Pagesat publike, si pensionet shtetërore, përbëjnë rreth dy të tretat e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë.
Sipas OECD-së, në vitin 2022, njerëzit e moshuar kishin të ardhura mesatare të disponueshme më të ulëta sesa popullsia e përgjithshme në 28 vende evropiane. Luksemburgu ishte përjashtimi i vetëm mes 29 vendeve të përfshira në analizë.
Pensionistët përballen me vështirësi financiare në shumë vende dhe disa persona mbi 65-vjeç vazhdojnë të punojnë.
Por, si ndryshojnë burimet e të ardhurave të të moshuarve nga një vend në tjetrin?
Sipas të dhënave të OECD-së, dy të tretat (66 për qind) e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë vijnë nga pagesat publike, kryesisht pensionet dhe përfitimet shtetërore.
Kjo është mesatarja për 27 vende në vitin 2020 ose vitin më të fundit të disponueshëm, raporton euronews.

Puna është burimi i dytë më i madh i të ardhurave pas transferimeve publike, duke përbërë 21 për qind të të ardhurave të disponueshme për qytetarët e moshuar. Të ardhurat nga kapitali, si pensionet personale dhe kursimet, përbëjnë 7 për qind, ndërsa pensionet private nga vendet e punës zënë 6 për qind.
Pjesa e pagesave publike nĂ« tĂ« ardhura ndryshon nga 41 pĂ«r qind nĂ« ZvicĂ«r nĂ« 86 pĂ«r qind nĂ« BelgjikĂ«. Transferimet publike pĂ«rbĂ«jnĂ« gjithashtu tĂ« paktĂ«n tre tĂ« katĂ«rtat e tĂ« ardhurave pĂ«r tĂ« moshuarit nĂ« Luksemburg (83 pĂ«r qind), Austri (82 pĂ«r qind), FinlandĂ« (80 pĂ«r qind), Ăeki (76 pĂ«r qind), Itali (76 pĂ«r qind), si dhe Portugali dhe Greqi (tĂ« dyja nga 75 pĂ«r qind).
Përveç Zvicrës, kjo pjesë është më e ulët se 50 për qind në Mbretërinë e Bashkuar (42 për qind), Holandë (43 për qind) dhe Danimarkë (45 për qind).
Ndër pesë ekonomitë më të mëdha të Evropës, Franca ka përqindjen më të lartë të transferimeve publike në të ardhurat e të moshuarve me 78 për qind ndërsa Mbretëria e Bashkuar ka përqindjen më të ulët me 42. Në Itali kjo përqindje është 76 për qind, në Spanjë 72 për qind dhe në Gjermani 68 për qind.
Me përjashtim të Finlandës, vendet nordike kanë përqindje më të ulëta të transferimeve publike. Kjo përqindje është 52 për qind në Suedi, dhe 58 për qind në Norvegji dhe Islandë.
Në Turqi, një vend kandidat për në BE, 57 për qind e të ardhurave të të moshuarve vijnë nga transferimet publike.
Transferet private profesionale ekzistojnë vetëm në 7 vende
Pensionet private profesionale (pensionet, shpërblimet për largim nga puna, ndihmat për vdekje, etj.) nuk janë të zakonshme në të gjithë Evropën. Nga 27 vende, vetëm shtatë i përmendin ato si burim të të ardhurave për të moshuarit. Holanda ka përqindjen më të lartë, ku ato përbëjnë 40 për qind të të ardhurave ndërsa ndiqet nga Mbretëria e Bashkuar me 33 për qind dhe Zvicra me 29 për qind.
Tre vende nordike përfshijnë gjithashtu pensionet private profesionale. Ato përbëjnë 19 për qind të të ardhurave në Suedi, 15 për qind në Danimarkë dhe 14 për qind në Norvegji.
Gjermania është vendi i fundit në këtë grup, me pensionet private profesionale që përbëjnë vetëm 5 për qind të të ardhurave.
Puna vazhdon tĂ« pĂ«rbĂ«jĂ« tĂ« paktĂ«n njĂ« tĂ« pestĂ«n e tĂ« ardhurave tĂ« tĂ« moshuarve nĂ« disa vende, pĂ«rfshirĂ« TurqinĂ« (27 pĂ«r qind), HungarinĂ« (26 pĂ«r qind), SlloveninĂ« (23 pĂ«r qind), IrlandĂ«n dhe ĂekinĂ« (tĂ« dyja me 22 pĂ«r qind), si dhe GreqinĂ« dhe PortugalinĂ« (tĂ« dyja me 21 pĂ«r qind) dhe SpanjĂ«n (20 pĂ«r qind).
Si ndryshon pjesa e kapitalit?

Pjesa e tĂ« ardhurave qĂ« vjen nga kapitali â kryesisht pensione private dhe kursime personale â ndryshon ndjeshĂ«m nĂ«pĂ«r EvropĂ«, duke filluar nga mĂ« pak se 1 pĂ«r qind nĂ« Sllovaki deri nĂ« 23 pĂ«r qind nĂ« DanimarkĂ«. NĂ« disa vende, kjo pjesĂ« Ă«shtĂ« tĂ« paktĂ«n 10 pĂ«r qind.
Këtu përfshihen Turqia dhe Zvicra (të dyja me 16 për qind), Franca (15 për qind), Suedia (12 për qind), Mbretëria e Bashkuar (11 për qind) dhe Finlanda, Norvegjia dhe Islanda (secila me 10 për qind).
Pjesa e kapitalit në të ardhurat e të moshuarve është më pak se 5 për qind në disa vende.
Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit
Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit.
Pjesa e punës në të ardhurat e të moshuarve është e konsiderueshme në shumë vende evropiane, duke e kaluar një të tretën në disa prej tyre. Ajo ndryshon nga 7 për qind në Francë deri në 40 për qind në Letoni.
Puna përbën mbi 32 për qind të të ardhurave për të moshuarit në Sllovaki (36 për qind), Lituani (35 për qind), Estoni dhe Poloni (të dyja me 34 për qind) dhe Islandë (32 për qind).
Të moshuarit në Francë, Luksemburg, Finlandë dhe Belgjikë janë ndër më pak të varurit nga puna, me të ardhura nga punësimi që përbëjnë më pak se 11 për qind të të ardhurave të tyre totale.
Gjetjet kryesore: Sisteme të ndryshme të sigurimeve shoqërore

Nivelet e ndryshme të katër burimeve kryesore të të ardhurave për personat e moshuar, shumica prej të cilëve janë pensionistë, tregojnë larmishmërinë e sistemeve të sigurimeve shoqërore nëpër Evropë.
Disa nga përfundimet kryesore nga të dhënat janë:
Evropa Perëndimore (si Belgjika, Franca dhe Austria) mbështetet shumë te pensionet publike si burimi kryesor i të ardhurave.
Vendet nordike (si Danimarka dhe Suedia, por jo Finlanda) kanë burime më të larmishme të të ardhurave, përfshirë skema të fuqishme pensionale private.
Evropa Lindore dhe Jugore (duke përfshirë Poloninë, Sllovakinë, Greqinë dhe Turqinë) priren të kenë përqindje më të larta të të ardhurave të lidhura me punën.
Pensionet private profesionale mbeten të pazhvilluara në shumë vende të Evropës Lindore dhe Jugore.
Varfëria në moshën e tretë vazhdon të jetë një çështje e rëndësishme në disa vende evropiane, dhe dallimet në pensione mbeten të mëdha në të gjithë kontinentin.
Me rritjen e jetëgjatësisë, politikëbërësit përballen me sfida gjithnjë e më të mëdha për të siguruar mbështetje të mjaftueshme për popullsinë në plakje, duke ruajtur njëkohësisht qëndrueshmërinë ekonomike të buxheteve. /Telegrafi/
The post âTĂ« mbijetosh nĂ« pensionâ â si i sigurojnĂ« tĂ« ardhurat evropianĂ«t e moshuar? appeared first on Telegrafi.