Pak kohĂ« pasi i dha RusisĂ« njĂ« afat prej dhjetĂ« ditĂ«sh pĂ«r ta ndalur luftĂ«n nĂ« UkrainĂ«, presidenti amerikan, Donald Trump, deklaroi qartĂ« mĂ« 31 korrik se Shtetet e Bashkuara do tĂ« âvendosin sanksioneâ ndaj MoskĂ«s pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« pĂ«rparimit drejt njĂ« armĂ«pushimi apo marrĂ«veshjeje paqeje me Kievin.
Në të njëjtën kohë, ai tha se nuk është e qartë nëse ndëshkimet financiare do ta shtyjnë presidentin rus, Vladimir Putin, drejt një armëpushimi dhe u tha gazetarëve se i dërguari i tij i posaçëm, Steve Witkoff, do të udhëtojë drejt Moskës pas një vizite në Izrael, ku kishte arritur më 1 gusht.
Nëse Trumpi vendos sanksione ndaj Rusisë para ose pas afatit dhjetëditor, që pritet të skadojë më 8 gusht, do të ishte hera e parë që ai do të penalizonte Kremlinin pas më shumë se gjashtë muajsh që kur nisi mandatin e dytë presidencial. Gjatë fushatës për zgjedhjet presidenciale, Trump kishte premtuar se shpejt do të ndërmjetësonte përfundimin e luftës më të madhe në Evropë që nga viti 1945.
KĂ«rcĂ«nimi pĂ«r sanksione tĂ« reja vjen teksa Rusia po pĂ«rparon nĂ« fushĂ«betejĂ« dhe po godet qytetet ukrainase me sulme ajrore, pĂ«rfshirĂ« njĂ« sulm me raketa dhe dronĂ« qĂ« vrau tĂ« paktĂ«n 31 persona â pesĂ« prej tyre fĂ«mijĂ« â nĂ« Kiev gjatĂ« kĂ«saj jave. KĂ«to sulme tĂ« vazhdueshme Trump i quajti âtĂ« neveritshmeâ gjatĂ« njĂ« deklarimi mĂ« 31 korrik.
A mund të çojë kjo në një pikë kthese në luftë? Ja çfarë duhet përcjellë me vëmendje.
Teksa Trump la tĂ« kuptohet se vendosja e sanksioneve tani Ă«shtĂ« e pashmangshme, dĂ«rgimi i Witkoffit nĂ« Rusi â i cili qĂ« nga janari Ă«shtĂ« takuar disa herĂ« me Putinin â mund tĂ« jetĂ« pĂ«rpjekja e fundit pĂ«r ta shtyrĂ« Kremlinin tĂ« lĂ«vizĂ« nga qĂ«ndrimet para skadimit tĂ« afatit.
Por, gjasat pĂ«r kĂ«tĂ« duken tĂ« vogla, dhe sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, tha se bisedimet e paparalajmĂ«ruara gjatĂ« kĂ«saj jave âme disa njerĂ«z tĂ« afĂ«rt tĂ« Putinitâ nuk sollĂ«n asnjĂ« pĂ«rparim ânĂ« arritjen e njĂ« mirĂ«kuptimi pĂ«r njĂ« rrugĂ« pĂ«rpara qĂ« do tĂ« çonte drejt paqesâ.
Tri runde bisedimesh të drejtpërdrejta në Stamboll gjatë majit dhe qershorit po ashtu nuk i afruan Rusinë dhe Ukrainën në çështjet kryesore që pengojnë arritjen e një armëpushimi apo të një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse të paqes.
âRusia nuk do tĂ« bĂ«jĂ« mĂ« asnjĂ« lĂ«shimâ, tha pĂ«r Current Time mĂ« 1 gusht komentatori politik me seli nĂ« PragĂ«, Ivan Preobrazhensky.
âKremlini e kuptoi se Trumpi e ka marrĂ« vesh qĂ« po e mashtrojnĂ«. Si rezultat, Moska po pĂ«rgatitet pĂ«r njĂ« prishje tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve â duke u kthyer nĂ« formatin qĂ« ishte rreth gjashtĂ« muaj mĂ« parĂ«, gjatĂ« presidencĂ«s sĂ« Joe Bidenitâ.
Ana tjetër e medaljes: Putin mund ta shohë vizitën e Witkoffit si një mundësi për të bindur Shtëpinë e Bardhë që të tërhiqet nga kërcënimi për sanksione ose të ndryshojë rrjedhën aktuale, duke vendosur një pjesë të madhe të fajit te Kievi për mungesën e përparimit drejt paqes, siç kishte bërë Trumpi deri në javët e fundit, kur nisi të shprehte gjithnjë e më shumë zemërim ndaj Rusisë.
Edhe pse kohĂ«t e fundit Trump ka drejtuar kritikat e tij ndaj MoskĂ«s, ai ka theksuar gjithashtu se pĂ«r tĂ« arritur njĂ« marrĂ«veshje duhen dy palĂ«, dhe se Ukraina duhet tĂ« bĂ«jĂ« âatĂ« qĂ« duhet bĂ«rĂ«â pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s.
âTĂ« dyja palĂ«t, si Rusia ashtu edhe Ukraina, duhet tĂ« negociojnĂ« njĂ« armĂ«pushim dhe njĂ« paqe tĂ« qĂ«ndrueshme. Ka ardhur koha pĂ«r marrĂ«veshjeâ, tha mĂ« 31 korrik John Kelley, ushtrues i detyrĂ«s sĂ« pĂ«rfaqĂ«suesit tĂ« SHBA-sĂ« nĂ« Kombet e Bashkuara.
Edhe pse Ukraina Ă«shtĂ« pajtuar me njĂ« armĂ«pushim tĂ« propozuar nga Trumpi, Rusia nuk Ă«shtĂ« pajtuar. Por, Moska mund ta shohĂ« si mundĂ«si kĂ«tĂ« qĂ« ta shtyjĂ« Uashingtonin pĂ«r tâi bĂ«rĂ« presion Kievit pĂ«r koncesione.
Trump nuk ka treguar saktĂ«sisht se çfarĂ« sanksionesh planifikon tĂ« vendosĂ«, por ka bĂ«rĂ« tĂ« qartĂ« se ato mund tĂ« pĂ«rfshijnĂ« âtarifa shumĂ« tĂ« ashpraâ ndaj vetĂ« RusisĂ« dhe, siç tha mĂ« 28 korrik, ândoshta⊠tarifa dytĂ«soreâ ndaj vendeve qĂ« tregtojnĂ« me MoskĂ«n.
TĂ« parat, pra tarifat ndaj RusisĂ«, do tĂ« kishin pak ndikim, sipas analistĂ«ve, pasi ata argumentojnĂ« se vĂ«llimi i tregtisĂ« SHBA-Rusi Ă«shtĂ« i vogĂ«l. Por, tarifat dytĂ«sore mund tĂ« jenĂ« shumĂ« mĂ« domethĂ«nĂ«se, sidomos kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r naftĂ«n dhe gazin, eksportet mĂ« fitimprurĂ«se tĂ« RusisĂ«. NĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r Fox News Radio, sekretari i Shtetit, Marco Rubio, tha se eksportet e naftĂ«s i sjellin RusisĂ« ânjĂ« pjesĂ« tĂ« madheâ tĂ« tĂ« ardhurave.
Megjithatë, ka rreziqe: Kina, India dhe Turqia janë blerësit më të mëdhenj të naftës së papërpunuar ruse dhe gjithashtu ndër klientët kryesorë për produktet e saj të rafinuara. Prandaj, tarifat dytësore mund të ndërlikojnë marrëdhëniet me këto vende.
Ndërkaq, përfitimet nga këto veprime mbeten të pasigurta, pasi Kremlini nuk po jep asnjë shenjë se është i gatshëm të bëjë lëshime, ndërsa Kina duket e painteresuar të heqë dorë nga mbështetja për luftën e Rusisë në Ukrainë.
Rubio tha se presidenti Trump ka âshumĂ« opsione,â pĂ«rfshirĂ« sanksionet dytĂ«sore ndaj shitjeve tĂ« naftĂ«s ruse dhe âsanksione sektoriale ndaj sistemit bankar, qĂ« do tĂ« ishin gjithashtu shumĂ« tĂ« fuqishmeâ.
Por, gjatë deklarimit më 31 korrik, vetë Trump e minimizoi mundësinë që masat ndëshkuese ta bindin Putinin.
âNuk e di nĂ«se sanksionet e shqetĂ«sojnĂ« atĂ«â, tha ai.
PĂ«rveç sanksioneve, njĂ« pyetje thelbĂ«sore Ă«shtĂ« nĂ«se Trump do tĂ« vazhdojĂ« tĂ« tregojĂ« interes pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s sĂ« RusisĂ« kundĂ«r UkrainĂ«s nĂ« muajt nĂ« vijim, apo do tĂ« tĂ«rhiqet, siç ai vetĂ« dhe zyrtarĂ« tĂ« tjerĂ« tĂ« administratĂ«s amerikane kanĂ« sugjeruar vazhdimisht se mund tĂ« ndodhĂ«.
NĂ« njĂ« moment tĂ« caktuar, Trump do tĂ« duhet tĂ« vendosĂ« ânĂ«se ia vlen tĂ« vazhdohen pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« arritur armĂ«pushim, nĂ«se njĂ«ra nga dy palĂ«t nuk Ă«shtĂ« e interesuar pĂ«r tĂ«â, tha Rubio, duke shtuar se âĂ«shtĂ« e qartĂ« se presidenti nuk do tĂ« presĂ« nĂ« pafundĂ«siâ.
Që para zgjedhjes së tij në postin e presidentit, Trump kishte lënë të kuptohej se mund të përdorte një kombinim të sanksioneve ndaj Rusisë dhe mbështetjes për Kievin, kryesisht përmes furnizimit me armë, për të shtyrë të dyja vendet drejt një marrëveshjeje të paqes.
Sa i pĂ«rket çështjes sĂ« armĂ«ve pĂ«r Kievin, mbetet e paqartĂ« se sa larg Ă«shtĂ« i gatshĂ«m tĂ« shkojĂ« presidenti Trump. MĂ« 14 korrik, kur ai vendosi njĂ« afat prej 50 ditĂ«sh pĂ«r paqe â afat qĂ« kĂ«tĂ« javĂ« e shkurtoi nĂ« 10 ditĂ« â ai po ashtu njoftoi pĂ«r plane pĂ«r tĂ« forcuar arsenalin e UkrainĂ«s, por jo pĂ«rmes dĂ«rgesave tĂ« drejtpĂ«rdrejta tĂ« armĂ«ve.
NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, ai pĂ«rmendi njĂ« marrĂ«veshje, sipas sĂ« cilĂ«s vendet anĂ«tare tĂ« NATO-s do tĂ« dĂ«rgonin armĂ«t ekzistuese, si sistemet raketore Patriot, nĂ« UkrainĂ« dhe mĂ« pas do tâi zĂ«vendĂ«sonin ato duke blerĂ« armĂ« tĂ« reja nga SHBA-ja, ose thjesht do tĂ« blinin armĂ« amerikane dhe do tâia dĂ«rgonin ato Kievit.
Por, ka pikëpyetje se sa armë do të arrijnë në Ukrainë në këtë mënyrë në të ardhmen e afërt, dhe sa shpejt do të dorëzohen ato.
Ndërkohë, Trump nuk ka autorizuar ende dërgesa të reja armësh për Ukrainën përmes një programi që ishte përdorur shpesh nga paraardhësi i tij, Joe Biden, e që i jep presidentit të drejtën të dërgojë armë nga stoqet ekzistuese. Kur Trump mori detyrën, ishin rreth 4 miliardë dollarë në Autoritetin Presidencial (PDA).
Forcat ukrainase kanë bërë pak përparim në fushëbetejë që nga dështimi i kundërofensivës së madhe në vitin 2023. Që atëherë, Rusia ka vazhduar të marrë territore shtesë, megjithëse ka përparuar ngadalë dhe me një kosto të madhe në njerëz.
Kur Trump vendosi afatin 50-ditor mĂ« 14 korrik, kritikĂ«t paralajmĂ«ruan se kjo do tâi jepte RusisĂ« mĂ« shumĂ« kohĂ« pĂ«r tĂ« pĂ«rparuar edhe mĂ« tej, pĂ«rpara se tĂ« pĂ«rballej me sanksione apo masa tĂ« tjera, duke e dobĂ«suar pozicionin e Kievit nĂ« çdo bisedim rreth territoreve.
Afati mĂ« i shkurtĂ«r i ul kĂ«to shqetĂ«sime dhe analistĂ«t thanĂ« se, nĂ« çdo rast, Rusia nuk e ka kapacitetin qĂ« tĂ« marrĂ« nĂ« tĂ«rĂ«si atĂ« qĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pabazuar pretendon se Ă«shtĂ« territor i saj â rajonet ukrainase tĂ« Donjeckut, Luhanskut, ZaporizhjĂ«s dhe Hersonit, pĂ«rveç KrimesĂ« â nĂ« njĂ« tĂ« ardhme tĂ« afĂ«rt.
MegjithatĂ«, deri tani, Rusia nuk ka treguar asnjĂ« shenjĂ« se do tĂ« tĂ«rhiqet nga pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« avancuar nĂ« terren dhe nuk ka asnjĂ« tregues se afati i 8 korrikut â apo sanksionet qĂ« me gjasĂ« do tĂ« pasojnĂ« â do ta ndryshojnĂ« qasjen e saj.
AFP, më 1 gusht, duke cituar një hulumtim që ka kryer, raportoi se Rusia ka lëshuar më shumë dronë ndaj Ukrainës në korrik sesa në cilindo muaj tjetër që nga fillimi i pushtimit në vitin 2022.
Po atë ditë, presidenti rus, Vladimir Putin, tha se objektivat e Moskës në këtë luftë mbeten të pandryshuara, ndërsa pohoi se forcat ruse po përparojnë përgjatë gjithë vijës së frontit, pavarësisht, siç e quajti ai, dëshirës së Perëndimit për të ndalur avancimin e tyre./REL/