Time, 22 dhjetor 1961
E irrituar qĂ« ShqipĂ«ria âme paramendim vazhdon tĂ« agravojĂ« marrĂ«dhĂ«niet me Bashkimin Sovjetikâ, Rusia, javĂ«n qĂ« shkoi, urdhĂ«roi ambasadorin e saj nĂ« TiranĂ«, tĂ« ngarkonte valixhet e tĂ« nisej nĂ« shtĂ«pi. Nga ana tjetĂ«r, ambasadori i ShqipĂ«risĂ« u urdhĂ«rua gjithashtu tĂ« linte MoskĂ«n, ndĂ«rsa tĂ« dyja vendet kĂ«mbyen akuza tĂ« ndĂ«rsjella se kishin spiunuar e pĂ«rgjuar ambasadat respektive.
Ishte hera e parĂ« qĂ« dy kombe tĂ« kuqe, ndĂ«rprisnin marrĂ«dhĂ«niet diplomatike (madje as nĂ« vitin 1948, kur Stalini pati atĂ« prishje spektakolare me JugosllavinĂ« e Marshall Titos, nuk u ndĂ«rprenĂ« lidhjet diplomatike). QĂ«kurse nĂ« Kongresin e 22-tĂ« tĂ« PartisĂ« Komuniste tĂ« Bashkimit tĂ« Republikave Socialiste Sovjetike, kur Hrushovi nĂ« mĂ«nyrĂ« publike denoncoi ShqipĂ«rinĂ« pĂ«r shpĂ«rfilljen qĂ« ajo i kishte bĂ«rĂ« direktivave anti-staliniste, vendi i vogĂ«l u bĂ« kĂ«shtu âsurrogatâ ku Moska e Pekini shtrydhĂ«n konfliktet e tyre.
Duke u ndarë zyrtarisht me Shqipërinë, Hrushovi tashmë po përpiqet të pajtohet me Pekinin, duke mos e detyruar Kinën e Kuqe as të afrohet e as të thellojë ndarjen që ekziston mes tyre. Ndërkohë, Shqipëria me tone të larta vazhdon të sfidojë Moskën si enklava e fundit e stilit të komunizmit Stalinist në Evropë.
GjetkĂ« nĂ« EvropĂ«n komuniste, bustet e portretet, dikur tĂ« kudondodhura, janĂ« zhdukur, por vizitorĂ«t qĂ« e kanĂ« shkelur ShqipĂ«rinĂ« kohĂ«t e fundit, ku bie nĂ« sy sidomos njĂ« grup gazetarĂ«sh gjermanĂ«, akoma gjejnĂ« portrete dhe metodat e vjetra tĂ« Stalinit â nĂ« karakatinĂ«n e harruar tĂ« Ballkanit. NĂ« kryeqytetin e vendit, TiranĂ«, nĂ« sheshin e gjerĂ« âSkĂ«nderbejâ, shihen tre policĂ« trafiku nĂ« detyrĂ«, tĂ« veshur me uniforma tĂ« bardha, por pĂ«r ta nuk ka fare trafik pĂ«r tĂ« drejtuar.
UshtarĂ« e policĂ« tĂ« armatosur rĂ«ndĂ« rrinĂ« para ministrive e ambasadave, nĂ« cepat e rrugĂ«ve, nĂ« parqe, pĂ«rballĂ« dhe pas hoteleve. TĂ« tjerĂ« roje mbajnĂ« nĂ« duar automatikĂ« dhe ecin para rezidencave tĂ« zyrtarĂ«ve kryesorĂ« tĂ« Kuq, pĂ«r tâi mbrojtur ata nga âadmiruesit tepĂ«r entuziastĂ«â.
Përveç njerëzve me uniformë, Tirana mbytet nga njerëzit me kostume civile të Sigurimit, policia sekrete e Shqipërisë, metodat e hetimit të të cilës variojnë nga përdorimi i gjarpërinjve të helmatisur, deri tek elektroshoku që e tund mirë të burgosurin kur ai përpiqet të ngrihet apo të ulet. Sipas një raporti të OKB-së, 80 000 nga 1 700 000 banorë që ka Shqipëria, janë depërtuar në kampe përqendrimi që nga viti 1945 deri në 1956-ën dhe 16 000 prej tyre kanë vdekur atje.
VjeshtĂ«n e shkuar, njĂ« grup prej dhjetĂ«ra oficerĂ«sh tĂ« UshtrisĂ« sĂ« MarinĂ«s Shqiptare, dolĂ«n para njĂ« gjyqi tĂ« improvizuar, nĂ« njĂ« nga mjediset e pĂ«rshtatura si gjykatĂ« te kinema âPartizaniâ, duke u akuzuar si spiunĂ« pro-sovjetikĂ«. U gjendĂ«n fajtorĂ« e u dĂ«rguan menjĂ«herĂ« drejt njĂ« vendi tĂ« braktisur aty pranĂ« dhe u ekzekutuan nga njĂ« skuadĂ«r pushkatimi.
PĂ«r njĂ« turist tĂ« rastĂ«sishĂ«m, Sigurimi duket mĂ« shumĂ« komik, se i efektshĂ«m e vdekjeprurĂ«s. Toga tĂ« tĂ«ra tĂ« pĂ«rbĂ«ra nga dy persona u bĂ«jnĂ« hije, ndĂ«rsa u ecin pas vizitorĂ«ve tĂ« huaj. Ădo pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« folur me njĂ« shqiptar tĂ« zakonshĂ«m, dĂ«shton, pasi kĂ«tyre tĂ« fundit nuk u vjen zĂ«ri ngaqĂ« marrin ndonjĂ« paralajmĂ«rim me njĂ« shtytje tĂ« vogĂ«l nĂ« shpatull, nga agjentĂ«t sekrete tĂ« veshur civilĂ«.
NjĂ« turist nĂ« plazhin e DurrĂ«sit ia doli tâu shmangej pĂ«rndjekjes sĂ« tyre, duke notuar larg pĂ«r tĂ« takuar njĂ« vajzĂ« shqiptare me bikini. Vajza, duke ecur nĂ« ujĂ«, tha: âUnĂ« do tĂ« doja tĂ« flisja gjatĂ« me ju, por ju duhet tĂ« dini se nĂ« kĂ«tĂ« vend, kjo Ă«shtĂ« e pamundurâ.
VizitorĂ«t rrallĂ« dallojnĂ« ndonjĂ« tendencĂ« nga ana e shqiptarĂ«ve pĂ«r tĂ« kritikuar qeverinĂ« apo, tĂ« denoncojnĂ« prapambetjen e vendit dhe Sigurimi i Shtetit nuk Ă«shtĂ« e vetmja arsye pĂ«r kĂ«tĂ«. Tradicionalisht krenarĂ«, dyshues pĂ«r tĂ« huajt, tĂ« mbushur me njĂ« mentalitet klanor, shqiptarĂ«t refuzojnĂ« tĂ« ankohen pĂ«r vendin e tyre me kĂ«mbĂ«ngulje. âKjo Ă«shtĂ« dhe pĂ«rseja e kĂ«saj puneâ, pra qĂ« shumica e shqiptarĂ«ve do tĂ« belbĂ«zonin e ulnin kokĂ«n, kur tĂ« binte fjala pĂ«r kĂ«si gjĂ«rash, duke tĂ« thĂ«nĂ«: âJu duhet tĂ« na kuptoniâ!
I njëjti mentalitet kombëtar është shfaqur vazhdimisht edhe te lideri i kuq, Enver Hoxha, dhe përfaqëson kështu shumë nga karakteri e tij. Shqiptarët kanë një prirje mesdhetare për fjalime të zjarrta e plot ton denoncues dhe Hoxha është i njohur mirë, madje edhe ndër armiqtë e tij, si një mjeshtër i kësaj lloj oratorie. I gjatë, i pashëm, me flokë të shtrira e të shkëlqyeshme, që tashmë po i thinjen, Hoxha korr duartrokitje të forta, për sharjet e tij ndaj Hrushovit.
Portreti i Hoxhës është varur thuajse në çdo mur në vend. Profili i tij shihet edhe te monedha kombëtare e Shqipërisë, Leku, dhe në mbledhjet e Komitetit Qendror të PPSh-së (ku shumica e anëtarëve të tij, janë të lidhur me njëri-tjetrin, edhe me udhëheqësin në lidhje gjaku apo martesore). Hoxha flet nga një podium i zbukuruar me një bust allçie të tijin.
Ashtu sikurse dhe vendi i tij, Enver Hoxha fsheh plot surpriza. NĂ« vend qĂ« tĂ« ishte njĂ« shef me prejardhje malĂ«sore e tĂ« ashpĂ«r, ai nĂ« fakt Ă«shtĂ« njĂ« ish-mĂ«sues shkolle dhe ka qenĂ« i biri i llastuar i njĂ« tregtari tĂ« mirĂ« mysliman. MegjithĂ«se ai kishte mentalitetin e njĂ« âgaripiâ, mĂ«nyrat e tij janĂ« ato tĂ« njĂ« borgjezi tĂ« edukuar dhe reflektojnĂ« arsimimin e tij nĂ« universitetet e FrancĂ«s e tĂ« BelgjikĂ«s.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Hoxha bashkoi lidershipin e grupeve guerile komuniste dhe jo vetëm që çliroi Shqipërinë nga pushtuesit italianë, por edhe eliminoi grupet rivale guerile në vend. Ai po ashtu eliminoi zërat kundër brenda radhëve të partisë së tij e, si rrjedhojë, sot, nga 14 anëtarë që përbënin dikur Byronë Politike të Komitetit Qendror të Partisë, Hoxha është i vetmi që ka mbijetuar.
Regjimi i tij i mbyllur stalinist, ka bërë pak për të ngritur ekonominë e dobët shqiptare. Ato pak rrugë të shtruara dhe disa ndërtesa të mëdha që janë ndërtuar, janë relike të pushtimit italian. Gjithashtu, aty nuk ka as makina e autobusë privatë; shqiptarët udhëtojnë nga fshati në fshat me gomar, ose në kamionë të hapur. Hekurudha e vetme e shtruar është vetëm 70 milje e gjatë dhe porti i vetëm detar në vend, Durrësi, mund të përpunojë një anije në ditë.
Kontrasti mĂ« i madh Ă«shtĂ« ai mes varfĂ«risĂ« sĂ« masave e luksit grotesk tĂ« elitĂ«s komuniste. Nuk ka shtresĂ« tĂ« mesme mes fshatarit me karrocĂ« me gomar dhe shoferit qĂ« nget âMercedesâ nga ofiçina shtetĂ«rore. Toka bujqĂ«sore thuajse Ă«shtĂ« totalisht e kolektivizuar dhe shumĂ« fshatarĂ« paguhen praktikisht me lekĂ« e me premtime.
Tirana ka njĂ« stacion televiziv, qĂ« transmeton pĂ«r njĂ« total prej 200 televizorĂ«sh nĂ« vend, tĂ« cilĂ«t zotĂ«rohen nga zyrtarĂ«t e partisĂ«. PunĂ«torĂ«t shqiptarĂ« arnojnĂ« vrimat nĂ« pantallonat e tyre me copa leckash tĂ« gomuara, por nĂ« âjet classâ-in e ri, âdjemtĂ« mbajnĂ« veshur kostume me prerje italiane dhe vajzat mbajnĂ« fustane mbrĂ«mjeje, qĂ« tĂ« lenĂ« mbresaâ.
Teknikët sovjetikë e ato të vendeve të tjera satelite, janë zëvendësuar nga ata kinezë që nga prishja me Moskën. Kinezët marrin të njëjtat rroga si kolegët e tyre shqiptarë dhe e kalojnë kohën e lirë në mënyrë të devotshme, duke studiuar gjuhën e vështirë të vendasve, por shumica e shqiptarëve ksenofobë, i shohin ata si të sapodalë nga kopshti zoologjik.
Filmat kinezĂ« shfaqen nĂ« kinema tĂ« panumĂ«rta tĂ« hapura (njĂ« vizitor komentonte se ShqipĂ«ria ka âkinema tĂ« lĂ«vizshme pĂ«r kalimtarĂ«tâ) dhe nĂ« errĂ«sirĂ« studentĂ«t e fishkĂ«llejnĂ« shpesh propagandĂ«n e verbĂ«r zyrtare.
ShqipĂ«ria, nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« vazhdueshme, Ă«shtĂ« pĂ«rballur me fqinjĂ« fuqishĂ«m, duke ia nisur qysh nga Roma, te Perandoria Bizantine e deri te turqit. Madje, edhe nĂ«n komunizĂ«m duket se sâka humbur asgjĂ« nga talenti i saj, pĂ«r tĂ« pasur komplekse ndaj pavĂ«mendshmĂ«risĂ«.
Por, nëse Enver Hoxha do të vazhdojë apo jo me këtë mënyrë, kjo varet tashmë jo prej tij, por prej Kinës së Kuqe, që ndodhet larg. Për sa i përket kësaj çështje, kjo nuk përbën nënshtrim të Shqipërisë ndaj Hrushovit, por ndaj Pekinit.
PĂ«r kohĂ«n nĂ« tĂ« cilĂ«n po flasim, Hoxha ka vazhduar ta denoncojĂ« Hrushovin si tradhtar i Marksizmit, ndĂ«rsa Peking Review e KinĂ«s sĂ« Kuqe, proklamonte me tĂ« madhe se: âShqipĂ«ria do tĂ« qĂ«ndrojĂ« gjithmonĂ« si njĂ« shkĂ«mb graniti, duke mbetur kĂ«shtjella e vetme nĂ« EvropĂ«n Juglindore e kampit socialistâ. /Memorie.al/
Â
The post Enver Hoxha, biri i llastuar i një tregtari të mirë appeared first on Telegrafi.