TIRANĂ, 30 korrik/ATSH/ Revista e njohur gjermane âZEITmagazinâ, pjesĂ« e grupit mediatik tĂ« njohur âDIE ZEITâ, publikoi sot njĂ« intervistĂ« me Kryeministrin Edi Rama.
MĂ« poshtĂ« artikulli i plotĂ« nĂ« âZEITmagazinâ:
Edi Rama ishte basketbollist, artist dhe sot është kreu i qeverisë së Shqipërisë. Një bisedë rreth karrierës së tij të pazakontë, pushtetit dhe gruas së tij.
Kjo intervistë me kryeministrin e Shqipërisë, Edi Rama, ka një histori. Pasi unë, gazetari i ZEIT, Stefan Willeke, publikova një artikull në maj 2024, në të cilin e përshkrova Ramën e nevrikosur duke u munduar me kompjuterin e tij në zyrë, ai më telefonoi dhe u ankua për më shumë se 20 minuta.
Ishte pothuajse i pandalshĂ«m. Si mund ta kisha menduar ta portretizoja nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« kaq tĂ« shtrembĂ«ruar! âNuk po mĂ« fyen vetĂ«m mua, po fyen edhe ShqipĂ«rinĂ«â, tha ai.
A nuk e dija unë se çfarë përparimesh të mëdha po bënte vendi në teknologjinë e informacionit? Dhe pastaj kryeministri u paraqit si një njeri i paaftë të lidhë një kabllo kompjuteri?
âA e dini se nga çfarĂ« pĂ«rbĂ«het njĂ« gĂ«njeshtĂ«r e madhe?â, pyeti ai dhe iu pĂ«rgjigj vetes: âJo njĂ« mijĂ« gĂ«njeshtra tĂ« vogla, por njĂ« mijĂ« gjysmĂ« tĂ« vĂ«rteta tĂ« voglaâ. Tha: âMĂ« prishe ditĂ«n me artikullin tĂ«ndâ. âTani dua tâju prish ditĂ«n me telefonatĂ«n timeâ.
MĂ« nĂ« fund, ai pĂ«rmendi se ShqipĂ«ria ishte njĂ« vend bujar. Do tĂ« isha i mirĂ«pritur atje edhe nĂ« tĂ« ardhmen. ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« Edi Rama, dhe Edi Rama Ă«shtĂ« ShqipĂ«ria â kjo ishte pĂ«rmbledhja e fjalimit tĂ« tij tĂ« gjatĂ«. KĂ«shtu qĂ« kisha pak shpresĂ« se Rama do tĂ« pranonte njĂ« intervistĂ«. E kontaktova. Disa minuta mĂ« vonĂ«, ai mĂ« dĂ«rgoi njĂ« mesazh zanor me humor tĂ« mirĂ«.
âJe njeri i mirĂ«â, tha ai, ânjĂ« njeri i ndershĂ«mâ. Jeta Ă«shtĂ« e shkurtĂ«r, shumĂ« e shkurtĂ«r pĂ«r tĂ« mbajtur mĂ«riâ. NdĂ«rsa po largohej, mĂ« quajti âmiku imâ.
Edi RamĂ«s duhet tâi jepni merita, zotĂ«ron njĂ« aftĂ«si tĂ« mahnitshme pĂ«r ndryshim. Ai e ka qeverisur vendin qĂ« nga viti 2013 dhe nĂ« maj fitoi pĂ«rsĂ«ri zgjedhjet, duke filluar mandatin e tij tĂ« katĂ«rt.
- Kryeministër, le të fillojmë me gjatësinë tuaj. Ju jeni një nga krerët më të gjatë të qeverisë në Evropë, apo jo?
Po, mendoj se po.
Apo në të gjithë botën?
Nuk e di, por sigurisht nĂ« EvropĂ«. Milo Gjukanoviq, ish-presidenti i Malit tĂ« Zi, ishte gjithashtu âshumĂ« i gjatĂ«â, por nuk Ă«shtĂ« mĂ« nĂ« detyrĂ«.
Ju ishit një lojtar profesionist basketbolli. Jeni 2.02 metra i gjatë.
Jo, 1.98 metra. Si Friedrich Merz. Tetë centimetra më i gjatë se Donald Trump.
A është një avantazh të jesh i gjatë në politikë?
ĂshtĂ« e mundur. UnĂ« di njĂ« statistikĂ« qĂ« thotĂ« se kandidatĂ«t fizikisht mĂ« tĂ« gjatĂ« fitojnĂ« fushatat zgjedhore rreth 80 pĂ«r qind tĂ« kohĂ«s.
Edi Rama, 61 vjeç, kryetar i Partisë Socialiste të Shqipërisë. Kur ishte kryetar bashkie i kryeqytetit, Tiranës, nga viti 2000 e tutje, ai i leu fasadat e shumë ndërtesave në qytetin dikur gri me ngjyra të ndezura. Ai donte që Shqipëria të dukej e gjallë dhe tërheqëse. Ai gjithmonë e shihte veten si një artist që kishte arritur pushtet politik.
Ai dikur i tha gazetĂ«s Die Zeit: âGeorge Bush Junior ishte gjithashtu piktor, por nuk ishte aq i mirĂ« sa unĂ«â. Rama i ka dekoruar muret e zyrĂ«s sĂ« tij, ku zhvillohet intervista, me qindra kopje tĂ« vizatimeve tĂ« tij tĂ« pĂ«rmirĂ«suara me kompjuter. Ja ku Ă«shtĂ« tani nĂ« karrigen e tij prej lĂ«kure, duke buzĂ«qeshur djallĂ«zisht. KĂ«mishĂ« e zezĂ«, pantallona, atlete blu tĂ« çelĂ«ta, syze tĂ« kuqe leximi nĂ« dorĂ«.
Në foto, mund të shihesh së bashku me Presidentin Francez Emmanuel Macron ose me Presidenten e Komisionit të BE-së Ursula von der Leyen. Dhe gjithmonë të biesh në sy vizualisht.
Ishte veçanĂ«risht argĂ«tuese me Rishi Sunak, ish-Kryeministrin e BritanisĂ« sĂ« Madhe. Fotot u bĂ«nĂ« pĂ«rpara Downing Street tĂ« famshĂ«m nĂ« LondĂ«r dhe shtypi britanik e zemĂ«roi shumĂ« Rishin pĂ«r shkak tĂ« ndryshimit tonĂ« nĂ« gjatĂ«si. Ai dukej kaq i vogĂ«l. Por si fĂ«mijĂ«, e urreja tĂ« isha kaq i gjatĂ«. Ishte e tmerrshme. Kjo ishte gjatĂ« epokĂ«s komuniste, kur gjimnastika e mĂ«ngjesit u bĂ« e detyrueshme nĂ« shkollĂ« â njĂ« produkt eksporti i Revolucionit Kulturor Kinez. Nuk mund tĂ« lihesha pas dore dhe mĂ«suesi gjithmonĂ« bĂ«rtiste: âRama, zgjohu, lĂ«viz! Rama, bĂ«je ndryshe!â Ose kur qeshja me zĂ« tĂ« lartĂ« nĂ« klasĂ« â sĂ« bashku me tĂ« tjerĂ«t â isha gjithmonĂ« gjĂ«ja e parĂ« qĂ« mĂ«suesit vinin re. Nuk mund tĂ« fshihesha kurrĂ«.
A rritet autoriteti politik me gjatësinë?
Jo domosdoshmërisht. Shikoni Georgia Melonin, kryetaren e Qeverisë italiane. Ajo është e shkurtër, por karizma e saj e bën të duket e gjatë. Mendoj se karizma është më e rëndësishme se gjatësia. Një nga ish-shokët e mi të basketbollit është më i gjatë se unë.
Edi Rama, i lindur në vitin 1964, është Kryeministër i Shqipërisë dhe artist. Arti i tij është ekspozuar në Haus der Kunst në Mynih dhe dy herë në Bienalen e Venedikut. Ai jetoi në Paris për disa vite.
Në vitin 2000, ai u bë kryetar i bashkisë së Tiranës dhe qëndroi në atë pozicion për njëmbëdhjetë vjet. Që nga viti 2005, Rama ka qenë kryetar i Partisë Socialiste të Shqipërisë dhe ka qeverisur vendin që nga viti 2013. Një nga premtimet e tij zgjedhore ishte të çonte Shqipërinë në BE deri në vitin 2030. Rama akuzohet vazhdimisht për korrupsion dhe kontakte me krimin e organizuar. Ai dyshohet se ka dobësuar institucionet shtetërore dhe ka kufizuar lirinë e shtypit.
Por, për shkak se i mungonte karizma, ai dukej i humbur në ajër. Njerëzit disi ndienin keqardhje për të.
A të ndihmoi forca jote fizike kur dikush u përpoq të të vriste në vitin 1997?
Ky ishte mendimi i mjekëve që më trajtuan. Sulmi ndaj meje ishte shumë brutal.
Sulmi ndodhi në Tiranë. Ishit 32 vjeç, lektor në akademinë e arteve dhe një nga intelektualët luftarakë që u përball me autoritetet në artikuj gazetash. Vendi ishte në prag të trazirave serioze politike në atë kohë.
Ndodhi mĂ« 22 janar 1997. Po kthehesha nĂ« shtĂ«pi me tĂ« dashurĂ«n time dhe njĂ« nga miqtĂ« e mi. NĂ« atĂ« kohĂ«, jetonim nĂ« njĂ« apartament tĂ« vogĂ«l nĂ« njĂ« periferi. Ishte njĂ« natĂ« e ftohtĂ« pas njĂ« stuhie shiu, dhe Tirana ishte njĂ« qytet krejtĂ«sisht tjetĂ«r atĂ«herĂ«. Energjia elektrike ndĂ«rpritej rregullisht dhe natĂ«n rrugĂ«t ngjanin me vrima tĂ« zeza. Pak para se tĂ« arrija nĂ« shtĂ«pinĂ« ku jetoja, u shfaqĂ«n dy silueta tĂ« errĂ«ta. NĂ« fillim, mendova se njoha njĂ« nga burrat qĂ« mbante njĂ« rrotull letre: njĂ« nga studentĂ«t e mi, njĂ« lloj bodybuilder-i. Por jo, ai po mbante njĂ« shufĂ«r hekuri brenda rrotullĂ«s sĂ« letrĂ«s. RashĂ« pĂ«rtokĂ« nĂ«n goditjet dhe u pĂ«rpoqa ta mbroja tĂ« dashurĂ«n time duke e mbajtur pas shpine me tĂ« dyja duart. PashĂ« dritat e llambave me vaj qĂ« ndizeshin nĂ« dritaret e shtĂ«pisĂ« dhe mendova: âKaq ishte, jeta ime mbaroiâ.
Burrat më lanë të shtrirë në baltë, me sa dukej i vdekur. Gjaku më rridhte nga fytyra dhe goja ime ishte gjithashtu plot me gjak. Kisha disa çarje në kokë dhe hundë.
Kush ishin këta burra?
Ende nuk e di saktĂ«sisht. Por e di qĂ« ishte njĂ« tentativĂ« vrasjeje nga shĂ«rbimi sekret i presidentit tĂ« atĂ«hershĂ«m. Isha pĂ«rpjekur tĂ« organizoja njĂ« peticion duke i bĂ«rĂ« thirrje qeverisĂ« tĂ« jepte dorĂ«heqjen. NĂ« spital, mjeku qĂ« mĂ« trajtonte mĂ« tha: âPa fizikun tĂ«nd tĂ« mirĂ« si atlet, gjĂ«rat do tĂ« kishin shkuar keq. Edhe gjatĂ«sia jote tĂ« ndihmoi; nuk more njĂ« goditje tĂ« mirĂ«â.
Si ishte fëmijëria dhe rinia juaj në Shqipëri, në këtë vend të varfër, rreptësishtë të izoluar, popullsia e të cilit ishte e shtypur nga diktatori Enver Hoxha dhe që quhej Koreja e Veriut e Evropës?
Ne fëmijët nuk kishim shumë, por jashtë ishim të lirë dhe mjaft të lumtur. Bëmë topa futbolli nga copa gome. Luanim me gurë të vjetër dhe copa druri. Ose uleshim në anë të rrugës dhe mendonim lojëra me hamendje: Cili numër do të ishte në targën e autobusit ose kamionit të radhës që do të kalonte? Duhej të ishe i duruar; rrugët ishin bosh. Vështirë se kishte makina; automjetet private ishin të ndaluara.
A kishe shpesh frikë atëherë?
Frika është fjala e gabuar. Frika është një reagim ndaj një ngjarjeje. Dhe ngjarjet ishin shumë të rralla atëherë. Ishte një shoqëri me përgjigje të gatshme.
Ne ishim tĂ« dominuar nga vetĂ«dija e tĂ« jetuarit brenda kufijve tĂ« ngushtĂ« qĂ« nuk lejoheshim tâi kalonim, sepse atĂ«herĂ« do tĂ« ndodhte diçka e keqe. Nuk duhet ta bĂ«sh kĂ«tĂ«, nuk duhet ta thuash atĂ« nĂ« asnjĂ« rrethanĂ«. Shmangni ata njerĂ«z. Ne jetonim nĂ« dy botĂ« paralele njĂ«herĂ«sh: Kishte gjĂ«ra qĂ« lejoheshe tĂ« thoshe vetĂ«m nĂ« shtĂ«pi sepse ishin tĂ« rrezikshme. GjĂ«ra tĂ« tjera mund tĂ« shpreheshin vetĂ«m nĂ« publik sepse ishin qesharake â propagandĂ«.
Dikur e quajte veten âproblematikâ. ĂfarĂ« do tĂ« thuash saktĂ«sisht me kĂ«tĂ«?
QĂ« nĂ« fĂ«mijĂ«ri, nuk isha i lehtĂ«. GjithmonĂ« kisha njĂ« mendim tĂ« fortĂ« qĂ« doja ta shprehja. Gjithashtu gjithmonĂ« mĂ« pĂ«lqente tâi bĂ«ja tĂ« tjerĂ«t tĂ« qeshnin, madje edhe nĂ« shkollĂ«. Dhe pĂ«r kĂ«tĂ«, ke nevojĂ« pĂ«r viktima tĂ« mira qĂ« mund tâi rrisĂ«sh, idealisht njĂ« mĂ«sues ose njĂ« tiran. Figurat e autoritetit bĂ«jnĂ« viktima tĂ« mira. Pastaj, sigurisht, kishte probleme.
NĂ« vitin 2023, Edi Rama tregoi njĂ« shaka sarkastike pĂ«r udhĂ«heqĂ«sin rus Vladimir Putin nĂ« KĂ«shillin e Sigurimit tĂ« OKB-sĂ« dhe nĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« e heshtte pĂ«rfaqĂ«suesin rus. Rama e do vetĂ«promovimin. NĂ« njĂ« samit tĂ« krerĂ«ve tĂ« shteteve dhe qeverive evropiane nĂ« maj tĂ« kĂ«tij viti, ai ra nĂ« mĂ«nyrĂ« teatrale nĂ« gjunjĂ« para kryeministres italiane Meloni. BashkĂ« me tĂ«, ai vendosi vitin e kaluar tĂ« krijonte qendra pritjeje pĂ«r azil nĂ« ShqipĂ«ri â dhe kĂ«shtu jashtĂ« BE-sĂ« â pĂ«r njerĂ«zit qĂ« kishin ikur me anije pĂ«rmes Detit Mesdhe drejt ItalisĂ«.
Zyra juaj është e mbushur me vizatime, piktura dhe skulptura. A keni vizatuar si fëmijë?
Po, që kur isha tre vjeç, dhe nuk kam ndaluar kurrë.
Vizatimi dhe piktura kanë qenë pjesë e jetës sime për aq kohë sa mbaj mend.
NjĂ« artist nĂ« krye tĂ« njĂ« qeverie: Dikur e quajtĂ«t âhumori i universitâ qĂ« ju, nga tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit, u bĂ«tĂ« kryeministĂ«r.
Humor absolut i universit. Më parë, nuk mund ta kisha imagjinuar kurrë të hyja në një zyrë, e lëre më të punoja atje. Zyra e parë qeveritare që hyra ndonjëherë ishte zyra e Ministrit të Kulturës të Shqipërisë. Unë isha Ministër i Kulturës.
Pse kjo neveri ndaj zyrave?
Në sytë e mi, zyrat në atë kohë përfaqësonin shtetin, i cili shtypte popullin e tij. Unë kurrë nuk do të kisha vënë këmbë në një administratë shtetërore, kurrë.
A ka mbetur diçka nga ajo urrejtje sot?
Sigurisht që jo. Unë u rrita nën një regjim që i mbante peng njerëzit e tij. Shërbëtorët e këtij regjimi punonin në zyra.
Nuk kishit kurrë ndërmend të hynit në politikë?
Unë luftova kundër kufijve të ngushtë të imponuar në jetën time artistike, dhe kështu Akademia e Arteve në Tiranë u bë bastioni im i parë kundër regjimit. Por gjithmonë mendoja dhe thashë se politika nuk ishte puna ime. Kurrë nuk mendova se politika një ditë do të më merrte rob. Doja të jetoja një jetë të pavarur dhe të lirë.
Si artist nën komunizëm, përjetova të kundërtën e lirisë që gjithmonë kisha dëshiruar. Qielli në një pikturë duhej të ishte blu, jo i kuq ose i verdhë. Lëkura e një personi duhej të ishte me ngjyrën e lëkurës. Një karrige nuk mund të dukej si elefant. Kjo mendjengushtësi formësoi imazhin tim shumë negativ për politikanët në atë kohë dhe nxiti luftëtarin antikomunist tek unë.
A do të shkonte mirë Edi Rama i ri me Edi Ramën e sotëm?
Do ta kuptoja, por ai nuk do tĂ« mĂ« kuptonte mua. Edi Rama i ri ishte shumĂ« i bindur nĂ« mendimet e tij dhe i pakompromis. Ai ishte i ri dhe jo i informuar mirĂ«. Ai ende nuk e kishte kuptuar se politika Ă«shtĂ« njĂ« art qĂ« lĂ«viz gjĂ«rat me talent dhe durim â ndĂ«rsa shteti Ă«shtĂ« njĂ« makinĂ« qĂ« na mban tĂ« bashkuar duke i rezistuar ndryshimit.
Edi Rama i ri besonte se shteti duhej të shfuqizohej: anarki. Ju dëshironit kaos?
Jo kaos. Doja qĂ« zyrat plot me burokratĂ« tĂ« zhdukeshin, por sigurisht, nuk kisha alternativĂ« nĂ« mendje. VetĂ«m liri dhe vetĂ«rregullim â utopi.
Dhe pastaj, në vitin 1998, ju do të bëheshit Ministri i Kulturës i vendit tuaj.
Atëherë ironia e universit shpërtheu. Kur qeveria shqiptare në atë kohë u shemb, unë ende jetoja si artist në Paris. Kryeministri i ri më vizitoi atje dhe më sugjeroi të kthehesha në Shqipëri dhe të merrja drejtimin e radios. Jo, i thashë, dua të qëndroj në studion time në Francë si artist i pavarur dhe të punoj vetëm si intelektual i përkushtuar në Shqipëri, jo të vuaj si nëpunës civil në ndonjë detyrë të lartë.
Si ndodhi ndryshimi i mendjes suaj?
Që nga atentati ndaj meje, ndihesha si një copë dheu. Dhe kisha vendosur të mos kthehesha në Shqipëri. Një vit më vonë, në Paris, pashë një ëndërr që më përndjek ende sot.
Një ëndërr politike?
NĂ« Ă«ndrrĂ«n time, isha nĂ« studion e babait tim, i cili punonte si skulptor. Babai im nuk ishte aty; e kĂ«rkova mĂ« kot. NjĂ« erĂ« e papritur pĂ«rplasi derĂ«n e studios dhe unĂ« mbeta i bllokuar. VetĂ«m. Ku ishte babai im? Kur u zgjova, doja tâi telefonoja prindĂ«rit e mi, por nuk e bĂ«ra.
NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, njĂ« nga miqtĂ« e mi mĂ« telefonoi. Ai mĂ« tha: âEdi, mĂ« vjen keq, babai yt ka vdekur. Ai vdiq kĂ«tĂ« mĂ«ngjes nĂ« studion e tijâ.
Pastaj shkuan në funeral. Isha shumë i trishtuar për vdekjen e babait tim, por më duhej të prisja një ditë dhe një natë të tërë derisa të mund të hipja në një aeroplan për në Tiranë. Dhe u rrova pa krem rroje.
Ngadalë dhe me dhimbje, e hoqa mjekrën me brisk. Prita që nata të kalonte; doja ta ndjeja dhimbjen. Hoqa vathin, mora hua një kravatë nga ambasadori ynë në Paris dhe vesha një kostum për të shkuar direkt në funeral. Dukesha disi si ministër.
Pas funeralit, Kryeministri shqiptar ju pyeti nëse donit të bashkoheshit me qeverinë e tij. Dhe ju pranuat.
Po, dita e funeralit ishte dita e fundit e riorganizimit tĂ« qeverisĂ« sĂ« tij. Kur u ktheva nga funerali, shkova nĂ« shtĂ«pinĂ« e prindĂ«rve tĂ« mi pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« kafe. Telefoni ra dhe u dĂ«gjua zĂ«ri i Kryeministrit: âZ. MinistĂ«r i KulturĂ«s, doni tĂ« qĂ«ndroni apo tĂ« largoheni pĂ«rsĂ«ri?â â âPo qĂ«ndroj,â u pĂ«rgjigja. âA keni nevojĂ« pĂ«r pak kohĂ« pĂ«r tĂ« menduar?â pyeti ai. âJo,â u pĂ«rgjigja, âsepse nĂ«se dua, do tĂ« largohem pĂ«rsĂ«ri!â.
Ishte kaq e thjeshtĂ«. Kur tĂ« gjithĂ« ikĂ«n, e pyeta nĂ«nĂ«n time: âKush mendon se do tĂ« jetĂ« MinistĂ«r i KulturĂ«s nesĂ«râ. Ajo u pĂ«rgjigj: âNuk mĂ« intereson fareâ. Kur e pyeta: âPo sikur tĂ« jem unĂ«, mami?â ajo u pĂ«rgjigj: âKa qenĂ« njĂ« ditĂ« e gjatĂ«, je i lodhur, sensi yt i humorit Ă«shtĂ« i prishur â shko nĂ« shtratâ.
Por kur e kuptoi se po flisja seriozisht, filloi tĂ« qante. PrindĂ«rit e mi gjithmonĂ« donin qĂ« unĂ« tĂ« qĂ«ndroja larg politikĂ«s. âĂfarĂ« Ă«shtĂ« mĂ« keq,â tha ajo mes lotĂ«sh, âqĂ« babai yt tĂ« vdesĂ«, apo qĂ« ti tĂ« bĂ«hesh ministĂ«r?â.
UnĂ« thashĂ«: âĂfarĂ« duhet tĂ« bĂ«j tani, mamiâ? Dhe ajo u pĂ«rgjigj: âShko menjĂ«herĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e Kryeministrit dhe i thuaj se je ngatĂ«rruar pĂ«r vdekjen e babait tĂ«nd â merre fjalĂ«n mbrapshtâ. ThashĂ« se ishte turp, nuk mund ta bĂ«ja. âNĂ«se nuk guxon tĂ« japĂ«sh dorĂ«heqjen taniâ, shtoi ajo, âdo tĂ« mbetesh i bllokuar nĂ« kĂ«tĂ« rrĂ«mujĂ« politike pĂ«r gjithĂ« jetĂ«n tĂ«ndeâ.
Por ju nuk dhatë dorëheqjen; ju u bëtë ministër. Cilat janë çastet më të këqija në politikë për ju?
Gjëja më e keqe është humbja. E përjetova këtë, për shembull, në vitin 2009 kur kandidova për herë të parë për kryeministër dhe humba me një diferencë shumë të ngushtë. Kjo ishte vërtet e dhimbshme.
A keni modele në politikë? Shpesh keni folur me admirim për Angela Merkel.
Kancelarja Angela Merkel ishte një politikane thjesht racionale. Nga të gjitha figurat politike që kam takuar, ajo ishte e vetmja që nuk u impresionua nga sharmi. Angela udhëhoqi nga prapaskena dhe drejtoi politikën prapa skenave. Jam i sigurt se ajo mund të ishte e pamëshirshme kur donte të eliminonte kundërshtarët politikë për të siguruar pushtetin e saj dhe për të mbajtur partinë e saj nën kontroll. Por në skenë, ajo ishte një forcë shumë e sigurt dhe qetësuese që arriti të krijonte harmoni dhe të bëhej fytyra më e admiruar e Gjermanisë në mbarë botën.
Ju gjithashtu thatë dikur se lufta në Ukrainë nuk do të kishte shpërthyer nëse Angela Merkel do të ishte ende Kancelare në fillim të vitit 2022.
Angela do të kishte gjetur një mënyrë për të parandaluar këtë konflikt të përshkallëzohej në një luftë agresioni.
Ajo kishte gjithçka qĂ« i nevojitej pĂ«r tĂ« gjetur njĂ« zgjidhje me Putinin â njĂ« kompromis. Nuk mund ta vĂ«rtetoj kĂ«tĂ«, por jam i bindur pĂ«r kĂ«tĂ«. FatkeqĂ«sisht, askush nuk e parashikoi dramĂ«n dhe pasojat tragjike qĂ« solli sulmi ndaj UkrainĂ«s. Angela ishte ndryshe. Ajo ishte shumĂ« punĂ«tore dhe nuk do tâi kishte nĂ«nvlerĂ«suar kurrĂ« pasojat e njĂ« konflikti kaq shkatĂ«rrues.
Përvojat e saj me diktaturën në RDGJ dhe aftësia e saj për të empatizuar me ish-agjentin e KGB-së në Kremlin do ta kishin ndihmuar të shihte diçka që të tjerët në Perëndim për fat të keq nuk e panë.
Si do të përfundojë lufta në Ukrainë?
Për momentin, vetëm universi e di përgjigjen.
Donald Trump do të luajë një rol kyç?
Trump tashmĂ« ka luajtur njĂ« rol tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m duke vĂ«nĂ« nĂ« tryezĂ« idenĂ« e njĂ« armĂ«pushimi dhe paqeje. Por pse na duhej qĂ« Trump tĂ« rizbulonte fjalĂ«n armĂ«pushim pas tre vitesh? Kur Viktor OrbĂĄn e pĂ«rmendi atĂ« fjalĂ«, ai u trajtua si lebroz. Askush nuk donte tĂ« dĂ«gjonte pĂ«r njĂ« armĂ«pushim, e lĂ«re mĂ« pĂ«r paqe. Askush nuk donte tĂ« dinte pĂ«r bisedime â e lĂ«re mĂ« pĂ«r negociata â me RusinĂ«, pĂ«rveç Erdoganit. Ai u pĂ«rpoq disa herĂ«, por pa sukses, sepse askush nuk i mbĂ«shteti pĂ«rpjekjet e tij. GjithmonĂ« bĂ«hej fjalĂ« pĂ«r fitoren absolute, ose mĂ« saktĂ«, pĂ«r humbjen strategjike tĂ« RusisĂ« nĂ«n autopilotin e Shteteve tĂ« Bashkuara. ĂfarĂ« keqardhjeje.
Gjatë mandatit të tij të parë, ju e kritikuat Donald Trumpin.
E bëra këtë edhe më parë, kur Trump ishte ende kandidat presidencial. Mandati i tij i parë nuk ishte aq i keq për botën. Sot, ai përfaqëson një mundësi të madhe për Evropën. Kur Trump pretendoi pas atentatit se Zoti e kishte shpëtuar për të mirën e Amerikës, kjo ishte vetëm gjysma e së vërtetës. Zoti i shpëtoi edhe jetën në mënyrë që Evropa të zgjohej. Evropa duhet të zgjohet, shpresojmë në anën e duhur.
Dhe duket se kjo ka filluar tashmë.
Ursula von der Leyen po bën një punë të shkëlqyer për të tronditur Evropën, ndërsa hapat e parë të Kancelarit Merz duken shumë premtues. Një Gjermani e ringjallur është çelësi i një Evrope të ringjallur.
Ju e njihni mirë dhëndrin e Trump, Jared Kushner, i cili synon të bëhet një investitor i madh në Shqipëri: kompania e Kushner dëshiron të ndërtojë akomodime luksoze për turistë të pasur në një pjesë bregdetare të paprekur më parë dhe në një ishull të pabanuar. Kjo po kundërshtohet nga ambientalistët. Si po ecën ky projekt?
Po ecĂ«n. Projekti pĂ«rbĂ«het nga dy pjesĂ«: nga njĂ«ra anĂ«, brezi bregdetar â ose gadishulli, siç e quajmĂ« ne. ĂshtĂ« nĂ« pronĂ«si private. Nga ana tjetĂ«r, ishulli i Sazanit, i cili i pĂ«rket shtetit. Gadishulli ka pĂ«rfunduar fazĂ«n e planifikimit. Ne ende po negociojmĂ« kushtet e partneritetit pĂ«r ishullin e Sazanit. Konceptet paraprake duken shumĂ« premtuese. Lista e kompanive qĂ« duan tĂ« bĂ«hen pjesĂ« e kĂ«tyre kufijve tĂ« rinj tĂ« turizmit mesdhetar Ă«shtĂ« mbresĂ«lĂ«nĂ«se, veçanĂ«risht Hotelet Aman.
Disa ekspertë që studiojnë strukturat e bandave kriminale ndërkombëtare besojnë se çdo qeveri evropiane sot duhet të adresojë krimin e organizuar. A e shihni edhe ju kështu?
Ne po luftojmĂ« krimin e organizuar si kurrĂ« mĂ« parĂ«, dhe kjo njihet nga tĂ« gjitha autoritetet pĂ«rkatĂ«se, por akuzat vazhdojnĂ« tĂ« vijnĂ«, dhe janĂ« tĂ« ndryshme. Opozita nĂ« Parlament mĂ« ka akuzuar tashmĂ« pĂ«r tĂ« gjitha llojet e gjĂ«rave, siç Ă«shtĂ« tĂ« qenit homoseksual dhe biseksual â gjĂ« qĂ« nuk jam. Me sa duket, ata janĂ« gjithashtu tĂ« bindur se unĂ« jam pĂ«rdhunues
âŠdhe trafikant drogeâŠ
Oh po, âtrafik drogeâ Ă«shtĂ« ende akuza mĂ« romantike.
A keni marrë ndonjëherë drogë?
Epo mirë. Kjo nuk do të ishte as më e keqja. Unë duhet të kem përdorur dhunë kundër nënës dhe gruas sime. Djali im supozohet të jetë djali i babait tim.
I gjithĂ« ky budallallĂ«k u bĂ«rtit nĂ« tubime, u shkrua nĂ« gazeta, u pĂ«rhap si jashtĂ« linje ashtu edhe nĂ« internet â tĂ« gjitha gĂ«njeshtra. TĂ« ndjekura nga humbjet zgjedhore tĂ« atyre qĂ« krijuan kĂ«to monstruozitete. Jam mĂ«suar me to, por familja ime ka vuajtur shumĂ«.
A ju pëlqejnë gazetarët?
A më pëlqejnë mua gazetarët? Një pyetje shumë e përgjithshme. Unë admiroj gazetarinë e pavarur. Por a më pëlqejnë të gjithë gazetarët? Jo. Megjithatë, unë e di sa e tmerrshme është bota pa gazetarë. Prandaj, unë nuk jam aspak problemi i tyre. Problemi im qëndron diku tjetër: Shumë vite më parë, unë publikova pikëpamjet e mia në gazetën e vetme të pavarur të Shqipërisë, duke rrezikuar jetën time për ta bërë këtë. Ajo gazetë u dogj. Pra, unë i përkisja kampit të gazetarisë dhe e di sa e rëndësishme është kjo.
Por disa gazetarĂ« shqiptarĂ« nuk mĂ« shihnin nĂ« atĂ« mĂ«nyrĂ« kur flisja pĂ«r mangĂ«sitĂ« kryesore tĂ« medias. Ata shihnin vetĂ«m fuqinĂ« time, jo argumentet e mia. Ata i bĂ«rtisnin âautokratitâ qĂ« ngacmon median. UnĂ« hoqa dorĂ« nga kundĂ«rshtimi i tyre ose nga tĂ« folurit pĂ«r to shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ«.
Ju keni përjashtuar gazetarë individualë nga konferencat tuaja për shtyp.
Ne vetëm dy herë kemi penguar dikë që të marrë peng të gjithë konferencën për shtyp, kur flitet pafundësisht në mikrofon.
Vitin e kaluar, Edi Rama e kapi nĂ« fytyrĂ« gazetaren 31-vjeçare tĂ« televizionit, Ambrozia Meta, para kamerave, gjatĂ« njĂ« konference pĂ«r shtyp me gazetarĂ« shqiptarĂ«. Ai e shtyu atĂ« larg kur ajo i bĂ«ri vazhdimisht pyetje qĂ« nuk e pĂ«lqyen. Dy vjet mĂ« parĂ«, Rama e kishte kĂ«rcĂ«nuar gazetaren me njĂ« âmasĂ« riedukimiâ. Ai gjithashtu njoftoi se nuk do tâu pĂ«rgjigjej pyetjeve tĂ« saja pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ«. âE gjithĂ« kjo nuk Ă«shtĂ« aq keqâ, thotĂ« Ambrozia Meta sot. âDiçka tjetĂ«r Ă«shtĂ« e keqe: Rama e ka shndĂ«rruar ShqipĂ«rinĂ« nĂ« njĂ« diktaturĂ« ekonomike. Ai shpĂ«rndan leje ndĂ«rtimi tek njerĂ«zit e fasadĂ«s sĂ« kriminelĂ«ve. Ai nuk sillet si socialist, edhe pse Ă«shtĂ« kreu i partisĂ« sĂ« tyre. Ai nuk bĂ«n asgjĂ« pĂ«r tĂ« varfrit dhe tĂ« moshuaritâ.
âAjo pĂ«r tĂ« cilĂ«n ai po konkurron mĂ« shumĂ« Ă«shtĂ« tĂ« sigurojĂ« vendin e tij nĂ« librat e historisĂ« â si babai i kombitâ.
Edi Rama po lejon gjithnjĂ« e mĂ« rrallĂ« konferenca pĂ«r shtyp. NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, ai u pĂ«rgjigjet pyetjeve tĂ« zgjedhura pĂ«rmes videos qĂ« qytetarĂ«t lejohen tâia bĂ«jnĂ«.
NjĂ« politikan nga rrethi juaj, ish-kryetari i bashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s, u arrestua nĂ« zyrĂ«n e tij disa muaj mĂ« parĂ« â ndĂ«r tĂ« tjera, pĂ«r ryshfet dhe pastrim parash. A ka arritur korrupsioni nĂ« qeverinĂ« tuaj?
ĂshtĂ« e qartĂ« se njerĂ«zit nĂ« nivele tĂ« ndryshme tĂ« qeverisjes preken gjithashtu sapo pĂ«rfshihet korrupsioni. Pra, pyetja nuk Ă«shtĂ« nĂ«se korrupsioni ekziston, por çfarĂ« po bĂ«jmĂ« pĂ«r ta luftuar atĂ« dhe pĂ«r tĂ« zvogĂ«luar ndikimin e tij nĂ« qeveri. Dhe jam krenar qĂ« kemi bĂ«rĂ« diçka tĂ« madhe â radikale: njĂ« reformĂ« gjyqĂ«sore qĂ«, pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« historinĂ« tonĂ« qĂ« nga pavarĂ«sia e ShqipĂ«risĂ« nĂ« vitin 1912, i solli zyrtarĂ«t e lartĂ« para njĂ« gjyqĂ«sori tĂ« pavarur dhe çoi nĂ«akuza ose dĂ«nime.
Nga ana tjetër, unë besoj se një organizatë, një kompani ose një shumicë qeverisëse nuk gjykohet nga fakti nëse një ose disa nga anëtarët e saj dyshohen për korrupsion ose janë nën hetim për korrupsion, por nga mënyra se si reagojnë në raste të tilla. Për dekada, përgjigjja ishte të formohej një mburojë mbrojtëse dhe të ofrohej mbështetje politike në përputhje me rrethanat. Ne i kemi dhënë fund kësaj. Partia jonë nuk është një mburojë mbrojtëse për askënd; Shumica jonë në Parlament është vetëm mburoja mbrojtëse e gjyqësorit të pavarur.
Ju kurrĂ« nuk e keni mohuar se korrupsioni nĂ« ShqipĂ«ri mbetet njĂ« problem i madh. A do tĂ« bĂ«het njĂ« pengesĂ« vendimtare nĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r tâu bashkuar me BE-nĂ«?
Lufta jonĂ« kundĂ«r tij Ă«shtĂ« njĂ« garanci e rĂ«ndĂ«sishme e dĂ«shirĂ«s sonĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« pĂ«r tâu bĂ«rĂ« anĂ«tar i BE-sĂ«. Sukseset tona nĂ« kĂ«tĂ« luftĂ« janĂ« vlerĂ«suar shumĂ« nga BE-ja.
Edi Rama ka arritur ta ngrejë Shqipërinë në skenën politike evropiane: një vend kryesisht i lënë pas dore me 2.4 milionë banorë, që tani tërheq më shumë se 10 milionë turistë nga jashtë çdo vit. Ndërtesa moderne po ndërtohen në shumë qytete dhe po themelohen startup-e. Por diçka po lulëzon gjithashtu, për të cilën Rama ngurron të flasë: trafiku i drogës, pastrimi i parave, krimi qeveritar.
âEdi Rama ka bashkĂ«punuar me krimin e organizuar qĂ« nga fillimiâ, thotĂ« gazetari shqiptar Enton Abilekaj, i cili fillimisht e shihte RamĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« favorshme.
Filloi me një politikë që promovonte kultivimin dhe tregtinë e kanabisit.
âAi ka nevojĂ« pĂ«r kriminelĂ«t pĂ«r tĂ« qĂ«ndruar nĂ« pushtetâ, thotĂ« gazetari. âAta i ofrojnĂ« atij mbĂ«shtetje politikeâ. Andi Bushati, i cili drejton njĂ« nga mediat e pakta tĂ« pavarura online nĂ« ShqipĂ«ri, e shpreh kĂ«shtu: âRekordi i RamĂ«s Ă«shtĂ« negativ. Sukseset e tij diplomatike janĂ« thjesht njĂ« fasadĂ« qĂ« legjitimon pushtetin e tij autokratikâ.
Rama emĂ«ron ministra tĂ« panjohur pa u konsultuar me askĂ«nd. Ai drejton njĂ« parti, por pĂ«r dhjetĂ« vjet, zgjedhja e kryetarit Ă«shtĂ« lĂ«nĂ« jashtĂ«. Stili i tij qeverisĂ«s? âForma errĂ«son pĂ«rmbajtjenâ.
Fatos Lubonja është edhe më kritik ndaj Ramës.
Shkrimtari 74-vjeçar, i cili kaloi 17 vjet nĂ« burg gjatĂ« diktaturĂ«s, Ă«shtĂ« njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i shquar i sĂ« majtĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri. Ai dikur ishte mik me RamĂ«n, por sot autori thotĂ«: âRama Ă«shtĂ« narcisist. Ai nuk pranon kritika. Ai kontrollon policinĂ« dhe gjyqĂ«sorin. ĂshtĂ« si nĂ«n Putininâ. Problemi mĂ« i madh, megjithatĂ«, janĂ« vetĂ« shqiptarĂ«t: âNĂ« vende tĂ« tjera, dikush si Rama do tĂ« kishte qenĂ« nĂ« spital shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ« pĂ«r tâu kuruar. KĂ«tu, atij i lejohet tĂ« qeverisĂ«â.
Ju keni përjashtuar gazetarë individualë nga konferencat tuaja për shtyp.
Ne vetëm dy herë kemi penguar dikë që të marrë peng të gjithë konferencën për shtyp, kur flitet pafundësisht në mikrofon.
Vitin e kaluar, Edi Rama e kapi nĂ« fytyrĂ« gazetaren 31-vjeçare tĂ« televizionit, Ambrozia Meta, para kamerave, gjatĂ« njĂ« konference pĂ«r shtyp me gazetarĂ« shqiptarĂ«. Ai e shtyu atĂ« larg kur ajo i bĂ«ri vazhdimisht pyetje qĂ« nuk e pĂ«lqyen. Dy vjet mĂ« parĂ«, Rama e kishte kĂ«rcĂ«nuar gazetaren me njĂ« âmasĂ« riedukimiâ. Ai gjithashtu njoftoi se nuk do tâu pĂ«rgjigjej pyetjeve tĂ« saja pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ«. âE gjithĂ« kjo nuk Ă«shtĂ« aq keqâ, thotĂ« Ambrozia Meta sot. âDiçka tjetĂ«r Ă«shtĂ« e keqe: Rama e ka shndĂ«rruar ShqipĂ«rinĂ« nĂ« njĂ« diktaturĂ« ekonomike. Ai shpĂ«rndan leje ndĂ«rtimi tek njerĂ«zit e fasadĂ«s sĂ« kriminelĂ«ve. Ai nuk sillet si socialist, edhe pse Ă«shtĂ« kreu i partisĂ« sĂ« tyre. Ai nuk bĂ«n asgjĂ« pĂ«r tĂ« varfrit dhe tĂ« moshuaritâ.
âAjo pĂ«r tĂ« cilĂ«n ai po konkurron mĂ« shumĂ« Ă«shtĂ« tĂ« sigurojĂ« vendin e tij nĂ« librat e historisĂ« â si babai i kombitâ.
Edi Rama po lejon gjithnjĂ« e mĂ« rrallĂ« konferenca pĂ«r shtyp. NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, ai u pĂ«rgjigjet pyetjeve tĂ« zgjedhura pĂ«rmes videos qĂ« qytetarĂ«t lejohen tâia bĂ«jnĂ«.
NjĂ« politikan nga rrethi juaj, ish-kryetari i bashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s, u arrestua nĂ« zyrĂ«n e tij disa muaj mĂ« parĂ« â ndĂ«r tĂ« tjera, pĂ«r ryshfet dhe pastrim parash. A ka arritur korrupsioni nĂ« qeverinĂ« tuaj?
ĂshtĂ« e qartĂ« se njerĂ«zit nĂ« nivele tĂ« ndryshme tĂ« qeverisjes preken gjithashtu sapo pĂ«rfshihet korrupsioni. Pra, pyetja nuk Ă«shtĂ« nĂ«se korrupsioni ekziston, por çfarĂ« po bĂ«jmĂ« pĂ«r ta luftuar atĂ« dhe pĂ«r tĂ« zvogĂ«luar ndikimin e tij nĂ« qeveri. Dhe jam krenar qĂ« kemi bĂ«rĂ« diçka tĂ« madhe â radikale: njĂ« reformĂ« gjyqĂ«sore qĂ«, pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« historinĂ« tonĂ« qĂ« nga pavarĂ«sia e ShqipĂ«risĂ« nĂ« vitin 1912, i solli zyrtarĂ«t e lartĂ« para njĂ« gjyqĂ«sori tĂ« pavarur dhe çoi nĂ«akuza ose dĂ«nime.
Nga ana tjetër, unë besoj se një organizatë, një kompani ose një shumicë qeverisëse nuk gjykohet nga fakti nëse një ose disa nga anëtarët e saj dyshohen për korrupsion ose janë nën hetim për korrupsion, por nga mënyra se si reagojnë në raste të tilla. Për dekada, përgjigjja ishte të formohej një mburojë mbrojtëse dhe të ofrohej mbështetje politike në përputhje me rrethanat. Ne i kemi dhënë fund kësaj. Partia jonë nuk është një mburojë mbrojtëse për askënd; Shumica jonë në Parlament është vetëm mburoja mbrojtëse e gjyqësorit të pavarur.
Ju kurrĂ« nuk e keni mohuar se korrupsioni nĂ« ShqipĂ«ri mbetet njĂ« problem i madh. A do tĂ« bĂ«het njĂ« pengesĂ« vendimtare nĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r tâu bashkuar me BE-nĂ«?
Lufta jonĂ« kundĂ«r tij Ă«shtĂ« njĂ« garanci e rĂ«ndĂ«sishme e dĂ«shirĂ«s sonĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« pĂ«r tâu bĂ«rĂ« anĂ«tar i BE-sĂ«. Sukseset tona nĂ« kĂ«tĂ« luftĂ« janĂ« vlerĂ«suar shumĂ« nga BE-ja.
Edi Rama ka arritur ta ngrejë Shqipërinë në skenën politike evropiane: një vend kryesisht i lënë pas dore me 2.4 milionë banorë, që tani tërheq më shumë se 10 milionë turistë nga jashtë çdo vit. Ndërtesa moderne po ndërtohen në shumë qytete dhe po themelohen startup-e. Por diçka po lulëzon gjithashtu, për të cilën Rama ngurron të flasë: trafiku i drogës, pastrimi i parave, krimi qeveritar.
âEdi Rama ka bashkĂ«punuar me krimin e organizuar qĂ« nga fillimiâ, thotĂ« gazetari shqiptar Enton Abilekaj, i cili fillimisht e shihte RamĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« favorshme.
Filloi me një politikë që promovonte kultivimin dhe tregtinë e kanabisit.
âAi ka nevojĂ« pĂ«r kriminelĂ«t pĂ«r tĂ« qĂ«ndruar nĂ« pushtetâ, thotĂ« gazetari. âAta i ofrojnĂ« atij mbĂ«shtetje politikeâ. Andi Bushati, i cili drejton njĂ« nga mediat e pakta tĂ« pavarura online nĂ« ShqipĂ«ri, e shpreh kĂ«shtu: âRekordi i RamĂ«s Ă«shtĂ« negativ. Sukseset e tij diplomatike janĂ« thjesht njĂ« fasadĂ« qĂ« legjitimon pushtetin e tij autokratikâ.
Rama emĂ«ron ministra tĂ« panjohur pa u konsultuar me askĂ«nd. Ai drejton njĂ« parti, por pĂ«r dhjetĂ« vjet, zgjedhja e kryetarit Ă«shtĂ« lĂ«nĂ« jashtĂ«. Stili i tij qeverisĂ«s? âForma errĂ«son pĂ«rmbajtjenâ.
Fatos Lubonja është edhe më kritik ndaj Ramës.
Shkrimtari 74-vjeçar, i cili kaloi 17 vjet nĂ« burg gjatĂ« diktaturĂ«s, Ă«shtĂ« njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i shquar i sĂ« majtĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri. Ai dikur ishte mik me RamĂ«n, por sot autori thotĂ«: âRama Ă«shtĂ« narcisist. Ai nuk pranon kritika. Ai kontrollon policinĂ« dhe gjyqĂ«sorin. ĂshtĂ« si nĂ«n Putininâ. Problemi mĂ« i madh, megjithatĂ«, janĂ« vetĂ« shqiptarĂ«t: âNĂ« vende tĂ« tjera, dikush si Rama do tĂ« kishte qenĂ« nĂ« spital shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ« pĂ«r tâu kuruar. KĂ«tu, atij i lejohet tĂ« qeverisĂ«â.
Si e shpjegoni që shkrimtari Fatos Lubonja, i cili dikur ishte miku juaj, tani është një nga kritikët tuaj më të ashpër?
Ne ishim miq shumë të ngushtë kur luftonim së bashku në shoqërinë civile. Por që kur kalova në kampin kundërshtar të politikës së përditshme, Fatosi më ka shpallur tradhtar të kauzës. Që atëherë, ai është shqetësuar kryesisht për të vërtetuar se çfarë tradhtari revoltues jam. E respektoj dhe më vjen keq për të.
Cili ishte gabimi juaj më i madh si kreu i qeverisë?
Oh, do të komentoj për këtë vetëm pasi të largohem nga detyra.
Ju e ndaluat përkohësisht TikTok në Shqipëri pasi vdekja me thikë e një djali 14-vjeçar u lidh me përdorimin e platformës së mediave sociale.
Unë nuk e ndalova TikTok përgjithmonë, por prindërit duhet të jenë në gjendje ta kontrollojnë më mirë platformën. Qasja në video me përmbajtje të dhunshme ose të neveritshme duhet të parandalohet. Prindërit duhet të dinë se çfarë po bëjnë fëmijët e tyre në një platformë të tillë. Dhe duhet të them: Për habinë time, njerëzit në TikTok ishin shumë të gatshëm të kuptonin dhe të adresonin shqetësimet tona.
Si reaguan prindërit ndaj ndalimit?
Mbështetja për ndalimin e TikTok ishte dërrmuese. 95 për qind e prindërve ishin pro. Shumica e tyre madje mbështetën ndalimin e të gjitha mediave sociale.
Herë pas here, Edi Rama pi një gllënjkë nga një shishe uji. Nuk i pëlqen të ndërpritet kur flet. Ai injoron disa pyetje duke folur thjesht me zë të lartë, sikur të duhet të mbytë zhurmën e sfondit. Ai rrëshqet gjithnjë e më poshtë në karrigen e tij, dhe pas një ore e gjysmë, pothuajse shtrihet.
Pushteti është një kafshë e egër. Kështu e keni formuluar dikur një nga mendimet tuaja.
Po, pushteti Ă«shtĂ« njĂ« kafshĂ« shumĂ« e rrezikshme. NjĂ« bishĂ« e egĂ«r. ĂshtĂ« gjithmonĂ« aty, gati pĂ«r tĂ« gllabĂ«ruar brendĂ«sinĂ« e njĂ« personi. Ose pĂ«r ta deformuar atĂ«. Kjo bishĂ« mbart shumĂ« tundime brenda vetes. PĂ«r shembull: Mund ta pushosh menjĂ«herĂ« nga puna dikĂ« qĂ« nuk tĂ« pĂ«lqen, ose edhe tĂ« hakmerresh ndaj tij. Ti lufton me lajmĂ«tarin nĂ« vend qĂ« tĂ« merresh me njĂ« mesazh tĂ« pakĂ«ndshĂ«m. Supozo se nuk shkon mirĂ« me njĂ« koleg pune. Mund ta pushosh nga puna â mjaft lehtĂ«.
Ndoshta ata do tĂ« rezistojnĂ«. Pastaj mund tĂ« pyesĂ«sh: âKush Ă«shtĂ« babai i kĂ«tij djaliâ? Dhe mĂ«son se babai Ă«shtĂ« oficer policie. âPushojeni nga punaâ, mund tĂ« urdhĂ«rosh. PĂ«rsĂ«ri, mjaft e lehtĂ«. Dhe kĂ«shtu bĂ«hesh dikush tjetĂ«r.
Cilat janë përfundimet tuaja?
Gjithmonë duhet të mbash mend nga vjen. Nuk i lejoj kurrë njerëzit e mi të mbajnë bagazhet e mia. Kur udhëtoj privatisht, nuk fluturoj me klas biznesi. Gruaja ime nget makinën e saj. Në shtëpi, nuk kemi asnjë punonjës të paguar nga qeveria. Kam ngritur muzeun e parë për dhuratat që marr, që i përkasin shtetit dhe jo personit në zyrën e Kryeministrit.
GjĂ«ra tĂ« vogla tĂ« mĂ«dha â tĂ« qĂ«ndrosh sa mĂ« normal tĂ« jetĂ« e mundur nĂ«n lĂ«kurĂ«.
A ka ndonjë që dëgjon për çështje të tilla?
Disa njerëz mendojnë se kam fituar shumë zgjedhje sepse opozita ime është shumë e dobët. Ata njerëz nuk kanë ide. Sepse në shtëpi, kam opozitën më të ashpër që kam përjetuar ndonjëherë.
Ajo mĂ« pret kur kthehem nga puna nĂ« mbrĂ«mje â gruaja ime. Ha diçka, shtrihem nĂ« divan, zgjedh njĂ« film pĂ«r tâu çlodhur.
Dhe pas dhjetĂ« minutave tĂ« para tĂ« filmit, fillon koha e pyetjeve â nga divani nĂ« divan.
Gruaja ime është ekonomiste, punon për organizata ndërkombëtare, ajo i di punët e saj. Ajo di numra, të dhëna, fakte. Pyetjet vazhdojnë, kështu që më duhet të shtyp butonin e ndalimit të filmit disa herë.
ĂshtĂ« vĂ«rtet intensive. NĂ«se gruaja ime vazhdon deri nĂ« nokaut, do tĂ« jetĂ« shumĂ« mĂ« vonĂ« se mesnata dhe do tĂ« duhet tâi lutem tĂ« tregojĂ« mĂ«shirĂ«. Mund tâju siguroj: NĂ«se keni njĂ« kundĂ«rshtim tĂ« tillĂ« nĂ« shtĂ«pi dhe i dĂ«gjoni ata, do tĂ« bĂ«heni tĂ« pamposhtur jashtĂ« katĂ«r mureve tuaja. AtĂ«herĂ« mund tĂ« bĂ«heni edhe Mbret i ShqipĂ«risĂ«!
https://www.zeit.de/zeit-magazin/2025/32/edi-rama-karriere-opposition-macht-frau
Â
The post Rama intervistë për ZEITmagazin: Në shtëpi kam opozitën më të ashpër që kam përjetuar ndonjëherë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.
Login
