TIRANĂ, 3 mars/ATSH/ Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali, mbajti njĂ« fjalĂ« nĂ« ceremoninĂ« e organizuar sot nĂ« Bari (Itali), nĂ« 100-vjetorin e vrasjes sĂ« Luigj Gurakuqit.
Në këtë veprimtari merrnin pjesë autoritete të larta të Barit, rajonit të Puljas, deputetët Mimi Kodheli, kryetare e Komisionit të Jashtëm të Kuvendit, Pandeli Majko dhe Milva Ekonomi, kryetarë të bashkive, drejtues universitetesh dhe studiues shqiptarë dhe italianë.
Para fillimit tĂ« kĂ«saj veprimtarie, kryetarja Spiropali u prit nĂ« takim nga kryetari i bashkisĂ«, Leccese dhe i shprehu mirĂ«njohjen bashkisĂ« dhe Universitetit âAldo Moroâ tĂ« Barit, pĂ«r organizimin e ceremonisĂ« pĂ«rkujtimore pĂ«r patriotin dhe shkrimtarin Luigj Gurakuqi.
Spiropali dhe Leccese vendosën kurora dhe buqeta me lule në pllakën që përkujton vrasjen e Luigj Gurakuqit.
NĂ« fjalĂ«n e saj, Spiropali, nĂ«nvizoi se âLuigj Gurakuqi e mbylli rrugĂ«timin e tij tokĂ«sor nĂ« kĂ«tĂ« qytet qĂ« e ka dashur ndoshta mĂ« shumĂ« se atdheun e tij, ShqipĂ«rinĂ«. Delegat nĂ« Kuvendin e VlorĂ«s, autori qĂ« shkruajti tekstin e DeklaratĂ«s sĂ« PavarĂ«sisĂ« dhe bashkĂ«firmĂ«tar i saj, do tĂ« mjaftonin qĂ« Luigj Gurakuqin ta quajmĂ« njĂ« ndĂ«r etĂ«rit themelues tĂ« shtetit shqiptar. EtĂ«rit themelues tĂ« ShqipĂ«risĂ«, u ndodhĂ«n nĂ« ato kohĂ«ra historike, pĂ«rballĂ« njĂ« lutjeje kĂ«mbĂ«ngulĂ«se tĂ« popullit shqiptar: BĂ«ni diçka pĂ«r fatin e vendit tonĂ«. Ata kanĂ« dhĂ«nĂ« jetĂ«n e tyre pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«. Luigj Gurakuqi u vra nĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« trazuar pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, nĂ« njĂ« kohĂ« tĂ« turbullt pĂ«r ItalinĂ« dhe nĂ« dekadĂ« tĂ« mjegullt pĂ«r EuropĂ«n dhe botĂ«nâ.
âLuigj Gurakuqi nuk ishte njĂ« figurĂ« as rastĂ«sore dhe as episodike, por njĂ« personalitet me rol vendimtar pĂ«r fatin e ShqipĂ«risĂ« nĂ« fillim tĂ« shekullit tĂ« kaluar. Ishin vitet kur ShqipĂ«ria po bĂ«hej dhe patrioti dhe shtetari, luftĂ«tari dhe dijetari ynĂ« i madh ishte gjithmonĂ« aty. Ishte ndĂ«r mĂ« tĂ« spikaturit burra tĂ« ShqipĂ«risĂ« qĂ« i doli zot atdheut tĂ« vet me dije e me penĂ«, por edhe me betejat e tij. Ishte jo vetĂ«m njĂ« dijetar poliedrik, por edhe njĂ« luftĂ«tar pĂ«r pavarĂ«sinĂ« e ShqipĂ«risĂ«. Luigj Gurakuqi nuk u bĂ« ndĂ«r burrat mĂ« tĂ« shquar tĂ« ShqipĂ«risĂ« as nĂ« njĂ« ditĂ« dhe as rastĂ«sisht. Ishte bashkĂ«punĂ«tori mĂ« i ngushtĂ« i Ismail Qemalit, themeluesit tĂ« shtetit tĂ« pavarur shqiptar, i cili gjithashtu, pĂ«r njĂ« koincidencĂ« tĂ« trishtĂ«, e kishte dhĂ«nĂ« frymĂ«n e fundit, para gjashtĂ« vjetĂ«sh, po nĂ« Itali, nĂ« Perugiaâ, theksoi Spiropali.
Kryeparlamentarja theksoi se âGurakuqi ishte gjithashtu bashkĂ«punĂ«tori mĂ« i ngushtĂ« i demokratit liberal, ShkĂ«lqesisĂ« sĂ« Tij, Fan Noli, i cili shĂ«rbeu si KryeministĂ«r i ShqipĂ«risĂ« gjatĂ« vitit 1924 dhe nĂ« qeverinĂ« e tĂ« cilit Gurakuqi shĂ«rbeu si MinistĂ«r i Financaveâ.
âSi deputet i ShkodrĂ«s nĂ« Parlamentin e ShqipĂ«risĂ« dhe si njĂ« ndĂ«r udhĂ«heqĂ«sit mĂ« tĂ« shquar tĂ« opozitĂ«s demokratike, gjatĂ« viteve 1921-1924, luftoi pĂ«r demokratizimin e shoqĂ«risĂ« shqiptare, lehtĂ«simin e gjendjes sĂ« bujqĂ«sisĂ«, zhvillimin ekonomik e progresin e kulturor dhe mbrojtjen e pavarĂ«sisĂ« sĂ« ShqipĂ«risĂ« nga rreziqet qĂ« e kĂ«rcĂ«nonin pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ«. Oratoria dhe aktiviteti parlamentar i Luigj Gurakuqit janĂ« njĂ« referencĂ« e çmuar pĂ«r ne, parlamentarĂ«t shqiptarĂ«â, tha Spiropali.
Sipas saj, Luigj Gurakuqi ishte një demokrat autentik dhe besonte se Shqipëria mund të qeverisej në mënyrë demokratike e liberale, por, për fat të keq, Shqipëria nuk kishte arritur në këtë fazë pjekurie shtetërore e demokratike.
âNjĂ« demokrat me ide tĂ« qarta mbi kohezionin fetar dhe social tĂ« ShqipĂ«risĂ«, duke kĂ«rkuar dhe argumentuar teorikisht ndarjen e besimeve fetare nga shteti dhe harmoninĂ« mes besimeve e komuniteteve fetare, sipas parimit tĂ« artikuluar nga vetĂ« ai: âFeja e lirĂ« nĂ« shtet tĂ« lirĂ«â. NĂ« atĂ« qĂ« do bĂ«hej me kalimin e kohĂ«rave njĂ« ndĂ«r thesaret kulturore e kombĂ«tare tĂ« ShqipĂ«risĂ«, bashkĂ«jetesĂ«n, tolerancĂ«n dhe harmoninĂ« fetare, Ă«shtĂ« edhe kontributi i Luigj Gurakuqit. Duke qenĂ« njĂ« patriot e diplomat i shquar, ishte edhe njĂ« nxitĂ«s dhe mbrujtĂ«s i miqĂ«sisĂ« mes popujve, dhe shĂ«rbeu si njĂ« njĂ« urĂ« lidhĂ«se e miqĂ«sie mes ShqipĂ«risĂ« dhe ItalisĂ«, shqiptarĂ«ve, arbĂ«reshĂ«ve dhe italianĂ«veâ, tha Spiropali.
Spiropali tha se âgjatĂ« njĂ« shekulli, kjo qoshe dhe ky trotuar nĂ« Corso Vittorio Emmanuele, ku qytetarĂ«t e Barit kanĂ« vendosur pllakĂ«n qĂ« pĂ«rkujton vrasjen e patriotit dhe shkrimtarit shqiptar Lugj Gurakuqi, âkanĂ« parĂ« e kanĂ« jetuarâ shumĂ« momente historike, tĂ« cilat kanĂ« dĂ«shmuar se miqĂ«sia mes ShqipĂ«risĂ« dhe ItalisĂ«, njĂ« ndĂ«r arkitektĂ«t e tĂ« cilĂ«ve ishte Luigj Gurakuqi Ă«shtĂ« fuqizuar dhe u ka rezistuar sprovave tĂ« historisĂ«â.
âGjatĂ« sfidave me tĂ« cilat historia i pĂ«rballi gjatĂ« njĂ« shekulli prej vrasjes sĂ« Luigj Gurakuqit shtetet e tyre, shqiptarĂ«t dhe italianĂ«t zgjodhĂ«n me mençuri e inteligjencĂ« tĂ« ruajnĂ« e tĂ« zhvillojnĂ« miqĂ«sinĂ« mes tyre. Kjo pllakĂ«, sot nĂ« 100-vjetorin e vrasjes sĂ« kĂ«tij vigani liberator, siç do ta quante Fan Noli, shikon dhe konfirmon se Ă«ndrra e Luigj Gurakuqit pĂ«r njĂ« ShqipĂ«ri ânĂ« caqet e idealit tĂ« tijâ, siç shprehej nĂ« pĂ«rcjelljen e tij shqiptari tjetĂ«r i madh Hasan Prishtina, po realizohetâ, pĂ«rfundoi Spiropali.
Kryetarja e Kuvendit Elisa Spiropali në ceremoninë e organizuar në Bari në 100-vjetorin e vrasj...
/k.s/r.e/a.f/
The post 100-vjetori i vrasjes së Luigj Gurakuqit, Spiropali në Itali: Ndër etërit themelues të Shqipërisë së pavarur appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.