Donald Trump ka thënë se ai nuk po kërkon armëpushim në luftën e Izraelit ndaj Iranit, por në vend të kësaj dëshiron të shohë “një përfundim të vërtetë” të programit bërthamor iranian, me Teheranin që e braktis atë “plotësisht”.
Presidenti amerikan parashikoi se Izraeli nuk do të ndalojë në fushatën e tij bombarduese dhe sugjeroi se një moment vendimtar në atë fushatë ishte i afërt, megjithëse bëri të qartë se priste që Izraeli të shkatërronte objektet bërthamore iraniane pa ndihmën e SHBA-së.
“Do ta zbuloni në dy ditët në vijim … Askush nuk ka ngadalësuar deri tani,” i tha ai CBS News, pasi braktisi papritur një samit G7 në Malet Skëmbore të Kanadasë, duke thënë se po kthehej në Shtëpinë e Bardhë për t’u marrë me konfliktin.
Duke folur me gazetarët rrugës për në Uashington, Trump tha se po kërkonte “një fund, një fund të vërtetë, jo një armëpushim”.
Kjo do të përfshinte një “dorëzim të plotë” nga Irani, tha ai. Pozicioni negociues i Trump-it para sulmit izraelit ishte se Irani duhet të ndalojë pasurimin e uraniumit krejtësisht, dhe ai fajësoi Teheranin për mospranimin e asaj propozimi.
Trump gjithashtu theksoi se çdo sulm iranian ndaj amerikanëve ose bazave amerikane, të cilin Irani e ka kërcënuar, do të përballej me forcë të jashtëzakonshme, duke thënë: “Do të zbresim aq fuqishëm, sa do të heqim dhe dorezat.”
Ministri i jashtëm iranian, Abbas Araghchi, tha se Irani ishte i hapur për të rifilluar bisedimet me SHBA-në për programin e tij bërthamor. “Nëse Presidenti Trump është serioz në lidhje me diplomacinë dhe i interesuar t’i japë fund kësaj lufte, hapat e ardhshëm janë vendimtarë,” tha Araghchi në një deklaratë.
Pyetur nëse do dërgonte të dërguarin Steve Witkoff ose zëvendëspresidentin, JD Vance, për bisedime të drejtpërdrejta me Iranin, Trump nuk mori qëndrim përfundimtar, megjithatë tha se do të varet “nga ajo që ndodh kur të kthehem”. Ai më vonë deklaroi: “Nuk jam shumë në humor për të negociuar.”
Benjamin Netanyahu ishte gjithashtu i prerë ndaj idesë së diplomacisë. “Sigurisht që duan të ndalojnë. Duan të ndalojnë, dhe të vazhdojnë prodhimin e mjeteve të vdekjes. Ne ia dhamë një shans,” tha kryeministri izraelit, duke prezantuar një set të ri, më të zgjeruar të objektivave të luftës.
“Ne duam tre rezultate të qarta: eliminimin e programit bërthamor, eliminimin e aftësisë për të prodhuar raketa balistike dhe eliminimin e boshtit të terrorit. Ne do bëjmë sigurisht atë që duhet për të arritur këto objektiva, dhe kemi koordinim të mirë me Shtetet e Bashkuara.”
Në platformën e tij online Truth Social gjatë natës, Trump ishte edhe më kërcënues se izraelitët, duke deklaruar: “Të gjithë duhet të evakuojnë menjëherë Teheranin!”, pas një urdhri izraelit për evakuim të një pjese të veriut të Teheranit që prekte një të tretën e një milioni njerëz, duke paralajmëruar për bombardimin e afërt të zonës.
Urdhri izraelit online ishte modeluar sipas atyre që lëshohen rregullisht për palestinezët në Gaza, ku bombardimet nga Forcat e Mbrojtjes së Izraelit (IDF) kanë shkatërruar lagje të tëra rezidenciale gjatë një konflikti 20-mujor.
Ultimatumi izraelit të hënën tha se bombardimi i Teheranit do të synonte “infrastruktura ushtarake”, por një nga objektivat e goditura ishte një transmetues televiziv shtetëror, duke vrarë tre punonjës dhe përfundimi i transmetimeve të drejtpërdrejta. Izraeli gjithashtu ka bombarduar instalacione të naftës dhe gazit të Iranit, ndërsa Irani ka hakmarrë duke sulmuar Haifën, duke dëmtuar një central energjetik dhe një rafineri në portin e Mesdheut.
Sulmet izraelite ajrore kanë vrarë të paktën 24 iranianë në të gjithë vendin të martën në mëngjes, duke e rritur bilancin që nga sulmi i papritur i së premtes në të paktën 224 njerëz të vrarë dhe më shumë se 1,400 të plagosur, njoftoi ministria e shëndetësisë. Shkalla e shkatërrimit dhe kërcënimet nga IDF dhe Trump shkaktuan një eksod të banorëve të Teheranit që mbushën rrugët drejt daljeve të kryeqytetit gjatë natës.
Në Izrael, bilanci i vdekjeve deri të martën në mëngjes ishte 24, me rreth 600 të plagosur. Irani qëlloi gjithsej 20–30 raketa të martën në mëngjes, sipas IDF, duke plagosur lehtë pesë persona, duke shënuar një rënie të ndjeshme të ritmit të sulmit krahasuar me ditët e mëparshme.
IDF deklaroi se Irani kishte përdorur 370 raketa në tetë valë nga një arsenal i vlerësuar nga SHBA për 3,000 raketa balistike. IDF po ashtu pretendon se ka shkatërruar 200 nga lansuesit e raketave iraniane, gjysmën e totalit, dhe po ndjek pjesën tjetër, duke kufizuar vazhdimisht aftësinë e Teheranit për hakmarrje.
Izraeli gjithashtu ka goditur rëndë zinxhirin komandues iranian, duke vrarë të paktën 11 gjeneralë të lartë, dhe në disa raste pasuesit e tyre. Të martën, Forcat e Mbrojtjes të Izraelit (IDF) thanë se kishin vrarë komandantin në detyrë të forcave të armatosura, Gjeneral Major Ali Shadmani, i cili kishte qenë në detyrë vetëm për katër ditë, pasi paraardhësi i tij ishte shënjestruar në valën e parë të sulmeve të mëngjesit të së premtes.
“Irani është plotësisht i zhveshur dhe ne kemi liri të plotë veprimi. Kjo është një arritje e paprecedentë,” tha një oficer i shtabit të përgjithshëm të IDF për gazetën Yedioth Ahronoth.
Nëse pretendimet e IDF për dominimin e saj rezultojnë të vërteta, kjo do ta lërë Iranin me pak karta për të luajtur. Parlamenti iranian ka përgatitur një projektligj që do ta tërhiqte Iranin nga traktati për mospërhapjen bërthamore i vitit 1968, në mënyrë që të mos jetë më ligjërisht i detyruar të heqë dorë nga armët bërthamore, por qeveria këmbëngul se mbetet kundër të gjitha armëve të shkatërrimit në masë.
Televizioni shtetëror gjithashtu ka transmetuar thirrje nga politikanë radikalë që sugjerojnë që Irani të bllokojë Ngushticën strategjike të Hormuzit, duke ndaluar potencialisht kalimin e më shumë se 17 milionë fuçive nafte në ditë, dhe duke shkaktuar një rritje dramatike të çmimeve të naftës në botë dhe inflacionit global.
Largimi i papritur i Trump nga samiti i G7 në Kanada, i shoqëruar me vendosjen drejt lindjes të një numri të madh avionësh ushtarakë amerikanë, kishte nxitur spekulime se Trump po mendonte për pjesëmarrjen e SHBA në ofensivë, duke kontribuar me bombardues dhe municione shpuese gjigande që ekspertët thonë se janë të nevojshme për të shkatërruar impiantet iraniane të pasurimit të uraniumit që ndodhen thellë nën tokë.
Kur u pyet për përfshirjen e SHBA, Trump u përgjigj se programi bërthamor iranian “është fshirë shumë përpara kësaj”.
Një zëdhënës i Shtëpisë së Bardhë, Alex Pfeiffer, mohoi raportimet për pjesëmarrjen e SHBA në operacionet ofensive izraelite.
“Forcat amerikane po ruajnë qëndrimin e tyre mbrojtës, dhe kjo nuk ka ndryshuar. Ne do të mbrojmë interesat amerikane,” shkroi Pfeiffer.
The Guardian, përshtati në shqip ©LAPSI.AL
The post Trump i palexueshëm: Largohet nga G7 për luftën, por nuk dihet çfarë kërkon realisht appeared first on Lapsi.al.