Donald Trump ka thĂ«nĂ« se ai nuk po kĂ«rkon armĂ«pushim nĂ« luftĂ«n e Izraelit ndaj Iranit, por nĂ« vend tĂ« kĂ«saj dĂ«shiron tĂ« shohĂ« ânjĂ« pĂ«rfundim tĂ« vĂ«rtetĂ«â tĂ« programit bĂ«rthamor iranian, me Teheranin qĂ« e braktis atĂ« âplotĂ«sishtâ.Â
Presidenti amerikan parashikoi se Izraeli nuk do të ndalojë në fushatën e tij bombarduese dhe sugjeroi se një moment vendimtar në atë fushatë ishte i afërt, megjithëse bëri të qartë se priste që Izraeli të shkatërronte objektet bërthamore iraniane pa ndihmën e SHBA-së.
âDo ta zbuloni nĂ« dy ditĂ«t nĂ« vijim ⊠Askush nuk ka ngadalĂ«suar deri tani,â i tha ai CBS News, pasi braktisi papritur njĂ« samit G7 nĂ« Malet SkĂ«mbore tĂ« KanadasĂ«, duke thĂ«nĂ« se po kthehej nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« pĂ«r tâu marrĂ« me konfliktin.
Duke folur me gazetarĂ«t rrugĂ«s pĂ«r nĂ« Uashington, Trump tha se po kĂ«rkonte ânjĂ« fund, njĂ« fund tĂ« vĂ«rtetĂ«, jo njĂ« armĂ«pushimâ.Â
Kjo do tĂ« pĂ«rfshinte njĂ« âdorĂ«zim tĂ« plotĂ«â nga Irani, tha ai. Pozicioni negociues i Trump-it para sulmit izraelit ishte se Irani duhet tĂ« ndalojĂ« pasurimin e uraniumit krejtĂ«sisht, dhe ai fajĂ«soi Teheranin pĂ«r mospranimin e asaj propozimi.
Trump gjithashtu theksoi se çdo sulm iranian ndaj amerikanĂ«ve ose bazave amerikane, tĂ« cilin Irani e ka kĂ«rcĂ«nuar, do tĂ« pĂ«rballej me forcĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme, duke thĂ«nĂ«: âDo tĂ« zbresim aq fuqishĂ«m, sa do tĂ« heqim dhe dorezat.âÂ
Ministri i jashtĂ«m iranian, Abbas Araghchi, tha se Irani ishte i hapur pĂ«r tĂ« rifilluar bisedimet me SHBA-nĂ« pĂ«r programin e tij bĂ«rthamor. âNĂ«se Presidenti Trump Ă«shtĂ« serioz nĂ« lidhje me diplomacinĂ« dhe i interesuar tâi japĂ« fund kĂ«saj lufte, hapat e ardhshĂ«m janĂ« vendimtarĂ«,â tha Araghchi nĂ« njĂ« deklaratĂ«.
Pyetur nĂ«se do dĂ«rgonte tĂ« dĂ«rguarin Steve Witkoff ose zĂ«vendĂ«spresidentin, JD Vance, pĂ«r bisedime tĂ« drejtpĂ«rdrejta me Iranin, Trump nuk mori qĂ«ndrim pĂ«rfundimtar, megjithatĂ« tha se do tĂ« varet ânga ajo qĂ« ndodh kur tĂ« kthehemâ. Ai mĂ« vonĂ« deklaroi: âNuk jam shumĂ« nĂ« humor pĂ«r tĂ« negociuar.âÂ
Benjamin Netanyahu ishte gjithashtu i prerĂ« ndaj idesĂ« sĂ« diplomacisĂ«. âSigurisht qĂ« duan tĂ« ndalojnĂ«. Duan tĂ« ndalojnĂ«, dhe tĂ« vazhdojnĂ« prodhimin e mjeteve tĂ« vdekjes. Ne ia dhamĂ« njĂ« shans,â tha kryeministri izraelit, duke prezantuar njĂ« set tĂ« ri, mĂ« tĂ« zgjeruar tĂ« objektivave tĂ« luftĂ«s.
âNe duam tre rezultate tĂ« qarta: eliminimin e programit bĂ«rthamor, eliminimin e aftĂ«sisĂ« pĂ«r tĂ« prodhuar raketa balistike dhe eliminimin e boshtit tĂ« terrorit. Ne do bĂ«jmĂ« sigurisht atĂ« qĂ« duhet pĂ«r tĂ« arritur kĂ«to objektiva, dhe kemi koordinim tĂ« mirĂ« me Shtetet e Bashkuara.âÂ
NĂ« platformĂ«n e tij online Truth Social gjatĂ« natĂ«s, Trump ishte edhe mĂ« kĂ«rcĂ«nues se izraelitĂ«t, duke deklaruar: âTĂ« gjithĂ« duhet tĂ« evakuojnĂ« menjĂ«herĂ« Teheranin!â, pas njĂ« urdhri izraelit pĂ«r evakuim tĂ« njĂ« pjese tĂ« veriut tĂ« Teheranit qĂ« prekte njĂ« tĂ« tretĂ«n e njĂ« milioni njerĂ«z, duke paralajmĂ«ruar pĂ«r bombardimin e afĂ«rt tĂ« zonĂ«s.
Urdhri izraelit online ishte modeluar sipas atyre që lëshohen rregullisht për palestinezët në Gaza, ku bombardimet nga Forcat e Mbrojtjes së Izraelit (IDF) kanë shkatërruar lagje të tëra rezidenciale gjatë një konflikti 20-mujor.
Ultimatumi izraelit tĂ« hĂ«nĂ«n tha se bombardimi i Teheranit do tĂ« synonte âinfrastruktura ushtarakeâ, por njĂ« nga objektivat e goditura ishte njĂ« transmetues televiziv shtetĂ«ror, duke vrarĂ« tre punonjĂ«s dhe pĂ«rfundimi i transmetimeve tĂ« drejtpĂ«rdrejta. Izraeli gjithashtu ka bombarduar instalacione tĂ« naftĂ«s dhe gazit tĂ« Iranit, ndĂ«rsa Irani ka hakmarrĂ« duke sulmuar HaifĂ«n, duke dĂ«mtuar njĂ« central energjetik dhe njĂ« rafineri nĂ« portin e Mesdheut.
Sulmet izraelite ajrore kanë vrarë të paktën 24 iranianë në të gjithë vendin të martën në mëngjes, duke e rritur bilancin që nga sulmi i papritur i së premtes në të paktën 224 njerëz të vrarë dhe më shumë se 1,400 të plagosur, njoftoi ministria e shëndetësisë. Shkalla e shkatërrimit dhe kërcënimet nga IDF dhe Trump shkaktuan një eksod të banorëve të Teheranit që mbushën rrugët drejt daljeve të kryeqytetit gjatë natës.
NĂ« Izrael, bilanci i vdekjeve deri tĂ« martĂ«n nĂ« mĂ«ngjes ishte 24, me rreth 600 tĂ« plagosur. Irani qĂ«lloi gjithsej 20â30 raketa tĂ« martĂ«n nĂ« mĂ«ngjes, sipas IDF, duke plagosur lehtĂ« pesĂ« persona, duke shĂ«nuar njĂ« rĂ«nie tĂ« ndjeshme tĂ« ritmit tĂ« sulmit krahasuar me ditĂ«t e mĂ«parshme.
IDF deklaroi se Irani kishte përdorur 370 raketa në tetë valë nga një arsenal i vlerësuar nga SHBA për 3,000 raketa balistike. IDF po ashtu pretendon se ka shkatërruar 200 nga lansuesit e raketave iraniane, gjysmën e totalit, dhe po ndjek pjesën tjetër, duke kufizuar vazhdimisht aftësinë e Teheranit për hakmarrje.
Izraeli gjithashtu ka goditur rëndë zinxhirin komandues iranian, duke vrarë të paktën 11 gjeneralë të lartë, dhe në disa raste pasuesit e tyre. Të martën, Forcat e Mbrojtjes të Izraelit (IDF) thanë se kishin vrarë komandantin në detyrë të forcave të armatosura, Gjeneral Major Ali Shadmani, i cili kishte qenë në detyrë vetëm për katër ditë, pasi paraardhësi i tij ishte shënjestruar në valën e parë të sulmeve të mëngjesit të së premtes.
âIrani Ă«shtĂ« plotĂ«sisht i zhveshur dhe ne kemi liri tĂ« plotĂ« veprimi. Kjo Ă«shtĂ« njĂ« arritje e paprecedentĂ«,â tha njĂ« oficer i shtabit tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m tĂ« IDF pĂ«r gazetĂ«n Yedioth Ahronoth.
Nëse pretendimet e IDF për dominimin e saj rezultojnë të vërteta, kjo do ta lërë Iranin me pak karta për të luajtur. Parlamenti iranian ka përgatitur një projektligj që do ta tërhiqte Iranin nga traktati për mospërhapjen bërthamore i vitit 1968, në mënyrë që të mos jetë më ligjërisht i detyruar të heqë dorë nga armët bërthamore, por qeveria këmbëngul se mbetet kundër të gjitha armëve të shkatërrimit në masë.
Televizioni shtetëror gjithashtu ka transmetuar thirrje nga politikanë radikalë që sugjerojnë që Irani të bllokojë Ngushticën strategjike të Hormuzit, duke ndaluar potencialisht kalimin e më shumë se 17 milionë fuçive nafte në ditë, dhe duke shkaktuar një rritje dramatike të çmimeve të naftës në botë dhe inflacionit global.
Largimi i papritur i Trump nga samiti i G7 në Kanada, i shoqëruar me vendosjen drejt lindjes të një numri të madh avionësh ushtarakë amerikanë, kishte nxitur spekulime se Trump po mendonte për pjesëmarrjen e SHBA në ofensivë, duke kontribuar me bombardues dhe municione shpuese gjigande që ekspertët thonë se janë të nevojshme për të shkatërruar impiantet iraniane të pasurimit të uraniumit që ndodhen thellë nën tokë.
Kur u pyet pĂ«r pĂ«rfshirjen e SHBA, Trump u pĂ«rgjigj se programi bĂ«rthamor iranian âĂ«shtĂ« fshirĂ« shumĂ« pĂ«rpara kĂ«sajâ.Â
Një zëdhënës i Shtëpisë së Bardhë, Alex Pfeiffer, mohoi raportimet për pjesëmarrjen e SHBA në operacionet ofensive izraelite.
âForcat amerikane po ruajnĂ« qĂ«ndrimin e tyre mbrojtĂ«s, dhe kjo nuk ka ndryshuar. Ne do tĂ« mbrojmĂ« interesat amerikane,â shkroi Pfeiffer.
The Guardian, pĂ«rshtati nĂ« shqip ©LAPSI.ALÂ
The post Trump i palexueshëm: Largohet nga G7 për luftën, por nuk dihet çfarë kërkon realisht appeared first on Lapsi.al.