĂ« ankoheshin pĂ«r simptomat i zhvilluan ato pas vaksinĂ«s sĂ« parĂ« ose tĂ« dytĂ« tĂ« Covid-it, megjithĂ«se disa e pĂ«rjetuan fillimin pas njĂ« doze tĂ« tretĂ«, dhe nĂ« disa raste, njĂ« doze tĂ« katĂ«rt tĂ« vaksinĂ«s. Ka pasur raste mes njerĂ«zve qĂ« kanĂ« marrĂ« shumicĂ«n e vaksinave tĂ« pĂ«rdorura nĂ« SHBA â Pfizerâs, Modernaâs dhe njĂ« vaksinĂ« Johnson & Johnson, e cila ishte e disponueshme pĂ«r pak kohĂ«, por u tĂ«rhoq nga kompania nĂ« 2023.
E gjendur pĂ«rpara kĂ«tij diskutimi publik anti-vaksinĂ«, imunologia Iwasaki Ă«shtĂ« kujdesur tĂ« nĂ«nvizoje se ky Ă«shtĂ« njĂ« studim i vogĂ«l dhe se gjetjet fillestare kĂ«rkojnĂ« konfirmim tĂ« mĂ«tejshĂ«m. Â
âKjo punĂ« Ă«shtĂ« ende nĂ« fazat e saj tĂ« hershme, dhe ne duhet tâi verifikojmĂ« kĂ«to gjetjeâ, argumentoi bashkautorja kryesore e studimit tĂ« publikuar.
MĂ« tej ajo shtoi: âPor kjo na jep disa shpresa se mund tĂ« ketĂ« diçka qĂ« mund ta pĂ«rdorim pĂ«r diagnostikimin dhe trajtimin e PVS nĂ« tĂ« ardhmenâ.
Studiuesit bĂ«nĂ« tĂ« ditur se nĂ« tĂ« ardhmen duan tâi verifikojnĂ« mĂ« tej kĂ«to gjetje nĂ« njĂ« grup mĂ« tĂ« madh njerĂ«zish. âMegjithatĂ«, disa individĂ« kanĂ« raportuar simptoma kronike qĂ« janĂ« shfaqur shpejt pas marrjes sĂ« vaksinĂ«s sĂ« COVID-19, kjo gjendje e pakuptuar mirĂ«, e qĂ«ndrueshme, e quajtur sindromi pas-vaksinimit (PVS), ende nuk Ă«shtĂ« njohur nga autoritetet mjekĂ«sore dhe dihet pak pĂ«r bazat e saj biologjikeâ- thuhet ndĂ«r tĂ« tjera nĂ« studim.
Pretendimi: Nënshkrimet automatike të ish-presidenti Biden provojnë se ai ishte zëvendësuar nga aktorë
Verdikti: E paprovuar
Zbulimi se ish-presidenti Joe Biden pĂ«rdori njĂ« autopen â njĂ« pajisje mekanike qĂ« pĂ«rsĂ«rit nĂ«nshkrimet â pĂ«r tĂ« nĂ«nshkruar disa dokumente zyrtare tĂ« ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ« Ă«shtĂ« pritur me zemĂ«rim nga mbĂ«shtetĂ«sit e Trump nĂ« tĂ« gjithĂ« botĂ«n.
Në postime të ndryshme në rrjet pretendohet se ky zbulim do të bëjë të pavlefshme vendimet e marra para largimit nga Biden, por edhe që kjo është një provë se presidenti ishte zëvendësuar nga një aktor apo sozi. Një teori kjo e hasur prej vitesh pas kritikave për moshën e madhe të Biden dhe pamundësinë e tij për një vijim në detyrë.
Postimet e shpërndara në rrjetet sociale
Por, çfarĂ« Ă«shtĂ« âautopenâ?
âAutopenâ Ă«shtĂ« njĂ« pajisje mekanike qĂ« pĂ«rdoret pĂ«r tĂ« riprodhuar nĂ«nshkrimin autentik tĂ« njĂ« personi. NjĂ« stilolaps ose mjet tjetĂ«r shkrimi mbahet nga njĂ« krah i makinerisĂ«, i cili riprodhon njĂ« nĂ«nshkrim pasi i Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« njĂ« model shkrimi. âAutopenâ nuk janĂ« tĂ« njĂ«jta me njĂ« vulĂ« tĂ« vjetĂ«r me bojĂ« ose nĂ«nshkrimet elektronike tĂ« pĂ«rdorura nĂ« dokumentet PDF.
Monitorimi qĂ« ka shkaktuar kaq shumĂ« zemĂ«rim Ă«shtĂ« pjesĂ« e Projektit tĂ« MbikĂ«qyrjes, njĂ« programi tĂ« institutit konservator âHeritage Foundationâ. AutorĂ«t e studimit deklaruan se analizuan mijĂ«ra dokumente qĂ« mbanin nĂ«nshkrimin e Biden dhe shumica e tyre ishin me autopen, pĂ«rfshirĂ« faljet presidenciale tĂ« nĂ«nshkruara me nxitim ditĂ«n e fundit nĂ« detyrĂ«.
Mirëpo, ekspertët ligjorë thonë se Kushtetuta nuk kërkon që faljet të nënshkruhen me dorë nga presidenti dhe se përdorimi i një nënshkrimi mekanik nuk është i ndaluar. Presidentët, përfshirë Trump i kanë përdorur ato për dekada. Ky argumentim rrëzon pretendimin se vendimet e Biden nuk kanë më vlerë juridike.
Gjithashtu, nënshkrimi i dokumenteve me autopen nuk është një tregues që Biden është zëvendësuar me aktorë, siç pretendohet online. Edhe në artikujt të mëparshëm, Faktoje.al ka verifikuar se aludimet se ish-presidenti është zëvendësuar janë të pabaza dhe thjesht teori konspirative.
Në artikuj të shpërndarë në mediat online në vendin tonë thuhet se forcat e sigurisë serbe përdorën një armë zanore të nivelit ushtarak për të shpërndarë dhe trembur protestuesit në një tubim të madh antiqeveritar që u mbajt më 15 mars në Beograd.
âJa momenti kur shpĂ«rthen âtopi zanorâ nĂ« Beogradâ- shkruajnĂ« mediat online.
Postimet e shpërndara online
Pamjet e publikuara tregojnë një grup protestuesish që po kishin bllokuar një nga rrugët kryesore në Beograd. Në momentin që po mbahej një minutë heshtje për viktimat e stacionit të treni në Novi Sad, që është edhe arsyeja e këtyre protestave, turmën e kapi paniku dhe të gjithë largohen nga rruga duke parë nga pas me frikë. Audio e videos nuk zbulon një zhurmë të fortë pavarësisht se në ato momente po mbahej heshtje. Ndërkohë, largimi i turmës duket si një proçes zinxhir i nxitur nga ikja e pjesës së fundit të turmës dhe të tjerët që e ndoqën në panik.
Gjatë protestave të javëve të fundit janë regjistruar të paktën dy raste të mjeteve civile që kanë sfiduar bllokimet e rrugëve dhe kanë përplasur protestuesit duke krijuar pasiguri ndaj studentëve dhe protestuesve të tjerë për sulme të ngjashme.
MirĂ«po, deri mĂ« tani nuk ka asnjĂ« informacion nĂ«se kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me njĂ« âtop zanorâ, siç pretendohet nĂ« artikujt e shpĂ«rndarĂ« online.
Zyrtarët serbë mohuan të dielën se forcat e sigurisë përdorën një armë akustike të gradës ushtarake për të shpërndarë dhe frikësuar protestuesit në protestën kundër qeverisë në Beograd.
Kjo Ă«shtĂ« mohuar nĂ« njĂ« deklaratĂ« edhe nga presidenti serb, Aleksander Vuçiç. âĂshtĂ« njĂ« gĂ«njeshtĂ«r e shĂ«mtuarâ- tha ai nĂ« njĂ« fjalim drejtuar kombit.
MĂ« tej, lideri serb shtoi: âKam pasur mundĂ«sinĂ« tĂ« shoh kĂ«tĂ« armĂ« jashtĂ« shtetit dhe ajo lĂ«shon njĂ« tingull tĂ« fortĂ« dhe shqetĂ«sues. Ky tingull nuk u dĂ«gjua nĂ« rrugĂ«t e Beogradit tĂ« shtunĂ«n nĂ« mbrĂ«mje. Duhet gjithashtu tĂ« ndiqen penalisht ata qĂ« e publikuan njĂ« gĂ«njeshtĂ«r kaq tĂ« turpshmeâ.
Zyrtarët e opozitës dhe grupet e të drejtave të njeriut në Serbi denoncuan përdorimin e kësaj arme akustike bazuar mbi zhurmën e dëgjuar nga turma e protestuesve. Ata thanë se do të paraqesin akuza në Gjykatën Europiane të të Drejtave të Njeriut dhe në gjykatat vendase kundër atyre që urdhëruan sulmin.
Sipas ekspertëve, përdorimi i një arme të tillë është i paligjshëm, referuar ligjit të policisë serbe.
Më shumë se 100,000 njerëz u mblodhën në Beograd të shtunën në një protestë masive, e cila u pa si kulmi i protestave disa mujore kundër presidentit serb, Aleksandër Vuçiç dhe qeverisë së tij. Protesta ishte pjesë e një lëvizjeje kombëtare kundër korrupsionit, që shpërtheu pas shembjes së një strukture betoni në një stacion treni në Novi Sad në nëntor, ku humbën jetën 15 persona.
Pretendimi: Dibranët e pritën Ramën duke gatuar fli në brendësi të tunelit të Murrizit
Verdikti: E pavërtetë
Përurimi i tunelit të Murrizit në rrugën e Arbërit ishte një ngjarje e shumëpritur, e cila u transmetua në 14 mars në disa prej televizioneve kryesore. Megjithatë një prej momenteve që u kthye viral në rrjetet sociale ishte pritja e kryeministrit Rama nga një grup grash të veshura me kostume popullore të Dibrës në brendësi të tunelit. Sipas disa prej portaleve (link, link, link, link)  një prej prej zonjave dibrane po gatuante fli, një gatim tradicional i veriut, në brendësi të tunelit. Nuk mungojnë edhe komentet në video që evokojnë traditën e Dibrës dhe Veriut të vendit.
Postimet e shpërndara në mediat online
Në videon e publikuar në rrjetet sociale shihet teksa kryeministri Edi Rama ecën brenda tunelit të Murrizit shoqëruar nga zv/kryeministrja Belinda Balluku dhe një sërë zyrtarësh të tjerë publikë. Gjithashtu, pjesë e ceremonisë inauguruese ishin edhe qytetarë të shumtë, të cilët shoqëronin kryeministrin Rama gjatë inaugurimit të tunelit.
Gjithashtu, nĂ« videon e shpĂ«rndarĂ« shihen edhe njĂ« grup valltaresh, duke i rĂ«nĂ« dajreve. NĂ« disa momente, njĂ« prej valltareve shihet teksa ngroh dajren dhe mĂ« pas nis tâi bjerĂ« sĂ«rish. Dajrja Ă«shtĂ« njĂ« vegĂ«l muzikore e lĂ«kurĂ« tĂ« regjur kafshĂ«sh, e cila duhet tĂ« ngrohet, pĂ«r tĂ« kumbuar mĂ« mirĂ«.
Ky mesa duket është edhe momenti që keqintepretohet online si një gatim I flisë në brendësi të tunelit. Flia është një ushqim tradicional shqiptar. Flija gatuhet më shumë në zonat e veriut të Shqipërisë dhe piqet në saç.
Pas 6 vitesh punime, më 14 mars u hap Tuneli i Murrizit. Me dhjetëra qytetarë u mblodhën për të festuar hapjen e Tunelit të Murrizit, duke e cilësuar atë si ditë historike për dibranët.
Problemi i menaxhimit të mbetjeve është një nga shqetësimet e banorëve të Durrësit, sidomos në zonat rurale. Një pyetësor i kryer nga Faktoje.al tregon se banorë të qytetit bregdetar janë të shqetësuar për mungesën e infrastrukturës dhe djegien e mbetjeve. Bashkia e Durrësit e mohon këtë fenomen. Ekspertët e mjedisit thonë se fondet e destinuara për pastrimin e qyteteve nuk përdoren siç duhet.
ĂĂ«shtja e menaxhimit tĂ« mbetjeve Ă«shtĂ« njĂ« nga problemet kryesore pĂ«r banorĂ«t e DurrĂ«sit. PĂ«rmes njĂ« pyetĂ«sori tĂ« publikuar pĂ«rmes platformĂ«s ECR, Faktoje.al komunikoi me dhjetĂ«ra qytetarĂ«, ku 31% e tyre qĂ« shfaqnin shqetĂ«sime nĂ« lidhje me mbetjet jetonin nĂ« DurrĂ«s.
Banorët e Durrësit, kryesisht zonës së Sukthit theksojnë se situata është shqetësuese në disa aspekte, që nga djegia e mbetjeve, mungesa e koshave e deri te mbeturinat përreth koshave.
âMbeturinat nuk hiqen rregullisht, nuk ka kosha mjaftueshĂ«m, vijnĂ« erĂ« tĂ« keqe, ndotin ambientin, ka kafshĂ« pĂ«rreth tyreâ, tregon Moza.
Sipas qytetarëve mbetjet digjen kryesisht gjatë pasdites ose në darkë vonë.
âKĂ«tu nĂ« Sukth digjen pas orĂ«s 7 pasditeâ, shton ajo.
Drita, një tjetër banore e Sukthit shkruan në pyetësorin e Faktoje.al se rrugët në fshatin e saj janë të mbuluara nga mbetjet. Më tej, ajo thotë se në zonën ku jeton digjen mbetjet dhe kjo ndodh rreth mesnatës.
âNĂ«pĂ«r rrugĂ«t e lagjeve dhe pranĂ« koshave tĂ« mbeturinave gjenden mbeturina nĂ« tĂ« dy anĂ«t e rrugĂ«ve. Nuk e kuptoj pse kjo ndodh nĂ« fshatin tonĂ« e mĂ« tej? Ka patur raste qĂ« i ndiznin pas darke, nga ora 11 e natĂ«sâ, tregon Drita.
E njëjta situatë edhe në Hamallaj ku banorët thonë se plehrat digjen pasi errësohet rreth orës 18.30.
Mirëpo, ndryshe nga çfarë deklarojnë banorët, Bashkia e Durrësit e mohon që mbetjet digjen në territorin e kësaj Bashkie.
âNuk ekziston djegie e mbetjeve urbane nĂ« territorin qĂ« mbulon Bashkia e DurrĂ«sitâ, thuhet nĂ« pĂ«rgjigjen zyrtare tĂ« kĂ«tij institucioni.
I pyetur nga Faktoje.al, eksperti i mjedisit, Rodion Gjoka thotë se problemet më të theksuara me mbetjet shfaqen në qytete si Tirana, Durrësi, Vlora, Shkodra, Fieri dhe Elbasani.
âMirĂ«po, tĂ« mos harrojmĂ« se abuzimet mĂ« tĂ« mĂ«dha nĂ« kĂ«tĂ« sektor kryhen nga bashki tĂ« vogla si Koplik, Laç, PukĂ«, Dimal etjâ, thekson Gjoka.
Ai shton se situata e mbetjeve në Shqipëri është tepër problematike, pavarësisht reformave të shpallura dhe strategjive të prezantuara në 3 dekadat e fundit nga institucionet shtetërore apo ato lokale.
âNĂ« shumĂ« raste, mbetjet hidhen nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pakontrolluar nĂ« lumenj, natyrĂ« apo zona tĂ« hapura, duke krijuar jo vetĂ«m ndotje tĂ« mjedisit, por edhe rreziqe serioze pĂ«r shĂ«ndetin publikâ, nĂ«nvizon Gjoka.
Eksperti rendit edhe shkaqet kryesore që ndikojnë në një situatë të dobët me menaxhimin e mbetjeve.
âMungesa e investimeve dhe infrastrukturĂ«s, shumĂ« bashki nuk kanĂ« impiante tĂ« duhura pĂ«r trajtimin dhe pĂ«rpunimin e mbetjeve; Keqmenaxhimi dhe korrupsioni; Mungesa e njĂ« sistemi tĂ« riciklimit; Turizmi masiv: NĂ« qytetet bregdetare, sidomos gjatĂ« sezonit veror, fluksi i lartĂ« i vizitorĂ«ve rrit ndjeshĂ«m sasinĂ« e mbetjeve; Mungesa e kontrollit; Mungesa e pastrimit tĂ« rregullt; Vend-depozitimet e paligjshme dhe ndotja; Infrastruktura e dobĂ«t pĂ«r grumbullimin e mbetjeve; Korrupsioni dhe keqmenaxhimi â Fondet e destinuara pĂ«r pastrimin e qyteteve nuk pĂ«rdoren siç duhet, dhe mungesa e transparencĂ«s bĂ«n qĂ« problematika tĂ« mos adresohet seriozishtâ, argumenton eksperti i mjedisit.
Bashkia e Durrësit bën të ditur zyrtarisht për Faktoje.al se mbetjet e qytetit bregdetar depozitohen në Landfillin e Sharrës.
âĂmimi pĂ«r njĂ«si Ă«shtĂ« 3,518.86 Lek /ton pa TVSH. SasitĂ« e evadimit tĂ« mbetjeve pĂ«rgjatĂ« cdo muaji, pĂ«r tĂ« cilĂ«t kryen pagesat janĂ« tĂ« ndryshueshme nĂ« varĂ«si tĂ« evadimit tĂ« mbetjeve urbane çdo muaj. Sasia e mbetjeve urbane te gjeneruara gjatĂ« vitit 2024 si Bashki, tĂ« depozituara nĂ« Landfillin e SharrĂ«s TiranĂ« Ă«shtĂ« 67 564.60 ton/vitâ, thekson Bashkia e DurrĂ«sit.
Situata në Landfillin e Sharrës
Në një artikull të publikuar në fund të muajit janarit të këtij viti, Faktoje.al raportoi se Landfilli i Sharrës është ezauruar tërësisht në kapacitetin e tij përpunues të mbetjeve, duke ngritur shqetësimin zyrtarisht tek institucionet lokale dhe qendrore, specifikisht në Bashkinë Tiranë dhe Agjencinë e Zhvillimit të Territorit.
Mirëpo, e pyetur në lidhje me këtë situatë, Bashkia e Tiranës nuk i është përgjigjur ende kërkesës sonë për informacion.
NdĂ«rkohĂ«, Bashkia e DurrĂ«s sqaron se: âNuk kemi pasur shqetĂ«sime pĂ«r depozitimin e mbetjeve nĂ« Landfillin e SharrĂ«s, as nuk kemi dijeni se Landfilli Ă«shtĂ« duke u mbushur pĂ«r mungesĂ« kapaciteti mbajtĂ«s. Nuk kemi pasur raste tĂ« refuzimit tĂ« mbetjeve nga koncesionari, mbasi kemi qenĂ« korrekt me likujdimin e situacioneve, sipas Akt-Marrveshjes sĂ« lidhur midis palĂ«veâ.
Faktoje.al nga burime brenda impiantit tĂ« trajtimit tĂ« mbetjeve nĂ« SharrĂ« mĂ«soi se sasia e mbetjeve qĂ« vijnĂ« nga bashkitĂ« TiranĂ«, VorĂ« dhe KavajĂ« Ă«shtĂ« e madhe, rreth 700 ton nĂ« ditĂ«, dhe u Ă«shtĂ« dashur tâi mbajnĂ« disa ditĂ« mbetjet nĂ« terren tĂ« hapur, deri nĂ« momentin qĂ« kanĂ« krijuar zona tĂ« tjera.
TĂ« njĂ«jtat burime konfirmojnĂ« se prej tre muajsh po operohet me mbivendosje tĂ« mbetjeve. Sipas tyre, kjo nĂ«nkupton se zonat e konsideruara âtamponâ (tĂ« mbyllura), rihapen sĂ«rish dhe groposen mbetjet organike, pasi Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« mĂ« parĂ« trajtimi i mbetjeve bruto, duke ndarĂ« materialet e riciklueshme, kryesisht plastikĂ«.Â
Kompania Ă«shtĂ« nĂ« emergjencĂ« tĂ« plotĂ« pĂ«r shkak se vaskat e trajtimit tĂ« mbetjeve janĂ« ezauruar duke ulur kapacitetin pĂ«rpunues pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« ambienteve. VetĂ« impianti Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar nĂ« atĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« trajtimi nĂ« kĂ«tĂ« formĂ« (ndarje e mbetjeve tĂ« riciklueshme dhe mĂ« pas groposje nĂ« vaska) tĂ« vijojĂ« pĂ«r njĂ« periudhĂ« gjashtĂ« vjeçare, sepse mĂ« pas presupozohej se do tĂ« vihej nĂ« funksion âinceneratori i riâ, i cili nuk ekziston.Â
Raporti i KLSH-së: 30% e buxhetit të Bashkisë Durrës shkon për menaxhimin e mbetjeve
NdĂ«rkohĂ«, njĂ« raport i KLSH pĂ«r periudhĂ«n 2020-2023, publikuar nĂ« gusht tĂ« 2024 thekson se: âBashkia DurrĂ«s gjatĂ« menaxhimit tĂ« mbetjeve urbane nuk garanton qĂ«ndrueshmĂ«ri financiare tĂ« kĂ«tij procesi, pasi tĂ« ardhurat e krijuara pĂ«r kĂ«tĂ« qĂ«llim nuk arrijnĂ« tĂ« mbulojnĂ« shpenzimet. Kjo situatĂ« vjen si rrjedhojĂ« e faktit se, Bashkia DurrĂ«s nuk ka arritur tĂ« mbledhĂ« tĂ« gjitha tĂ« ardhurat e planifikuara nga tarifa e pastrimitâ
MĂ« tej, nĂ« kĂ«tĂ« raport thuhet se 30% e buxhetit tĂ« BashkisĂ« DurrĂ«s shkon pĂ«r menaxhimin e mbetjeve urbane.Â
âMegjithatĂ« edhe nĂ«se do tĂ« arrihej mbledhja e tyre nĂ« nivelin 100 %, pĂ«rsĂ«ri nuk do tĂ« mund tĂ« mbuloheshin shpenzimet totale pĂ«r menaxhimin e mbetjeve urbane nĂ« kĂ«tĂ« bashki. Arsyeja kryesore e mos mbulimit tĂ« shpenzimeve Ă«shtĂ« ndryshimi i venddepozitimit tĂ« tyre nĂ« landifillin e SharrĂ«s. Kjo gjĂ« ka rritur ndjeshĂ«m peshĂ«n qĂ« zĂ« menaxhimi i mbetjeve nĂ« buxhetin total tĂ« bashkisĂ«. Rreth 1/3 ose rreth 30 % e buxhetit tĂ« BashkisĂ« sĂ« DurrĂ«sit shkon pĂ«r menaxhimin e mbetjeve urbane, ndĂ«rkohĂ« qĂ« referuar Kombeve tĂ« Bashkuara ky tregues duhet tĂ« jetĂ« nĂ« nivelet 3-15 %â, nĂ«nvizon raporti.
Qeveria vendosi të mbyllë përkohësisht aplikacionin TikTok, si masë për të mbrojtur fëmijët dhe të rinjtë. Ky vendim shkaktoi reagim të fortë nga kreu i PD, Sali Berisha, i cili bëri thirrje për bojkot të orës së parë të mësimit ditën e hënë më 10 mars. Shumica e prindërve nuk iu përgjigjën thirrjes.
Më datë 6 mars, qeveria mori vendimin për mbylljen e aplikacionit TikTok për një periudhë prej 12 muajsh.
âDuke marrĂ« tĂ« gjitha faktet dhe elementet qĂ« lidhen direkt me sigurinĂ« e fĂ«mijĂ«ve, kemi rekomanduar mbylljen apo kufizimin e aksesit pĂ«r TikTok pĂ«r 12 muajâ, deklaroi ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu.
Ky vendim i qeverisë u prit me kundërshtime nga kreu demokrat, Sali Berisha.
Gjatë një komunikimi me mediat më 7 mars, Berisha kërkoi nga prindërit dhe nxënësit që të bojkotojnë orën e parë të mësimit ditën e hënë, më 10 mars, si shenjë proteste ndaj këtij vendimi të qeverisë.
âJu keni tĂ« drejtĂ« tĂ« filloni grevat dhe greva juaj Ă«shtĂ« tĂ« bojkotoni mĂ«simet. DitĂ«n e hĂ«nĂ« pĂ«rshembull, orĂ«n e parĂ«, do tĂ« ishte gjĂ« madhĂ«shtore qĂ« tĂ« mungoni sa mĂ« shumĂ«. U bĂ«j thirrje prindĂ«rve tĂ« mos i dĂ«rgojnĂ« ditĂ«n e hĂ«nĂ« fĂ«mijĂ«t e tyre nĂ« shkollĂ«, orĂ«n e parĂ«â, apeloi Berisha.
Ai theksoi se asnjë kryeministĂ«r sâka tĂ« drejtĂ« tĂ« privojĂ« qytetarĂ«t nga njĂ« mjet komunikimi.
âNe protestojmĂ« kundĂ«r censurĂ«s, pasi kurrĂ« njĂ« kryeministĂ«r nuk ka tĂ« drejtĂ« tĂ« privojĂ« qytetarĂ«t e vet nga njĂ« mjet komunikimiâ, shtoi kryedemokrati.
Por, prindĂ«rit nuk iu pĂ«rgjigjĂ«n kĂ«saj thirrjeje tĂ« kryedemokratit pĂ«r bojkot. Faktoje.al bĂ«ri njĂ« verifikim dhe pyeti disa prindĂ«r nĂ« shkollĂ«n âEmin Durakuâ, âEdith Durhamâ dhe shkollĂ«n âKosovaâ. PrindĂ«rit e pyetur thanĂ« se nuk ishin tĂ« dijeni tĂ« kĂ«saj thirrjeje tĂ« kreut demokrat, duke theksuar se janĂ« plotĂ«sisht dakord me mbylljen e TikTok.
âKjo Ă«shtĂ« njĂ« platformĂ« qĂ« kĂ«saj moshe (13 vjeç) as nuk i nevojitet, pĂ«rveç se harxhojnĂ« kohĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« gabuar, ngarkohen me negativitet. TikTok nuk ka asnjĂ« shembull pozitiv dhe kĂ«saj moshe as nuk i duhet fareâ, thotĂ« Sonila, nĂ«nĂ« e njĂ« djali nĂ« shkollĂ«n âEmin Durakuâ.
Të njëjtin mendim ndan edhe Fjori, vajza e së cilës studion po në këtë shkollë.
âAs nuk e mendoj tĂ« bojkotojmĂ« mĂ«simin se do mbyllet TikTok. TĂ« mbyllet TikTok, pa u menduar fareâ, shprehet Fjori, nĂ«nĂ« e njĂ« vajze nĂ« klasĂ«n e gjashtĂ«.
âPlotĂ«sisht dakord pĂ«r mbylljen e TikTok, vendim i duhur. Nuk besoj se zgjidh tĂ« gjitha problemet e shoqĂ«risĂ« sonĂ«, por mendoj dhe uroj tĂ« ketĂ« ndikim pozitiv nĂ« rritjen dhe edukimin e fĂ«mijĂ«ve tanĂ«â, shprehet Eliza.
Madje, Marsela, prind i njĂ« vajze nĂ« shkollĂ«n âKosovaâ kĂ«rkon qĂ« kjo platformĂ« tĂ« mbyllet plotĂ«sisht, jo thjesht qĂ« tĂ« ketĂ« kufizim tĂ« pĂ«rkohshĂ«m.
âVendim mĂ« tĂ« mirĂ« nuk kishte ku tĂ« shkonte mĂ«. Jam shumĂ« dakord pĂ«r mbylljen fare tĂ« TikTok, jo mĂ« kufizim, por ta mbyllin fareâ, thotĂ« Marsela.
âTĂ« mbyllet, çfarĂ« tĂ« mirĂ« po u sjell adoleshentĂ«ve?! Do ishte mirĂ« tĂ« mos ishte hapur fareâ, thotĂ« e shqetĂ«suar Eri, nĂ«nĂ« e njĂ« djali nĂ« klasĂ«n e 8-tĂ«.
Kur do të mbyllet TikTok?
Ministrja e Arsimit, Ogerta Manastirliu deklaroi mĂ« 6 mars se platforma do tĂ« mbyllej brenda disa ditĂ«ve nĂ« ShqipĂ«ri, por nuk dha njĂ« datĂ« tĂ« caktuar.Â
âDo tĂ« jetĂ« Agjencia KombĂ«tare e SigurisĂ« Kibernetike, e cila me entet pĂ«rkatĂ«se do tĂ« punojĂ« dhe brenda njĂ« periudhe tĂ« shkurtĂ«r kohore, qĂ« mund tĂ« jetĂ« disa ditĂ«, apo njĂ« javĂ« e pak do tĂ« mundet qĂ« tĂ« realizojĂ« kĂ«tĂ« ndĂ«rprerje tĂ« pĂ«rkohshme tĂ« aksesit nĂ« platformĂ«n e Tik Tokâ, bĂ«ri tĂ« ditur Manastirliu.
Më tej ajo theksoi edhe njëherë se mbyllja e këtij rrjeti social do të jetë e përkohshme.
âĂshtĂ« mbyllje e pĂ«rkohshme e aksesit nĂ« platformĂ«n TikTok. NjĂ« mbyllje e pĂ«rkohshme do tĂ« thotĂ« qĂ« i kemi dhĂ«nĂ« vetes 12 muaj kohĂ«, deri nĂ« 12 muaj, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« tĂ« mundur qĂ« nĂ« bashkĂ«rendim me pĂ«rfaqĂ«suesit e platformĂ«s sĂ« TikTok tĂ« mundemi qĂ« tĂ« marrim tĂ« gjitha masat e nevojshme pĂ«r tĂ« vendosur kushtet dhe kriteret e duhura nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« aksesi nĂ« TikTok tĂ« mos dĂ«mtojĂ« fĂ«mijĂ«t dhe tĂ« rinjtĂ«â, argumentoi ministrja e Arsimit.
NĂ« fund tĂ« muajit dhjetor 2024, kryeministri Edi Rama deklaroi se platforma sociale TikTok do tĂ« mbyllej brenda 6-8 javĂ«ve nĂ« ShqipĂ«ri. Sipas kreut tĂ« qeverisĂ«, kjo masĂ« vjen pas vrasjes sĂ« 14-vjeçarit Martin Cani, nxĂ«nĂ«s i shkollĂ«s âFan Noliâ nga bashkĂ«moshatari i tij, pas njĂ« sherri qĂ« dyshohet se kishte si pikĂ«nisje njĂ« postim nĂ« TikTok.
âDo tĂ« na duhen 6-8 javĂ«, pĂ«r 1 vit ne do ta mbyllim plotĂ«sisht. TikTok nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ« nuk do tĂ« ketĂ«. GjatĂ« atij viti do tĂ« shikojmĂ« si do tĂ« veprojnĂ« vendet e tjera, si do tĂ« reagojĂ« vetĂ« TikTok. Rrugaçërira, perversitete, dhunĂ«, bullizĂ«m, krim, thika, shpata, revole, euro, dollarĂ«, nuk sheh nĂ« TikTok e KinĂ«sâ, deklaroi kryeministri Rama mĂ« 21 dhjetor 2024. Â
Në një artikull të publikuar nga Faktoje.al më 21 shkurt, raportuam se TikTok nuk u mbyll për 8 javë siç deklaroi Rama.
Pretendimi: SPAK kërkoi heqjen e imunitetit të deputetit Taulant Balla
Verdikti: E pavërtetë
âââââ
Në postime të shpërndara në rrjetet sociale në vendin tonë pretendohet se Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka kërkuar heqjen e imunitetit të deputetit, njëherësh Ministrit të Shtetit për Marrëdhëniet me Parlamentin, Taulant Ballës.
âSPAK i kĂ«rkon Parlamentit heqjen e imunitetit tĂ« Taulant BallĂ«s. Gati pĂ«r arrestim?â- shkruhet nĂ« njĂ« postim tĂ« portalit tĂ« lajmeve âShqipâ qĂ« mĂ« pas Ă«shtĂ« ndarĂ« nga pĂ«rdorues nĂ« rrjetet sociale.
Postimet e shpërndara në rrjetet sociale
Mirëpo, këto informacione nuk rezultojnë të verteta deri në momentet e publikimi të këtij shkrimi. Nuk ka ende një njoftim nga SPAK se ka kërkuar heqjen e imunitetit të zotit Balla. Veç kësaj, në asnjë prej mediave të rëndësishme në vend nuk ka ndonjë informacion mbi një kërkesë të tillë.
NĂ« njĂ« reagim pĂ«r emisionin âOpinionâ nĂ« 6 mars, SPAK dhe Kuvendi i ShqipĂ«risĂ« mohuan informacionet qĂ« qarkulluan pĂ«r heqjen e imunitetit tĂ« BallĂ«s.
âQarkullonte lajmi se SPAK-u ka dĂ«rguar kĂ«rkesĂ«n pĂ«r heqjen e mandateve, pra po e quaj tĂ« imunitetit tĂ« dy deputetĂ«ve, njĂ« tĂ« PD-sĂ« dhe njĂ« tĂ« PS-sĂ« nĂ« parlamentin shqiptar. Stafi im Ă«shtĂ« interesuar zyrtarisht dhe SPAK mohon qĂ« tĂ« ketĂ« dĂ«rguar kĂ«rkesĂ«. Gjithashtu Kuvendi thotĂ« qĂ« nuk na ka mbĂ«rritur asnjĂ« kĂ«rkesĂ« nga SPAK deri taniâ, thuhej nĂ« pĂ«rgjigjen e institucioneve qĂ« Blendi Fevziu lexoi nĂ« studio gjatĂ« emisionit. Â
Deri mĂ« tani, nuk ka asnjĂ« informacion zyrtar qĂ« SPAK ka kĂ«rkuar heqjen e imunitetit pĂ«r zotin Balla, siç aludohet nĂ« rrjetet sociale.Â
NĂ« qershor tĂ« vitit 2024, Ministria e Arsimit miratoi rritjen e pagave pĂ«r mĂ«suesit, mesatarisht 18 mijĂ« lekĂ« tĂ« reja nĂ« muaj. Por ka pasur kundĂ«rshti nga sindikatat dhe ekspertĂ«t e arsimit, pĂ«r disa kategori mĂ«suesish. Sipas tyre, janĂ« rreth 6 mijĂ« mĂ«sues qĂ« (nga rritja) u Ă«shtĂ« ulur ajo qĂ« quhet âpaga e grupitâ, deri nĂ« 5 mijĂ« lekĂ« nĂ« muaj.
Nëpërmjet një reagimi në Facebook, deputetja e Partisë së Lirisë, Erisa Xhixho shprehu shqetësimin se 6500 mësues paguhen më pak se kolegët e tyre. Sipas saj, paga e tyre është ulur me 10 mijë lekë të reja në muaj.
âSiç e kam denoncuar prej muajsh, tĂ« paktĂ«n 6500 mĂ«sues nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin paguhen mĂ« pak se kolegĂ«t e tyre, pĂ«r shkak tĂ« njĂ« VKM tĂ« qeverisĂ« qĂ« arsimin nuk e ka pasur kurrĂ« prioritet. VKM pĂ«r pagĂ«n e grupit penalizon mĂ«suesit qĂ« japin mĂ«sim nĂ« klasat fillore. Jo vetĂ«m qĂ« nuk u Ă«shtĂ« rritur paga, por u Ă«shtĂ« ulur me 10 mijĂ« lekĂ« tĂ« rejaâ, tha Xhixho.
Por, çfarĂ« ka ndodhur realisht me pagat e mĂ«suesve? NĂ« qershor tĂ« vitit 2024, me anĂ« tĂ« njĂ« VKM u pĂ«rcaktua rritja e pagave pĂ«r mĂ«suesit. Kjo rritje nisi prej 1 korrikut tĂ« vitit qĂ« lamĂ« pas. NĂ«pĂ«rmjet vendimit nr. 425, datĂ« 16.6.2024 u pĂ«rcaktua edhe struktura e pagĂ«s pĂ«r punonjĂ«sit e arsimit parauniversitar.  Struktura me ndryshimet pĂ«rbĂ«het nga: âPaga e grupit e cila parashikon katĂ«r nivele, pĂ«rkatĂ«sisht: Diplomat e arsimit tĂ« mesĂ«m tĂ« çdo niveli 8,000 lekĂ«; Bachelor Ă«shtĂ« 10,000 lekĂ«; Master Profesional ose tĂ« barasvlershme 12,000 lekĂ«; Master i Shkencave ose Profesional me 120 kredite, 14,000 lekĂ«â.
Por sa ishte paga e grupit para se ky vendim tĂ« hynte nĂ« fuqi? Â
M.D. mësuese e arsimit 9-vjeçar në Durrës prej më shumë se 25 vitesh thotë për Faktoje.al se paga e saj u rrit me 20 mijë lekë në muaj në korrik të 2024.
Mësuesja thekson se më parë merrte 63 mijë lekë në muaj dhe pas rritjes së pagave, ajo merr rreth 84 mijë lekë. Mirëpo sot, ajo thekson se kolegë të saj, të të njëjtin profil marrin diku të 5 mijë lekë më shumë.
Pse ka ndodhur kjo?Â
Sindikatat
I pyetur nga Faktoje.al, Presidenti i SindikatĂ«s sĂ« Pavarur tĂ« Arsimit tĂ« ShqipĂ«risĂ«, Nevrus Kaptelli, argumentoi se ka pasur rritje tĂ« pagave pĂ«r tĂ« gjithĂ« mĂ«suesit, por ka ndryshuar vlera financiare e kategorisĂ« sĂ« diplomĂ«s qĂ« ka mĂ«suesi e cila pĂ«rfshihet tek paga e grupit.Â
âNuk janĂ« ulur pagat. Pagat me vendimin e qershorit tĂ« vitit 2024 janĂ« rritur pĂ«r tĂ« gjithĂ« mĂ«suesit, por pĂ«r njĂ« kategori mĂ«suesish ku janĂ« rreth 6 mijĂ« mĂ«sues nĂ« tĂ« gjithĂ« ShqipĂ«rinĂ«, i Ă«shtĂ« ulur njĂ«ri element i pagĂ«s, Ă«shtĂ« ulur paga e grupit, paga qĂ« jepet pĂ«r diplomĂ«n. Ajo ka qenĂ« 14 mijĂ« lekĂ« tĂ« reja dhe nĂ« VKM e re ka shkuar pĂ«r ata qĂ« janĂ« nĂ« parashkollor me Bachelor ka shkuar 10 mijĂ« lekĂ« nga 14 mijĂ« lekĂ« dhe pĂ«r njĂ« kategori tjetĂ«r tĂ« mĂ«suesve, sipas nivelit tĂ« diplomave qĂ« kanĂ« mbaruar master profesional, Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« 12 mijĂ« lekĂ«.
ĂshtĂ« ulur kjo, se pagat janĂ« rritur pĂ«r tĂ« gjithĂ«. Por kĂ«ta qĂ« ishin trajtuar pĂ«r shumĂ« vite me pagĂ« tĂ« barabartĂ« me kolegĂ«t e tjerĂ« dhe qĂ« ishin vlerĂ«suar njĂ«lloj diplomat, me 14 mijĂ« lekĂ« paga e grupit, tashmĂ« paguhen njĂ« kategori prej 6 mijĂ« mĂ«suesish me 12 mijĂ« lekĂ« paga e grupit, ajo qĂ« vlerĂ«son diplomĂ«n dhe njĂ« kategori tjetĂ«r paguhet me 10 mijĂ« lekĂ«â, sqaron Kaptelli.
MĂ« tej ai shton se: âNĂ«se pĂ«rshembull merrnin 50 mijĂ« lekĂ« pagĂ« nĂ« muaj, u bĂ« 60 mijĂ«. Por, disa mĂ«sues marrin diku te 5 mijĂ« lekĂ« mĂ« shumĂ«, pĂ«r shkak tĂ« vlerĂ«simit tĂ« diplomĂ«sâ.
6000 apo 6500 mësues?
Presidenti i Sindikatës, Nevruz Kaptelli, sqaroi se nga ky ndryshim preken rreth 6 mijë mësues në të gjithë Shipërinë edhe pse ka raportime për më shumë, deri në 6500. Nga Ministria e Arsimit nuk ka një përgjigje konkrete sa është numri që preket, por Kaptelli sqaroi se të dhënat për këtë shifër (6 mijë) i kanë marrë nga komunikimi me Zyrat Vendore Arsimore.
Ekspertët
Ndërsa, eksperti i arsimit, Ndriçim Mehmeti shprehet se më këtë ndryshim të bërë, mësuesve ua morën edhe atë shtesë që u bënë në korrik të vitit të shkuar.
âKur u bĂ« VKM, kĂ«ta ripĂ«rcaktuan grupet, pagĂ«n e grupit. U bĂ«nĂ« VKM qĂ« u rriti pagat mĂ«suesve, kĂ«ta ua dhanĂ« me tĂ« majtĂ«n dhe ua morĂ«n me tĂ« djathtĂ«n. Ligji e thotĂ« qartĂ«, nga klasa 6-9 duhet tĂ« ketĂ« Master shkencor. Ky Ă«shtĂ« problemi i atyre qĂ« kanĂ« pĂ«rfunduar ciklin 3-vjeçar. Pra, kanĂ« qenĂ« shumĂ« qĂ« kanĂ« pĂ«rfunduar cikĂ«l 3-vjeçar dhe ata qĂ« kanĂ« pĂ«rfunduar kĂ«tĂ« cikĂ«l llogariten me 100 mijĂ« lekĂ«, por nuk kanĂ« bĂ«rĂ« masterin, prandaj po bĂ«jnĂ« masterin tani ataâ, thotĂ« Mehmeti.
NĂ« ligjin 80/2015, âPĂ«r arsimin e lartĂ«â pĂ«rcaktohet se diplomat e programeve tĂ« studimit qĂ« kanĂ« zgjatur 3 vite (6 semestra), janĂ« ekuivalente me diplomat âBachelorâ. NdĂ«rsa diplomat e programeve tĂ« studimit, qĂ« kanĂ« zgjatur sĂ« paku 4 vite akademike (8 semestra) janĂ« ekuivalente me diplomat âMaster i shkencaveâ.
Mehmeti shton se: âPenalizohen ata qĂ« kanĂ« mbaruar nĂ« GjirokastĂ«r, Elbasan, ShkodĂ«r dhe mĂ« pas edhe nĂ« VlorĂ« dhe Korçë 3-vjeçarin, kĂ«ta penalizohen. Sepse kĂ«ta nuk kanĂ« faj, diploma kĂ«tyre u thotĂ« mĂ«sues i arsimit parashkollorâ.
Isa Halili nga Sindikata e Arsimit thekson se fillimisht u mendua si një lapsus nga ana e institucioneve, por edhe pas disa takimeve të bëra, mësuesit nuk janë paguar.
âKjo ka ndodhur qĂ« nĂ« korrik 2024, ne nĂ« fillim e quajtĂ«m lapsus. Kemi bĂ«rĂ« disa takime, por mĂ«suesit nuk i kanĂ« marrĂ« lekĂ«t. Kemi kĂ«rkuar qĂ« mĂ«suesit tĂ« trajtohen te paga e grupit siç janĂ« trajtuar deri nĂ« qershorâ, thotĂ« ai.
Por pse ky ndryshim? âMendoj se kjo ka ardhur pĂ«r efekt ekonomik. Buxheti pĂ«r arsimin Ă«shtĂ« i ulĂ«t, 2.4%â, shprehet Halili.
Nga ana tjetër, presidenti i Sindikatës së Arsimit, Nevrus Kaptelli, thotë se kanë bërë dy takime me Ministrinë e Arsimit për këtë cështje, por nuk kanë marrë zgjidhje.
âNe jemi marrĂ« vazhdimisht me zgjidhjen e kĂ«tij problemi dhe kemi bĂ«rĂ« dy takime me MAS. NĂ« takimin e dytĂ« tĂ« zhvilluar nĂ« fund tĂ« muajit nĂ«ntor 2024, tĂ« gjithĂ« ramĂ« dakord se do ta rregullojmĂ« kĂ«tĂ«. Ende nuk Ă«shtĂ« rregulluar problemi dhe nĂ« takimin qĂ« kemi bĂ«rĂ« para pak ditĂ«sh na Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« qĂ« ky problem nuk mund tĂ« zgjidhet tani, sepse bie ndesh me ligjin zgjedhor, por kjo nuk Ă«shtĂ« nĂ« fakt e vĂ«rtetĂ«, sepse rregullon njĂ« padrejtĂ«si qĂ« u Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« mĂ«suesve. Po presim tĂ« kalojĂ« dhe kjo periudhĂ«â, bĂ«n tĂ« ditur Kaptelli.
MAS
TĂ« kontaktuar nga Faktoje.al, burime zyrtare nĂ« MinistrinĂ« e Arsimit dhe Sportit deklarojnĂ« se nuk ka ulje page pĂ«r asnjĂ« mĂ«sues, por nuk dhanĂ« pĂ«rgjigje pĂ«r ndryshimet qĂ« janĂ« bĂ«rĂ« nĂ« atĂ« qĂ« quhet âpaga e grupitâ
âKa vetĂ«m rritje me +180 mijĂ« lekĂ« nĂ« muaj mesatarishtâ, thanĂ«  burime nĂ« MAS.
Përfundim
Nisur nga informacionet e grumbulluara dhe verifikimet e kryera, vendosĂ«m qĂ« deklaratĂ«n e zonjĂ«s Xhixho ta kategorizojmĂ« pjesĂ«risht tĂ« vĂ«rtetĂ«. ĂshtĂ« e vĂ«rtetĂ« qĂ« njĂ« kategori mĂ«suesish paguhen mĂ« pak se kolegĂ«t e tyre, por paga e tyre nuk Ă«shtĂ« ulur nga sa merrin para sĂ« tĂ« hynte nĂ« fuqi vendimi i qershorit e aq mĂ« shumĂ« me 10 mijĂ« lekĂ« tĂ« reja, siç deklaron deputetja e PartisĂ« sĂ« LirisĂ«.
Pretendimi: Pas fitores, lideri i CDU pranoi se kishte gĂ«njyer pĂ«r mbylljen e kufijve pĂ«r tâi marrĂ« vota AfD
Verdikti: E pavërtetë
NĂ« postime tĂ« shpĂ«rndara nĂ« rrjetet sociale nĂ« vendin tonĂ« pretendohet se kancelari gjerman, Friedrich Merz ka pĂ«rdorur çështjen e emigrantĂ«ve gjatĂ« fushatĂ«s, me qĂ«llim qĂ« tâi marrĂ« votat partisĂ« sĂ« ekstremit tĂ« djathĂ«.
âSapo u shpall fitorja e CDU-sĂ«, pa kaluar as 24 orĂ«, Merz mashtroi publikisht votusit kur u pyet nga njĂ« gazetare: âkufinjtĂ« e GjermanisĂ« do qĂ«ndrojnĂ« tĂ« hapur, ne e bĂ«mĂ« kĂ«tĂ« premtim elektoral tĂ« rremĂ« qĂ« tĂ« mos fitonte partia e âekstremitâ tĂ« djathtĂ« AFD.â- shkruhet nĂ« postimin qĂ« shoqĂ«ron njĂ« pjesĂ« tĂ« konferencĂ«s sĂ« parĂ« pĂ«r shtyp tĂ« Merz pas fitores.
Postimet e shpërndara në rrjetet sociale
NĂ« videon me titra nĂ« spanjisht, Merz thotĂ«: âDua tĂ« sqaroj edhe njĂ«herĂ« se asnjĂ« nga ne nuk flet pĂ«r tĂ« mbyllur kufijtĂ«. Askush nga ne nuk do tĂ« mbyllĂ« kufijtĂ«â.
MirĂ«po, pretendimet se Merz mashtroi gjermanĂ«t janĂ« tĂ« rreme. Video e publikuar Ă«shtĂ« njĂ« fragment nga konferenca pĂ«r shtyp e mbajtur mĂ« 24 shkurt 2025 nga lideri i CDU-sĂ«, Friedrich Merz, i cili foli pas rezultateve tĂ« zgjedhjeve. NĂ« videon e plotĂ«, nĂ« minutĂ«n 46:25, pas njĂ« pyetjeje rreth koalicioneve tĂ« planifikuara pĂ«r qeverinĂ« qĂ« po vjen, lideri i CDU-sĂ« thotĂ«: âAsnjĂ« prej nesh nuk ka qĂ«llim tĂ« mbyllĂ« kufijtĂ«.â
Merz thekson nevojĂ«n âpĂ«r tĂ« mbrojtur mĂ« mirĂ« kufijtĂ« kombĂ«tar duke fituar kontroll mbi ata qĂ« hyjnĂ« nĂ« vendin tonĂ«â. NĂ« asnjĂ« moment gjatĂ« konferencĂ«s, lideri i CDU-sĂ« nuk thotĂ« se partia e tij premtoi gjatĂ« fushatĂ«s mbylljen e kufijve vetĂ«m pĂ«r tĂ« marrĂ« vota nga AfD.
NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, Merz sugjeroi gjatĂ« diskutimeve publike nĂ« fushatĂ«n zgjedhore se politika e jashtme dhe e sigurisĂ«, por edhe politika e zhvillimit duhet tĂ« jetĂ« e orientuar nĂ« tĂ« ardhmen drejt interesave gjermane. PĂ«r sa i pĂ«rket politikĂ«s sĂ« azilit, duhet tĂ« zbatohet si vijon: âNjĂ« vend qĂ« nuk i merr mbrapsht shtetasit e tij nĂ« rast tĂ« dĂ«bimit nga Gjermania, nuk mund tĂ« marrĂ« mĂ« ndihmĂ« zhvillimore nĂ« tĂ« ardhmen. E njĂ«jta gjĂ« vlen edhe pĂ«r vendet qĂ« âkanĂ« njĂ« qĂ«ndrim tĂ« dyshimtĂ« ndaj terrorizmitâ.
Gjithashtu, nĂ« fund tĂ« muajit janar Merz tha se nĂ« rast tĂ« fitores sĂ« tij, do tĂ« ketĂ« dukshĂ«m mĂ« shumĂ« dĂ«bime dhe njĂ« ândalim de facto tĂ« hyrjeveâ nĂ« tĂ« gjithĂ« kufijtĂ« pĂ«r njerĂ«zit pa dokumente tĂ« vlefshme udhĂ«timi, pĂ«rfshirĂ« edhe ata qĂ« kanĂ« ardhur nĂ« Gjermani pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar mbrojtje. Futja e kĂ«tij rregulli do tĂ« ishte kusht pĂ«r partitĂ« tjera pĂ«r bashkĂ«punimin nĂ« koalicion.
Partia e tij paraqiti në Bundestag propozime për të shtrënguar politikën e migracionit. Kritikët vunë në dukje se propozimet e Merz bien ndesh me politikën evropiane të azilit dhe nuk janë ligjërisht të zbatueshme sipas ligjit evropian.
Partia e Merz hodhi poshtë këto akuza, duke theksuar se qëllimi nuk ishte bashkëpunimi me AfD, por duke theksuar se CDU nuk do të ishte kundër nëse propozimi kalonte me mbështetje nga partia e ekstremit të djathtë (gjë që ndodhi kur plani i Merz u miratua).
2024 ishte viti i pestĂ« qĂ« Faktoje monitoroi performancĂ«n transparencĂ«s dhe mbajtjen e premtimeve nĂ« 10 institucione tĂ« pushtetit vendor nĂ« ShqipĂ«ri nĂ« kuadĂ«r tĂ« projektit â40 premtime, 10 bashkiâ, mbĂ«shtetur nga National Endowment for Democracy (NED). BashkitĂ« e monitoruara janĂ« ajo e ShkodrĂ«s, LezhĂ«s, Elbasanit, Korçës, DibrĂ«s, DurrĂ«sit, VlorĂ«s, Fierit, KavajĂ«s dhe SarandĂ«s.
Monitorimi i kryer nga gazetarët dhe aktivistët e shoqërisë civile ka për qëllim matjen e nivelit të transparencës në institucionet e pushtetit vendor në Shqipëri, nxitjen e ndarjes së informacionit me publikun dhe rritjen e llogaridhënies lidhur me proceset e vendimmarrjes dhe menaxhimin e punës së këtyre institucioneve.
Gjatë pesë viteve të fundit, bashkitë në Shqipëri kanë bërë hapa përpara në rritjen e transparencës, duke publikuar programet dhe duke ndarë më shumë informacion me qytetarët. Megjithatë, puna çalon kur bëhet fjalë për mbajtjen e premtimeve të kryebashkiakëve pas fushatave elektorale.
Analiza ka treguar se nga 40 premtime tĂ« verifikuara pĂ«r kĂ«to 10 bashki, vetĂ«m 5 janĂ« mbajtur plotĂ«sisht, 14 janĂ« pĂ«rmbushur pjesĂ«risht, ndĂ«rsa 21 premtime nuk janĂ« realizuar. Kjo do tĂ« thotĂ« se 52% e premtimeve tĂ« monitoruara kanĂ« mbetur tĂ« pambajtura.Â
Premtimet janë monitoruar duke përdorur një metodologji që përfshin analizën buxhetore, monitorimin e prokurimit publik dhe vëzhgimet në terren.
Bashkitë me performancën më të lartë për transparencën në vitin 2024 janë Shkodra dhe Lezha, të cilat kanë arritur 100% në përmbushjen e kërkesave ligjore për transparencën. Dibra dhe Durrësi janë afruar me një rezultat prej 93.75%. Nga ana tjetër, Bashkia e Elbasanit dhe Kavajës kanë shënuar performancën më të ulët, me një nivel transparence prej 50%.
Disa nga indikatorët kryesorë të transparencës janë: programi i transparencës, konsultimi publik dhe zbatimi i ligjit për të drejtën e informimit.
Raporti vë në dukje se 8 nga 10 bashkitë e monitoruara kanë realizuar konsultime publike për hartimin e buxhetit dhe kanë publikuar buxhetin vjetor. Performanca është më e dobët në lidhje me konsultimet publike për paketën e taksave dhe tarifave vendore, me vetëm 6 bashki që kanë zhvilluar konsultime të tilla. Po ashtu, transparenca mbetet e ulët në lidhje me publikimin e vendimeve dhe urdhrave të kryetarëve të bashkive; vetëm 4 nga 10 bashkitë e monitoruara kanë publikuar këto dokumente.
Për periudhën 2019-2024, qendra Faktoje ka verifikuar 135 premtime të bëra nga kryebashkiakët nga veriu në jug të vendit. Analiza tregon se 76 premtime kanë mbetur të pambajtura, 34 janë përmbushur pjesërisht, dhe vetëm 25 janë realizuar plotësisht.
Bashkitë e Shkodrës dhe Lezhës kanë shënuar rezultatet më të mira në vite për përmbushjen e premtimeve, duke rritur gjithashtu nivelin e transparencës dhe llogaridhënies ndaj qytetarëve.
Ndërkohë, bashkitë e Durrësit, Elbasanit dhe Vlorës mbeten sfiduese në këtë aspekt. Monitorimi ka treguar se kryebashkiakët e këtyre bashkive kanë dështuar në përmbushjen e një numri të konsiderueshëm premtimesh, kryesisht në lidhje me infrastrukturën dhe shërbimet publike.
***
Faktoje është një organizatë e pavarur mediatike që ofron shërbimin e verifikimit të fakteve dhe që është pjesë e International Fact Checking Network (IFCN) si dhe European Fact-checking Network (EFCSN).
Pretendimi: Ivermectina dhe Fenbendazol mund të trajtojnë kancerin
Verdikti: E paprovuar
Deri më tani nuk ka asnjë provë shkencore që të provojë se barnat Ivermectinë dhe Fenbendazol trajtojnë kancerin, siç pretendohet në postime të shpërndara në rrjetet sociale në vendin tonë.
NĂ«pĂ«rmjet njĂ« postimi nĂ« Facebook publicisti Alfred Cako pretendon se dy medikamente, tĂ« quajtura IvermectinĂ« dhe Fenbendazol bĂ«jnĂ« âmrekullinĂ«â kundĂ«r kancerit. Madje ai shprehet i gatshĂ«m tâi sigurojĂ« pĂ«r kĂ«do qĂ« kanĂ« nevojĂ« pĂ«r to.
âLufta kundĂ«r kancerit. Trajtimet me IvermectinĂ« dhe Fenbendazol pĂ«r kancerin po bĂ«hen tĂ« njohura! Industria e madhe farmaceutike nuk Ă«shtĂ« e lumtur. Kush dĂ«shiron ndihmĂ« pĂ«r medikamentet tĂ« mĂ« shkruajĂ« nĂ« personal. Ja u gjej unĂ«â-shkruan Cako.
Postimi i shpërndarë nga Cako në Facebook
Por, për çfarë përdoren këto medikamente?
Ivermectina përdoret për të trajtuar strongyloidiazën (krimbat e hollë; infeksion me një lloj krimbi të rrumbullakët që hyn në trup përmes lëkurës, kalon përmes rrugëve të frymëmarrjes dhe jeton në zorrë). Ivermektina gjithashtu përdoret për të kontrolluar onkocerkozën (infeksion me një lloj krimbi të rrumbullakët që mund të shkaktojë skuqje, kokrra nën lëkurë dhe probleme me shikimin, duke përfshirë humbjen e shikimit ose verbërinë).
Ivermectina është në një klasë medikamentesh të quajtur anthelmintikë. Ajo trajton strongyloidozën duke vrarë krimbat në zorrë. Ajo trajton onkocerkozën duke vrarë krimbat në zhvillim. Ivermektina nuk vret krimbat e rritur që shkaktojnë onkocerkozën dhe për këtë arsye, nuk do ta shërojë këtë lloj infeksioni.
Fenbendazoli Ă«shtĂ« njĂ« benzimidazol qĂ« ka njĂ« efekt anthelmintic (pĂ«r tĂ« vrarĂ« parazitĂ«t) me spektĂ«r tĂ« gjerĂ«. PĂ«rdoret kundĂ«r njĂ« numri parazitĂ«sh gastrointestinalĂ«. Fenbendazoli Ă«shtĂ« i miratuar pĂ«r tâu administruar nĂ«n kujdesin veterinar te delet, lopĂ«t, kuaj, peshqit, qentĂ«, macet, lepujt dhe fokat.
Mirëpo, pretendimet se këto barna antiparazitarë shërojnë kancerin te njerëzit nuk janë të bazuar në prova shkencore. Siç e theksuam edhe më sipër, aktualisht, Ivermectina është e miratuar vetëm për përdorim te njerëzit për trajtimin e infeksioneve parazitare, ndërsa Fenbendazoli është i miratuar vetëm për përdorim veterinar.
Të dyja medikamentet, si Ivermectina dhe Fenbendazoli, kanë treguar efekte premtuese kundër kancerit në kushte laboratorike. Megjithatë, mungojnë të dhënat klinike për njerëzit. Nuk mund të dimë ende me siguri nëse këto barna janë të sigurta apo jo për përdorim kundër kancerit te njerëzit. Për shkak të kësaj, këto barna nuk mund të rekomandohen aktualisht si trajtime kundër kancerit.
Shkak për këto aludime u bë një intervistë e aktorit Mel Gibson në podcastin e Joe Rogan. Gibson tha gjatë intervistës se tre nga miqtë e tij kishin kancer të stadin e 4 dhe u shëruan duke marrë Ivermectin.
Këto pretendime janë verifikuar edhe nga kolegët e AFP, të cilët kanë provuar se pretendimet se këto barna trajtojnë kancerin, nuk kanë asnjë bazë shkencore deri më tani.
âBarnat e pĂ«rmendura nĂ« podcast janĂ« duke u studiuar, por nevojiten mĂ« shumĂ« kĂ«rkime pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar efektivitetin dhe sigurinĂ« e tyre para se tĂ« mund tĂ« pĂ«rshkruhen nĂ« receta pĂ«r njerĂ«zit me kancerâ- tha drejtoresha e politikave shĂ«ndetĂ«sore nĂ« ShoqatĂ«n Kanadeze tĂ« Kancerit, Elizabeth Holmes nĂ« njĂ« email nĂ« AFP.
Më herët, Ivermectin është rekomanduar si një kurë për të parandaluar dhe trajtuar Covid-19, por nuk pati asnjë efekt. Ndaj, mos u besoni sugjerimeve të VIP-ave në lidhje me terapitë mjekësore, por drejtohuni te mjekët specialistë.
Pretendimi: Raporti zbulon se 47% e popullsisë mbi 15 vjeç në Shqipëri mezi shkruan dhe lexon
Rate: Mungon konteksti
Lajmi i publikuar masivisht në mediat online në vendin tonë ku pretendohet se rreth gjysma e shqiptarëve mezi shkruajnë dhe lexojnë, është i nxjerrë nga konteksti.
â47% e popullsisĂ« mbi 15 vjeç nĂ« ShqipĂ«ri mezi shkruan dhe lexonâ-shkruajnĂ« mediat online.
Artikujt e shpërndarë në mediat online
Për këto të dhëna, portalet raportojnë se i referohen të dhënave statistikore të Fondit Europian të Trajnimeve (ETF).
âAfĂ«rsisht 47% e popullsisĂ« mbi 15 vjeç nĂ« ShqipĂ«ri ka arritje tĂ« ulĂ«ta arsimore dhe njĂ« pjesĂ« tjetĂ«r 35.2% vlerĂ«sohet se kishte njohuri mesatare nĂ« vitin 2023, evidentojnĂ« tĂ« dhĂ«nat statistikore tĂ« Fondit Europian tĂ« Trajnimeve (ETF) njĂ« njĂ«si qĂ« operon me financime tĂ« KE-sĂ« pĂ«r politika qĂ« kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me kapitalin njerĂ«zor nĂ« vendet europiane qĂ« nuk janĂ« ende pjesĂ« e BE-sĂ«â-thuhet mĂ« tej nĂ« brendĂ«si tĂ« shkrimit.
Mirëpo, ekspertët theksojnë se studimi i publikuar ka një tjetër qasje dhe mediat kanë nxjerrë nga konteksti këtë raport ndërkombëtar.
E kontaktuar nga Faktoje.al, ekspertja Migena Kapllanaj argumenton se në raportin e ETF nuk ka asnjë të dhënë për Shqipërinë që tregon për aftësinë për të shkruar dhe lexuar të popullsisë 15 vjeç e më shumë.
Sipas Kapllanaj, raporti i ETF 2024 (që i referohet të dhënave të vitit 2023) nuk mat aftësitë e të lexuarit apo të shkrimit të popullsisë, por nivelin më të lartë arsimor të arritur.
âTĂ« dhĂ«nat e pĂ«rdorura nga media shqiptare pĂ«r tĂ« treguar qĂ« 47% e shqiptarĂ«ve 15 vjeç+ mezi shkruajnĂ« e lexojnĂ«, nuk janĂ« referuar saktĂ«, pasi 47% Ă«shtĂ« pĂ«rqindja e personave qĂ« kanĂ« nivelin mĂ« tĂ« lartĂ« arsimor 9-vjeçar ose tĂ« mesĂ«m. (TĂ« dhĂ«nat i referohen treguesit âEducational attainment of total population (aged 15+)â, qĂ« mat shpĂ«rndarjen e popullsisĂ« sipas nivelit tĂ« pĂ«rfunduar tĂ« arsimitâ, sqaron ekspertja Kapllanaj.
NĂ« faqen 25, pika 8 e kĂ«tij raporti, theksohet: âArritjet arsimore tĂ« popullsisĂ« totale (mosha 15+) (%);
Arritja arsimore i referohet nivelit mĂ« tĂ« lartĂ« arsimor tĂ« arritur nga individĂ«t, i shprehur si njĂ« pĂ«rqindje e tĂ« gjithĂ« personave nĂ« atĂ« grupmoshĂ«. Kjo zakonisht matet nĂ« funksion tĂ« programit mĂ« tĂ« lartĂ« arsimor tĂ« pĂ«rfunduar me sukses, i cili zakonisht certifikohet me njĂ« kualifikim tĂ« njohur. Kualifikimet ndĂ«rmjetĂ«se tĂ« njohura klasifikohen nĂ« njĂ« nivel mĂ« tĂ« ulĂ«t se programi vetĂ«â.
Pjesë nga raporti
Edhe në një reagimin në rrjetet sociale, ekspertja e çështjeve të arsimit argumenton se rezultatet e raportit flasin për një ndryshim gradual në strukturën arsimore të popullsisë gjatë viteve 2015-2023.
âPĂ«rqindja e personave me arsim fillor dhe nĂ«ntĂ«vjeçar ka rĂ«nĂ« nga 51.4% nĂ« 46.7%, duke treguar njĂ« rritje tĂ« arsimimit tĂ« mĂ«tejshĂ«m. PĂ«rqindja e personave me arsim tĂ« mesĂ«m dhe profesional ka mbetur pothuajse e pandryshuar, nga 34.4% nĂ« 35.2%. PĂ«rqindja e personave me arsim tĂ« lartĂ« dhe mĂ« shumĂ« Ă«shtĂ« rritur, pavarĂ«sisht njĂ« tendence tĂ« lehtĂ« rĂ«nieje gjatĂ« vitit 2023, nga 14.2% nĂ« 18.1% (ndĂ«rkohĂ« qĂ« nĂ« 2022 ishte 19%)â-thekson ajo.
Sipas Kapllanajt, ky nuk është rasti i vetëm kur statistikat keqinterpretohen dhe krijojnë perceptime të gabuara.
âJo shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ«, njĂ« tjetĂ«r lajm bĂ«ri xhiron e mediave, duke pretenduar se 88.1% e familjeve shqiptare jetojnĂ« nĂ« familje me shumĂ« breza. NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, shifra i referohej familjeve tradicionale sipas pĂ«rkufizimit tĂ« censusitâ, sqaron ajo.
Sqarimi i ekspertes në rrjetet sociale
Migena Kapllanaj ka një përvojë shumëvjeçare në fushën e arsimit të lartë si pedagoge. Gjithashtu është e angazhuar në fushën e kërkimit shkencor dhe vlerësimit të cilësisë në arsimin e lartë.
Problemi i menaxhimit tĂ« mbetjeve vazhdon tĂ« jetĂ« njĂ« shqetĂ«sim serioz nĂ« shumĂ« qytete tĂ« ShqipĂ«risĂ«, si pasojĂ« e keqmenaxhimit, korrupsionit dhe mungesĂ«s sĂ« njĂ« sistemi efikas riciklimi.Â
NĂ« lagjet e reja tĂ« DurrĂ«sit, nĂ« periferi tĂ« TiranĂ«s dhe nĂ« rrugicat e Sukthit, pirgjet me mbeturina grumbullohen si dĂ«shmi tĂ« njĂ« problemi qĂ« askush nuk duket i gatshĂ«m ta zgjidhĂ«.Â
Kosha tĂ« tejmbushur, qese plastike qĂ« fluturojnĂ« nga era dhe njĂ« re tymi qĂ« shpĂ«rndahet nĂ« ajĂ«r pasditeve â kjo Ă«shtĂ« panorama e pĂ«rditshme pĂ«r shumĂ« banorĂ«.Â
âMbeturinat nuk hiqen rregullisht, nuk ka kosha tĂ« mjaftueshĂ«m, vijnĂ« erĂ« tĂ« keqe, ndotin ambientin dhe ka kafshĂ« pĂ«rreth tyre,â thotĂ« Moza, njĂ« grua nĂ« tĂ« pesĂ«dhjetat, e cila jeton nĂ« njĂ« lagje tĂ« DurrĂ«sit.Â
NĂ« Sukth, Drita, njĂ« grua e moshuar, ka vĂ«nĂ« re njĂ« ritual tĂ« pĂ«rsĂ«ritur: pas orĂ«s pesĂ« tĂ« pasdites, dikush ndez njĂ« zjarr. Mbetjet digjen, duke krijuar njĂ« tym tĂ« zi qĂ« mbush qiellin mbi shtĂ«pitĂ« njĂ«katĂ«she.Â
MĂ« nĂ« veri, nĂ« periferi tĂ« TiranĂ«s, ShpĂ«timi, i cili prej vitesh ka parĂ« lumin qĂ« rrjedh pranĂ« shtĂ«pisĂ« sĂ« tij tĂ« mbushet me shishe plastike dhe mbeturina tĂ« tjera, ka njĂ« shpjegim tĂ« thjeshtĂ«: âDuke qenĂ« se jetojmĂ« nĂ« zonĂ« rurale, jo e gjithĂ« zona Ă«shtĂ« e mbuluar me kosha mbeturinash,â thotĂ« ai, ndĂ«rsa shton se âkjo bĂ«n qĂ« njĂ« pjesĂ« e banorĂ«ve tâi hedhin mbetjet nĂ« lumĂ«, pĂ«rrenj dhe venddepozitime tĂ« tjera tĂ« paligjshme.âÂ
Problemi i mbetjeve nĂ« ShqipĂ«ri nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m estetik. Ai Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rzierje e mungesĂ«s sĂ« infrastrukturĂ«s, indiferencĂ«s institucionale dhe praktikave tĂ« papĂ«rshtatshme tĂ« menaxhimit tĂ« mbetjeve.Â
âMenaxhimi i mbetjeve karakterizohet nga mungesa e njĂ« sistemi efikas tĂ« ndarjes nĂ« burim, riciklimit, venddepozitimeve tĂ« mbingarkuara â shumica prej tyre jashtĂ« çdo kriteri apo standardi operimi, si edhe njĂ« situatĂ« higjeno-sanitare tepĂ«r shqetĂ«suese,â shprehet eksperti i mjedisit Redion Gjoka. âPa harruar edhe mungesĂ«n e transparencĂ«s nĂ« mĂ«nyrĂ«n se si trajtohen mbetjet urbane dhe industriale,â shton ai.
PavarĂ«sisht ankesave tĂ« qytetarĂ«ve tĂ« ardhura nĂ« Faktoje.al pĂ«r çështjen e djegies sĂ« mbetjeve, Bashkia e DurrĂ«sit tha nĂ« njĂ« pĂ«rgjigje me shkrim se depozitimi i mbetjeve nĂ« landfillin e SharrĂ«s vazhdonte normalisht.Â
âBashkia e DurrĂ«sit, pas grumbullimit, i transporton mbetjet drejt Landfillit tĂ« SharrĂ«s nĂ« TiranĂ«. Nuk kemi pasur shqetĂ«sime pĂ«r depozitimin e mbetjeve nĂ« Landfillin e SharrĂ«s, as nuk kemi dijeni nĂ«se landfilli Ă«shtĂ« duke u mbushur pĂ«r mungesĂ« kapaciteti mbajtĂ«s. Nuk kemi pasur raste tĂ« refuzimit tĂ« mbetjeve nga koncesionari, pasi kemi qenĂ« korrektĂ« me likuidimin e situacioneve, sipas Akt-MarrĂ«veshjes sĂ« lidhur midis palĂ«ve,â argumentoi Bashkia e DurrĂ«sit.Â
NjĂ« kĂ«rkesĂ« pĂ«r koment drejtuar BashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s nuk mori pĂ«rgjigje deri nĂ« publikimin e kĂ«tij shkrimi.Â
Sipas INSTAT, nĂ« ShqipĂ«ri çdo vit gjenerohen mĂ« shumĂ« se 800 mijĂ« tonĂ« mbetje urbane. PĂ«rmes njĂ« pyetĂ«sori tĂ« publikuar pĂ«rmes platformĂ«s ECR, Faktoje.al komunikoi me dhjetĂ«ra qytetarĂ«, ku 87% e tyre e vlerĂ«sojnĂ« negativisht situatĂ«n me mbetjet nĂ« zonĂ«n ku jetojnĂ«. TĂ« dhĂ«nat e anketĂ«s tregojnĂ« se 57% e qytetarĂ«ve listojnĂ« si problem kryesor mbeturinat rreth kontenierĂ«ve tĂ« mbetjeve.Â
âMungesa e koshave tĂ« mbeturinave qĂ« tĂ« pĂ«rballojnĂ« fluksin e tĂ« gjithĂ« lagjes sjell tejmbushjen e koshave qĂ« ndodhen pranĂ« pallatit tonĂ« dhe hedhjen e mbeturinave pĂ«rreth koshit,â shprehet Arjeta nga Tirana, ndĂ«rsa shton se hedhja e mbetjeve ushqimore nga restorantet qĂ« ndodhen afĂ«r pallatit e bĂ«n situatĂ«n edhe mĂ« tĂ« papranueshme.Â
âKur makina e plehrave vjen tĂ« marrĂ« mbeturinat, pjesa mĂ« e madhe e tyre bie nĂ« tokĂ« dhe mbetjet e lĂ«ngshme mbeten nĂ« rrugĂ«, duke krijuar njĂ« erĂ« tĂ« padurueshme,â thekson ajo.Â
Eksperti i mjedisit, Lavdosh Ferruni, shprehet se kriza e menaxhimit tĂ« mbetjeve nĂ« ShqipĂ«ri vjen si pasojĂ« e politikave tĂ« gabuara.Â
âSituata e rĂ«nduar e mbetjeve Ă«shtĂ« rezultat i politikĂ«s sĂ« trajtimit tĂ« tyre nĂ«pĂ«rmjet incenerimit nĂ« ShqipĂ«ri, gjĂ« qĂ« bĂ«ri tĂ« braktisej praktika e nisur e riciklimit tĂ« mbetjeve,â tha ai. âKjo automatikisht shton vĂ«llimin e mbetjeve nĂ« landfillet e pakta qĂ« ka vendi me standarde tĂ« pranueshme, duke çuar nĂ« njĂ« krizĂ« tĂ« mprehtĂ« tĂ« menaxhimit tĂ« mbetjeve nĂ« pak vite,â shtoi Ferruni.Â
Edhe pse problemet mĂ« tĂ« theksuara me menaxhimin e mbetjeve shfaqen nĂ« qytete tĂ« mĂ«dha si Tirana, DurrĂ«si, Vlora, Shkodra, Fieri dhe Elbasani, eksperti Redion Gjoka thekson se abuzimet mĂ« tĂ« mĂ«dha nĂ« kĂ«tĂ« sektor ndodhin nĂ« qytete tĂ« vogla.Â
Gjoka nĂ«nvizon njĂ« listĂ« tĂ« gjatĂ« problemesh, si mungesa e investimeve dhe infrastrukturĂ«s, keqmenaxhimi dhe korrupsioni, mungesa e njĂ« sistemi riciklimi, turizmi masiv, mungesa e kontrollit, mungesa e pastrimit tĂ« rregullt, venddepozitimet e paligjshme dhe ndotja.Â
âRastet e inceneratorĂ«ve janĂ« vetĂ«m maja e ajsbergut,â tha ai, ndĂ«rsa shtoi se ânĂ« tĂ« gjitha bashkitĂ«, pa pĂ«rjashtim, menaxhimi i mbetjeve Ă«shtĂ« njĂ« nga proceset ku mbi-faturohet, ndĂ«rkohĂ« qĂ« nuk ka asnjĂ« kontroll dhe pĂ«rmirĂ«sim tĂ« cilĂ«sisĂ«â.Â
âPolitikat e viteve tĂ« fundit janĂ« bazuar nĂ« fushata, tĂ« cilat kanĂ« efekte tĂ« pĂ«rkohshme dhe nuk ndikojnĂ« nĂ« njĂ« ndryshim cilĂ«sor tĂ« situatĂ«s,â shtoi Gjoka.Â
Sipas 65% tĂ« tĂ« anketuarve qĂ« plotĂ«suan pyetĂ«sorin e Faktoje.al, bashkitĂ« nuk po bĂ«jnĂ« mjaftueshĂ«m pĂ«r heqjen e mbeturinave.Â
âDuhet ndĂ«rhyrje e menjĂ«hershme pĂ«r tĂ« investuar nĂ« menaxhimin e mbetjeve dhe pĂ«r tĂ« inkurajuar pĂ«rsĂ«ri riciklimin dhe elementĂ«t e tjerĂ« parĂ«sorĂ« tĂ« hierarkisĂ« sĂ« menaxhimit tĂ« mbetjeve, si parandalimi dhe ripĂ«rdorimi,â shprehet Lavdosh Ferruni.Â
Ndërsa eksperti Redion Gjoka propozon një sërë masash, duke nisur nga ndarja në burim e mbetjeve dhe më pas riciklimi, përfshirë politika për reduktimin e mbetjeve nga produktet që importojmë, monitorimin dhe transparencën në shërbimet e pastrimit, mbylljen e venddepozitimeve dhe përshtatjen e tyre në stacione transferimi, ku mbetjet e refuzuara përpunohen për të prodhuar lëndë djegëse alternative.
Pretendimi: Kjo video provon se udhëtimi në Hënë u regjistrua nga NASA në shkretëtirën e Nevadës
Verdikti: E pavërtetë
âProvatâ se provojnĂ« teorinĂ« se njeriu nuk ka udhĂ«tuar asnjĂ«herĂ« nĂ« HĂ«nĂ« gjejnĂ« gjithmonĂ« vend nĂ« rrjetet sociale. NjĂ« prej kĂ«tyre dĂ«shmive se udhĂ«timi i NASA nĂ« satelitin e TokĂ«s Ă«shtĂ« i rremĂ« pretendohet se Ă«shtĂ« publikuar si pjesĂ« e dokumentave sekretĂ« tĂ« rrjetit WikiLeaks.
NjĂ« video e publikuar nĂ« 19 shkurt nĂ« Facebook, e cila tregon disa skena bardhezi tĂ« astronautĂ«ve duke ecur nĂ« njĂ« terren tĂ« ashpĂ«r ranor, shoqĂ«rohen me tekstin: âWikiLeaks ka publikuar skena tĂ« fshira tĂ« uljes nĂ« HĂ«nĂ« tĂ« filmuara nĂ« shkretĂ«tirĂ«n e NevadĂ«sâ.
Postimet e shpërndara në rrjetet sociale
NĂ« lidhje me kĂ«to pretendime, ne bĂ«mĂ« fillimsht njĂ« kĂ«rkim nĂ« faqen e internetit tĂ« Wikileaks, duke pĂ«rdorur fjalĂ«t kyçe, âHĂ«nĂ«â, âuljeâ, âNevadaâ, por nuk kishte asnjĂ« rezultat.
Duke analizuar videon nĂ«pĂ«rmjet mjeteve tĂ« verifikimit tĂ« pamjeve, rezultoi se nĂ« fakt skenat janĂ« shkĂ«putur nga prapaskenat e filmit âCapricorn Oneâ, njĂ« film fiction i vitit 1977. Skenari i filmit ndĂ«rtohet mbi njĂ« mashtrim tĂ« publikut pas dĂ«shtimit tĂ« fluturimit nĂ« planetin Mars. Autoritetet nĂ« ankth duhet tĂ« pĂ«rpiqen tĂ« shpĂ«tojnĂ« fytyrĂ«n dhe tĂ« ruajnĂ« fondet e tyre â dhe kĂ«shtu krijohet njĂ« komplot i paimagjinueshĂ«m pĂ«r tĂ« falsifikuar misionin.
Foto nga xhirimet e filmit Capricorn One (1977)
Referuar tĂ« dhĂ«nave nga âIMDbâ, vendet e xhirimeve ishin shkretĂ«tirat Mojave nĂ« Kaliforni dhe Yuma, nĂ« Arizona. Aty nuk pĂ«rmendet Nevada.
Në dhjetor 2024, kryeministri Edi Rama njoftoi se TikTok do të ndalohej në Shqipëri brenda 6-8 javësh. Ai e argumentoi këtë vendim me shqetësimet për përmbajtjet e dhunshme dhe gjuhën e urrejtjes. Megjithatë, edhe pas kalimit të afatit të dhënë, platforma vazhdon të funksionojë normalisht. Në një takim me studentët më 28 janar 2025, Rama sqaroi se qeveria është në dialog me TikTok dhe pret propozime nga kompania për të adresuar këto shqetësime. Nga ana tjetër, ekspertët theksojnë se Shqipëria kryeson në rajon për nivelin e gjuhës së urrejtjes në platformat sociale, duke e lidhur këtë fenomen me rritjen e agresivitetit dhe presionin social te të rinjtë.
NĂ« fund tĂ« muajit dhjetor 2024, kryeministri Edi Rama deklaroi se platforma sociale TikTok do tĂ« mbyllej brenda 6-8 javĂ«ve nĂ« ShqipĂ«ri. Sipas kreut tĂ« qeverisĂ«, kjo masĂ« vjen pas vrasjes sĂ« 14-vjeçarit Martin Cani, nxĂ«nĂ«s i shkollĂ«s âFan Noliâ nga bashkĂ«moshatari i tij, pas njĂ« sherri qĂ« dyshohet se kishte si pikĂ«nisje njĂ« postim nĂ« TikTok.
âDo tĂ« na duhen 6-8 javĂ«, pĂ«r 1 vit ne do ta mbyllim plotĂ«sisht. TikTok nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ« nuk do tĂ« ketĂ«. GjatĂ« atij viti do tĂ« shikojmĂ« si do tĂ« veprojnĂ« vendet e tjera, si do tĂ« reagojĂ« vetĂ« TikTok. Rrugaçërira, perversitete, dhunĂ«, bullizĂ«m, krim, thika, shpata, revole, euro, dollarĂ«, nuk sheh nĂ« TikTok e KinĂ«sâ, deklaroi kryeministri Rama mĂ« 21 dhjetor 2024. Â
MĂ« 30 dhjetor 2024, Rama foli sĂ«rish nĂ« lidhje me mbylljen e kĂ«saj platforme sociale, duke theksuar: âKemi njĂ« situatĂ« qĂ« ju e njihni lidhur nĂ« TikTok. Ne nuk lĂ«vizim nga vendimi qĂ« kemi marrĂ« dhe siç e kam paralajmĂ«ruar, Ă«shtĂ« njĂ« vendim pĂ«r implementimin e tĂ« cilit do tĂ« na duhet 6 deri nĂ« 8 javĂ«, sepse teknologjikisht Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme kjo kohĂ«â
Mirëpo, kur ka kaluar më shumë se 8 javë nga ky zotim i kryeministrit, platforma sociale TikTok vazhdon të jetë funksionale në vendin tonë.
Në një kërkim në këtë rrjet social shihet se çdo gjë funksionon normalisht, ku përdoruesit kanë mundësi të postojnë dhe të komentojnë në përmbajtje të ndryshme. Pra, aktualisht nuk është vënë në zbatim ndalimi i kësaj platforme në Shqipëri.
Postime të ndryshme të shpërndara në TikTok
Gjatë një podcast-i me studentët e Departamentit të Gazetarisë dhe Komunikimit më 28 janar 2025, Rama nuk dha më afate për mbylljen e kësaj platforme, por u shpreh se janë në pritje të propozimeve nga TikTok.
âMendoj se pĂ«r momentin nuk kemi njĂ« zgjidhje tjetĂ«r. Jemi nĂ« dialog me TikTok, kemi parashtruar shqetĂ«simet tona. E mira Ă«shtĂ« qĂ« ata nuk kanĂ« qenĂ« refraktarĂ« ndaj kĂ«tyre shqetĂ«simeve. Dhe kemi rĂ«nĂ« dakord nĂ« njĂ« kohĂ« tĂ« arsyeshme kur ata tĂ« jenĂ« gati, do tĂ« na paraqesin disa propozime pĂ«r tâi adresuar kĂ«to shqetĂ«simeâ, tha Rama.
Mbyllja e TikTok në Shqipëri dhe reagimi i kompanisë
Pas njoftimit tĂ« kryeministrit Rama pĂ«r mbylljen e TikTok reagoi edhe kompania mĂ« 22 dhjetor 2024. Ata kĂ«rkuan sqarime urgjente nga qeveria shqiptare duke shtuar se: âNuk kishin gjetur asnjĂ« provĂ« qĂ« autori ose viktima kishin llogari nĂ« TikTok dhe raportime tĂ« shumta kanĂ« konfirmuar se nĂ« fakt videot qĂ« çuan nĂ« kĂ«tĂ« incident ishin postuar nĂ« njĂ« platformĂ« tjetĂ«r, jo nĂ« TikTokâ
Ndërsa, më 22 janar 2025, kreu i qeverisë zhvilloi një takim në Davos me Christine Grahn, kreun e Marrëdhënieve me Qeveritë dhe Politikën Publike të TikTok-ut për Europën. Ai ritheksoi nevojën për ta mbyllur sa më parë platformën TikTok.
âNjĂ« diskutim plotĂ«sisht i hapur dhe me frymĂ« konstruktive, ku vendosĂ«m disa piketa bashkĂ«punimi nĂ« javĂ«t e muajt nĂ« vijim, pĂ«r tĂ« siguruar rihapjen e TikTokut nĂ« njĂ« kohĂ« sa mĂ« tĂ« arsyeshme, por sigurisht me tĂ« gjitha garancitĂ« e nevojshme, nĂ« mungesĂ« tĂ« tĂ« cilave jemi tĂ« detyruar ta mbyllim sĂ« shpejti aksesin nĂ« platformĂ«â, shkroi Rama në Facebook.
Në reagime të dhëna më herët për Faktoje.al, ekspertët kanë theksuar se Shqipëria është vendi i parë në rajon për gjuhën e urrejtjes.
âMe fillimin e pĂ«rdorimit tĂ« TikTok Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m niveli i agresivitetit, duke parĂ« edhe njĂ« garĂ«, ku tĂ« rinjtĂ« sot janĂ« tĂ« ekspozuar ndaj vizibilitetit, njĂ« lloj kompeticioni nĂ« rrethet miqĂ«sore tĂ« adoleshentĂ«ve dhe tĂ« rinjve se personat qĂ« kanĂ« mĂ« shumĂ« vizibilitet janĂ« mĂ« shumĂ« tĂ« pĂ«lqyeshĂ«m dhe kjo çon nĂ« imitimin e personave qĂ« kanĂ« vizibilitet,â deklaroi kryetari i Urdhrit tĂ« PunonjĂ«sve SocialĂ«, Mirgit Vata.
Pretendimi: Emanuel Macron nuk i dha dorën kryeministrit indian Narendra Modi, gjatë samitit për Inteligjencën Artificiale në Paris.
Verdikti: Mungon konteksti
Presidenti francez, Emmanuel Macron nuk e injoroi kryeministrin Indian, Narendra Modi gjatë takimit për Inteligjencën Artificiale të mbajtur në Paris.
Në video të shpërndara në rrjetet sociale në vendin tonë pretendohet se presidenti francez, Emmanuel Macron ka injoruar kryeministrin indian Narendra Modi, gjatë samitit për Inteligjencën Artificiale të zhvilluar në Paris.
âMacron injoron Modi nĂ« samitin e AI qĂ« organizohej nga Franca dhe Indiaâ, raporton ABC News.
Në videon e shpërndarë shihet Macron duke përshëndetur një sërë figurash politike, përfshirë zëvendëspresidentin e SHBA JD Vance, si dhe Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen. Pranë tyre qëndronte i ulur edhe kryeministri Indian Narendra Modi. Mirëpo, në video shihet që Macron nuk e zgjat dorën për ta përshëndetur atë.
Por, cila është e vërteta e këtyre pamjeve?
Më 10-11 shkurt 2025, Franca priti Samitin për Inteligjencën Artificiale (AI), i cili mblodhi bashkë më shumë se një mijë pjesëmarrës, duke përfshirë liderë nga rreth 100 vende, për të diskutuar çështje që lidhen me zhvillimin e drejtë dhe etik të AI. Samiti u bashkëkryesua nga kryeministri indian Narendra Modi, i cili mbërriti së bashku me Emmanuel Macron në konferencë.
Para mbërritjes së dy liderëve, në të djathtë të presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen shihen dy karrige bosh, të rezervuara për Modi dhe Macron. Me të mbërritur në konferencë, Modi ulet para Macron, i cili përshëndet të ftuarit e pranishëm në sallë. Mirëpo, para këtij momenti, Macron dhe Modi ishin së bashku dhe në të majtë të kryeministrit indian është një karrige e rezervuar për Macron. Video e shpërndarë në rrjetet sociale jep vetëm këtë pamje, duke mos treguar momentin kur dy politikanët mbërrijnë së bashku në konferencë.
Në videot e tjera të konferencës, por edhe në disa foto të shpërndara nga vetë Modi në llogarinë e tij X, dy liderët janë përshëndetur disa herë duke shtrënguar duart dhe duke u përqafuar me njëri-tjetrin gjatë samitit.
Këto pretendime janë verifikuar edhe nga kolegët e Facta News.