Zjarrfikësit po luftojnë me zjarret në të gjithë Evropën Jugore, ndërsa nxehtësia ekstreme ka përfshirë rajonin me temperatura rekord.

Në Francë, rreth 1,400 zjarrfikës u vendosën të shtunën në rajonin jugor të Aude të Francës për të parandaluar rindezjen e zjarrit më të madh të vendit në dekada, pasi të gjithë banorët u lejuan të ktheheshin në shtëpitë e tyre.

Prefekti i Aude, Christian Pouget, tha se zjarri është vënë nën kontroll që nga e enjtja, pasi dogji më shumë se 160 kilometra katrorë këtë javë në rajonin e pyllëzuar, i njohur për veraritë e tij.

“Të gjitha rrugët janë rihapur, por autoritetet lëshuan një ndalim të rreptë për hyrjen në pyll”, tha Pouget në një konferencë shtypi.

“Lufta po vazhdon, zjarrfikësit ende po punojnë”, shtoi ai.

Zjarri la një person të vdekur dhe 25 të plagosur, përfshirë 19 zjarrfikës.

Temperaturat e larta në ditët në vijim pritet të ndërlikojnë përpjekjet e zjarrfikësve, shkruan euronews.

“Zjarri nuk do të shuhet për disa javë”, tha Kolonel Christophe Magny, drejtor i departamentit të zjarrfikësve të Aude, duke treguar disa “pika të nxehta” që po monitorohen nga afër.

Agjencia kombëtare e motit e Francës Meteo France e vendosi gjysmën jugore të Francës nën alarm “vigjilencë të lartë” për valën e të nxehtit, me temperatura që priten në rajonin e Aude deri në 39 gradë Celsius të shtunën.

Zjarret vazhdojnë në Spanjë dhe Greqi

Zjarrfikësit vazhduan gjithashtu të luftonin një zjarr të egër aktiv në provincën Avila, në Spanjën qendrore-perëndimore.

Zjarri filloi të premten pasdite, me Njësinë Spanjolle të Emergjencave Ushtarake (UME) që punoi gjatë gjithë natës në përpjekje për ta vënë nën kontroll dhe për ta parandaluar atë të afrohet me rrugët dhe linjat e trenave.

Me temperaturat që arrijnë afër 39 gradë Celsiu në disa pjesë të Spanjës dhe Portugalisë, rreziku i zjarrit është jashtëzakonisht i lartë.

Periudha aktuale e temperaturave ekstreme pritet të vazhdojë të paktën deri të mërkurën e ardhshme, sipas shërbimit kombëtar të motit të Spanjës AEMET.

Në Greqi, një zjarr i madh që shpërtheu të premten pasdite në Keratea, rreth 40 kilometra në juglindje të Athinës, vazhdoi të përhapej në të gjithë Atikën lindore dhe jugore gjatë gjithë natës, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme në shtëpi dhe duke marrë një jetë.

Autoritetet lëshuan urdhra evakuimi ndërsa flakët iu afruan zonave të banuara dhe zjarrfikësit luftuan me erëra të forta.

Të paktën 260 zjarrfikës, të mbështetur nga 77 automjete, po punonin për të kontrolluar flakët, me shumë vullnetarë dhe civilë që ndihmonin në zonat e prekura.

Zjarri në Turqi nën kontroll

Zjarret në rrethet qendrore të Çanakalasë dhe zonën e Bajramikut në Turqinë perëndimore janë vënë kryesisht nën kontroll, sipas Ministrit të Bujqësisë dhe Pylltarisë Ibrahim Yumakli.

Yumakli deklaroi se ekipet e zjarrfikësve punuan gjatë gjithë natës për të ndaluar përparimin e flakëve.

Ai konfirmoi se përhapja e zjarreve ishte ndalur.

Zjarri, i cili shpërtheu të premten pranë fshatit Yigitler dhe u përhap në një zonë pyjore për shkak të erërave të forta, kishte shkaktuar evakuime paraprake në fshatrat Sacakli, Ahmetceli, Doganca, Zeytinli dhe Pitirelli.

Një total prej 654 banorësh u zhvendosën në zona të sigurta.

Autoritetet raportuan se katër të dyshuar janë arrestuar si pjesë e hetimeve të vazhdueshme për shkakun e zjarreve.

Një normalitet i ri

Evropa Jugore ka parë disa zjarre të mëdha këtë verë.

Shkencëtarët paralajmërojnë se ndryshimi i klimës po përkeqëson frekuencën dhe intensitetin e nxehtësisë dhe thatësirës, duke e bërë rajonin më të prekshëm ndaj zjarreve në pyje.

Këtë javë, Organizata Botërore Meteorologjike e OKB-së (OBM) publikoi një raport që detajon ndikimin e nxehtësisë ekstreme në të gjithë botën.

Raporti tregoi se temperaturat ekstreme shkaktuan afërsisht 489,000 vdekje të lidhura me nxehtësinë çdo vit midis viteve 2000 dhe 2019, me 36% që ndodhën në Evropë.

Në këtë korrik rekord, Turqia regjistroi një maksimum të ri kombëtar prej 50.5 gradë Celsius.

Suedia dhe Finlanda gjithashtu përjetuan periudha jashtëzakonisht të gjata të temperaturave mbi 30 gradë Celsius.

OBM paralajmëron se vendet duhet të veprojnë më shpejt për t’u përshtatur me ndryshimet klimatike dhe për të kufizuar ngrohjen globale, në përputhje me Marrëveshjen e Parisit të vitit 2015.

“Nxehtësia ekstreme nganjëherë quhet vrasësi i heshtur, por me shkencën, të dhënat dhe teknologjitë e sotme, heshtja nuk është më një justifikim. Çdo vdekje nga nxehtësia ekstreme është e parandalueshme”, tha Zëvendëssekretarja e Përgjithshme e OBM-së, Ko Barrett.

Organizata vlerëson se përshkallëzimi i sistemeve të paralajmërimit për shëndetin nga nxehtësia vetëm në 57 vende mund të shpëtojë gati 100,000 jetë çdo vit.

“Kjo nuk është vetëm një çështje klimatike, është një emergjencë e shëndetit publik”, tha Joy Shumake-Guillemot, drejtuese e Programit të Përbashkët të OBSH-së për Klimën dhe Shëndetin dhe bashkëdrejtuese e Rrjetit Global të Informacionit për Shëndetin nga Nxehtësia (GHHIN). /Telegrafi/

The post Zjarret shpërthejnë në të gjithë Evropën Jugore mes temperaturave rekord appeared first on Telegrafi.

Ambasadori i Suedisë në Kosovë, Jonas Westerlund, në një intervistë për Ekonomia Online, lidhur me vendimin që pritet të dalë nga Gjykata Kushtetuese deri të premten e 8 gushtit, tha se ndonëse ekziston si prirje që këto çështje t’u drejtohen gjykatës, udhëheqësit politikë do duhej të ishin më të guximshëm dhe të merrnin vendime pa i referuar të gjitha pyetjet gjykatës.

Ai shtoi se ani pse të gjithë duhet të presin vendimin e Gjykatës Kushtetuese, ata që janë në pozita për të mbrojtur Kushtetutën do të duhej të mbanin përgjegjësitë dhe të luanin rolin e tyre në drejtimin e mbrojtjes së saj dhe funksionimit demokratik të shtetit të Kosovës.

“Dua të them, ka një sërë pyetjesh që Gjykata Kushtetuese do të duhej t’i trajtonte. Njëra prej tyre do të ishte: çfarë ndodh nëse Parlamenti nuk arrin të konstituohet dhe a do të duhej kjo të trajtohej si çështje për të ardhmen? Që të mos ndodhë më? A ka nevojë për një sqarim në Kushtetutë? Kjo është një pyetje tjetër. Po mendoj për të ardhmen. Pra, pyetje të tilla do të duhej t’i trajtonte Gjykata Kushtetuese.

Por, ekziston edhe një fenomen tjetër në botën perëndimore, ku pyetje i dërgohen vazhdimisht gjykatës. Besoj se kjo është një prirje që vjen nga ana tjetër e Oqeanit Atlantik. Udhëheqësit politikë në mbarë botën do të duhej të jenë më të guximshëm dhe të marrin vendime. Nuk mund t’i referoni të gjitha pyetjet gjykatave. Për të qenë i sinqertë, ky afat përfundon të premten, më 8 gusht, dhe të gjithë duhet të presim vendimin e Gjykatës Kushtetuese.

Ata që janë aty për të mbrojtur Kushtetutën do të duhet të merrnin rolin dhe përgjegjësitë e tyre. Aktualisht, kjo është jashtëzakonisht e rëndësishme për të mbrojtur Kushtetutën dhe funksionimin demokratik të shtetit”, tha ambasadori Westerlund.

The post Ambasadori i Suedisë: S’mund t’i drejtoni çdo pyetje Kushtetueses, udhëheqësit politikë të marrin vendime appeared first on Telegrafi.

Përtej raportimeve mbi Holandën që bëhet kontribuesja e parë në mekanizmin e ri të financimit të NATO-s për armët ukrainase, tani Suedia, Norvegjia dhe Danimarka gjithashtu do të kontribuojnë.

Të tre vendet së bashku do të kontribuojnë rreth 486.1 milionë dollarë në iniciativën e udhëhequr nga NATO për të furnizuar Ukrainën me armë amerikane, njoftoi qeveria norvegjeze, shkruan skynews.

Çfarë duhet të dini?

Në korrik, Donald Trump u zotua të vërë në dispozicion armë të reja për Ukrainën.

Sipas një marrëveshjeje të re, SHBA do t’u shesë armë anëtarëve të NATO-s të cilët më pas do t’ia furnizojnë ato Kievit.

Dje, ministri holandez i mbrojtjes, Ruben Brekelmans, tha se Holanda do të kontribuojë 500 milionë paund për të blerë pajisje ushtarake amerikane për Ukrainën si pjesë e skemës së Listës së Kërkesave Prioritare të Ukrainës (PURL). /Telegrafi/

The post Katër vende evropiane i bashkohen projektit të NATO-s për të dërguar armë amerikane në Ukrainë appeared first on Telegrafi.

Pagesat publike, si pensionet shtetërore, përbëjnë rreth dy të tretat e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë.

Sipas OECD-së, në vitin 2022, njerëzit e moshuar kishin të ardhura mesatare të disponueshme më të ulëta sesa popullsia e përgjithshme në 28 vende evropiane. Luksemburgu ishte përjashtimi i vetëm mes 29 vendeve të përfshira në analizë.

Pensionistët përballen me vështirësi financiare në shumë vende dhe disa persona mbi 65-vjeç vazhdojnë të punojnë.

Por, si ndryshojnë burimet e të ardhurave të të moshuarve nga një vend në tjetrin?

Sipas të dhënave të OECD-së, dy të tretat (66 për qind) e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë vijnë nga pagesat publike, kryesisht pensionet dhe përfitimet shtetërore.

Kjo është mesatarja për 27 vende në vitin 2020 ose vitin më të fundit të disponueshëm, raporton euronews.

Puna është burimi i dytë më i madh i të ardhurave pas transferimeve publike, duke përbërë 21 për qind të të ardhurave të disponueshme për qytetarët e moshuar. Të ardhurat nga kapitali, si pensionet personale dhe kursimet, përbëjnë 7 për qind, ndërsa pensionet private nga vendet e punës zënë 6 për qind.

Pjesa e pagesave publike në të ardhura ndryshon nga 41 për qind në Zvicër në 86 për qind në Belgjikë. Transferimet publike përbëjnë gjithashtu të paktën tre të katërtat e të ardhurave për të moshuarit në Luksemburg (83 për qind), Austri (82 për qind), Finlandë (80 për qind), Çeki (76 për qind), Itali (76 për qind), si dhe Portugali dhe Greqi (të dyja nga 75 për qind).

Përveç Zvicrës, kjo pjesë është më e ulët se 50 për qind në Mbretërinë e Bashkuar (42 për qind), Holandë (43 për qind) dhe Danimarkë (45 për qind).

Ndër pesë ekonomitë më të mëdha të Evropës, Franca ka përqindjen më të lartë të transferimeve publike në të ardhurat e të moshuarve me 78 për qind ndërsa Mbretëria e Bashkuar ka përqindjen më të ulët me 42. Në Itali kjo përqindje është 76 për qind, në Spanjë 72 për qind dhe në Gjermani 68 për qind.

Me përjashtim të Finlandës, vendet nordike kanë përqindje më të ulëta të transferimeve publike. Kjo përqindje është 52 për qind në Suedi, dhe 58 për qind në Norvegji dhe Islandë.

Në Turqi, një vend kandidat për në BE, 57 për qind e të ardhurave të të moshuarve vijnë nga transferimet publike.

Transferet private profesionale ekzistojnë vetëm në 7 vende

Pensionet private profesionale (pensionet, shpërblimet për largim nga puna, ndihmat për vdekje, etj.) nuk janë të zakonshme në të gjithë Evropën. Nga 27 vende, vetëm shtatë i përmendin ato si burim të të ardhurave për të moshuarit. Holanda ka përqindjen më të lartë, ku ato përbëjnë 40 për qind të të ardhurave ndërsa ndiqet nga Mbretëria e Bashkuar me 33 për qind dhe Zvicra me 29 për qind.

Tre vende nordike përfshijnë gjithashtu pensionet private profesionale. Ato përbëjnë 19 për qind të të ardhurave në Suedi, 15 për qind në Danimarkë dhe 14 për qind në Norvegji.

Gjermania është vendi i fundit në këtë grup, me pensionet private profesionale që përbëjnë vetëm 5 për qind të të ardhurave.

Puna vazhdon të përbëjë të paktën një të pestën e të ardhurave të të moshuarve në disa vende, përfshirë Turqinë (27 për qind), Hungarinë (26 për qind), Slloveninë (23 për qind), Irlandën dhe Çekinë (të dyja me 22 për qind), si dhe Greqinë dhe Portugalinë (të dyja me 21 për qind) dhe Spanjën (20 për qind).

Si ndryshon pjesa e kapitalit?

Pjesa e të ardhurave që vjen nga kapitali – kryesisht pensione private dhe kursime personale – ndryshon ndjeshëm nëpër Evropë, duke filluar nga më pak se 1 për qind në Sllovaki deri në 23 për qind në Danimarkë. Në disa vende, kjo pjesë është të paktën 10 për qind.

Këtu përfshihen Turqia dhe Zvicra (të dyja me 16 për qind), Franca (15 për qind), Suedia (12 për qind), Mbretëria e Bashkuar (11 për qind) dhe Finlanda, Norvegjia dhe Islanda (secila me 10 për qind).

Pjesa e kapitalit në të ardhurat e të moshuarve është më pak se 5 për qind në disa vende.

Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit

Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit.

Pjesa e punës në të ardhurat e të moshuarve është e konsiderueshme në shumë vende evropiane, duke e kaluar një të tretën në disa prej tyre. Ajo ndryshon nga 7 për qind në Francë deri në 40 për qind në Letoni.

Puna përbën mbi 32 për qind të të ardhurave për të moshuarit në Sllovaki (36 për qind), Lituani (35 për qind), Estoni dhe Poloni (të dyja me 34 për qind) dhe Islandë (32 për qind).

Të moshuarit në Francë, Luksemburg, Finlandë dhe Belgjikë janë ndër më pak të varurit nga puna, me të ardhura nga punësimi që përbëjnë më pak se 11 për qind të të ardhurave të tyre totale.

Gjetjet kryesore: Sisteme të ndryshme të sigurimeve shoqërore

Nivelet e ndryshme të katër burimeve kryesore të të ardhurave për personat e moshuar, shumica prej të cilëve janë pensionistë, tregojnë larmishmërinë e sistemeve të sigurimeve shoqërore nëpër Evropë.

Disa nga përfundimet kryesore nga të dhënat janë:

Evropa Perëndimore (si Belgjika, Franca dhe Austria) mbështetet shumë te pensionet publike si burimi kryesor i të ardhurave.

Vendet nordike (si Danimarka dhe Suedia, por jo Finlanda) kanë burime më të larmishme të të ardhurave, përfshirë skema të fuqishme pensionale private.

Evropa Lindore dhe Jugore (duke përfshirë Poloninë, Sllovakinë, Greqinë dhe Turqinë) priren të kenë përqindje më të larta të të ardhurave të lidhura me punën.

Pensionet private profesionale mbeten të pazhvilluara në shumë vende të Evropës Lindore dhe Jugore.

Varfëria në moshën e tretë vazhdon të jetë një çështje e rëndësishme në disa vende evropiane, dhe dallimet në pensione mbeten të mëdha në të gjithë kontinentin.

Me rritjen e jetëgjatësisë, politikëbërësit përballen me sfida gjithnjë e më të mëdha për të siguruar mbështetje të mjaftueshme për popullsinë në plakje, duke ruajtur njëkohësisht qëndrueshmërinë ekonomike të buxheteve. /Telegrafi/

The post “Të mbijetosh në pension” – si i sigurojnë të ardhurat evropianët e moshuar? appeared first on Telegrafi.

Zlatan Ibrahimovic e bëri të qartë në një intervistë të kohëve të fundit se identifikohet ekskluzivisht me Suedinë, duke u distancuar nga origjina e tij boshnjake dhe kroate.

Ibrahimovic, një nga sulmuesit më të mëdhenj të epokës moderne, nxori një përfundim në lidhje me identitetin e tij kombëtar duke deklaruar se ai përfaqëson vetëm Suedinë – pavarësisht origjinës së tij nga Bosnja dhe Hercegovina dhe Kroacia.

I lindur në Malmo, Zlatan lindi nga një baba boshnjak dhe një nënë kroate, gjë që e bëri atë të përshtatshëm për të luajtur për tre ekipe të ndryshme kombëtare. Bosnja dhe Hercegovina dikur ishte vëzhguar në mënyrë aktive nga vëzhguesit, dhe Kroacia ishte një opsion në vitet e tij të para. Megjithatë, ai në fund zgjodhi Suedinë, vendin ku lindi dhe u rrit.

Pasi i dha fund karrierës së tij ndërkombëtare, Ibrahimovic theksoi më tej trashëgiminë e tij suedeze në një intervistë me GQ Hong Kong.

“Jam krenar dhe i lumtur që mund ta përfaqësoj Suedinë kudo që shkoj në botë dhe që jam suedez. Kur tregoj Suedinë në hartë, të gjithë e dinë se ku ndodhet. Jam shumë i lumtur për këtë”, ka thënë Ibrahimovic.

Edhe pse Zlatani shpesh fliste me nostalgji për pushimet e tij në Adriatik dhe edukimin e tij në Ballkan – duke përfshirë muzikën dhe zakonet që ia kishte trashëguar i ati, Shefiku – ai e bëri të qartë se zemra e tij i përkiste Suedisë.

Në autobiografinë e tij, Zlatan kujtoi fëmijërinë e tij të vështirë në Suedi si fëmijë emigrantësh, por theksoi krenarinë që ndjeu për kapërcimin e këtyre pengesave. Edhe pasi statuja e tij u vandalizua jashtë stadiumit të Malmos, ai mbeti sfidues dhe besnik ndaj kombit të tij të lindjes.

Ai luajti 122 ndeshje për Suedinë, shënoi 62 gola dhe u votua 15 herë Lojtari Suedez i Vitit. Për shumë suedezë, ai është lojtari më i madh që ka veshur ndonjëherë fanellën e verdhë dhe blu. /Telegrafi/

The post Ibrahimovic: Jam krenar që jam suedez dhe jam pa masë i lumtur për këtë appeared first on Telegrafi.

Punonjësit e një kompanie argëtimi për të rritur kanë një mundësi të pazakontë – një pushim të paguar prej gjysmë ore për masturbim. Pronarja e kompanisë, Erika Lust, thotë se kjo praktikë ka rritur ndjeshëm produktivitetin e ekipit të saj, sipas një raporti të Unilad.

Edhe pse rutinat e punës ndryshojnë, ekspertët thonë se disa individë përdorin pushimet midis takimeve për masturbim të shpejtë, shpesh në tualetet e zyrës. Nëse kjo ide nuk ju duket krejtësisht e çuditshme, nuk jeni të vetmit.

Sipas një studimi të realizuar nga Time Out New York, deri në 39 për qind të njerëzve kanë pranuar se kanë masturbuar gjatë orarit të punës. Siç thotë Psychology Today, disa e bëjnë këtë sepse duan të “paguajnë” për këtë, ndërsa të tjerë e shohin si një “moment qetësie në një mjedis pune shpesh të bezdisshëm”.

Pushimi që ndryshon gjithçka

 

View this post on Instagram

 

A post shared by ERIKALUST (@erikalust)

Regjisore dhe skenariste suedeze, Erika Lust (48), beson se masturbimi mund të përmirësojë edhe produktivitetin në punë. Kompania e saj për argëtim për të rritur, me seli në Barcelonë, ofron për çdo punonjës një “pushim masturbimi” prej 30 minutash.

Ideja është e thjeshtë: gjatë ditës së punës, mund të marrësh gjysmë ore, të shkosh në një nga hapësirat e dedikuara në zyrë dhe të “shpërthesh”. Pas kësaj, kthehesh në detyrat e tua, dhe askush nuk bën pyetje të panevojshme.

Duke shpjeguar pse e ka futur këtë masë, Lust tha se “e vërteta është se masturbimi mund të ndihmojë njerëzit të menaxhojnë stresin, të rregullojnë gjumin dhe të lidhen me trupin dhe dëshirat e tyre seksuale, ndër të tjera.”

Nga eksperiment në rregullore

 

View this post on Instagram

 

A post shared by ERIKALUST (@erikalust)

Politika e masturbimit filloi si një projekt provë gjatë karantinës, dhe dy vjet më vonë u bë pjesë zyrtare e rregullores së kompanisë.

“Me pandeminë dhe ndryshimin e madh në mënyrën si jetojmë, fillova të vërej se punonjësit e mi ishin bërë disi të shqetësuar dhe punonin me më pak energji se më parë. Prandaj, duke ditur se ka vetëm një gjë që do t’i ndihmojë të gjithë të ndihen mirë, u vendosa t’u krijoj një stacion privat për masturbim ku mund të shijojnë. I respektoj punonjësit e mi dhe e di se kur ata ndihen mirë, ne bëjmë një punë të mirë, tha ajo.”

Punonjësit kohët e fundit kanë raportuar se kjo iniciativë e pazakontë ka rritur efikasitetin e tyre dhe ka ulur nivelin e agresivitetit. Megjithatë, qëllimi i Lust nuk është vetëm rritja e produktivitetit, por edhe normalizimi i masturbimit.

“Mirëqenia seksuale është thellësisht e lidhur me shëndetin tuaj të përgjithshëm mendor dhe fizik dhe duhet trajtuar me të njëjtin respekt dhe burime,” tha ajo.

Çfarë thonë ekspertët?

 

View this post on Instagram

 

A post shared by ERIKALUST (@erikalust)

Pikëpamjet e saj ndahen edhe nga Dominnique Karetsos, bashkëthemeluese dhe drejtoreshë ekzekutive e Healthy Pleasure Group (HPG), e cila “kënaqësinë e shëndetshme e definon si vetë-realizimin seksual”.

“Kuptimi që masturbimi seksual është i lidhur si me shëndetin seksual ashtu edhe me mirëqenien seksuale – dhe prandaj pjesë thelbësore e shëndetit tonë fizik dhe emocional – është jashtëzakonisht i rëndësishëm,” theksoi ajo.

Nga ana tjetër, psikoterapisti Ian Kerner vëren se është e rëndësishme “të respektohen strukturat e vendit të punës” dhe “të krijohen kufij”.

“Shpesh, sipas përvojës sime, kur burrat masturbohen në vendin e punës, është sepse masturbimi ka bërë një mekanizëm të rëndësishëm për përballimin,” shpjegoi ai për Psychology Today. “Ata ndihen shumë të stresuar dhe janë në një gjendje të aktivizuar, stresuese, ankthi, dhe nuk mendojnë plotësisht, dhe gjëja e ardhshme, janë në tualet dhe masturbohen.” /Telegrafi/

The post Kurrë nuk keni dëgjuar për kësi pauze në punë appeared first on Telegrafi.

Megjithëse afërsisht 40 për qind e qytetarëve jo-anëtarë të Bashkimit Evropian janë të mbikualifikuar për punët e tyre, ata fitojnë pothuajse 18 për qind më pak se vendasit.

Sipas një studimi të publikuar në revistën Nature, emigrantët fitojnë mesatarisht 17.9 për qind më pak në vit se vendasit në Evropë dhe Amerikën e Veriut.

Hulumtimi analizoi pagat e 13.5 milionë punonjësve në nëntë vende, përfshirë Danimarkën, Francën, Gjermaninë, Holandën, Norvegjinë, Spanjën dhe Suedinë, gjatë periudhës 2016-2019.

Tre të katërtat e kësaj diference pagash ishin rezultat i mungesës së qasjes në punë me paga më të larta, ndërsa vetëm një e katërta e diferencës i atribuoheshin dallimeve në paga midis punëtorëve emigrantë dhe vendas në të njëjtin punë, raporton euronews.

Në Spanjë, diferenca në paga ishte mbi 29 për qind, më e larta ndër të shtatë vendet evropiane. Të huajt përbëjnë 13 për qind të fuqisë punëtore të vendit, duke kontribuar në rritjen ekonomike dhe shtimin e popullsisë.

 

Në Norvegji, Gjermani, Francë dhe Holandë, emigrantët fitojnë midis 15 dhe 20 për qind më pak se vendasit.

Ndërsa në Suedi – një vend ku shumë emigrantë të punësuar gjejnë punë në sektorin publik – diferenca ishte vetëm 7 për qind.

Vendi ku lindën emigrantët gjithashtu kishte rëndësi, transmeton Telegrafi.

Diferencat më të mëdha mesatare të pagave ishin për emigrantët nga Afrika nën-Sahariane, me 26.1 për qind, dhe nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut, me 23.7 për qind.

Emigrantët nga Evropa, Amerika e Veriut dhe vendet e tjera perëndimore përjetuan një ndryshim shumë më të vogël mesatar në paga krahasuar me vendasit, vetëm 9 për qind.

Megjithatë, fëmijët e emigrantëve kishin një diferencë më të vogël të konsiderueshme në të ardhura, duke fituar mesatarisht 5.7 për qind më pak se punonjësit me prindër vendas.

Dallimet në paga brenda të njëjtit punë midis vendasve dhe fëmijëve të emigrantëve janë njëlloj shumë të vogla, nën 2 për qind në të gjitha vendet.

Çfarë mund të bëhet për të reduktuar këtë diferencë pagash?

Në vitin 2023, 39.4 2 për qind e qytetarëve jo-anëtarë të BE-së ishin të mbikualifikuar për punët ku punonin, sipas të dhënave më të fundit të Eurostat-it.

Sipas një studimi të McKinsey, përmirësimi i lëvizshmërisë sociale mund të rrisë Prodhimin e Brendshëm Bruto (GDP) të vendeve evropiane me 3 2 për qind deri në 9 2 për qind dhe të mbyllë hendekun e aftësive që pritet të shfaqet deri në vitin 2030, pa pasur nevojë për trajnime të reja apo ndryshim karriere.

Një grup masash mund të zbatohet për të reduktuar në mënyrë efektive ndarjen në nivel pune, thanë kërkuesit e studimit.

Këto përfshijnë trajnime në gjuhë, trajnime profesionale, programe ndihme për kërkimin e punës që lidhin drejtpërdrejt punonjësit me punëdhënësit, përmirësimin e qasjes në arsimin vendas dhe njohjen e kualifikimeve të huaja.

Aktualisht, disa vende të BE-së kanë zbatuar iniciativa për të trajtuar këtë çështje.

Në vitin 2024, Gjermania zbatoi Ligjin për Imigracionin e Aftë, i cili lejoi diplomantët e huaj të punojnë ndërkohë që gradat e tyre po njiheshin zyrtarisht.

Franca këtë vit reformoi lejen e qëndrimit “Carte Talent” – një leje qëndrimi shumëvjeçare për shtetasit e huaj në Francë – për të tërhequr profesionistë të kualifikuar dhe për të adresuar mungesat në tregun e punës, sidomos në sektorin shëndetësor.

“Këto lloj politikash ndihmojnë që punonjësit e lindur jashtë vendit të kontribuojnë në kapacitetin e tyre të plotë, dhe që vendet të përfitojnë plotësisht nga emigracioni në aspektin e rritjes së produktivitetit, të ardhurave më të larta nga taksat dhe zvogëlimit të pabarazive,” thanë në studim kërkuesit Marta M. Elvira, Are Skeie Hermansen dhe Andrew Penner.

“Politika e mençur e emigracionit nuk mbaron në kufi – aty fillon”, shtuan ata. /Telegrafi/

The post A fitojnë emigrantët më pak se punonjësit vendas në BE? appeared first on Telegrafi.

Një ekonomist francez ka kritikuar së fundmi kushtet e punës në vend, duke nxitur debat në Francë.

Euroverify hedh një vështrim mbi të dhënat që qëndrojnë pas këtyre pretendimeve.

Përdoruesit e rrjeteve sociale në Francë kanë reaguar ndaj deklaratave të bëra së fundmi në televizion nga ekonomisti Jean-Claude Delgènes, i cili tha se Franca ka “mbetur plotësisht pas për sa i përket kushteve të punës”.

“Në një studim të realizuar në fund të vitit 2021 dhe të publikuar në 2022, Franca renditet në vendin e 36-të, në fund të listës bashkë me Shqipërinë, për sa i përket kushteve të punës”, deklaroi Delgenes për Public Senat, kanali zyrtar televiziv i dhomës së lartë të Parlamentit francez.

Deklaratat e tij kanë nxitur një lumë reagimesh në rrjetet sociale, transmeton Telegrafi.

Kjo ndodh në një kohë kur çështja e kushteve të jo të mira të punës është bërë një temë e nxehtë në Francë.

Gjatë dy muajve e gjysmë të fundit, pesë punëtorë të rinj dhe praktikantë të moshës nga 15 deri në 19 vjeç kanë humbur jetën në aksidente në vendin e punës, duke ngritur pikëpyetje mbi kushtet e punës në vend.

Euronews hodhi një vështrim më të afërt mbi të dhënat për të verifikuar pretendimet e Delgenes.

Franca mbetet prapa shumicës së vendeve të tjera evropiane – ku gjendet Kosova?

Këto pretendime bazohen në një studim të vitit 2021 nga Eurofound, një agjenci me seli në Dublin që kryen kërkime mbi kushtet e jetesës dhe punës në vendet evropiane.

Analiza e tyre më e fundit mbi kushtet e punës në Evropë, e njohur si EWCS, daton nga viti 2021. Pritet që rezultatet e përditësuara nga terreni për vitin 2024 të publikohen më vonë gjatë këtij viti.

Kërkimi analizon kushtet e punës në 36 vende evropiane, duke përfshirë të gjitha 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian.

Në studim përfshihet një “indeks i cilësisë së punës”, që kombinon të dhëna mbi aspekte të ndryshme si shëndeti, siguria, kënaqësia në punë dhe të tjera, për të matur nivelin e stresit që punonjësit përjetojnë në vendin e punës.

Rezultatet sugjerojnë se më shumë punonjës në Francë janë të ekspozuar ndaj kushteve “jashtëzakonisht stresuese” ose “shumë stresuese” sesa në shumicën e vendeve të tjera.

Sipas këtyre gjetjeve, vetëm në Serbi, Mal të Zi, Sllovaki dhe Poloni ka më shumë punonjës që punojnë nën kushte “jashtëzakonisht stresuese” ose “shumë stresuese” sesa në Francë.

Ndërkohë, Kosova pozicionohet më mirë duke u renditur në vendin e 10.

Kosova ka një përqindje shumë të vogël të ngarkesës ekstreme, ashtu si shumica e vendeve të tjera të përfshira në analizë. Ndërsa në segmentin e ‘ngarkesës së lartë’, vendi ynë renditet proporcionalisht me shtete të tjera si Spanja, Mali i Zi, Italia dhe Suedia.

Franca nuk është në pozitën e “njëjtë me Shqipërinë”

Kur marrim parasysh edhe ata që kanë përmendur kushtet “me ngarkesë të moderuar”, Franca renditet para fundit, me vetëm Sllovakinë që ka rezultat më të keq, dhe Shqipërinë që paraqitet pak më mirë.

Kështu, kërkimi nuk e vendos Francën “drejt fundit, bashkë me Shqipërinë për sa i përket kushteve të punës”, siç pretendon Delgenes.

Kur shikojmë vetëm punëtorët që përmendin “ngarkesë ekstreme” ose kushtet më të rënda, Franca renditet në vendin e 30-të, mbi shtete të tjera anëtare të BE-së si Kroacia dhe Qiproja, si dhe mbi Mbretërinë e Bashkuar.

Kërkesat për siguri dhe shëndet

Megjithatë, të dhënat vendosin Francën prapa shumicës së vendeve të tjera evropiane kur bëhet fjalë për kushtet e punës.

Të dhënat e siguruara nga Eurostat, zyra statistikore e BE-së, konfirmojnë këtë trend.

Sipas vlerësimeve të fundit, vetëm Malta renditet më keq se Franca për sa i përket numrit të aksidenteve fatale në vendin e punës.

Këto shqetësime janë rritur kohët e fundit me vdekjen tragjike të pesë punëtorëve të rinj në vendin e tyre të punës brenda vetëm dy e gjysmë muajve. Sipas vlerësimeve, dy persona vdesin çdo ditë në vendin e punës në Francë.

Qeveria franceze po shqyrton një propozim për të ndëshkuar punëdhënësit përgjegjës për problemet në vendin e punës, si përmes gjobave dhe ndjekjeve penale, sipas një dokumenti që së fundmi e kanë parë mediat franceze, përfshirë edhe Le Monde. /Telegrafi/

The post Kushtet më të këqija për punë në Evropë – ku pozicionohet Kosova? appeared first on Telegrafi.

Qindra njerëz dolën sot në rrugë në Stokholm, kryeqytetin e Suedisë, për të protestuar kundër sulmeve izraelite dhe heshtjes së qeverisë në lidhje me pushtimin e Gazës nga Izraeli.

Të mbledhur në sheshin Odenplan në përgjigje të një thirrjeje nga organizatat e shoqërisë civile, protestuesit i kërkuan qeverisë suedeze të ndërmarrë veprime të menjëhershme për të ndaluar menjëherë krimet e luftës të kryera nga Izraeli në enklavën e rrethuar.

Gjatë protestës, ku u theksua heshtja e vazhdueshme e qeverisë ndaj pushtimit izraelit të Gazës, demonstruesit mbanin pankarta me mbishkrime si “Fëmijët po vriten në Gaza”, “Shkollat dhe spitalet po bombardohen” dhe “Jepini fund mungesës së ushqimit”.

Ata gjithashtu brohoritën slogane të tilla si “Liri për Palestinën” dhe “Netanyahu vrasës”.

Protestuesit më vonë marshuan drejt Ministrisë së Punëve të Jashtme për të përcjellë mesazhin e tyre më drejtpërdrejt.

Aktivisti australian Damian Ridgwell, i cili mori pjesë në protestë, tha se Grupi i Veprimit për Palestinën ka ndihmuar në organizimin e protestave të shumta.

“Ne jemi pjesë e një lëvizjeje globale për të luftuar kundër gjenocidit sionist në Gaza dhe për një Palestinë të lirë. Nga lumi në det, Palestina do të jetë e lirë”, tha Ridgwell.

Aydin Amir Hashimi, aktivist suedez me origjinë azerbajxhanase, tha se është vënë në shënjestër nga mediat suedeze për pjesëmarrjen në demonstratat pro Palestinës gjatë dy viteve të fundit.

Hashimi, një nëpunës civil, shpjegoi se për shkak të mbështetjes së tij të hapur për Palestinën – e shprehur brenda kuadrit ligjor të lirisë së shprehjes në Suedi – gazeta më e madhe e vendit, “Dagens Nyheter”, ka kërkuar shkarkimin e tij.

“Ata po përpiqen të frikësojnë nëpunësit civilë dhe punëdhënësit në mënyrë që të mos flasin kundër gjenocidit të vazhdueshëm në Palestinë”, tha Hashimi.

“Por kjo nuk do të na heshtë”, theksoi ai.

Duke nënvizuar rëndësinë e qëndrimit të vendosur, ai i inkurajoi të tjerët në Suedi të rezistojnë ndaj presionit të medias dhe të vazhdojnë të ushtrojnë të drejtën e tyre për të protestuar. /AA/

The post “Nga lumi në det, Palestina do të jetë e lirë”, protesta në Suedi kundër Izraelit appeared first on Telegrafi.

Qeveria suedeze ka njoftuar një paketë të re masash për të luftuar të ashtuquajturën “flotë në hije”, duke u përpjekur të kontrollojë më mirë anijet që hyjnë në portet e vendit dhe kalojnë nëpër ujërat territoriale dhe zonën ekonomike të Suedisë.

Këto masa, të cilat do të hyjnë në fuqi më 1 korrik, kërkojnë që Roja Bregdetare dhe Administrata Detare të verifikojnë statusin e sigurimit të anijeve të huaja që operojnë në këtë zonë.

Në një deklaratë për shtyp, Kryeministri suedez Ulf Kristersson theksoi se këto masa do të “theksojnë qartë praninë e Suedisë në Detin Baltik” dhe do të kenë një efekt pengues ndaj aktiviteteve të paligjshme. Ai gjithashtu theksoi se kjo do të ndihmojë Suedinë dhe aleatët e saj të mbledhin informacione të rëndësishme për anijet që mund të përdoren për të shtuar shumë anije të flotës në hije në listat e sanksioneve ndërkombëtare.

“Po shohim gjithnjë e më shumë ngjarje problematike në Detin Baltik dhe kjo kërkon që ne të bëjmë më shumë sesa të shpresojmë për më të mirën; ne gjithashtu duhet të përgatitemi për më të keqen,” ka thënë Kristersson.

Flota në hije dyshohet se po shkel rregullat ndërkombëtare dhe po kërcënon sigurinë rajonale. Ministri i Drejtësisë, Gunnar Strommer, theksoi se “kontrollimi i një numri më të madh anijesh është jashtëzakonisht i rëndësishëm” për të parandaluar kërcënimet që mund të dalin nga kjo flotë.

The post Suedia forcon masat për të luftuar “flotën në hije” në Detin Baltik appeared first on Euronews Albania.

Në mëngjesin e një dite, dymbëdhjetë marinë amerikanë morën pozita në një fushë në ishullin e qetë suedez Gotland, rreth 300 kilometra nga enklava ruse e Kaliningradit, dhe lëshuan raketa nga një sistem raketor mobil.

Edhe pse u përdorën raketa false që ranë në Detin Baltik, mesazhi i dërguar Rusisë ishte i qartë: ndërkohë që presidenti Donald Trump po e fut NATO-n në një krizë historike duke vënë në dyshim efektivitetin e saj, ushtria amerikane po forcon praninë në veri të Evropës, shkruan Wall Street Journal.

Administrata e Trump dëshiron që NATO të bëhet më “vrasëse”, dhe veriu i Evropës është shndërruar në një poligon për testimin e kësaj strategjie – një rajon ku Aleanca qëndron përballë Rusisë në dy fronte.

Ndërsa disa zyrtarë evropianë shprehin shqetësim për dobësimin e angazhimit amerikan ndaj aleancës transatlantike për shkak të kritikave të Trump dhe njoftimeve për ulje të angazhimit ushtarak jashtë vendit, komandantët amerikanë ushtarakë thonë se doktrina operative e tyre nuk ka ndryshuar.

Veriu i Evropës dhe vendet baltike janë bërë pika qendrore e planifikimit ushtarak amerikan

“Nga këndvështrimi i Ushtrisë Amerikane, urdhrat e mia nuk kanë ndryshuar”, tha gjenerali brigade, Andrew Saslav, zv/drejtor i stafet operacionale të Ushtrisë Amerikane në Evropë dhe Afrikë dhe shtoi se “sigurisht që mendoj për çështjen e angazhimit të ardhshëm të SHBA-së, por merrem me këtë gjë prej kohësh dhe nuk mendoj shumë për mesazhet politike që nuk janë urdhra zyrtarë”.

Veriu i Evropës dhe vendet baltike janë bërë pika qendrore e planifikimit ushtarak amerikan sepse pozicioni i tyre dhe qasja në rrugët detare dhe burimet e energjisë e bëjnë rajonin kyç në një periudhë të re tensionesh gjeopolitike.

Ky është një territor tradicionalisht shumë kritik ndaj Rusisë dhe është shtysa për nisma evropiane për forcimin e buxheteve të mbrojtjes dhe mbështetjes ushtarake për Ukrainën.

Gjatë një stërvitjeje tre javore, forcat amerikane dhe britanike u bashkuan me trupat nordike dhe baltike për të praktikuar skenarë të mundshëm lufte, duke përfshirë goditje luftarake, transport të furnizimeve me dronë dhe hedhje me parashutë mbi Rrethin Arktik në Norvegji.

Qëllimi i stërvitjes ishte dyfishtë: të shmangej agresioni rus dhe të forcohej bashkëpunimi i aleatëve në këtë kënd strategjik të Evropës, përfshirë edhe anëtarët e rinj të NATO-s, Finlandën dhe Suedinë.

Vendet nordike kanë rritur ndjeshëm shpenzimet për mbrojtjen

“Tani që Finlanda dhe Suedia janë anëtare të NATO-s, ne kemi një territor të bashkuar të Aleancës veriore të Rrethit Arktik,” tha Kristian Åtland, bashkëpunëtor i lartë shkencor në Institutin Norvegjez të Kërkimeve të Mbrojtjes, që këshillon forcat e armatosura norvegjeze. “Zgjerimi i NATO-s drejt vendeve nordike gjithashtu e ka bërë më të lehtë dërgimin e forcave të përforcuara në vendet baltike në rast krize ose konflikti ushtarak në rajon”, shtoi ai.

Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës, vendet nordike kanë rritur ndjeshëm shpenzimet për mbrojtjen. Finlanda ndan një kufi prej 1300 kilometrash me Rusinë. Norvegjia kufizohet me Gadishullin Kolsk, ku ndodhet flota kryesore ruse e nëndetëseve, Flota e Veriut.

Estonia, Letonia dhe Lituania prej vitesh paralajmërojnë për ambiciet ekspansioniste të Rusisë dhe ofrojnë informacion të vlefshëm inteligjence mbi fqinjët e tyre lindorë. Zyrtarët në rajon theksojnë se forca e marrëdhënieve me SHBA-në nuk duhet të dobësojë unitetin e Aleancës.

“Nuk bëhet fjalë për krijimin e një klubi brenda klubit, por për forcimin e NATO-s,” tha Carl-Johan Edstrom, shefi i stafit të ushtrisë suedeze. “Paralelisht me këtë, është e mundur të kryhen stërvitje dhe operacione bilaterale ose multilaterale, që forcojnë më tej mbrojtjen kolektive”, shtoi ai.

Një nga vendet më të rëndësishme strategjike në Evropën e Veriut

Gotlandi është një nga vendet më të rëndësishme strategjike në Evropën e Veriut, ku është e mundur vendosja e sensorëve dhe sistemeve me rreze të gjatë për kontrollin e hapësirës ajrore dhe detare në rajonin e Detit Baltik. “Jam i sigurt që Putini ka të dy sytë drejtuar Gotlandit. Qëllimi i Putinit është të marrë kontrollin mbi Detin Baltik,” deklaroi Micael Bydén, ish-komandanti suprem i forcave të armatosura suedeze.

“Pasi pozicionet detare ruse në Detin Baltik janë shumë të cenueshme, çdo konflikt do të përfshinte një përpjekje ruse për të marrë nën kontroll portet kyçe në vendet baltike, Finlandë dhe Poloni,” tha Stefan Lundqvist, përfaqësues suedez në Qendrën për Studime të Sigurisë Arktike Ted Stevens në Alaskë. “Gotlandi pothuajse me siguri do të jetë vendi i veprimeve armiqësore në fazat e para të një konflikti të mundshëm”, shtoi ai.

Pas viteve të demilitarizimit, Gotlandi sot është pika qendrore e riarmatosjes suedeze. Në rast lufte, ishulli do të shërbente si një nyje logjistike e NATO-s, pikë komunikimi për mbikëqyrjen e rrugëve detare dhe bazë për përgatitjen e operacioneve ofensive thellë në territorin armik.

Forcat e planifikuara në kushte lufte janë rreth 4500 ushtarë

Forcat e planifikuara në kushtet e luftës janë rreth 4500 ushtarë, dhe çdo vit në ishull mbërrijnë qindra rekrutë. Ata e kanë të vështirë t’i përshtaten komunitetit, ku shumë banorë janë zhvendosur në vitet e fundit për shkak të bukurive natyrore dhe rrugicave të mesjetës me gurë, pa pritur që në lagje të shfaqen zona stërvitore për përdorim të armëve.

Për të stërvitur mbrojtjen e Gotlandit, javën e kaluar një skuadër britanike e vëzhguesve zhvilloi një operacion vëzhgimi, ndërsa disa ditë më vonë 110 parashutistë britanikë u hodhën nga lartësia 300 metra nga dy aeroplanëve transportues A400M dhe kaluan natën duke ecur nëpër pyll drejt zonës së paracaktuar për ulje të aeroplanëve.

Ndërkohë, pak para mesnatës, një njësi e marinës amerikane mbërriti afër me një sistem raketor mobil, gati për dislokim të shpejtë në rast lufte. Vetëm disa orë më parë ata ishin në Norvegji. Pas lëshimit të raketave false, që ishin shtylla betoni, sistemi u transferua menjëherë në Finlandë për një demonstrim të ngjashëm.

Vendimi i Trumpit mund të rrezikojë arritjet deri më tani

Sistemi M142 HIMARS (Sistemi i Lëvizshëm i Artilerisë me Raketë) ka ndikuar shumë në rrjedhën e luftës në Ukrainë që prej kur Shtetet e Bashkuara filluan ta furnizojnë në mes të vitit 2022. Ky sistem përdor raketa GMLRS me rreze prej rreth 70 kilometrash dhe raketa me rreze të gjatë ATACMS, të cilat mund të godasin objektiva deri në 300 kilometra largësi.

Ukraina i ka përdorur ato për të goditur logjistikën ruse, tanke, ura, njësitë këmbësore dhe depot e municioneve. Por, vendimi i Trumpit për të ndaluar furnizimin me armë ndaj Ukrainës mund të rrezikojë sukseset e arritura deri tani. Një nga sfidat kryesore për anëtarët e NATO-s është të sigurojnë që sistemet e tyre ushtarake të funksionojnë në harmoni.

Lëshimi amerikan i raketave në Gotland mbështetej në një komunikim shumëkombësh kompleks dhe sensorë, sisteme komandimi dhe kontrolli, si dhe baza ajrore në disa vende. Në Lituani, forcat e NATO-s simuluan evakuimin dhe trajtimin e të plagosurve përmes tre sistemeve të ndihmës dhe evakuimit mjekësor, secili nga një vend tjetër.

Zhvillimi i shpejtë i teknologjisë, i cili sot në masë të madhe kontrollohet nga kompanitë private dhe jo nga qeveritë, e vështirëson edhe më shumë këtë koordinim. “Sfidë jonë sot është – si të ruajmë unitetin e Aleancës në këto ndryshime kaq të shpejta?” tha gjenerali Saslav. /Telegrafi/

The post Trump po e armatos ishullin evropian që e dëshiron Putini appeared first on Telegrafi.

Prodhuesi suedez i veturave Volvo Cars ka njoftuar planet për të shkurtuar rreth 3,000 vende pune administrative për të ulur kostot, ndërsa po zhvendos fokusin nga automjetet plotësisht elektrike në ato hibride plug-in.

Një total prej 3,000 vendesh pune do të shkurtohen në nivel global, sipas kompanisë me seli në Göteborg, e cila kontrollohet nga grupi kinez Geely.

Shifra korrespondon me afërsisht 15 përqind të vendeve të punës në zyrë të Volvo Cars. Shumica e tyre ndodhen në Suedi, transmeton Telegrafi.

Duke njoftuar bisedimet me sindikatat, drejtori ekzekutiv Hakan Samuelsson tha se atyre iu desh të merrnin vendime të vështira.

“Industria e automobilave po kalon një fazë të vështirë. Për ta kapërcyer atë, kostot duhet të ulen në mënyrë strukturore”, shtoi Samuelsson.

Menaxhmenti njoftoi mbylljen e vendeve të punës që në fund të prillit, kur njoftoi rezultatet e biznesit në tremujorin e parë. Një shumë shtesë prej 18 miliardë kronësh suedeze (pak më pak se 1.9 miliardë dollarë) synohet të kursehet nëpërmjet masave të tjera.

Shpenzime të veçanta prej rreth 1.5 miliardë kronash do të parashikohen në tremujorin e dytë, thanë ata.

Volvo u përqendrua shumë herët në prodhimin e automjeteve plotësisht elektrike, dhe në vitet e fundit ka vuajtur pasojat e kostos së lartë të materialeve të baterive.

Menaxhmenti thekson se në të ardhmen synojnë ta zhvendosin fokusin te hibridet plug-in. Që në tremujorin e parë, pjesa e makinave plotësisht elektrike u ul në 19 përqind, nga 21 përqind në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. /Telegrafi/

 

The post Volvo në telashe, shkurton 3,000 vende pune appeared first on Telegrafi.

Tetë vende të BE-së të enjten nisën një koalicion të të vullnetshmëve për përgatitjen për kriza, duke bërë thirrje për “veprim urgjent dhe të koordinuar evropian” për ta bërë bllokun më “të qëndrueshëm” ndaj fatkeqësive natyrore dhe atyre të shkaktuara nga njeriu.

Gatishmëria për kriza është një kompetencë kombëtare në të gjithë BE-në, por “koalicioni i ri i të vullnetshmëve” – i përbërë nga Belgjika, Estonia, Finlanda, Letonia, Lituania, Luksemburgu, Holanda dhe Suedia – tha në një deklaratë se “përpjekjet nga shtetet anëtare dhe institucionet e BE-së” janë të nevojshme “pasi krizat janë bërë gjithnjë e më shumë ndërkufitare, ndërsektoriale dhe janë rritur në kompleksitet”.

“Rusia po angazhohet në veprime destabilizuese që mund të ndikojnë në të gjitha shtetet anëtare. Mund të shohim se kjo aftësi mund të rritet potencialisht nëse Rusia nuk është më aq e përfshirë në Ukrainë – nëse arrijmë një marrëveshje paqeje”, tha për Euronews, ministri suedez për Mbrojtjen Civile, Carl-Oskar Bohlin, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.

“Kjo është arsyeja pse është shumë e rëndësishme që të gjitha shtetet anëtare të punojnë për përgatitjen civile dhe forcimin e qëndrueshmërisë”.

“Për të pasur një aftësi ushtarake të besueshme, na duhet gjithashtu një aftësi e besueshme për të trajtuar krizat brenda shoqërisë sonë. Duhet të tregojmë se nuk do të dorëzohemi kurrë. Nëse një kundërshtar do të niste një sulm të padrejtë kundër nesh, duhet ta bëjmë të qartë se jemi të qëndrueshëm – dhe të paraqesim një shoqëri të fortë të cilën nuk ia vlen për t’a sulmuar”, shtoi ai.

Disa nga kërcënimet që koalicioni i ri thotë se BE-ja duhet të forcojë përgatitjen dhe qëndrueshmërinë e saj përfshijnë kërcënime ushtarake, hibride, terroriste dhe kriminale, manipulim dhe ndërhyrje të huaja, dhe probleme të tjera të shkaktuara nga fatkeqësitë natyrore ose të shkaktuara nga njeriu.

Ministrat që morën pjesë në takim ranë dakord të zhvillojnë dhe të punojnë në një Agjendë të Përbashkët të Koalicionit që do t’i shihte ata të zbatonin Strategjinë e Unionit të Përgatitjes të propozuar nga Komisioni Evropian dy muaj më parë.

Komisioni po argumenton se ekziston nevoja për harmonizim në të 27 shtetet anëtare, pasi nivelet e përgatitjes për kriza ndryshojnë shumë, për shkak të vlerësimeve të ndryshme të kërcënimeve të bazuara kryesisht në gjeografi.

Plani nga ekzekutivi i BE-së bëri thirrje për rritjen e rezervave të pajisjeve dhe furnizimeve thelbësore, duke përfshirë kundërmasat mjekësore, lëndët e para kritike dhe pajisjet e energjisë, si dhe përmirësimin e bashkëpunimit midis autoriteteve civile dhe ushtarake.

Megjithatë, iniciativa kryesore ishte një thirrje për shtetet anëtare për të zhvilluar “një komplet mbijetese 72-orësh për qytetarët”.

Ky komplet, tha në atë kohë Komisionerja e Përgatitjes për Krizat, Hadja Lahbib, duhet të përfshijë ushqim, ujë, ilaçe, një radio portative, një elektrik dore, bateri rezervë, karikues, para në dorë, kopje të dokumenteve të rëndësishme, duke përfshirë recetat mjekësore, çelësa rezervë, rroba për ngrohje dhe mjete bazë si thika.

Iniciativa u cilësua menjëherë nga disa si alarmiste dhe nxitëse frike, por një ndërprerje e zgjatur e energjisë elektrike në të gjithë vendin në Spanjë muajin e kaluar e pa Komisionin të justifikohej pjesërisht.

“Në Holandë, ne tashmë po punojmë shumë për qëndrueshmërinë, por është e rëndësishme të mos kufizohemi vetëm në kufijtë kombëtarë. Për më tepër, mund të mësojmë shumë nga vendet përreth nesh që janë tashmë më të përparuara”, tha David van Weel, ministri holandez i drejtësisë dhe sigurisë, duke përmendur Suedinë, Danimarkën dhe shtetet baltike si shembuj.

“Një Bashkim Evropian i qëndrueshëm na bën më të fortë dhe siguron që Evropa të jetë e përgatitur për problemet në shoqëri të shkaktuara nga lloje të ndryshme krizash. Gjithashtu, nuk bëhet fjalë vetëm për paketa emergjence për qytetarët e BE-së, por edhe, për shembull, për riparimin e rrjetit elektrik ose infrastrukturës tjetër jetësore. Mund t’i mendoni qytetarët e trajnuar si punonjës të mbrojtjes civile për të vënë në punë përsëri depozitat e shkatërruara të energjisë elektrike, për të shuar zjarret ose për të ofruar ndihmën e parë mjekësore në një krizë”, shtoi ai.

Grupi planifikon të takohet dy herë në vit, me takimin e radhës që do të mbahet në Suedi.

Dhe Euronews thotë se Polonia dhe Gjermania kanë shprehur interes për t’u bashkuar me koalicionin. /Telegrafi/

The post Me sytë kah Rusia, disa vende evropiane kanë krijuar një “koalicion për përgatitjen ndaj krizave” appeared first on Telegrafi.

Me SHBA-në që po “distancohet” nga Evropa, aleatët brenda BE-së po përpiqen të gjejnë një mënyrë për të zgjeruar ombrellën e tyre bërthamore. Por çfarë qëndrimi ka opinioni publik në Evropën Perëndimore për këtë çështje?

Shumë udhëheqës evropianë mendojnë se nuk mund të mbështeten më te SHBA-ja për të zgjeruar mbrojtjen bërthamore në Evropë, mes shqetësimeve për një kërcënim të mundshëm rus për kontinentin.

Megjithatë, vendet e Evropës Perëndimore ende ngurrojnë të zhvillojnë forcat e tyre të pavarura bërthamore, sipas një studimi të kohëve të fundit të YouGov, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Hulumtimi pa më shumë se 9,400 njerëz nga Franca, Britania, Spanja, Danimarka, Gjermania, Italia dhe Suedia të intervistuar në dy javët e para të prillit 2025.

Kështu, më shumë se gjysma e suedezëve janë kundër zhvillimit dhe mirëmbajtjes së arsenalit të tyre bërthamor.

Kjo pasohet nga Gjermania me 49% dhe Italia me 47%.

Në të kundërtën, 64% e njerëzve në Francë dhe 55% e individëve në Mbretërinë e Bashkuar, vende që tashmë kanë arsenalet e tyre bërthamore, mbështesin mbajtjen e tyre.

Rusia dhe SHBA-të së bashku zotërojnë pothuajse 90% të të gjitha armëve bërthamore, sipas Institutit Ndërkombëtar të Kërkimeve për Paqen në Stokholm (SIPRI).

Franca dhe Mbretëria e Bashkuar janë dy fuqitë e vetme bërthamore të Evropës.

Franca mbante rreth 280 koka bërthamore deri në vitin 2024, ndërsa Mbretëria e Bashkuar kishte rreth 225, nga të cilat deri në 120 janë të disponueshme në mënyrë operative për “zhvendosje”.

Presidenti francez Emmanuel Macron është treguar “i hapur” për të diskutuar vendosjen e mundshme të armëve bërthamore të vendit të tij diku tjetër në Evropë në kushte specifike.

Mbretëria e Bashkuar nuk ka zbuluar publikisht shifrat për rezervat e saj bërthamore ose numrin e kokave bërthamore dhe raketave të vendosura që nga viti 2021.

Ky ishte një vendim i marrë nga qeveria e Boris Johnson pas një lëvizjeje për të mbajtur sekret numrin e rezervave bërthamore të SHBA-së gjatë mandatit të parë të Trump.

Mbretëria e Bashkuar gjithashtu ka sistemin e vet të armëve bërthamore, Trident, por janë ngritur shqetësime në lidhje me pavarësinë e tij.

Kokat bërthamore të Mbretërisë së Bashkuar prodhohen në vend, por raketat që përdor mbahen dhe mirëmbahen në SHBA, konkretisht në Bazën e Nëndetëseve Kings Bay në Georgia.

A është “jashtë diskutimit” ombrella bërthamore e SHBA-së?

Shumë më pak tërheqëse për evropianët perëndimorë është lejimi i stacionimit të armëve bërthamore amerikane në vendet e tyre.

Kjo përfshin Italinë dhe Gjermaninë, të cilat tashmë strehojnë armë bërthamore amerikane, ku 63% e të anketuarve italianë dhe 59% e të anketuarve gjermanë kundërshtojnë stacionimin e armëve bërthamore amerikane në vendin e tyre.

Edhe kancelari gjerman Friedrich Merz ka folur rreth posedimit të armëve bërthamore.

Në fillim të marsit, Merz tha se Gjermania “nuk mund dhe nuk duhet të ketë armët e veta bërthamore”.

Megjithatë, opinioni publik ka ndryshuar pak gjatë viteve.

Ndërkohë, Spanja dhe Suedia janë vendet që nuk strehojnë armë bërthamore amerikane me numrin më të lartë të njerëzve që kundërshtojnë këtë ide, përkatësisht 76% dhe 73%. /Telegrafi/

The post Ku ‘qëndrojnë’ evropianët perëndimorë, kur bëhet fjalë për armët bërthamore? appeared first on Telegrafi.

Në kuadër të vizitës së tij në Stokholm, Ministri i Punëve të Jashtme Timço Mucunski u takua me Ministren e Punëve të Jashtme të Mbretërisë së Suedisë, Maria Malmer Stenergard.

Në takim u diskutuan marrëdhëniet dypalëshe dhe mundësitë për thellimin e bashkëpunimit në fusha të ndryshme, me theks në bashkëpunimin tregtar dhe ekonomik, procesin e integrimit evropian të vendit, si dhe çështjet aktuale rajonale, evropiane dhe globale.

Mucunski konfirmoi partneritetin e fortë dhe marrëdhëniet miqësore midis dy vendeve. Ai shprehu mirënjohje për mbështetje edhe për popullin dhe shtetin suedez për reagimin e shpejtë dhe vendimtar pas zjarrit në Koçan, ku disa nga pacientët u trajtuan në Stokholm.

The post Mucunski-Stenergard: Mirënjohje Suedisë për ndihmën e dhënë në trajtimin e pacientëve nga tragjedia në Koçan appeared first on Telegrafi.

Ndërsa Berlini po rishqyrton politikën e diskutueshme për sekularizmin, Evropa vazhdon të debatojë mbi kufijtë e shprehjes fetare në jetën publike.

Në zemër të kryeqytetit gjerman është rindezur një debat politik i nxehtë mbi kufijtë e lirisë fetare në hapësirën publike, shkruan euronews.

Grupi i Partisë së Gjelbër në Bundestag ka paraqitur një mocion për të shfuqizuar Ligjin për Neutralitetin e Berlinit (“Neutralitätsgesetz”), një ligj që ndalon punonjësit e sektorit publik — përfshirë mësuesit, policinë dhe stafin gjyqësor — të mbajnë simbole fetare të dukshme gjatë ushtrimit të detyrës.

Ky propozim e ka vënë Berlinin në qendër të një debati më të gjerë evropian mbi ndërthurjen mes sekularizmit, lirisë fetare dhe neutralitetit në vendin e punës, transmeton Telegrafi.

Në gjithë kontinentin, qasjet ligjore dhe kulturore të ndryshme tregojnë mungesën e një konsensusi për atë nëse simbolet fetare – veçanërisht shamitë dhe mbulesat islame – duhet të lejohen në institucionet shtetërore.

Në një Evropë të ndarë, identitetet kombëtare, përvojat historike dhe prioritetet politike ndikojnë thellësisht në mënyrën si shoqëritë i qasen shprehjes fetare në jetën publike.

Nga ndalimet e përgjithshme në Belgjikë dhe Francë te qëndrimet më tolerante në Suedi dhe Spanjë, trajtimi i kësaj çështjeje në kontinent mbetet një shembull i kontrasteve.

Aty ku disa vende synojnë neutralitetin, të tjerat vendosin theksin te përfshirja – dhe shumë të tjera përpiqen ende të gjejnë një ekuilibër mes të dyjave.

Spanjë: Heshtje ligjore, diskrecion lokal

Spanja nuk ka legjislacion kombëtar për këtë çështje, duke lënë vendimet në diskrecionin e shkollave dhe institucioneve.

Në vitin 2013, Gjykata e Lartë mbështeti vendimin e një shkolle të Mesme në Madrid për të përjashtuar një nxënëse që mbante shami, duke vendosur një precedent, por jo një standard.

Ndërkohë që grupet islame kanë theksuar se Kushtetuta e Spanjës dhe një marrëveshje bashkëpunimi e vitit 1992 mbrojnë së bashku të drejtën për të veshur veshje fetare, Ministria e Arsimit nuk ka prioritizuar udhëzime kombëtare, duke argumentuar se raste të tilla janë të rralla dhe mund të menaxhohen në nivel lokal.

Franca: Sekularizmi si doktrinë shtetërore

Franca ka një nga interpretimet më të rrepta të sekularizmit në kontinent. Të gjithë punonjësit e sektorit publik — nga funksionarët civilë deri te praktikantët — duhet të shmangin shprehjen e besimeve fetare, filozofike ose politike në çdo mënyrë të dukshme.

Ky neutralitet i rreptë nuk është vetëm një politikë, por një shtyllë e Republikës Franceze, e dizajnuar për të ruajtur një hapësirë publike të paanshme.

Belgjika: Siguria dhe kohezioni mbi dukshmërinë

Belgjika ka zbatuar disa nga masat më të rrepta në Evropë lidhur me mbulimin e fytyrës. Në vitin 2011, ajo u bë vendi i dytë pas Francës që ndaloi mbulesat e plota të fytyrës në vende publike, duke e justifikuar këtë masë për arsye të sigurisë publike dhe integrimit shoqëror.

Pavarësisht se vetëm një numër i vogël grash në Belgjikë mbajnë niqab ose burkë, Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut e mbështeti ndalimin në vitin 2017, duke e shpallur atë në përputhje me parimet më të gjera të barazisë gjinore dhe rendit publik.

Portugalia: Neutralitet ligjor, aplikim selektiv

Portugalia nuk ndalon shprehimisht simbolet fetare, por lejon që institucionet — publike dhe private — të zbatojnë kode veshjeje neutrale, për sa kohë që këto kode aplikohen në mënyrë të njëtrajtshme.

Qëllimi është të mbrohen punonjësit nga presioni fetar, duke siguruar që vendet e punës të mbeten ideologjikisht neutrale.

Austria: Zgjerimi i fushës së ndalimit

Austriakët ndoqën shembullin me një ligj të vitit 2017 që ndalon mbulimin e fytyrës në hapësirat publike, përfshirë mbulesat islame dhe çdo send që mbulon tiparet e fytyrës, siç janë kaskat dhe maskat. Qeveria e justifikoi këtë vendim për arsye të sigurisë publike dhe kohezionit shoqëror.

Megjithatë, një propozim për të zgjeruar ndalimin tek vajzat e reja në shkolla ka dalë, por Gjykata Kushtetuese hodhi poshtë një pjesë të këtij ligji në vitin 2020, duke e shpallur ndalimin e shamisë për vajzat nën 10 vjeç diskriminues.

Danimarka: Ndalimi i plotë i mbulimit të fytyrës

Danimarka miratoi një ndalim të plotë të mbulimit të fytyrës në të gjitha vendet publike në vitin 2018.

Ky ligj, që ndalon çdo veshje që fsheh fytyrën — përfshirë burkat dhe niqabët — është justifikuar kryesisht për arsye të identifikimit publik dhe transparencës shoqërore.

Holanda: Kufizime të pjesshme në institucione kyçe

Në Holandë, një ligj i vitit 2019 kufizon mbulimin e fytyrës në ambiente publike të caktuara — si shkollat, spitalet dhe transporti publik — ku komunikimi i qartë dhe identifikimi konsiderohen të domosdoshme.

Pavarësisht se nuk është një ndalim i plotë, ky ligj reflekton një prirje gjithnjë e më të madhe për të rregulluar shprehjen fetare në hapësirat shtetërore.

Italia: Një ligj nga një tjetër periudhë

Italia nuk ka një ndalim specifik për veshjet fetare, por një ligj anti-terrorizmi i vitit 1975 ndalon mbulimin e fytyrës në vende publike.

Edhe pse ajo nuk kishte lidhje me veshjet fetare, ky ligj është përdorur herë pas here për të kufizuar niqab-in dhe burkën në disa ambiente publike ose të ndjeshme për sigurinë.

Suedia: Liria e para, kundërshtimi lokal

Suedia nuk ka një ndalim kombëtar për veshjet fetare, dhe shamia mbetet e lejuar në jetën publike.

Qasja kombëtare preferon të drejtat individuale, megjithatë disa bashki kanë tentuar të vendosin kufizime specifike për shkollat, duke iu referuar integrimit dhe barazisë gjinore. Këto masa kanë shkaktuar debat, por nuk e kanë ndryshuar ende politikën kombëtare.

Greqia: Mbrojtje ligjore me kufizime praktike

Ligji grek ofron mbrojtje të forta kundër diskriminimit për shkak të fesë në punësim dhe shërbime publike.

Megjithatë, praktika ndonjëherë tregon një histori më të ndërlikuar. Në një rast të vitit 2022, një spital i ndaloi një studente infermierie të mbante shami gjatë praktikës së saj, duke iu referuar rregullave të uniformës.

Ombudsmani grek vendosi që kjo politikë nuk shkelte ligjet kundër diskriminimit, duke e trajtuar si një çështje të kodeve të veshjes, jo një çështje fetare.

Bullgaria: Një ndalim me përjashtime

Bullgaria miratoi një ndalim kombëtar për mbulimin e fytyrës në vende publike në vitin 2016, duke e justifikuar këtë për arsye të sigurisë dhe kohezionit shoqëror.

Edhe pse ligji lejon përjashtime për arsye shëndetësore ose profesionale, ai reflekton përpjekjet më të gjera për të rregulluar shprehjet e dukshme të besimit islamik.

Shamia, e cila nuk mbulon fytyrën, mbetet e lejuar dhe ende veshët nga gratë myslimane në të gjithë vendin. /Telegrafi/

The post Si i shohin vendet evropiane simbolet fetare në funksionet publike? appeared first on Telegrafi.

Ish-presidenti rus, Dmitry Medvedev ka deklaruar se Suedia dhe Finlanda janë bërë objektiva legjitime për sulme bërthamore nga Rusia, pas anëtarësimit të tyre në NATO.

Ai theksoi se këto vende, duke u bashkuar me një “aleancë armiqësore”, kanë hequr dorë nga neutraliteti i tyre dhe janë bërë objektiva ushtarake për Rusinë.

Medvedev deklaroi se, si pjesë e NATO-s, këto vende janë automatikisht në shënjestër të forcave të armatosura ruse, përfshirë sulme të mundshme bërthamore dhe preventive, shkruan reuters.

Finlanda u bashkua me NATO-n në prill 2023, ndërsa Suedia në mars 2024, duke zgjeruar kufirin e aleancës me Rusinë për mbi 1300 km.

Në të njëjtën kohë, Rusia ka filluar ndërtimin e infrastrukturës së re ushtarake përgjatë kufirit me Finlandën dhe ka formuar “Distriktin Ushtarak të Leningradit”.

Sipas autoriteteve finlandeze, Rusia ka nisur sulme hibride, duke dërguar migrantë drejt kufirit për të destabilizuar Finlandën dhe Bashkimin Evropian. /Telegrafi/

The post Medvedev kërcënën Suedinë dhe Finlandën: Tani mund t’ju sulmojmë me armë bërthamore appeared first on Telegrafi.

Kompania suedeze, Scout Park ka lançuar një aplikacion të ri që u mundëson përdoruesve të fitojnë para duke raportuar vetura të parkuara gabimisht.

Aplikacioni i ri ju lejon të raportoni automjete të parkuara në mënyrë të parregullt dhe të përfitoni financiarisht nga kjo.

Me këtë aplikacion të sapo prezantuar në Skandinavi, qytetarët mund të fitojnë 25 për qind të vlerës së gjobës për parkim të parregullt, thjesht duke fotografuar makinën që shkel rregullat.

Përdoruesit që raportojnë shkeljet duhet të jenë mbi 16 vjeç. Shembuj të ngjashëm janë tashmë në përdorim edhe në Angli.

Pasi dërgoni një foto të një automjeti të parkuar gabimisht, aplikacioni ju njofton që një inspektor parkimi është në rrugë për të verifikuar situatën.

Nëse kjo sjell lëshimin e një gjobe, qytetari që ka bërë raportimin shpërblehet për kontributin e tij. /Telegrafi/

The post Bëni fotografi të shoferëve të tjerë dhe fitoni para në Suedi appeared first on Telegrafi.

Suedia është tronditur nga të shtëna me armë zjarri që janë regjistruar në qendër të Uppsalës, një qytet universitar, rreth 70 km në veri të Stokholmit. Alarmi u dha pak pas orës 5 pasdite pas disa raportimeve dhe një operacion i madh policor është duke u zhvilluar aktualisht në vendngjarje. Dëshmitarët thanë se dëgjuan të shtëna me armë zjarri, të paktën gjashtë herë. Ngjarja ka ndodhur pranë…

Source

Disa persona kanë humbur jetën pas një të shtënë me armë në një sallon flokësh në qytetin Uppsala.

Policia tha se ka marrë telefonata nga qytetarë që raportuan se kishin dëgjuar zhurma të forta që ngjanin me të shtëna me armë pranë Sheshit Vaksala, në qendër të qytetit.

Ngjarja ndodhi në prag të festivalit pranveror Walpurgis, i cili sjell turma të mëdha njerëzish në rrugë, shkruan theguardian.

https://x.com/GhorbaniiNiyak/status/1917271019657781565

Policia bëri të ditur se disa persona u gjetën me plagë që dyshohet se janë shkaktuar nga armë zjarri.

Oficerët kanë rrethuar një zonë të madhe dhe hetimet janë duke u zhvilluar.

Zëdhënësi i policisë, Magnus Jansson Klarin, citohet nga mediat lokale të ketë thënë se kanë marrë disa raportime për të shtëna në atë zonë.

Transmetuesi publik suedez SVT tha se ka folur me disa dëshmitarë në vendin e ngjarjes, të cilët i thanë se kishin dëgjuar të shtëna. /Telegrafi/

The post Të paktën tre të vdekur pas të shtënave me armë në Suedi appeared first on Telegrafi.