Edi Rama kërkoi sot shkarkimin e drejtuesve të Njësive Administrative në çdo bashki të vendit për shkak të performancës së tyre të ulët.

Gjithashtu në mbledhjen me kryebashkiakët që u mbajt sot në Durrës, Rama kërkoi rifreskim të madh të nënkryetarëve, pasi sipas tij ata janë shumë të lodhur dhe të rraskapitur.

Lidhur me këtë ultimatum ka folur për mediat kryebashkiaku i Kavajës, Fisnik Qosja.

I pyetur nëse do të zbatojë kërkesën e kryeministrit Rama për të shkarkuar kryetarët e njësive administrative të bashkive, Qosja tha se nuk do t’i shkarkojë ata sepse e kërkoi kryeministri, por nëse duhet do ta bëjë vetëm për shkak të performancës.

Gjithashtu ai tha se nënkryetarët e Kavajës nuk janë të lodhur, siç i karakterizoi Rama.

Qosja: Nuk do shkarkoj për shkak të kryeministrit, kryetarët e njësive administrative do i shkarkoj në varësi te performancës

A janë të lodhur nënkryetarët e bashkisë tuaj?

Nuk bini dakord me këtë kërkesë të kryeministrit?

Qosja: Jo absolutisht jo. Ju më bëni pyetjet politike. Ai e ka me të vetët, nuk e ka me të mitë.

The post Kryebashkiaku i Kavajës: Nuk bëj shkarkime se e kërkoi Rama, vetëm mbi performancën appeared first on Lapsi.al.

Kryeministri në detyrë i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, së bashku me zëvendëskryeministren dhe ministren në detyrë të Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla, si dhe zëvendëskryeministren e tretë në detyrë, Emilija Rexhepi, morën pjesë në ceremoninë përkujtimore të 30-vjetorit të gjenocidit në Srebrenicë, të mbajtur në Qendrën Memoriale në Potoçari.

Në këtë përvjetor të rëndë, delegacioni i Kosovës bëri nderime pranë varrezave të viktimave dhe vendosi lule të freskëta, në kujtim të 8,372 burrave dhe djemve boshnjakë që u vranë mizorisht më 1995 nga forcat serbe, në atë që njihet si gjenocidi më i rëndë në Evropë pas Luftës së Dytë Botërore.

Kryeministri Kurti dhe delegacioni qeveritar vizituan gjithashtu ekspozitën “Me hapat e atyre që (nuk) kaluan”, një instalacion i kuruar nga Aziz Osmanoviç, që ilustron përmes objekteve personale, dhimbjen dhe historitë e viktimave dhe të mbijetuarve të gjenocidit.

Në deklaratën e tij, Kurti theksoi se Srebrenica ishte jo vetëm dëshmi e terrorit të regjimit të Millosheviqit, por edhe paralajmërim për projektin gjenocidal të Serbisë në Kosovë. Ai ritheksoi përkushtimin e Kosovës për të qenë zë i së vërtetës dhe kujtesës historike, në solidaritet të plotë me viktimat dhe familjet e tyre.

Kujtojmë se vitin e kaluar, Qeveria e Kosovës ka shpallur 11 korrikun si ditë përkujtimore për gjenocidin në Srebrenicë, duke i dhënë kësaj date një rëndësi shtetërore dhe institucionale.

The post Albin Kurti në Bosnje: Srebrenica ishte paralajmërim për Kosovën dhe botën appeared first on Lapsi.al.

Situata agravoi sot në Theth kur në përplasjet mes banorëve dhe forcave të rendit, u përdorën edhe mjete të rrezikshme si molotovë, ndërsa në pamjet e shpërndara në rrjet shihen policë të armatosur me kallashnikovë që përballen me qytetarët.

Zyrtari i lartë i IKMT-së Fatmir Metaj ka shpërthyer në ofendime dhe sharje kundrejt banorëve të Thethit. Siç shihet dhe në videon e mëposhtme, Metaj i hipur mbi fadromën e punës, ka nisur një seri sharjesh ndaj banorëve që kanë hedhur molotov kundrejt urës prej druri në Theth.

Banorët shprehen të indinjuar që ky aksion po ndodh në kulmin e sezonit turistik, duke dëmtuar jo vetëm investimet e tyre, por edhe imazhin e një prej destinacioneve më të rëndësishme të turizmit malor në Shqipëri.

The post Rama çon policët me armë në Theth, shefi i IKMT shan banorët: Ju q*fsha robt (VIDEO) appeared first on Lapsi.al.

Kryeministri Rama sërish kritika kryebashkiakut të Vlorës. Thotë se Bashkia e Vlorës financon me me dhjetëra mijëra euro një televizion privat.

“Ka tepër për një vend si Shqipëria që nuk e ka luksin të konsolidohen ujësjellësat. Me bashki që arrijnë deri në absurditete si Vlora që financon me dhjetëra mijëra euro një tv privat. Për nuk e di se cfarë, por nuk mundet të vijojnë kështu”, tha Rama.

Kujtojmë që prej disa ditësh Rama ka nisur një sulm të paprecedentë kundër kryebashkiakut Ermal Dredha, të cilit i detyroi drejtorët të dorëhiqeshin dhe tani i ka ngritur një komision për të marrë në punë drejtuesit e rinj.

The post Vijon përplasja/ Rama: Bashkia Vlorë financon një televizion privat appeared first on Lapsi.al.

Forcat e Armatosura i bashkohen grupeve në Lurë për fikjen e zjarrit. Situata nga zjarri në Parkun Kombëtarë të Lurës vijon të jetë e vështirë. Era e fortë dhe terreni i thepisur nuk i ka lejuar grupet që janë në terren prej ditësh për izolimin e vatrës së zjarrit e cila vijon të jetë aktive prej disa ditësh.

Sipas informacioneve të marra nga terreni rezulton se zjarri është aktiv në një vatër ndihmuar nga era ka marrë përmasa. Ai është zhvilluar në një territor të thepisur me bimësi të rralla, ah, pishë dhe barishte.

Në operacion janë përfshirë, 6 forca të MZSH, 16 forca të ADZM, 5 forca të njësisë administrative Lurë, 12 forca vullnetare, 30 efektiv të Forcave tonë të Armatosura.

Ende nuk ka një përllogaritje të saktë të sipërfaqes së përshkuar nga zjarrit, ndërsa paraprakisht mësohet se janë disa hektar të djegur dhe të përshkuar.

Në terren po punohet me intensitet nga forcat operacionale për ta vënë nën kontroll vatrën e zjarrit por nuk po arrihet për shkak të terrenit të vështirë dhe erës së fortë.

The post Forcat e Armatosura u bashkohen zjarrfikësve në Lurë, zjarri ende jashtë kontrollit appeared first on Lapsi.al.

Në takimin me kryebashkiakët në Durrës, Edi Rama nuk i ka kursyer kritikat ndaj tyre dhe në shënjestër vuri edhe Pjerin Ndreun.

Me ton kritik, por pa harruar batutat, Rama i tha se kreut të Bashkisë së Lezhës se nënkryetarët e ti duken shumë të lodhur dhe shumë të rraskapitur.

Për këtë arsye, kryeministri i kërkoi rifreskim të nënkryetarëve, duke i thënë se është në “nderin” e tij ta bëjë këtë gjë.

“Në nderin tënd është ti shkarkosh të gjithë. Te nënkryetarët bëni mirë të bëni një rifreskim të madh dhe ju vetë e ndjeni se mezi po i mbani në krah”, i tha Rama Pjerin Ndreut.

Edi Rama: Meqë ra fjala dhe nënkryetarët është mirë të ndryshojnë sepse i shoh shumë të lodhur, shumë shumë të lodhur, i shoh të rraskapitur, se ju qeshni qeshni se kuptoni se juve s’ndryshoni dot por edhe dy vjet keni, si të doni. I shoh shumë të lodhur Pjerin nënkryetarët e tu. S’ të lë unë të ikësh ty… Në nderin tënd është ti shkarkosh të gjithë. Te nënkryetarët bëni mirë të bëni një rifreskim të madh dhe ju vetë e ndjeni se mezi po i mbani në krah.

The post Mbledhja me kryebashkiakët/ Rama bën për ujë të ftohtë Pjerin Ndreun appeared first on Lapsi.al.

Një incident ndodhi në Beograd ndërsa organizata “Gratë në të Zeza” mbajti një aktivitet përkujtimor në Beograd për 30-vjetorin e gjenocidit në Srebrenicë.

Organizata zhvilloi një manifestim me moton “Asnjëherë nuk do të harrojmë gjenocidin në Srebrenicë”.

U realizua një veprim simbolik me 30 pasqyra që simbolizonin ballafaqimin me të kaluarën. Aktivistet qëndruan pranë statujës së princit Mihailo, duke mbajtur numrin 8372, që përfaqëson viktimat. Por, aty afër, tre kundërshtarë mohuan gjenocidin me megafon dhe mbanin simbole nacionaliste.

Njëri prej tyre kishte veshur një këmishë me fotografinë e Ratko Mladiçit, kasapit të Bosnjes dhe valëviste flamur të Republikës Serbe. U kujtua se shpallja e njëanshme e Republikës Serbe ishte hyrje në luftën e Bosnjës dhe u shpall jo kushtetuese.

Lexo më tej: 30 vjet më pas/ Paqja e pamundur mes muslimanëve dhe serbëve në Srebrenicë 

“Gratë në të Zeza” kërkuan që Serbia të pranojë zyrtarisht gjenocidin në Srebrenicë. Ata kërkuan ndalimin ligjor të mohimit të krimeve dhe heqjen e muraleve që lavdërojnë kriminelët e luftës. Gjithashtu, kërkuan që 11 korriku të shpallet Ditë Përkujtimore e Gjenocidit të Srebrenicës.

The post 30-vjet Srebrenica, në Beograd shfaqen fotot e Rakto Mlladiç appeared first on Lapsi.al.

Pasuri me vlerë 875 000 euro i janë sekuestruar 32-vjeçarit Paris Prenga në Tiranë, i dënuar me burg për vrasje me paramendim dhe pjesëmarrje në grup kriminal për trafikim të lëndëve narkotike.

Policia e Tiranës njofton se pasuritë e sekuestruara janë 2 garazhe, 1 apartament, 1 sipërfaqe truall dhe 1 subjekt tregtar, që ishin të regjistruara në emër të 32-vjeçarit ose të familjarëve të tij.

Kujtojmë se Paris Prenga është dënuar me 19 vite burgim për atentatin ne tentativë ndaj Artion Bylykut, kunati i Domart Konjarit. Ky i fundit njihet si kundërshtari i Devi Kasmit. Kasmi u vra në janar të 2018.

The post “Të fortit” i sekuestrohen pesë pasuri me vlerë 875 mijë euro appeared first on Lapsi.al.

Njē zjarr ka rënë sot në fshatin Malas Gropë, në Njësinë Administrative Kutalli në Dimal. Zjarri ka nisur fillimisht në ferrat dhe barishtet në anë të rrugës së fshati, por i favorizuar nga era dhe temperaturat e larta, zjarri ka përparuar me shpjetësi drejt kodrave me ullinj.

Drejt zjarrit janë nisur 2 mjete zjarrëfikëse nga Berati,1 mjet zjarrëfikës nga Kuçova,1 mjet zjarrëfikës nga Dimali dhe 3 mjete zjarrëfikëse nga Fieri e Lushnja. 25 zjarrëfikës në total janë duke luftuar me flakët në Dimal, me mjete rrethanore pasi drejt kodrave me ullishte nuk ka rrugë makinash për të mundësuar futjen e mjeteve zjarrëfikëse drejt zonës së zjarrit, ndërkohë që në ndihmë të zjarrëfikësve kanë shkuar edhe banorët e zonës.

Zjarri ka shkrumbuar mjaft hektar me ullinj, ndërkohë që është shmangur përhapja e zjarrit drejt banesave të zonës. Ende ka vatra të nxehta në zonë,të cilat po mbahen nën vëzhgim,ndërkohë që ende nuk dihet sesa hektar ullinj janë djegur dhe nëse zjarri ka qënë i qëllimshëm apo jo.

The post Zjarri në Dimal shkrumbon hektarë me ullinj appeared first on Lapsi.al.

Qeveria shqiptare ka hedhur hapin e radhës drejt njohjes dhe vlerësimit të kontributit të qytetarëve, që kanë punuar ndër vite në institucionet shtetërore dhe ndërmarrjet bujqësore të periudhës komuniste.

Me miratimin e rregullores së re “Për zbatimin e ligjit nr. 7/2025” me urdhër të ministrit të Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, kërkohet t’u jepet fund një herë e mirë padrejtësive të kahershme, duke rikthyer dinjitetin dhe të drejtën e mohuar për shumë individë, të cilët pavarësisht viteve të punës, kanë mbetur për dekada jashtë skemës së pensioneve. Në shumë raste, vitet e punës janë dokumentuar jo saktë, regjistrat gjenden të paplotë ose janë djegur gjatë trazirave të ‘97-ës. Ligji do të lehtësojë njohjen e periudhave të sigurimit, duke zgjidhur problemet me dokumentacionin e vjetër dhe duke shmangur pengesat administrative.

PËRFITUESIT

Në qendër të këtij vendimi janë ish-punonjësit e institucioneve shtetërore, të ish-ndërmarrjeve shtetërore, ndërmarrjeve bujqësore dhe ish-kooperativave bujqësore, të cilët për arsye të ndryshme, kryesisht të mungesës së dokumentacionit apo të parregullsive administrative gjatë viteve të tranzicionit, nuk kanë mundur të përfshihen në sistemin e sigurimeve shoqërore dhe si rrjedhojë nuk kanë përfituar pensionin e pleqërisë, ose përfitime të tjera sociale.

Rregullorja përcakton qartë procedurat për njohjen e këtyre periudhave si vite sigurimi në sistemin e sigurimeve shoqërore. Ajo parashikon kritere të detajuara që duhet të plotësojnë kërkuesit, si dhe dokumentacionin e nevojshëm për të vërtetuar periudhën e punësimit dhe lidhjen e tyre me institucionet përkatëse. Në fokus është jo vetëm saktësia ligjore, por edhe lehtësimi i barrës dokumentare, duke pranuar edhe forma alternative të provës si deklarata noteriale, dëshmi nga dëshmitarë, certifikata familjare, vërtetime nga arkivat apo institucionet vendore. Një nga risitë e kësaj rregulloreje është mundësia që aplikimi të bëhet në mënyrë të thjeshtuar përmes platformës digjitale “e-Albania”, duke shmangur burokracitë dhe vonesat që për shumë vite kanë bllokuar qindra kërkesa në sistemin e sigurimeve.

Aplikuesit, pas dorëzimit të dokumenteve, do të shqyrtohen nga strukturat përkatëse të Institutit të Sigurimeve Shoqërore, i cili do të ketë detyrimin të japë vendimin përfundimtar për njohjen ose jo të periudhës së kërkuar. Përfitues të drejtpërdrejtë të kësaj nisme janë individë që kanë qenë të angazhuar në punë gjatë periudhave të funksionimit të kooperativave bujqësore, ndërmarrjeve shtetërore industriale apo bujqësore, ku puna shpesh kryhej pa një kontratë të rregullt pune, por ishte pjesë e kontributit kolektiv dhe detyrimit qytetar të kohës. Në shumë raste, këta persona kanë punuar për vite me radhë në sistemin bujqësor apo industrial të organizuar nga shteti, por nuk kanë qenë të regjistruar si të siguruar, gjë që sot pengon përfitimin e pensionit.

RASTE PËRJASHTIMORE

Ndërkohë, rregullorja parashikon dhe kufizime të qarta për të shmangur abuzimet. Kështu, përjashtohen nga përfitimi personat që janë dënuar me vendim gjykate për vepra penale që nuk lidhen me bindjet politike, si dhe ata që nuk kanë pasur një lidhje të vërtetueshme me vendbanimin dhe vendpunimin gjatë periudhës për të cilën kërkojnë njohje. Ky akt nënligjor vjen si një plotësim i shumë kërkesave dhe shqetësimeve të ngritura nga qytetarët, organizatat e pensionistëve dhe shoqëria civile ndër vite, duke qenë një nga hapësirat më të rëndësishme të rivlerësimit të kontributit historik të shtresave të neglizhuara në tranzicionin shqiptar.

Në thelb, ai sjell jo vetëm një përmirësim në mirëqenien ekonomike të mijëra familjeve, por edhe një formë e vonuar drejtësie sociale dhe respekti institucional për punën që është bërë në kushte të vështira dhe në periudha kur ndihmat sociale dhe siguria e punës ishin të kufizuara. Pritet që zbatimi i kësaj rregulloreje të sjellë një valë të re aplikimesh në muajt në vijim, me Institutin e Sigurimeve Shoqërore, që ka marrë masa për të përballuar fluksin dhe për të ofruar asistencë teknike dhe ligjore për aplikantët në nevojë. Njëkohësisht, qytetarët që kanë çështje të hapura në gjykatë për të njëjtën periudhë, kanë të drejtë të kërkojnë rikthimin e dosjes për shqyrtim administrativ sipas rregullores së re, duke kursyer kohë dhe kosto procedurale.

Me këtë vendim, shteti shqiptar u kthen një borxh të gjatë moral dhe social qindra mijëra qytetarëve të tij – një shenjë që puna e bërë, edhe pse në rrethana të tjera politike e ekonomike, nuk harrohet dhe meriton të vlerësohet. Duhet nënvizuar se ligji nuk ka fuqi prapavepruese. Referuar deklaratave nga përfaqësuesit e Institutit të Sigurimeve Shoqërore, përfitues do të jenë vetëm ata që dalin rishtazi në pension dhe jo të tjerë, të cilët e kanë kërkuar të drejtën e tyre në rrugë administrative apo gjyqësore. Ndërkohë që edhe ata individë që janë në proces ankimimi administrativ apo gjyqësor kanë të drejtë të shmangin këto procedura, pasi janë objekt përfitimi të ligjit.

KATEGORITË QË PËRFITOJNË NGA ZBATIMI I LIGJIT JANË:

Ata që kanë plotësuar moshën për pension pas hyrjes në fuqi të ligjit.
Persona që ende nuk kanë marrë pension, edhe pse kanë mbushur moshën.
Aplikantë, të cilëve u është refuzuar pensioni për mungesë periudhe sigurimi.
Përfitues të pensionit, të cilëve nuk u janë njohur disa vite pune dhe kanë bërë ankim.
Persona që janë në proces gjyqësor për vërtetimin e periudhave të punësimit.
NJIHEN VITET E PUNËS

Deri më datë 01.10.1993 – Në institucionet dhe ish-ndërmarrjet shtetërore.
Deri më datë 17.10.1992 – Në ish-ndërmarrjet bujqësore.
Deri më datë 19.07.1991 – Në ish-kooperativat bujqësore
/Panorama

The post Njohja e pensioneve para ’93: Kush përfiton dhe si aplikohet appeared first on Lapsi.al.

Tensionet në Theth vijojnë të përshkallëzohen ndërsa Inspektorati Kombëtar i Mbrojtjes së Territorit (IKMT) po çon përpara aksionin për shembjen e ndërtimeve pa leje.

Raportohet se ditën e sotme disa persona të paidentifikuar kanë qëlluar me molotov fadroma të IKMT‑së si edhe urën kryesore të lagjes “Gjelaj”.

Menjëherë pas incidentit, forcat e rendit rrethuan zonën dhe kanë nisur kërkimet për autorët e dyshuar.

Po ashtu raportohet se forca nga FNSH janë nisur drejt Thethit nga kryeqyteti për të ndihmuar autoritetet.

The post Tensione në Theth/ Goditen me molotov fadromat e IKMT, policia në ndjekje të autorëve appeared first on Lapsi.al.

Një turiste ukrainase ka humbur jetën në Vlorë ndërsa vajza e saj ndodhet në gjendeje të rëndë. Gruaja dhe vajza e saj ishin futur në det për tu larë ku rrezikonin mbytjen, por ishin qytetarët aty që i nxorrën nga uji.

Fatkeqësisht 43 vjeçarja humbi jetën. Ajo u dërgua pa shenja jete në spitalin e Vlorës. Ndërkohë vajza e saj ndodhet në gjendje të rëndë shëndetësore.

Sipas rrëfimeve të qytetarit që u fut në det për të shpëtuar turistët, si dhe pushuesve të tjerë, ambulanca erdhi të paktën gjysmë orë me vonesë për shkak të trafikut të rënduar në zonën e Lungomares. Raportohet se plazhi privat ku po pushonin dy tyristet nuk kishte roje bregdetare.

The post Mbytet turistja ukrainase në Vlorë, në gjendje të rëndë vajza e saj appeared first on Lapsi.al.

Pse ka zgjatur kaq shumë lufta në Gaza? Në një profil investigativ madhor të publikuar këtë mëngjes, Times Magazine shpjegon se Benjamin Netanyahu e ka zgjatur atë pjesërisht për arsye personale politike. Shefi i zyrës së “New York Times” në Jeruzalem, Patrick Kingsley, së bashku me kolegët Ronen Bergman dhe Natan Odenheimer, kaluan gjashtë muaj duke intervistuar mbi 110 persona dhe duke shqyrtuar dhjetëra dokumente ushtarake dhe qeveritare.

Gazeta bisedoi me Patrick (i cili këtë verë do të largohet nga detyra e tij pas katër vitesh e gjysmë në atë që shumë e quajnë puna më e vështirë në gazetari) rreth Netanyahut, luftës dhe mënyrës se si arritën të bindin kaq shumë njerëz të ndajnë sekrete.

Sot është dita e 643-të që nga sulmet e 7 tetorit. Askush nuk e kishte imagjinuar që lufta do të zgjaste kaq shumë. Pse vazhdon ende? 

Argumenti strategjik ishte se (kjo kohë) do t’i jepte Izraelit një shans më të mirë jo vetëm për të mposhtur Hamasin, por edhe aleatët rajonalë të Hamasit, Hezbollahun dhe Iranin. Pavarësisht nëse besoni ose jo këtë justifikim, raportimi ynë tregon qartë se Netanyahu shpeshherë është motivuar nga interesat e tij personale, dhe jo vetëm nga ato kombëtare.

Ka pasur pika kyçe kur Netanyahu ka zgjedhur të vazhdojë luftën për të mos e rrëzuar qeverinë e tij të koalicionit. Nga frika e një reagimi të brendshëm, Netanyahu refuzoi gjithashtu të hartonte një plan të qartë për Gazën pas luftës, duke çuar në një strategji të paqartë ushtarake që shkaktoi dhjetëra mijëra viktima, një dëm të madh për reputacionin ndërkombëtar të Izraelit, dhe gjithsesi lejoi Hamasin të mbijetojë.

Artikulli hapet me një skenë të jashtëzakonshme në një mbledhje të kabinetit në prill 2024. Një armëpushim ishte në tryezë pothuajse. Çfarë ndodhi? 

Pas muajsh zvarritjeje, Netanyahu ishte zbutur në pozicionin e tij negociues, duke e rritur mundësinë e një marrëveshjeje për armëpushim dhe lirimin e pengjeve. Stafi i tij ishte duke u përgatitur për ta paraqitur këtë pozicion të ri para ministrave të qeverisë. Por një minister i së djathtës ekstreme kërcënoi se do të rrëzonte qeverinë nëse marrëveshja do të miratohej. Netanyahu zgjodhi të vazhdojë luftën në vend që të lejonte rënien e qeverisë.

Kur e mbuloja Netanyahun një dekadë më parë, vlerësimi i përgjithshëm ishte se ai ishte i kujdesshëm ndaj rrezikut, që i linte konfliktet të zjenin në sfond më mirë sesa të futej në luftë të plotë, si ato që kemi parë këto dy vitet e fundit. Çfarë ka ndryshuar? 

Në njëfarë kuptimi, ai është ende i njëjti Netanyahu që njihje, ende mban shumë opsione hapur dhe i shmanget vendimeve kyçe deri në momentin e fundit. Këtë e pamë në shtyrjen për muaj të tërë të përplasjes së drejtpërdrejtë me Hezbollahun dhe Iranin vitin e kaluar. Por gradualisht, ai ka marrë më shumë rreziqe. Në fund, zgjodhi të pushtonte Libanin, të vriste udhëheqësinë e Hezbollahut, të pushtonte Sirinë dhe të bombardonte Iranin në mënyrë të hapur.

Këto zgjedhje janë pjesërisht pasqyrim i një ndryshimi në psikikën izraelite. Për kritikët e Izraelit, sulmi i Hamasit ishte një reagim i pashmangshëm ndaj bllokadës së Gazës dhe pushtimit të Bregut Perëndimor. Por për shumë izraelitë, sulmi ndodhi si pasojë e ngurrimit të Izraelit, dështimit për të goditur në mënyrë parandaluese kërcënimin që përfaqësonte Hamasi.

Një koleg i yni shkroi kohët e fundit se Izraeli, gjatë dy viteve të fundit, ka arritur të mposhtë armiqtë e tij, por gjithashtu ka larguar aleatët e vet. Çfarë tregon kjo për të ardhmen e tij? 

Në termat diplomatikë, Izraeli ndodhet me një këmbë në dy realitete paralele. Në të parën, pozita globale e Izraelit është më e ulëta në dekada. Në të dytën, Izraeli po i afrohet përparimeve historike me armiqtë e tij të vjetër, duke sfiduar logjikën se lufta në Gaza e ka izoluar atë në mënyrë të pakthyeshme. Edhe pse reputacioni i Izraelit po përkeqësohet në shoqëritë amerikane dhe arabe, diplomatët izraelitë janë njëkohësisht të angazhuar në bisedime të fshehta me zyrtarë në Siri, të cilat mund të forcojnë pozicionin e Izraelit në Lindjen e Mesme. Është një situatë e çuditshme dhe e ndërlikuar.

Netanyahu është 75 vjeç dhe kryeministri me mandatin më të gjatë në historinë e Izraelit, duke shërbyer gati 18 vjet në tri periudha të ndryshme. Megjithatë, nuk ka asnjë shenjë se ai është gati të tërhiqet. 

Disa nga vëzhguesit më të vjetër të Netanyahut mendojnë se ai mund të tërhiqet vetëm nëse arrin të vendosë marrëdhënie formale me Arabinë Saudite dhe shtete të tjera arabe. Nëse këtë e shoqëron me sulmet ndaj Iranit, ai mund të ketë siguruar mjaft fitore ushtarake dhe diplomatike për të rehabilituar trashëgiminë e tij politike brenda vendit, edhe nëse reputacioni i tij ndërkombëtar mbetet i shkatërruar.

Por për vite me radhë, Netanyahu ka refuzuar të japë dorëheqjen, pavarësisht se është nën akuzë për korrupsion (akuza që ai i mohon). Ai nuk ka dhënë asnjëherë përshtypjen se do të largohet vetë nga skena. 

Sjellë në shqip nga ©LAPSI.AL 

The post NY Times: Gaza? Lufta e Netanyahut… appeared first on Lapsi.al.

Edi Rama nuk po lë rast pa i zhgënjyer idiotët e dobishëm që duan ta mbështesin duke predikuar se Shqipëria jeton ende në një sistem demokratik. Që pas 11 majit, kur është siguruar për një mandat të katërt, ai po shpërfill edhe ruajtjen sipërfaqësore të fasadës së një vendi kur respektohet shteti ligjor dhe pushtetet janë të ndara. 

Në pak javë shembujt nuk janë të mungojnë. Ato janë shfaqur me shpërfilljen ulëritëse ndaj pavarësisë së bashkive, që në letër prezumohen të jenë të pavarura nga qeverisja qëndrore. Pa i hyrë në thelb debatit se kush ka të drejtë, se a po tregohet hipokrit kryeministri në raport me qëndrimet që ka mbajtur më parë, fakti se qytetarët e Vlorës, Tiranës apo Durrësit, kanë zgjedhur dikë tjetër për ti drejtuar punët e komunave të tyre, por është shefi i qeverisë që shkarkon e emëron stafet lokale, vendos për prioritetet, jep urdhëra dhe i vë bashkitë nën hyqmin e deputetëve apo ministrave, është shenjë flagrante shkatërrimit të parimit të decentralizimit, në emër të vullnetiti të një njeriu të vetëm.

I njëjti injorim për votën e qytetarëve, madje për të qenë me precizë, për atë të socialistëve, u pa edhe pas procesit të rinumërimit. Ndonëse kllounia me fustan, Zeqineja, rezultoi se nuk i gajaste aq shumë militantët sa për ta shpënë në parlament, me urdhër të drejtpërdrejtë të shefit, ajo që renditej para saj u detyrua të jepte dorëheqjen. Ç’vlerë ka këtu vota e qytetarëve, respekti kushtetues për listat e hapura, apo gara brenda partisë? Të gjitha këto zhbëhen përpara modelit spiropalizues, që ka përqafuar vajza nga Roskoveci, dhe që kërkon ta promovojë me çdo kusht Edi Rama.

E njëjta shpërfillje për shtetin ligjor dhe ndarjen e pushteteve u vu re edhe ndaj prokurores së Shkodrës, Elsa Gjeli, e cila, mirë apo keq, kishte një logjikë të sajën për të mos ndjekur penalisht pronarin që kishte ndërtuar në Theth, dhe që nuk priste në këtë pikë leksione nga një mësues vizatimi. Fakti se nuk i shkoi kryeministrit pas avazit, jo vetëm e shndërroi atë në pre të sulmeve politike, por ministri i drejtësisë filloi procesin e masave disiplinore kundër saj. 

Çuditërisht, kryeministri që e bëri gjuhën çorap ndaj prokurores Gjeli, i ka vënë gojës shtupë për prokurorët dhe gjyqtarët që po mbajnë në burg Veliajn. Vetëm kjo kontradiktë është e mjaftueshme për të dëshmuar se heshtja për Lalin nuk ka të bëjë me ndonjë parim të mbajtjes së një distance higjenike ndaj vendimeve të drejtësisë, por me dëshirën e shefit, për të zhdukur nga skena politike ish delfinin e tij, pa bërë vetë duart pis, por duke përdorur për këtë qëllim, mashën SPAK.

Nuk është e rastësishme që rëndimi i pozitave juridike të kryebashkiakut në detyrë të Tiranës, po shkon paralelisht me shkuljen e spaletave të tij politike nga PS. Sot Rama po e trajton Veliajn si një lebroz mes socialistëve dhe kjo është arsyeja kryesore që një sistem i kapur vazhdon ta mbajë atë në qelitë e Durrësit.

Pra, vetëm në pak kohë pas 11 majit, kryeministri po dëshmon se e ka suprimuar autonominë e pushtetit lokal, se as do ti’a dijë për votën e shprehur përmes listave të hapura, se di ti masakrojë prokurorët që nuk i binden dhe të sinkronizohet lë SPAK-un, që e përdor për të larë hesapet e veta të pista.

Se ku mund të ndeshen fenomene dhe shtrembërime të tilla, në një sistem që klasifikohet si demokratik, këtë edhe “naivët” që kundërshtojnë idenë se Shqipëria nuk është një autokraci, e kanë të vështirë ta gjejnë.

Por, me sa duket, edhe për ta misioni po bëhet gjithnjë e më i pamundur. Nëse Rama ka demostruar simptoma të tilla edhe më parë, pas fitores së mandatit të katërt, bashkë me shkallmimin e opozitës, ndoshta ka flakur edhe skrupujt për tu dukur së paku në sipërfaqe si demokrat.

®Lapsi.al

The post Rama si mallkim i shërbëtorëve të vet appeared first on Lapsi.al.

Naim Murselit i kryhet ekzaminimi psikik: Nuk ka çrregullim apo sëmundje mendore

Instituti i Psikiatrisë Forenzike ka përfunduar ekzaminimin psikiatrik të Naim Murselit, i akuzuar për organizimin e vrasjes së gruas së tij, Liridona Ademajt.

Sipas raportit, s’është konstatuar asnjë çrregullim mendor te i akuzuari.

Lajmin e ka konfirmuar drejtori i Institutit i Psikiatrisë Forenzike, Shpend Haxhibeqiri.

“Po është e vërtetë, nuk ka çrregullim mendor”, tha ai për mediat e Kosovës.

The post Pagoi vrasjen e bashkëshortes/ Naim Murseli nuk ka çrregullime psiqike appeared first on Lapsi.al.

Zjarri që përfshiu fushën e mbeturinave në Elbasan, për 6 ditë me radhë lëshoi një re të madhe tymi që qëndroi mbi qytet duke helmuar ajrin për të madh e të vogël. Shkak i flakëve nuk ishin vetëm temperaturat e larta të verës, por edhe babëzia e ministrave të Edi Ramës që në vend se të ndërtonin një incenerator funksional që do të trajtonte mbeturinat, mbushën xhepat me para dhe lanë pas një karakatinë, që Rama e quan incenerator, por që nuk funksionon.

Për pasojë, fusha e mbeturinave përfshihet nga flakët çdo verë duke helmuar qytetarët e Elbasanit me helme toksike që prodhon djegia e plehrave.

Për gjashtë ditë me radhë, Edi Rama heshti për këtë skandal që helmoi të gjallët, por këtë të premte doli se ishte shumë i shqetesuar për të vdekurit e Elbasanit. Ai iu përvesh kryebashkiakut të qytetit Gledian Llatja në takimin me kryebashkiakët, sepse kishte lejuar të rritet bari në varreza dhe që më vonë mori flakë.

“Iniciativat e qeverisë, gadishmëria e qeverisë për të mbështetur njerëzit, të mos trajtohen si bari i varrezave të Elbasanit. Bari i varrezave të Elbasanit ka potencialin të bëhet kallam edhe të bëhen varrezat si kallamishte. është një lloj bari që aq shumë është lënë pa u prekur sa jo vetëm rritet por mund të synojë të bëhet kallam. Pastaj kur shkon dikush i vë flakën dhe për turp bëhen varrezat vend zjarrvënie, del që është i çekuilibruar mendërisht, mund të jetë e vërtetë por nëse bari është i qethur siç duhet, edhe zjarri nuk merr qiellin” tha Rama gjatë takimit që pati me kryebashkiakët.

Kjo retorikë e Ramës, i cili ngre si shqetësim zjarrin që bie tek të vdekurit, por shpërfill flakët që helmojnë të gjallët, kthen përmbys çdo logjikë politike dhe sfidon çdo parim për një qeverisje të përgjegjshme.

Flakët e plehrave në Elbasan, 10 vjet gënjeshtra nga Rama për inçeneratorin

Si shpjegohet që një kryeministër që heshti për flakët që lëshonin gazra toksike dhe helmuan dhjetëra mijëra banorë, sot e ngre zërin për flakët në varreza? Përse nuk flet asnjë fjalë për inceneratorin që nuk punon në Elbasan? Përse nuk kërkoi ndjesë për mbeturinat që digjen çdo verë?

Kuptohet se arroganca e Ramës e ka një shpjegim; Pas më shumë se një dekadë qeverisjeje, ndërsa të gjallët janë katandisur të nënshtruar e të mpirë nga varfëria, korrupsioni dhe krimi, për atë që i sundon, ata vlejnë edhe më pak se të vdekurit.

The post Rama i qan hallin të vdekurve të Elbasanit, pasi helmoi të gjallët appeared first on Lapsi.al.

Kryeministri Edi Rama ka urdhëruar sot që të shkarkohen të gjithë kryetarët e Njësive Administrative në të gjithë Republikën e Shqipërisë. Gjatë një takimi në Durrës me kryetarët e Bashkive, Rama tha se atyre duhet t’u rijepet mudësia, por duke iu dhënë mundësia dhe të tjerëve që të tregojnë se mund të jenë më të zotë se ata. Sipas tij, votat që PS mori në zgjedhjet e 11 majit anë rritur diferencën midis të qenurit anëtarë partie dhe të dashurit këtë parti në krye.

“Se e shoh që këtu ka edhe kryetarë të forcave të tjera, por sa i përket kryetarëve të Partisë Socialiste të gjithë kryetarët e njësive Administrative të Republikës së Shqipërisë duhet të shkarkohen. Dhe t’u rijepet mundësia, por duke iu dhënë mundësia dhe të tjerëve që të tregojnë se mund të jenë më të zotë se ata. Votat që kemi marrë e kanë rritur diferencën midis asaj sa jemi ne anëtarë partie dhe sa janë ata që e duan këtë parti në krye dhe do të thotë që të rrisim edhe hapësirën për ata të tjerët që nuk na njohin, nuk janë çdo ditë me ne”, tha Rama.

The post Rama: Kryetarët e njësive Administrative duhet të shkarkohen appeared first on Lapsi.al.

“Mirë se vini në Las Vegas-in e Bosnjës, ne tërheqim të paktën po aq vëmendje sa qyteti amerikan”. Të mërkurën më 9 korrik, kryetari i komunës së Srebrenicës, Milos Vuçiç, përdor një formë të çuditshme humori, dy ditë para ditës përkujtimore të 11 korrikut, që do të shënojnë tridhjetëvjetorin e gjenocidit që ndodhi më 1995 në qytetin e tij.

Ky serb i Bosnjës, njëherazi edhe kushër i presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç, nuk do të marrë pjesë në ceremonitë e planifikuara për të nderuar më shumë se 8 000 boshnjakë myslimanë të vrarë brenda pak ditëve nga forcat e gjeneralit serb Ratko Mlladiç, në atë që konsiderohet si masakra më e rëndë e civilëve e kryer në Europë që prej përfundimir të Luftës së Dytë Botëror

 “Nuk jam ftuar dhe nuk shoh arsye pse duhet të shkoj, ndërkohë që zëvendësi im [një boshnjak] nuk vjen këtu tek ne,” shpjegon ky zyrtar 37-vjeçar gjatë një kundër-ceremonie të vogël që organizon në një lagje me shumicë serbe. E dekoruar me flamuj dhe e shoqëruar me himnin kombëtar po serb, ceremonia i kushtohet vetëm viktimave serbe të kësaj lufte, që në total mori rreth 100 000 jetë njerëzish midis viteve 1992 dhe 199

 “Serbët janë vrarë në mënyra shumë më të tmerrshme se boshnjakët, për shembull me prerje kokash, siç ndodh në disa vende myslimane, por a keni lexuar ndonjëherë për masakrat ndaj tyre në shtypin ndërkombëtar?”, indinjohet z. Vuçiç, duke kritikuar atë që ai e quan “dy standarde” të Tribunalit Penal Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë, i cili në vitin 2021 e dënoi përfundimisht Mlladiçin për gjenoci

 Anti miting

Nuk ka rëndësi se serbët e vrarë, të cilët u përkujtuan të mërkurën nga dhjetëra bashkëkombas të mbledhur rreth kryetarit të Srebrenicës nuk kanë vdekur pikërisht në të njëjtën dat

Nuk ka rëndësi as se që komandanti lokal i forcave boshnjake, të cilin ata e akuzojnë për përgjegjësi në vdekjet e tyre, është shpallur sistematikisht i pafajshëm nga drejtësia ndërkombëtare dhe ajo boshnjake. Qëllimi kryesor i tyre është të organizohet një anti miting në prag të 11 korrikut, datë që këtë vit pritet të tërheqë dhjetëra mijëra njerë

Shumë zyrtarë të lartë evropianë, si presidenti i Këshillit Evropian Antonio Costa apo ministri francez për çështjet evropiane, Benjamin Haddad, priten të marrin pjesë në këtë bashki në lindje të Bosnjë

 Edhe pse shumë ndërtesa të kësaj qyteze mbeten thellësisht të shenjuara nga lufta dhe vrimat e plumbave në mure nuk janë zhdukur ende, drama reale vijon të zhvillohet  jo tek fasadat por tek mendjet e 13 000 serbëve dhe boshnjakëve që vijojnë të jetojnë në këtë mjedis të shkatërruar. Ata nuk ia dalin të çlirohen nga konfliktet e kujtesë

 Ashtu si në pjesën tjetër të Bosnjës madje deri në Beogradin e Serbisë fqinje, shumica e serbëve ende refuzojnë të pranojnë natyrën gjenocidale të masakrave dhe vazhdojnë ta trajtojnë Ratko Mlladiçin si her

 “Një krim i tmerrshëm ka ndodhur, por nuk bëhet fjalë për gjenocid,” përsëriti gjatë një tjetër tubimi

ëmbajtur të  shtunën më 5 korrik, Milorad Dodik, presidenti i Republika Srpska – një nga dy njësitë përbërëse të Bosnjës, ende e ndarë midis boshnjakëve myslimanë, kroatëve katolikë dhe serbëve ortodoks. Dodik– vijon të luajë rolin e njeriut të fortë të serbëve të Bosnjës që prej pesëmbëdhjetë vitesh. Ky nacionalist pro-rus shpesh e ndez zjarrin e konfliktit duke refuzuar të njohë vendimet e drejtësisë ndërkombëtare ose duke kërcënuar me shkëputje nga institucionet e brishta qendrore të Bosnjës

 Që nga viti 2016, kur për herë të parëbashkiaa e Srebrenicës u fitua nga një serb – pas rënies së numrit të banorëve boshnjakë – ajo është rreshtuar me qëndrimet e Dodikut. Kështu, para çdo 11 korriku, bashkia ngjit postera vetëmnpr përkujti tët serëvee ose vendos fotografi të viktimave serbe buzë rrugës që të çon në memorialin e Potoçarit, aty ku janë varrosur 8 000 burra boshnjakë që ishin ndarë nga gratë dhe fëmijët e tyre përpara se të masakroheshi

 “Serbët gjithmonë bëjnë paralelizëm mes viktimave të tyre dhe atyre të boshnjakëve, por realiteti është që viktimat serbe ishin kryesisht ushtarë, ndërsa boshnjakët ishin kryesisht civilë. Ky rreth vicioz nuk të çon askund,” thotë me zemërim Muhamad Avdiç, një boshnjak që në vitin 2008 vendosi të kthehet për të jetuar në vendlindjen e tij.Sot kjo zonëa është vetëm hija e qytetit të fëmijërisë së tij, por ai shpreson që një ditë të gjejë gjurmët e babait të zhdukur gjatë luftë

“Fqinjët e mi serbë e dinë çfarë ka ndodhur, por ata i besojnë më shumë Milorad Dodikut dhe Aleksandar Vçcçcit se sa asaj që kanë parë me sytë e tyre; i besojnë më shumë gënjeshtrës ssaetsë vërtetës”, tha me keqardhje Hasan Hasanoviç, drejtori i memorialit të Srebrenicës, gjatë një konference të organizuar në qershor në Berlin nga fondacioni gjerman Heinrich-Böl.

Paqja nuk do të vijë kurrë

 Edhe pse serbët dhe boshnjakët mund të jetojnë sërish pranë njëri-tjetrit pa u përplasur, dallimet shfaqen menjëherë sa herë që flitet për kujtesën e luftës.

“Kur shkoj të pi kafe me miqtë e mi serbë, shumë qajnë si unë për shkak të luftës, por të tjerë nuk duan të shfaqen në të njëjtin lokal nga frika se çfarë mund të thonë njerëzit,” shpjegon Musan Durakoviç, një boshnjak i plagosur gjatë luftës dhe që është kthyer për të jetuar në Srebrenicë disa vite më parë. Ai e pranon se shenjat nacionaliste serbe që mbushin peizazhin e Republikës Srpska, si muralet në lavdi të Ratko Mlladiçit, “i shkaktojnë dhimbje”, por zgjedh të fokusohet “te ata serbë normalë që i pranojnë se ndihen keq, edhe pse nuk guxojnë ta thonë publikisht.

“Pajtimi nuk mund të vijë nga poshtë; ata që janë në pushtet duhet të marrin vendimin për të përballuar të kaluarën,” përsërit edhe z. Hasanoviç, i bindur se shumë serbë janë peng i udhëheqësve të tyre nacionalistë.

Edhe pse nuk e quan Ratko Mlladiçin një kriminel lufte, vetë kryetari i Srebrenicës, Milos Vuçiç, pëlqen ta paraqesë veten si një pengesë ndaj tendencave më ekstreme nacionaliste.

“Unë përpiqem të shikoj nga e ardhmja, duke respektuar të kaluarën,” thotë ai duke shtuar:

“Nëse arrij t’i bëj serbët dhe boshnjakët të punojnë së bashku këtu, kjo mund të jetë një shembull për gjithë vendin”. Kryetari i bashkisë, pretendon se kjo mjnd të ndodhë duke u mbështetur tek një rilindje ekonomike, por ajo ngjan thuajse e pamundur në këtë cep të Bosnjës, të braktisur nga banorët për mungesë perspektive.

Mjafton të dëgjosh priftin ortodoks Srdjan Laloviç për të rikujtuar të njëjtat fjalë që kanë shërbyer si justifikim ideologjik për Ratko Mlladiçin dhe ish-udhëheqësin politik të serbëve të Bosnjës, Radovan Karaxhiç, për të eliminuar ose dëbuar boshnjakët nga territoret me shumicë serb

“Ne nuk kemi nevojë për Bosnjën, myslimanët ishin të gjithë serbë para se të konvertoheshin nga osmanët,” deklaron ai, duke treguar me krenari një mural të ri në kishën e tij të dedikuar viktimave serbe të luftërave të shekullit XX. “Ne jemi një popull i vetëm dhe mund të gjenim një gjuhë të përbashkët nëse Perëndimi nuk do të ndërhynte në punët tona,” shton ai, duke fajësuar – ashtu si shumë nacionalistë serbë – një përgjegjësi të supozuar të NATO-s për shpërbërjen e ish-Jugosllavisë.

Në kodrat që rrethojnë Srebrenicën, Luka Babic, abati i një manastiri ortodoks, pret vizitorët në një shtëpi të kuqe që duket si kishë ortodokse, të cilën po e ndërton në mënyrë të paligjshme përballë njërës prej varrezave të viktimave boshnjake. Ky murg me mjekër të gjatë ka një pamje luftarake me jelekun ushtarak të mbuluar me simbole ruse dhe të forcave paramilitare serbe që kanë kryer shumë krime lufte gjatë viteve 1990.

Sipas tij, paqja me boshnjakët nuk do të vijë kurrë.

“Është një luftë shekullore mes nesh,” shpjegon ai ndërmjet dy gotash rakie. I mbrojtur dukshëm nga autoritetet lokale serbe, ai shton provokimet duke vendosur varre ortodokse pranë seksioneve myslimane të varrezave.

Të premten më 11 korrik, ai ka planifikuar të “festojë çlirimin e Srebrenicës” që nga lartësia e shtëpisë-kishë që po ndërton pa leje.

Jean Baptiste Chastanu, Le Monde, përshtati T. Çela Lapsi.al

The post 30 vjet më pas/ Paqja e pamundur mes muslimanëve dhe serbëve në Srebrenicë appeared first on Lapsi.al.

Reperi Rigels Rajku, i njohur si Noizy, ka postuar një foto në rrjetet sociale, kur tregon se ka rifituar lirinë pak ditë pas arrestimit në Zvicër. Artisti pretendon se prangosja e tij ishte pasojë e një shpifjeje, ndërsa shton se autori do të përballet me pasoja ligjore.

“Ju kërkoj ndjesë të gjithë fansave të mi në Zvicër, për të cilët fatkeqësisht nuk munda të performoja të shtunën në mbrëmje. Një keqkuptim i rëndë, i shkaktuar nga një shpifje e pastër, më përfshiu padrejtësisht në një procedurë verifikimi nga autoritetet zvicerane. Autori i kësaj shpifjeje do të përballet me pasojat ligjore, deri në dënimi maksimal që parashikon ligji zviceran. Tani gjithçka është pas krahëve“, shkruan reperi në “Instagram”.

Noizy, u arrestua të shtunën në aeroportin e Zyrihut sapo mbërriti në Zvicër për të promovuar albumin e tij të ri. Sipas autoriteteve zvicerane, arrestimi u krye me urdhër të Prokurorisë për krime të rënda me dhunë.

Në fillim nuk ishte e qartë nëse arrestimi kishte lidhje me incidentin e vitit të kaluar në Kosovë, ku Noizy u përfshi në një përplasje fizike me TikTok-erin Muhamet Iseni, i njohur si Medi, në një klub nate në Pejë. Në atë ngjarje ishte përfshirë edhe Stresi, i cili dyshohej se kishte ftuar Medin në klub me qëllimin për ta përballur me Noizy-n.

Pas arrestimit të Noizy-t në Zvicër, Stresi reagoi publikisht, duke postuar fotot e Medit të dhunuar nga incidenti i kaluar dhe duke komentuar se ai vetë nuk kishte udhëtuar drejt Zvicrës që nga ajo kohë, pasi e dinte që Medi – si shtetas zviceran – kishte mundësi të bënte një kallëzim edhe atje. Reagimi i Stresit u pasua menjëherë nga një përgjigje e Medit. Ai publikoi një screenshot të postimit të tij dhe shkroi “Zoti është i madh, vonon, po nuk harron.” /TCH

The post Policia zvicerane liron Noizy: Keqkuptim i shkaktuar nga një shpifje e pastër appeared first on Lapsi.al.

Të gjithë janë dakord: po bëhet gjithnjë e më keq. Banorët e Kievit, ashtu si qytetarët e qyteteve të tjera ukrainase, kanë kaluar shumë gjëra. Pas 3 vitesh e gjysmë me fate të luhatshme, ata janë ende të fortë dhe jashtëzakonisht elastikë.

Por muajt e fundit, ata kanë përjetuar diçka të re: valë të gjera dhe të koordinuara sulmesh nga ajri, që përfshijnë qindra dronë dhe raketa, shpesh të përqendruara në një qytet të vetëm. Mbrëmë, ishte Kievi. Dhe javën e kaluar gjithashtu. Ndërkohë, ishte edhe Lutsk në perëndimin e largët.

Tre vjet më parë, dronët Shahed të furnizuar nga Irani ishin një risi relative. Mbaj mend që dëgjova të parin të bënte një hark të ngadaltë në qiellin e natës mbi qytetin jugor të Zaporizhzhisë në tetor 2022.

Por tani të gjithë janë të njohur me tingullin dhe versionin e tij më të frikshëm të kohëve të fundit: një ulërimë bombardimi në zhytje që disa e kanë krahasuar me aeroplanin gjerman Stuka të Luftës së Dytë Botërore.

Zhurma e tufave të dronëve që po afroheshin i ka kthyer civilët në strehimoret kundër bombardimeve, në metro dhe në parkingje nëntokësore për herë të parë që nga ditët e para të luftës.

“Shtëpia u drodh sikur të ishte bërë prej letre” më tha Katya, një banore e Kievit, pas bombardimeve të rënda të natës së kaluar. “E kaluam gjithë natën ulur në banjo.” “Shkova në parking për herë të parë,” më tha një banore tjetër, Svitlana. “Ndërtesa u drodh dhe mund të shihja zjarre përtej lumit.”

Sulmet nuk marrin gjithmonë jetë, por ato po përhapin frikë dhe po gërryejnë moralin. Pas një sulmi në një bllok banimi në Kiev javën e kaluar, një gjyshe e tronditur, Mariia, më tha se nipi i saj 11-vjeçar ishte drejtuar nga ajo, në strehimore, dhe tha se e kuptonte kuptimin e vdekjes për herë të parë.

Ai ka çdo arsye për të qenë e frikësuar. Misioni i OKB-së për Monitorimin e të Drejtave të Njeriut në Ukrainë (HRMMU) thotë se qershori shënoi numrin më të lartë të viktimave civile mujore në tre vjet, me 232 të vrarë dhe mbi 1300 të plagosur. Shumë do të jenë vrarë ose plagosur në komunitete afër vijave të frontit, por të tjerë janë vrarë në qytete larg luftimeve.

“Rritja e sulmeve me raketa dhe dronë me rreze të gjatë veprimi në të gjithë vendin ka sjellë edhe më shumë vdekje dhe shkatërrime për civilët larg vijës së frontit”, – thotë Danielle Bell, drejtuese e HRMMU-së. Modifikimet në dizajnin e dronëve Shahed i kanë lejuar atij të fluturojë shumë më lart se më parë dhe të zbresë mbi objektivin e tij nga një lartësi më e madhe. Rrezja e tij e veprimit është rritur gjithashtu, në rreth 2,500 km dhe është i aftë të mbajë një ngarkesë më vdekjeprurëse (nga rreth 50 kg eksploziv në 90 kg).

Hartat e gjurmimit të prodhuara nga ekspertët vendas tregojnë masa të dronëve Shahed që ndonjëherë marrin rrugë rrethore nëpër Ukrainë përpara se të synojnë objektivat e tyre. Shumë prej tyre – shpesh deri në gjysmën e tyre – janë karrem, të projektuar për të ngatërruar dhe mbingarkuar mbrojtjen ajrore të Ukrainës. Vijat e tjera të drejta tregojnë rrugët e raketave balistike ose të lundrimit: shumë më pak në numër, por armët në të cilat mbështetet Rusia për të shkaktuar dëmin më të madh.
Analiza nga Instituti për Studimin e Luftës me seli në Uashington tregon një rritje të sulmeve me dronë dhe raketa të Rusisë në dy muajt pas inaugurimit të Donald Trump në janar. Marsi pa një rënie të lehtë, me rritje të herëpashershme, deri në maj, kur numrat papritmas u rritën në mënyrë dramatike.

Rekorde të reja janë vendosur me rregullsi alarmuese. Qershori pa një rekord të ri mujor prej 5,429 dronësh, korriku ka parë më shumë se 2,000 vetëm në 9 ditët e para. Me rritjen e prodhimit në Rusi, disa raporte sugjerojnë se Moska së shpejti mund të jetë në gjendje të qëllojë mbi 1,000 raketa dhe dronë në një natë të vetme. Ekspertët në Kiev paralajmërojnë se vendi është në rrezik të mbingarkohet.

“Nëse Ukraina nuk gjen një zgjidhje se si të merret me këto dronë, do të përballemi me probleme të mëdha gjatë vitit 2025”, thotë ish-oficeri i inteligjencës Ivan Stupak. “Disa nga këta dronë po përpiqen të arrijnë objekte ushtarake, por pjesa tjetër, po shkatërrojnë apartamente, po bien në ndërtesa zyrash dhe po shkaktojnë shumë dëme te qytetarët.”

Me gjithë aftësitë e tyre në rritje, dronët nuk janë një armë e sofistikuar. Por ato përfaqësojnë një shembull tjetër të hendekut të madh në burime midis Rusisë dhe Ukrainës. Kjo gjithashtu ilustron bukur maksimën, që i atribuohet udhëheqësit të Bashkimit Sovjetik gjatë Luftës së Dytë Botërore, Joseph Stalin, se “sasia ka një cilësi të vetën”.

“Kjo është një luftë burimesh”, thotë Serhii Kuzan, i Qendrës Ukrainase për Siguri dhe Bashkëpunim me seli në Kiev. “Kur prodhimi i raketave të veçanta u bë shumë i ndërlikuar – shumë i shtrenjtë, shumë komponentë, shumë rrugë furnizimi të ndërlikuara – ata u përqendruan në këtë lloj të veçantë droni dhe zhvilluan modifikime dhe përmirësime të ndryshme.”

Sa më shumë dronë në një sulm të vetëm, thotë Kuzan, aq më shumë njësitë e mbrojtjes ajrore të Ukrainës, të cilat janë në vështirësi, kanë vështirësi t’i rrëzojnë ato. Kjo e detyron Kievin të mbështetet në furnizimin e saj të çmuar me avionë luftarakë dhe raketa ajër-ajër për t’i rrëzuar ata.

“Pra, nëse dronët shkojnë si një tufë, ata shkatërrojnë të gjitha raketat e mbrojtjes ajrore”, thotë ai. Prandaj Presidenti Zelensky bën thirrje të vazhdueshme drejtuar aleatëve të Ukrainës që të bëjnë më shumë për të mbrojtur qiellin e saj. Jo vetëm me raketat Patriot – jetësore për t’iu kundërvënë kërcënimit më të rrezikshëm balistik rus – por edhe me një gamë të gjerë sistemesh të tjera.

Të enjten, qeveria britanike tha se do të nënshkruante një marrëveshje mbrojtjeje me Ukrainën për të siguruar më shumë se 5,000 raketa të mbrojtjes ajrore. Kievi do të kërkojë shumë më tepër marrëveshje të tilla në muajt e ardhshëm. ©BBC, LAPSI.al

The post Në Ukrainë po bëhet keq e më keq/ Si po e ndryshon Rusia luftën me dronët e saj appeared first on Lapsi.al.